PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
OE BILT
Macmillan en Adenauer werden het eens
over topgesprek en ontwapening
Nieuwe haven verandert het „gezicht" van
St-Annaland grondig..
KLUIZENAAR IN BRANDKAST
BRITS-DUITSE BETREKKINGEN
WORDEN THANS GOED GEACHT
"V--
V*-. v A 'S
f,
TWEE CEYL0NESE MINISTERS
VERDACHTEN IN MOORDZAAK
202e jaargang - no. 274
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoordred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 20 nov. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van f 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. J
5 4 HJnen (b.g.g.
1 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 2094
„For he is a jolly good fellow"
De Britse premier Harold Macmillan en de Westduitse bonds
kanselier Konrad Adenauer hebben hun driedaagse besprekin
gen in Londen en Chequers gisteren afgesloten. Dr. Adenauer
hield vlak voor zijn terugkeer naar Bonn in Londen een pers
conferentie, waar hij verklaarde dat hij met de Engelse premier
een algemene overeenstemming tot stand had gebracht over de
politiek voor de topconferentie, waarvoor de details op de wes
telijke topconferentie in Parijs zullen worden uitgewerkt, en
over de politieke beginselen van de ontwapening.
De koude oorlog, het probleem Berlijn gezien in het groter ver
band van een regeling voor de Duitse kwestie als geheel en de
ontwapening moeten „aan de top" besproken worden.
Adenauer heeft van Macmillan ge
daan gekregen dat liij zijn plan voor
een „uitdunning" van de strijdkrach
ten In bepaalde zones van Midden-
Europa heeft laten rusten. Verder
kreeg hij de toezegging dat Enge
land vasthoudt aan de rechten van
de westelijke geallieerden in Berlijn.
Dr. Adenauer, die overigens niet na
mens de overige landen van de Eu-
romarkt wilde spreken, heeft Mac
millan verzekerd dat hij ervan over
tuigd is dat de economische blok
vorming niet mag leiden tot diep
gaande economische geschillen.
Berlijn deel in het geheel
van problemen en
oplossingen
Adenauer las zijn verklaring
Dr.
voor in een kamer van het Londense
Dorchester Hotel, dat hij op weg
van Chequers, het buitengoed van de
Britse premier naar 't Victoria Sta
tion even aandeed voor de perscon
ferentie waarvoor zeer veel belang
stelling bestond. Woensdagavond
was hij uit Londen naar Chequers
f;ereisd, met zijn minister van bui-
enlandse zaken Von Breiïtano en de
groep adviseurs. Na de lunch keerde
hij donderdag terug naar Londen.
Na de verklaring werden er veel
vragen op dr. Adenauer afgevuurd.
De Duitse oostgrens? Een vraag
stuk dat moet wachten tot een vre
desconferentie, zei Adenauer. Over
de Pools-Duilse betrekkingen was
niet gesproken. Op de vraag of er
sprake kan zijn van een tussentijd-
In Rotterdam tien
gewonden bij botsing
Op het kruispunt Zuiderparkweg
Oldegaarde te Rotterdam zijn een
busje en een personenauto niet elk
aar in botsing gekomen, waardoor
tien mensen zijn gewond. Acht van
hen werden naar het ziekenhuis over-
febracht.
n het busje zaten zeven mensen.
De 53-jarige voorman J. Struik uit
Zwijndrecht kreeg een schedelbasis-
fractuur, de 25-jarige voorman A.
Huismans, eveneens uit Zwijndrecht
een gebroken been. Vier andere in
zittenden werden licht gewond. De
ze waren afkomstig uit Rotterdam,
Dordrecht en Zevenbergen. De be
stuurder werd ter plaatse door de
G.G.D. behandeld.
Twee inzittenden van de personen
auto, de 47-jarige uitvoerder J. S.
van der Spek uit Rotterdam en
diens 24-jarige zoon, een classifi
ceerder, liepen een hoofdwond en
schouderfracturen op. De derde in
zittende van deze auto werd licht
gewond.
Bij gelegenheid van het tienjarig be
staan van de raad van Europa publiceert
de voorlichtingsdienst dezer Instelling een
uitgave in twaalf talen van het „klein
handboek", dat ln kort bestek de ge
schiedenis, de structuur, de aotiviteit
en de resultaten van het werk van de
raad van Europa weergeeft.
se oplossing voor het vraagstuk Ber
lijn antwoordde de bondskanselier:
„Een oplossing van de Berlijnse
kwestie moet onderdeel zijn van het
gehele complex van problemen en
oplossingen".
De Bondsrepubliek, zei dr. Adenauer,
heeft geen geld voor kernwapens en
wil ze trouwens niet hebben. Maar
wel wil Duitsland „moderne projec
tielen" om zich tegen aanvallen uit
de lucht te verdedigen.
Na zijn persconferentie vertrok
de bondnkanselier naar Bonn. Cir
ca 300 mensen waren bij zijn ver
trek uit Londen naar het vlieg
veld Gatwick aanwezig. Voor de
trein wegreed zongen zij: „For
he is a jolly good felloow".
Stap naar de top
Westduitse en Britse woordvoerders
zijn ervan overtuigd dat de Brits-
Duitse betrekkingen thans goed zijn
en dat een nuttige stap voorwaarts
is gedaan in de richting van een
topconferentie. Van gewoonlijk be
trouwbare zijde wordt vernomen dat
Adenauer en Macmillan hebben In
gestemd met de suggestie van de
Amerikaanse regering om eind april
1960 een conferentie op het hoogste
Slan met de Sowjet-leiders te hon
en. Er werd te Londen echter met
nadruk op gewezen dat de Brits-
Duitse besprekingen een uitwisseling
van gezichtspunten waren en dat het
niet de bedoeling was tot volledige
overeenstemming te komen.
Van Britse zijde is nog verklaard
dat van gedachten is gewisseld
over instelling van een gebied in
Europa, waarin overeen te komen
beperkingen aan de bewapening
van Oost en West zouden worden
opgelegd. Beide partijen zijn hier
bij uitgegaan van het van veer
tien mei ji. daterende westerse
vredesplan, dat voorziet in de in
stelling van een dergelijke zone
né. de totstandkoming van een re
gering voor geheel Duitsland.
Amerikaanse staalarbeiders
verwerpen werkgevers-
voorstel
De Amerikaanse arbeiders in de me
taalindustrie die twaalf dagen gele
den na een staking van 116 dagen
weer aan het werk werden gestuurd,
hebben donderdag het nieuwste aan
bod van de werkgevers afgewezen.
Dat aanbod was ondermeer dertig
procent loonsverhoging per uur, ge
spreid over een periode van drie jaar.
^VV\A^^AAAAAAAAV^VVSA/VVV\\\VV\A^VVVV\\VVWVVV^A
Kluizenaar tegen wil en dank was donderdagnamiddag de kantoor
employé J. de Boer, toen de deur van een kleine kluis in het kan
toor van een groothandel aan de O. Z.-Voorburgwal te Amsterdam
achter hem ln het slot viel: Groot was de ontsteltenis in het kantoor,
toen bleek dat op de vraag „wie opent de kluis?" geen antwoord
kwam, want niemand der aanwezigen had een sleutel. Politie en
brandweer werden gealarmeerd, en brandwachts hakten een vuist
groot gat in de betonnen \yand van de kluis. Daardoor werd de aan
voer van frisse lucht verzekerd en contact gemaakt met de here
miet.
Intussen was een in het Gooi wonende bezitter van de sleutel van
de kluis telefonisch opgetrommeld en deze reed in razend tempo
naar Amsterdam. De politie had aan de grens der gemeente een po
litiewagen in gereedheid gehouden om de man snel door de stad te
loodsen, doch deze wagen behoefde niet meer in actie te komen. Toen
de sleutel in het slot werd gestoken slaakten de kluizenaar en het
kantoorpersoneel een zucht van verlichting.
Een bloemenkweker in Bochum-Gerthe in West-Duitsland heeft dis
eerste in West-Diiitsland de strijd tegen de koude aangebonden door
middel van een Oostenrijks apparaat, dat over een oppervlakte van
ZOO meter in het vierkant warme lucht over de bedden ■blaast. Als
het „kanon" in actie is, draait het doorlopend om zijn as, zodat de
warme lucht regelmatig verspreid wordt.
*v--
X
V*"*TV
Apeldoorn zendt gelukwens
en f 5000 naar Deventer
(Van een correspondent)
Donderdagmorgen is uit Apeldoorn
een telegram naar Deventer gegaan,
waarin deze stad van harte wordt
gelukgewenst met het advies van de
Commissie Spreiding Hoger Onder
wijs en spreiding Technisch Hoger
Onderwijs die Deventer hebben aan
gewezen als de meest geschikte stad
voor een nieuwe universiteit. Ook een
chèque van 5000 is door Apeldoorn
naar Deventer gezonden als een
symbolische donatie voor het Deven
ter Universiteitsfonds. Burgemeester
A. L. des Tombe deed het voorstel
donderdagmorgen in de' gemeente
raad, daarbij herinnerend aan het in
nige contact dat Apeldoorn en Deven
ter steeds hebben gehad over samen
werking en taakverdeling. „Nu De
venter is aangewezen, mogen wij ons
gelukkig prijzen", zei mr. Des Tom
be, „want de invloed van een univer
sitair centrum zo dichtbij strekt zich
ongetwijfeld ook uit over onze stad".
O Denemarken zal Albert Schweitzer op
diiens 85ste verjaardag de uitrusting ge
ven voor een tandheelkundige kliniek in
Lambareno. Schweitzer wordt op 14
Januari 85.
DE AANSLAG OP PREMIER B AND ARAN AIKE
Nauwe betrekkingen met
boeddhistische geestelijken
Gisteren zijn op Ceylon de voor
malige minister van gezondheid
mevrouw Wimala Wijewardene
en Richard de Zoysa, een broer
van de huidige minister van fi
nanciën gearresteerd in ver
band met de moord op de vroe
gere premier Bandaranaike.
Deze arrestaties zijn een gevolg
van de bekentenis die de van
moord verdachte boeddhisti
sche monnik Somarama Thero
heeft afgelegd. Hij deed dit za
terdag tegenover de hoogste po
litieautoriteit van Colombo.
De A.N.W.B. heeft aan een aantal
gemeenten in ons land parkeerschij-
ven gezonden voor 't nemen van proe
ven op plaatsen waar parkeerbeper-
kingen gelden. De schijf 1 in het
buitenland reeds geruime tijd in ge
bruik kan door de automobilist af
gesteld worden op de tijd waarop hij
zijn wagen neerzet; wanneer hij het
apparaatje dan tegen de zijruit
plaatst kan 'n controlerende ambte
naar zonder moeite constateren of de
bewuste autobezitter te lang gepar
keerd staat. Door een bepaalde kleu-
renscliikking van de verschillende
onderdelen van de schijf is reeds op
vrij grote afstand een eventuele
een wachtverbod
Viermaal groter
dan oude haven
VERSCHOLEN achter een
zware dijk, die tegelijkertijd
bescherming biedt tegen de
westelijke winden, ligt noord
oostelijk van de kom der ge
meente St.-Annaland de nieuwe
gemeentehaven. Enkele maan
den geleden is deze haven aan
het natte element toevertrouwd
en sedertdien is het dagelijks
een komen en gaan van binnen
vaartuigen, die handig manoeu
vrerend de nu nog nauwe trech
ter aan de ingang van de haven
in- of uitvaren. De schippers-
bevolking van St.-Annaland is
bijzonder tevreden met de iiïeu-
we haven, die vier maal groter
is dan het oude, vertrouwde ha
ventje. Sommigen beteuren het
dat het pitteroreske van de
vroegere haven is verdwenen,
maar men heeft alleszins be
grip voor de grote verbeterin
gen, die de uitvoering van dit
project voor het varende deel
van de bevolking heeft meege
bracht.
Over enkele jaren is St- Annaland de
enige plaats op het eiland Tholen
met een haven voor de vrachtvaart.
Scherpenisse en Sint-Maartensdijk
hebben hun haven al verloren en de
volgende plaats, waar deze veilige
ligplaats voor schepen gedoemd is te
verdwijnen, is Stavenisse.
Men is er overigens bij de aanleg
van de nieuwe gemeentehaven van
St.-Annaland van uitgegaan, dat in
deze plaats de vrachtvaart van het
gehele eiland Tholen zal worden ge
concentreerd.
Schippersbevolking
is enthousiast
St.-Annaland heeft deze haven niet
alleen gekregen, omdat de andere
plaatsen op het eiland hun havens
verloren. Integendeel! Tijdens de
ramp is gebleken, dat de kade, die
met vloedplanken moest worden ver
sterkt, geen voldoende bescherming
bood. De oplossing, die rijkswater
staat voor dit probleem had, was ra
dicaal, maar afdoende: „Sluit de ou
de haven af en laat een nieuwe aan
leggen", zo ongeveer moet de formu
lering hebben geluid. Het heeft toen
nog wel even geduurd, voor de
plannen „rond" waren, maar het re
sultaat mag thans gezien worden.
St.-Annaland is een ruime, goed
geoutilleerde haven rijk, die een uit
gaaf vergde van ruim f 1.000.000.
De 73-jarige D. Theunlsse, die tot
voor enkele jaren nog op zijn ei
gen vaartuig voer, maar thans
rustend-schïpper is, vindt de nieu
we haven een hele vooruitgang.
„Een prachthaven, een hele ver
betering voor onze mensen", zei
deze schipper". De schippersvrou
wen moeten nu wel een paar hon
derd meter verder lopen als ze in
kopen in het dorp willen doen,
maar dat weegt ruimschoots op
tegen alle andere gemakken", be
weerde hij.
Havenmeester Ary Weijler (58)
denkt er precies zo over. „De oude
haven was niets. Nauwelijks twee
schepen konden tegelijk worden ge
laden of gelost. Straks, als de loswal
van de nieuwe haven thans voor
ruim éénderde gemaakt geheel
klaar is, kunnen we zeven vaartui
gen van liefst 50 meter lengte op
hetzelfde ogenblik van hun vracht
ontdoen", sprak hij niet zonder trots.
Alles loopt veel soepeler en dat is 'n
winstpunt voc
standhouding.
„Veel drukker dan in de oude haven
Is het niet", vertelde ons havenmees-
Zie slot pag. 2 kol. 5)
Toch heffing strafport
In verband met tegenstrijdige be
richten omtrent de behandeling van
binnenlandse brieven boven 20 tan. 40
gram, welke met een bedrag van 24
cent zijn gefrankeerd, deelt de P-T.T.
mede, dat een besluit om bij de uit
reiking van dergelijke brieven geen
Êort te heffen, niet is genomen,
ij frankering met 24 cent worden
deze brieven dan ook met het mi
nimum strafport van 10 cent belast.
De maatregel om portheffing in het
bedoelde geval achterwege te laten,
werd onlangs wel in overweging ge
nomen, doch niet tot uitvoering ge
bracht. De brieven moeten gefran
keerd zijn met een bedrag van 25
cent.
Zese leden van het kabinet eisten
gisteren de arrestatie van De Zoysa
en dreigden „passende acties" te
ondernemen als het niet zou gebeu
ren. Een aantal hoge politieautori
teiten heeft gisteravond vergaderd
over deze eis tot arrestatie. De be
slissing werd gistermorgen genomen
nadat de vroegere Ceylonese rechter
E. F. F. Gratiën in Colombo was
aangekomen. Men heeft hem speciaal
uit Londen laten overkomen om de
Ceylonese regering te adviseren over
de wijze waarop het proces tegen de
moordenaar(s) zal moeten worden
gevoerd.
Mevrouw Wijewardene is een 51-ja-
rige weduwe en ze wordt „de mooi
ste grootmoeder van Ceylon" ge
noemd. Al lang was zij een kleurrij
ke en controversiële politieke figuur
en afgelopen oktober werd zij door
Bandaranaike als minister van ge
zondheid afgezet. In het begin van
dit jaar was zij lid van de socialis
tische groep ministers die de ver
wijdering uit de regering van een
marxistische groep onder leiding
van de voormalige minister van
landbouw Gunawardene eisten en
bewerkstelligden.
Mevrouw Wijewardene stamt uit een
familie die gestreefd heeft naar her
stel van de historische boeddhistische
tempel te Kelaniya in haar oude glo
rie. Het hoofd van deze tempel is vo
rige maand in verband met de moord
op Bandaranaike gearresteerd.
Dick de Zoysa had financiële belan
gen in een scheepvaartmaatschappij
waarvan het hoofd van de tempel te
Kelaniyi een der oprichters zou zijn.
In politieke kringen te Colombo is
gezegd, dat door de arrestatie van
Dick de Zoysa zijn broer, de minister
van financiën, onmogelijk meer in
functie kan blijven.
Moedermoordenaar ter
dood veroordeeld
De Franse 56-jarige boer Robert
Pons die samen met zijn 26-jarige
minnares Tvette Reysset zijn 78-ja-
rige moeder levend verbrandde, is
donderdag door de rechtbank te Pe-
rigueux ter dood veroordeeld. De
vrouw kreeg levenslange dwangar
beid.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
WEINIG VERANDERING
Veranderlijke bewolking maar over
wegend droog weer. Weinig verande
ring in temperatuur en een matige
tot krachtige zuidelijke wind.
ZON ÉN MAAN
21 november
Zon op 8.08 onder 16.42
Maan op 22.11 onder 12.25
