PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Tegemoetkoming in wederinrichtingskosten
thans voor meer gerepatrieerden
Auto te water: vier
broers verdronken
In vele Zeeuwse dorpen zijn gymnastiekclubs
te klein behuisd....
ADENAUER BESPREEKT IN
LONDEN T0PPR0BLEMEN
Vand
aag.
202e Jaargang - no. 272
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losso nummers 15 ceut.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 18 nov. '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 c*nt per
mm. Mintm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
oureau t. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vliasingen Walstr. 58-60, tel. 235S 4 lijnen tb.g.g. 3508 of 3646); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425. adra. tel. 2094
Minister Luns over sluitstuk rehabilitatie-uitkeringen
Kosten van grensverlegging na
1 april 1957 circa 14 miljoen
(Van onze parlementaire redacteur)
Tot 1 januari 1957 heeft de regering aan de rehabilitatie van uit
Indonesië gerepatrieerde Nederlanders een bedrag van meer dan
1 miljard gulden ten koste gelegd. Hiervan is ruim 650 miljoen
rechtstreeks uit de Nederlandse schatkist uitgekeerd. Na 1
januari 1957 zijn opnieuw ettelijke miljoenen aan deze rehabili
tatie besteed en dit alles afgezien van de jaarlijks miljoenen
kostende sanering van de Indonesische pensioenen. De minister
van buitenlandse zaken, mr. Luns heeft dat dinsdag in de Twee
de Kamer meegedeeld.
Voorts maakte hij bekend:
Na afweging van pro en contra heeft de regering besloten ook
hen, die zich tussen 1 januari 1954 en 1 april 1957 in het ko
ninkrijk hebben gevestigd, in aanmerking te doen komen voor
een tegemoetkoming in de wederinrichtingskosten en deze tege
moetkoming dus niet langer te beperken tot degenen, die zich
vóór 1 jaunari 1954 in liet koninkrijk vestigden.
De desbetreffende afdeling van het
ministerie zal zo spoedig mogelijk
tot het vaststellen en het uitkeren
van de bedragen over gaan. Dat zal
echter niet binnen enkele dagen kun
nen geschieden. Met deze uitkeringen
zijn vele miljoenen gemoeid. De mi
nister noemde een bedrag van onge
veer veertien miljoen gulden.
Deze tegemoetkoming van de re
gering moet: gezien worden als het
sluitstuk van liet rehabilitatiehoofd-
stuk. Hiermee worden de uitkeringen
aan de uit Indonesië teruggekeerden
afgesloten en voltooid.
Van het Japanse smartegeld is nog
een bedrag overgebleven. De minis
ter zal aan de Kamer een schriftelij
ke opgave verstrekken, hoe het ver
deeld kan worden onder hen, die hun
papieren, nodig om aan te tonen, dat
zij ervoor in aanmerking komen,
kwijt zijn. Gedacht is aan hen. die in
zogenaamde beschermingskampen
hebben gezeten.
Na nauwkeurige overweging is de
regering bereid hen, die op eigen
houtje naar Nederland zijn gekomen
maar van wie de garantie-commis
sie later heeft uitgemaakt, dat zij
recht op vrije overtocht hadden, op
dezelfde wijze te beliandelen als hen.
Twee jongens ingesloten
in onderaardse gang
Twee jongens van 13 jaar in New
castle raakten maandagavond inge
sloten, toen een onderaardse gang
welke zij uit nieuwsgierigheid be
zochten, instortte. Na twee uur
koortsachtig graven door brandweer
lieden en een reddingsploeg van de
tnijnraad, werd een van de jongens,
Peter Gordon, gered.
Hen vriendje van de twee jongens die
in de gang was, Norman Holland,
ontsnapte ternauwernood aan inslui
ting. Hij was het die alarm sloeg.
Later werd ook de tweede jongen ge
red, nadat de redders zich een weg
hadden moeten banen door een muur
van zes meter puin. De jongen zat
met zijn schouders klem onder een
balk en riep zwak om hulp. De gang
bevond zich in een opslagplaats "voor
speelgoed, waar twee maanden gele
den brand had gewoed. De jongens
waren gaan zoeken of nog speelgoed
was achtergebleven.
Het, echtpaar De. Quay is „over". De
minister-president en zijn echtgenote
hébhen dinsdag de nieuwe woning
aan de Waalsdorperweg 161 te
's-Gravenhage kunnen betrekken
Sedert eind juli woonde de familie
De Quay in een Haags pension. De
minister-president bezig met het uit
pakken van zijn boeken.
van wie van te voren vaststond, dat
zij recht op vrije passage hadden.
Dat wil zeggen, dat zij restitutie van
de overtochtskosten zullen krijgen
op basis van de roepiahkoers, die
gold tot uiterlijk één maand na de
datum, waarop zij het verzoek tot
terugbetaling hebben gedaan.
Voor de vergoeding van ernstige
materiële oorlogsschade, andere dan
huisraadschade, is een bedrag be
schikbaar gesteld van 8.5 miljoen
gulden, waarvan 2.5 miljoen besteed
is door „Pelita" voor tegemoetko
ming in gevallen van schrijnend mo
netair verlies en in schrijnende ge
vallen van dringende behoefte aan
enige andere rehabiliterende hulp.
De afwikkeling van bepaalde scha
degevallen zal wellicht wat gunsti
ger kunnen uitvallen verhoging
van de maximale uitkering bij een
schade van minder dan 10.000 met
250 bijvoorbeeld en tevens zal
minister Luns aan de minister van
financiën, prof. Zijlstra, de vraag
voorleggen, of de tegemoetkomingen
belastingvrij gemaakt kunnen wor
den.
Vele wensen
Minister Luns deed deze mededelin
gen tijdens het debat, dat in de
Tweede Kamer gevoerd is naar aan
leiding van het verslag van het mon
deling overleg tussen de vaste com
missie voor overgangszaken Indone
sië en de minister van buitenlandse
(Zie slot pag3 kol. 4)
Uitstel Nederlandse-
Amerikaanse
luchtvaartoverleg
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken heeft dinsdag
te Den Haag meegedeeld, dat bij een
ouderhoud, dat de Nederlandse am
bassadeur te Washington, dr. J. H.
van Roijon, maandag op het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft gehad, is gebleken dat
de Amerikaanse regering bereid ïs in
te stemmen met uitstel van de lucht
vaartonderhandelingen.
De Nederlandse regering heeft om
uitstel verzocht in verband met de
ziekte van mr. D. U. Stikker, die als
hoofd van de onderhandelingsdelega
tie is aangewezen. Vermoedelijk zul
len de lucntvaartonderhandelingen nu
in de loop van januari beginnen. Het
tijdstip moet nog definitief worden
vastgesteld, aldus de woordvoerder.
OFFICIEEL BEZOEK VAN 3 DAGEN
President De Gaulle van Frankrijk
heeft aan de koning van Marokko als
persoonlijk geschenk ter gelegenheid
van de Marokkaanse nationale feest
dag (16 november) een viertal stuk
ken gemotoriseerd geschut aangebo
den. De bijgaande foto werd ge
maakt tijdens de overdracht te Rabat
door yeneraal De La Cheneviere,
commandant van de Franse strijd
krachten in Marokko aan prins Moe-
lay Hassan, chef-staf van het ko
ninklijke Marokkaanse leger.
Weinig kijkers langs route
naar Downingstreet
De Westduitse bondskanselier dr.
Konrad Adenauer kwam dinsdag
voor een officieel bezoek van drie da
gen in de Engelse hoofstad aan. Gis
termiddag had hij reeds een onder
houd van twee uur met premier
Macmillan.
Zoals bekend, was Adenauer tot nu
toe gekant tegen het opnemen van
de kwestie Berlijn op de agenda van
een conferentie der regeringsleiders.
Thans heeft hij volgens United Press
International zijn standpunt in zo
verre herzien dat het vraagstuk Ber
lijn in het kader van een regeling
van de gehele kwestie Duitsland een
punt van gesprek kan uitmaken.
De besprekingen werden gevoerd in
de ambtswoning van de premier,
Downingstreet 10. Vanavond vertrek
ken Macmillan en Adenauer naar het
buitenverblijf van de premier,
Chequers. Donderdag keert de bonds
kanselier naar Bonn terug.
Macmillan ontving Adenauer niet
aan de deur van zijn ambtswo
ning. Slechts een kleine groep be
langstellenden had zich in Dow
ningstreet verzameld. Ook langs
zijn route door de stad stonden
slechts weinig mensen.
Behalve de komende topconferentie
tussen oost en west waaraan
Adenauer niet deelneemt kwamen
de betrekkingen tussen Engeland en
West-Duitsland en de dreigende han
delsoorlog tussen „de Zes" van de
E.E.G. en „de Zeven" van de kleine
vrijhandelszone ter sprake. De be
trekkingen tussen Engeland en de
Bondsrepubliek zijn het afgelopen
jaar aanzienlijk verkoeld.
Churchill ongesteld
„Sir Winston Churchill is „onge
steld" en niet in staat de bijeenkomst
met de Westduitse bondskanselier, dr.
Adenauer, vanavond bij te wonen",
zo werd dinsdagavond te Londen be
kendgemaakt. Een woordvoerder zei
in Churchills huis dat de 84-jarige
staatsman het souper in Downing
street 10 niet kon meemaken.
Later werd vernomen dat Churchill
is bezocht door zijn lijfarts, Lord
Moran. Het was een routinebezoek,
zei men. Iemand uit de omgeving van
de Britse oorlogsleider zei dat ver
wacht wordt dat Churchill vandaag
in het Lagerhuis aanwezig zal zijn.
Tweede minister voor Kongo
en Roeanda-Oeroendi
Kongoconferentie in Brussel
De Belgische regering heeft het 42-
jarige r.-k lid van de Kamer van
Volksvertegenwoordigers Raymond
Scheyven benoemd tot „tweede mi
nister voor Kongo en Roeanda-Oe
roendi". Zijn functie heet officieel
minister zonder portefeuille, belast
met de behandeling van economische
en fimviciële aangelegenheden van
Kongo en Roeanda-Oeroendi-
Tijdens het gisteren in de Kamer ge
houden debat over R.oeanda-Oeroen-
di hebben dc socialisten meegedeeld,
tegen de regeringspolitiek te zullen
stemmen. De regeringsverklaring die
aan de orde was voorziet in de in
stelling van twee constitutionele mo
narchieën met eigen regeringen en
parlementen in die gebieden.
Volgens kringen in de omgeving
van de Belgische regering zal het
Belgisch-Kongolese overleg dat
eind november in Kongo zou wor
den gehouden, mogelijk worden
afgelast. Zou minister De Schrij
ver, wiens reis daarheen wel door
gaat, inplaats daarvan een uit
nodiging aan de Kongolese leiders
richten om naar Brussel te ko
men voor formele onderhandelin
gen. dan zou dc regering gedeel
telijk tegemoet komen aan de
wensen van socialisten en Korgo-
Iczen. Waarnemers in Brussel ne-
men aan. dat de gebeurtenissen
zich in deze richting zullen ont
wikkelen.
Gasontploffing te Wierden:
vrouw ernstig gewond
In een huis aan de Grote Maatsweg
te AVierden heeft zich dinsdag een
gasontploffing voorgedaan, waardoor
het hals zeer zware schade opliep en
de bewoonster ernstig werd gewond.
Door een openstaande gaskraan was
gas uit een fles in de keuken ge
stroomd. Toen mevrouw Den Ambt
man een gasstel wilde aansteken,
deed zich een explosie voor, die met
steekvlammen gepaförd ging. De mu
ren werden ontzet, ramen, deuren en
sponningen versplinterd. Het keuken-
meubilair werd grotendeels vernield.
Mevrouw Den Ambtman werd ernstig
gewond aan hoofd, armen en benen
en moest met verbranding in de der
de graad in het ziekenhuis te Almelo
worden opgenomen.
m --.is het 40 jaar geleden, dat
de Nederlandse socialistische
...bestaat de Nederlandse mis-
sie der Minderbroeders Fran-
f= sïscanen in Brazilië 60 jaar.
Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiniiiiiiiiiii
TRAGISCH ONGELUK TE HEEMSTEDE
Eén inzittende kon
zich redden
Dinsdagavond is een auto met vijf
inwoners van Katwijk aan Zee, de
gebroeders Van Rijn, in de Leidsche-
vaart Jgereden. A'ier van de broers
zijn verdronken, de vijfde wist zich
te redden.
De vijf gebroeders waren van Koe
gras op weg naar hun woonplaats
Katwijk aan Zee en reden langs de
Leidschevaart. Bij de Centenbrug te
Heemstede is de auto door nog niet
opgehelderde oorzaak in het water
gereden. Een van de broers wist zich
te bevrijden en aan de wal te komen.
Hij sloeg onmiddellijk alarm.
Algerijnse nationalisten
bereid tot overleg
Ferhat Abbas, Krim Belkacem en de
andere leiders Aan het Algerijnse
Nationale Bevrijdingsfront F.L.N.
zijn er nu, naar het schijnt, defini
tief van overtuigd dat zij in Parijs
met De Gaulle over -Algerije zullen
moeten onderhandelen, zo verluidt in
Tunis uit kringen die nauwe betrek
kingen met dev oorlopige Algerijnse
regering onderhouden.
Het schijnt dat men het er al
leen niet over eens is of het
de voorkeur verdient thans
naar Parijs te gaan of het Algerijn
se debat in de assemblee der Ver
enigde Naties af te wachten, dat
binnen tien dagen begint. Belkacem
zou carte blanche gekregen hebben
om naar beste weten te handelen.
Volgens bepaalde geruchten zouden
enkele woordvoerders van het F.L.N.
binnen twee dagen in het geheim
naar Parijs vertrekken.
De broers hadden gewerkt bij het
bietenrooien in Noord-Holland.
Waarschijnlijk door onbekendheid
ter plaatse van de bestuurder is de
auto te water geraakt. De politie
vermoedt, dat de uitloper van de
Manpadsbrug niet door de bestuur
der opgemerkt is. Hij zou bij het
passeren van deze uitloper, die als
een bult in de rijweg ligt, de macht
over het stuur hebben verloren.
Het was de 22-jarïge Hendrik van
Rijn, die erin slaagde de wal te be
reiken. Do andere vier konden niet
zwemmen. Hoewel zij zich allen uit
de wagen wisten te bevrijden, ver
dronken zij. De slachtoffers zijn de
29-jarige bestuurder IJsbrand van
Rijn, gehmvd, de ongeveer twintig
jarige ongehuwde Piet van Rijn en
de 15-jarige Bas van Rijn. Het stof
felijk overschot van de 36-jarige
Dirk van Rijn, gehuwd, is nog niet
gevonden.
Turnzaal bij school moet
vanzelfsprekendheid zijn
„HET IS EIGENLIJK ABSURD, dat
bij scholenbouw een gymnastiekzaal
niet even vanzelfsprekend is als
bijvoorbeeld een gewoon ldasselo-
kaal"Dat is een verzuchting, die
niet. alleen in de Zeeuwse steden,
maar vooral In de dorpen van Zee
land nog al eens geslaakt wordt door
de velen, die de sport' een goed hart
toedragen! Inderdaad heeft men vaak
reden voor dit verdekte verwijt: na j
de oorlog scholen in Zeeland vele en i
vele tientallen scholen als paddestoe- j
Icn uit de grond en vooral ook
na de ramp maar slechts bij wei
nig scholen verrees tegelijkertijd
een gymnastiekzaal. En die turnzalen
zijn voor de sportlessen-op-school,
maar ook voor sportleven van de
verenigingen in de Zeeuwse dorpen
broodnodig'.
Eén van de vele sportleider*, die
deze mn wil
doende argumenten kan staven, is de
heer H. A. Ossewaarde. voorzitter
van de gymnastiekvereniging „Voor
uitgang Zij Ons Streven" in Yerse-
ke. „Ieder weldenkend mens zal er
van doordrongen zijn", zegt hij, „dat
de sport op school niet een verwaar
loosd vak mag worden." Maar bo
vendien trekt de schooljeugd ook bul
ten schooltijd naar de sportvereni
gingenYerseke is daarvan een
treffend voorbeeld.
De lieer Ossewaarde zegt er dit
van: „Bij de meeste ouders in
Yerseke is bijvoorbeeld de gym
nastiekvereniging een even van
zelfsprekend begrip als de. school.
Die ouders zeggen: het kind mag
n» imar de grote school, dan mag
het ook naar do gymnastiekvere
niging"Geen wonder dan ook
dat V.Z.O.S. in Yerseke om en
nabij 300 leden telt en in feite als
een aanvulling wordt gezien voor
de sport op de lagere scholen!
alle le-
sewaarde. Verbazingwekkend is liet
dan ook niet, dat de vereniging in
totaal 20 trainingsuren per week no
dig heeft om al de- léden te laten
turnen. „Helaas moeten, die 20 uur
volgemaakt worden in een versleten
gymnastieklokaal", verzucht de heer
Ossewaarde. In diezelfde zaal moe
ten uiteraard ook nog de voetballers,
korfballers en volleyballers van Yer
seke hun vorm in stand houden
Schrale troost
Bepaald verbazingwekkend is het dan
ook niet, dat de sportleiders in Yer
seke zich afvragen waarom er geen
gymnastiekzaal gebouwd is bij de
twee nieuwe lagere scholen, die on
langs in deze plaats zijn verrezen.
Het is voor de Yersekenaren een
schrale troost, dat een gymnastiek
zaal voor Yerseke op de urgentielijst
is geplaatst.
Overigens is de heer Ossewaarde vol
lof over dc medewerking van het
gemeentebestuur. „Als wij een duur
toestel moeten aanschaffen betaalt
de gemeente vaak het belangrijkste
deel en geeft op die manier een
ruime subsidie", vertelt deze voor
zitter. Daar staat echter tegenover,
dat de scholen ook gebruik mogeD
maken van deze toestellen van V. Z.
O. S. „Maar ondanks alle medewei'-
In Brabant voorziening
elektriciteit gestoord
In het ondcrstatïon van dc Provinciale
Noordbrab3ntse Electriciteitsmaat-
schappij te Breda heeft zich gisteren
een kortsluiting voorgedaan, waardoor
in de ochtend gedurende enige uren
de stroomvoorziening in het rayon
Breda, omvattende Breda, Nienw-
Glnneken, Zevenbergen, Terheyden en
Prinsenbeek was gestaakt.
Bij liet overslag van de fasen ont
stond een begin van brand en een
sterke rookontwikkeling. Omdat men
in de onderstation gebruikt maakt
van afstandsbediening, werd niemand
gewond.
Door het uitvallen van de elektrische
energie is in een groot aantal bedrij
ven in de betrokken gemeenten het
produktieproces gestagneerd.
De Nederlandse spoorwegen onder
vonden van het wegvallen van de
stroom wel enige, maar niet veel hin
der. Zij maakten namelijk gebruik
van een zogenaamd koppelnet en be
trokken, toen het voedingspunt Breda
was uitgevallen, de elektrische ener
gie van de onderstations in Lage Zwa-
luwe en Roosendaal.
Gaat Truman met Ike mee
op elfstedentocht
President Eisenhower overweegt
ond-presïdent Trnman uit te hodigeu
hem op zijn reis door elf landen te
vergezellen, aldus heeft een woord
voerder van het Witte Hnis te Wash
ington meegedeeld.
„Alle rangen en standen,
vensovertuigingen zijn in onze vere- >-7. - 1 0,
nïgfrig rerzamekF'jj weet de hew O*- i £*ie SlQt P&S-* ROl*-ZJ
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
VEEL WIND
Veel lMjwolidng met tijdelijk regen.
Kracntige tot harde, langs de Wad
den tijdelijk harde tot stormachtige
oostelijke wind. Later afnemend.
Kouder dan gisteren.
ZON EN MAAN
19 november
Zon op 8.05 onder 16;45
Maan oó20.H ondae