PAGIM
Winter: tijd voor kinderspelletjes
„Beddelampboekje" voor hèm
maar lees het eerst zélf!
MIDDELBURGSE HUISVROUWEN
WERKEN MET BOETSEERKLEI
fsclv ei4
verpakking
Anton Hunlnk
14
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 5 DECEMBER 1959
Voorlichtingscentrum voor ouders en
opvoeders leert U er méér van
M(Van een medewerkster)
ijn kind kan nou nooit eens ergens een tijdje rustig mee
bezig zijn, wat kan ik daaraan doen?"
„Hoe oud moet een baby eigenlijk zijn oin met een rammelaar
te rammelen?"
„Kan een kind van zes al ganzeborden?"
„Weet U een paar leuke spelletjes voor een kinderverjaar
dag?"
Uit de stad zelf, uit de naaste omtrek, maar ook van heinde
en ver komen ouders met dit soort vragen naar een nogal saai
uitziend huis aan de 's-Gravendijkwal te Rotterdam, waar ze
kunnen rekenen op een goed antwoord. Van binnen is dat huis
verre van saai, er is een gezellige bibliotheek in, er staan ver
tederende wiegen en er zijn kamers vol speelgoed. Dit huis is
het Voorlichtingscentrum voor Ouders en Opvoeders.
Dat de officiële naam van deze
vrïendelijk-nuttige instelling
„Vereniging Nationaal Reizend
Museum voor Ouders en Opvoe
ders" is, maakt haar ook in
de praktijk in het gehele land
bekend. Want al kan men niet
met de hele inventaris van 't
huis aan de 's-Gravendijkwal
op reis, geregeld worden lezin
gen over aspecten van de op
voeding gehouden tot ver bui
ten Rotterdam. Tegen de win
ter, met zijn vakantie en zijn
donkere namiddagen, komen er
vele ouders, gezinsverzorg
sters, onderwijzers en onder
wijzeressen, kweekschoolleer
lingen naar het voorlichtings
centrum.
Zij kunnen er horen, dat kinde
ren, die zich slecht op één onder
werp kunnen concentreren,
waarschijnlijk graag en met aan
dacht een legpuzzel zullen ma
ken, omdat zij er zelf behoefte
aan hebben orde te scheppen in
hun (kleine) chaos; dat pasgebo
renen nog geen behoefte hebben
aan speelgoed, dat een kind van
omstreeks drie maanden helder
der begint te zien en dus graag
een rammelaar of ander speel
goed-met-geluid zal zien, maar
het nog met behoeft te hanteren,
en dat die rammelaar binnen het
bereik van de kleine handjes mag
hangen als het kind een maand
of vijf is. Er is altijd wel een
boek waar in te lezen staat, of
een deskundige die het even uit
legt, dat een kind van vijf of zes,
dat begint te tellen, best met de
groten mag mee-ganzeborden,
maar dat het zeker niet aan te
raden is, die kleinste speler altijd
goedgunstig te laten winnen,
omdat een mens ook moet leren
te verliezen.
Voorbeeldig speelgoed Is er uit
gestald. En wie het komt
bekijken kan leren dat heel
kleine kinderen al een lotto-spel
kunnen spelen: het herkennen en
bij elkaar zoeken van steeds twee
gelijke plaatjes. Is het kind zo'n
jaar of twee, drie, dan kan het
zelfde werkje iets moeilijker wor
den: Een plaatje, waarop een
schoteltje melk of een nest jonge
katjes, zal het kind dan zonder
veel moeite „ontdekken" als be
horend bij het plaatje van de gro
te kat.
Voor de leeftijd van vier of vijf
jaar is één van de aardigste speel
materialen het kleurenstokje: een
miniatuurpaaltje met afneembare
blokjes in verschillende kleuren,
waaraan dobbelstenen te pas ko
men, niet met „ogen", maar even
eens met kleuren.
Dat alles is natuurlijk ook in elke
goede sneelguedwinkel te vinden
en naar zo'n winkel moet U ook
toe om het te bemachtigen. Maar
het Voorlichtingscentrum is er
om met verstand te leren kiezen
en aanschaffen. Dat is niet over
bodig, zoals blijkt in de winkels,
waar talloze volwassenen in de
aanduiding van hun wensen niet
verder weten te gaan dan: „Iets
leuks voor een kind van vier, van
een rijksdaalder."
Speelgoed geven, is meer dan
alleen een „aardig gebaar" ma
ken, leert men hier (zonder
het gevoel te krijgen, be-
schoolmeesterd te worden), 'n
Kind moet spelen. Het spel is
voor hem de enige manier om
zich in de wereld te leren
thuisvoelen.
Aanvankelijk is het kind, de
baby, passief. Hij wordt ver
zorgd, daar kan hij op reke
nen. En die zorg is niet al
leen nodig om hem te doen
groeien, maar ook, om hem
ervan te overtuigen dat hij
zijn medemensen kan vertrou
wen.
De kleuter wacht niet af. Hij
wil zelf handelen, en dus spe
len. Hij moet er de gelegen
heid toe krijgen en ook: de
rust. Een kind dat telkens
wordt gestoord, hetzij door het
gezin zelf of dooi- lawaai,
krijgt die rust niet.
Belangrijk is ook, dat het kind
de kans krijgt naar hartelust
(liefst in een eigen hoekje)
te experimenteren met allerlei ma
terialen, zoals zand, water, klei,
hout, steen. Wist TJ b.v., dat ver
legen en nerveuze kinderen vaak
kalmer worden als ze met wa
ter spelen? Ook de „techniek",
de handgrepen van knippen en
plakken, zijn niet alleen maar
leuk, maar bovendien nuttig: ze
bevorderen de aanpassing van het
kind in de gemeenschap.
Wie zelf op een leuke kleuter
school geweest is, zal in de boe
ken van het Voorlichtingscentrum
ongetwijfeld versjes en spelletjes
tegenkomen, die dertig iaar of
langer geleden ook al bestonden:
Zakdoekje leggen, slingers plak
ken, kringetje trappen, tipnoot of
tewel „pip", het magisch vierkant
of „mijn theepotje", het spelletje
waar „Het hangt aan de muur
en het tikt" een volwassen uitlo
per van zou kunnen zijn.
Op winteravonden spelletjes
doen is voor de meeste kin
deren een feest, dat ze mis
schien morgen vergeten zijn, maar
waaraan ze na jaren nog met ple
zier terug zullen denken.
Kent U ze nog? Je had de „stads
namen." De familie zit rond de
tafel, één beheert de handschoen,
die hij steeds naar een ander in
de krmg werpt, die dan een
plaatsnaam moet bedenken. De
kunst is. snel op een naam te ko
men die begint met de laatste
letter van de vorige (Leeuwarden,
Naaldwijk, Koog aan de Zaan).
Je had het gedichtenspel (toege
vouwen briefjes doorgeven en rij
men op de zin van een ander, met
alleen het rijmwoord bekend), en,
voor kleineren, het vertellen van
een verhaal vol dieren, wier na
men moesten worden opgeschre
ven. Wie er de meeste had, won
een prijs, en dat kon een stuk
chocola zijn, maar een driewerf
„hoera" was ook goed.
In het Voorlichtingscentrum voor
Ouders en Opvoeders staan de
boekjes met spelletjes (en: met
de zin van de spelletjes) voor het
grijpen. Er zijn brochures (voor
een paar stuivers) over dit onder
werp te koop bij de Commissies
voor Huishoudelijke en Gezins
voorlichting, en „Ons Gezin", het
maandblad van die commissie, pu
bliceert geregeld bijdragen van
het Voorlichtingscentrum.
Verheugend is, dat sommige gro
te speelgoedfabrikanten en speel
goedwinkels in hun bemoeiingen
ook verder gaan dan het verko
pen zonder meer en deskundige
voorlichting verstrekken, en dat
in een aantal verpleeginrichtingen
voor langdurig zieken, waar het
speelgoed maken als arbeidsthero-
pie wordt bedreven, ook rekening
wordt gehouden metde werkelij
ke speel-behoeften van het kind.
„Opvoeden gaat vanzelf", zeggen
nog altijd vele mensen, „mijn ou
ders lazen er geen boeken over,
en zijn wij niet groot geworden?"
En dat is natuurlijk ook wel zo,
maar een onder, die dat opvoeden
met enige kennis van zaken wil
doen, zal uit een goede voorlich
ting- op dit pnnt profijt en zelf
vertrouwen kunnen putten.
Dat het onderwerp plezierig en be
lang tegelijk is, zal iedere kennis-
vergaarder spoedig merken.
tertijd: tijd voor kinderspelletjes
Roken tóch schadelijk
voor aanstaande moeders
Dr. C. R. Lowe, lector in de maat
schappelijke geneeskunde aan de uni
versiteit van Birmingham, heeft in
„The British Medical Journal" een
rapport gepubliceerd over de invloed
van het roken op zwangere vrouwen.
Hij had in 1958 hiertoe 2042 aanstaan
de moeders, die waren opgenomen in
zes Birmïnghamse kraamklinieken,
onderzocht.
Dr. Lowe verklaart tot de slotsom te
zijn gekomen dat zwangere vrouwen,
die roken, kunnen verwachten dat
haar zuigelingen minder wegen dan
de baby's van niet-rokende moeders.
Hij had ook bevonden dat roken in
aanzienlijke mate bijdraagt tot het
plaatsvinden van voortijdige geboor
ten.
In Engeland (en misschien in Neder
land ook wel, maar we hebben ze hier
nog nooit gezien) hebben ze nu ook drie-
bedden-in-één. onderschuifbedden we! te
verstaan. De voor- en achterkant zijn niet
inklapbaar, blijven gewoon overeind
staan. Het bovenste van de drie bedden
is dan ook rijkelijk hoog, het middelste
zo ongeveer van gebruikelijke hoogte, en
het onderste komt nauwelijks van de
grond af. Voor kinderkamers makkelijk
en rulmtebesparend.
Wanneer U op de valreep van het Sint-Nicolaasfeest nog een lief persoon
lijk geschenkje voor hèm tvilt kopen, dan zoudt U Annemarie Weber's
boekje Spaar de vrouwen" kunnen kiezen, dat in een Nederlandse bewer
king van Ina van der Beugel bij Bigot en Van Rossum te Blaricum ver
schijnt. Het is een „bedlampboekje voor mannen" zoals liet titelblad
vermeldt maar het is evenzeer bestemd voor de vrouw. Wij zouden U
zelfs willen aanraden, het zo mogelijk eerst zélf te lezen, en Uzelf te her
kennen in deze verrukkelijk-openhartige overpeinzingen.
Uzelf te herkennen: vaak met een glimlach, soms met een schaterlach,
dikwijls misschien ook met een lichte verwarring, gevolgd door de vraag:
,£ijn wij werkelijk zo?"
Ja, zó zijn wij, en zo künnett wij zijn... en daarom-: als U dit boekje
koopt fvoor hèm), lees het dan eerst zelf. Het is namelijk oolc nog moge
lijk, dat U na lezing besluit, dit „boekje voor mannen" toch maar liever
op uw eigen (vrouwen)boekenplank te houden...
Er zijn sinds kort plastlc-wastangen in.
de handel. soepel en verend, die U het
gehannes met pollepels en rode handen
in het hete water goedkoop besparen. En
een praktisch stofblik, nl. met een kap
erop die voorkomt dat het zojuist ver
gaarde stof toch nog terecht komt waar
het niet wezen moet, heeft ons ver
baasd; waarom is men daar niet vroeger
op gekomen?
Rauwlekkerén gezond
Dat kinderen dol zijn op rauwe
bloemkool hebben we al vaak ge
zien (er zijn gezinnen waarin de
moeder alleen voor haarzelf en haar
man een klein stronkje kookt, om
dat de kinderen zogezegd „staan" op
rauw), maar weet U dat er met deze
groente in rauwe toestand heerlijke
schoteltjes te bereiden zijn voor
klein èn gToot?
Bij de broodmaaltijden kan rauwe
bloemkool (gewassen en in fijne
stukjes verdeeld) worden gecombi
neerd met sla, met grof geraspte ge
kookte biet, met radijs of ramenas,
met tomaat. Mayonnaise, uit een
flesje of zelf gemaakt, is er heer.
lijk bij. Stukjes rauwe bloemkool-
puur, even door de mayonnaise ge
wenteld, zijn lekker als borrelhapje.
Een gewone boterham maakt U vi
taminerijk door op b.v. cervelaat-
worst een plak appel (met een paar
druppels citroensap) te leggen, of
aan het plakje kaas een slablaadje
toe te voegen. Brood-om-mee-te-ne-
men blijft daar bovendien langer vers
en geurig van.
„H erfsttij-kapsels"
in Japan...
ff Zijn de kleurige Kimono's van
de Japanse vrouwen lang een
H symbool geweest van de lente f§
in dit land van de kersebloe-
sems, de kapsels beginnen hoe
langer hoe meer herfstkleuren
ff aan te nemen. Nog niet zo lang
geleden was elk Inheems ge-
zichtje omlijst met rode of
ff bruine haren, iets bijzonders
H waar de mensen op straat voor
bleven stilstaan, maar dat ff
ff wordt op het ogenblik anders.
Duizenden meisjes laten op het
ogenblik haar zwarte haar ver- ff
ff ven iu allerlei variaties bruin
en enkelen zelfs blond.
Do mannen schijnen het over ff
het algemeen niet mooi te vin-
den, maar volgens schoonheids-
specialisten zal de hang naar ff
ff lichtere kleuren hand over
hand toenemen. Sommigen ff
f| voorspellen zelfs dat het ff
fff zwart volkomen zal verdwij-
nen. n
H Sinds de komst van de Ameri- fff
kanen naar dit land van de rij- ff
ff zende zon hebben veel vrouwen
zich beijverd een „avondlande- ff
lijke verschijning" te worden. f|
ff Operaties om de ogen ronder
ff en de neus westelijker te ma- ff
ken zijn aan de orde van de
fff dag en het lijkt erop, dat dit
alles nog zal toenemen. ff
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
In „atelier" groeien
fraaie werkstukken
(Van een onzer verslaggevers)
„Als je nu eens 'n paar ogen en
oren van dat tafeltje pakt"Dat
klinkt nog al griezelig, maar wie
eens goed rondkijkt in een Middel
burgs huis aan de Groenmarkt, waar
een aantal dames van de Nederland
se Vereniging van Huisvrouwen zich
de kunst van het boetseren tracht
eigen te maken, zal er bepaald geen
griezelige dingen meer achter zoeken.
Het betrof hier dan oolc een welge
meende raadgeving van de gast
vrouw, mevrouw Mazure, aan één
van haar mede-boetseersters om een
van de op een tafeltje liggende ge
boetseerd# oren of ogen als voorbeeld
voor haar werkstuk te gebruiken.
Het groepje Middelburgse huisvrou
wen, dat nu elke dinsdagavond op
het Groenmarkt-„ateIier" bijeen
komt om zich ijverig over een
brok klei „ter bewerking" te bui
gen, is tot dit besluit gekomen
naar aanleiding van de vorig jaar
door de Nederlandse vereniging
gehouden hobbytentoonstelling
over handwerken en boetseren. Er
was op die tentoonstelling geen
enkele inzending van dames van
„beneden de rivieren". Daar moe
ten we dan maar eens verandering
in proberen te brengen, wanneer
over 4 iaar nogmaals een gro^e
tentoonstelling ter gelegenheid
van het gouden jubileum van de
Nederlandse vereniging van huis
vrouwen gehouden wordt, meende
het actieve bestuur van de Mid
delburgse afdeling.
Zo begonnen de dames dus te boetse
ren met als doel de zelfwerkzaam
heid van de leden te stimuleren. In
oktober j.I. startte een groepje
van zes, zeven dames „Maar er
Eén der deelneemsters toverde uit
de boetseerlclei deze bizarre narren-
kop te voorschijn. Foto P.Z.C.)
^)«recfv«ce Qevaoowien
„Ex-Smeerpoesen" danken
veel aan mevr. De Ruijter
In een paar jaar tijd zijn het bekende
slogans geworden, in scholen, op kan
toren, in keukens
Ik wil geen smeerpoets zijn.
Mutsen, schorten, sloven, jassen,
moet ge regelmatig wassen.
Na gebruik van het toilet,
handen wassen tot en met.
Gebruikte lepels, pot of pan,
eerst reinigen voor het volgend plan.
Of De keuken is geen kapsalon.
Het zijn een paar van de vele spreu
ken, onderschriften van affiches,
rijmpjes bij plaatjes in kleurige fol
ders, afkomstig van het Nationaal
Bureau Bevordering Hygiënische Ge
woonten. Eehalve de goede raad van
het jongetje dat geen smeerpoets wil
wezen, kent de Nederlandse school
jeugd ook het „Poetsboenvrouwtje",
een tekenfilmstrip die de smccrpöet-
senplaat opvolgde. De doktersvrouw
mevrouw J. de RuijterVisser in
Den Haag, oprichtster en directrice
van het bureau, heeft sinds 1956 niet
alleen deze duizendtallen affiches,
folders en brochures tot in de verste
hoeken van het land gebracht, zij
heeft ook voor de radio, en onlangs
voor het eerst voor de televisie, ge
sproken over de hygiëne in Neder
land.
Nu zij heeft aangekondigd, haar
functie in januari a.s. te zullen neer
leggen, moet maar (weer) eens zwart
op wit komen te staan, hoeveel het
propere Nederland aan haar verplicht
is. Want als dochter en als vrouw
van een arts, en in haar vele maat
schappelijke contacten (als voorzit
ster van de Huishoudelijke Voorlich
ting ten plattelande b.v.) had me
vrouw De Ruijter ontdekt, dat die
properheid meer spreekwoordelijk
dan werkelijk was. Op veel punten
tenminste, want stoepen en ramen en
koperen bellen hebben in ons land
niét te klagen over gebrek aan ver
zorging.
„Menige vrouw neemt door haar zor
gen, voor zichzelf te weinig tijd".
Zo luidde bijvoorbeeld de eerste regel
van een rijmpje „Van top tot teen".
Dagelijks wassen, van do mens
wel te verstaan, is in ons land nog
geen algemeen gebruik in ver
houding met andere landen wordt
hier weinig toiletzeep gekocht.
Adviezen voor het handen wassen
bij het bereiden en het nuttigen
van het voedsel; voor het gebruik
van een eigen washandje, bad
handdoek, zakdoek, borstel, kam
en dergelijke attributen; voor het
borstelen van de nagels en van de
tanden, het wassen van de haren
en het ventileren van de slaapka-
nier zijn voor velen niet overbo
dig.
En ook „in het groot" mankeert er
nog veel aan de hygiëne in ons land:
zo is nog altijd een tiende deel van
alle woningen niet op de waterleiding
aangesloten. Twintig procent, het
lijkt ongelooflijk maar het is waar,
heeft géén .toilet met waterspoeling.
Gelukkig tonen de mensen wel veel
belangstelling voor alle goede en
hoognodige adviezen op het gebied
van de hygiëne. Een expositie-stand,
gewijd aan de hygiëne in de keuken,
stond verleden jaar op de tentoonstel
ling „Voeding en Hygiëne" in het
R.A.I.-gebouw te Amsterdam. Het
had twee dagen gekost om hem op te
bouwen, het was dus geen geschikt
demonstratiemateriaal voor lezingen
en exposities door het hele land.
Maar de stand had zoveel succes, dat
hot ook jamcr zou zijn, het exposeren
k)t één enkele stad to beperken. Nu is
er dan een nieuwe, reizende keuken-
hygiënestand klaargekomen. Onlangs
is dié, in Groningen, voor het eerst
gebruikt. De 800 tot 400 vrouwen, die
er naar kwamen kijken, waren en
thousiast en zullen ieder op haar
beurt propagandist worden. En dat
is een waardige beloning voor haar
werken, ook in de ogen van mevrouw
Do Ruijter zelf.
Het is een enthousiast en ijverig
groepje leden van de Middelburgse
afdeling der Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen, dat sinds korte
tijd met boetseren begonnen is.
Foto P.Z.C.)
komen er steeds meer bij", vertel
de de presidente, mevrouw Van
den Boogert verheugd terwijl
de Middelburgse beeldhouwer Pa
ter de Jong haar de eerste begin
selen van de boetseerkunst bij
bracht. De dames namen zijn les
sen goed ter harte. Deze week
hebben wij een bezoek gebracht
aan het „atelier", waar de boet-
seersters nu voor de zevende maal
bijeen waren, en hun werkstukken
waren het bekijken reeds ten volle
waard, terwijl niemand ooit tevo
ren met boetseerklei gewerkt had.
„Maar het wordt met plezier ge
daan", zei Peter de Jong. „De da
mes werken er thuis ook aan".
Dat bleek ook wel toen zij het „ate
lier" binnenkwamen. „Ik heb een
kopje thuis gemaakt", vertelde
een dame niet zonder gepaste
trots. Haar mede-leden moesten
het fraaie kinderkopje onmiddel
lijk in ogenschouw nemen. „Hoe
vindt U dat been vroeg een
volgende boetseerster,
„Een beetje dunnetjes", was het
oordeel van Peter de Jong.
Langzamerhand verschenen alle
werkstukken op tafeleen Zeeuw
se boerin, een mannenkop (aan de
hand van een foto vervaardigd),
een kop van een Zwarte Piet, en
-alles overheersend 'n bizar
re narrenkóp. Voorzichtig mani
pulerend met boetseerhoutjes èn
mirettes „gieten" de dames de klei
in de juiste vorm. Ook de duim is
hierbij een belangrijk „instru
ment". Leermeester De Jong bezit
een „gevreesde duim"wanneer
hij van oordeel is, dat iets niet
goed „zit", brengt hij met een
forse veeg het betreffende onder
deel in de juiste vorm en dat bete
kent dan opnieuw beginnen.
Wie eenmaal met boetseren begonnen
is, kan er niet meer mee stoppen,
is de mening van deze Middel
burgse huisvrouwen. Zeer waar
schijnlijk zal er dan ook op de
volgende tentoonstelling van de
Nederlandse vereniging een knap
pe boetseerinzending zijn van „be
neden de rivieren"...
(Advertentie)
U leent natuurlijk Anton
Hunink's Gelderse rook
worst met het loodje.
Mmm„! Nu is er ook
Anton Hunink's worst in
vacuum-verpakking.
Luchtdicht, dus kersvers!
Klaar voor de boterham.
Voor de warme stamppot
of soep even laten wellen
in water dat nét niet aan
de kook is. En dan...
het mes erin!
échte Gelderse rookworst
HOFLEVERANCIER
