PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Voorjaar 1960 definitieve plannen van
regering voor reclame-televisie
Dam zes en acht in Middelburg staan over
enkele maanden leeg
MEER TELEVISIEZENDTIJD VOOR KERKEN;
POLITIEKE PARTIJEN WELKOM
NEGEN ITALIANEN GEDOOD
DOOR AARDVERSCHUIVING
4
j bibilotheekgevel
202e jaargang - no. 285
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 3 dec. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnim. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van l.—„Brieven of adres
bureau v. d blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 53-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Staatssecretaris Scholten in Tweede Kamer:
(Van onze parlementaire redacteur)
De staatssecretaris van onderwijs, kunsten en wetenschappen,
mr. Scholten, heeft woensdag in de Tweede Kamer meegedeeld,
dat hij wanneer in de eerste maanden van 1960 alsnog een aan
tal besprekingen is gevoerd, met concrete gegevens in de Kamer
zal komen over de wijze, waarop de regering uitvoering denkt
te geven aan haar reeds in juni jl. genomen principiële beslissing
tot toelating van reclame in de televisie. Deze principiële beslis
sing is genomen door het kabinet-De Quay en niet door het ka-
binet-Drees of het kabinet-Beel, zo voegde hij er in antwoord
op desbetreffende vragen aan toe.
Voorts maakt de staatssecretaris bekend, dat hij in beginsel geen be
zwaar heeft tegen het beschikbaar stellen van televisiezendtijd voor de
politieke partijen. Wel vestigde hij er hierbij de aandacht op, dat de tele
visiezendtijd nog zeer beperkt is, zodat hij zich omtrent het tijdstip van
invoering- van deze politieke uitzendingen niet kon binden. Het ging hem
te ver om ook aan het antidemocratisch streven van de communisten steun
te geven door beschikbaar stellen van zendtijd.
Reeds in september j.L heeft het
I.R.O.R. gevraagd om een kwartier
televisiezendtijd in de veertien dagen
voor kerkelijke uitzendingen, andere
dan van kerkdiensten, bijvoorbeeld
van catechisaties enz. De Radioraad
is van oordeel, zo deelde de staats
secretaris mee, dat aan de kerken in
derdaad de ruimte moet worden ge
geven ais door het I.K.O.R. is ge
vraagd. Ook tussen dec kerken on
derling bestaat hierover thans geen
verschil van mening meer. Onder
deze omstandigheden vond mr.
Scholten het verantwoord, om het
verzoek van het I.K.O.R. in te willi
gen. De r.-k. kerk. en het I.K.O.R.
zullen elk twintig uur kunnen krij
gen, en het Convent van Kerken
acht uur.
Voorts verklaarde de staatssecretaris
van oordeel te zijn dat uitbreiding
gegeven dient te worden aan de tele
visiezendtijd voor kerkelijke uitzen
dingen. De uitbreiding komt erop
neer nat aan de kerken 48 uren per j.
beschikbaar gesteld zullen kunnen
worden.
Die uitzendingen zullen geen kerk
diensten meer behoeven te zijn. Het
televisiebesluit zal zodanig gewijzigd
worden dat daarin niet meer gespro
ken wordt van kerkdiensten maar
van kerkelijke uitzendingen en mis
schien zelfs kortweg van uitzendin
gen. Tevens zal de staatssecretaris
een nota tot wijziging van het ont-
werp-Omroepwet, dat nog altijd op
behandeling door de Kamer ligt te
wachten, indienen.
De B.W.K.
Twee piloten, keurige lieden, met
elegante kaki tropenhelmen en
omzweefd met een heldere glans
van moed en heroïek. Het vliegtuig
dat zich in de lucht verheft, be
stuurd door een onvervaarde halfgod
met een pekzwarte bril voor en le
deren flapjes op de oren en verder
geheel gekleed in ritssluitingen. De
bestuurder, die altijd vergezeld is van
een beeldschoon jong meisje in een
kwiek piccolopakje met gouden
knoopjes en een scheef mutsje op,
een meisje, dat van allo talen thuis
is.
De bovenstaande beschrijving van
de vliegtuigbestuurder en de
serveerster is ontleend aan een
welverzorgde brochure, die zojuist
is verschenen. Geen propaganda-bro
chure voor de piloten, evenmin voor
de serveersters en nog minder voor
een luchtvaartmaatschappij.
Maar wel een propaganda-brochure
voor de B.W.K. en dus uitgegeven
door de vereniging van B.W.K.'s, op
dat alle B.W.K.'s daaruit troost kun
nen putten in hun toch wel eniger
mate door jaloezie aangeknaagde le
ven en opdat het Nederlandse publiek
wat meer waardering zal tonen voor
de B.W.K.'s.
De B.W.K.'s zijn de boordwerk
tuigkundigen, die op de grote
lijnvliegtuigen dienst doen.
Helaas leiden zij in het vliegtuig een
zolderkamertjesleven Alle publie
ke waardering en alle „glamour" is
alleen maar voor de piloot en de ser
veerster. De boordwerktuigkundige
blijft schuw op de achtergrond. Het
publiek weet.nauwelijks, dat hij be
staat en het maakt zich van hem een
voorstelling als van een wat vettig
mannetje, gehuld in een overall en
met een dot poetskatoen in de hand.
Dat nu, nemen de B.W.K.'s niet lan
ger en dus stapte het hoofdbestuur
van hun vakbond naar enkele heren
die specialisten zijn in het behande
len van dit soort kwalen. Die specia
listen heten in ons verengelste Ne
derlands: „Public-relations-officers".
Zij lieten als remedie voor het leed
der B.W.K.'s een brochure verschij
nen met de titels: „Signalement van
een B.W.K.". Het boekje is geestig
geschreven, er staan leuke spotpren
ten en mooie foto's in. Ieder, die het
leest en bekijkt moet tot de conclusie
komen, dat de BW.K. een voortref
felijk opgeleide technische kracht is
en bovendien een man met een zware
verantwoordelijkheid
Maar ieder moet toch ook glim
lachen om de hunkering naar
een klein beetje „glamour" en
publieke waardering, een hunkering,
die welhaast op elke bladzijde is te
rug te vinden.
En die glamour zit er toch echt voor
de boordwerktuigkundigen niet in...
Ze hebben het nu eenmaal niet ge
troffen bij de luchtvaart. De piloten
en de serveersters hebben bij voor
baat 't beste van de publieke „show"
en ze zullen dat vermoedelijk altijd
wel houden
Er zit voor de boordwerktuigkundi
gen niet anders op dan dat feit te
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
Herfststormen hébben in Zuid-Euro
pa bijzonder zwaar huisgehouden.
Overstromingen en stortbuien hebben
in steden en te velde ernstige schade
aangericht.
Vooral de Cote D'Azur heeft het moe
ten ontgelden. In Nice sloegen golven
van ruim een meter over de beroem
de Promenade des Anglais en ver
nielden op vele plaatsen het wegdek.
De foto geeft een overzicht van de
Promenade des Anglais.
Wat de televisie betreft deelde hij
verder mee, dat de verlaging van het
kijkgeld voor bejaarden en minder
draagkrachtigen, waarom door en
kele afgevaardigden was gevraagd,
ter sprake komt bij de behandeling
van het» wetsontwerp op het kijk
geld. Voor schooltelevisie de heer
Peters van de K.V.P. had de school
televisie ter sprake gebracht, hoe
wel hij aan schoolfilm de voorkeur
geeft ligt nog geen uitgewerkt
plan ter tafel.
Verzuiling
Ds. Van Veen van de P.S.P. en me
vrouw Van Someren-Downer van de
V.V.D. verhieven hun stem tegen de
verzuiling in de omroep, dus zowel
in de televisie als in de radio. De li
berale afgevaardigde zag als nadelig
begeleidingsverschijnsel van de ver
zuiling, dat aan de omroepverenigin
gen verwante politieke partijen ge
legenheid tot propaganda geboden
wordt die aan andere politieke partij
en is onthouden. Haar filippica tegen
de verzuiling bracht haar in een hef
tig dispuut met de heren Kieft van
de A.R.P. en Peters van de K.V.P.,
die het met haar opvattingen aller
minst eens waren en daarvan in
Honderdduizend
er uit
In dè staatsloterij is gisteren de
hoofdprijs van 100.000 gulden uitge
loot. Het winnende lot was no 15959.
De series van dit nummer zijn ver
kocht in Amsterdam, Rotterdam,
Zutphen, Haarlem en Eindhoven.
Het lot van de serie a is verkocht
door de collecteur F. van Trigt te
Eindhoven in coupures van zes „tien
tjes", twee tienden en tweemaal een
tiende. Bij de heer C. Romijn te
Haarlem is het lot van de serie b
verkocht in twee delen, namelijk een
half lot aan een fabrieksclub en het
andere halve lot aan een groepsclub.
Het lot in de serie f is verkocht door
de collecteur G. Wessel te Amster
dam. Een kwart lot daarvan bleek
in het bezit van een kaartclubje in
Amsterdam-Oost, waarvan de leden
„het geld heel goed kunnen gebrui
ken".
Van de serie d is een half lot terecht
gekomen bij een club personeel van
een constructiewerkplaats in de Am
sterdamse Jordaan.
scherpe bewoordingen getuigden.
De staatssecretaris, zich stellende op
de grondslag van het bestaande om
roepstelsel, hield zich buiten deze dis
cussie. Of bepaalde politieke partij
en in het huidige omroepbestel be
voordeeld worden noemde hij een
(Zie slot pag. 3 kol. 4)
KAMP AFGESNEDEN VAN BUITENWERELD
Zware schade aan Franse
Middellandse-Zeekust
Negen arbeiders die in de Alpen
ten noorden van Turijn werkten
aan de bouw van een elektri
sche centrale, zijn woensdag
omgekomen bij de aardver
schuiving waarbij het onderko
men waarin zij sliepen, werd be
dolven. Eén arbeider wordt nog
vermist. Vijf anderen liepen ver
wondingen op.
De reddingspogingen in het moeilijk
te bereiken gebied werden belem
merd door zware sneeuwval. Het
noodweer van de laatste dagen had
de weg naar Ceresole in het dal on
begaanbaar gemaakt.
Het kamp van de arbeiders ligt
op ongeveer 2500 meter hoogte.
De mannen hadden vorige week
het kamp mogen verlaten, maar
zij konden niet naar beneden ten
gevolge van het noodweer.
Aan de Rivièra
Aardverschuivingen, overstromingen
en overslaande golven hebben de
mooie Franse Middellandse-Zeekust
veranderd in een strook land met
stukgeslagen vaartuigen, kapotte
auto's, ontwortelde bomen en afge
broken telegraafpalen, beschadigde
huizen en versperde wegen.
Twee mensen kwamen er om het le
ven, twee anderen worden nog vei
mist. Zestien dorpen in het Franse
departement V.A.R. werden van do
buitenwereld afgesneden.
Een van de banen van de kustspoor-
weg naar Italië is geblokkeerd door
een aardverschuiving. De kustweg
tussen Cannes en Menton werd ver
sperd. De schade wordt geschat op
miljoenen guldens. Prins Reinier van
Monaco's snelboot was onder de
vaartuigen die in de golven verdwe
nen.
Applaus voor kapitein
Een Nederlands schip, de 140 ton
metende „Pieter Geertruida", heeft
dinsdagavond als gevolg van de
zware zeegang in de baai van Na
pels een lading van ongeveer 8000
kg levende paling overboord moe
ten zetten voor het de Italiaanse
haven Santa Lucia kon binnenko
men. Het schip heeft drie uur no
dig gehad om tussen de pieren te
komen. Honderden toeristen, die
het gevecht van het schip tegen
dc zee hadden aanschouwd, juich
ten de kapitein toe toen hij ein
delijk de veilige haven kon binnen
lopen.
Ambtenaren staakten
in Frankrijk
Er werd gisteren in Frankrijk ge
staakt door circa 1 miljoen ambte
naren en employés van genationali
seerde bedrijven, die salarisherzie
ning eisen.
Het personeel van de openbare ver
voersdiensten in Parijs had zich uit
gesproken tegen staking, maar wil
de wel een „dag van protest" hou
den. De bestuurders op enkele onder
grondse lijnen reden woensdag met
opzet langzaam.
De post werd niet bezorgd en de
vuilnisbakken bleven vol op straat
staan.
Voor het vertrek van de Westduitse
bondskanselier dr. Konrad Adenauer
uit Parijs per vliegtuig naar Bonn
waren speciale regelingen getroffen;
overigens was er op de Franse lucht
havens niet de minste activiteit.
Vanavond in Kamer
zaak-Meulenbelt
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer bespreekt van
avond de geruchtmakende zaak-
Meulenbelt. Daarvoor wordt de be
handeling van de begroting van fi
nanciën voor 1960 onderbroken. Het
debat vindt zijn aanleiding in het
aan de orde stellen door de voorzit
ter van de conclusie van het verslag
van het mondelinge overleg dat door
de vaste commissies voor justitie en
voor de volksgezondheid met de mi
nisters van justitie en van sociale
zaken en volksgezondheid gevoerd is
over de tijdelijke inbewaringstelling
van de heer en mevrouw Meulenbelt
in een psychiatrische inrichting, eni
ge jaren geleden.
Stuwdam in Zuidfranse
rivier bezweken
Er zouden talrijke
slachtoffers zijn
De stuwdam Malpasse in de Reyran,
ten noorden van Frejus in Frankrijk,
is woensdagavond bezweken onder
de druk van de gezwollen wateren
van de rivier.
Het stuwmeer is zeven kilometer
lang en drie en een halve kilometer
breed.
Volgens de eerste berichten brak in
Frejus paniek en chaos uit toen het
licht uitviel en een vloedgolf van vijf
meter hoog met donderend geweld
op de stad stortte. Honderden hulzen
werden verpletterd. Het water spoel
de een half uur heen en weer door de
stad, grote massa's modder met zich
mee slepend.
Men vreest dat cr talrijke slacht
offers zijn. Er zouden reeds 2000 mi
litairen naar het getroffen gebied
zijn gezonden.
TWEE PANDEN IN Middel
burg hebben gedurende de afge
lopen decennia ongetwijfeld ge
schiedenis gemaakt: Dam zes
en Dam acht. Er zouden stellig
nog ontelbaar meer bijzonder
heden over deze twee huizen te
vertellen zijn, wanneer de regis
ters, waarin Zeelands rijks
archief hun „wederwaardighe
den" opgetekend heeft, niet bij
de brand van 1940 verloren wa
ren gegaan. Maar sinds 1940,
toen beide panden met een ge
zamenlijke oppervlakte van
rond 3000 vierkante meter aan
elkaar „geklonken" zijn, zijn ze
eerst berucht geweest en ver
volgens liet centrum van het
provinciaal bestuur geworden^
Want Dam 6 en 8 zijn thans be
kend als de kantoren van Zee
lands provinciale griffie ech
ter niet voor lang meer. Want
wanneer in het voorjaar van
1960 het nieuwe provinciehuis
gereed zal zijn, zullen de griffie
ambtenaren de Dam-behuizing
verlaten. Over de volgende be
stemming van de panden kon de
rijksgebouwendienst in Den
Haag, de huurder van de pan
den, nog niets meedelen. Zeer
waarscliijnlijk zullen de pan
den, hetzij als één geheel of af
zonderlijk wel als kantoorruim
te worden gebruikt, want het
moet uitgesloten worden ge
acht, dat ze voor gezinsbewo-
ning ingericht worden.
Wanneer er evenwel een rijks-, pro
vinciale of andere instantie in geves
tigd wordt, zullen beide panden een
grondige restauratie moeten onder
gaan. Bovendien is in het huurcon
tract een clausule opgenomen, waar
bij bepaald is, dat beide panden moe
ten worden overgedragen in dezelfde
staat, waarin ze in 1944 door de
rijksgebouwendienst werden overge-
Volgende bestemming
is nog niet bekend
nomen. Daarbij is het noch de eige
naar van Dam 6, de Middelburgse
aannemer K. J. van Loo, noch de
eigenaresse van Dam 8, mevrouw E.
H. Terpstra-Buré, thans wonend in
Hilversum, momenteel bekend of het
indertijd uitgebroken muurgedeelte
weer bijgebouwd zal worden.
Van de zijde van de rijksgebou
wendienst kon men ons nog niet
meedelen of de beide panden aan
gehouden zullen worden en zo ja,
welke instanties er eventueel in ge
vestigd Bullen worden. Wanneer dit
inderdaad het geval is, zal pas dan
een oordeel gevormd kunnen wor
den over eventuele restauratie
plannen.
16e eeuw
Over de oude geschiedenis van Dam
6 en 8 is dus zo goed als niets be
kend. Bij het uitvoeren van kleine
herstelwerken is de heer Van Loo
echter gebleken, dat de panden om
streeks de 16e eeuw moeten zijn ge
bouwd. In de keldergewelven trof
hij namelijk nog met deze tijd cor
responderende steensoorten aan.
Weliswaar zijn de gevels van veel re
centere datum ze zijn ongeveer
150 jaar oud maar rond ander
halve eeuw geleden zijn talrijke oude
gevels van Middelburgse patriciërs
huizen vervangen door nieuwe.
Echter alleen al in de laatste 40
jaar hebben de panden, vooral num
mer 6, een onderkomen verschaft
aan verschillende instanties en
kantoren. Gedurende de laatste ja
ren van de Eerste Wereldoorlog
tot rond 1920 was hierin een deel
van de drukkerij fa. G. W. den
Boer gevestigd; de kantoren, het
magazijn en de binderij.
Het personeel van de fa. Den Boer
moet zich in die dagen wel bijzonder
(Zie slot pag. 2 koU 3)
Het eerste Hongaarse communisti
sche partijcojigres sedert de opstand
van 1956, dat in Boedapest xoordt ge
houden, is in de Hongaarse hoofdstad
„Het eerste Hongaarse hoge-boord-
jescongres" genoemd.
Op deze foto, die gemaakt werd tij
dens de openingsbijeenkomst, ziet
men v.l.n.r.: Karoly Kiss.de Oost-
duitse partijleider Walter Ulbricht;
Lajos Teher (achtergrond)de Hon
gaarse min. van buit. zak. Gyorgy
Marosan; Sowjetpremier Nikita
Kroestsjew en de Hongaarse partij
leider Janos Kadar.
Man te Leerdam in
douchecel overleden
Gistermiddag is te Leerdam de 49-
jarïge V. Leïting dood in de badcel
van zijn woning aangetroffen.
Vermoed wordt dat hij niet heeft be
merkt, dat de gasgeiser niet meer
juist functioneerde. De overledene
laat een vrouw en twee kinderen
achter.
fiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|
In kelder Dam 6 ligt J
H In de kelder van Dam 6, dat
met nummer 8 de provinciale j|
griffie van Zeeland herbergt, n
ligt in stukken en brokken één
ee van de mooiste gevels van het
ij oude Middelburg: de voorgevel ee
ee van de voormalige provinciale
bibliotheek aan de Lange j=
ee Delft. Tijdens de brand van
ee mei 1940 is'de bibliotheek ten ee
ee prooi gevallen aan het ver-
ee woestende vuur, waarbij de
monumentale voorgevel, na
enkele dagen nog stand gehou-
ee den te hebben, ineen stortte.
De brokken werden later opge-
ëe slagen in een barak achter de
ee Segeersstraat.
ee Toen echter daar de nieuwe
winkelflat gebouwd werd,
e| moesten de gevelgedeelten ver-
dwijnen. De afdeling Middel- ee
ee burg van de Nederlandse aan- i|
ee nemers- en patroonsbond kreeg
H toestemming om zich over net e=
ee kostbare bezit te ontfermen.
Ej De heer K. J. van Loo, de voor- ëe
zitter van deze bond, sloeg de §j
geveldelen toen op in het pand n
|jj Dam 6, waarvan hij eigenaar
Alle delen werden zorgvuldig M
genummerd, terwijl eveneens
een in onderdelen genum-
ee merde tekening gemaakt
ee werd van de fraaie voorgevel.
ee Alleen één der arduinstenen
H beeldjes is vernield. Maar ver-
ee der is de gehele gevel uit-
ee gezonderd vanzelfsprekend de M
h houten onderdelen nog in- ee
tact. Zelfs grote delen van de |j
ee stoepafrastering met de ijze-
ee ren kettingen. ee
ee „Wanneer er liefhebbers zijn, f§
ee die de gevel op een verant- ee
eee vvoorde plaats willen herbou- ee
wen, kunnen zij hem onmid-
|jj dellijk en gratis van de aan- ee
nemers- en patroonsbond krij-
ee gen", verzekerde de heer Van
Loo ons. Het is dus niet on- jË
ee mogelijk, dat deze fraaie gevel
ee eens in volle glorie zal bijdra-
Ëf gen tot een herinnering aan -7
=e Middelburgs rijke verleden,
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiiiii
Geldig tot hedenavond
DEZELFDE TEMPERATUREN
Plaatselijk enige regen. Later in het
westen verspreide opklaringen. Ma
tige tot vrij krachtige wind tussen
zuid en zuidwest. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
ZON EN MAAN
4 december
Zon op 8.28 onder 16.31
Ma3ix op 11.47. onder 21.42