Sint-Nicolaasfeest is vervuld van heidense elementen Sinterklaas heeft ruime keuze uit nuttige en iuxe geschenken TEKKO TAKS en de Atoompantoffels GOED-HULIKMANPATROON VAN HET HUWELIJK Wees'n góede Sint... geel haar Mode! ZATERDAG 28 NOVEMBER 1959 PROVINCIALE ZEEUW 8 E COURANT 21 SCHOORSTEEN WAS VERBINDING TUSSEN AARDE EN GODEN Als op de avond van de vijfde december nu eens niet Sint-Nicolaas bij U zou binnenstap pen, maar een Germaans dus heidens priester, dan zou hij met genoegen constate ren dat de opvattingen die hij meer dan 2000 jaar geleden verspreidde nog steeds niet zijn vergeten. U schrikt van die Germaan, die er overigens keurig uitziet? Hij is immers niet gekleed in een berevel, maar draagt een keurig geweven kleed. U schrikt van het feit, dat U mét uw gezinnetje lekker- een heidens feestje zit te vieren? Kom aan, trek het U niet te veel aan! Die Germaan wist ook niet beter, want in zijn tijd bestond het christendom nog niet. En bovendien: als U eens precies zou nagaan hoeveel gewoonten en gebruiken speciaal tij dens de feestdagen nog Germaanse elemen ten in zich hebben, zou U raar staan te kijken. Degenen die het christendom een kleine 2000 jaar geleden in onze streken verbreidden, hebben uit tactische overwegingen de chris telijke feestdagen min of meer doen samen vallen met de heidense feesten die al een tra ditie van eeuwen hadden. Het verhaal van de bisschop Nico. laas eigenlijk waren er twee roepen wij even in uw herinnering op. In Klein-Azië leefden de bis schop van Myra (overleden in 345) en de bisschop van Pinora (overleden in 564). Uit de bele venissen en weldaden van beiden en misschien nog andere brave mannen, is Sint-Nicolaas ontstaan, zoals wij hem kennen. Hoewel de naamdag van de heilige op 6 december valt, viert men het feest op de avond van vijf december. Dit houdt verband met de Germaanse op vatting over de duur van een dag. Bij de Germanen begon de volgende dag al 's avonds. Als wij dus strooiavond op de vijf de december houden, zou het voor onze verre voorouders al 6 december zijn. De schoorsteen neemt bij het Sint- Nicolaasfeest een belangrijke plaats in. De kinderen zetten er hun schoentjes met wat hooi neer. zingen hun liedjes bij de schoor steen en verwachten dat de ca deautjes door het rookkanaal naar beneden komen. Hierin kan men weer voor-christelijke opvattingen terugvinden. De schoorsteen was voordien de verbinding tussen het aardse en de godenwereld. Het hooi in do kinderschoentjes kan duiden op het oogstoffer. Het voedsel dat de kinderen thans be stemmen voor het paard van Sint- Nicolaas, was 2000 jaar geleden bestemd voor het achtvoetige paard Sleipnir dat de Germaanse oppergod placht te berijden om zijn tochten over de voortjagende wolken te maken. De halsbreken de toeren die onze sinterklaas met zijn schimmel op de daken maakt, kan men terugleiden tot de merk waardige ritten van Wodan op zijn wonderpaard. Vrijers en vrijsters Met Sint-Nicolaas geven wij el kaar vrijers en vrijsters, koeken in de vorm van een man of een vrouw. Dit is omdat de sint een „goed heilig man" is, waarbij hei lig moet zijn „hijlik" (is huwe lijk). Hij is immers de bescherm heilige van het huwelijk en als het nodig is ook huwelijksmakelaar. Want de suikerhartjes die wij te genwoordig zo kwistig uitdelen, hadden vroeger voor een meisje de betekenis van een huwelijks aanzoek. Maar, hoe braaf dit allemaal mo ge zijn, in de sinterklaaspoppen zit ook al weer een oud Germaans element. In de winter, als de oogst binnen was en men had ge slacht, mochten ook de goden en gestorven familieleden met wor den vergeten. Zij kregen hun deel van de oogst in de vorm van of fers. 'Dit was een verplichting die vrij zwaar drukte op het Ger maanse gezin dat de afgelopen zo mer de handen vol had gehad om het winterkostje weer bij elkaar te halen. Het pleit voor de vindingrijkheid van de Germanen dat zij de „fijne keuken'' die zij van de Romeinen leerden, ten nutte wisten te ma ken aan hun offergewoonten. Van deeg gingen zij nabootsingen ma ken van hetgeen moest worden geofferdDie goden namen met een koek in de vorm van een mens ook wel genoegen Onze opvatting, dat de sint uit Spanje komt, is op geen enkel feit gebaseerd. Spanje is er alleen maar bijgehaald omdat dit sub tropische land met zijn zon en zijn sinaasappelen en citroenen een tegenhanger is van de donkere dagen voor de Kerst. Daar van daan moet dus wel het hernieuw de leven komen en wij zitten hier alweer aardig dicht bij de Ger maanse midwinterfeesten, waarin de winter zijn langste dag heeft, maar tevens het herboren worden van de natuur wordt gevierd. Moor Omdat onze voorouders Sint-Nico laas uit Spanje lieten komen, moest do knecht Piet wel Moriaan van afstamming zijn, omdat eens de moren Spanje in hun bezit had den. Zwarte Piet is echter aller minst een Moriaan. Evenmin is hij de grappige figuur, zoals hij wordt voorgesteld. Zwarte Piet is schrikt U niet niemand min der dande duivel in eigen persoonHij is zwart van het roet in do hel. Op de naamdag van Sint Nicolaas echter, slaat de hei lige do duivel in ketenen dwingt hem hulp te verlenen bij het verrichten van de goede da den. Hoe sterk moet dit hebben ge sproken tot de mystiek gelovende middeleeuwer, die bovendien nog talrijke andere duivels liet opdra ven door zelf in angstaanjagende vermommingen veel kabaal te maken. In sommige streken van ons land en daarbuiten hebben zulke optochten nog wel plaats. Maar deze gebruiken kunnen ook weer worden herleid tot de Ger maanse Wodan die met zijn wilde jagers en huilende honden door de luchten rende. Het onmisbare attribuut van Zwarte Piet, de gard of de roe, bestaat uit een bundeltje jonge takjes. Nu krijgen stoute kinde ren er een tuchtiging mee. Edochvan oorsprong was het bosje van berken of hazelaars takjes een vruchtbaarheidste ken, ook alweer van Germaanse oorsprong. Het spreekt wel vanzelf dat in de loop der tijden vrome mannen protesteerden tegen het Sint-Ni colaasfeest, dat zo'n merkwaardi ge mengeling is van de levensge schiedenis van een rooms geeste lijke, legenden en Germaanse ge bruiken. Het is tot dusver niet ge lukt dit kinderfeest in ons calvi nistische land uit te roeien. Inte gendeel de viering neemt hand over hand toe. Sint-Nicolaas wordt de laatste jaren officieel ontvangen door de burgemeester, zijn intocht in de steden en dor pen is een evenement dat tien duizenden op de been brengt. De Nederlandse wijze van Sint-Nico- laasviering wordt door onze emi granten in verre landen geïmpor teerd. Sint-Nicolaas is een belangrijk bondgenoot van de winkeliers ge worden. De kleine kinderen en laten wij eerlijk zijn ook de groten weten de rol van Sint-Ni colaas in het volksleven zeer te waardoren. De e elite, goede Sint wéét hoe zij mode-artikelen waardeert. Kies uit: shawls - jumpers - vesten - twinsets - bloezes - rokken - suède jasjes^ cocktailjaponnen. Geef móde, van Wittevcen! BREDA TILBURG MIDDELBURG MARKT 15 *8? AMSTERDAMSE EFFECTENBEUS Vast voor internationale waarden BEURSO VERZICHT. De gepubliceerde zeer gunstige derde kwartaalcijfers van Philips werden ter beurze met een koerswinst, vergeleken bij de slotkoers van donderdag, van cir ca acht punten gehonoreerd. De netto winst van dit wereldconcern nam in de eerste negen maanden van het lopende boekjaar toe van f 151 min. over de eer st: negen maanden van 1958 tot t 210 min. Alle artikelengroepen droegen tot de winst bij met als koplopers de verko pen van televisietoesteUen en buizen. De handel was, mede in verband mot het naderende weekeind, niet groot. De koers liep op van 727% tot 731 tegen don derdag als slotprijs 716',2, zodat hierdoor de aanvankelijke koerswinst van acht punten werd vergroot. Afgewacht moest worden of New York de aankopen van de laatste tijd vrijdagavond verder voort zou zetten. In de morgenuren werd als hoog ste prijs voor de Philipsaandelen 730 be taald. Unilevers waren op 713% een vijf tal punten bvoen het slotniveau van de vorige dag. A.K.U's lagen vast in de markt op 401 en boekten een koerswinst van ruim zes procent. De maatschappij heeft met de H.K.I. besloten de produk- tie-capaclteit van cellofaan in de fa briek te Breda te verdubbelen. Dit zal ten gunste van de export komen. Voor C-rayon-aandelen bestond gedurende de gehele beursduur een behoorlijke be langstelling. Kon. Olies sloten de beurs- week af met een vaste stemming bij een prijs van f 156-70, tegen donderdag f 155.90. De aandelen werden voor Parijse rekening door de arbitrage uit de markt genomen en noteerden boven pariteit New York. Ook het publiek bleef in de oliewaarden geïnteresseerd waardoor de WENKEN VOOR EEN VEELZIJDIG MAN Van elektrische koffiemolen tot magnetisch zakschaakspel (Van een medewerkster) Het is of die sint tientallen karakters in zich verenigt; een veel zijdig man, mogen we wel zeggen. Soms geeft hij een pakje, waaruit alleen een gedicht komt dat verwijst naar weer een ander gedicht, dat na veel zoeken blijkt te verwijzen naar.en zovoort, enzovoort, en tenslotte komt er dan één tumtummetje tevoorschijn, verpakt in een laatste, berijmde levensles. Soms geeft hij uitsluitend nuttige geschenken, soms fraaie, soms luxueuze, weelderige. Als de sint dié mijter op heeft, behoeft hij weinig hulp. Het kan zijn dat hij, voor eenmaal in het jaar, maar lukraak koopt, en het kan ook zijn dat hij na nijver sparen eindelijk voor een hardwerkende echtgenoot dat grote', schijnbaar onbetaalbare geschenk meeneemt, waarnaar al lang vergeefs werd verlangd. Bent U pardon ként U zo'n sint. dio het grootscheeps wil doen dit jaar, dan wilt U misschien wel weten dat vele vrouwen verlangen naar de luxe van een elektrische koffiemolen (rond twintig gulden en hoger), naar een bontkraag waarmee ze haar win ter jas-van-vorig-jaar kunnen moder niseren (in vele prijzen, maar toch zeker boven de twee tientjes als de kwaliteit goed is), naar een nieuwe handtas, bijvoorbeeld van donker, dof leer, gecombineerd met suède (vanaf 17,-, de mooie exemplaren, door ons gezien), of een heus avondtasje. En over avondtasjes gesproken: gaat de vrouw-in-kwestie gaarne naar de schouwburg, wat zal ze dan blij zijn met een klein maar fijn toneelkijker tje (kleintjes, goede kwaliteit, ge zien voor 23). Een vaas, die niet direct nodig is, maar leuk en bijzon der, bijvoorbeeld beschilderd met al lerlei clowneske mensenfiguuvtjes en vierkant van vorm, zagen we voor 16,75 en een kandelaar voor drie kaarsen, ook van beschilderd aarde werk, voor ƒ22,75. Huismoeders, die elke week of elke maand moeite hebben om het kas boek kloppend te houden, kunnen vaak niet aan luxe voor zichzelf denken. Leuk als sint er eens wel aan denkt en bijv op de proppen komt met een paar elegante slof jes met een gebreid, warm om de enkel sluitend boordje (gezien voor ƒ16,75). Soortgelijke schoen tjes zagen we voor bijna twintig gulden. En meneer? Ook een mens die wel eens iets overbodigs, maar leuks wil krijgen om zich middel punt van verwennerij te voelen? Schenkt hij wel eens wijn, dan zal hij een zogenaamd „Bourgogne- mandje" (andere soorten passen er ook wel in) op prijs stellen 9,-) of een geïsoleerde ijsemmer (ƒ13,75), of een luxueuze reistas, met verpakte leren sloffen erbij als het nog luxueuzer moet. Fotografeert hij, dan wil hij mis schien wel graag een belichtingsme ter. Moeilijk om daar prijzen van te noemen: ze zijn er van drie tientjes, maar ook wel van acht! Een viewer oftewel plaatjeskijker heb je al voor 12,75, maar duurdere zijn er ook; een heerlijke dikke sporttrul, niet een gewone die hij buiten-Sinterklaas- om ook wel gekregen had, maar een feestelijke, kost gauw omstreeks de veertig gulden, maar het magne tisch zakschaakspel. door ons ge signaleerd, was voor 21 te koop. En meent U, dat hij meer een terecht wijzing voor slordigheid verdient dan een cadeau, koop hem dan een .dressboy", zo'n eenvoudige stellage handel gedurende de gehele middag een vlot verloop had. KX.M. werd onver anderd op f 177.— geadviseerd. Scheepvaarwaarden lagen vrij goed ge disponeerd in de markt bij een kalme handel. Door elkaar konden in deze sec tor koerswinsten van 1 tot 2 pet. worden geboekt. Van de leidende cultures haal den certificaten Deli niet alleen het ge hele verlies van donderdag in, doch kwa men hier nog bovenuit met een prijs van f 17850. Overigens gebeurde er in deze afdeling niet veel. Op de beleggingsmarkt noteer den de kortlopende staatsfondsen hoger. In de lokale afdeling werden aandelen Sikkens Dak op 725 a 750 geadviseerd (700) op de 25 pet. aandelen-bonus. Bank aandelen verdeeld. De stoomspinnerij Twenthe komt met een converteerbare 15-Jarige obllgatielennig groot f 2 min. Overigens was het in de lokale afdelin gen vrij rustig met merendeels hogere koersen. Aandelen handelsonderneming Onder ling Belang werden op last van het beura- bestuur niet genoteerd op een te ver wachten bericht van de maatschappij. Prolongatie 3% procent. 26 nov. 27 nov. 98ft gb. 98ft gb. - 95% 87% 87% 89% 89% 9118 92 gb. 89% 39% 89% 89% 96% 97 gb. 97Ü 97% gb. 96% 96ft Nederland 1950 (4%) Nederland 1951 (3Va) Nederland 1948 (3%) Nederland 1955 (3%) Nederland 1947 (3%) 3 Nederland 1937 3 DoUarlenlng 1947 3 Investeringscert. 3 Nederland 1962-64 3 Ned. Indië 1937 3 6 pet- Wontngb.lening '57 109% 109% gb. Nat. Handelsbank Ned. Handelmij. Alg. Kunstzijde Unie Berghs' en Jurgens Calvé-Delft Hoogovens n.r. Ned. Kabelfabriek Philips Unilever Wilfcon-Feij enoord Billiton Kon. Petroleum Mij. Amsterdam Rubber Holland Amerika Lijn Kon. Paketvaart Rotterdamse Lloyd Scheepvaart Unie Stv. Mij. Nederland Ver. H.V.A. Mij. N.V. 155% 246% 248% 394V2 401 282>/a 281% 707 710 750 gb. 753 gb. 406 406 gb. 716% 729% 708% 711 gb. 198 gb. 199% 397% 399% 157.20 158.90 110% gb. 110Va 158 159 129 129% 145% 144'/a 138% 140 165 165',i 147% 148 gb. Amsterdamse wisselmarkt CONTANTE PRIJZEN. Londen 10.57%—1058%. New York 3.77ft—3.77H. Montreal 3-95%-3.96% Parijs 76.95—77.05. Brussel 754Mi— 755%. Frankfort 90.51%—9056%, Stockholm 72.88%—72.93%. Zürich 87-0387.08. Milaan 60.82%—60.87%, Kopenhagen 54.72—54.77. Oslo 52.87% —62.92%, Wenen 14 56%—1457%, Lissabon 13-18%—1320. VWWWVWWVVVWVVVYVTT Deli Mij. 174 173 Bank van Ned- gem. 4% 98 Bank van Ned. gem. 5-1958 103 103 van Berkels Patent 274 gb. Albert Heijn 402 403 Centrale Suiker 312 gb. 312 Kon. Mij- De Schelde N.B. 215 214 Intern. Nickel 103% 103% American Motors 90 90% Anaconda 63 62Ü Bethlehem Steel 54ft 55 General Motors 52% 53 Kennecott 94% 94% New York Central 28 b. Pennsylvania 16ft 16ft Republic Steel 72% 72% Shell Oil Comp. 75% 75% Tide Water 23 ft 23ft U.S. Steel 97 97 PREMIELENINGEN. Amsterdam 1951 82% 82% Breda 1954 95% Eindhoven 1954 821. 80 Enschede 1954 ao 80% Den Haag 1952 H 87% 88% Rotterdam 1952 I 89% 87% Rotterdam 1952 II 88% 89% Rotterdam 1957 99 98% Utrecht 1952 70% Amsterdam 1956 I 81% SI Amsterdam 1956 II 90 90% Amsterdam '33 (C. en A.) 95% Dordrecht 1956 80% 80 Alkmaar 1956 80% 80% Zuid-Holland 1957 96% 95% A.N.P.-C.B.S. Intern, concerns Industrie Scheepvaart Banken Indon. fondsen Algemeen BEURSINDICES. 25-11 26-11 27-11 470-18 466.41 469.64 248.39 248 03 249.26 154.11 154.33 155.21 184.24 184.03 183-42 137.90 137.90 138.80 325 5 9 323.75 325.69 voor pantalon, colbert, das en schoe nen, die toch nog 17,50 kost. Dat is vooral een hoog bedrag voor wie be denkt, dat je aan zó'n geschenk nog iets vriendelijks moet toevoegen om de sfeer te redden. Wij hebben broodroosters gezien van 23 en van 33 guldens, mooie hnndge- draaide slabakken van 15 zowel als van 35 gulden, reistrijkijzertjes met regelknop, alles in etui, voor 24,50, en ook spaarpotten van stijf linnen, met „money-bag" erop, die maar drie hele guldens kostten. We bedoelen maar, als troost na deze verlanglijst voor een sint met verkwistende nei gingen: het hoeft niet duur te zijn. AJltenverkoop WENNEKER SeKledstn 63-21. Bij het open raam op de vliering bleven de drie vrienden huiverend staan wachten. De koude nacht lucht trok hen niets aan en ademloos luisterden zij of de voetstappen misschien aan de zoldertrap voorbij zouden gaan. „Oh!" kreun de Terry zachtjes. „Ik lag net zo lekker warm!" Maar voor hij hierover ver der uit kon weiden, fluis terde Tekko plotseling: „Vooruit naar buiten! Hij komt onze kant uit!" Professor Starreveld pro beerde zich als eerste aan de vensterbank op te hijsen, doch hoe Tekko en Terry hem daarbij ook hielpen het was te vergeefs. De pantoffels aan zijn voeten ble ken een te grote ballast te zijn en met een harde bons kwam de geleerde weer op de grond terecht. „Snel!" kreeg onze „Taks dan opeens een schitterend idee. „In de harnassen!" En juist toen zij zich ieder met bekwame spoed in een passend harnas gewurmd hadden, liet.de inbreker, die met voorzichtige stappen de zol dertrap opgekomen was, het licht van zijn lantaarn over hun wapenrustingen spelen. „Hm! Niets verdachts hier!" mompelde de kerel. „Anders wel een griezelig gezicht die ijzeren heinen!"

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 21