Stammenoorlog maakt einde aan
mythe van Batoetsi
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
Van en voor de boekenplank
J
MACHINE ZAL IN TOEKOMST
VERTAALWERK VERRICHTEN
KWALITEIT
SERVICE
LAGE PRIJSI
%MeukmWJt
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MAANDAG 16 NOVEMBER 1959
t
Ds. Buskes over Zuid-
Afrika's apartheidsheleid
Drie maanden heeft de Amsterdamse
predikant ds. J. J. Buskes jr. in het
begin van 1955 door Zuid-Afrika ge
zworven.
Hij legde znn bevindingen neer in
een boek „Zuid-Afrika's apartheids-
beleidonaanvaardbaar". (Uitgave
Bert Bakker/Daamen n.v., Den
Haag).
Met het relaas van persoonlijke er
varingen („De treinen hebben aparte
wagons, de stations aparte in- en uit
gangen, de postkantoren aparte lo
ketten voor blanken en zwarten. In
de plantsoenen staat op de banken
Alleen voor blanken") en met talloze
citaten van vooraanstaande Zuidafri
kaners tekent de schrijver de kwes
tie van de rassenscheiding.
Hij komt tot de conclusie dat vrees
en zelfbehoud de voornaamste gron
den zijn van dit in deze dagen van
Afrikaans nationalisme steeds pijn
lijker wordende probleem.
De wereld van het
dier ontsloten
Als een vreemdeling
op aarde
Asahel Linden is een man van weinig
woorden, levend met een open hart
voor zijn vrouw, zijn kinderen, zijn
grond en zijn dieren, maar ook voor
't vele onbekende in zijn leven, waar
naar hij in alle eenvoud dorst. Hij is
een pionier in het wijde Amerikaanse
land. In het stuk land, dat hem is
toevertrouwd spit en graaft hij van
de vroege morgen tot de late avond
en langzamerhand weet hij het uit te
breiden tot een bloeiend boerenbe
drijf. Maar Asahel Linden graaft
ook diep in zichzelf en poogt het gro
te Raadsel Leven op te lossen, om
tenslotte tot het inzicht te komen, dat
allen om hen heen, evenals hij zelf,
vreemdelingen op aarde, zijn, die tas
tend voortrekken en steeds weer hun
lessen moeten leren. Met deze roman
figuur schiep Marjorie Kinnan Raw-
ling, die ook in dit boek „Als een
vreemdeling op aarde" de uitermate
boeiende sfeer van haar land wist te
leggen, een vollevend getuigenis van
een waarachtig mens. Deze roman,
uitgegeven door AD M. C. Stok- Zuid-
Hollandse Uitgevers Maatschappij te
Den Haag, en geïllustreerd door An
ton Pieck, zal ongetwijfeld vele lezers
weten te boeien.
ZIJ ZIJN NIET ONOVERWINNELIJK
Nieuwe Prisma-hoeken: van
Kierkegaard tot Toergenew
Van het Spectrum, Utrecht (Prisma
reeks) ontvingen wij een biografie
van Kierkegaard door Walter Low-
rie, een uitstekende aanvulling op
Kierkegaards „Dagboek", dat even
eens in deze reeks verscheen. Voorts
deed het Spectrum in deze Prisma
reeks het licht zien „Nalatenschap
der oudheid" (twee delen) door W.
G. de Burgh.
Een bijzonder aardig boek in de
ze serie is Roger Lancelyn Greens
„Robin Hood", een allerplezierig
ste samenvating van bekende Ro
bin Hood-ver halen. De schrijver
heeft een bijzonder talent om de
ze oude vertellingen prettig en on
derhoudend te verhalen. Een mo
derne minstreel!
Voorts ontvingen wij: Charlotte
Armstrong, De Albatros en andere
detective-ver halen; Edmund Crispin,
Het verdwenen manuscript (een ex-
celente speurdersroman!); Andrew
Garve, Chantage, P. G. Wodehouse,
Borreluurtje, en het bijzonder aardi
ge boekje over „De gouden tijd der
zeeroverij" van Robert Carse.
Afzonderlijke vermelding tenslotte
verdient Toergenew „Verhalen" met
een bijzonder lezenswaardige levens
beschrijving van Toergenew door N.
Oblonsky. Aanbevolen!
Erotiek in het
dagelijks leven
De journalist Jan Blokker schreef
een boekje over „De erotiek van het
dagelijkse leven". Hij verkende een
aantal gebieden, waarop druk met
sex wordt gewerkt, soms bot en dom.
soms uiterst geraffineerd, maar in
beide gevallen zo frequent, dat ieder
een er naar zit te kijken zonder
zich te realiseren hoever dit alle
maal gaat. Dat gebeurt op het ge
bied van het filmwezen, van de re
clame, de etalage enz. En deze zaken
nu onderwerpt Blokker aan een
muchtere, analyserende beschouwing.
Het is hem er helemaal niet om te
doen om de lezer „de ogen te ope
nen", maar het gaat er hem om dat
hij hem laat zien „wat hij bekeken
heeft". Wij geloven dat Blokker erin
geslaagd is deze opzet te verwezen
lijken. Hij schreef geen moraliseren
de preek, maar probeert zijn lezer
even te laten doordenken. Een sym
pathiek boekje, dat verscheen bij J.
Heynis Tsz. Zaandijk.
Advertentie)
BABY
Varta
Service-
Slation te
GOES
Blanckstraat 13,
tel. .0 1100—2828.
De stammenoorlog, die op het ogenblik woedt in Rocanda Oeroendi,
dreigt een einde te maken aan een mythe, die sinds do I6e eeuw onaan
tastbaar is gebleven in Midden-Afrika, de mythe dat de omstreeks twee
meter lange mannen van de stam der Batoetsi geschapen zouden zijn
om over mensen van normale lengte te heersen en dat zij onoverwin
nelijk zouden zijn. De Batoetsi hebben zich de faam rustig laten aan-
leunenn- Zonder, voor zover bekend ooit hun onoverwinnelijkheid met
terdaad te bewijzen, totdat zij nu voor de giftige pijlen en speren van
de Bahoetoe's en Batwa-pygmeeën even kwetsbaar blijken te zijn als
ieder ander.
Een journalist van United Press
International, Robert Musel, heeft
enige tijd vertoefd in Astrida,
waar hij constateerde, dat, hoe
zeer hun faam van grote krijgers
ook op bluf mag berusten, zij in
elk geval meesters zijn in hun
voorkomen. Zij hebben een voor
naam gezicht en een statige gang
en zij weten hun reuzengestalte
nog te accentueren met deftige
gewaden. Hun oorlogstrommen
zijn versierd met souvenirs van
hun oorlogsslachtoffers, van wie
niemand weet hoe zij eraan geko
men zijn. Dit imponeerde de Ba
hoetoe's en. Batwa's zozeer, dat zij
nederig de slavenstaat aanvaard
den en de nieuwkomelingen ble
ven dienen tot de dag van van
daag toe.
Het „heersersvolk" aanvaardde
de diensten als iets vanzelfspre
kends. Geen van hen zal zelf zijn
pijp aansteken of zich een glas
bananenbier inschenken, als een
Bahoetoe of Batwa in de buurt is.
Ook in de moderne tijd hebben zij
op intelligente wijze hun kansen
weten te benutten. Toen het toe
risme begon op te komen, hadden
zij heel snel ontdekt, dat toeristen
grote belangstelling hebben voor
primitieve dansen. Zij hadden
geen volksdansen van zichzelf,
maar huurden snel een „deskun
dige" op dit terrein die enkele
dansen bedacht, die werden inge
studeerd.
Jarenlang hebben zij ook zonder
meer beweerd, dat zij zonder
moeite het wereldrecord hoog
springen zouden kunnen verbete
ren. Toen de correspondent van
U-P.I. in Astrida was, kreeg hij
liet met een fles whiskey gedaan,
dat daarvan een demonstratie zou
worden gegeven. Toen bleek, dat
zij sprongen vanaf een mieren
hoop van dertig centimeter hoog
te. Als zij van de vlakke grond
gesprongen zouden hebben, zou
den zij, naar zijn schatting, maar
nauwelijks de l.SO meter gehaald
hebben.
Het leven van nietsdoen en luieren
heeft de Batoetsi echter geen
goed gedaan. Ziektes en het een
tonige dieet van banenbier en
graanvoedsel heeft hun aantal
doen afnemen. Ze houden wel vee,
maar alleen voor de show, als te
ken van welstand. In tijden van
hongersnood moet'het voorgeko
men zijn, dat zij liever stierven
dan het vlees van hun vee te eten.
Het ijverige en hard werkende
ras der Bahoetoe's nam daarente
gen in aantal toe en greep ook de
kansen voor ontwikkeling die de
kolonisatie der Belgen bood. Zij
kregen politieke leiders die niet
meer geloven in de mythe van het
heersersras der Batoetsi en zo
durven zij nu, in het vooruitzicht
op de onafhankelijkheid, hun oude
meesters aanvallen om de leiding
van het land in handen te krijgen.
In de strijd vernederen zij de Ba-
hoetsi's door hun de voeten af te
snijden.
Ondanks het feit, dat de Bahoe
toe's hen in aantal en in politiek
opzicht boven het hoofd gegroeid
zijn, hebben de Batoetsi hun zelf
verzekerdheid en eigenwaan be
houden.
PROF. DR. IR. R. M. M. OBERMAN
Bij mijnen pneumatische
schakelinstallaties
In de toekomst ltan verwacht wor
den, dat machines met ingenieuze
schakelingen het klaar spelen om een
tekst van de ene taal in een andere
te vertalen. Dit zei de Delftse hoog
leraar prof. dr. ir. R. M. M. Ober
man te Delft in een gesprek dat hij
toestond aan het A.N.P.
Reeds nu is het mogelijk gebleken,
zo zei hij onder meer, om een techni
sche verhandeling met gelimiteerde
zinsconstructies van het Engels in
het Russisch over te brengen.
Wil men deze techniek verder
ontwikkelen, dan zal het aller
eerst nodig zijn, de wetten van de
zinsbouw, die weliswaar uitge
breid doch niet onbeperkt zijn, te
ontdekken. In dit interview ver
telde prof. Oberman, van wiens
hand spoedig een boek over deze
materie zal verschijnen getiteld
„The design of logical and sequen
tial circuits", dat ook de staats
mijnen met schakelautomatieken
werken. Deze worden echter pneu
matisch aangedreven, daar een
elektrische vonk in de mijnen tot
een explosie zou kunnen leiden.
De grondslagen van het ontwerp
van elektronisch en pneumatisch
werkende automatiek(
heel dezelfde.
ken zijn ge-
Prof. Oberman, die hoogleraar in de
techniek van de informatieverwer
kende machines is aan de Delftse
Technische. Hogeschool, zei dat het
de taak van zijn afdeling is, studen
ten vertrouwd te maken met „elek
tronisch denkende" machines, dat
wil zeggen met apparaturen, waar
van de schakeling zodanig is, dat zij
bijvoorbeeld tot tien kunnen tellen,
in staat zijn bepaalde gegevens te
onthouden en op verlangen te repro
duceren, uit te maken of een getal
groter is dan een ander, aan te ge
ven of iets positief dan wel negatief
is, getallen op te tellen en van elkaar
af te trekken, en nog vele andere zo
genaamde informatiebewerkingen uit
te voeren, welke vergeleken kunnen
worden met enkele van onze aller
eenvoudigste hersen werkingen.
Bij leraar gif tussen
boterhammen gestopt
De politie van Oslo is een ondervra
ging begonnen onder de leerlingen
van het Ulern-gymnasinm, waar een
leraar onlangs drie pillen natrium
hydroxide tussen de boterhammen
van zijn lunchpakket vond. De direc
tie van de school is ervan overtuigd
dat een of meer leerlingen het ge
daan hebben. Men hoopt voor de
„grap", en heeft de politie gewaar
schuwd, toen zich na een oproep
geen dader meldde.
Een motief voor een welbewuste ver
giftigingspoging kan men zich niet
indenken. De leraar, bij wie het ge
beurde, was populair. Hij ontdekte
de pillen, toen hij bij het opeten van
zijn boterhammen iets vreemds
proefde. Hij kon alles nog uitspuwen.
Het waren dezelfde soort pillen die
hij eerder op de dag gebruikt- had
bij een experiment in een schei
kundeles. Hij had toen duidelijk ver
teld, dat een van zulke pillen al vol
doende was om iemand te doden.
Hij is na het incident gewoon door
gegaan met lesgeven. Het móet een
„grap" geweest zijn, zegt hij.
4- Vrijdag 23 oktober 4»
4* 4*
4. is door Notaris E, Bennink 4.
4* Bolt aangewezen als onze 4.
4- eerste 4.
t GRATIS KOOPDAG
4» 4*
4. De gelukkigen ontvangen 4*
4» onzerzijds bericht en waarde- 4*
4» bon. 4*
4. 4*
WEDEROM EEN KANS OP EEN
X GRATIS KOOPDAG
ter viering van ons 75-jarig *j*
jubileum en v/el als u koopt *f
Y oo: 20. 23. 27 nov.. 2. 7. 8. Y
op: 20, 23, 27 nov., 2, 7, 8,
J 10, 12, 14, 15, 16 en 17 dec.
"j* Trekking 21 december a.s.
4* Grijp uw kans door op een 4*
4* der aangegeven dagen in een 4
onzer 19 zaken uw inkopen 4»
te doen4*
Bij
4-
4* ToruStiat 4»
4* kunt u uitstekend terecht! 4*
4. 4.
4* 'I* 4>4«4»4» 4* 4* 4* 4* 4* 4* 4* 4* 4* *1*
De 11-jarige Christopher Birkett uit
Haich (Engeland) kan zich bijna
geheel verschuilen achter zijn tuba.
Het komt niet veel voor, dat kleine
jongens een dergelijk instrument be
spelen. De leden van de Haich Prize
Band zijn erg trots op Christopher.
De jonge musicus zegt: „Het zit ge
loof ik in de familie. Mijn vader
oom spelen ook in de band".
kon gedurende langere tijd de zwaarste be
schietingen doorstaan en hierop had Vuldun
gerekend, want intussen doken zijn vier an
dere schepen op de luchtbasis af.
J. Bokma en E. Penkala, De wereld
van het dier ontsloten. Phoenix-
Pockets No. 28. W. de Haan N.V.,
Zeist-Antwerpen.
De inzichten van de wetenschap
veranderen ten opzichte van de sa
menhang in de dierenwereld nog
voortdurend. Een overzicht hier
van in beknopte vorm, binnen het
bereik van elke beurs, is het bo
vengenoemde boekje, een juweel
tje onder de pockets. Fraaie uit
voering, zeer goede foto's, pittige
schetsjes, prettig, verantwoord en
geestig geschreven.
1328. Op het moment, dat
de afweerbatterijen het
vuur openden, stelden de
vijf aanvallers hun elektro-
schilden in werking. Gehuld
in een spookachtig blauw
waas gierden de schepen
recht op de stad aan. In en
kele seconden hadden zij de
barrage doorbroken en daar
beneden zochten allen die
niets op straat te maken
hadden, schreeuwend de
kelders van hun huizen op.
Terwijl de vier „schotcis"
recht op hun doel afkoers
ten, vloog de Polaris in een
grote cirkel om Markad
heen, als het ware zijn vij
anden uitdagend. Al het afweervuur concen
treerde zich op het trotse schip, dat echter eer
energie scheen te winnen dan te verliezen bij
deze kastijding. De lucht boven Markad da
verde van de geweldige detonaties, maar het
scherm vond de Polaris gloeide steeds feller
op. De ontzaglijke kracht, die in staat was dit
reuzenschip naar andere werelden te stuwen,
Z
- iiiucLi
LU
Niet een van de grens
wachten is het, die haar te pakken
heeft. In de plotselinge gloed van een
toorts kan ik het afzichtelijk schouw
spel in zijn volle omvang zien: de
hond heeft haar te pakken, dat ko
lossale beest...... Haar ogen zijn hol
van angst als zij kermend geveld
wordt. De hondebek opent zich; bij
het toortslicht zie ik de gelige tanden
blikkeren als sabels.
„Lorna!" schreeuw ik. Maar niet al
leen sorteert mijn stem geen enkel
effect, ik geloof niet eens, dat er een
geluid over mijn krukdroge lippen
komt. Ik krijg een gevoel alsof een
vlijmscherp mes in mijn maagstreek
wordt gestoken als ik toezie, hoe de
hondenkaken haar keel zoeken
Ik moet mijn ogen dichtknijpen voor
het gruwelijkste beeld, dat zij ooit
te zien kregen. Lorna ligt plat op de
grond. De hond staat wijdbeens over
haar heen, vlak boven haar, de reus
achtige voorpoten op haar schouders.
Zijn tanden omklemmen haar keel. Ilc
werp mij op het dier. Ik pak het bij
de balsband. Ik wil uit alle macht
wif tie Öosijowe
door JEFF BOGAR
trekkentot het tot mij door
dringt wat ik Lorna kan aandoen als
ik dat deed. Bij difc gedachte wordt
mijn brein vertroebeld door een bloed
rode mist.
De hond neemt geen notitie van mij.
Niet de geringste. Ik zou net zo goed
een kind kunnen zijn, dat hij geen
kwaad wil doen. Ik probeer het dier
op zijn kant te drukken. Ik kon even
goed een locomotief willen kantelen.
Ik tracht een geluid over mijn lippen
te krijgen, te schreeuwen.
„Schiet hem dood! Schiet hem dood!
In godsnaam
Maar ook nu komt geen enkel ge
luid over mijn lippen. Intussen begin
ik het bewustzijn te verliezen. Het
geestesbeeld van wat er met Lorna
gebeurt, heeft een uitwerking op mij
alsof ik een in ether gedrenkte doek
tegen de neus gedrukt heb. In een
laatste, bewust gebaar zoeken mijn
handen de keel van het monster. Als
ik die zou kunnen
Er klinkt een commando in een taal
die ik niet versta. Onmiddellijk Iaat
het ondier Lorna los en springt ter
zijde.
Dat is genoeg voor mij. Ik zak weg
in een grondeloze, genadige duister
nis.
HOOFDSTUK 7
Hoe lang duurt het eer ik weer tot
bewustzijn kom? Tien seconden?
Tien minuten? Ik weet het niet en
niemand kan het mij zeggen. Maar
of ik mijzelf al in de arm knijp tot
mijn vingers er pijn van doen, ik
droom nietik zie slechts de af
zichtelijke, spookachtige werkelijk
heid
Een onwerkelijke werkelijkheid: als
een boze, afschuwelijke droom, als
een nachtmerrie zonder weerga. Het
is tien keer zo krankzinnig als cle
wildste tonelen ontsproten aan de
wodkadoordrenlcte hersenen van die
Russische schrijvers. Wij zijn eenvou
dig niet meer in Europa. Die kleine
Mongoolse kereltjes in hun hardgroe
ne uniformpjes dwergjes in vergelij
king met hun inktzwarte Nieuwzeo-
lander die groene mannetjes, die
als demonen van dé nacht door hun
spookwoud jagen met hun vuurbra-
kende geweren cn dansend blauw
staal, blikkerend in het schijnsel van
de maanzij zijn weer terugge
keerd in hun daagse gedaante,........!
Maar thans delen zij geen chocolare-
pen uit aan een handjevol kleuters.
Zij zijn een stel drinkebroers, die
met hun kleine vuisten de Schnapps-
fles naar hun platte, gerimpelde ou-
wemannengezichtjes heffeneen
stel vuui-waterzwelgers met een gi
gantische hond, die er nu heel gedwee
bij zit te kijken, hls de hond-van-reu-
zcrilancl in een grimmig sprookje. Ik
kan mijn ogen niet geloven, maar
vlak bij mij ligt het met kogels door
zeefde lijk van een onzer mensen om
het te bewijzen. En verder is er dit:
Lorna ligt naast mij. Of ze slaapt.
Haar gezicht is nog vertrokken van
afschuw, maar zij leeft zij is in
orde. Haar keel voelt alleen maar een
beetje koud aan. Bij het flakkerend
schijnsel van de toortsen overtuig ik
mij daarvan. Er is geen bloed, er zijn
geen schrammen zelfs. De hond heel't
haar niet gebeten. Wat is er dan wél
gebeurd? Heb ik het allemaal maar
gedroomd? Of zijn dit dan die fan
tastisch getrainde honden die de Ges
tapo gebruikte cn waarover wilde
verhalen de ronde deden, die ik vroe
ger onmiddellijk naar het rijk der
verbeelding zou hebben verwezen...?
Honden die geleerd hebben zich op
hun slachtoffer te storten, het te vel
len en het de mogelijkheid te ontne
men zich nog te verroeren, om dan
verdere bevelen af te wachten, terwijl
hun kaken zich om de keel van hun
slachtoffer spannen
Een schimmige figuur komt voorzich
tig op mij t.oe gekropen en gebaart
mij het zwijgen" t.e bewaren. Haa.lt
een fles uit een Rücksack en houdt
die aan Lorna's lippen.
Maar intussen begint het daarginds
warm toe te gaan, bij de hond en de
drinkebroers. De stilte van het woud
wordt verbroken door een kakelend
gelach eerst, vervolgens door flarden
van het een of ander gezang. Het is
dat meisje uit onze karavaan, een
stevige, struise meid, vast en zeker
van het platteland en zeker niet on
knap uit de omgeving van Keu
len. Thea heet zij, Thea weetikveel.
Zij heeft zich aangesloten bij de
aardmannetjes en het drinkgelag. De
aardmannetjes zijn met z'n vieren;
zij gaat van de een naar de ander
en zet zich bij hen neer. Zij slaan een
arm rond haar heupen of knijpen
haar in de benen, maar zij neemt net
sportief en moedig op en ziet er
omzichtig op toe, dat zij de flessen
niet breekt, die zij bij zich heeft. De
aardmannetjes zwelgen gulzig hun
vuurwater onverdund. En het is
zeker zo sterk als wodka. De hond,
die enkele minuten terug nog liet
toonbeeld der verschrikking was voor
iedereen, zit cr gedwee bij toe te zien
en laat zich door een van rle grens
wachten kietelen en aanhalen. Een
van de andere grasgroen geünifor
meerde kaboutermannetjes scharrelt
onzeker omhoog en grijpt Thea. rond
haar middel, om een woeste, dronken
rondedans te beginnen. Nog geen tien
tellen later heeft zij hem weer op de
grond gekregen met een nieuwe fles
aan de lippen. Gezang klinkt op, ge
lach davert door het bos, lallende
stemmen klinken op in een taal, die
zelfs niet met Russisch gemeen heeft.
Uniformenkragen worden losge
knoopt, petten worden afgeworpen.
De festiviteiten hebben een nieuwe
fase bereikt. Nieuwe toortsen worden
ontstoken, wel vier tegelijk, en in de
koele mosgrond geplant. Ik kan de
verleiding niet weerstaangeen
sterveling zal zich nu iets aantrekken
van een mager ratclgeluidje. Loew
heeft nrlj hierheen gezonden om inter
zonale achtergrondjes t-e filmen. Als
ik maar voldoende licht heb, schiet ik
een meter of dertig van de griezelig
ste film die hij ooit van zijn leven
gezien heeft. Niemand besteedt ook
maar de geringste aandacht aan mij.
Maar net ben ik druk bezig, of een
welhaast tastbare spanning doet zich
voelen en daneen gefluister,
een hand op de schouder: we gaan er
vandoor. Weg hier. Zachtjes nu
niet allen tegelijk. Een voor een, de
verhullende duisternis van het bos
in...... De patrouille kunnen wij rus
tig laten smoren in haar zware, dron
ken roes en de hond in zijn geduldig,
onverstoorbaar en gelaten wachten.
Ook Thea glipt weg. Natuurlijk
ik had het immers al gedacht: het
was allemaal-maar komedie. Maar
hoe voortreffelijk gespeeldIe.
mand met dérgêlijke stalen zenuwen
heb ik nog nooit meegemaakt. Lorna
krabbelt overeind. Zij ziet er bang en
wat groggy uit. Maar zij beseft het
stadium waarin de drinkebroers ver
keren. Zij kent de voortekenen. Ik
help haar op en sluit haar in mijn ar
men. Ditmaal weerstreeft zij ze niet.
Ze zijn een haven van vertroosting.
En na zo'n nacht van verschrikking
en grondeloze ellende sla je die niet
licht af.,Ilc kus haar keel. Ilc breng
wat levën in haar koude, verstilde
lippen. En terwijl ik haar omarm, is
het, of ilc het warme, levende bloed
weer in haar aderen voel vloeien. Zij
kromt de rug om do riemen van haar
Rücksack vast te maken.
(Wordt vervolgd).