PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Engeland wenst gemeenschappelijke Europese
strategische atoomstrijdmacht
Ongerustheid onder boeren in Kanaalzone
STRAALJAGER BOORDE ZICH
IN SCHUUR BIJ WOENSDRECHT
STROOMSTORING HINDERDE
WINKELEND APELDOORN
202e jaargang - no. 283
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie P. van de Velde en PI B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 68 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 1 dec. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: VUssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, t
Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094
Fransen wantrouwend: doorkruising van A-proefplannen
Politiek leiderschap in handen
leggen van Westeuropese Unie
Engeland poogt het Westeuropese politieke leiderschap in han
den te leggen van de Westeuropese Unie waarvan het zelf
deel uitmaakt om te voorkomen dat het terecht zou komen
bij de Europese Economische Gemeenschap, waar Engeland
buiten staat. Dit verklaarden gisteren verscheidene politici die
te Parijs de jaarlijkse bijeenkomst van deze Unie (waarvan
Frankrijk, Engeland, West-Duitsland, Italië en de Benelux-
landen lid zijn) meemaakten, nadat van Britse zijde twee ont
werpresoluties waren ingediend. De inhoud van deze resoluties
komt op het volgende neer:
Het scheppen van een gemeenschappelijke Europese strategische macht,
met kernwapens uitgerust, die een afschrikwekkende uitwerking zou moe
ten hebben op een eventuele aanvaller die voornemens zou zijn aanvallen
op onbeperkte schaal op West-Europa uit te voeren.
(De met kernwapens uitgeruste Britse luchtmacht zou bij de verwezen
lijking van deze resolutie ter beschikking worden gesteld).
Benoeming van een secretaris-generaal van de Westeuropese Unie, die
gekozen zou moeten worden uit vooraanstaande Westeuropese politici
(Opgemerkt wordt dat Groot-Brittannië gaarne zou zien dat deze functio
naris een Brit zou zijn).
De beschikbaarstelling van de Brit
se luchtmacht zal vandaag yrorden
voorgesteld door het socialistische
Lagerhuislid Fr. Mulley. Maandag
verluidde in de wandelgangen van
het conferentiegebouw dat de Brit
se regering bereid is, gevolg te ge
ven aan hetgeen Mulley zal voor
stellen, mits tevens wordt voorzien
in verzekeringen voor een doelma
tige politieke samenwerking tus
sen de W.E.U.-staten en er een „in
de praktijk redelijk werkende eco
nomische overeenkomst" tot stand
komt tussen de Zes van de E.E.G.
en de Zeven van de Kleine Vrij
handelszone.
De Westeuropese Unie werd indertijd
opgericht om de herbewapening van
West-Duitsland mogelijk te maken.
De Franse assemblee-leden nemen
wat deze Britse voorstellen betreft
enig voorbehoud in acht. Ex-premier
Pflimlin van de M.R.P. merkte op:
Indien dit voorstel ten doel heeft het
Franse voornemen om een atoombom
tot ontploffing te brengen te door
kruisen, is het bij voorbaat tot mis
lukking gedoemd". In feite was een
dergelijke suggestie in de oorspron
kelijke tekst van de ontwerpresolutie
vermeld; zij is later echter geschrapt.
Loonsverhoging in
textielindustrie
Tussen de werkgevers- en werkne
mersorganisaties in de textielindus
trie is overeenstemming bereikt over
een loonsverhoging. Aldus is medege
deeld door de textielwevkgeyersorga-
nisatie te Enschede. De uurlonen zul
len per 1 januari 1960, behoudens
goedkeuring door het College van
Rijksbemiddelaars, met elf cent wor
den verhoogd. Hierin is de huurbij-
slagslag 1957 verwerkt. Voor de
jeugdigen zal een aanpassing der
uurlonen plaatsvinden. Daarnaast
bestaat overeenstemming over een
aantal verbeteringen der secundaire
arbeidsvoorwaarden. Wat de arbeids
tijdverkorting betreft is men het
eens over een verkorting tot 45 uur
voor de dagdienst in de komende con
tractperiode van twee jaar, doch er
bestaat nog verschil van mening ten
aanzien van de ploegenarbeiders.
Industrie
De vier grote werkgeversorgani
saties in Nederland hebben aan
de beide Kamers van de Staten-
Generaal een nota gezonden over de
vestiging en uitbreiding van indus
trieën in „overig Nederland".
Als overig Nederland wordt be
schouwd het gehele gebied buiten de
randstad Holland", maar daarvan
dan toch wel in 't bijzonder de pro
bleemgebieden, waar reeds ontwik
kelingskernen werden aangewezen.
Op een kaartje, dat bij de nota is
gevoegd, staat uiteraard ook geheel
Zeeland aangegeven als probleemge-
De nota bevestigt nog eens, dat
men het ook in de kringen van
de werkgeversorganisaties niet
eens is met de onevenwichtige eco
nomische opbouw van ons land, een
opbouw, die meegebracht heeft, dat
zowel de bevolking als de industrie
zich sterk concentreerde in de rand
stad Holland en dat overig Neder
land daarvan thans de nadelen on
dervindt.
De ongerustheid is echter niet zó
groot, dat de organisaties een ver
bod van vestiging voor nieuwe indus
trieën in de randstad Holland kunnen
aanvaarden of een vergunningsstelsel
acceptabel zouden achten.
Zij verklaren zich vooralsnog daar
tegen, omdat zij vrije vestigings
keuze een wezenlijk belang voor het
slagen van het industrialisatiebeleid
achten.
Mocht het om enigerlei reden toch
tot beperkingen komen, dan vragen
de organisaties nader overleg tus
sen overheid en bedrijfsleven.
Blijkbaar bestaat er toch wel enige
vrees in werkgeverskringen op dit
punt en dat zeker niet ten onrechte
De pogingvan de laatste jaren om
in „overig Nederland" meer in
dustrieën te vestigen en daar 'n
groter deel van de Nederlandse be
volking vast te houden, zijn tot nog
toe slechts matig geslaagd.
De toch wel gewaardeerde maatre
gelen van de opeenvolgende minis
ters van economische zaken, hadden
te weinig effect.
De werkgeversorganisaties betogen
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
De W.E.U. verloor aanzienlijk aan
betekenis toen dit was geschied.
Thans streeft dus in het bijzonder
Engeland naar een verlevendiging
van dit bondgenootschap.
De Nederlandse staatssecretaris van
buitenlandse zaken, mr. H. R. van
Houten, verklaarde dat zijn regering
van mening is dat de Westeuropese
Unie de aangewezen organisatie is
voor overleg over alle vraagstukken,
die zowel voor de E.E.G. als voor En
geland van belang zijn.
„Een dergelijk overleg kan de stabi
liteit en de eenheid in de N.A.V.O.
slechts ten goede komen", aldus de
heer Van Houten.
Benzineprijs in
België verhoogd
Met Ingang van maandag is de prijs
van benzine in België met ongeveer
6 cent per liter verhoogd. In Brus
sel kost gewone benzine nu 7.72
frank (bijna 58 cent) en super-
benzine 8.12 frank (ruim 60 cent).
De verhouding is een gevolg van de
extra belasting op benzine en olie-
produkten, waartoe de Belgische re
gering heeft besloten ondanks ern
stige protesten van de weggebrui
kers, die de vorige week zondag met
een „staking" uiting gaven aan hun
misnoegen over deze maatregel.
DEFECT DADELIJK NA START
Piloot omgekomen:
boerderij verbrand
Maandagmorgen omstreeks half
tien is een Hunter-straaljager
van de vliegbasis Woensdrecht,
bestuurd door de leider van het
326e squadron, de 34-jarige ma
joor J. W. van Es uit Bergen op
Zoom, op een landbouwschuur
onder Nispen gestort. De vlie
ger is hierbij om het leven ge
komen. Het toestel werd ver
nield en de boerderij brandde
af.
De straaljager was omstreeks half
tien van de vliegbasis gestart en
moet kort daarna een defect hebben
fekregen. Het is acht kilometer van
e basis, in het verlengde van de
startbaan, neergekomen. Landbou
wers die in de buurt op het land
werkten hoorden een ontploffing in
de lucht en zagen het toestel bran
dend naar beneden komen. Het
scheerde rakelings langs de boerderij,
van N. Uitdenhaag in de Brembos
straat onder Nispen en boorde zich
toen in de daartegenover liggende
schuur van de landbouwer F. Denisse.
In het huis was mevrouw Denisse
aan het werk. Plotseling zag zij
een vuurgloed. Een der brandende
stukken van het vliegtuig was op
enkele meters van haar neergeval
len. Zij greep snel de kleine en wist
door de vlammen heen het leven
te redden.
Landarbeiders waren inmiddels te
hulp gesneld- Vergeefs trachtte de
heer Denisse, het vee uit de branden
de «schuur té redden. Een twintigtal
dieren vond in de vlammen de dood.
De brandweren van Roosendaal, van
Nispen en van de vliegbasis konden
tegen de1 vlammenzee weinig onder
nemen en weldra stond ook het woon
huis in lichterlaaie.
Schietstoel bleef
ongebruikt
Majoor Van Es heeft geen kans
gehad met zijn schietstoel het toe
stel te verlaten. Zijn stoffelijk
overschot werd deerlijk verminkt
in de cabine gevonden. Na terug
keer uit Indonesië, waar hij bij het
K.N.IJL. diende, heeft hij indertijd
dienst genomen bij de luchtmacht.
Zijn aanstelling tot squadronleider
op Woensdrecht kwam in 1957, na
dat hij reeds op de vliegbasis Vol-
kel en in Duitsland de luchtmacht
had gediend. Hij was gehuwd en
had geen kinderen.
Op de foto de wrakstukken van de
verongelukte Hunter straaljager.
Oudste inwoonster van
Friesland overleden
Gistermorgen is in de Julia Jan Wou
tersstichting te Oudeschoot, waar zij
reeds jaren werd verpleegd, overle
den mejuffrouw Eva van der Meer.
Op 22 augustus vierde zij haar 105de
verjaardag. Zij was de oudste in
woonster van Friesland.
Amerikaan en Chinees
moeten in
Premier Nehroe van India heeft
maandag in het Indische parlement
meegedeeld dat zijn regering de Ver
enigde Staten en Communistisch
China ervan in kennis heeft gesteld
dat de Amerikaan en de Chinees, die
betrokken zijn geweest bij het inci
dent in Bombay, India niet mogen
verlaten zonder toestemming van de
Indische regering.
Zoals gemeld hebben de Amerikanen
gezegd dat de sergeant van de ma
rine Robert Armstrong vrijdag het
Chineese consulaat in Bombay is
binnengesleurd en daar verscheidene
uren is vastgehouden. Aan het inci
dent zou een verzoek om asiel vooraf
zijn gegaan van de Chinees Tsjang,
die later naar het Chinese consulaat
terugging met twee bandopnamen
van verklaringen die hij tegenover de
Amerikanen had afgelegd.
Het ministerie van buitenlandse za
ken van communistisch China heeft
daarentegen verklaard dat Ameri
kaanse ambtenaren Tsjang in Bom
bay hebben ontvoerd en met een mes
hebben bedreigd.
Het aquaduct bij Roelofarendsveen,
waar de ringvaart Haarlemmermeer
over de nieuwe rijksweg Amsterdam-
Rotterdam voert, nadert zijn voltooi
ing.
Op deze fotocombinatie ziet men bo
ven de waterweg en onder de auto
weg, zoals de situatie op het ogen
blik is.
Man te Susteren door
trein overreden
Op de spoorrails ten noorden van het
station Susteren werd maandagmor
gen het zwaar verminkte lijk gevon
den van de 75-jarige heer Peters uit
Susteren. Het slachtoffer was zon
dagavond met de trein van Geleen
naar Susteren teruggekeerd en ver
moedelijk de weg kwijtgeraakt, zo
dat hij op de spoorbaan terecht
kwam. Hij moet door een van de
laatste treinen zijn gegrepen.
GROTE WARENHUIZEN SLOTEN
Verkoop bij kaarslicht
en schijnsel zaklantaarns
Tengevolge van kortsluiting In een
hoogspanningskabel bij de Apel-
doornse gasfabriek heeft gister
avond een groot gedeelte van
Apeldoorn van tien voor vijf tot
bijna half zeven in het donker ge-
GEBODEN GRONDPRIJZEN TE LAAG
IN HET KOMENDE VOOR
JAAR wordt bij Temeuzen de
eerste waterstaatsspade voor 't
nieuwe sluizencomplex en de
verbreding van liet kanaal naar
Gent, in de vruchtbare kleigron
den gestoken. Een kleine drie
honderd hectare landbouwgron
den van Terneuzen tot aan
Sas van Gent zullen in de
komende tien jaren voor dit mil
joenenproject aan liun oor
spronkelijke bestemming wor
den onttrokken. Natuurlijk kan
geen enkele agrariër over dit
massale grondverlies in een
hoerastemming geraken, maar
de betrokkenen zouden zich
toch bij het onvermijdelijke
kunnen neerleggen... De eigena
ren-gebruikers die straks hun
grond moeten afstaan, hebben
echter tot dusver niet de indruk
gekregen, dat er met hun belan-
Gedupeerde grondgebruikers
verlangen billijke vergoeding
gen voldoende rekening wordt
gehouden. De ongerustheid en
de onzekerheid waarin ook vele
anderen in de Kanaalzone de
laatste tijd verkeren, heeft zich
daarom eveneens van hèn mees
ter gemaakt. Niet dat de agra
riërs hierdoor gedeprimeerd
zijn. Integendeel, zij zijn vast
besloten met alle oirbare midde
len voor hun belangen te blij
ven strijden.
Het zal er op uitdraaien dat, wan
neer geen hogere schadevergoedin
gen „uit de bus" komen dan tot dus
ver reeds aan enkele gedupeerden
voorgesteld, de betrokkenen het op
onteigening van hun gronden zul
len laten aankomen. Zo zal althans
het advies luiden van de commissie
van vertrouwensmannen van de ge
dupeerde grondgebruik era, Want wat
is het geval?
In het eerst uit te voeren complex
rond Terneuzen waar een aan
tal grondgebruikers reeds de aan
zegging kreeg him gronden binnen
afzienbare tijd te moeten ontruimen,
kwam de schattingscommissie de
landerijen al taxeren. Aan de hand
van de taxatierapporten deed daar
op Rijkswaterstaat de eerste aanbie
dingen om zo op basis van vrijwil
ligheid tot aankoop van de grond
te geraken. Aanbiedingen echter, die
bij de betrokkenen ontevredenheid
en wrevel hebben gewekt.
Te lage grondprijs
Want toen de gedupeerden enkele
deskundigen aan het werk zetten om
de geboden koopsommen terug te re
kenen, kwamen deze tot de conclu
sie, dat de basis van de door Rijks
waterstaat te betalen grondprijs be
langrijk lager schijnt te liggen dan
de prijs, die dezelfde schattingscom-
mls&le de z.g. commissie-Van Noo
pten bij taxaties voor grondaan
kopen ten behoeve van gemeentelijke
uitbreidingsplannen stelt. Men komt
dan regelmatig op prijzen van rond
de gulden per m2, een bedrag, waar
mee men ook in de Kanaalzone ge
noegen zou nemen.
Waarom moeten wij dan nu met
zo'n gering bedrag worden afge
scheept, is de gerechtvaardigde
klacht van de gedupeerden. Zij
zien geen verschil tussen het af
staan van grond voor uitbreiding
van gemeenten en voor de ka
naalverbreding. Zij vinden het des
te meer grievend dat van derge
lijke grondprijzen wordt uitge
gaan, omdat bij deze kanaalplan
nen overwegend Belgische belan
gen aan de orde zijn. België zal
immers ongeveer 80 van de
kosten moeten betalen en zal
aan de gedupeerden in eigen land
ook wel meer moeten vergoeden,
wanneer men rekent dat daar de
agrarische grondprijs reeds on
geveer het drievoudige van die
in Nederland is.
Bovendien, zo wordt door de com
missie van vertrouwensmannen ge
steld, is er bij de thans geboden
prijs zeker ook geen voldoende reke
ning gehouden met de verwachtings-
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
zeten. Niet alleen de verlichting
in huizen en bedrijven, doch ook de
straatverlichting viel uit. Verschei
dene grote warenhuizen in het
centrum van de stad moesten de
deuren sluiten, nadat het publiek
was verzocht de zaak te verlaten.
In een aantal kleine bedrijven ging
do verkoop door bij kaarslicht of
het zwakke schijnsel van zaklan
taarns.
De stoplichten op verschillende druk
ke kruispunten in het centrum ge
raakten buiten werking en de po
litie kon in de duisternis geen
maatregelen nemen om het ver
keer in goede banen te leiden,
waardoor er hier en daar nogal
wat verkeersopstoppingen ontston
den, die echter vrij snel weer wa
ren verholpen. Monteurs van de
Provinciale Gelderse Elektrici
teitsmaatschappij hebben met man
en macht gewerkt om het euvel zo
snel mogelijk te verhelpen. Om
kwart over zes floepten overal de
lichten Vveer aan, om enkele secon
den later weer te doven. Tegen
half zeven echter waren de moei
lijkheden definitief opgelost.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
OOSTELIJKE WIND
Op de meeste plaatsen droog weer
met opklaringen, maar aanvankelijk
hier en daar mist. Merendeels ma
tige oostelijke wind. Iets lagere mid-
dagtemperaturen dan gisteren.
ZON EN MAAN
2 december
Zon op 8.26 onder 16-32
Maan o& 10.14 ondef.AÖU
