PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Stichting universiteit in Deventer
en technische hogeschool IJmond
Paul Keres velde in
Zeeland 36 schakers
Vandaag...
UITBREIDING BESTAANDE INRICHTINGEN HOGER
ONDERWIJS AANBEVOLEN
PRINSES IRENE BEZOCHT
UTRECHTS MARCUSKERK
202e jaargang - no. 266
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 11 nov. '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnim. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 xege'.s)
23 cent per regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Grote Markt 2, tel. 4254 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20;,Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adin. tel. 2W
viert koning Gustaaf^Vl n
Adolf van Zweden zijn 77e
M verjaardag;
viert Columbia zijn onaf- p
hankelijksdag (1903)
begint te San Francisco
onder auspiciën van de ge-
meentelijke commissie voor
kunstzaken een internationaal
filmfeest, waarvoor ruim zes-
tig landen zijn uitgenodigd;
hoopt de Nederlandse M
schrijver van romans, toneel- i|
stukken en kinderboeken en
dichter Jan B. Ubink te Den n
Haag zijn 75e verjaardag te
s gedenken.
liilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllÜi
Adviescommissies spreiding hoger onderwijs:
(Van onze Haagse redactie)
De „commissie spreiding hoger onderwijs" en de „commissie
spreiding technisch hoger onderwijs", door minister Cals in juli
1957 en in april 1958 ingesteld, hebben een gezamenlijk rapport
uitgebracht. Zij doen daarin onder meer de volgende aanbeve
lingen:
1. Oprichting -van een nieuwe universiteit in het oosten des
lands, te openen in 1962, met een technische faculteit voor de
studie in de werktuigbouwkunde, de elektrotechniek en de
scheikundige technologie; faculteiten voor de rechtsgeleerd
heid en de economische wetenschappen en studiemogelijk
heid voor sociologie; prekandidaten-opleidingen voor wiskun
de, natuurkunde en scheikunde (met mogelijkheid van uit
groei tot volledige opleidingen). De meerderheid der beide
^commissies acht Deventer de iheest geschikte plaats voor de
ze nieuwe universiteit. Een minderheid geeft de voorkeur aan
het tussen Enschede en Hengelo gelegen landgoed Drienerlo.
De vorming- van de economische fa
culteit te Leiden en de juridische fa
culteiten te Rotterdam en Tilburg
dient geleidelijk te geschieden en
zich in eerste aanleg te beperken tot
datgene wat gewenst is om de studie
der belastingwetenschappen mogelijk
te maken. Ook de sociologe-opleiding
te Rotterdam dient geleidelijk tot
stand te komen en zich in eerste aan
leg te beperken tot hetgeen gewenst
is voor de instelling van een studie
richting „bestuurswetenschappen".
Tilburg beeft al een sociologie-oplei-
ding-. De totale investeringskosten
voor de verwerkelijking van deze
voorstellen worden geraamd op 412
miljoen gulden.
de instellingen van hoger onderwijs
zal bereiken, om aan de vraag naar
academici in do komende 20 jaar te
kunnen voldoen en om het nodige
wetenschappelijk opgeleide potentieel
te kunnen mobiliseren dat Nederland
voor zijn industrialisatie nodig zal
hebben.
Geen alternatief
De voorzitter van de commissie
spreiding hoger onderwijs, dr. A.
J. Pikaar, heeft dezer dagen in
een toelichting op het gezamen
lijk rapport gezegd „wij hebben
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Investering op 412
miljoen geraamd
2. Oprichting van een derde tech
nische hogeschool, te openen ir
1964, in de omgeving van liet
Noordzeekanaal, met als studie
richtingen werktuigbouwkunde,
elektrotechniek en scheikundige
technologie.
3. Uitbreiding van de technische
hogeschool te Eindhoven in 1960/
1961 met opleidingen in de theo
retische wiskunde, de theoreti-
tische natuurkunde en de theore
tische scheikunde.
4. Uitbreiding van de r.k. universi
teit te Nijmegen in 1966 met een
sectic voor tandheelkundige stu
die aan de medische faculteit.
5. Verdubbeling, in 1961, van de ca
paciteit van de tandheelkundige
opleiding der rijksuniversiteit te
Groningen.
6. Uitbreiding in 1961, van de rijks
universiteit te Leiden met een
economische faculteit en een al
gemene baccalaureaatsopleiding.
7. Uitbreiding van de Nederlands
Economische Hogeschool te Rot
terdam met een juridische facul
teit en een opleiding in de socio
logie.
8. Uitbreiding van de Katholieke
Economische Hogeschool te Til
burg met een juridische faculteit.
De door de minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen
ingestelde commissies „spreiding
hoger onderwijs" en „spreiding
technisch hoger onderwijs", res
pectievelijk onder voorzitterschap
van dr. A. J. Pikaar, hoofd van
de afdeling onderwijs en weten
schappen van het ministerie van
o, k. en w., en dr. L. Neher, voor
zitter van de raad voor het hoger
onderwijs, hebben een gezamenlijk
rapport uitgebracht, dat thans aan
de regering is aangeboden. Zodra
de regering zich een oordeel heeft
gevormd over de vraagstukken,
die in dit rapport worden behan
deld, zal de minister van o. k. en
w. hierover mededeling doen aan
de Staten Generaal.
Het rapport doet een aantal aan
bevelingen, zowel voor het stich
ten van nieuwe inrichtingen van
hoger onderwijs, als over uitbrei
ding van de bestaande hogescho
len en universiteiten. Het rapport
zelf telt 65 pagina's, de bijragen
99 pagina's. De belangrijkste pun
ten uit dit rapport alsmede uit de
dezer dagen gegeven mondelinge
toelichting door de voorzitters van
de commissie geven wij hierbij
weer.
Dr. A. J. Pikaar, voorzitter
Commissie Spreiding
Hoger Onderwijs
Wanneer deze aanbevelingen hier in
stringente termen worden weergege
ven, dan is dat, omdat de commissies
in deze opzet de enige mogelijkheid
zien voor het hoger onderwijs om
het hoofd te kunnen bieden aan de
geboortegolf van 1946, welke in 1962
Auto te water
een dode
In Eindhoven is gisteren een auto
met twee inzittenden in het Eind-
liovens kanaal gereden. Een van de
inzittenden, de Helmondse wethouder
H. van Ekert, wist zich te bevrijden
en naar de wal te zwemmen.
Zijn broer, de 40-jarige Frans van
Ekert, die de wagen bestuurde,
kwam om het' leven.
Navo-bijeenkomst na
westelijk topoverleg
De ministers van buitenlandse za
ken van de landen die bij de
Noordatlantische Verdragsorganisa
tie zijn aangesloten, houden op 32
december een speciale bijeenkomst
voor liet aanhoren van een verslag
over de westelijke topconferentie
die op 19 december begint.
De N.A.V.O.-ministers komen voor
hun normale zitting in Parijs bij
een op 15. 16 en 17 december. Tot
èen extra-bijeenkomst werd dinsdag
besloten door de permanente
N-A.V.O.-raad onder voorzitterschap
van secretaris-generaal Spaak.
Vliegrecord New York-Parijs
met 20 minuten verbeterd
Een Boeing 707 van de intercontinentale versie, toebehorend aan de Pan
American World Airways, heeft de afstand New York (Idlewild)—-Parijs
(vliegveld Orly) afgelegd in de fantastische tijd van 5 urn- 44 minuten.
Gezagvoerder Charles Blair vertrok van Idlewild om 2.26 uur G.M.T. en
Jandde dank zij een gunstige staartwind om 8.10 uur op Orly. Er bevon
den zich 82 passagiers aan boord, alsmede tien bemanningsleden.
Het record New YorkParijs stond tot nu toe op naam van de Pan Ameri
can met een tijd wan 6 uur 4 minuten. De transcontinentale versie van
de Boeing verrichtte deze prestatie op 12 december van het vorig jaar.
Voor de eerste maal in de geschiedenis van de burgerluchtvaart werd de
afstand tussen New York en Parijs thans dus binnen de zes uur afgelegd.
Ogenschijnlijk volkomen ontspannen en in het geheel niet geconcen
treerd schreed de Russische grootmeester Paul Keres gisteravond
in het Vlissingse Britannia langs 37 schaakbordenHij was het
briljante middelpunt van de massale simultaanséance, die gister
avond dank zij de organisatie van de Vlissingse Schaakclub en de
Provinciale Zeeuiose Courant werd gehouden. Een werkelijk „grbot-
meesterlijke" Keres zorgde voor even avontuurlijke als verrassende
hoogtepunten in deze simultaanstrijd. Hier besteedt hij uitvoerig
aandacht aan zijn jongste tegenstander de 12-jarige Vlissingse
h.b.s.-scholier Tom Landheer die echter ook moest capituleren. Een
schande was dat bepaald nietwant Keres kwam tot de fantastische
score van bijna 99 procent
Voor verder nieuivs over deze simultaanwedstrijden zie elders op
deze pagina.
(Foto P.Z.C.)
V*\*\WVV\A*VVVVV\A/*VVVVVA'WWS/VWVVVWVVVV*AW
Strijdlust van tijger voor
strijd om „West-lrian"
1 President Soekarno van Indonesië
heeft zijn volk opgeroepen te strijden
voor Ned. Nieuw-Guinea met de
l strijdlust van een tijger.
Een menigte van naar schatting een
half miljoen mensen en het volledige
diplomatieke korps in Indonesië
hoorden dinsdag tezamen met de ge
delegeerden op de elfde conferentie
van het Colomboplan in Djogjakarta
een redevoering van ongeveer een
uur aan, waarin de president het In
donesische volk opriep bezeten te
worden van nationalisme teneinde de
onvoltooide revolutie af te sluiten.
Indonesië moet een vlammende geest,
vastberadenheid en actie bewerkstel
ligen om West_Irian te verkrijgen
en een oprechte en bloeiende samen
leving en een socialistische staat in
Indonesië te scheppen.
Een Nederlandse professor, zei Soe
karno, heeft eens verklaard dat de
geest van het Indonesische volk die
van een tijger was, maar dat 350
jaar kolonialisme deze geest heeft
gedood.
Laten we de geest van de tijger doen
herleven, laten wij een grotere geest
kracht ontplooien, laten wij geen de-
faitisten zijn, riep Soekarno.
India beraadt zich over
antwoord aan China
Premier Neliroe van India heeft
voor een kort bezoek aan Agra, waar
hij een vergadering over coöpera
ties moest toespreken, verklaard dat
de regering bezig is een antwoord op
de Chinese voorstellen tot militaire
ontruiming van het grensgebied op
te stellen. Het antwoord zal na zijn
terugkeer iu New Dellii worden vol
tooid.
Gevraagd naar commentaar op de
voorstellen zei hij: „Wij zullen heel
wat te zeggen hebben over deze za
ken. Het is natuurlijk een belang
rijke kwestie".
Op de bijeenkomst in Agra zei Neh-
roe dat India de Chinese aanspraak
op grote stukken van zijn gebied niet
aanvaardt. „Wij kunnen niet toe
staan dat China een voet op onze
borst houdt".
„Marcuscentrum" was
vol activiteiten
Prinses Irene heeft gistermiddag een
bezoek gebracht aan de hervormde
Marcuskerk en daarmee aan het
zogenaamde „Marcuscentrum"
te Utrecht.
De prinses arriveerde in gezelschap
van haar particulier secretaresse,
mevrouw mr. M. Scholtens-Meurs,
om vier uur precies. Ze droeg een
grijsblauw, getailleerd mantelpak
en een zachtgrijs, vilten hoedje.
Terwijl de klokken van de kerk
beierden werd de prinses ontvan
gen door ds. H. van Schothorst, de
predikant van do Marcuskerk en de
heer J. van de Knijff, voorzitter
van do beheerscommissie van het
„Marcuscentrum".
Eén tegenstander
bevocht remise...
„Hij zit vol geintjes"Deze
korte karakteristiek van Panl
Keres gaf voorzitter J. A. Smits
van de Vlissingse Schaakclub,
gistermiddag, nadat hij in het
Strandhotel te Vlissingen een
half uurtje had gebabbeld met
deze Russische grootmeester!
Maar 's avonds kwamen 37
Zeeuwse schakers in het Vlis
singse Britannia tot de ervaring
dat Keres in het schaakspel nog
veel en veel meer adrem is dan
iu het woordenspel.... Want ook
toen zat hij „vol (geniale) gein
tjes" en meesterlijke vondsten.
Hoe geniaal en hoe meesterlijk
bleek na precies twee uur pas
volkomen: van zijn 37 Zeeuwse
tegenstanders had Keres er 36
geveld
Slechts één (de 39-jarige Vlissin.
ger J. Jansen) beleefde het voor
Zeeland „historische feit", dat zijn
remise-aanbod bij een goedmoedig
gestemde Keres in goede aarde
viel! Zo bereikte deze schaker uit
Estland in de Zeeuwse simultaan
séance de fantastische score van
bijna 99 procent
De andere siniultaanspelers (de Am
sterdammers Van Scheltinga en Wit
huis) liepen weliswaar ongeveer
twee versnellingen langzamer langs
hun tegenstanders, maar kwamen
dan ook eveneens tot een indrukwek
kende score. Internationale meester
Van Scheltinga won 29 maal, verloor
één keer en speelde bovendien slechts
éénmaal remiseOm en nabij 95
is dan 88 procent", stelde Withuis
verzamelde 27 maal de volle winst.
Zesmaal moest hij een remise toe
staan en éénmaal verloor hij. „Dat
is dan 85 procent", stelde Withuis
na afloop met voldoening vast.
Avontuur...
Het liep al tegen kwart voor acht
toen de heer J. A. Smits, voorzitter
van de organiserende Vlissingse
Schaakclub iedereen en inzonderheid
Keres, Van Scheltinga en Withuis
een spontaan welkom toeriep. On
middellijk daarna dankte hij de
P-Z.C. voor „de financiële medewer
king en de ruimte die de P.Z.C. in
zijn kolommen beschikbaar stelt voor
de schaaksport". Met een openings
zet, verricht door de heer F. van de
Velde jr., directeur van de P.Z.C.. be
gon daarna het avontuur aan welge
teld 102 borden...
Het was welhaast vanzelfsprekend,
dat de toeschouwers, die ook In
groten getale waren opgekomen,
onmiddellijk rond het door lange
rijen tafels gevormde vierkant
dromden, waar Keres ten strijde
trok. En liet moet gezegd: deze
Russische grootmeester stelde zijn
kijkers bepaald niet teleur.
Met een atletische tred schreed de
43-jarige Keres, die overigens ook
een topspeler in de tennissport is,
langs de borden. En het werden be
paald geen droge en dorre partijen.
Hij bleek de tegenpool van een an
dere Russische grootmeester: Flohr,
die vorig jaar nog in Vlissingen si
multaan speelde, maar dit welis
waar uitstekend van opzet maar
saai deed.
Zo niet KeresHij zocht het avon
tuur, schiep complicaties, zette zijn
stellingen scherp, maar riskant op
en bracht een tiental tegenstanders
in de waan, dat zij uitstekend, ja
zelfs op een mogelijke winst stonden.
Dat pakte echter al gauw anders uit.
<VV\NAA«VVVvVVVVAAVVVVVV\A
Simultaan-seance in
Vlissingen met meer
dan 100 deelnemers...
Prinses Irene maakte een i w
door de kerk, die gebouwd is "door
de architect ii\ J" B. baron van
Asbeck te Driebergen. Zij toonde
veel belangstelling voor het in be
ton gestorte en met bas-relief van
Pieter D'Hont verfraaide doopvont
en voor de kruisbanier, die is ont
worpen door Marga van Oven,
edelsmid te Driebergen. In het zo
genaamde „aandachtscentrum"
waarin zich de kansel, de avond
maalstafel en het doopvont bevin
den, bekeek de prinses het Avond-
maalszilver en de kanselkleden.
Op dit moment zong een jongens
koortje, onderdeel van het grote
kerkkoor, onder leiding van de
cantor-organist Arïe van de Weg
psalm 23 (de Heer is mijn Herder).
Ook de catechisatiekamer, de admi
nistratiekamer, de onderzoek- en
behandelkamer van het Oranje-
Groene Kruis, de grote zaal, de
cantine en de bejaardensociëteit,
de leeszaal, de bibliotheek, de
speelzaal en de meisjeszaal bezich
tigde de prinses. In al die zalen
zag zij degenen die ervan gebruik
maken druk in de weer, al waren
niet alle dertig clubs die hier el
kaar aflossen present.
ïn de grote Marcuszaal voerde een
balletclubje een korte dans uit. In
de bejaardensociëteit bood de 88-
jarige mevrouw D. Trappel de
prinses een luchtfoto en enkele
boekjes over de kerk en het „Mar-
eusoentrum" aan. Het bezoek werd
afgesloten met een thee in de re
ceptiehal. Gastvrouw was daar me 1
vrouw E. M. L. van Schothorst-
Schaker Withuis mag dan in hemds
mouwen zijn aangetreden, toch zal
hij liet tegen deze tegenstander
de heer N. Pels van de Vlissingse
politie niet verder dan een remise
brengen
(Foto P.Z.C.)
WWWWWWVN^^VWvWW
Ook zocht Keres ongetwijfeld niet
naar gelijkvormigheid, want hij
opende zeer verschillend: c4, d4, ei
en Pf3. Opvallend was ook, dat lüj
slechts zelden in het eindspel korte
metten met zijn tegenstanders maak
te, maar altijd op de fraaiste ont
knoping aanstuurde. Typerend was
bijvoorbeeld zijn antwoord, toen drs.
M. C. Verburg uit Middelburg hem
na afloop opmerkzaam maakte op
een veel snellere beslissing in de
partij Keres—Verburg: „Wij moeten
ook aan het genoegen van de spe
lers denken", zei hij. Keres had de
■heer Verburg «vergenoegd"- met een
dame-offer, waarna deze Middel
burger een rampzalige afloop op de
onderste lijn niet meer kon voorko
men. Dergelijke ervaringen beleefden
ook Jansen uit Waterlandkerkje, dok
ter Facee Scliaeffer uit Kapelle en
andere Zeeuwse groten- Lakoniek zei
Jansen uit Waterlandkerkje: „Pas nu
heeft Keres kunnen bewijzen, dat hij
inderdaad sterker is dan Jansen"...
Een andere Jansen (die uit Vlissin
gen) redde enkele ogenblikken later
echter de Zeeuwse eer. Hij zou de
enige zijn!
Beeld van Kapelle...
Ondanks zijn uitzonderlijke score
van bijna 99 procent, liet Keres
zich na afloop waarderend nit over
zijn Zeeuwse tegenstanders
..Een aantal tegenstanders heeft
het me hijzonder lastig gemaakt,
maar in het eindspel bleek het
tempo toch to hoog1'...
Keres, die voor de ooiiog reeds een
keer in Middelburg simultaan speel
de en die zich op zijn treinreis door
Zeeland bijvoorbeeld nog precies het
typische beeld van Kapelle herinner
de, miste overigens één Zeeuwse
(Zie slot pag3 kol3)
Drieling in Groningen
geboren
In het academisch ziekenhuis te Gro
ningen is dinsdag een drieling ge
boren- Het zijn twee jongens: Edzo
en Donald, en een meisje, Anieta,
respectievelijk wegend 2680 gram,
2290 gram en 1980 gram. Anieta ligt
in de couveuse. De Groningse moe
der, mevrouw Van der Meer. en de
drie kinderen maken het goed.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enige buien. Overwegend matige
zuidwestelijke wind. Over het alge
meen iets lagerè mïddagtemperatu-
ren.
ZON EN MAAN
12 november
Zon op 7.53 onder 16.55
Maan op 15.57 onder 4.30