Over een jaar of tien vliegt men
in twee uur Amsterdam-New York
„Export" Nederlandse kinderen
naar Amerika neemt toe
BESCHAMEND FALEN VAN
DE NEDERLANDSE OPERA
STEUNPRIJS VOOR TARWE IN
AMERIKA WORDT VERLAAGD
NIEUWE ARRESTATIES IN
SMOKKELZAAK OP SCHIPHOL
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MET PIJLSNELLE RAKETTOESTELLEN
Voor passagiers -•<-
géén vensters;
T.V.-schermen ÏËflêfe
(Van een luehtvaartmedewerker)
We leven snel tegenwoordig, maar
alles wijst er op dat dit in de toe
komst nog sneller zal gaan. Over een
jaar of tien bijvoorbeeld reizen we
misschien in goed twee uur van Am
sterdam naar New York. We zullen
dit doen in geheel gesloten pijlsnelle
raketvliegtuigen, die alleen in de
neus, waar de bestuurders verblijven,
een paar kleine vensters hebben. We
zullen steil naar boven klimmen, op
een hoogte van 20 a 25 kilometer
vliegen en aan het einde van de
vlucht langs een even steile helling
naar beneden duiken. We zullen dan
zitten op scharnierende stoelen, die
voorover zullen hellen, als het vlieg
tuig scherp met de neus naar boven
naar de kruishoogte klimt, en ach
terover gaan hellen zoals de zitban
ken in een tandradbaan, als het vlieg
tuig met de neus naar beneden weer
bij de begane grond komt. Onder
weg, als het vliegtuig met driemaal
de geluidssnelheid in horizontale
richting voortschiet, zullen de stoelen
in de normale stand worden vastge
zet.
Tenminstezo stellen de inge
nieurs van de Convair vliegtuigen-
fabriek zich het ultrasonische ver
keersvliegtuig voor dat in het jaar
1970 de luchtoceanen zal bevaren. De
ramen in de cabine kunnen we best
missen, zo redeneren de Convair-
mensen, want het scherpe zonlicht
zou de ogen van de passagiers maar
verblinden. Het vliegtuig kan er al
leen maar sterker van worden.
Toch wil de Concair-fabriek de
reizigers in deze ultrasonische
luchtschepen het fraaie uitzicht
niet onthouden. Ze zien het echter
niet direct, doch met behulp van
een klein individueel televisie
scherm waarmee ze figuurlijk ge
sproken, opzij, over hun schouder
en loodrecht naar beneden kunnen
kijken. Iedere reiziger in de me
talen, geheel gesloten raketromp
krijgt op die manier een onbe
perkt panoramisch uitzicht voor
geschoteld dat hij, als het uitkij
ken mocht vervelen, met een druk
op de knop ook nog in een gewo
ne televisieuitzending kan veran
deren!
De vliegers die dit wonder vliegtuig
gaan besturen, zullen al heel weinig
ïe doen hebben. Ze zitten er alleen
om toezicht te houden op de gang
van zaken: het vliegen, het navige
ren, het bedienen van de motoren en
allo andere apparatuur, dat alles ge
beurt door elektronische apparaten,
geheel automatisch. In feite komt er
een derde piloot bij. Een robot, dié
nooit moe wordt, geen ogenblik zijn
oplettendheid verliest en zowel de
koers als de werking van de motoren
van moment tot moment nauwkeurig
gadeslaat.
In goed twee uur over de Atlantische
Brief van dr. Dibelius in
Oost-Berlijn verboden
De autoriteiten van Oost-Berlijn heb
ben de verspreiding verboden van de
brief van bisschop Dibelius, hoofd
van de Duitse Evangelische Kerk,
over het gezag van het communis
tische regime in Oost-Duitsland.
Dibelius stelt in die brief dat een
christen niet door zijn geweten ver
plicht is té gehoorzamen aan do wet
ten van een totalitair regime. Het
officiële Oostduitse blad „Neues
Deutschland" meldt dat een exem
plaar van de brief voor onderzoek is
toegezonden aan de Oostduitse open
bare aanklager.
A.F.P. tekent hierbij nog aan, dat
bisschop Dibelius na de publicatie
van zijn brief heeft verklaard dat hij
niet van plan is de Oostduitse pro
testanten op te roepen tot „verzet"
tegen het gezag van de staat.
Het plaatsje Bou Medfa in Algerië
is getroffen door een aardbeving.
Bon Medfa ligt ongeveer 75 km ten
zuidwesten van Algiers. Vijf honderd
personen werden dakloos. Foto: een
Moslemvrouw komt na de aard
schokken met het kind in de armen
geklemd uit haar verwoeste krotwo
ning.
Oceaan! Onze voorvaderen, die
maanden nodig hadden deze oceaan
per zeilschip over te steken, zouden
er raar van opgezien hebben. Wij in
tussen, mensen van de tweede helft
van de twintigste eeuw, verbazen ons
over niets. Er is echter één maar!
Deze ultrasonische vliegtuigen die
ongetwijfeld erg groot zullen wor
den, kosten veel geld. De tegenwoor
dige DC-8 is niet bepaald te geef en
kost meer dan twintig miljoen gul
den: het ultrasonische verkeersvlieg
tuig van 1970 is haast niet meer te
betalen. Van deze vliegtuigen zijn er
misschien niet eens veel nodig. Ze
kunnen omdat ze groter zullen zijn
dan de huidige straalverkeersvlieg-
tulgen cn vele malen per dag op en
neer kunnen vliegen, waarschijnlijk
wel vijf a zes maal zoveel werk ver
zetten. Ook dat maakt de ontwikke
ling van zo'n vliegtuig, waar later
Het raamloze, raketachtige ultasnelle
verkeersvliegtuig dat over een jaar
of tien waarschijnlijk werkelijkheid
is geworden. De snelheid is meer dan
3000 kilometer per uur. Vlieghoogte,
ongeveer 25 kilometer. De passagiers
die niet naar buitenkunnen kijken,
krijgen allen de beschikking over een
individueel televisiescherm waarmee
ze de buitenwereld kunnen waarne
men.
geen grote sei-ies van verkocht kun
nen worden een riskante zaak. Geen
fabriek, kan zoiets nog financieren.
Alleen met regeringssubsidies kun
nen dergelijke projecten tot stand
komen. Convair hoopt dus maar dat
de Amerikaanse staat zal bijsprin
gen, zodat het werk aan dit reuzen-
vliegtuig, dat veel tijd zal opeisen,
eerstdaags een aanvang kan nemen.
DIRIGENT NIET VOOR TAAK BEREKENT
Uitvoering Carmen
plotseling afgelast
(Van een onzer redacteuren.)
Riet verbazing hebben de operalief
hebbers enkele dagen geleden kennis
genomen van het plotselinge besluit
van het bestuur van de Nederlandse
opera om do serie opvoeringen van
Bizet's Carmen in de Amsterdamse
stadsschouwburg „wegens techni
sche problemen" af te gelasten.
Hoogst zelden komt het voor dat zo
iets gebeurt aan de vooravond van
een première. De oorzaak van dit
afstel is dat de nog maar enkele
maanden aan het gezelschap verhon
den muziekdirecteur, Peter Maag,
bij wie als het goed is de volledige
verantwoordelijkheid behoort te lig
gen voor het artistieke beleid, schro
melijk tekort geschoten is in zijn
taakvervulling.
Reeds bij de opvoering van Beetho
ven's Fidello het repertoirestuk
voor Carmen van de Nederlandse
opera werd deze dirigent verwe
ten een artistiek onaanvaardbare
produktie opgeleverd te hebben. Het
scheen zich te wreken dat het opera-
bestuur vrij lichtvaardig tot de be-
noerping van de heer Maag op deze
belangrijke plaats was overgegaan,
nadat ei* moeilijkheden waren gere
zen met de vorige dirigent Alfred
Eichmann, omdat deze zich er tegen
verzette dat er aan de verantwoor
delijkheid van artistiek leider werd
getornd.
De heer Peter Maag voormalig
dirigent van de (weinig belang
rijke) opera in Bonn werd voor
zijn benoeming tot muziekdirec
teur van de Nederlandse opera te
gen de gewoonte in, niet aan een
proefdirectie onderworpen, hoewel
bekend was dat nog weinig erva
ring had. Men had destijds kenne
lijk alleen maat tot doel •gehad,
muziekdirecteur Eichmann, die
reeds lang. in allerlei zaken werd
gepasseerd, zo snel mogelijk kwijt
te raken.
De gevolgen van dit beleid laten zich
thans gevoelen in het ongewone be
sluit om de opvoeringen van Carmen
af te gelasten. Dit falen dwingt tot
de vraag of de totale structuur van
het met f 2.000.000 overheidsgeld
werkende gezelschap van de Neder
landse opera niet de feitelijke oor
zaak is van de moeilijkheid. De Ne
derlandse opera werkt onder maar
liefst een vijfhoofdige leiding, t.w.
intendant mr. Evert Cornells, de ar
tistiek organisatorische directeur
Frans Vroons, de directeur voor per
soneelszaken, mr. J. den Daas. de
muziekdirecteur Peter Maag en de
artistiek adviseur tevens secreta
ris-generaal van het Holland Festi
val P. Diamand. Al deze heren
willen uiteraard hun gezag laten gel
den, waarin zij bewezen dat daardoor
niet zelden beslissingen werden geno
men die lijnrecht tegenover elkaar
stonden. Van een systematisch beleid
kon dus geen sprake zijn omdat het
optreden van elk van de topfunctio
narissen niet nauwkeurig was be
paald.
Dezer dagen zal de leiding van de
Nederlandse opera volledige opening
van zaken geven over de jongste
crisis. Met enige spanning ziet men
deze opening tegemoet.
Interim-dividend
Unilever 7 procent
De raad van bestuur van Unïle.vcr
X.V. heeft besloten over liet boek
jaar 1959 op de gewone aandelen een
interimdividend van 7 procent uit te
keren, dat betaalbaar zal zijn op 17
december a.s. Tegelijkertijd zal Uni
lever Limited over 1959 op haar ge
wone aandelen een ïnterimdividend
van 8 procent uitkeren.
Deze dividenden zijn overeenkomstig
de bepalingen der tussen de beide
maatschappijen bestaande egalisatie
overeenkomst gelijk in geldswaarde.
Over 1958 heeft N.V. in verband met
de uitreiking van bonusaandelen in
dat jaar twee interimdividenden uit
gekeerd, een herkapitalisatie-divi
dend van 6VI procent en een tweede
interimdividend van 3 procent, ter
wijl Limited twee interimdividenden,
tezamen groot 10% procent heeft
uitgekeerd, gelijkwaardig aan de in
terimdividenden van N V.
LANDBOUWPROGRAMMA OPGESTELD
Genoeg voorraad voor
twee en een half jaar
Uit Washington wordt vernomen dat
president Eisenhower en de Ameri
kaanse minister van landbouw, Ezra
Ta ft Benson, overeenstemming heb
ben bereikt over een landbouwpro
gramma dat is opgesteld met het oog
op de groeiende tarwe-overschotteu in
de Verenigde Staten.
Benson heeft een uit 5 punten be
staand programma bekend gemaakt,
dat naar hij mededeelde voor een be
langrijk deel de basis zal vormen van
de landbouwvoorstellen die in januari
bij het congres zullen worden inge
diend.
In een der door Benson genoemde
punten wordt aangedrongen op „rea
listische prijssteunprogramma's voor
houdbare produkten die zijn geba
seerd op de marktprijzen in de afge
lopen jaren en niet op een verouder
de pariteitsformule die berust op om
standigheden die een halve eeuw ge
leden golden".
Deze aanbeveling geldt volgens Ben-
son in het bijzonder voor tarwe „wij
hebben genoeg tarwe voor 2% jaar,
ook al zouden wij in die periode geen
enkele bushel produceren. Dit kan zo
niet doorgaan".
Benson zei ernaar te streven de hui
dige steunprijs van dlr 1.77 per bus
hel terug te brengen op dir. 140 per
bushel. Op het ogenblik wordt 30 pro
cent van het Amerikaanse steunpro
gramma voor de landbouwinkomens
uitgegeven voor tarwe terwijl tarwe
I slechts 6 procent bijdraagt in het to
tale landbouwinkomen, aldus Benson.
De vier andere punten van het pro-
I gramma zijn:
1 Uitbreiding van het programma
waarbij op basis van vrijwillig
heid een depl van de grond niet
wordt bestemd voor de produktie
van graan gedurende de komende
vijf tot tien jaar.
2. Uitbreiding van het onderzoek
naar nieuwe markten en nieuwe
gebruïksmoeilijkheden voor land-
bouwprodukten.
3 Uitbreiding vên het „voedsel voor
vrede programma".
4. Uitbreiding van het programma
voor ontwikkeling van platte
landsgebieden teneinde de boeren
in de gebieden met een laag inko
mensniveau te helpen bij het be
reiken van een hogere levens
standaard.
N.V. Vrije Televisie
zender opgericht
Te Amsterdam is op 7 november jl.
opgericht op initiatief van de heer
RL Lewin te Diemen, de „N.V. Vrije
Televisiezender (V.T.Z.). i.o. Deze
stelt zich ten doel aldus een com
muniqué liet verzorgen van tele
visie-uitzendingen op commerciële
basis. De uitzendingen zullen plaats
vinden vanuit een vliegtuig of heli
kopter (telerecordings).
Enige personen hebben zich in prin
cipe bereid verklaard het beginkapi
taal van ƒ600.000 voor charter of
koop van een vliegtuig en zendappa
ratuur ter beschikking te stellen.
Een bedrijf waar reeds films voor
televisiereclame vervaardigd worden
heeft zijn medewerking toegezegd.
Er wordt naar gestreefd in januari
1960 met de eerste uitzendingen te
beginnen.
Getracht zal worden de ontvangst
voor t.v.-bezitters met de in Neder
land gebruikelijke antennes mogelijk
te maken.
Omdat er op grote hoogte (8000 m)
gevlogen zal worden zal de reik
wijdte van de uitzendingen veel gro
ter zijn dan van een T.V.-zender op
de begane grond.
Kochs doodvonnis door
Hof gehandhaafd
Het Warschause oppergereehtshof
heeft een beroep van de Westduitse
oorlogsmisdadiger Erich Koch eens
gouwleider van Oost-Pruisen en
Noordoost-Polen verworpen en de
doodstraf, in maart uitgesproken door
een lagere rechtbauk, gehandhaafd.
Toen was Koch schuldig bevonden aan
de dood van 232.000 Polen, onder wie
160.000 Joden. Oorlogsmisdaden in de
Oekraine, welk gebied ook onder
Kochs verantwoordelijkheid viel, zijn
buiten beschouwing gebleven.
Koch kan thans nog clementie verzoe
ken aan de Poolse raad van staat, het
collectieve presidentiële orgaan.
Woensdagochtend zijn de drie
slachtoffers van het auto-ongeval bij
Deurne ten grave gedragen. Voor de
teraardebestelling werd i» de paro
chiekerk van St. Jozef een H. Mis
gecelebreerd, waarvoor grote belang
stelling bestond. Tijdens deze mis
werd bijgaande foto gemaakt.
Geldboete voor luitenant
die pistool trok
De 25-jarige tweede luitenant der ma
riniers Koninklijke Marine reserve
<J. I. E. uit Nijmegen heeft woensdag
voor de zeekrijgsraad in Den Haag
terechtgestaan omdat hij de waar
nemend directeur van de Nijmeegse
plantsoenendienst en een boswachter
met een scherp geladen parabellum-
pistool heeft bedreigd.
De directeur van de plantsoenen
dienst en de boswachter speurden op
de avond van de 29e juni op liet
landgoed Heumen bij Nijmegen naar
een brandstichter. Daarbij wilden zij
tevens wandelaars op de heide waar
schuwen voor brandgevaar- De luite
nant zat er met zijn verloofde. Toen
hij de twee mannen zag naderen
spronk hij op, rukte een pistool uit
zijn zak en riep: „Sta of ik schiet".
De mannen liepen door. „Sta of ik
schiet", riep de luitenant nogmaals.
De waarnemende directeur riep daar
op: „Politie, brandweercontrole". De
boswachter trok inmiddels ook zijn
pistool. De luitenant legde zijn wa
pen neer. Later bleek dat er vijf
scherpe patronen in zaten en er één
in de kamer zat.
Voor de zeekrijgsraad verklaarde de
luitenant dat hij de zaak niet had
vertrouwd. Hij had daar op de heide
al eens eerder last gehad van men
sen die zijn verloofde en hem be
gluurden. Maar de president van de
zeekrijgsraad vond dat de luitenant
maar raar en gevaarlijk had gedaan.
De fiscaal vorderde tegen E. een ge
vangenisstraf A'an twee maanden en
f 25 boete voor het ongeoorloofde be
zit van het vuurwapen.
De zeekrijgsraad veroordeeld dc lui
tenant na raadkamer tot een boete
van f 300 voor de bedreiging en een
van f 25 voor het ongeoorloofde be
zit van het vuurwapen- Het pistool
werd verbeurdverklaard.
DOUANIER OMGEKOCHT
Documentenvervalsing bij
bevoorrading vliegtuigen
In juni van dit jaar is een ernstige
smokkolaffaire op Schiphol aan het
licht gekomen. De toenmalige direc
teur van Aero-gronddienst F. E.
werd gearresteerd op grond van het
vermoeden van documentenverval
sing bij de bevoorrading van vlieg
tuigen met sigaretten en andere pro
dukten en het omkopen van een amb
tenaar in functie, een douanier, die
eveneens werd aangehouden.
Bij het onderzoek bleek dat het een
vrij ingewikkelde zaak was, welke
VERGADERING FEDERATIE KINDERBESCHERMING
Aantal ongehuwde
moeders stijgt
Tamelijk veel Nederlandse kinderen
worden kort na de geboorte afge
staan aan Amerikaanse, gezinnen,
omdat niet- name de ongehuwde moe
ders hun kinderen vaak het liefst zo
ver mogelijk weg willen sturen- Het
komt ook veel voor, dut ongehuwde
meisjes kort voor de bevalling naar
liet buitenland gaan en daar bun
kind bij zogenaamde pleeggezinnen
achterlaten. Nederlanders, die in
Duitsland wonen, laten hun kind ook
wel eens door Amerikanen adopteren.
Amerikanen hebben namelijk „voor
keur" voor Nederlandse baby's, om
dat zij menen, nog historische bin
ding met Nederland te hebben.
Dit deelde mr. M. Ch. de Jong, vice-
voorzitter van de nationale federatie
voor kinderbescherming, gisteren me
de op de algemene vergadering van
de Federatie van instellin'gen voor
de ongehuwde moeder en haar kind.
Hij noemde het uiterst belangrijk,
dat ieder die van plan is om mee te
werken aan een dergelijk afstand
..over de grenzen", zich goed de ge
varen en de onherroepelijkheid daar
van realiseert. Het tekenen van een
formuliertje geschiedt, volgens hem,
vaak onder de indruk van het ogen
blik en dit kan heel gemakkelijk lei
den tot een oppervlakkige beslissing.
Meer nog dan de -„export" kent men
in Nederland de „import" van kinde
ren en de laatste tijd wel met name
uit Griekenland. Deze vorm van
adoptie brengt ook allerlei juridische
moeilijkheden met zïeh mee, vooral
op het gebied van de voogdij. Een
kind moet eerst drie jaar bij zijn
pleegouders wonen voor het geadop
teerd kan worden en in clic tijd houdt
het zijn oorspronkelijke nationaliteit,
hetgeen 'n verblijfsvergunning nood
zakelijk maakt en er bestaat grote
kans. dat die geweigerd wordt.
Veel kinderen komen, zonder behoor
lijk vooronderzoek, clandestien ons
land binnen. De heer De Jong vroeg
zich af, of het geen aanbeveling ver
dient, in Nederland een instantie te
belasten met het samenstellen van
rapporten over de adspirant-pleeg-
ouders voor de Instellingen voor kin
derbescherming in het buitenland
Hieraan zou men. zijns inziens, de
voorwaarde kunnen verbinden, dat
een kind alleen maar via die bepaal
de instantie, bijvoorbeeld de raad
voor kinderbescherming of de
F.I.O.M., Nederland binnen mag ko
men.
Nader internationaal overleg over de
adoptïevraagstukken acht de heer De
Jong zeer noodzakelijk. In 1960 hou
den de Verenigde Naties in Zwitser
land weer een seminarium. Mr. De
Jong sprak de hoop uit. dat men op
deze bijeenkomst zal trachten te ko
men tot zekere regelen voor de adop
tie, die internationaal moeten worden
nageleefd.
Het aantal zeer jeugdige ongehuw
de moeders stijgt voortdurend, even-
l niet geheel kon worden afgerond,
j omdat een andere verdachte, een
I functionaris van Aero-gronddienst,
Van der F. S. voortvluchtig was.
Thans heeft de douane-recherche in
samenwerking met de dienst lucht
vaart van de rijkspolitie Van der F.
S. in Amsterdam gearresteerd. Hij
heeft in de afgelopen maanden bor
stels verkocht voor een liefdadig
doel. Hij werd in de hoofdstad gesig
naleerd en dinsdagavond slaagde
men erin Van der F.S. aan te hou
den, toen hij naar een adres toeging
om borstels te verkopen.
Het verhoor van deze vroegere em
ployé van Aero-gronddienst heeft
nieuw feitenmateriaal opgeleverd,
welke de douane-recherche en de
dienst luchtvaart van de rijkspolitie
aanleiding gaven de voormalige on
derdirecteur van Aero-gronddienst H.
eveneens aan te houden. Beiden wor
den voorgeleid voor de officier van
justitie in Haarlem.
De Aero-gronddienst, aan het
hoofd waarvan reeds enige tijd een
nieuwe directeur staat, „verzorgt
het afhandelen van passagiers en
vracht van een aantal luchtvaart
maatschappijen, alsmede ook van
enkele charterondernemingen.
Men voorziet deze toestellen ver
der van artikelen voor de vlucht,
waarvan sommige accijnsvrij zijn.
Met de daarvoor benodigde formu
lieren zou destijds geknoeid zijn.
Eisenhower brengt
bezoek aan Franco
President Eisenhower heeft een uit
nodiging van generaal Franco, Span-
jes staatshoofd, voor een bezoek aan
Spanje, aanvaard, zo is woens'dag te
als het aantal gedwongen huwelijken i Madrid bekendgemaakt. Eisenhower
zal maandagmiddag 21 december uit
Parijs in Madrid aankomen en de
volgende morgen naar Rabat, de
hoofdstad van Marokko, doorreizen.
De bekendmaking is afkomstig van
de Amerikaanse ambassadeur ïri Ma
drid. Lodge. Men verwacht dat Eisen
hower een korte bespreking met het
Spaanse staatshoofd zal voeren.
ADENAUER OOK NAAR SPANJE
De Westduitse bondskanselier dr.
Adenauer heeft ook een uitnodiging
aanvaard voor een bezoek aan Span
je. Aldus is bekendgemaakt in een
communiqué, dat woensdag is uitge
geven na afloop van een bezoek van
de studentenwereld. Het grootste
deel van de ongehuwde moeders va
rieert nog steeds tussen de 20 en de
24 jaar. in totaal zijn er echter even
veel meerder- als minderjarigen.
Ongeveer 1.36 proeent van alle ge
boorten, rond 2900 per jaar. is on
wettig. Terwijl de ongehuwde moe
ders vroeger het meest huishoudelij
ke beroepen hadden, komen ze nu
veel meer uit de administratieve en
intellectuele beroepen- Ongeveer 18
procent van de onwettige kinderen
wordt in speciale tehuizen voor onge
huwde moeders geboren.
Deze mededelingen werden gedaan
door de heer H. M. L. Sark, secreta
ris van de FJ.O.M.
twee dagen van de Spaanse minister
van buitenlandse zaken. Castiella,
aan West-Duits!and.
