„LELIJKE IKE", de
jongen uit Abilene
gewone
President van Amerika was op school geen
uitblinker, maar als sportman populair
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De hele voormiddag had de regen al ge
dreigd. Nu, tijdens de drukte op het
veld naast de spoorbaan, vielen de eer
ste droppen in het verschroeide gras. Een
zware bui kon op deze warme, vochtige mid
dag in juni, elk ogenblik boven Abilene in
Kansas losbarsten, Maar niemand lette op de
vochtige glinstering van de daken achter de
bomen. Abilene had slechts aandacht voor
een gezond uitziende man, die gekleed in een
grijs kostuum en blootshoofds, in gedachten
verzonken naast het spreekgestoelte in het
midden van het veld zat.
De „Streamliner", die hem van Kansas Ci
ty hierheen bracht, zoemde nog door
het vlakke, groene korenland, toen de
trek naar het veld begon. Het vrolijke ru
moer was reeds een muur van geluid toen,
even na het middaguur, de trein langs de
vlaggen en het muziekkorps reed en vaart
verminderde. Het grootste deel van Abilene's
zestigduizend inwoners drong naderbij, om
de man te zien, die met een brede glimlach
op zijn gelaat, uit de laatste coupé op het met
touw afgezette platform stapte en die overal
om zich heen handen schudde. Terwijl hij zijn
beurt om te spreken afwachtte, dwaalde zijn
heldere blik naar een wit, houten huis, dat
half achter populieren verborgen stond.
Daar, achter de spoorbaan, hadden een onbe
zorgd levende zuivelarbeider, genaamd Da
vid Eisenhower, en zijn vrouw Ida zes vrolij
ke, meer dan middelmatig begaafde, zoons
grootgebracht. En in deze hete zomer van
1952 keerde Dwight D. Eisenhower, de derde
van de zes, die door miljoenen in Europa was
begroet als hun bevrijder, terug naar huis.
Weer thuis, gewoon als Ike, een bekend lei
der, maar onbekend als gegadigde voor het
presidentschap. Weer thuis, met zijn plicht
als soldaat achter zich en het ogenblik voor
zijn eerste politieke toespraak tot de Ver
enigde Staten adembenemend snel naderend
vóór zich
Generaal Eisenhower temidden
van sijn broers in zijn studeer
kamer te New York. Ike was
toen opperbevelhebber van de
geallieerde strijdkrachten in
'Europa. Van linies naar rechts:
Arthur (bankier), Edgar (ad
vocaat), Dwight D., Milton
en Earl (elektro-technlsch in
genieur).
Zoals Dwight Eisenhower die
dreigende dag wachtte om te
spreken bij een eerste steen
legging het voorspel van zijn
grote politieke toespraak later in
de middag was zijn blik ge
spannen en afwezig. Het weer van
vandaag riep herinneringen wak
ker. Toen hij sprak was het dan
ook niet over zijn moed als voor
hoedespeler in het voetbalteam
van de middelbare school in Abi
lene. Het was over de dag. precies
acht jaar geleden, toen hij, tenge
volge van 't weer, voor de haehe-
lijkste beslissing van zijn leven
was komen te staan. Abilene werd
meegesleept door de confrontatie
met grote gebeurtenissen, toen
Ike rustig beschreef hoe hij de
aanval van de grootst opgezette
strijdmacht van oorlogsschepen
en manschappen, die ooit op zee
tegen een vijandelijke kust was
ingezet bekend als D-day
voor tenminste 24 uur had moeten
uitstellen.
Het waren daarna plotseling
niet meer de herinneringen
van een soldaat, waarnaar
men luisterde, maar het on
wankelbaar geloof van een
man, die bestemd was voor het
Witte Huis.
De luisteraars hadden Ike's
stemming begrepen, toen hij
sprak over simpele deugden
als moed, onkreukbaarheid,
zelfvertrouwen en een onwan
kelbaar geloof in do Bijbel.
Een baby, die begon te huilen
werd haastig gesust. Het ge
zoem van twee laag overko
mende vliegtuigen, veroorzaak
te een geïrriteerd gefrons van
wenkbrauwen
Het was een oud dogma, maar
zoals het hier, door deze man
en op dit tijdstip werd uitge
sproken. behelsde het iets vi
taals, iets nieuws.
Optocht
Na de lunch, tijdens de para
de ter gelegenheid van zijn
thuiskomst, knikte Ike naar
Mamie, zijn vrouw, toen de eerste
wagen in de optocht voorbij reed.
Het was een wagen met kopie van
het witte, houten huis in Denison,
Texas, waarin hij was geboren en
dat hij op tweejarige leeftijd had
verlaten om naar Abilene te gaan.
Terwijl het schoolorkest „Alexan
ders Ragtime Band" ten gehore
bracht, danste hij een korte jig.
Hij trok Marnie naar zich toe,
toen een „huwelijksbootje" pas
seerde met twee jongelui uit Abi
lene bovenop rose wolken tegen
een hartvormige achtergrond. De
laatste wagen toonde Ike in het
Witte Huis. De voorstelling was
nauwelijks voorbij gerold of de
wolkbreuk barstte. los.
De regen kwam in stromen neer,
terwijl Abilene ongeduldig wacht
te tot het vijf uur zou zijn en Ike
uit Eisenhower Park zijn radio-
en televisietoespraak tot het hele
land zou houden.
Een oude schoolvriend, Howard
Keel (niet de zanger) graaide in
zijn kledingzaak 26 regenjassen
bijeen voor Ike een maat 42
en bracht die haastig naar de
zesde verdieping van het „Sunflo
wer Hotel" voor de officiële bij
eenkomst.
Eisenhower Park was doorweekt
eh triest, toen Ike er verscheen;
een geleende hoed met brede rand
op om zijn bril af te schermen te
gen de regen. Zijn adviseurs dron
gen er op aan, dat hij zou spreken
uit een droge kamer onder de tri
bune. Maar toen hij hoorde dat de
helft van zijn toehoorders al die
tijd in de stortregen was geble
ven, draaide Ike zich resoluut om
en stapte hij door de modder naar
zijn spreekgestoelte in de open
lucht
In stromende regen
Hij duwde een aangeboden pa
raplu opzij en wierp toen zijn
breedgerande hoed weg. En
terwijl de regen van zijn kale
IKE EISENHOWER werd ten
slotte op het spoor gezet, dat
naar het Witte Huis leidde
evenwel pas na een vreemd en
aarzelend begin. De politici had
den hem al lang voor hij zelf zijn
zinnen op het presidentschap had
gezet, als kandidaat gebrand
merkt, Hij was in zijn hart nog
steeds soldaat, toen hij voor het
eerst een politiek steunpunt voor
zijn voeten zocht.
Wat voor soort man is hij; deze
soldaat met zijn typerende grijns,
die een van de machtigste legers
van de wereld naar de overwin
ning voerde en vervolgens de man
tel van het hoge staatsmanschap
moeilijker te aanvaarden vond
dan het zwaard? Een vaderlijke
figuur? De verpersoonlijking van
de behulpzame man, die altijd in
de buurt is? De schoorvoetende
politicns, die zich tot zijn plicht
geroepen wist? De jongen uit
Abilene, die moeizaam verder
klom naar de top?
Ike bezit al deze eigenschappen.
En toch nog iets meer
Daar in Abilene in 1952 konden
zij dat speciale magische even
min definiëren als gans Amerika
dat nu kan.
Zeker, had niemand verwacht,
dat „lelijke Ike" (Twee andere
broers waren bekend als „Gro
te Ike" en „Rode Ike") eens
president zou worden.
Zijn vader, een onbezorgd le
vende man zonder ambities,
was nooit geweest wat de we
reld een „succes" noemt. Maar
hij was gelukkig met zijn ge
zin in het houten huis.
Succes was in die dagen niet
een van Abilene's voornaamste
exportartikelen.
Dwight en zijn broers waren knap
pe leerlingen van de plaatselijke
scholen, maar ze gaven geen blijk
over genialiteit te beschikken. Zij
stonden allen op góede voet met
de wereld en ze waren er zeker
van dat deze wereld hen, net als
hun vader, zou accepteren. Er
was geen enkele noodzaak naar
meer te streven.
Toch hebben ze allen succes ge
had. De een als president van een
universiteit, de tweede als welva
rend bankier, de derde als rechts
geleerde van betekenis, de vierde
als ingenieur en de vijfde als apo
theker. Ike had weinig bijzondere
eigenschappen. Hij had een goed
verstand en hield van hengelen.
Hij voelde zich gelukkig in de
grote tuin van de boerderij, wan
neer hij het vee verzorgde en wan
neer hij "de melk bezorgde.
Een ongewone
vastberadenheid
Maar nu en dan waren er teke
nen van een ongewone vast
beslotenheid. Toen er vergif
tiging optrad in zijn bij een voet
balwedstrijd gewonde been en de
dokter het wilde amputeren, stond
de jonge Dwight dit niet toe.
Achtenveertig uur lang knielden
zijn vader, moeder en vijf broers
aan zijn bed om voor hem te bid
den. Door een wonder herstelde
hij.
Zijn vastbeslotenheid kwam op
nieuw tot uiting toen hij voor het
eerst op het schoolvoetbalvcld te
gen rassenonderscheid vocht.
Toen op een keer in een elftal,-
waartegen zijn ploeg moest spe
len een zwarte speler was opge
nomen maakten enkele leden van
het Abilene-elftal bezwaren. Het
was aanvalsleider Eisenhower, die
de oplossing bracht door met na
druk vast te stellen, dat de neger
jongen hetzelfde recht had om te
spelen als hij zelf.
Om de zaak kracht bij te zetten,
voegde hij er aan toe, dat wanneer
de neger niet zou spelen, hij het
evenmin zou doen.
De man achter de grijnslach (I)
...door Peter Bloxham...
Dwight d. Eisenhower heeft ais jongen
nimmer gedroomd, dat hij eens gekozen zou
worden tot president der Verenigde Staten. Hij
was een goede leerling van de middelbare school in
Abilene, maar geen uitblinker. Zijn belangstelling
ging eerder uit naar voetbal en vissen dan naar poli
tiek. Ook later op de Militaire Academie van West
Point viel hij niet op. Toch kreeg hij in een moeilijke
tijd het bevel over de grootste strijdmacht, die ooit
tegen een vijandelijke kust werd ingezet en miljoenen
in Enropa begroetten hem als hun bevrijder. De
zwaarste taak wachtte hem echter bij zijn thuis
komst. Amerika deed een beroep op hem en Ike stelde
zich kandidaat voor het presidentschap. Hij voelde
dat als zijn plicht zoals hij nog steeds plichtsgetrouw
„aan het roer" staat en deze maand zijn land dient
met een politieke „elfstedentocht". In een aantal ex
clusieve artikelen, waarvan dit het eerste is, be
schreef Peter Bloxham het leven en de loopbaan van
Amerika's eerste burger
...In de volgende aflevering:
„IKE NEEMT DE ZWAARSTE
BESLISSING VAN DE OOR
LOG", een artikel, waarin Eisen
howers leidende rol in de bevrij
ding van Europa en zijn na
oorlogse jaren als chef van het
N.A.T.O.-hoofdkwartier in Parijs
door Peter Bloxham worden be
licht...
schedel stroomde sprak Ike voor
de eerste maal tot Amerika als
politicus.
Abilene mócht Ike. De bevol
king mócht de manier, waarop
hij iemand de hand schudde,
zich iemands naam herinnerde,
zich In grote gezelschappen be
woog zonder koude drukte,
zich kernachtig wist uit te
drukken. De mensen mochten
zijn vriendelijkheid, waarbij
hij zichzelf wegcijferde en de
manier waarop hij zich in de
regen aan zijn schema hield.
Zij mochten hem echter het
meest om iets, dat moeilijk te
definiëren was. Op de een of
andere wijze gaf hij hen door
zijn luisteren cn door hetgeen
hij 2ei, hun halfvergeten trots
op zichzelf en op hun land te
rug.
En zij hielden van de manier,
waarop hij een jonge oud-strijder
uit Abilene de hand schudde en
boven het rumoer uitschreeuwde:
„Je ziet er uit als een echte sol
daat!"
Het was een hele overwinning
voor een nieuweling in het spel.
Maar Ike stond nog steeds aan
liet begin van de lange klim naar
de Republikeinse kandidatuur. Op
dat moment was de onofficiële
stand, wat het aantal te verwach
ten stemmen op de Republikeinse
conventie betrof: Robert Taft 450
Ike 388.
Persconferentie
De volgende dag tijdens een
persconferentie onderging
Ike een doop waarbij het
heel wat levendiger toeging. Toen
hij naar het toneelpodium van
Abilene's kleine Plaza theater liep
zag hij di'iehonderd verslaggevers
en een verblindende batterij flits
lampen voor zich. Met het hoofd
omlaag en gefronste wenkbrau
wen doorstond hij ook dit. Een
laatste vraag, die door een foto
graaf op hem werd afgevuurd,
bracht een nieuwe overwinning.
„Mr. Eisenhower", zo werd hem
gevraagd, „hebt U ooit gedroomd
toen U Abilene verliet, dat U te
rug zou komen en U kandidaa'
stellen voor het presidentschap?''
Ike grinnikte en krabde zich op
het hoofd. „Ik weet niet wat voor
Een geestdriftige menigte in
Abilene, Kansas, verwelkomde
Eisenhower, toen hij na de be
vrijding van Europa weer thuis
kwam.
iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiM
dromen er door het hoofd van een
jongen spelen", zei hij, „maar ik
denk, dat vóór ik vertrok, mijn
werkelijke probleem was of ik
zou proberen een Hans Wagner te
worden Hans Wagner was acht
jaar lang een leidende grootheid
in de honkbalsport -of treincon
ducteur. Ik herinner me, dat
beiden heel belangrijk waren".
Spoedig daarna kwamen er twee
negers in het elftal uit Abilene,
Het bleef „Lelijke Ike" voorspoe
dig gaan in de sport. Hij werd lei
der van de sportvereniging van
zijn schooi en in 1908, toen hij 18
was, werd hij tot president van
de atletiekbond van de school ge
kozen.
Geen geld voor
universiteit
Toen de jonge Dwight de school
verliet en bij zijn vader in
de zuivelfabriek ging wer
ken, hadden hij en een van zijn
broers al een plan. Hoewel zij bei
den graag naar een universiteit
wilden, hadden zij geen van
tweeën het geld ervoor. Zij kwa
men daarom overeen, dat terwijl
do een werkte, de ander zou stu
deren. Op deze manier zou Ike
om liet andere jaar naar de uni
versiteit gaan.
Hij gebruikte veel tijd om geschie
denis te lezen. Maar plotseling na
twee jaar, veranderde hij van ge
dachte. Hij wilde zeeman worden,
hoewel de dichtsbijzijnde zee op
duizend mijl afstand lag.
Het was geen familie-traditie, die
Ike er toe bracht een militaire
carrière te kiezen.
Zijn beide ouders behoorden tot de
doopsgezinde sekte, die bekend
staat als de „Broeders in Chris
tus". Tot hun levensbeschouwing
behoorde het pacifisme.
Maar aangespoord door een
vriend, ging hij op voor het toela
tingsexamen voor de Marine-Aca
demie in Annapolis. Hij slaagde,
om slechts tot de ontdekking te
komen, dat hij te oud was.
In plaats daarvan ging hij in 1911
naar de Militaire Academie van
West Point, waar de leeftijds
grens een jaar hoger lag.
Hij was een middelmatige kadet,
hij slaagde als 61ste van 'n klas
van 160 leerlingen. Hij blonk ech
ter uit als voetballer en was
enorm populair onder zijn klas
genoten.
Maar toen hij in 1915 een univer
sitaire graad behaalde, hadden
zijn leraren geen toekomstige pre
sident in hem kunnen ontdekken.
En in het leger ontdekte men hem
evenmin gedurende de jaren die
volgden.
Spoedig nadat hij tweede luite
nant was geworden, werd hij bij
het 19de regiment infanterie te
San Antonio in Texas geplaatst.
Daar ontmoette hij de achttien
jaar oude Mamie Geneva Doud, de
tweede dochter van een rijke za
kenman uit Denver.
Huwelijk met
Mamie...
Zij trouwden op de eerste juli
1916, op de dag, dat hij be
vorderd werd lot eerste lui
tenant. Een historische samenwer
king was begonnen. Gedurende do
Eerste Wereldoorlog voerde Ike
het bevel over het opleidings-cen-
trum van de cavalerie in Gettys
burg, Pennsylvania. Al viug
kwam zijn gevoel voor „planning"
tot uiting en hij kreeg de leiding
over zesduizend manschappen. Ilij
werd uitgezocht voor een post
overzee en zou zijn vertrok
ken op de dag, dat de oorlog ein
digde.
Ike werd voor het eerst opge
merkt door de manier, waarop hij
gedurende de jaren tussen de bei
de wereldoorlogen een bijna on
mogelijke taak wist te vervullen.
Als eerste militair assistent van
generaal MacArthur op de Phil-
lippijnen, was hem opgedragen
een leger van dertig divisies, een
kleine luchtmacht en een vloot
van torpedoboten op de been te
brengen van drie miljoen dollar
per jaar.
Hij bracht het voor elkaar. Onge
lukkig genoeg was naar het
scheen niemand er bijzonder ver
rukt over. Het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog gaf hem
weinig vooruitzichten op glorie.
Hij was te oud om frontdienst te
verrichten en te laag in rang voor
een leidinggevende functie aan de
top.
Maar in december 1941, een week
na Pearl Harbour, gaf de 51-jarf-
ge Dwight D. Eisenhower gevolg
aan een dringende oproep om on
middellijk naar Washington te
vliegen. Zijn bestemming had hem
bereikt.
(Copyright London Express-PZC)
Eerste luitenant Dwight D.
Eisenhower ontmoette en
trouwde in 1916 Mamie Geneva
Doud. Zowel de bruidegom als
de bruid was in het wit.
