zêlandïca
1.000.000.000,
jeeb/e*s
ZÓ DENKT MEN IN NET BUITENLAND ER OVER
Ne
[-
wm
Ijoodwill
T.V.-MONTEUR IN HOLLYWOOD
RIJK AAN OUDE MEESTERS
F. VAN REM00RTE UIT HULST
ELEKTRISCH LASSER IN YOUNG
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
15
ederland heeft altijd de naam gehad een
land te zijn waar verdraagzaamheid heerste.
Hiervan zijn voorbeelden te over. Toch was
er een groep der bevolking onder de Republiek
die hiervan nog wél een derde deel uitmaakte,
zonder volledige godsdienstvrijheid en zonder enig
deel aan de regering. Deze groep, de rooms-
katholieken, gaf juist door hun aantal wél eens
reden tot ongerustheid onder de leden der Her
vormde Kerk.
In de grote serie van de Rijks Geschiedkundige Publicatiën ver
scheen dezer dagen als 103e deel: „De Romeinse bescheiden
voor de geschiedenis der Rooms-Katholieke Kerk in Nederland",
17271754, door Mag. dr. P. Polman O.F.M. Hierin komt een brief
voor van 17 juli 1734 van de pastoor te Goes, Joan van de Velde, aan
de Brusselse nuntius, waarin hij verhaalt hoe hij de kerken, ten
gevolge van de juni-paniek gesloten, heropend heeft gekregen. Wat
was de aanleiding tot deze paniekstemming overal in den lande?
Omstreeks 1730 was in ons land onrust ontstaan ten gevolge van
vervolgingen van protestanten in andere landen. Een onrust die in
juni 1734 tot paniek uitgroeide omdat volgens een voorspelling op de
dag dat St. Jansdag en Sacramentsdag samenvielen, en dat was
24 juni 1734, een algehele opstand der rooms-katholieken zou uit
breken. Men dacht aan niet minder dan een nieuwe Bartholomeus-
nacht. Sinninghe heeft de gebeurtenissen rond deze dag beschre
ven. Op de 21e juni ontstond te Goes het gerucht dat Brabantse
en Vlaamse benden voor de poorten lagen- Men riep de schutters
in het geweer. Die nacht bleef bovengenoemde pastoor onder bewa
king in het huis van de burgemeester.
De boeren die dinsdags naar de markt kwamen vonden de poorten
gesloten. Men had de witte huiven van hun wagens nota bene voor
de tenten van een vijandelijk leger aangezien. De wapens van de
roomse burgers werden opgeëist. Al deze maatregelen maakten
zo'n indruk dat op het gehele eiland gewapende boerenwachten
werden gevormd. Toen de 24e voorbijging zonder dat er maar iets
gebeurde, voltrok zich te Goes een snelle omkeer. De protestantse
schutters verlangden al spoedig, dat hun roomse collega's de wa
pens zouden terugkrijgen. Anders zouden zij alleen het werk moe
ten doen. Het bleef nog enige tijd onrustig. Toen dë raad echter
een nabij gelegen garnizoen had opgeroepen, keerde de rust spoedig
terug.
In de uitgegeven bescheiden komen ook de uittreksels voor van
de rapporten van de bisschoppen van Gent en Brugge over de
positie van de rooms-katholieken in Zeeuwsch-Vlaanderen- De
Hullu heeft beschreven hoe te Sluis en IJzendijke rooms-katholieke
parochies zijn ontstaan. Te Sluis waren onder het garnizoen nog
al wat roomsen. Zij hadden toestemming over de gren3 hun gods
dienstplichten te gaan vervullen. Toen Lodewijk XIV de omgeving
van de grens door troepen had laten bezetten, probeerden de Fran
sen de soldaten die over de grens ter kerk gingen tot desertie aan
te sporen. Om dit te voorkomen richtte de gouverneur van Sluis
op het kasteel een plaats in waar men kerk kon houden (1701).
Het aantal soldaten was echter niet groot genoeg om het bedrag
bijeen te brengen nodig voor het onderhoud van de geestelijke.
Enige officieren wendden zich toen tot rooms-katholieke burgers
voor een bijdrage met het voorstel dat deze dan de diensten moch
ten bijwonen. Dit laatste was eigenlijk verboden. Hoewel zich nog
verschillende moeilijkheden en zelfs relletjes voordeden, was het
einde van het lied dat de burgers de godsdienstoefeningen moch
ten bijwonen (1703). Vergaderde men eerst in een schuur, later
kocht men een „voornaam huis" dat tot kerk werd ingericht. Door
dezelfde omstandigheden zagen ook de geloofsgenoten in Uzendijke
evenals die te Sas van Gent volgens het rapport van de bisschop
van Gent, hun wensen vervuld. Wat opvalt is, dat het hoogste ge
zag een breder standpunt innam, dan de plaatselijke autoriteiten
en kerkeraden, die him stemmen nog al eens verhieven.
Senaatscommissie handhaaft
mening over Mitterand
Do commissie van de Franse senaat,
die zich bezig houdt met de zaak-
Mitterand, heeft donderdag met 16
tegen acht stemmen, bij vijf onthou
dingen, haar mening gehandhaafd,
dat de onschendbaarheid van Mitte
rand opgeheven moet worden, opdat
hij terecht kan staan wegens „min
achting voor de rechterlijke macht".
Zoals gemeld had de senaat woens
dag geweigerd het advies van de
commissie op te volgen. De kwestie
werd toen naar de commissie terug
verwezen. Woensdag zal de senaat
over opheffing van Mitterands on
schendbaarheid stemmen.
(Advertentie)
wW -V';: j
1 PRISMA
het goede anker-horloge j j
y'i llal op hel rodo^Tdriehoekje) <$t. '3
j
Advertentie
BINNENVER1NGBED
SCHUIMRUBBERBEO
Een bedrag dat spreekt van een groot vertrouwen...
Een bedrag dat getuigt van toewijding en soliditeit..
Een bedrag dat vooruitstrevendheid en vakmanschap weerspiegelt...
Een gulden ogenblik in het leven van
een levensverzekering-maatschappij:
het door de HAV-Bank verzekerde
kapitaal overschreed een dezer dagen de
ÉÉN MILJARD GULDEN!
N.V. IEVENSVERZEKERING-MAAT5CHAPPIJ
HAV BANK
HOOFDKANTOOR TE SCHIEDAM TEU 69301
Nederland erkent het
individueel klachtrecht
(Van onze parlementaire redacteur).
Nederland Is voornemens het „indi
vidueel klachtrecht" te erkennen. De
Tweede Kamer heeft zonder
hoofdelijke stemming een daartoe
strekkend wetsontwerp aangenomen.
Een in 1950 in Rome gesloten ver
drag geeft aan de deelnemende sta
ten, waaronder Nederland, het recht
om klachten in te dienen tegen an
dere deelnemende staten wegens el
ke vermeende niet-nakoming van de
rechten van de mens en van de fun
damentele vrijheden, die in het ver
drag zijn vastgelegd. Bovendien
maakt het verdrag_ het mogelijk, dat
ook iedere natuurlijke persoon, iede-
(andere dan regerings-) organi
satie of iedere groep van particulie
ren, die beweert het slachtoffer te
zijn van de schending door een: der
deelnemende staten van de in het
verdrag vermelde rechten, tegen die
staat een klacht indient.
In beide gevallen worden de
klachten behandeld door de Eu
ropese commissie voor de rechten
van de mens. In het geval van 't
individuele klachtrecht kan de
commissie zo'n klacht echter al
leen in behandeling nemen, wan
neer de staat verklaard heeft,
dat zij de bevoegdheid van de
commissie om zulke verzoek
schriften te ontvangen, erkent.
Dat laatste heeft nu de Tweede
Kamer door de aanneming van
een desbetreffend wetsontwerp
gedaan.
In do eenvoudige wo
ning van een televisie
reparateur in Pasadena
(Hollywood) zijn 10
oude meestérs ontdekt,
waarvan de waarde op
8 a 10 miljoen dollar
wordt geschat. Volgens
kunstkenners Is deze
vondst de belangrijkste
op kunstgebied in deze
eeuw. Deskundigen uit
Italië en de Verenigde
Staten hebben de doe
ken authentiek bevon
den. De schilderijen
zijn 14 jaar geleden
naar de Verenigde Sta
ten gebracht door Ma
ria Hataburda, zuster
van tv-reparateur Al
fonso Folio. In Napels
waren do doeken al
verscheidene generaties
in hun familie geweest.
De man die de oude
meesters onder de aan
dacht der deskundigen
heeft gebracht ls een
zakenman, Charles di
Renzo. Renzo is zelf
geen kunstkenner,
maar had zich „ge
schokt" gevoeld door
de schoonheid der schil
derijen en had onmid
dellijk deskundigen op
de hoogte gesteld.
Charles di Renzo en
zijn broer Jay treden
thans op als zaakwaar
nemers van Folio. Zij
zullen met de schilde
rijen op tournee gaan
en ze daarna voor Fol
io verkopen. De schil
derijen bevinden zich
momenteel in een bank
kluis. Ze zijn niét ver
zekerd, omdat zulk een
verzekering een te
kostbare geschiedenis
zou worden.
Folio en zijn zuster
hebben de schilderijen
geërfd van hun groot
moeder, die ze had ge-
erfd van een oom, kar
dinaal Eenna-Tonio, ctie
in 1887 gestorven is. De
kardinaal had de doe
ken van een neef die
secretaris was geweest
van Ferdinando, koning
van Napels. De doeken
zijn van Tintoretto,
Michelangelo di Cara-
vaggio, Titiaan, Rapha-
ello Santi, Luca Giro-
dano, Tintoretto, Ber
nardo Cavallino, Loren
zo Lotto, Artemisia
Gentilischi, dochter van
Orazio Loni en dc
Fransman Claude Gele.
ZEEUWEN ALS EMIGRANTEN
Balanstijd in Australië
zat hem wat tegen
(Van onze correspondent in Australië
L. 't Hart)
Midden in de balanstijd van 1948
kwam de familie- F. van Remoorte in
Australië aan. En daarom is het be
gin van de emigrantengeschiederiis
van deze uit Hulst (Wagenmaker-
straat) afkomstige Zeeuwen een beet
je lastig geweest. Op 1 juli gaat in
Australië het nieuwe belastingjaar
in en dus Is iedereen de maand daar
voor druk bezig met de belastingpa
pieren.
Dat betekent, dat de bedrijven spaar-
zamelijk orders aannemen, en nieuw
personeel in deze periode moeilijk aan
de slag kan komen. „Maar toen die
tijd voorbij was, kon ik drie banen te
gelijk krijgen", laat de heer Remoorte
er dan lachend op volgen.
Toen had hij het ook voor het kiezen,
waar het ging om een woonplaats. En
het is Young geworden, waar de
„spoeling" voor emigranten niet dun
is Want dat is een euvel, waar
mee véle nieuwe immigranten te ma
ken krijgen. Gewoonlijk blijven zij
rond de grote stad hangen en dat ver
dunt daar de spoeling ingrijpend.
„We hielden niet van het grote
stadsleven", voegt de heer Re
moorte er nog aan toe. Hij heeft
dan ook allerminst spijt van zijn
vertrek naar het achterland, het
wat afgelegen Young in de staat
Nieuw Zuid-Wales. Want kleine
Elaatsen zoals deze leveren met de
uisvesting heel wat minder moei
lijkheden op dan bijvoorbeeld Syd
ney of Melbourne. Wat: natuurlijk
ook weer niet betekent, dat men er
met huizen staat te wachten.
UW METGEZEL IN ELK SEIZOEN
Bij kriabclhoeit an opkomend® varkoud
heid vlug «en paar Pottertjes In de mond.
Dit voorkomt veel narigheid! Geven een
frist* adem na een sigaret of «en borreltje.
I.V. M I L Y I a
Het echtpaar Van Remoorte was in
ieder geval al blij met het „hutje"
zoals men de eerste behuizing in het
nieuwe vaderland noemde. Een huis
vesting, die inmiddels als is verwis
seld voor een behoorlijke woning.
Als elektrisch lasser had de heer Van
Remoorte niet veel moeite om werk
te krijgen. Na die „balanstijd" ten
minste.
M ogelijkheden
„Er zitten hier zeker mogelijkheden
in dit land en we hebben er beslist
geen spijt van, het erop te hebben
gewaagd. Tot nu toe heeft Australië
ons gegeven, wat we ervan hadden
verwacht", luidt beider verklaring.
Natuurlijk moesten er eerst nogal was
papieren van de vakbond aanwezig
zijn en in orde gemaakt worden. Zon
der deze documenten begint men in
Australië namelijk'niet veel.
Hoe hij tot het emigreren kwam?
Van 1945 tot 1948 had de heer Van
Remoorte in Indonesië bij de Kon.
Marine gediend. Terug in Nederland
kon hij niet meer wennen. „Ik heb
namelijk een rusteloze natuur" is zijn
simpele verklaring. Dit dreef hem
tenslotte naar Australië, waar hij
meer toekomst zag. En heeft gekre
gen ook
België wil „landbouw"
tegelijk harmoniseren
en liberaliseren
De Belgische minister van landbouw,
De Vleeschauwer, heeft dezer da-
gén in de commissie van bui
tenlandse zqken van het Belgi
sche parlement een uiteenzetting
gegeven over de teksten van het ver
drag van de economische Benelux-
Dnïe en het overgangsakkoord, spe
ciaal met betrekking tot landbouw
vraagstukken. Hij sprak als zijn me
ning uit, dat beide documenten moe
ten worden bekrachtigd en loyaal
moeten worden toegepast.
De minister verklaarde voorts dat
men van Belgische zijde de land
bouwpolitiek van Nederland en Bel
gië zou willen harmoniseren en daar
na het ruilverkeer zou willen vrijma
ken, terwijl men van Nederlandse
zijde eerst het ruilverkeer wil vrij
maken en daarna wil harmoniseren.
De harmonisering en de vrijmaking
zouden volgens de ministers gelijk
tijdig dienen te geschieden.
De bijeenkomst van de Kamercom
missie werd onder meer bijgewoond
door de minister van buitenlandse
zaken, Pierre Wigny.
Dit is de achtersteven van de nieuwe
Britse treiler Universal Star", die
als bijzonderheid heeft, dat de netten
niet meer langszij worden gehaald,
doch via de achterzijde. Bovendien
kan het schip op zeer korte termijn
worden omgebouwd tot sleepboot.
VERDEELD
Do Britse bladen zijn verdeeld in hun
beoordeling of de besprekingen tus
sen premier Macmïllan en bondskan
selier Adenauer de betrekkingen tus
sen Engeland en West-Duitsland heb
ben verbeterd. Volgens de „Daily
Telegraph" (conservatief), is het ge
ruststellend dat de persoonlijke be
trekkingen tussen de beide staatslie
den soepeler zijn geworden, maar het
zou fout zijn te concluderen dat de
besprekingen tot een hechte Brits-
Duitse solidariteit zuilen leiden. ,;De
algemene indruk is dat er niet veel
tot stand is gebracht wat het we
zen der kwesties zelf aangaat", aldus
het blad.
De „Daily Mail" gelooft, dat de
Brits-Duitse betrekkingen waar
schijnlijk een ietsje beter zijn en een
ander rechts blad, „de Daily Express"
schreef dat de betrekkingen thans
„duidelijk aangenamer" zijn. De
„Guardian" (liberaal) was van oor
deel. dat door de bezoeken van mi
nister Lloyd aan Parijs en Adenauer
aan Londen het Kanaal een iets klei
nere kloof was dan tevoren leek.
Volgens de liberale „News Chroni
cle" en het labourblad „Daily He
rald" heeft Adenauer de bespreking
beheerst.
Het socialistische blad schreef dat
het bezoek van het Britse standpunt
uit bezien een mislukking is. Enge
land heeft ingestemd met Adenauers
opvatting dat de ontwapeningskwes
tie als eerste punt op de agenda van
een topconferentie moet staan, in
plaats van het Berlijnse vraagstuk,
aldus het blad.
De meeste kranten wezen op het har
telijke afscheid op Victoria Station
waar een menigte „for he's a jolly
f;ood fellow" zong, maar de diploma-
ieke correspondent van de „Daily
Telegraph" zei dat't station vol was
van afgevaardigden naar een confe
rentie voor Morele Herbewapening
en dat het twijfelachtig is of het zin
gen Adenauer gold.
OPGELOST
De Westdnltse bladen zijn het er al
gemeen over eens, dat de menings
verschillen tussen Engeland en West-
Duitsland grotendeels zijn opgelost
door het bezoek van bondskanselier
Adenauer aan Londen.
„Voor zover thans kan worden vast
gesteld, is een van de ongelukkigste
hoofdstukken in de Europese ge
schiedenis van na de oorlog geëin
digd. Met voldoening wordt verno
men, dat West-Duitsland van plan
is een handolsoorlog in Europa on
mogelijk te maken. Wij moeten als
middelaars optreden tussen de vrij
handelszone en de gemeenschappe
lijke markt", schreef „Die Welt".
Het blad vervolgt: „Adenauers wan
trouwen over Maemillans standpunt
tegenover het plan-Rapacki is blijk
baar weggenomen- Maar uit Londen
wordt vernomen dat de Brittten vast
houden aan het denkbeeld van spe
ciale gecontroleerde zones. Daarin
kan een bron van nieuwe geschillen
liggen".
DEFENSIE
De „New York Times" schreef, dat.
de bijdrage van vele westelijke
landen aau de gezamenlijke defensie
veel groter zou kuuuen zijn. Zij bren
gen niet hetzelfde offer als de Vere
nigde Staten, ook ai houdt men reke
ning met de middelen van Amerika.
Gelukkig, aldus het blad, is er een
goed begin gemaakt. De welvarend
ste van onze bondgenoten beginnen
hun handelsbelemmeringen jegens
ons af te schaffen en hun aandeel in
de hulp aan 't buitenland te vergro
ten, maar er blijft nog veel te doen in
het belang van de solidariteit van de
vrije wereld.
Het blad zag niet in, waarom
Amerika en Engeland het middel
punt van de verdedigingmoeten
blijven. Het meent, dat de 180
miljoen Westeuropéanen best zelf
de dertig divisies kunnen opbren
gen die als noodzakelijk worden
beschouwd.
ONTBINDING
't Gematigd rechtse Franse blad „Le
Figaro" schreef dat de rede, die De
Gaulle onlangs voor een militaire
school heeft gehouden, in strijd is
met de gedachte van militaire inter
gratie aangezien hij het noodzakelijk
vond, dat Frankrijk een eigen kern
wapen heeft. Bij deze gedachtengang
schijnt de ontbinding van de NAVO
onvermijdelijk, aldus het blad.
Le Figaro betwijfelde of een derge
lijke politiek wel past in een tijd
perk van supersonische vliegtuigen
en kernbommen en ook, of Frankrijk
wel diplomatiek voordeel zou kunnen
halen üit het bezit van een eigen
klein atoomwapen.
KNIEVAL
De Gaulle heeft wel nauwelijks kun
nen verwachten dat de knieval van
de Franse communistische partij een
van de eerste resultaten zou zijn van
zijn politiek van grote mogendheid,
zo schreef, de „Times". Het blad
kwam tot deze conclusie na een ana
lyse van de houding van deze partij-
De Franse communisten, aldus de
„Times" hebben eerste de voorstel
len van De Gaulle voor Algerije be
spot maar de rede van Kroesjtsjew
waarin de Russische premier begrip
toonde voor het Franse standpunt,
heeft de Franse communisten ge
dwongen hun houding grondig te
wijzigen. Kroesjtsjew heeft ken
nelijk de Franse regering niet
willen beledigen met zijn reis
naar Parijs in het vooruitzicht. En
hij heeft natuurlijk ook willen voor
komen dat de Franse communisti
sche partij iets doet wat de indruk
zou kunnen bederven die hij wil ma
ken, aldus het blad.
De „Scotsman" meent dat een top
conferentie met de Russen zoals ae
Gaulle die opvat geen kans op suc
ces biedt.
Er zit wel een grond van waarheid
in de bewering van de Fransen, dat
de handhaving van de status quo in
Berlijn maar het beste voor het wes
ten is en dat de kwestie-Berlijn daar
om nauwelijks als enig punt op de
agenda voor de topconferentie kan
staan, aldus de „Scotsman".
Maar dit laatste geldt ook voor de
hereniging van Duitsland, waarbij
De Gaulle even weinig belang heeft
als Kroesjtsjew. En wat de ontwape
ning aangaat: voorlopig blijft het
stopzetten van de kernproeven onder
toezicht het kardinale vraagstuk.
Zelfs als het tot een akkoord op dit
Eunt mocht komen, zal Frankrijk
ier buiten blijven. Ook de ontwape
ning kan dus nauwelijks een onder
werp voor discussie op de topconfe=
rentie zijn, aldns het blad.
