Minister De Pous belooft nota
over Weid in probleemgebieden
KERES schaakte subliem tegen
Zeeuwse tegenstanders
KLANKBORD
VOLDOENDE BELANGSTELLING BEDRIJFSLEVEN
MOET VASTSTAAN VOOR BEGIN MET SLOEFLAN
ADVIES TOT OPRICHTING VAN
UNIVERSITEIT EN HOGESCHOOL
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Economische zaken in Tweede Kamer
Nederlands meisje
gekozen tot
„Miss Wereld"
(Van onze parlementaire redacteur)
De heer Assmanu (k.v.p.) heeft gisteravond een door hem In de Tweede
Kamer ingediende motie betreffende het beleid voor de probleemgebieden
ingetrokken, nadat minister De Pous had beloofd, dat te gelegener tijd
een nota over de doorwerking van dit beleid aan de Kamer zal worden
voorgelegd. De minister was het met de heer Assraann eens, dat het grote
belang van het industrialisatiebeleid een nadere gedachtenwisseling tussen
de regering en de Kamer wenselijk maakt.
Bij zijn beantwoording van de op- en aanmerkingen over het industria
lisatiebeleid gaf drs. De Pous toe, dat het van groot belang zou zijn als
langs het Sloe enige grote vestigingen tot stand zouden komen. Verwezen
lijking van het Sloeplan achtte hij echter een zeer kostbare zaak. Er moet
daarom zekerheid bestaan, dat er voldoende belangstelling van de zijde
van het bedrijfsleven voor grote vestigingen aanwezig is-
verscheiden leden betekende zijn rede
dan ook een teleurstelling.
De inzet van het nieuwe spreidings-
beleïd stemde de minister hoopvol:
de premie- en prijsrednctieregeling
blijkt duidelijk een aantrekkings
kracht te zijn. De minister meende
ook te kunnen zeggen, dat het ni
veau van de bijdragen zodanig is, dat
zy een substantiële factor vormen
bij de keuze van vestigingsplaats.
Hoewel hij geen principiële bezwa
ren had tegen de van P.v.d.A.-zijde
gelanceerde gedachte, bij vestiging
in probleemgebieden een bijdrage in
de loonkosten te verschaffen, wilde
hij zich door dat idee niet laten af
brengen van zijn afwachtende hou
ding. Hij wees bok op de praktische
moeilijkheden die o.m. voortvloeien
uit het feit dat zo'n bijdrage in de
lonen voor de betrokken bedrijven
kostprijsverlagend zou werken.
Voor- en nadelen
afgewogen?
Drs. Vermeer (p.v.d.a.) erkende, dat
het Sloeplan veel geld kost. Wat het
zwaarst is moet echter het zwaarst
wegen. De economische voor- en
nadelen van de uitvoering van het
plan moeten tegen elkaar worden af
gewogen. Hij vreesde, dat het daar
toe helemaal niet gekomen is.
De heer Assmann toonde zich in
genomen met de toezegging van
de minister, dat hij opmeuw over
leg zal plegen met het provinciaal
bestuur van Noord-Brabant, maar
erg gerust op 't resultaat was hij
niet. Hij had graag gezien, dat in
westelijk Noord-Brabant een pro
bleemgebied was aangewezen. De
Roosendaalse afgevaardigde vond
dat ook Zeeland en Gelderland
meer aandacht hadden verdiend.
De minister had in zijn antwoord
onder meer betoogd, dat decentrali
satie van het beleid de moeilijkhe
den niet zou oplossen, maar verschui
ven. Hij verklaarde zich bereid, om
nog eens met verschillende provincia
le besturen over de aanwijzing van
kernen te spreken.
Geen verbod voor westen
Hij meent, dat er nog geen gegron
de redenen kunnen worden aange
voerd voor een verbod van industrie
vestiging in het westen. Zo'n verbod
zou als dat nodig wordt, nader kun
nen worden overwogen.
De minister die er het meest voor
voelt om voorlopig af te wachten
wat met de tot dusver getroffen
maatregelen ter spreiding van de in
dustrialisatie wordt bereikt, heeft be
halve de nota niets beloofd en voor
Omzichtigheid geboden
op economisch gebied
Investeringen niet buitensporig
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister van economische zaken,
drs. De Pous, heeft dinsdag in de
Tweede Kamer bij do verdediging
van zijn begroting voor I960 meege
deeld, dat de bestedingen in Neder
land iets sneller stijgen dan do. mid
delen. Dat behoeft nog geen beducht
heid te geven voor een overspanning
van onze economie, maar toch wil
het niet zeggen, dat men niet zeer
omzichtig te werk zou moeten gaan
met de maatregelen, die op econo
misch gebied getroffen worden.
Het in 1960 verwachte peil der
investeringen achtte de minister
niet buitensporig. Daarom was hij
het niet eens met de opvatting, dat
onder de huidige omstandigheden
de fiscale investeringsfaciliteiten
dienen te worden ingetrokken.
Kernenergiecentrale
De conclusies, die een nauwkeurige
bestudering van het vraagstuk van
de vestiging van een kernindustrie-
eentrale in Nederland heeft opgele
verd en met name de conclusies over
de rentabiliteit van zo'n centrale
vormen vooralsnog een hinderpaal
op de weg naar een positieve beslis
sing. Niettemin is besloten een man-
tclovereenkomst te tekenen, waarin
het principebesluit genomen wordt
om te komen tot de houw van een
kernenergiecentrale, op voorwaarde
van een technisch en economisch
verantwoord project en van een aan
vaardbare oplossing van het pro
bleem der wettelijke aansprakelijk
heid.
Voorts zal men nagaan in hoeverre,
onder meer door "onderhandelingen
met de leveranciers en verdergaande
inschakeling van de Nederlandse in
dustrie, tot kostprijsverlaging kan
worden gekomen.
TRAGIEK. Voor zijn collega's in
het Londense elitehotel „Dorchester"
was de kleine, 71-jarige Julian Ul-
rytsj met zijn witte haren een van
de vele bordenwassers.
Pas toen hij dezer dagen overleed
kwamen zij tot de ontdekking dat
deze bordenwasser vóór de oorlog
minister van spoorwegen en energie
voorziening in Polen was geweest,
kolonel van het Poolse leger in beide
wereldoorlogen en voorzitter van de
Poolse verzetsbeweging in 1914. Hij
verdiende als bordenwasser onge
veer tachtig gulden in de week,
want, zoals zijn vrienden verklaar
den, „hij werkte liever dan dat hij
van de steun moest leven".
Politie te Genève greep
drie bankrovers
Maandagavond zijn drie bankrovers
te Geneve in een val gelopen die de
politie voor hun had opgezet. Het
drietal kwam per anto naar een
postkantoor met de bedoeling het te
beroven. De 27-jarige Bernard Meyer
bleef achter het stuur zitten, terwijl
zijn twee collega's, de 20-jarige Jac
ques Prahin en de 21-jarige Danile
Mabillard, het Geneefse postkantoor
binnen stapten. Deze waren nauwe
lijks door de deur verdwenen, of de
Soli tie arresteerde de chauffeur van
e wachtende auto.
Vervolgens stormden rechercheurs
het postkantoor binnen en eisten dat
de twee anderen zich zouden overge
ven. Zij weigerden waarop de politie
met machinegeweren op lien schoot.
Prahin werd dodelijk gewond en Ma
billard kreeg schoten in zijn benen.
Ondanks de snelle ingreep van de po
litie hadden de rovers al kans gezien
de kantoorhouder vier keer met een
stok op zijn hoofd te slaan. Maar
deze, de 4S-jarïge Perriraz. greep
een bureaulamp en smeet het voor
werp naar het hoofd van de aanval
ler. De politie weigerde mee te delen,
hoe zij wist dat de overval plaats
zou hebben. Wel zei zij dat Mabillard
al lange tijd werd verdacht de hand
te hebben gehad in soortgelijke over
vallen.
(Vervolg van pag. 1
geen alternatief te bieden". Hij
voegde hieraan toe, dat hij hoop
te, dat deze gehele materie op
korte termijn door regering en
Staten Generaal behandeld zal
kunnen worden, zo mogelijk nog
dit jaar. Wanneer niet spoedig
wordt ingegrepen, halen wij het
niet, aldus de heer Pikaar, die
hier aan toevoegde, dat er „be
paalde maatregelen zijn genomen
om spoedige parlementaire be
slissingen te bevorderen".
Studietijd
De commissies achten op het ogen
blik de gemiddelde studietijd voor
nagenoeg alle studierichtingen te
lang. Zij hebben do overtuiging dat
bij onderzoek zal blijken dat in dit
opzicht voor de meeste studierichtin
gen verbetering mogelijk is zonder
dat de kwaliteit van de studie ge
schaad wordt.
Keuze
In zijn toelichting op het rapport
heeft dr. Pikaar er met nadruk
op gewezen, dat een verschuiving
van de studiekeus in de richting
van de Beta-vakken noodzakelijk
zal zijn. Het beïnvloeden van de
studiekeus is niet gemakkelijk.
Van de in die richting gedane po
gingen is nog niet veel resultaat
gezien. Daar staat tegenover, dat
in Nederland na de oorlog toch
wel een duidelijke voorkeur voor
de B-vakken is geconstateerd.
Eovendien wordt de studiekeus
sterk beïnvloed door de studiemo
gelijkheid op de kortst mogelijke
afstand van de woonplaats. Dit
Is dan ook een van de factoren,
waarop de aanbevelingen van het
rapport zijn gebaseerd.
Beide commissies wijzen met nadruk
óp de noodzaak van een goede sa
menwerking tussen de technische
hogeschool in de IJ-mond en de te
Amsterdam gevestigde universitei
ten. Voorts achten zij de totstandko
ming van een nauwe samenwerking
met het in oprichting zijnde kern-
wetenschappelijk centrum te Petten
voor de te vestigen Technische Ho
geschool van grote betekenis. De
commissie spreiding technisch ho
ger onderwijs adviseert de opening
van de Technische Hogeschool in de
omgeving van het Noordzeekanaal in'
1964, met andere woorden twee jaren
na die van de technische faculteit
van de Overijselse universiteit, te
doen plaatshebben.
Het 21-jarige Nederlandse
meisje Corine Rottschaefcr is
dinsdagavond in Londen tot
„Miss Wereld" gekozen. ff
Corine heeft blauwe ogen en ff
f: asblond haar. Zij kreeg behal-
|f ve een trofee een bedrag van
circa 5000 gulden en een auto.
Tweede werd Maria Rossel, ff
ff een 17-jarig meisje uit Peru fff
en derde „Miss Israël", de 18-
f; jarige Ziva Sjomrat, die in het |f
Israëlische leger dient. Vierde
werd „Miss Engeland" en vijf- f§
ff de „Miss Denemarken".
H Corine woont in Den Haag. Zij ff
ff is de oudste van 4 kinderen, fij
H De strijd om de titel werd voor
H de televisie uitgezonden. De
- jury telde 9 leden. ff
ff Schoonheidskoninginnen uit 36 ff
landen deden aan deze wed- ff
f: strijd mee.
lllllllllililltllllllllÉllllllllllllllllllllilllllltlllllllllllillltllllillllllllllllf
6 De beruchte Newyorkse gangster
Frankie Abbatemarco is door twee ge
maskerde mannen doodgeschoten. De
aanvallers konden ontkomen.
A.R.K.A. besprak in
Rotterdam loonvorming
In het Rijnhotel te Rotterdam wordt
het A R.K.A.-congres gehouden.
Voorzitter mr. G. A. A. M. Boot
sprak in zijn openingsrede onder
meer over de gedifferentieerde loon
vorming en het overheidspersoneel.
Spreker braeht het oordeel van de
regering in herinnering, dat de voor
het overheidspersoneel te voeren
loonpolitiek een aan de dag getreden
neiging in de loonvorming tot richt
snoer zal moeten nemen, zoals dit
ook zal moeten geschieden in andere
sectoren van het maatschappelijk
leven, die niet tot het bedrijfsleven
in engere zin behoren.
Maar, zei spreker, in dit oordeel van
de regering schuilt een dubbel ge
vaar. Allereerst zal geen poging wor
den ondernomen om voor het over
heidspersoneel eigen maatstaven
voor de loonvorming te formuleren.
In de tweede plaats dreigt het over
heidspersoneel in het verdelen van
de gestegen welvaart achterop te ra
ken en het slachtoffer te worden van
een politiek, die naar het gemiddelde
zoekt over de materiële en de rechts
positie omvat het program van de
AH.K.A.:
1. effectuering van een rechtvaardi
ger salarisbeleid vooral ten behoeve
van de middelbare en lagere ambte
naren;
2. afschaffing van de gemeente-clas
sificatie;
3. voltooiing van de pensioenwetge
ving en zo goed mogelijk rechtsher
stel met betrekking tot de onrecht
vaardige aanpassingen;
4. de eigen ziektekostenregeling voor
het gehele overheidspersoneel;
5. verbetering van de progressieve
kindertoeslagregelingen;
6. meer systematische maatregelen
voor opleiding en vorming van over
heidspersoneel;
7. reorganisatie van het overleg;
S. speciaal ten behoeve van collega's
in Nederlands Nieuw Guinea: status
van Nederlands ambtenaar, de amb-
tenarenreehtspraak en verbetering
van het overleg in Nederland met
betrekking tot de ambtenarenzaken,
waaromtrent mede in Nederland
wordt beslist.
Amerikaanse schepen
onder Europese vlag
Een aantal Amerikaanse reders <lie
gebruik maken van schepen onder
de goedkope vlaggen van Panama,
Honduras en Liberia, heeft maan
dag in een memorandum te kennen
gegeven dat zij gedwongen zullen
zijn hun schepen in Europa te doen
registreren indien het de Ameri
kaanse bonden v an zeelieden zou ge
lukken de buitenlandse bemanningen
op hun schepen te organiseren.
Het memorandum Is opgesteld door
het „Amerikaanse comité voor vlag
gen van noodzaak", waarbij 19
Amerikaanse scheepvaartmaatschap
pijen en industriële- of oiieonderne-
mlngen zijn aangesloten. In dit me
morandum, dat is aangeboden aan
de regering, wordt gezegd dat het
vrijwel onmogelijk is om zonder sub
sidie tank- en vrachtschepen in de
vaart te houden die met Ameri
kaanse zeelieden zijn bemand, dit
wegens de scherpe internationale
concurrentie. De lonen van de Ame
rikaanse zeelieden zijn volgens het
comité sedert 1946 met 350 procent
gestegen en hiermede is een niveau
bereikt dat meer dan driemaal zo
hoog is als het inkomen van Europe
se zeelieden.
Het Wereldgebeuren
Reuzen
Totopot van 146.025 gulden
voor Drentse bakkersknecht
De eerste pi'ijs van de 99-ste voet
balpool van de K.N.V.B. 146.025)
zal waarschijnlijk geheel in Drente
terecht komen. De 33-jarige bakkers
knecht G. Zwiggelaar uit Klaziena-
veen is tot nu toe de enige, die de
veertien uitslagen goed heeft. De
heer Zwiggelaar is getrouwd en heeft
drie dochtertjes in de leeftijd van 8
tot 15 jaar. Zijn vrouw heeft de af
gelopen zondag de uitslagen via de
radio gecontroleerd. Ze telde toen
dertien goede voodspellingen. Bij con
trole bleken echter veertien uitsla
gen goed te zijn. De heer Zwiggelaar
is van plan, indien hij de totoprijs
inderdaad wint, een klein autootje
aan te schaffen. Zijn werk blijft hij
nonnaal uitoefenen.
Poging tot verzoening tussen
Callas en Meneghini
De sopraan Maria Callas heeft dins
dag te Parijs aan verslaggevers mee
gedeeld dat er een poging zal wor
den gedaan om een verzoening tus
sen haar en haar echtgenoot, Gio
vanni Meneghini, tot stand te bren
gen. Dit zal zaterdag in Milaan ge.
beuren.
9 De Turkse premier. Menderes, zal op
21 januari met zijn minister van buiten
landse zaken, Zorlu, naar Griekenland
reizen voor een officieel bezoek, zo is
in Ankara bekend gemaakt. In mei heb
ben de Griekse premier en minister van
buitenlandse zaken een officieel bezoek
aan Turkijo gebracht.
(Slot van pag, 1
schaker op deze avond: notaris J. J.
van den Ende uit Zierikzee, die door
zijn eindspel-composities zelfs in
Rusland bekend is
Antwoord vau Kcres op de vraag
waarom hij in zulk een sneltrein
vaart zijn partijen afwerkte: „Ik
was bezorgd, dat de schakers uit
Zeeuwsch-Vlaanderen de boot niet
meer zouden halen" Het was tien
voor tien toen de laatste zwarte ko
ning het in een horizontale stand
zocht
Op dat moment zaten er echter nog
enkele tientallen schakers-met-illu
sies te „worstelen" met Van Schel-
tinga en Withuis... Slechts zelden
werd het echter een „luctor et eirer-
go"! Vooral ook tegen Van Sctieltin-
ga, die weliswaar lang niet zo avon
tuurlijk en vermetel als Keres te
werk ging, maar die door zijn rus»
Dank zij de acties van internationale
meester Van Scheltinga waren op
het moment dat deze plaat gescho
ten'werd de meeste „6Jf velden
nog slechts dun bevolkt. Ondanks die
afwikkelingen waren er echter ge
tuige zijn peinzende houding nog
problemen genoeg voor deze Amster
dammer.
(Foto P.Z.C.)
tige en betrouwbare opbouw toch in
vrijwel alle gevallen schier onaan
tastbaar kwant te staan.
Slechts één man de oud-Middel
burger E. J. van der Harst uit Den
Haag bleek in staat de massieve
rust van Van Scheltïnga's stelling te
kunnen verstoren. Na een Rocdapes-
ter tegengambiet bracht hij zoveel
vuur in zijn aanval, dat Van Schel
tinga langzaam maar zeker in het
nauw gedreven werd. Tenslotte was
er voor Van Scheltinga slechts één
oplossing: zijn koniug om leggen.
Overigens bracht Van Scheltinga 29
Zeeuwen tot deze wanhoopsdaad...
Uitzonderlijk was ook nog de presta
tie van de 17-jarige A. M. Verspoor
uit Middelburg, die een remise be
werkstelligde. Klokslag elf u*.:r viel
liier de laatste beslissing...
Politie-eer...
Hoofdklasser Withuis, die 34 tegen
standers had, deed het wat rustiger.
Bij moeilijker stellingen pauzeerde
hij langer en tenslotte rolden er met
de vele winstpartijen voor hem toch
ook remises uit de bus: A. Smit, se
cretaris van de Vlissingse Schaak
club, was de eerste puntverdeler en
dra volgden er meer. Zo bijvoorbeeld
ook J. P. Wijtenburg (Vlissingen),
R-. van Hemert (Goes), J. Inderwisch
(Vlissingen), N. Pels (die de eer van
de Vlissingse politie hoog hield
en als laatste veertig minuten na
middernacht de Vlissingcr G. N.
Steinhauser.
Bij al deze (voornamelijk Vlissingse)
successen voegde de voorzitter van
de Vlissingse Schaakclub, de heer
Smits, de grootste: hij dwong Wit
huis na een prachtige aanval tot ca
pitulatie!
Toen tegen enen de laatste schakers
Britannia verlieten had Paul Keres
samen met Van Scheltinga het
Strandhotel al opgezocht, want van
avond moet hij weer fris in Vlaar-
dingen de simultaanstrijd aanbinden.
Mannen met een lengte van twee
meter zijn geen zeldzaamheid
in Rocanda-Oeroendi, het aan
Kongo grenzende gebied met vier
miljoen inwoners, dat als vroegere
Duitse kolonie onder Belgische
voogdij staat. Gemiddeld zijn de he
ren van de Batoetsistam een meter
en vijfentachtig centimeter lang.
Over de dames zijn zulke precieze
cijfers niet beschikbaar. Maar men
mag rustig aannemen, dat zij
tot de reuzinnen gerekend moeten
worden.
Niet alleen hun postuur, maar ook
hun maatschappelijke positie stem
pelt de Batoetsi-mannen tot „heren".
Deze lichtgekleurde Hamitische
stam, die (als dynamisch herders
volk) in de zestiende eeuw dit gebied
binnentrok, vormt er al vele jaren
een adellijke bovenlaag. De horigen
van deze feodale heren zijn de Ba-
hoetoe's, Bantoenegers wier voor
naamste kracht in hun spieren en in
hun getalssterkte ligt- Zouden in het
land algemene verkiezingen worden
gehouden dan zouden de Bahoetoe's
met die getalskracht de doorslag
kunnen geven. De Batoetsi die in het
verleden allerlei bestuurskwaliteiten
hebben ontwikkeld, slaan namelijk
wanneer het op kwantiteit aankomt
maar een pover figuur. Zij maken
maar zeven procent van de bevolking
uit...
Niet alleen in Belgisch Kongo
maar ook in Roeanda Oeroendi
is thans het kleiner worden van
de wereld duidelijk merkbaar. Er
zijn meer contacten met de buiten
wereld, de radio speelt zijn rol en
denkbeelden en gedachten „waaien"
over, zo ze niet bewust erheen „ge
blazen" worden. De onlusten die
thans alom in Roeanda Oeroendi
heersen, zijn er het bloedig bewijs
van. Het is duidelijk, dat hier spra
ke is van Bahoetooverzet tegen de
feodale toestanden, die in vele ge
bieden in „de rest van de wereld" al
lang tot het verleden behoren. Omdat
de Batoetsi niet alleen de traditionele
„heren" zijn, maar onder het huidige
voogdijschap bovendien als medewer
kers van het Belgische bewind fun
geren, zal bovendien aan deze onlus
ten een anti-westers element niet
ontbreken.
Sociale achterlijkheid gaat hier dus
samen met een „politiek ontwa
ken". En August de Schrijver, de
Belgische minister voor Kongo, onder
wie ook de zaken betreffende Roean-
da-Oeroendi ressorteren, staat dan
ook voor een „reus"achtig probleem.
Hij heeft zijn handen al vol aan de
Kongo, waar ook vorige week in
Stanleystad weer ongeregeldheden
gebeurden. Geen wonder, dat hij in
de toespraak die hij gisteren in het
Belgische parlement over Roeanda-
Oeroendi hield, de nadruk erop legde,
dat het Belgische gezag er beperkt is
door het voogdij-akkoord van de Ver
enigde Naties. Noch België, noch de
volkerenorganisatie of de bevolking
kan eenzijdig de toekomst van het
land regelen, zo betoogde hij. Bij het
program dat hij ontvouwde gaat men
uit van de plaatselijke gemeenschap
pen. Dat ligt voor de hand, want de
Bahoetoe's en de Batoetsi hebben elk
hun eigen dorpen. Terwijl onder Bel
gische leiding plaatselijke bestuurs
organen zullen worden ingesteld die
steeds meer onafhankelijkheid zullen
krijgen, wordt ook het grote pro
bleem van de democratisering van
het bestuur voor het gehele gebied
spoedig aangevat.
De thans regerende Batoetsiknjgers
zullen straks een veer, en hier cn
daar een complete vederdos moeten
laten. De Bahoetoes gaan meevege-
Terecht heeft De Schrijver erop
gewezen, dat de verantwoorde
lijkheid niet alleen berust bij de
Belgen, wier beperkte strijdkrachten
er nog niet in zijn geslaagd om de
vechtenden te scheiden. De Verenig
de Naties zullen moeten meedenken
en meebeslissen over dit brandende
probleem. Het is waarschijnlijk een
bewijs voor het steeds kleiner wor
den van de wereld, en geen „toeval",
dat de onlusten uitbraken, enkele da
gen voordat De Schrijver zijn pro
gram voor Roeanda-Oeroendi in het
Belgische parlement ontvouwen zou.
Het is een van die gevallen, dat hele
volksstammen naar de springplank
willen rennen om uit de „middel
eeuwen" over te wippen naar mo
derne toestanden al doet dat pijn,
vóór reuze-heren en horigen.
Mr. Luns uitgenodigd
door Selwyn Lloyd
Op uitnodiging van de Britse minis
ter van buitenlandse zaken zal de
Nederlandse minister van buiten
landse zaken. mr. J. M. A. Luns, zich
voor besprekingen met de heer Sel
wyn Lloyd op 20 november naar Lon
den begeven.
Na afloop van de strijd was Paul
Keres nog wel bereid de mogelijkhe
den nog eens door te nemen van zijn
partij tegen de Vlissinger Jansen, de
enige Zeeuw, die hem een remise af
dwong
(Foto P.Z.C.)