ZELANDICA
Gillette
TEKKO TAKS en de Atoompantoffels
w
HOEST UW KIND...?
mn-uin
TANTE COR" VERTELT AL
25 JAAR HOE LAAT HET IS
Rocket
DR. VAN KLEFFENS WORDT
DINSDAG 65 JAAR
VRUDAG 13 NOVEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUW8B COURANT
13
ie weten eigenlijk niet wat de grootste rol
'in de geschiedenis van Zeeland heelt ge
speeld: het water of het land. Nemen we
bijv. de Westerschelde. Tot op de dag van van
daag speelt deze riviermond ook internationaal
een rol van betekenis. Voor ons heeft deze stroom
een vrij negatief karakter, want het vormt een
barrière tussen overig Nederland en Zeeuwsch-
Vlaanderen en zij kan voor de oeverlanden een
groot gevaar opleveren.
Een en ander kunnen we lezen ln het juist verschenen werk:
„Inleiding tot het waterstaatsrecht", door mr. dr. J. P. Winse-
mius. Het slot van dit werk bevat een korte, maar helder
gestelde, verhandeling over Het Internationaal Waterstaatsrecht,
door mr. G. Hubée. Behalve een paragraaf over de Westerschelde,
treffen we ook opmerkingen aan over de „tussenwaterfunctie" van
de Oosterschelde. Zij wordt ook vrij algemeen tot de Tussenwateren
gerekend. Van het kanaal GentTemeuzen wordt gezegd, dat het
voornamelijk een Belgisch belang dient, n.L dat van de haven van
Gent, hetgeen in de betreffende de verbetering van dit kanaal gesloten
overeenkomst duidelijk tot uitdrukking komt. „Het kanaal is een
van de zeer weinige internationale wateren ten aanzien waarvan
een bepaling betreffende de kwaliteit bestaat, al is die dan van zeer
bescheiden aard: Nederland is bevoegd de sluizen te Sas van Gent
te sluiten, indien dit nodig is om verontreiniging van het water
in het Nederlandse kanaalgedeelte te voorkomen". Dat het in
eerste instantie als afwateringskanaal is gegraven achten wij maar
gedeeltelijk' juist. Het streven van Gent naar de zee is al van zeer
oude datum. Hierover heeft Nowé een uitstekende verhandeling
geschreven. De eerste uitweg, in de 13e eeuw, vormde de Lieve,
een gegraven kanaaltje dat uitmondde in het Zwin bij Damme. De
natuurlijke uitweg langs de Schelde werd belemmerd door de aan
slibbingen en bochten tussen Gent en Antwerpen. Het maakte het
verkeer op deze rivier moeilijk en langdurig. De Lieve betekende
niet veel meer in de 16e eeuw. Dan spannen de Gentenaars zich
voor de tweede maal in een verbinding naar de zee te graven: de
Sasse vaart. Deze vaart, aldus Nowé, is de vader van het huidige
kanaal van Temeuzen: richting en geraamte werden door de
Sasse vaart aan het huidige zeekanaal geschonken. De Lieve werd
door het vei'zanden van het Zwin hoe langer hoe meer uitgescha
keld en de Westerschelde had de functie van het Zwin als slagader
van West-Europa overgenomen.
Gent, hoewel in verval, was met zijn 50.000 inwoners toch nog
zo'n belangrijke handelsplaats, dat het in 1547 het kanaal naar
het noorden ging graven, naar de Braakman. Het maakte hier
voor gebruik van aaneengesloten vaartjes. In 1549 gereed, kon men
varen tot de Landdijk (Braakmandijk). De zeeschepen kwamen aan
de andere kant van de dijk, met andere woorden: de goederen moes
ten over de dijk gedragen worden. In hetzelfde jaar kregen de
actieve Gentenaars toestemming de dijk te doorgraven en zeesluizen
te maken. Het duurde tot 1563 eer de sluizen klaar waren en men
begon met pech. In 1564 stortte de zeesluis in, maar deze kon in
1567 „ingehuldigd" worden. Bij deze sluizen vormde zich de neder
zetting Sas sluis) van Gent. Spoedig echter maakte de scheuring
tussen Noord en Zuid een einde aan de droom van de Gentenaars.
Hoewel men nog via het kanaal van Brugge een uitweg naar zee
gezocht heeft, kon de droom eerst verwezenlijkt worden door het
graven van het kanaal van Temeuzen in 1825. Voor het gedeelte
tot Sas van Gent benutte men de Sasse vaart, die verdiept en ver
breed werd. In 1827 werd het kanaal geopend en twee jaar later
werd te Gent het dok gebouwd. Toen kwam de scheiding met België
en kon het kanaal slechts zijn functie als afwateringskanaal ver
vullen. Dit was een Nederlands belang. Het duurde wel een halve
eeuw voor men van een bloeiende zeevaart kon spreken. Van belang
was de aanleg van de spoorweg naar Temeuzen. Wanneer men de
trotse havenwerken te Gent bekijkt, bemerkt men hoe deze stad
haar streven naar zee .bekroond ziet.
DE
RAAMVENTILATOR
trpc INOOIATOR
opklapbaar r
aillflhaidswaa
lucht.,
meer energie/Vono,
Vmo ü»r olektro-lnatallateur 59.90
am bljtonderhedon.
PublilcGlim "ITHO-SCHIEDAM"
EVEN NADENKEN
Horizontaal: 1. eetbare paddestoel;
3. bokkesprong; 5. bekwaam; 7. stof
om hout tegen bederf te vrijwaren;
9. ceel; 11. vocht uit te spijsbrij; 13.
bergpas; 15. inhoudsmaat; 17. 3e let
ter v.h. alfabet.
Verticaal: 16. de lezer heil; 14. lynx;
12. spie; 10. uitheemse bloem; 8 bep.
boom; 6 bep. les op school; 4. sier-
erwt; 2. dood. mat.
Olifant doodde in
Caserta cïrcusknecht
In do olifantenstal van het circus
„Paliniri-Benneweis", dat op het
ogenblik in de Italiaanse stad Ca
serta staat, heeft men woensdagoch
tend het ontzielde lichaam van een
37-jarige Duitse circusknecht aan
getroffen.
Volgens enkele artsen, die het li
chaam heben onderzocht ls de circus
knecht om het leven gekomen door
slagen op hoofd en lichaam, kenne
lijk door een der acht olifanten in de
stal met zijn slurf gegeven. Vermoe
delijk, zo redeneert men, is de man
in de olifantenstal gaan slapen en is
een van de olifanten onmogelijk
na te gaan welke kwaad gewor
den. De politie heeft opdracht gege
ven tot het verlichten van een lijk
schouwing, om de doodsoorzaak de
finitief vast te stellen.
Lacour komt vandaag
op vrije voeten
Dr. Marice Lacour, de arts die op be
schuldiging van poging tot moord in
de zaak-Lncaze acht maanden geleden
in hechtenis werd genomen, zal van
daag voorlopig in vrijheid worden
gesteld, zo is in justitiële kringen te
Parijs vernomen.
Dr. Lacour zou de voormalige verzets
man Rayon geld hebben gegeven om
Jean-Pierre Guillaume, de aangeno
men zoon van de schatrijke mevrouw
Walter, uit de weg te ruimen. Lacour
is bevriend met mevrouw Walter.
Het komplot zou ten doel hebben ge
had, te voorkomen dat Guillaume een
grote erfenis zou krijgen. Rayon zou
indertijd hebben gedaan alsof hij de
opdracht aannam, maar Guillaume
van het komplot in kennis hebben ge
steld.
Talm niet langer, grijp dadelijk
inBestrijd kinderhoest met
KINDER HONING SIROOP^
Pearsontroepen sturen
naar Europa heeft geen zin
De Canadese liberale leider Lester
Pearson, een vroegere minister van
buitenlandse zaken en winnaar van
de Nobelprijs voor de vrede, heeft in
een televisie-programma verklaard
te betwijfelen of het handhaven van
de Canadese troepen in Europa on
der de huidige omstandigheden zin
heeft.
Het bestaan van interplanetaire ra
ketten maakt een algehele herziening
van het Canadese defensiebeleid no
dig, zo meende hij.
Pearson meende voorts, dat Canada
geen kernladingen voor raketten
dient aan te schaffen.
In september door brand
38 boerderijen vernield
In de maand september 1958 zijn 38
boerderijbranden voorgekomen, waar
bij de boerderij vernield of zwaar be
schadigd werd. Drie van deze bran
den kwamen voor in Groningen, 4 in
Friesland, vijf in Drente, zes in Over-
ijsel, vijf in Gelderland, een in Utrecht,
drie in Zuid-Holland, een in Zeeland,
zes In Noord-Brabant en vier in Lim
burg. De directe schade, door deze
branden aangericht, wordt geraamd
op 1.850.015.
Twee van deze branden werden ver
oorzaakt door hooibroei, een door 'n
butagasstel. Twee door vonk bij star
ten van tractor, een door vonken uit
schoorsteen, twee door brandstich
ting, een door wegspringen van kop
van lucifer in hooi, een door overver
hitting van pan met vet, een door
glazen dakpan, werkend als brand
glas, een door afbranden van verf,
elf door spelen met vuur, terwijl in
vijftien gevallen de oorzaak onbe
kend bleef.
Bij deze branden kwamen 6 runderen
en 66 varkens om.
9 De Scandinavische luchtvaartmaat
schappij heeft twee „Convair Coronado"
straalvliegtuigen aangeschaft, die ge
bruikt zuilen worden op de lijnen naar
Zuid-Amerika, Afrika en het Verre Oos
ten. Hun snelheid is ruim duizend km per
uur.
99
Vijf miljoen
telefoontjes
per maand
Deze week was het 25
jaar geleden dat bij de
toen gemeentelijke te
lefoondienst in Den
Haag het eerste tijd
meldingsapparaat
bij de oudere P.T.T-ers
beter bekend als „Tan
te Cor" officieel in
gebruik werd genomen.
Dit apparaat, een cy
linder met geluid
strookjes die foto-elek-
trisch wordt afgetast,
is een vinding van de
toen 28-jarige techni
cus F. H. Leeuwrik
thans wonende in
Zaandam, waarvoor in
kringen van de tele
foondienst terstond
grote belangstelling
bestond.
Tot dat moment name
lijk hadden de dames
van de sector „inlich
tingen" druk werk met
het geven van de juiste
tijd aan abonne's, die
daarvoor een bepaald
nummer draaiden. Cir
ca 1200 maal per dag
noemden de dames in
Den Haag de juiste
tijd.
„Tante Cor" vervult
sedert 1934 in Den
Haag en later ook Rot
terdam, Amsterdam en
andere plaatsen deze
taak op vele filmban
den vastgelegde stem.
„Tante Cor" is mej.
Cor Hoógendam. wier
stem nog altijd weer
klinkt voor.de Neder
landers die graag bij
de (juiste) tijd willen
blijven. Want de heer
Leeuwrik, die de tal
rijke in gebruik zijnde
apparaten voor de P.
T.T heeft vervaardigd
heeft constant gebruik
gemaakt van deze
stem van zijn schoon
zuster.
Op het ogenblik bellen
ger maand gemiddeld
miljoen Nederlanders
Tante Cor op, horen
dan het tijdsein en be
hoeven niet eens „dank
U wel" te zeggen. De
opbrengst daarvan
voor de PTT bedraagt
thans circa 2.5 miljoen
gulden per jaar.
De heer Leeuwrik Is
nog steeds trots op zijn
vinding, waaruit een
„miljoenenzaak" is g
groeid. Dezer dagen
nam de uitvinder zijn
eerste schets nog eens
ter hand, toen hem een
offerte werd gevraagd
voor levering van deze
apparaten voor de
Unie van Zuid-Afrika.
Advertentie
Verras uw man met een
50
Een geschenk, waar hij jarenlang plezier van heeft.
Met de Rocketeen precisie-apparaat,
scheert hij zich perfekt en voelt hij zich
de gehele dag fris en schoon.
EERVOLLE DIPLOMATIEKE CARRIÈRE
Van neutraliteit tot
een internationale
samenwerking
(Van onze parlementaire redacteur)
Op dinsdag 17 november a.s. wordt
de politicus, die gedurende een aan
tal jaren zijn stempel heeft gedrukt
op het Nederlandse buitenlandse be
leid, mr. Eelco Nicolaas van Klef-
fens, 65 jaar.
De laatste tijd hoort men weinig
meer van hem. Nadat hij In 1950 om
'gezondheidsredenen de drukke post
van Nederlands ambassadeur in
Washington had neergelegd om de
rustiger functie van ambassadeur in
Portugal te aanvaarden, heeft hij
dit hoge ambt in Lissabon alweer
vaarwel gezegd om hoofd te worden
van de gecombineerde Nederlandse
permanente vertegenwoordiging bij
de N.A.V.O. en de O.E.E.S. in Parijs.
Doch ook deze plaats heeft hij al
weer verlaten. Op 1 mei 1958 werd
hij benoemd tot hoofdvertegenwoor
diger van de Hoge Autoriteit van de
Europese Gemeenschap voor Kolen
en Staal in Londen als opvolger van
Op het ogenblik treedt deze diplo
maat met zijn tengere, men mag wel
zeggen schrale gestalte en de opval
lend scherpe gelaatstrekken niet
meer op de voorgrond, doch toen hij
op 10 augustus 1939 minister van
buitenlandse zaken werd in het twee
de kabinet-De Geer, streefde hij doel
bewust de handhaving van de Ne
derlandse neutraliteit na, geheel in
overeenstemming met de traditie, die
het kleine Nederland altijd gehand
haafd had.
Een ingrijpende verandering in zijn
denkwijze demonstreerde zich in zijn
ijveren in zijn Londense tijd ge
durende do Tweede Wereldoorlog
was hij minister van buitenlandse
zaken in de kabinetten-Gerbrandy
voor een nieuwe, actieve'buitenlandse
politiek, zich kenmerkend door de
gedachte, dat in de tegenwoordige
wereld vol spanningen en diepe te
genstellingen tussen het westen en
oosten een strikt neutrale houding
voor een staat niet meer mogelijk is.
Mr. Van Kleffens zocht en vond aan
sluiting bij de mogendheden, waar
mee Nederland gedurende de oor
logsjaren zo nauw verbonden was
geweest en die ook voor de toekomst
gelijkgerichte belangen hadden
Ook heeft mr. Van Kleffens bekend-
50. Een tijd lang volgden
onze atoompantoffelhelden
het zilveren spoor der ri
vieren. Dan echter veran
derde professor Starreveld
plotseling van koers en
suisden zij verder door een
volslagen duisternis.
„Want!" zo zei de geleerde,
„we moeten ons ook zonder
waarneembare herkennings
punten leren oriënteren!"
Welnu, dat was natuurlijk
zo en niet zodra priemden
de eerste zonnestralen door
de kim óf met behulp van
kaart en kompas rekende
Starreveld de belde vrien
den voor dat zij niet ver
meer van de Franse hoofdstad verwijderd
waren. „Heerlijk!" juichte Terry kort hierop.
„Ik zie de Sacré Coeur cn het Place Pigalle al!"
„En ik de Place de l'étoile en de Eifeltoren!"
antwoordde Tckko. „Ja!" gilde Terry enthou
siast met uitgestrekte wijsvinger „Daar ben
ik nog nooit bovenop geweest. Dat ga ik met
een even doen!" Alle voorzichtigheid uit het
oog verliezend draaide vriend Fox aan de
knop op zijn borst en stoof weg- Direct daar
op draaide hij de knop terug en landde als
een balletdanseres op de bovenste trans van
de Eifeltoren zonder last te hebber van hoog
tevrees.
Dr. Van Kleffens: 65 jaar.
heid gekregen, doordat hij een fer
vent voorstander was van de annexa
tie van Duits grondgebied als ver
goeding van de schade, die Duitsland
Nederland gedurende de Tweede We
reldoorlog heeft toegebracht. Onom
wonden sprak hij zich voor annexa
tie uit ln een opzienbarend artikel,
dat in juli 1944 in het tijdschrift
„Foreign Affairs" verscheen.
De bijna 65-jarige nog altijd aan het
internationale politieke leven deelne
mende mr. Van Kleffens, heeft een
rijke diplomatieke staat van dienst
achter de rug. Hij werd op 17 novem
ber 1894 in Heerenveen geboren,
doorliep het gymnasium eerst in
Groningen en daarna in Den Haag
en studeerde aan de rijksuniversiteit
in Leiden rechtswetenschappen. In
1918 deed hij zijn doctoraal examen
rechtswetenschappen.
Van 1919 tot 1920 was hij verbonden
aan het Volkenbondssecretariaat
van 1921 tot 1922 was hij Werkzaam
bij het secretariaat van de directie
van de Koninklijke Shellgroep in
Londen en in laatstgenoemd jaar
werd hij aangesteld bij het denarte-
ment van buitenlandse zaken als
sous-chef van de afdeling juridische
zaken. In 1927 volgde zijn benoeming
tot sous-chef van de afdeling diplo
matieke zaken en in 1929 tot admi
nistratief chef van deze afdeling.
Een voorlopige bekroning vond deze
carrière in de benoeming van mr.
Van Kleffens tot gezant in Bern in
1939. Hij is dat echter slechts kort
geweest, want reeds op 10 augustus
van datzelfde jaar riep men hem tot
het hoge ambt van minister van bui
tenlandse zaken. Na van 1946 tot
1947 minister zonder portefeuille en
Nederlands vertegenwoordiger in do
Veiligheidsraad en in de Economi
sche en Sociale Raad van de Ver
enigde Naties geweest te zijn in
juli 1947 was het zijn taak cm bij
de behandeling van de Indonesische
kwestie in de Veiligheidsraad naar
aanleiding van de eerste politionele
actie het Nederlandse standpunt te
verdedigen werd mr. Van Klef
fens in 1947 ambassadenr in Was
hington.
De jubilaris, die ln 1950 de titel van
minister van Staat kreeg, heeft zich
voorts verdiensten verworven als
lid van het curatorium van de Aca
demie voor Internationaal Recht in
Den Haag en als griffier-scheidsrech
ter voor de interpretatie van het
Douwes- en het Youngplan, waarbij
na de Eerste Wereldoorlog de beta
ling van de Duitse oorlogsschulden
werd geregeld. Hij is doctor honoris
causa van verschillende universitei
ten en presideerde in 1954-1955 de
negende zitting van de Algemene
Vergadering van de Verenigde Na
ties.
