HET ZEEUWS STUDIEFONDS:
Essentieel verschil met ,Den Haag':
een individuele behandeling
VOORLICHTING OP SCHOOL...
niet alleen voor bollebozen...,
ZATERDAG 28 NOVEMBER 1959
PROV INC IALE ZEEUWSE OOÜRANT
Naast het Zeeuws Studiefonds
bestaat er in Zeeland nog een
plaatselijk studiefonds en wel
te Vlissingen. Het Zeeuws Stu
diefonds legt inwoners van
Vlissingen dan ook de verplich
ting op om bij een aanvraag
voor een studietoelage óók een
aanvraag in te dienen bij het
gemeentelijk studiefonds. Voor
Vlissingers kan het dus gebeu
ren, dat zij drie aanvragen
moeten indienen: a. bij het
rijk, b. bij het Zeeuws Studie
fonds en c. bij het Vlissings
Studiefonds.
Het pand Dam 51 in Middel
burg, waar niet alleen maar
een papiermolen draait
FOTO P.Z.C.)
Eindexamens en overgangen zijn nog ver weg. Kerst
rapporten en niet te vergeten de kerstvakantie zijn
op het ogenblik ongetwijfeld van groter belang, maar
niettemin.
Niettemin is het nu reeds zaak voor degenen, die het
plan mochten hebben om straks hun studie, in welke
richting ook, voort te zetten, de mogelijkheden daar
toe te bezien. Met name voor degenen, wier ouders of
verzorgers niet over toereikende financiële middelen
beschikken. Voor hen zijn er immers de studie
toelagen, zoals die verstrekt worden door het rijk
en door het Zeeuws Studiefonds, indien op een aan
vraag gunstig wordt beschikt.
Die aanvragen moeten in de eerste plaats echter
tijdig „de deur uit". Voor het Bureau voor Rijks
studietoelagen in Den Haag in januari (en in ieder
geval vóór 1 februari) en voor het Zeeuws Studie
fonds in april en in iéder geval vóór 1 mei.
De adviseurs
Begin september vergadert het da
gelijks bestuur, waarbij het zich bij
de te nemen beslissingen laat advi
seren door een viertal deskundigen,
te weten de heren dr. J. J. Westen
dorp Boerma uit Zierikzee, ir. H. D.
J. Swaters uit Middelburg, J. A. van
Bennekom uit Middelburg en ir. C.
J. A. Bax uit Vlissingen, respectieve
lijk rector van het Prof. Zeemanly
ceum, hoofdingenieur-directeur prov.
waterstaat, directeur chr. kweek
school en directeur h.t.s.
In de loop van september kunnen
dan aan degenen van wie de aan
vragen zijn toegestaan, de contrac
ten (waarin de terugbetaling wordt
geregeld) ter tekening worden voor
gelegd.
In sommige gevallen zijn de jonge
lieden dan bereids met de studie be
gonnen, omdat de meeste cursussen
immers half september van start
gaan. Zij doen zulks dus min of meer
„op eïg enrisico"; een risico dat ove
rigens bijzonder klein is omdat de
stichting Zeeuws Studiefonds proble
matische gevallen het eerst en zo
snel mogelijk van de genomen beslis
sing in kennis stelt.
BOLLEBOZEN zijn dit onge
twijfeld, maar om voor een
studietoelage uit het Zeeuws
Studiefonds in aanmerking te
komen, hoeft men echt niet
zo'n bolleboos te zijn
(Foto ontleend aan
Het Student")
gezien de afstanden is studie im
mers een kostbare zaak", merkte
de heer Broere op.
NAUW CONTACT
De heer P. Stok, hoofd openbare ulo
Goes, vond het van onschatbaar be
lang, dat het Zeeuws Studiefonds in
dividueel te werk gaat. „Den Haag
beoordeelt de gevallen op de lange
afstand, maar hier is gelukkig een
nauwer contact mogelijk", verklaar
de hij. De heer Stok doet in de vier
de klas dan ook uitgebreid aan „voor
lichting".
Minder uitgebreid gebeurt het op de
chr. ulo in Axel, waar de heer B.
Teunissen hoofd is. „Wanneer het te
pas komt, wijs ik op de mogelijkhe
den". Aan „algemene voorlichting"
werd niet gedaan.
In Tholen, aan de gemeentelijke ulo
school, verzorgt het hoofd, de heer
A. J. van der Giessen, persoonlijk en
met veel zorg niet alleen de voor
lichting, maar tevens het aanyragen
van de benodigde formulieren. Een
ding is hem tot zijn spijt opge
vallen: wanneer het nodig is, weten
de ouders je te vinden, maar van de
resultaten hoor je zelden iets...
RUGGESPRAAK
„Als er leerlingen zijn. die ervoor in
aanmerking komen, dan wijzen wij
op de mogelijkheden", aldus de heer
A. van Zuilen, hoofd chr. ulo in Oost
burg en het leek dus wel, alsof hij
ruggespraak had gehouden met zijn
collega in Axel. Hetgeen beslist niet
het geval was. Niettemin achtte hij
het Zeeuws Studiefonds een uiterst
nuttige instelling.
Op de chr. ulo in Middelburg ten
slotte behoort het verstrekken van
inlichtingen over het Zeeuws Studie
fonds tot de zaken, die in de hoogste
Idas regelmatig aan de orde komen,
zo verklaarde het hoofd der school,
de heer R. A. Swanborn. Als het ware
een onderdeel van het „rooster" dus
en dat is uiteraard bijzonder aan te
bevelen! Van de zijde der stichting
„Zeeuws Studiefonds" verzekerde
men ons, dat intensivering van de
voorlichting op de scholen op hoge
prijs zal worden gesteld en dat men
zelf al het mogelijke zal doen om op
dit gebied tot nog betere resultaten
te komen.
Niet wachten op keuze
Men hoort wel eens het be
zwaar, dat er met het aanvra
gen van een studietoelage ge
wacht moet worden, omdat de
jongeman-in-kwestie in het
laatste leerjaar van ulo, h.b.s.
of I.t.s. nog geen definitieve
keuze heeft gemaakt over de
aard van zijn voort te zetten
studie.
Het Zeeuws Studiefonds advi
seert: dien toch een aanvraag
in! Dan „maalt de ambtelijke'
molen" immers en verliest men
geen tijd. Mocht er alsnog van
een voortgezette studie worden
afgezien, dan is er nog geen
man overboord, want dan
wordt de aanvraag eenvoudig
weg weer ingetrokken...
„Zo maar" een nloklas, ergens
in ZeelandNu alleen nog maar
kopzorgen over het kerstrap
port voortzetting van de
studie komt (eventueel) later
wel aan de orde. Meent men.
Maar wie ernst met de zaak
wil maken, moet nu al op zijn
tellen passen
(FOTO P.Z.C.)
(Van onze speciale verslaggever)
HET ZEEUWS STUDIEFONDS, niet al
leen voor bollebozen", is het motto voor
dit artikel. Omdat dit misverstand nog tamelijk
sterk verbreid is, omdat nog velen menen, dat
uitsluitend hoogleraren-in-de-dop onder onze
middelbare, technische en ulo-scholieren in aan
merking zouden komen voor financiële bijdra
gen uit het studiefonds, dat in Zeeland nu sinds
het studiejaar 1957-1958 werkt. Het fonds werd
in november 1956 gesticht op initiatief der afde
ling Zeeland van de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten en sindsdien draait er binnen de
muren van het pand Dam 51 te Middelburg, de
zetel van de Stichting Zeeland voor Maatschap
pelijk en Cultureel Werk, met gestage regel
maat een papiermolen, die de honderden binnen
komende aanvragen moet verwerken.
Tijdig indienen
Mits... Ja, mits er voor ulo-scholier,
h.b.s.'er of l.t.s.'er tijdig aanvragen
zijn ingediend bij zowel het rijksbu
reau als bij het Zeeuws Studiefonds.
Vooral aan dat „tijdig" ontbreekt
nogal eens het een en ander. Want
ondanks het feit, dat elk jaar iri alle
dag- en nieuwsbladen in de maand
januari levensgrote advertenties ver
schijnen, waarin de hevolking attent
wordt gemaakt op de mogelijkheid
tot het aanvragen van rijksstudie
toelagen, komen vele aanvragen nog
vaak te laat binnen. Ook voor het
Zeeuws Studiefonds, dat in april ad
verteert, geldt dat. De praktijk leert
verder, dat die advertenties in vele
gevallen zelfs zonder meer over het
hoofd worden gezien...
In januari moet dus de aanvraag
voor de rijkstoelage in zee in april
die voor het Zeeuws Studiefonds. En
béiden moeten in zee; de aanvrager
heeft dan twee kansen, want waar
het rijk afwijst, bestaat nog altijd
een kans bij het Zeeuws Studiefonds.
Dank zij het feit, dat de laatste in
stelling individualistisch werkt.
Iedere aanvrager wordt persoonlijk
bezocht of krijgt een oproep om zijn
aanvraag te komen toelichten. Bo
vendien wordt zo nodig nog eens per
soonlijk contact gezocht met ouders
en schoolhoofden.
Het Zeeuws Studiefonds, niet alleen
voor bollebozen... In de folder, die
destijds aan de daartoe in aanmer
king komende onderwijsinstellingen
werd toegezonden, staat het zó om
schreven:
„In aanmerking komen jonge men
sen, die over meer dan gemiddel
de aanleg beschikken. Zijzelf (of
anders hun ouders of verzorgers)
dienen in Zeeland te wonen en niet
voldoende in staat te zijn zelf In
de kosten'van verdere opleiding te
voorzien". Dat „meer dan gemid
delde aanleg" hoeft echt niet te im-
fliceren, dat de aanvrager (gees-
elijk) met kop en schouders boven
zijn medeleerlingen uitsteekt. Het
gaat er vanzelfsprekend alleen
maar om, dat men een redelijke
zekerheid heeft ten aanzien van de
te besteden gelden.
Even ter illustratie: over het studie
jaar 1959-1960 werd door het Zeeuws
Studiefonds in totaal aan renteloze
voorschotten een bedrag uitgekeerd
van ƒ51.785 aan 76 aanvragers.
Daarvan profiteerden om enkele
voorbeelden te .noemen 31 jon-
felieden (met 21.675), die naar de
weekschool gingen; 11 h.t.s.'ers
(met ƒ6550); 4 zeevaartscholieren
(met 1775) en drie kandidaten voor
het hoger onderwijs (met ƒ3600).
Het is echter niet aUeen maar een papiermolen.
Dat nu is in feite het essentiële verschil met het
Haagse Bureau voor Rijksstudietoelagen, waar
uitsluitend met cijfermatige normen wordt ge
werkt. Dat kan ook niet anders gezien de
aantallen aanvragen moet het rijk wel collectief
te werk gaan. Bij het Zeeuws Studiefonds ligt
dat echter anders; daar streeft men bewust
naar het individueel behandelen van de aanvra
gen, waarbij dus niet aUeen cijfermatige nor
men, maar ook persoonlijke omstandigheden in
aanmerking worden genomen. Daarom ook kan
het gebeuren, dat het rijk een bepaalde aan
vraag afwijst op grond van een onvoldoende
gemiddeld rapport- of examencijfer en dat het
Zeeuws Studiefonds dan tóch met de aanvra-
ger-in-kwestie in zee gaat
De financiering
Bij de instèlling van het Zeeuws
Studiefonds, nu drie jaar geleden,
verleende de provincie onmiddellijk
krachtige steun met een jaarlijkse
subsidie van 10.000, die inmiddels
verhoogd is tot 15.000 per jaar.
Daarnaast verlenen maar liefst 96
van de 101 Zeeuwse gemeenten sub
sidie, die in de meeste gevallen neer
komt óp 5 cent per inwoner. Voor
een waarlijk lichtend voorbeeld zorg
de onlangs Brouwershaven, dat de
subsidie ongevraagd, op eigen initia
tief, verhoogde tot tien cent per in
woner!
De financiering geschiedt verder uit
leningen, die afgesloten kunnen wor
den op grond van het feit, dat de
verstrekte voorschotten te zijner tijd
terugbetaald moeten wórden. Op die
manier werkt het studiefonds in fei
te als een financieringsinstituut, dat
op de duur grote bedragen zal heb
ben uitstaan.
Toch hoopt men in de toekomst meer
to kunnen werken met gevallen,
waarin geldsbedragen fonds perdu
worden verstrekt, hetgeen hu nog
slechts bij hoge uitzondering ge
beurt. De verwerkelijking van dit
streven zal mede afhangen van de
mate, waarin bijvoorbeeld particu
liere bijdragen binnenkomen. Men
denkt hierbij aan het bedrijfsleven
en aan standsorganisaties. Voor een
goed voorbeeld zorgde de Kamer van
Koophandel voor de Zeeuwse Eilan
den, die reeds een bijdrage verleende.
Wie beslissen
Wie beslissen over het al dan niet
toekennen van een renteloos voor
schot
Het is een procedure, waarbij men
vanzelfsprekend niet over één nacht
ijs g~at en waarin de Stichting Zee
land administratief een gTote rol
speelt. Wanneer per 1 mei de aan
vraagformulieren binnenstromen be
gint voor de administrateur der
stichting, de heer Th. Kamermans,
een periode die men gerust werk
zaam mag noemen. Om te beginnen
gaan er dan circulaires uit naar de
schoolhoofden (ter completering van
gegevens) en rijk (waar als het
goed is immers eveneens en reeds
voor 1 februari een aanvraag is in
gediend). Degenen, die door het rijk
voldoende worden geholpen, vallen
voor het Zeeuws Studiefonds auto
matisch af. Nadat de gecompleteerde
gegevens binnen zijn, worden daar in
juli de resultaten van eindexamen en
rapportcijfers aan toegevoegd en
voor degenen, die voor het behande
len van hun aanvraag in aanmerking
komen, volgen dan de persoonlijke
gesprekken, in casu met de heer Ka
mermans. Eerst dan gaan naar het
dagelijks bestuur van de Stichting
Zeeuws Studiefonds (met als voor
zitter mr. dr. A. J. J. M. Mes en als
secretaris-penningmeester mr. J. F.
Hornstra) de schriftelijke adviezen
uit over het al dan niet toekennen
vaii de aangevraagde toelage.
het ruiterlijk toe: „In dit geval moet
ik echt de hand in eigen boezem ste
ken. Tot nu toe heb ik aan die voor
lichting weinig gedaan".
Eerst dit jaar had hij voor het eerst
contact met het Zeeuwse Studie
fonds, welke instelling hij overigens
ook wel een beetje gebrek aan vol
doende voorlichting toeschreef.
„Maar zelf heb ik er ook weinig
moeite voor gedaan", gaf de heer
Van Vugt toe. Overigens was hij
verheugd, dat deze zaak nu eens in
de openbaarheid kwam. Dat kan al
leen maar nuttig zijn", meende hij.
Een heel ander geluid kwam van
de heer T. Broere, hoofd openbare
ulo in Zierikzee. Hij doet wel dege
lijk aan voorlichting over het stu
diefonds; jaarlijks wijst hij tegen
de examentijd zijn leerlingen op de
mogelijkheden, die er bestaan om
met een toelage de stodie voort te
zetten. En met name had hij zijn
scholieren attent gemaakt op „het
achterdeurtje", dat het Zeeuws
Studiefonds vormt, wanneer het
rijk een aanvraag afwijst. ..Vooral
voor ons eilandbewoners zijn die
mogelijkheden van groot belang;
De christelijke kweekschool in
Middelburg. Gezien de cijfers
een gewilde onderwijsinstelling
óók bij degenen, die met een
renteloos voorschot studeren.
(FOTO P.Z.C.)
VOORLICHTING aan de
over de mogelijkhe-
van het studiefonds is een
factor in liet pro
tot het verlenen van
een toelage kan leiden. In
hoofdzaak berust die voorlich
ting bij directeuren van middel
bare onderwijsinstellingen en
vooral ook bij hoofden van ulo
scholen. De uloscholen leveren
namelijk de meeste kandidaten
voor een studiebeurs.
„Doet U aan die voorlich
ting?" vroegen wij aan hoof
den van uloscholen in Mid
delburg, Goes, Terneuzen,
Axel, Oostburg, Tholen en
Zierikzee. Het antwoord luid
de over het algemeen bevesti
gend, hoewel de induik ge
wekt werd, dat er op dit ge
bied nog wel iets te verbete
ren viel.
De heer M. L. van Vugt, hoofd van
de openbare ulo in Terneuzen gaf
