Ir. Visser: in komende jaren
zullen defensielasten stijgen
KLANKBORD
Nog
hoog
geen antwoord op vraag hoe
militaire uitgaven worden
Roofoverval voor de rechter
JEUGDIGE GANGSTERBENDE
VOOR AMSTERDAMSE RECHTER
KAPITEIN VU0RI0 WAS GEDWONGEN AFSCHEID TE
NEMEN VAN ZIJN SCHIP
N"
VRIJDAG 11 DECEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
AANSCHAFFING NIEUWE VLIEGTUIGEN KOST VELE MILJOENEN
(Van onze parlementaire redacteur)
De vraag-, die niet alleen onze volksvertegenwoordiging- maar ook het ge
hele Nederlandse volk, bezig houdt, luidt: „Wat gaat do Nederlandse de
fensie, die nu al jaarlijks ruim anderhalf miljard gulden verslindt, in de
naaste toekomst kosten?
Het Tweede-Kamerlid mr. Roos jen (a.r.) sprak bij de algemene beschou
wingen over de begroting van defensie voor 1960 over 1800 miljoen gulden
en de heer de Kadt (p.v.d.a.) noemde zelfs een bedrag van twee miljard
gulden. De minister van defensie ir. Visser die donderdag in de Tweede
Kamer het verlossende woord had kunnen spreken, bleef zich hullen in ge
heimzinnigheid. De regering beraadslaagt er nog over, zo deelde hij mee.
Zij zal het bedrag vermelden in de defensienota, die zij heetf aangekon
digd.
Wanneer die nota verschijnt is niet
precies te zeggen. De minister be
loofde ernstig naar een zo tijdig mo
gelijke indiening te streven, opdat
er bij de samenstelling van de be
groting voor 1960 nog rekening mee
gehouden kan worden. Hij wilde zich
echter niet aan een termijn binden.
Inmiddels is de Kamer niet hele
maal in de mist blijven varen. Bij
de bespreking van de verdeling van
de lasten, die de Westerse verdedi
ging met zich brengt, over de ver
schillende Navo-landen betoogde de
bewindsman namelijk, dat
landse aandeel niet omvangrijk
maar toch zo essentieel, dat vermin
dering ervan voor het Navo-bevel
onoverkomelijke moeilijkheden zou
opleveren. Nederland moet een na
tuurlijke stijging van de defensieuit
gaven, vloeiende uit technische ont
wikkelingen, zo lang zij binnen re
delijke grenzen blijft, aanvaarden, zo
voegde hij eraan toe.
Onze toenemende welvaart stelt ons
in staat om aan onze verplichtingen
tegenover de bondgenoten te blijven
voldoen. De Navo-landen, dus ook
Nederland zullen in de toekomst er
op moeten rekenen dat Amerika de
Itulp voor defensie geleidelijk ver
mindert.
Van veel gewicht met het oog op
de totale kosten van de Neder
landse defensie is de noodzaak
van de vervanging van het be
staande vliegtuigpark door een
nieuw. Er zullen talrijke miljoe
nen mee gemoeid zijn. Als we
met die miljoenen onder het de
fensieplafond zouden blijven, zou
dit als men de Amerikaanse
hulp buiten beschouwing laat
slechts kunnen leiden tot de aan
schaffing van 'n betrekkelijk ge
ring aantal vliegtuigen. Onze in
ternationale verplichtingen zou
den erdoor in gevaar kunnen ko
men. zo klonk het weinig hoopvol
uit de mond van de minister.
Overigens deelde hij wat de aan
schaffing van nieuwe vliegtuigen
aangaat mee, dat liet kiezen van het
type een kwestie van het tegen
elkaar afwegen van vele belangen is.
De machines moeten geschikt zijn
voor uiteenlopende taken en passen
in de Nederlands-Duitse en m de
Nederlands-Belgische samenwer
king. Verder waagt de kwestie van
de onderdelenvoorziening de aan
dacht. Ook staan de belangen van
de Nederlandse industrie nauw met
deze zaak in verband.
De regering moet dus een complex
van factoren beoordelen. Dat maakt
een diepgaande studie noodzakelijk.
De regering heeft haar keus nog niet
bepaald, maar zij hoopt daartoe
spoedig in staat te zijn.
In het verloop van zijn lange rede
deelde de bewindsman mee, dat liij
Het vloeken in het leger
Staatssecretaris zal er in
concrete gevallen tegen optreden
(Van. onze parlementaire redacteur)
De staatssecretaris van oorlog, de
heer Calmeyer, heeft donderdag in de
Tweede Kamer op duidelijke wijze
afgerekend met hen, die zonder er
bewijzen voor te kunnen aanvoeren
beweren dat er in liet leger buiten
sporig veel gevloekt wordt. Zoals ge
woonlijk had de staatkundig-gerefor
meerde ir. Van Dis bij de behande
ling van dc defensiebegroting voor
1960 over het vloeken in het leger
geklaagd.
De heer Calmeyer noemde het vloe
ken niet een speciale zonde van het
leger maar van het Nederlandse
volk. Het Nederlandse volk heeft het
vloeken in het leger gebracht. Met
door hem ontvangen brieven toonde
hij aan, dat de kritiek op het vloe
ken in militaire dienst niet zelden uit
de tweede, de derde of do vierde
hand komt. Op zijn verzoek om man
en paard, plaats en datum te noemen,
was men het antwoord schuldig ge
bleven. De staatssecretaris was van
mening dat in het leger niet meer en
erger gevloekt wordt dan in het bur
gerleven.
Hij vroeg ook aan ir. Van Dis hem
de gevallen te noemen, die zijn erger
nis hadden opgewekt. In het alge
meen trouwens verzocht hij de Ka
merleden klachten over vloeken in de
krijgsmacht te zijner kennis te bren
gen. Hij zou dan niet schromen er te
gen op te treden.
BONNETJE TOE. Joseph Matthews
sliep tussen de spoorrails te Newark
(Ver. St.) rustig door terwijl een
locomotief over hom heen daverde.
Even later werd hij door een politic
man gewekt. Hij kreeg een proces
verbaal omdat hij zich op verboden
terrein bevond.
BERICHTJE NODIG. De stadsdie-
rentuin van St. Louis ontving dezer
dagen twee Barbary-apen uit Gibral
tar. Er was een briefje bij van een
verbindingsofficier der Amerikaanse'
marine: „Geef mij s.v.p. kennis van
hun behouden aankomst bij de die
rentuin, zodat zij officieel uit de ma
rine kunnen worden ortslagen'\
bij zijn ambtsaanvaarding de verti
cale indeling van de militaire orga
nisatie naast elkaar leger, vloot
en luchtmacht had aangetroffen
en dat do hoofdlijnen van het beleid
door hem zelf tegenover de Staten-
Generaal zullen worden verdedigd.
De bijzondere behartiging van de
belangen van de landmacht en van
de marine alsmede de toelichting op
en de verklaring van detailproble
men behoren tot de taken van de
staatssecretarissen.
Nog geen ontspanning
Bij zijn bespreking van de interna
tionale politieke situatie constateer
de de minister, dat van een wezen
lijke ontspanning nog geen sprake is.
Wel hoopte hij dat zij spoedig zal
komen.
Aan de kracht van de nuclaire bewa
pening van het westen behoeft niet
te worden getwijfeld, zo verzekerde
de bewindsman. Nederland verkeert
wat de geleide wapens betreft in een
overgangssituatie. Ir. Visser kan nog
niet zeggen, wanneer de bewapening
met geleide projectielen zijn beslag
zal hebben gekregen.
De verdediging van Nleuw-Guinea
beschouwde hij als een nationale ver
plichting, waarmee we niets te kort
doen aan de internationale solidari
teit. Indien en zodra de toestand ten
aanzien van Nieuw Guinea zich in
ongunstige zin zou wijzigen, zal de
regering niet aarzelen onmiddellijk
maatregelen te treffen. De minister
toonde zieli een voorstander van de
inschakeling vain Papoea's in de ver
dediging van Nieuw Guinea.
Onlangs is door de hoogste maritie
me N.A.V.O.-autoriteit, admiraal
Wright, aangedrongen op een tweede
Nederlands vliegkampschip. De
staatssecretaris van marine, de heer
De Jong, achtte echter de aanschaf
fing van zo'n schip niet mogelijk we
gens de hoge kosten en liet ontbre
ken van de mensen, die het zouden
kunnen bemannen.
Hij deelde verder mee, dat de haven
van Den Helder zo spoedig mogelijk
in vereenvoudigde vorm zal wórden
voltooid.
De Kamer nam daarna de begroting
van defensie zonder hoofdelijke stem
ming aan met aantekening dat de C.
P.N. en de P.S.P. geacht wilden wor
den te hebben tegengestemd.
Bij het Amsterdamse gerechtshof is donderdag de zaak begonnen,
inzake de roofoverval op het postagentschap in Amsterdam Oost,
waarbij de agentschaphouder, de heer Nukoop, werd neergeschoten.
Op de foto ziet men de heer en mevrouw Nukoop bij het gerechts-
gebouwgeflankeerd door dc twee agenten die nauw bij de zaak be
trokken zijn.
Stichting A.N.P.
bestaat 25 jaar
Tijdens een vergadering van de Ver
eniging van dagbladdirecteuren Dc
Nederlandse Dagbladpers (N.D.P.)
op 11 december 1931- werd besloten
tot oprichting van de stichting Alge
meen Nederlands Persbureau (A.N.
P.). De stichtingsvorm werd gekozen
boven de N.V. om uitdrukking te ge
ven aan het ideële doel van de stich
ting: het. vergaderen en verbreiden
van objectief en betrouwbaar binnen
lands én buitenlands nieuws voor
pers en radio in Nederland en de
overzeese gebiedsdelen.
In een raad van beheer van de stich
ting werden vertegenwoordigers ge
kozen van alle groepen en richtingen
van bladen. De stichting opende haar
persbureau ruim zes maanden later
op 1 juli 1935. Zij sloot overeenkom
sten met de bestaande persbureaus,
die alle hun werkzaamheden in Ne
derland beëindigden.
9 Te Dakar is in tegenwoordigheid van
vele hoge functionarissen uit landen van
de Franse gemeenschap een universiteit
geopend.
JONGENS HIELDEN SCHIETOEFENINGEN
Tegen de leiders
zeven jaar geëist
Do vijf Amsterdamse jongens, die
op zaterdag 9 mei niet revolvers en
pistolen gewapend een postagent
schap in .Amsterdam binnenvielen en
tevergeefs trachtten de houder van
dit agentschap te beroven moesten
zich gisteren verantwoorden voor
de rechter in Amsterdam. Zij had
den zich niet ontzien om op de be
heerder te.schieten.
Zij hadden op de bewuste dag in te
genstelling tot eerder gepleegde in
braken en diefstallen weinig gang
ster-geluk want zoals later duidelijk
is gebleken troffen zij die middag uit
sluitend bijzonder kordaat en ef
ficient optredende tegenstanders.
Dank zij een snelle en moedige actie
van twee politieagenten konden zij
dezelfde middag nog worden gearre
steerd.
Jukka Vuorio, een zeeman van 62
jaar uit Finland, heeft woensdag
over de rotsen langs het door
storm opgezweepte water gelopen,
en door wind en buiswater naar
zijn „Anna" gekeken. Zo nam een
kapitein afscheid van een schip,
waarop hij 21 jaar lang gevaren
had. Maandagavond was de „An
na", een schip van 1045 ton, op
een zandbank gedreven en lek ge
slagen. Dinsdag gaf Vuorio zijn 17
koppen tellende bemanning op
dracht van boord te gaan, nadat
zijn schip op de rotsige knst ten
noorden van Aberdeen hopeloos
vastgeraakt was. Toen het zijn
beurt was om in de reddingsbroek
te gaan, weigerde Vuorio të gaan.
Die nacht heeft de woeste zee wild
Kapitein Jóhan Vuoria (midden)
van de Finse houtboot „Anna"
wordt aan land gebracht.
over het schip gespoeld terwijl ka
pitein Vurio in de stuurhut met het
logboek op de knieën zat. „Ik
schreef wat ik schrijven moest
toestand van het schip, het weer,
het water".
Woensdagochtend weigerde hij op
nieuw het schip te verlaten. Maar
in de namiddag schikte hij zich in
het onvermijdelijke, toen z'n mede
reders telegrafisch uit Helsinki lie
ten weten dat hij thans afstand
moest doen
Pas toen dacht hij aan zichzelf.
Staande op de in piiin gerammeide
brug van zijn schip zwaaide hij
naar de redders, die al die tijd op
het strand de wacht hadden gehou
den. In de reddingsbroek, een zeil
doeken broek aan een reddings
boei die langs een lijn heen en
weer getrokken kan worden, werd
ook hij toen door de zee en de
branding naar de kust gehaald.
Bleek en uitgeput kwam hij aan
wal.
In een nabije vïssershut kreeg hij
droge kleren en een,slok whiskey
om warm te worden. Zittend voor
het open vuur heeft hij daar het
verhaal verteld van de laatste reis
met zijn „Anna".
„Het was geen goede reis. Dat wist
ik al toen we in de Oostzee voeren.
En zondag, toen we de Noordzee
overstaken, werd het weer ruwer
en ruwer. Tic had vertrouwen in
„Anna", maar ik werd ongerust
toen een deel van dc deklast hout
overboord spoelde. En toen kwa
men er meer moeilijkheden. De
machines van „Anna" waren niet
sterk genoeg om ons rond te bren
gen. de Moray Firth in".
Vuorio vertelt dan hoe het stuur
huis kapot geslagen werd „door de
grootste golven die ik gezien heb
zolang ik vaar", hoe de reddings
boten overboord sloegen, hoe het
schip lek sloeg en tenslotte op de
wal dreef. En waarom hij aan
boord bleef.
„Het is eenvoudig. Iemand moet
bij „Anna" blijven ,dus wie anders
dan ik Ik ben kapitein, zij is
mijn schip en mijn vriendin. Mis
schien weet niemand behalve ik
waarom ik bleef. Maar ik had ge
dachten en herinneringen. Ik
dacht aan andere stormen, andere
gevechten met hoge golven en har
de wind. Ik dacht aan alle jolijt in
zovele havens. Ik dacht aan de
vreugde van de thuiskomst bij
mijn vrouw Lottie en mijn zoon
Raet-".
..Hoe zou U 't vinden om 'n ou
de,, vertrouwde vriendin achter
te laten Want zo was het met
„Anna" en mij. We kenden elk
aar sinds februari 1936. Ik ken
de al haar kunstjes. Ze kwam
door stormen waarvan ik nooit
gedacht had dat zij ze zou over
leven. Het is niet" gemakkelijk
om zomaar afscheid te nemen
van een schip".
Vanaf het strand heeft hij naar het
wrak in de branding gekeken. Het
schip ligt er, en zal er kapotge-
beukt worden door de golven. Met
tranen in de ogen heeft kapitein
Vuorio zich afgekeerd, „Ik ben een
onde man. De zee heeft mijn schip
genomen".
De wapens hadden zij gestolen uit
wapendepots in Amsterdam.
De officier van justitie, mr. L. van
den Berge, zei in zijn requisitoir dat
de wapens van de staat deugdelijker
moeten worden opgeslagen of doel
treffender moeten worden bewaakt.
„Ik hoop niet dat ook hier eerst een
ramp moet leren hoe dergelijke in
braken in de toekomst moeten wor
den voorkomen".
Hij vestigde er de aandacht op dat
de twee leiders C. R. en T. de G.
blijkens in de gevangenis onder
schepte correspondentie al plannen
voor- nieuwe overvallen hebben be
raamd. Zij zijn thans een vervaring
rijker geworden én straks begin
nen ze weer en dan gebruiken ze
heus geen pistool meer, maar sten-
guns ën machinegeweren.
Die sterj iins had het vijftal reeds
bemachtigd en hij memoreerde hoe
de jongens schietoefeningen hadden
gehouden in de uitgestrekte velden
rondom de Sloterpas. Hij eiste te
gen de 21-jarige typograaf T. de G.,
die door zijn medeverdachten pisto
len Tuny werd genoemd, zeven jaar
met aftrek. Tegen de 19-jarige bank
werker A. F. de G. werd ook zeven
jaar geëist.
Beiden beschouwde de officier als
hoofdschuldigen. De 19-jarige ge
reedschapsmaker C. V., hoorde zes
jaar met aftrek tegen zich eisen,
de 23-jarige verfmaler J. K. de G.
die buiten in de auto als chauffeur
gewacht had, vier jaar met aftrek.
Tegen de jongste van het vijftal, de
16-jarige schoonmaker R. M. luidde
de eis twee jaar met aftrek, waarbij
de officier met diens jeugd en blanco
strafblad rekening zeide te houden.
Tot slot vroeg hij vier maanden ge
vangenisstraf tegen de 21-jarige las
ser D. F. S., die noch aan de roof
overval, noch aan de diefstallen en
inbraken had deelgenomen, maar
enige tijd vier stenguns met bijbe
horende munitie van de jeugdige ben
de in bewaring had gehad.
I Het Wereldgebeuren
Kinderen
T' erwijl hij zich het hoofd afwis
te, zei Amcrika's president,
i Eisenhower woensdag, na zijn
aankomst in het paleis van zijn In
diase collega. Rajenda Prasad: „Nog
nooit heb ik zo iets meegemaakt,
zelfs niet bij de bevrijding van Pa
rijs". Ieder wist waarop hij dolede:
rijs". Ieder wist waarop hij doelde:
de overweldigende ontvangst die hem
door Nieuw Delhi was bereid. Men
schatte dat tussen een cn twee mil
joen mensen op de been waren. De
politiecordons werden verbroken om
Eisenhower hulde te bereiden. De rit
van de open" blauwe eadillac, waarin
premier Nehroe en Eisenhower naast
elkaar staande de toejuichingen van
de menigte beantwoordden terwijl
achter ben de Indiase president -zat,
duurde twee uur inplaats van zo-
als op het programma stond drie
kwartier. Hier en daar aan de acht-
tien kilometer lange route stonden de
1 Indiërs volgens de correspondent van
een bezadigd blad als de Frankfurter
Allgerneine wel honderd rijen dik.
De menigte bood met haar schilder
achtige drachten een ontroerend
beeld, Vrouwen hielden de staatslie
den hun kinderen voor...
In de toespraak, dip Eisenhower gis
teren in de gemeenschappelijke
vergadering van de, Indische
volksvertegenwoordiging hield, wei
den de kinderen niet vergeten. „Moe
ten wij", zo vroeg de Amerikaanse
president onder meer, „blijven voort
leven onder vooroordelen en met
handelingen en een politiek, welke
onze kinderen en kinaskinderen zul
len veroordelen tot een hopeloos le
ven volgens de paden van het ver-
j leden en die mogelijk tot hun vernie-
tiging in een oorlog zullen leiden?"
'En ook: „Ik voor mij zal, als een
mens, die met andere mensen samen
werkt, alles in het werk stellen om
vrede, vrijheid en menselijke waar
digheid in ons bereik te brengen en
een waardige toekomst op te bouwen
ivoor iedere man, vrouw en kind in
j de wereld..."
Op de ladder van de bevolkings
cijfers staat India op één na
bovenaan. Het land met de
grootste bevolking ter wereld is
communistisch China. Het aantal In
diërs bedraagt 415 miljoen. Elke dag
worden niet minder dan 28.400 nieu
we Indiërs geboren. Het levensniveau
ligt bijzonder laag; evenzeer de ge
middelde levensduur. De gemiddelde
levenskans van een Indiër wordt bij
de geboorte op 32 jaar en vijf maan
den gesteld. Groot is de armoede die
in dit uitgestrekte land, naast de
sprookjesachtige rijkdom van de ma-
ha rad jahs, heerst. Het aantal werk
lozen wordt op zeven miljoen ge
schat; honderdduizenden hebben geen
dak boven hun hoofd en leven, min
nen. slapen en sterven langs de straat
of onder de overkappingen van sta
tions.
ehroe zelf is als nationalistisch
rebel tegen het Britse bewind
weliswaar verscheidene keren
in gevangenissen opgesloten geweest,
maar over zijn jeugd mag hij niet
mopperen. Hij was de zoon van een
gefortuneerde brahmaan en mocht
studeren aan de universiteiten van
Cambridge en Harrow.
Evenmin mag hij klagen over het
ambt dat na dc verkrijging van
zelfstandigheid voor India aan hem
werd toevertrouwd. Wel heeft hij
vaak te kampen met het verlammen
de gevoel, dat alles wat men in dit
uitgestrekte land onderneemt als 'n
druppel op een gloeiende plaat is.
In de laatste tijd toen Pekingchine-
zen grensincidenten uitlokten, is er
heel wat kritiek op zijn beleid ge
weest, tot de voorzichtige Nehroe
openlijk zei wat ook voor hem altijd
vanzelfsprekend was geweest„Als
ons een oorlog wordt opgedrongen
zullen wij vechten met alle kracht
die in ons is".
Dr. ir. J. van Veen
in Den Haag overleden
In Den Haag is woensdag overleden
dr. ir. J. van Veen (65 jaar), gepen
sioneerd hoofdingenieur A. van de
rijkswaterstaat. Dr. Van Veen. oud
secretaris en -lid van de stormvloed-
commissie en van de Deltacommis
sie, heeft bekendheid gekregen door
zijn ijveren en deskundigheid op het
gebied van afsluiting van zee-arnieu
en door zijn plannen „groot-Euro
poort" en voor een overslaghaven bij
Uithuizcrmeeden.
Jolian van Veen werd op 21 december
1893 te Uithuizermeeden geboren. Hij
kreeg middelbaar onderwijs te Warf-
fum en te Assen en studeerde aan de
technische hogeschool te Delft. Hij
promoveerde later op een proef
schrift getiteld: „Onderzoek in de
hoofden in verband met de gesteld
heid der Nederlandse kust".
Van 1919 tot 1926 was dr. ir. Van
Veen in dienst van de provinciale
waterstaat in Drente. Tot 1929
werkte hij voor de Surinaamse Eau-
xiet maatschappij te Moengo in Suri
name, doch in 1929 trad hij weer in
dienst van rijkswaterstaat. Van 1938
tot 1943 was hij secretaris en lid van
dc stormvlocdcommissic-. In 1953
werd hij in deze functies in de Delta
commissie benoemd.
In oktober 1942 werd dr. Van Veen
aangesteld tot hoofd van de studie
dienst bij de directie benedenrivieren,
waarna lüj op 1 januari 1949 werd
bevorderd tot hoofdingenieur-direc
teur van de directie algemene dienst
en waterhuishouding van de rijkswa
terstaat. Daarna verliet hij de dienst
wegens het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd.
India heeft een beroepsleger van
500.000 man, dat aan paraatheid
en aan uitrusting niets te wensen
overlaat. Men acht het niet waar
schijnlijk, dat het tot een massale
bot-sing met grote eenheden van het
communistisch-Chinese leger
(2.500.000 man) zal komen als in
het voorjaar de sneeuw van de Hi-
malaja voor een groot deel is ver
dwenen. In dit grensgebergte kan
van massale troepenbewegingen, en
zeker van gemotoriseerde, geen spra
ke zijn. Een grootscheepse invasie
van communistisch-Chinese zijde in
India zou alleen via Afghanistan
kunnen worden ondernomen.
En dat zou alleen kunnen gebeuren
als de Russen, die in Afghanistan 1000
specialisten hebben „ingevoerd", hun
toestemming zouden géven, hetgeen
onder de gegeven omstandigheden, nu
de Sowjet-Unie voor ontspanning pleit
(en schijnbaar beducht is voor Chi
nese avonturen) niet aannemelijk.
Daarom zullen de Chinees-Indische
moeilijkheden wel uitvoerig bespro
ken worden tijdens dit vijfdaagse
bezoek van Eisenhower, maar Neh
roe zal zeker geneigd zijn. het
zwaartepunt van de besprekingen te
leggen op zijn nieuwe economische
vijfjarenplan. Als het buitenland
helpt, zal dat plan India's weerstand
m allerlei opzicht kunnen verhogen
in het belang van alle Indiërs
en hun kinderen...
PREMIER NEHROE
...vrouwen tilden kinderen op..,
