Huidige opgaande conjunctuur dwingt, tot bedachtzaamheid Tentoonstelling van kostbaarste werken KONGOLESE LEIDERS VOOR OVERLEG NAAR BRUSSEL ZEEUW BESTE KANDIDAAT MIDDENSTANDSEXAMENS 1959 VERDEELD ADVIES SER OVER LANDBOUWVESTIGINGSWET BUS TEGEN VRACHTAUTO 38 MENSEN GEWOND WOENSDAG 2 DECEMBER 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT f VOORZITTER PROTESTANTS-CHRISTELIJKE WERKGEVERS: Moeilijkheden voor bedrijfstakken met kleine produktiviteitsstijging De algemeen voorzitter van het Verbond van protestants-christelijke werkgevers in Nederland, de heer A. Borst Pzn., is van mening dat de huidige opgaande conjunctuur tot bedachtzaamheid noopt. Opnieuw dreigen gevaren, waarvan men zich goed en tijdig rekenschap dient te geven, gedachtig de bestedingsbeperking, die op de vorige economische opgang volgde. De heer Borst zei dit gisteren in een rede ter opening van een (besloten) ledenvergadering van het verbond in Carlton te Amsterdam. Hij sprak allereerst over de verdeling en de besteding van het nationaal inkomen, volgens hem beide „goede sleutels voor de onderkenning van de gevaren die de nationale economie in haar huidige opgang bedreigen." Sprekend over de vrijere loonpolitiek, die zich volgens hem „thans als een onderdeel van onze maatschappelij ke orde begint af te tekenen na een moeilijke overgangsperiode", gaf de heer Borst als zijn persoonlijke in druk te kennen dat verscheidene van de overeengekomen en nog goed te keuren verhogingen ietwat aan de te hoge kant zijn, dat zij met name niet gedekt worden door de economische situatie in de betreffende sectoren. In die gevallen is een vertraging in de behandeling onvermijdelijk, aldus spreker die zich overigens voorstan der verklaarde van deze vrijere loon politiek, mede doordat er thans met terdaad loononderhandelingen plaats vinden en voordien de loonsverhoging min of meer vanuit Den Haag werd gedecreteerd. Wel, zo vervolgde hij, doemen er moeilijkheden op voor de bedrijfs takken met een relatief kleine pro duktiviteitsstijging. Deze bedrijven vrezen voor verlies hunner arbeiders aan beter renderende bedrijfstakken. Het is de heer Borst echter gebleken, dat het verloop in alle bedrijfstakken de laatste maanden vrij groot is. Ook bij ondernemers die de Tonen reeds hebben verhoogd. Daarom is er voor de werkgevers geen reden tot paniek stemming. Over de hier en daar geuite moge lijkheid om naast de vrijere loonpoli tiek over te gaan tot vrijere prijzen, zei de heer Borst: voor loon- en prij'spolitiek tezamen geldt, dat de vrijheid altijd begrensd moet zijn. Voor beide zijn derhalve spelregels nodig. Voor de prijzen geldt deze re gel: nagestreefd moet worden een in globale zin gelijk blijvend prijspeil. Dit betekent, dat de lonen uit de pro- duktiviteit moeten voortspruiten en niet ten laste van de consument ko men. Bij het bespreken van de beste ding van het nationaal inkomen zei de verb'ondsvoor-zitter onder meer, dat zijns inziens een hoge prioriteit moet worden toegekend aan een grote omvang van de in vesteringen. De toekomstige welvaart van ons land en derhalve ook van de arbei dersbevolking is hiermee in sterke mate gediend. Ook de arbeiders moe ten zich bij de besteding van het gro tere inkomen mede rekenschap ge ven van de enorme ïnvesteringsta- ken, waarvoor ons volk staat. In dit verband wees de heer Borst op het belang van bezitsvorming. Waterdamp rond planeet Venus De geleerden kunnen definitief zeg gen dat er zich waterdamp rondom de planeet Venus bevindt, aldus heeft dr. John Strong van de John Hop kins Universiteit in Baltimore ver klaard. Dr. Strong leidde de onderneming waarbij in het afgelopen weekeinde twee ballonvaarders tot een hoogte van ruim zesentwintig kilometer ste gen om waarnemingen van de pla neet Venus te doen. Dat er water damp om de planeet was had men met de spectroscope kunnen vaststel len. VOORWAARDE: VÓÓR VERKIEZINGEN Voorbereiding van een ronde-tafelconferentie De leiders van drie' Kongolese politieke partijen hebben zich volgens dinsdag uit Leopoldstad in Brussel ontvangen berichten bereid verklaard nog deze week PLECHTIGHEID OP ECONOMISCHE ZAKEN Legpenning voor M. D. Koster uit Goes (Van onze redactie). Tijdens een korte, doch hartelijke plech tigheid op het departe ment van economische zaken heeft de direc teur-generaal van de middenstand en 't toe risme, mr. M. H. S. van Oers, dinsdagmor gen namens de staats secretaris, de bronzen legpenning van het mi nisterie uitgereikt aan de 25-jarige heer M. D. Koster uit Goes, rij wielhersteller van be roep, die bij de dit jaar gehouden midden standsexamens het hoogste aantal punten behaalde. Van de ma ximaal 60 punten, die de heer Koster had kunnen behalen, wist hij er 58 van te ver werven. Mr. Van Oers noemde het een hele prestatie om de best geslaagde kandidaat te zijn. voor al als men bedenkt, dat van de 21.627 kandida ten, die aan het exa men deelnemen, slechts de helft de eindstreep wisten te behalen. Mr. Van Oers zei zeer blij te zijn, dat het dit jaar een echte middenstan der is geweest, die de beste cijfers verwierf. De directeur-generaal sprak de hoop uit, dat de legpenning voor de heer Koster een stimu lans zou zijn om in zijn verdere studie te vol harden. Naast de leg penning, waarin ae naam' van de heer Kos ter is gegrafeeid, bood mr. Van Oers hem te vens het boek „Eeu wige schoonheid" over de schilderkunst aan. Mr. Van Oers be trok in zijn huldigende woorden ook de heer Dingemanse uit Goes, die de heer Koster had opgeleid en die, verge zeld van zijn echtge note, eveneens de plechtigheid bijwoonde. De heer J. C. Deering, waarnemend voorzitter van de stichting mid denstandsexamens, wees er op, dat de heer Koster ook reeds twee vakdiploma's bezit, n.l. dat van de rijwiel- branche en dat van het gemotoriseerd rijwiel- Met gepaste trots laat de heer M. D. Koster uit Goes aan zijn vrouw de bronzen leg penning zien, die hij dinsdag te Den Haag in ontvangst mocht ne men, omdat hij de best geslaagde kandidaat van het middenstands examen 1959 was. (Foto P.Z.C.) bedrijf, welke diplo ma's eveneens met goe de cijfers werden be haald. Ook de heer Dee ring was er over ver heugd, dat het hier ie mand betreft, die tot de middenstand be hoort. Hij was er van overtuigd, dat de heer Koster alle waarbor gen biedt om straks 'n sieraad van het mid- denstandsbedrijf te worden. De heer Koster, wiens echtgenote eveneens aanwezig was, dankte voor de geschenken en de waarderende woor den. De plechtigheid werd ook bijgewoond door vertegenwoordigers van de drie centrales, die op het gebied van het middenstandson- derwljs werkzaam zijn. naar de Belgische hoofdstad te komen om een voorbereidende bespreking te voeren over een eind januari te houden ronde tafelconferentie. De drie partijen zijn de Akabo, de P.S.A. en de M.N.C. Het is de bedoeling dat van elk der drie partijen twee leiders naar Bel gië zullen komen en dat de af- vaai'dïging zal worden aangevuld met één of twee vertgenwoordi- gers van andere politieke groepe ringen. Inmiddels is hun vertrek uit Leo poldstad vertraagd doordat het vliegtuig, waarmede zij dinsdag de reis naar Brussel zouden maken, door slecht weer is opgehouden en nog niet in de hoofdstad van Kon go is aangekomen. De data Do drie genoemde partijen, die tot samenwerking hebben besloten met het doel de onmiddellijke onafhanke lijkheid van Kongo te verkrijgen, hadden als voorwaarde voor een der gelijke bespreking gesteld, dat deze zou voorafgaan aan het indienen van de kieslijsten voor de komende ver kiezingen in de Kongo voor de ge meentelijke en gewestelijke raden. De datum daarvoor is door het Bel gische bestuur gesteld op 4 decem ber. Hun vertegenwoordigers hadden een voorstel van de Belgische minis ter De Schrijver, die thans in Leo poldstad vertoeft, verworpen om de voorbereidende besprekingen tussen 5 en 10 december te doen houden. In nadere besprekingen zou de Belgi sche minister hebben voorgesteld dit overleg van 2 tot 4 december in Brussel te doen houden, waarna de leiders van deze drie Kongolese par tijen hun secretariaten telegrafisch zouden kunnen opdragen tot het in dienen van de kieslijsten over te gaan. Reeds eerder hadden de drie partijen medegedeeld, dat zij een bespreking in de Belgische hoofdstad noodzake lijk achtten „teneinde sommige mis verstanden uit de weg te ruimen, die liet democratische verloop van de verkiezingen in de weg zouden kun nen staan. C In een kolenmijn te Sprlnghtll (Nieuw Schotland) die door de Canadese rege ring ls gesloten nadat bij ongelukken In 1956 en 1958 114 mijnwerkers om het leven waren gekomen, worden clan destien door de arbeiders zelf geëxploi teerd. De Canadese politie heeft ontdekt dat mijnwerkers kans zien om onder primitieve omstandigheden (er is b.v. geen elektriciteit) per dag op 100 meter diepte 60 ton kolen te delven, die zij op de zwarte markt verkopen of voor eigen gebruik aanwenden. Op de Beestenmarkt te Goes wercl dinsdag weer de traditionele Sint- Nicolaasvetveemarkt gehouden. De foto geeft een overzicht van een aan tal aangevoerde dieren. Foto P.Z.C.) Regering wil referendum vermijden in grenscorrectiegebieden De regering wil zo mogelijk een re ferendum in de grenscorrectiegebie den vermijden. In de memorie van antwoord op de begroting van bui tenlandse zaken wordt hierover woordelijk gezegd: De regering heeft de vraag of vóór eventuele teruggave van grenscorrec tiegebieden een- uitsprak van de be volking moet worden verkregen, zorgvuldig overwogen. De ervaringen die in andere gebieden met volksstemmingen zijn opgedaan, leiden tot de conclusie, dat zo enigs zins mogelij'k referenda dienen te worden vermeden. Door het houden van volksstemmingen kan allerlei tweedracht, zelfs in de kring van fa milie en vrienden, ontstaan, terwijl door inmenging van buitenaf senti menten in beroering kunnen worden gebracht welke tot excessen aanlei ding kunnen geven. De staatssecretaris van buitenlandse zaken heeft in een onderhoud met vertegenwoordigers van de pers op de mogelijkheid gewezen, dat Elten en Tudderen aan Duitsland zouden worden afgestaan. De staatssecretaris heeft er echter geen twijfel over laten bestaan, dat het totale resultaat van de onderhan delingen met Duitsland, dus inclu sief een eventuele afstand van Elten en Tudderen, aan de Staten-Generaal ter goedkeuring zal dienen te worden voorgelegd. Brug te Berkel en Rodenrijs ingested Nadat gisteren omstreeks twaalf uur een schuit de Klapwijkse brug te Berkel en Rodenrijs was gepas seerd, is de as van het brugdek af geknapt, waardoor het brugdek in het water terechtkwam. Persoonlij ke ongelukken deden zich niet voor, doch het verkeer ter plaatse is ge stremd. SCHATTEN DER PROVINCIALE BIBLIOTHEEK In Zeelands Statenzaal expositie van brochures omstreeks 1860 OP HOOGTIJDAGEN van Zeelands Provinciale Bibliotheek te Middel burg prijkt op de smeedijzeren lessenaar in de leeszaal de bijhei van het vroegere Karthuizer-klooster Sion te Noordgouwe, voor zover bekend de enig bewaard gebleven bijbel uit een Zeeuws klooster. Bibliothecaris H. Pieters heeft het zeldzame werk ook tlians weer op die plaats neerge legd. Zeelands boekerij bestaat immers 100 jaar en ter gelegenheid van het eeuwfeest heeft de heer Pieters niet alleen deze bijbel uit de kluis te voorschijn gehaald, maar bovendien een collectie van de kostbaarste en zeldzaamste werken uit- het bezit van de bibliotheek. Onder de titel „Schat ten der Provinciale Bibliotheek" worden deze werken gedurende de vol gende weken tentoongesteld, tot 12 december. De kostbaarste werken onder de ze „schatten" bevinden zich in de hal-vitrine: twee fraaie plaatwer ken uit de bibliotheek van Mada me de Pompadour over het huwe lijk van de zoon van Lodewijk XV en door deze koning van Frank rijk aan Madame geschonken. Er bevinden zich slechts drie hand gekleurde exemplaren van deze werken in de wereld: te Parijs, Londen en Middelburg. Vervolgens vraagt een kleine, maar uitgelezen verzameling incunabelen drukken van vóór 1500 de aan dacht. Daarvan is de Delftse bijbel uitgave van 1477 de oudste. Bijzon der fraai is het exemplaar van Bartholomeus de Glanvilla's beroem de werk: Van de eyghenschappen der dinghen, in 1485 verschenen bij Ja cob Bellaert, afkomstig uit Zierik- zee. In dit unieke gezelschap ligt ook de heiligenlegende van de Utrechtse drukker Jan Veldener (1480), Sche dels rijk geïllustreerde wereldkro niek, de fraaie Gentse Boethius-uit- gave van 1485. In de collectie post incunabelen vormt dc in 1518 bij Kerver in Parijs verschenen uitgave van het Decretum Gratiani een ju- CONCLUSIES VAN COMMISSIE Behandeling in openbare vergadering De Sociaal-Economische Raad zich in zijn openbare vergadering van vrijdag11 december bezighou den met het vaststellen van een ad vies over een voorontwerp van een landbouwvestigingswet. Uit het door de commissie onder lei ding van prof. dr. Th. L. M. Thur- lings opgestelde ontwerp-advies blijkt dat in de commissie geen een stemmigheid is bereikt. Een deel van de commissie acht vestigingsbeslui- ten in de landbouw in engere zin niet alleen niet noodzakelijk, doch zelfs in hoge mate ongewenst; een ander deel kan zich met de in het voorontwerp voorziene mogelijkheid van liet stel len van vestigingseisen in de land bouw in engere zin verenigen. OPSTOPPING TE WAGENBERG IJzeren balk priemde 5 cm boven chauffeur in bus Gisteravond omstreeks zes uur is een autobus, die arbeiders van Pernis naar hun woonplaatsen Made en Oosterhout bracht, frontaal in bot sing gekomen met een met zes ton riet geladen vrachtauto van de firma Prins uit Lekkerkerk. Van de ruim 40 inzittenden van de autobus wer den er 88 gewond, voornamelijk hoofd- en snijwonden. Bovendien kregen veel passagiers beschadigin gen aan hun gebit. De chauffeur van de vrachtauto, afkomstig uit Lek kerkerk, zat bekneld in de cabine. Nadat deze opengescheurd was, bleek dat de man cr op een gebroken enkel na, wonderlijk goed was afge komen. Plet ongeval gebeurde in de Brouwe rijstraat in Wagenberg, juist op het spitsuur, zodat een flinke verkeers opstopping het gevolg was. De oorzaak is vermoedelijk gelegen in het feit, dat de autobus in de door de regen gladde bocht is geslipt. De gewonden, afkomstig uit Made en Oosterhout, zijn ter plaatse verbon den en vervolgens met een reserve autobus uit Oosterhout naar huis ge bracht. Alleen de chauffeur is naar een ziekenhuis vervoerd. De rietlading van de vrachtauto stak over de cabine heen, steunend op een ijzeren balk. De balk sprong de auto bus binnen juist 5 centimeter boven het hoofd van de chauffeur. Voor het geval tot het stellen van vestigingseisen zou worden overge gaan meent de commissie: a. Dat geen speciale eisen van handelsken nis dienen te worden gesteld; b. dat voor de landbouw in engere zin het gebied waarvoor vergunningen wor den afgegeven niet in compartimen ten mag worden verdeeld ten aanzien van de vakbekwaamheidseisen; c. dat voor de tuinbouw, fruitteelt en teelt van siergewassen enige diffe rentiatie bij de vakbekwaamheid ge wenst is; d. dat geen eisen van kre dietwaardigheid dienen te worden gesteld. Het heeft de instemming van de com missie dat de uitvoering van land- bouwvestigingsbesluiten berust bij het Landbouwschap. De commissie wil met het oog hierop bij de grens- afbakening tussen landbouw en niet- landbouw in het voorontwerp zo nauwkeurig mogelijk tekst en prak tijk van het instellingsbesluit van het Landbouwschap doen volgen. Minister over nationaliteit van de Zuidmolukkers In zijn memorie van antwoord op de begroting van buitenlandse zaken heeft de minister gezegd, dat het de regering bekend is, dat ccn aantal Zuidmolukkers er bezwaar tegen heeft als Indonesische staatsburgers te worden aangemerkt. De minister zegt echter, dat zolang zij de Indonesische nationaliteit be zitten, er geen aanleiding is hen niet als zodanig te registreren- De status van Nederlands onderdaan komt al leen toe aan de inheemse bevolking van Nederlands Nieuw-Guinea. Er is geen wettelijke mogelijkheid deze aan anderen toe te kennen. Naturalisatie tot Nederlander zal, op verzoek, in overweging genomen kun nen worden. De status van vluchte ling kan slechts worden ontleend aan de bepalingen in het vluchtelingenver drag van 1951, dat ter 2ake echter niet weeltje van boekdrukkunst. En dat de handlijnkunde enz. reeds in de 16e eeuw beoefend werd, leert het werk van J. Indagine (1522). Hoe men de Zeeuwse zeegaten kon bevaren is te leren in het Thresoor der zeevaart van Lucas Jansz. Waghenaer, dat in een nieuw aangebrachte vitrine in de lial te vinden is. Daarbij bevindt zich een nog zeldzamer werk: De toortse der zeevaert van Dirk Ruyters, een Middelburgse loods, die belangrijke aanwijzingen gaf voor de vaart op Zuid-Amerika. Tekenend voor de handelsbloei van de Zeeuwse hoofdstad is zo wel het atlasje, dat in 1596 bij B. Langenes verscheen, als het achttalig woordenboekje, dat in 1631 bij Moulert van de pers kwam. Werk van stichter Met deze summiere opsomming is de rijkdom der collectie echter aller minst uitgeput: kruidboeken, vogel boeken, rederijkèrsboeken, beschrij vingen van landen enz., brengen de nodige verscheidenheid. Dat de fi guur van Gedeputeerde mr. Gerrit Adriaan Fokker, die als de stichter van de Provinciale Bibliotheek be schouwd kan worden, bij dit jubi leum niet wordt vergeten, spreekt vanzelf. Een groot aantal van zijn geschriften (onder andere over de calamiteuze polders, de Bank van Lening, de stoomvaart op Amerika) geven blijk van zijn brede belang stelling en grote werkzaamheid. Gedurende de periode, waarin de Pro vinciale Bibliotheek opgericht werd, kende Zeeland evenals thans - talrijke problemen. Alles beheersend was, en dat is het ook heden ten dage, het vraagstuk der verbindin gen: in die tijd aansluiting van Zee land aan het Europese spoorwegnet. De expositie van brochures van om streeks 1860, die in de Statenzaal is ingericht, geeft een overzicht van dit tijdvak- Dé brochure „Zeelands ver nedering" door de bekende Middel burgse advocaat mr. Ph. v. d. Broec- ke levert het bewijs, dat het met de aansluiting niet vlot verliep. Maar de spoorweg kwam er en na de opening van de Vlissingae havens kwamen weer nieuwe on derwerpen aan de orde: Ver schillende vlugschriften herinne ren aan de strijd om een vaste stoomvaartverbinding Vlissingen- Amerika. die uiteindelijk door het centrum van Nederland werd op geëist. Andere problemen Andere problemen vroegen, zo blijkt uit de collectie de aandacht: Dirk Dronkers, één der grootste ijveraars voor de totstandkoming van de Zeeuwse spoorweg, wekte belangstel ling bij de Walcherse bewoners voor de duinwatervoorziening, verder kwamen toen aan de orde straatver lichting door middel van gas, werk verschaffing. de marinewerf te Vlis- singen, het nut van het gebruik van zeebaden, de plaatsing van een recht bank in Zeeuwsch-Vlaanderen. Jam mer, dat de belangstelling der schrij-, vers uit het midden der 19e eeuw zich wel sterk tot Walcheren beperkte, daardoor was het niet mogelijk een beschrijving van geheel Zeeland tot een middelpunt der collectie te ma ken. In de eerste halve eeuw van haar bestaai trok Zeelands Provinciale Bibliotheek 26.000 bezoekers, voor 90 uit Walcheren afkomstig. Er werden in die periode 29.000 boeken uitgeleend. In de volgende 50 jaar kreeg de instelling echter grotere bekend heid. Alleen al in de laatste 10 jaar telde men 110.000 bezoekers, gemiddeld 14.000 per jaar, terwijl er 80.000 exemplaren uitgeleend werden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 3