Behandeling begroting onderwijs beheerst door mammoetwet KLANKBORD MILAAN IN REP EN ROER DOOR ANONIEME BRIEFSCHRIJVER CNV WENST BETERE REGELING ZIEKENFONDSVERZEKERING BOEKHOUDER EN HEIL-SOLDAAT LEIDDE DUBBELLEVEN VRUDAG 27 NOVEMBER 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 KRITIEK VAN C.H.UOP MINISTER CALS Enkele afgevaardigden gaven reeds voorlopig oordeel (Van onze parlementaire redacteur) Een uitgebreide scala van onderwerpen en onderwerpjes van kleu tertjes tot mammoeten hebben de Tweede Kamerleden donderdag aan de veel interrumperende minister van onderwijs, kunsten en weten schappen, mr. Cals, en zijn beide staatssecretarissen, de heren Stuben- rauch en Schotten, voorgelegd. Het was meest kruimelwerk; de behande ling van de begroting van O., K. en W. voor 1960 maakte sterk de indrulc, dat men in het vooruitzicht van een toekomstig breed debat over de rege ling van het voortgezet onderwijs de zogenaamde mammoetwet wat snippers heeft willen opruimen. als de bewindsman kans zag de on rust een beetje weg te nemen. DE ONKOSTEN VAN HET ONDERWIJS Een duidelijk verschil van mening demonstreerde zich tussen dr. Tans (p.v.d.a.) enerzijds en o.a. mevrouw Van SomerenDowner (v.v.d.) anderzijds over de kosten van het onderwijs. De socialisti sche afgevaardigde begreep, dat er in de toekomst enorme bedra gen voor het onderwijs nodig zul len zijn. Hij was bereid die te vo teren, maar zijns inziens waren er groepen waarop de regering steunt, die er anders over denken. Da.t verontrustte hem. Dr. Tilanus dringt aan op zuinigheid Het wetsontwerp op het voortgezet onderwijs kwam in zoverre ter spra ke, dat enkele afgevaardigden er een voorlopig, globaal oordeel over uit spraken. De heer Tilanus (cJi.) bij voorbeeld maakte zich zorgen over de „Mammoet", die de minister aan een ketting achter zich aan sleept. Hij hoopte, dat men nog eens zou bekijken, of dit wetsontwerp wel in dit kabinet past en dat het geen on gelukken zal veroorzaken. Die ongelukken vreesde ook dr. Tans van do P. v. d. A. Hij constateerde, dat over de zaak van de Mammoet wet, die het hart raakt van ons volksleven, onzekerheid en tegen strijdigheid heersen. En lüj achtte het gevaar niet denkbeeldig, dat mi nister Cals met zijn Mammoet niet op stal maar in het politieke slop terecht komt. Hij voorzag zelfs de ernstigste gevolgen. Deze afgevaar digde merkte op als lid van de oppositie-partij misschien wel met enig leedvermaak dat vooral van protestants-christelijke zijde bezwa ren tegen het wetsontwerp zijn ge opperd. Voor de heer Roos jen (a.r.) was dat aanleiding om ijlings te verklaren, dat een deel van de Mammoetwet voor zijn fractie zeer aanvaardbaar is. Overigens kon hij niet ontkennen, dat ook hij ernstige bedenkingen had. Wel heeft minister Cals na de aanvankelijke kritiek een nota van wijziging ingediend, maar materisch heeft zijnaar het oordeel van de heer Roosjen niets aan het ontwerp veranderd. Zijn bezwaren waren er althans niet door weggenomen. De heer Stokman (k.v.p.) liet zich tegenover zijn partijgenoot-minister voorzichtiger uit. Hij onthield zich van kritiek, maar vroeg wel open baarmaking van het advies van de onderwijsraad over het wetsontwerp, o.a. om te kunnen beoordelen, of het juist is, dat het door de vele regelin gen, die het overlaat aan algemene maatregelen van bestuur, in strijd met de grondwet is. Ook achtte hij het nuttig, dat-de minister precies bekend maakt wat bij de kabinets formatie over de Mammoetwet is be sproken. Welkom zou het hem zijn, Het kwade gerucht (Slot van pag. 1) Voorop dient gesteld te worden, dat hier niet in het geding is de vraag ol" een dergelijke deelneming of eèn uitbreiding daarvan op de weg van de gemeente ligt: over de wenselijk heid daarvan zal weinig verschil van mening bestaan. Maar de zaak is, dat een deel van de kwestie binnenska mers is afgedaan en dat er wantrou wen rond deze aangelegenheid is ont staan door inmiddels wel in de open baarheid gekomen ontwikkelingen aannemersconflict!) Sindsdien is in de raad van Vlissin- gen terecht gevraagd of het nu niet beter zou zijn bepaalde aspecten van deze kwestie maar eens duidelijk uit de doeken te doen. Dat is .toen niet gebeurd met als gevolg een toe neming van het gerucht. En ook hier geldt weer: het bleek zelden een goed gerucht Inmiddels heeft sinterklaas er zich ook al mee bemoeid en aan de burge meester een koffertje voor „geheime stukken" overhandigd. Op zichzelf wel grappig, maar een grap met een ernstige ondertoon. Het gemeentebe stuur moet zich realiseren, dat alle belangen die mogelijk openbaarheid zouden verhinderen, ondergeschikt behoren te zijn' aan de eis. dat de publieke zaak publiek behandeld dient te worden. Men is hier op de verkeerde weg! De publieke opinie kén en mag geen genoegen nemen met de gang van za ken, zoals die in de bier geschetste gevallen tot stand is gekomen. GASTVRIJ OORD. Op de poort van gevangenis van Bonn staat te lezen: „Personen die zich willen opgeven worden alleen op werkdagen toege laten van acht uur 's morgens tot vier 's middags". ONDERMAATS. Nrrlat hij een bank gebouw te San Francisco binnengc- waggeld was en met een wijnfles op de lessenaar van de kassier slaande wat geld had geëist, werd de 51-jari- ge James R. Sliaw door terstond ge alarmeerde politiemannen dadelijk op vrije voeten gesteld. Zij gingen ervan uit' dat hij veel te dronken was om een serieuze overval te plegen. Dr. Tilanus vond die verontrusting overbodig, want ook de christelijke partijen en de liberalen zitten vol met wensen op het terrein-van het onderwijs. Zij hebben er geld voor over, maar zij kunnen niet de ogen sluiten zo voegde hij er voorzich tig aan toe voor de steeds toe nemende hoge kosten. Nu al ver slindt de begroting van o. k. en w. 1.400 miljoen gulden per jaar, dat is een verdubbeling in vijf jaar tijds. We moeten dus zo zuinig mogelijk 2ijn, bijvoorbeeld bij de administra tie, aldus de heer Tilanus. Hij vrees de, dat aan het departement van o. k. en w. wel eens van ovérorganisatie sprake is. Nu weer wordt een direc teur-generaal voor de wetenschappen benoemd. De Christelijk-Historische fractielei der heeft het verder niet aan kritiek op minister Cals laten ontbreken. Hij verweet de bewindsman en de staats secretarissen, dat zij bij het nemen van de talrijke beslissingen, waar voor zij geplaatst zijn, niet opschie ten en dat zij in hun stukken veel mooie woorden gebruiken, die echter niets concreets inhouden. DE SALARISSEN dat geen der vele Opvallend was, Farah Diba, de toekomstige keizerin van Perzië, heeft haar beste wensen gezonden aan de Catherinettes d.w.z. de ongehuwde modinettes van vijfen twintig jaar, in de Parijse modehui zen, welke zij tijdens haar bezoek aan Parijs heeft bezocht. Ter herin nering aan haar bezoek hébben drie Catherinettes van Reveillon voor het jaarlijkse feest van de Catherinettes hoofddeksels gemaakt met Oosterse inslag. De foto toont v.l.n.r. met haar ori ginele hoofddeksels: Marie-Thêrèse, Nicole en Colette. Sprekers or waren er de eerste dag van het debat zeventien uitvoerig op de kwestie van de salarissen van de onderwijzers en de leraren inging. £>e minister bad toegezegd, dat hij over de salarissen tijdens de openba re behandeling van zijn begroting mededelingen zou doen. Blijkbaar was dit voor de afgevaardigden aan leiding hun stilzwijgendheid scheen op een onderlinge afspraak te berusten om eerst deze nadere in formatie af te wachten. In tweede termijn kunnen zij over deze belang rijke, sterk levende zaak nog altijd het hunne zeggen. Dat alles wil niet zeggen, dat het woord salaris niet gevallen is. Dr. Tans (p.v.d.a.) had weinig waarde ring voor het voortslepen van de sa- lariskwestie. De heer Engelbertink (k.v.p.) sprak zijn voldoening erover uit, dat de regering kort geleden heeft besloten de aanpassing van de salarissen van de leraren bij het la ger nijverheidsonderwijs aan de se dert 1 januari 1957 vigerende sala risregeling voor de onderwijzers bij het voortgezet gewoon' lager onder wijs alsnog met terugwerkende kracht tot deze datum te laten in gaan. Eindelijk wordt dus de achter stand weggewerkt. De lieer De Ruiter (c.h.) drong er op aan, dat eindelijk de kwestie van de salarissen der kleuterleidsters tot een oplossing wordt gebracht. Met de positie van de oudere kleuter leidsters mét veel dienstjaren bleken vrijwel alle sprekers begaan. Men vroeg althans unaniem aan de be windsman om de mogelijkheid van inkoop van pensioen aan een onder zoek te onderwerpen. Dader van steekpartij niet toerekeningsvatbaar Een Poolse immigrant die in een vlaag van verstandsverbijstering in een bioscoop in Sydney een 80-jarige man gedood had, is donderdag niet schuldig bevonden aan moord. De rechtbank was van mening dat de da der, de 3G-jarige Bogdan Marr, niet toerekeningsvatbaar was. Hij zal in hechtenis blijven zolang de gouver neur van de staat dit nodig acht. Op zeker ogenblik riep Marr uit: „Het is een samenzwering tegen mij. Het is dc Gestapo." Hij zei dat men hem, overal waar hij ging, uitlachte en dat hij moreel onschuldig is aan moord. Zijn advocaat verklaarde dat Marr door de Duitsers vijf jaar lang als dwangarbeider was- gebruikt. Later, in Australië, kreeg hij achtervol gingswaanzin. HIJ WIL 100 MILJOEN LIRE Springlading op benzine-opslagplaats Een maand geleden ontving de direc tie van een benzinedepot van Shell te Milaan een dreigbrief van iemand die 100 miljoen lire eiste, en mee deelde dat hij de boel in de lucht zou laten vliegen als het geld er niet kwam. Men vatte dat niet zo ernstig op. Een paar dagen geleden schreef hij weer 'n brief. Hij had, zo deelde de anonieme bommenzetter mee, een springlading van tnt (trinitoluol) aangebracht op het dak van een gro te opslagplaats. En om te laten zien dat het hem ernst was had hij, op het dak van een benzinestation in de nabijheid, een ontstekingsinrichting gedeponeerd. De politie las de brief en ging op zoek. Men vond een voortreffelijke springlading, en een voortreffelijke ontsteking. De combinatie van deze twee met de miljoenen liters benzine en de kwade wil van de bommen zetter zou, naar het deskundig oor deel van de in consult geroepen brandweer, zeer vergaande conse quenties hebben. De politie is er nu wel van over tuigd dat de bommenzetter een vak man is, die misschien wel zal door zetten als hij zijn geld niet krijgt. Daarom is Milaan in rep en roer. De politie heeft zijn straatpatrouilles verdubbeld, de bezetting van de brandweer heeft bijzondere consig nes gekregen, en iedereen zoekt de man die de brieven heeft geschreven. Daarbij klinkt de slotzin van zijn laatste brief de autoriteiten nog in de oren. „Wees voorzichtig, doe wat ik U schrijf. Ik moet die .100 miljoen hebben." Bij de befaamde kunstveiling van Sotheby in Londen, waar woensdag een van de grootste veilingen van impressionistische werken begon, welke ooit ter wereld is gehouden, heeft het schilderij van Paul Cezanne ,J*aysan en Blouse Bleue" niet min der dan Uf 5.000 pond sterling opge bracht. Het werk „Ik wacht op een brief" van Gauguin heeft op dezelfde veiling 130.000 pond sterling opge bracht. De foto toont het veilen van het werk van Cezanne. A.R.-gemeente- en provinciebestuurders In Utrecht is gisteren de jaarverga dering van het Verband van vereni gingen van anti-revolutionaire ge meente- en provinciebestuurders ge houden. De tweede voorzitter, de heer J. C. Haspels, burgemeester van Bussuni, besprak op deze vergadering de be- handeUng van de begroting van bin nenlandse zaken in de Tweede Ka mer op 11 en 12 november. Hij noemde deze behandeling niet in elk opzicht bevredigend, aangezien er slechts zeer eenzijdig is gesproken over enkele facetten van de financië le verhouding tussen rijk en gemeen ten. De heer Haspels pleitte voor een spoedige behandeling van het nieuwe wetsontwerp op gemeentefinanciën en in verband hiermee een snelle verschijning van de memorie van toelichting. Hij zei tenslotte, dat een belangrijke betekenis moet worden toegekend aan het overleg tussen de ministers van binnenlandse zaken en van financiën over dit wetsont werp. In de middag hield de heer H. van Eijsden, lid van de Tweede Kamer, een inleiding over „overheid en mid denstand." VAN MASTRIGT IN DE GIDS Bezwaren tegen organisatie (Van onze Haagse redactie) Werkgevers en werknemers betalen de premie voor de verplichte ziekte kostenverzekering, zoals deze in het ziekenfondsenbesluit wettelijk is ge regeld. Ze zouden daarom best iets meer te zeggen willen hebben over dc uitvoering van deze verzekering, meent de heer C. J. van Mastrigt, voorzitter van het C.N.V. op. De heer Van Mastrigt heeft, blijkens een artikel in „De Gids", bezwaren tegen de wijze waarop de zieken fondsverzekering organisatorisch ge regeld is. Hij wijst erop, dat zaken als het vaststellen van de premie en van de honoraria voor huisartsen, specialisten, tandartsen, vroedvrou wen e.a. door de ziekenfondsraad worden behandeld. In de ziekenfondsraad zijn de orga nisaties van werkgevers en werkne mers vertegenwoordigd, naast verte genwoordigers van de ziekenfondsen en de verschillende gr oepen medewer kers. De honoraria van de medewerkers worden echter in feite reeds vastge legd in overeenkomsten tussen zie kenfondsen en medewerkers. „Wanneer dus in de ziekenfondsraad deze zaak moet worden behandeld, zijn overeenkomsten als deze al ge sloten. Een niet onbelangrijk deel van de raad is het derhalve al eens ge worden en kan moeilijk een ander standpunt innemen. Wat kan het ge organiseerde bedrijfsleven dat de ze kosten in de vorm van premie moet betalen nu nog doen? Orga nisatorisch zit dit toch maar een beetje vreemd in elkaar. We hebben het dan ook al eens meegemaakt, dat de ziekenfondsraad onmachtig is. als ziekenfondsen en medewerkers het niet met elkaar eens worden". Bang-Jensen dood in park te New York gevonden Póvl Bang-Jensen, de secretaris van de commissie van de Verenigde Na ties die een onderzoek instelde naar de Hongarse opstand, is donderdag in een park bij New York gevonden. Hij was toen reeds overleden. Een onderzoek wees uit, dat hij de hand aa zichzelf had geslagen. Bang-Jensen zou zich zijn ontslag van het hoofdkwartier der Verenig de Naties sterk hebben aangetrok ken. Hij werd ontslagen nadat hij weigerde een lijst met namen van Hongaren, die door de commissie als getuigen waren gehoord, op het se cretariaat te overhandigen. Bang-Jensen betoogde dat hij de 0_ tuigen absolute geheimhouding had beloofd en dat de lijst in het V.N.- hoofdkwartier niet meer veilig was. Tenslotte werd de lijst, in het "bijzijn van V.N.-funfctionarissen, door Bang- Jensen verbrand. 's ZONDAGS IN DE NACHTCLUB Heilsoldaat David Gustave Tay lor te Londen, die elke vrijdag en zaterdag trouw voor het, Leger des Heils collecteerde om andere mensen te helpen, moest zich woensdag voor dc rechtbank ver antwoorden inzake de verduiste ring van 19.614 pond sterling (196.140 gulden) om zichzelf te helpen. Elke vrijdag en zaterdag trok de 47-jarige boekhouder zijn uniform van heilssoldaat aan en collecteerde voor tic zaak. Elke zondag bezocht hij de duurste nachtclubs van Londen waar hij geld uitgaf, dat hij gestolen had van de juweliersfirma, waar hij werkte. Hij stond terecht wegens 102 ge vallen van valsheid in geschrifte en verduistering, en bekende schuld, maar, zo verklaarde hij nadrukkelijk, „ik heb nimmer een cent van het Leger des Heils ge stolen". En dit laatste was waar. Door de weck leek Taylor een mo del-employé hoewel hij zijn week- salaris van 16 pond 10 shilling ge regeld vergrootte met vervalste cheques. Eens op een zondag was hij wel erg royaal toen hij een blondine uit een jachtclub een diamanten ring van 260 pond, een gouden armband van 100 pond, een band opnemer, vier japonnen, een stof zuiger, een wasmachine en een ijskast cadeau deed. Op zaterdag ging hij van deur tot deur en vroeg geld voor het Leger des Heils en verkocht exemplaren van het tijdschrift „War Cry". Op zondagen vertelde hij zijn vrienden in de nachtclubs dat hij eigenaar was van 400 juweliers- winkels en schonk gouden hor loges aan de „meisjes", die zijn aandacht wisten te trekken. Door sde week zaten hij en zijn vrouw gewoonlijk 's avonds thuis en lazen de bijbel. Op een zondag werden vier meisjes uit een nachtclub ontslagen omdat zij gevochten hadden om „de eer en het genoegen" te hebben bij de royale .Taylor te zitten. Op een andere zondag vertrouw de hij een van zijn favorieten toe dat hij soms voor het Leger des Heils collecteerde. Voortaan mocht hij elke week vijf shillings van zijn vriendin innen voor het Heilsleger, terwijl liij haar over laadde met nylon negligés, bloe men, snoepgoed, champagne en kaviaar. Zijn vrouw was verbaasd toen zij dit allemaal hoorde, maar zij was vergevensgezind. „Hij bracht mij zaterdag altijd kousen. Hij was zeer aanhankelijk. Ik ben nog steeds met hem getrouwd en ik kan een man die gevallen is, geen trap na geven". Maar Taylor beschuldigde zich zelf voor de rechtbank. „Ik heb schande gebracht over het heils leger en het uniform dat ik droeg. Ik geef mij over aan de genade van het hof". De rechter veroor deelde hem tot zeven jaar gevan genisstraf. Het Wereldgebeuren Tragedie Wat men ook mag denken van de zaak-Bang-Jensen. ik vertrouw dat allen het er i over eens zijn dat zijn motieven juist waren". De voorzitter van de Deense delegatie bij de Verenigde Naties, de vroegere minister van staat Ernst Christiansen, sprak deze beharti genswaardige woorden gisteravond laat in New York. Het waren woor den die do tragedie van Povl Bang- Jensen (50) wiens stoffelijk over schot gisteren in een park in een New Yorksc voorstad werd gevonden en van wie de politie aanneemt dat hij de hand aan zichzelf heeft gesla gen, niet konden verzachten. Maar zij maakten wel duidelijk dat de door demonstratief optreden van Bang- Jensen naar voren gebrachte twijfel of het personeel van de volkerenor ganisatie wel kan worden vertrouwd niet de wereld uit is, maar opnieuw in het brandpunt van de belangstel ling komt te staan. Over de moeilijkheden die leidden tot Bang Jensens ontslag uit. de dienst van het secretariaat der Verenigde Naties, waar hij een belangrijke positie bekleedde. be hoeft niet te worden uitgeweid. Men weet dat de Deen in conflict kwam met zijn hoogste chef, de secretaris generaal der volkerenorganisatie Dag Hammarskjöld, nadat hij had gewei gerd een lijst met getuigen, die door hem over de Hongaarse opstand en de Russische onderdrukking daar van waren gehoord, aan de officiële archieven uit te leveren. Als plaats vervangend secretaris-generaal van de speciale commissie der Verenigde Naties voor Hongarije had hij aan 81 van de 111 getuigen in naam van de volkerenorganisatie zijn erewoord gegeven, dat alleen hijzelf en de me deleden van de commissie hun namen te weten zouden komen. Toch wei gerden nog verscheidene Hongaren te getuigen toen zij bemerkten dat niet alleen Bang-Jensen maar ook de vijf commissieleden en 25 andere functionarissen van de Verenigde Naties present waren. Enigen van die functionarissen, een wachtsman en een vertaler, werden ervan ver dacht, communistische agenten te zijn, maar ondanks de vertrouwelijke waarschuwingen en protesten van Bang-Jensen verwijderde men hen niet. De Deen had geen ver trouwen, dat de namen der getuigen op het secreta riaat voor communistische dwarskij kers verborgen zouden blijven. Eerst wilde hij ze zelf behouden; latei- stemde hij erin toe. de - omstreden getuigenlijst in het bijzijn van voor aanstaande V.N.-functionaxissen tc verbranden, hetgeen op 7 februari '58 gebeurde. Maar een maand latei- werd Bang-Jensen geschorst en in juli van hetzelfde jaar volgde zijn ontslag. Op het secretariaat liet men aan buitenstaanders weten, dat hij een drinker, een geestelijk gestoorde, een geheime agent was. Het - mocht niet baten dat Bang-Jensen met -fi nanciële steun van de Deense rege ring in hoger beroep ging zijn ont slag werd gehandhafad. Het is tragisch, dat de twee Scan- dinaviërs Hammarskjöld en Bang-Jensen, die elkaar lang ge leden op een juristencongres voor het eerst ontmoetten en via een carrière in Zweedse resp. Deense staats- en diplomatieke dienst bij de Verenigde Naties terechtkwamen, in een zo hevig conflict verzeild raakten. Beider motieven waren goed ge meend. Hammarskjöld duldt in eigen rijen geen openlijke twijfel aan de betrouwbaarheid van zijn organisa tie. De doeltreffendheid van het ap paraat staat daarbij immers op het spel... En Bang-Jensen meende, dat men de organisatie geen werkelijke ge heimen kon toevertrouwen en voelde zich geroepen om in dit opzicht van zijn hart geen moordkuil te maken. De Russen hebben bij de oprichting van de Verenigde Naties velé ver trouwelingen ook uit andere landen, in het secretariaat weten te manoeu vreren. Een flinke categorie van hel personeel sympathiseert openlijk met de Sowjets een meerderheid is voor stander van „neutralisme tussen Oost en West" degenen die westers gezind zijn vormen een kleine min derheid. Het is te begrijpen dat een westers gezind man als Bang-Jensen er weinig voor voelde om de docu menten waarover hij beschikte en met welker geheimhouding de levens van familieleden der getuigen in Hongarije wai-en gemoeid, in de ar chiefkasten temidden van dit zeer gemengde gezelschap te doen belan den. De Internationale Liga voor de Mensenrechten, die als niet-officiële organisatie bij de Verenigde Naties is geaccrediteerd, heeft na een on derzoek het ontslag van Bang-Jensen veroordeeld omdat hij in overeen stemming met de in het proces van Neurenberg gestelde norm zijn mo rele verantwoordelijkheid voor het leven en de vrijheid van derden ho ger had gesteld dan de plicht tot het gehoorzamen van meerderen. Het lijkt onvermijdelijk, dat zulke kwesties de Verenigde Naties voor lopig zullen blijven bezighouden, ook nu, na Bang-Jensens dood. POVL BANG-JENSEN .wantrouwde V.N.-secretariaat.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 3