Meer dan drieduizend
muzikanten
AXELAAR ONDER INVLOED OP
HET INBREKERSPAD
ZEEUWSE „WIT-GELE KRUIS"
BOEKTE IN 1958 LEDENWINST
8
PROVINCIALE ZEEUWSE O OU R AN T
VRUDAG 6 NOVEMBER 1959
IN ZEELAND BLAZEN THANS
Rapport van de
Stichting Zeeland
De Stichting- Zeelaud voor maat
schappelijk on cultureel werk heeft
een rapport het lielit doen zien over
do harmonie- en fanfarecorpsen in
Zeeland. Het bevat uitgebreide gege
vens over dezo verenigingen, het aan
tal, activiteiten, do opleiding, con
coursen enz-, welke gegevens aan het
slót nog eens zijn samengevat, nier-
uit blijkt, dat er in Zeeland 27 har
moniecorpsen zijn en 28 fanfare-ge
zelschappen. Totaal zijn er ca. 3400
muzikanten, d.w.z, 120 per 10.000 in-
Bachten Steene-project te
Middelburg aanbesteed
Donderdagochtend is door de dienst
Gemeentewerken van Middelburg
aanbesteed do bouw van een gym
nastiekzaal mot verenigingsgebouw
op het terrein aan de Bachten Steene.
Zoals bekend, wordt dit project ge
bouwd in combinatie met de Vereni
ging van Vrijzinnig Hervormden,
voor wie het verenigingsgebouw be
stemd Is.
De aanbesteding geschiedde in twee
percelén, te weten bouwkundige
werkzaamheden en glas- en schilder
werk.
Voor de bouw waren achttien gega
digden, waarvan de aannemer B.
Stègink uit Vlissingen met 244.200
de laagste eu het aannemersbedrijf
gebr. De Bonth, v.h. G. Bonth-van
•Dommelen te Nieuwkuik met
268.S00 de hoogste was. De laag
ste van de vijf inschrijvers voor hét
glas- en schilderwerk was het schil
dersbedrijf P. J. de Munck té Mid
delburg met 9800.
De totale inschrijving luidt, als
volgt: 1. aannemer B, Stegink te
Vlissingen 244.200; 2. N. Blanken-
burgh, Nieuwdorp 244.850; 3. C.
Priem, Lewedorp 246.900; 4. L. de
Jong, Vlissingen 247.300; 5. D. van
der Poel, Oudelande 251.000; 6, fa.
M. Walraven en Zonen, Middelburg
252.000; 7. J. van de Linde, Kloe-
tinge 252.300; 8. aannemersbedrijf
Jan Verhage, Vlissingen 253.000;
9. J, M. Goedemondt, Vlissingen
253.725; 10. J. Gesehiere, Middel
burg 255.890 11. fa. Van Schaik en
Gilde, Middelburg 256-800; 12. J.
Walraven, Sint-Laurens 260.300;
13.. J. 1a, Gasse, Koudekerke
261.800; 14. C. van de Klippe,
Vlissingen 262.0Ó0; 15. S. A. Ver-
sluijs, Middelburg 265,700; 16. E.
G. Lindenbergh, Vlissingen
265.846; 17. Gevaerts-Bergshoef,
Rotterdam 267.500; 18. aannemers
Gebr. De Bonth v.h. G. de Bonth-van
Dommelen, Nieuwkuilc 268.300.
Uitvoeren glas- en schilderwerk: 1.
schildersbedrijf P. J. de Munck te
Middelburg 9800; 2, L. M. Roosen
daal, Goes 9830; 3. schildersbedrijf
J. C. de Coclc, Middelburg 10.580;
4. C. Dellebeke, Arnemuiden 10.980;
5. W. S. Pouwer, Sint-Laurens
f 11.000.
woners, hetgeen overeenstemt met
Friesland. In allo woonkernen op
de kleinste na is een corps, terwijl
enkele grotere steden er meer heb
ben. Er zijn maar weinig vrouwelijke
leden, namelijk 2%. Driekwart van
de harmonieën heeft een nniform,
terwijl bij de fanfares slechts een
kwart is geüniformeerd.
Aan het rapport zijn een achttal be
leidsconclusies toegevoegd. Hieruit is
het volgende ontleend:
Meer propaganda onder de jeugd
voor deze vorm van muziekbe
oefening lijkt wenselijk. De op
leiding zal dan evenwel eerst ver
beterd moeten worden.
Federaties cn bonden moeten
overwegen in hoeverre vrijere
keuze op dc concoursen mogelijk
is.
9 Overleg is gewenst tussen fede
raties. bonden, Zeeuwse Muziek
school en provinciaal bestuur over
de aanstelling van eén muziekad-
vlseur.
Provinciale maatregelen zouden
- kunnen inhouden een roulerings-
sehema van steunbedragen voor
de vernieuwing van het instru
mentarium. De federaties en de
bonden zouden dan een soort ruil-
MIRIM
Geen belangstelling
voor Zeeuws volkslied
H Bij het onderzoek voor het
s rapport over de harmonie en §g
fanfaremuziek in Zeeland is m
gevraagd in hoeverre men in
ff het bezit was van volledige m
partituren van Jan Morks'
Zeeuwse Volkslied. Voorts werd
'ff de vraag gesteld of men even-
p tueel geneigd zou zijn aan een p
gezamenlijke heruitgave deel
te nemen. Deze vragen sloegen m
echter niet aan. Ruim de helft p
van dé harmonieën was nog
goed voorzien óp dit punt, even-
i§ als een derde deel van de fan- f|
fares. Bij de harmonieën was
het enthousiasme voor een her-
uitgave zowat half om half, f§
terwijl do fanfares cr negatief
tegenover stonden...... p
iiijiuiiijii^ÖUlip
en leenbureau móeten instellen:
sommige verenigingen hebben in
strumenten te kort; andere zijn
opgeheven of hebben te veel.
Bij het rapport zijn drie bijlagen ge
voegd: een lijst van de harmonie- én
fanfaregezelschappen, voorts de vra
genlijst die aan de korpsen is over
gelegd cn een door dr. J. Danisltas
geschreven beknopte weergave van
het „basisplan voor opleiding van
spelers en dirigenten", een landelijk
project dat thans een begin van uit
voering heeft gekregen o.a. op de
Zeeuwse Muziekschool. Het onder
zoek, dat aan de totstandkoming van
het rapport voorafging, werd ver
richt dooi' de sociologen der stichting,
drs. L. Turksma en dié; J. S. Rienks.
POLITIERECHTER MIDDELBURG
Etalageruit ingeslagen om
„kas te controleren"
Donderdagmiddag stond voor de Mid
delburgse politierechter de 31-jarige
Axelse transportarbeider B. F. van
den B. voor twee feiten terecht: het
opzettelijk vernielen van een etalage
ruit op 27 juni te Axel en mishande
ling van een caféhouder te Koewacht
op 3 oktober j.l. In beide gevallen
speelde sterke drank een belangrij
ke rol.
Het ingooien van de etalageruit had
een begin moeten zijn van een in
braak, maar zover was het niet ge
komen. De politie verscheen ten to
nele en rekende Van den B. in. In
dertijd had hij tegen verbalisanten
verklaard, dat hij eens wilde kijken
of er t geld in kas zat. In nuchtere
staat durfde hij hier niet toe over
gaan, zodat hij eerst enkele cafés
bezocht, waar hij zich moed in
dronk
Met zijn eleboog had hij vervolgens
de ruit ingeslagen, waarbij hij zijn
kleren scheurde. Dit ging niet zon
der lawaai gepaard. Toen Van den
B. ging kijken of er iemand op 't ge
luid afkwam liep hij in de aimen van
de politie. Op het politiebureau gaf
hij alles toe, maar tijdens de zitting
kwam het niet zo vlot over zjjn lip
pen. Voor,, de tweede maal kwam hij
mét de politie in aanraking toen hij
op 3 oktober plotseling een bejaarde
caféhouder aanvloog toen deze on-
Dönderdag is hel Bachten Sleene-
project te Middelburg aanbesteed,
een project, dal de gecombineerde
bouw van het verenigingsgebpuw
voor de Vrijzinnig-Hervormden en
een turnlokaal aan de Bachten Stee
ne omvat. Men zal nu spoedig met
de homo beginnen.
In de a]gelopen dagen is de gemeen
te reeds gestart met de voorbereiden
de werkzaamheden. In de Burggang
naast het project wordt namelijk een
nieuwe riolering aangelegd, die
wordt aangesloten op de bestaande,
die enigszins verlegd wordt.
(Foto P.Z.O.).
enigheid over betaling had met een
klant, de 18-jarige T.' M. R.
De officier van justitie, mr. T. Le-
bret, eiste voor het eerste feit 1
maand gevangenisstraf voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar,
alsmede ondetoezichtstelliug van
het Zeeuws Bureau voor Alcoholis
me plus bijzondere voorwaarden en
een boete van 60. Voor de mishan
deling vroeg hij 40 subs. 8 dagen.
De politierechter, mr. B- S. Sieperda,
die do eerste boete van j* 60 in zijn
vonnis verlaagde tot 30, vonnisto
verder conform.
De 18-jarige T. M. R. uit Koewacht,
voor wie de transportarbeider het had
opgenomen, stond ook terecht, zij
het voor een heel ander feit. Hij
moest zich verantwoorden voor het
rijden onder invloed op een brom
fiets, die hij bij een café had wegge
nomen. Tijdens de rit haalde hij aller
lei rare stunts uit. Zo had men ge
zien, dat hij op een ogenblik de bei
de voeten op het stuur had. In ,zijn
bloed werd een promillage van 1,80
geconstateerd.
De .eis van 3 weken gevangenisstraf,
waarvan 2 voorwaardelijk met een
proeftijd van 3 jaai*, alsmede onder-
toéziclitstelling van het Zeeuws Bu
reau voor Alcoholisme, veranderde
de politierechter in zijn vonnis in
1 maand gevangenis voorwaardelijk
met een proeftijd van 3 jaar, onder
toezichtstelling van het Z.C.A. met
ontzegging uit de rijbevoegdheid
voor de tijd van 1 jaar, alsmede een
boete van 50 subs. 10 dagen
Vissen
De 50-jarige kippen- en varkens-
mester R. E. van L. uit Koewacht
was wezen vissen en had hierna
enkele glazen bier gedronken, die
zoals hijzelf zei: „niet goed vie
len". Onder invloed werd hij door
de gewaarschuwde marechaussee
achter het autostuur vandaan ge
haald.
De eis luidde 1 maand gevangenis
straf voorwaardelijk met een proef
tijd van 3 jaar, ontzegging uit de rij
bevoegdheid voor 1 jaar, een boete
van 250 subs. 50 dagen, alsmede
ondertoezichtstelling van het Z.C.A.
plus bijzondere voorwaarden, De po
litierechter hield deze eis in zijn von
nis aan, doch verhoogde de voorwaar
delijke gevangenisstraf met twee
maanden.
De Oostzaanse eerste machinist van
een kustvaarder W. N. had, toen zijn
seliip in Terneuzen lag", zijn kapitein
meerdere in rang beetgepakt en
allerlei bedreigingen tegen hem ge
uit. Daar deze zaak niet helemaal
uit de doeken kwam, werd besloten
tot aanhouding om enkele getuigen
op te roepen.
Uien
Dat diefstal, ook al gaat het om
slechts drie kilo uien, gestraft wordt,
heeft de landarbeider B. A. T. uit
Rctraneliement moéten ervaren. Op
4 september had hij zonder toestem
ming op een perceel grond onder
Zuidzande wat uien opgeraapt, waar
voor hij conform werd veroordeeld
tot 25 subs. 5 dagen.
De artiest Chr. V., die met vioolspel
zijn brood verdient en thans met zijn
woonwagen te Oss verblijft, stond
terecht, omdat hij in augustus 1c
Sas van Geut met de auto van zijn va-
dor een fietser liad aangereden. Bo
vendien was hij niet in liet bezit van
een rijbewijs, V. was na liet ongeluk
doorgereden. De eis hiervoor liiidde
4 weken onvoorwaardelijk en ontzeg
ging uit de rijbevoegdheid voor dc
tijd van 1. jaar.
De politierechter vonniste met 1
maand voorwaardelijk met een proef
tijd van 3 jaar plus ontzegging uit.
de rijbevoegdheid voor 2 jaar.
De muzikant-koopman M. H., dié met,
zijn woonwagen verblijft te Bergen
op' Zoom, stond voor de zoveelste
maal terecht, omdat hij in een auto
had gereden, terwijl hi] uit de rijbe
voegdheid was ontzet. De officier
vroeg hiervoor twee maanden on
voorwaardelijk, alsmede een aanvul
lende ontzegging uit de rijbevoegd
heid voor 1 jaar.
Het vonnis luidde 3 maanden
voorwaardelijk met een proeftijd
van 3 jaar. Mr. Sieperda vond het
niet nodig om er weer een jaar
ontzegging hij te voegen, omdat
er toch nog zoveel loopt
(Advertentie)
JAARBOEKJE VERSCHENEN
In Breskens werd een
nieuwe afdeling opgericht
Afscheid burgemeester van
Amemuiden woensdag a.s.
Burgemeester W. H, van der Heide
van Arnemuiden zal in verband met
zijn benoeming tot burgemeester van
Bunschoten met ingang van 16 no
vember a.s., op woensdag 11 novem
ber a.s. afscheid nemen van Arne
muiden. Deze afscheidsbijeenkomst
wordt in do raadzaal van het ge
meentehuis gehouden en begint om
2 uur.
In 1958 heeft de provinciale bond
„Het Zeeuwsche Wit-Gelo Kruis" een
winst van 173 leden geboekt, zodat
het totaal-aantal thans op 15.238 is
gekomen. Het jaarboekje-1959, dat
met het oog op de jaarvergadering
van zaterdag 13 december a.s. aan tie
verschillende, afdelingen is toegezon
den, laat zien, dat ook hij verschil
lende andere onderdelen van het
kruiswerk een stijging is te constate
ren.
Zo is er een nieuwe afdeling (Bres
kens) aan de reeks van 30 toege
voegd, er werden 6484 maal .(1957:
4858) verplegingsartikelen uitge
leend, terwijl ook de totale uitgaven,
die f 279.504,23 beliepen in vergelij
king met 1957 bijna met f 32.000 zijn
gestegen. In de gemeentelijke subsi
dies en de maximale contributies van
de afdelingen is niet veel wijziging
gekomen. Aldus de algemene gege
vens in het jaarverslag, waarvan de
bijna 70 bladzijden verder een volle
dige adreslijst van wijkverpleegsters,
van besturen der plaatselijke afdelin-
Jenlielfabrietan Emile lockefeer N.V, Huisi (Z).
Op „berg" te Borssele
stond een toren
In de afgelopen weken zijn wederom,
evenals verleden jaar om deze tijd,
vanwege het Rijksmuseum van Oud
heden te Leiden onder leiding van dr.
W. G'. Braat, opgravingen verricht in
de „Berg van Trye" te Borssele.
Er werden een paar profielen door de
borg gegraven, die de gegevens, die
het vorige jaar verkregen werden, op
bevredigende wijze aanvulden. Hier
bij kwam aan het licht, dat er hal
verwege de berg, aan do oostzijde,
ook nog een zware toren gestaan
moet hebben, die met zijn buiten
muur op de ringmuur rustte.
Ook werd ter aanvulling van vroe
gere gegevens nog een stuk van do
ringmuur, aan de voet van de berg,
blootgelegd. Men zal zich herinne
ren, dat reeds in 1946 kon worden
vastgesteld, dat ook op de top van
de berg een klein stenen torentje
heeft gestaan. Aan de laatste steen-
bouw, die waarschijnlijk van om
streeks 1200 dateert, zijn nog twee
perioden in houtbouw voorafgegaan,
die door brancl te gronde zijn ge
gaan. De berg was toen aanmerke
lijk lager.
Het stamslot der Heren van Borssele
is een zogenaamde torenheuvel ge
weest, d.w.z. een kunstmatig opge
worpen heuvel met een ringmuur
om de voet en een toren op de top.
Ook vrijwel alle andere zogenaamde
vliedbergen in Zeeland zijn zulke
kasteeltjes geweest, aanvankelijk in
de 10e—11e eeuw minder hoog cn
van hout gebouwd, in de 12e of 13e
eeuw verhoogd en in baksteen her
bouwd. Zulke torenburchten zijn
geenszins aleen maar karakterestiek
voor Zeeland. Men vindt er o.a. tal
loze voorbedden van in Duitsland,
in het Rijnland, in Normandlë, in
Engeland, in Denemarken en elders.
Ook in Friesland is er een groot
aantal geweest, maar deze zijn thans
op twee na alle afgegraven en zeer
waarschijnlijk vond men ze ook in
Holland en andere delen van ons
land.
Duits consul-generaal
dr. Liebrecht toegelaten
-In dc Staatscourant van donderdag
is bekendgemaakt, dat bij koninklijk
besluit dr. I-I. Liebrecht is erkend en
toegelaten, op de voet van vreemde
ling. als consul-generaal van de
Bondsrepubliek Duitsland te Rotter
dam, voor de provincies Noordbra
bant, Zeeland en ZuidhoUand ten zui
den van de spoorbaan Katwijk-Lei-
den-Alphen-Wóerdon, echter met uit
zondering van 's-Gravenhage, Loos
duinen, Voorburg, Rijswijk (Z.H.) en
Wassenaar.
Collecte
De in Wemeldinge gehouden Zeeuw
se Collecte hoeft 215,45 opgebracht.
Festijn in Kapelle voor
schipperskinderen
De Van Leer's vatenfabrieken zullen
zaterdag 7 november ter gelegenheid
van het veertigjarig bestaan op ze
ven plaatsen in ons land feesten or
ganiseren voor schipperskinderen.
Een van deze plaatsen is de veiling
hal te Kapelle-Biezelinge.
Het bedrijf wilde dit keer een feest
•voor kinderen, die op enigerlei wijze
iets of veel tekort komen aan ont
spanning en plezier. Mede door rela
ties met de binnenscheepvaart en in
overleg met betrokken functionaris
sen van het ministerie van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, viel de
keuze op de schipperskinderen. Zij
immers moeten op internaten in vier
jaar tijds stof verwerken voor zeven
leerjaren. Hun schooldag bestaat uit
drie lesperioden, zodat het vermaak
in hun jonge jaren duidelijk in.de
knel komt.
In totaal zullen er aan de feesten
vierduizendkinderen meedoen.
In elke plaats zullen 250 tot 700 kin
deren bijeenkomen. Het programma
begint om tien uur 's morgens en zal
afgelopen zijn om vijf uur 's mid
dags. De kinderen zijn onderverdeeld
in vier leeftijdsgroepen; elke groep
heeft een eigen kleur muts op, de
leiding inbegrepen, terwijl de pluim
op de muts de school zal aangeven.
De K.R.O. zal dezelfde middag in
een aan de binnenscheepvaart gewijd
programma van de „Wigwam" een
reportage geven van de feestelijkhe
den.
gen en gedetailleerde jaaroverzichten
van de verschillende gespecialiseerde
commissies bevat.
Met veel. dankbaarheid maakt bij
voorbeeld de commissie voor de
hygiëne van het kind melding van
het vele inentingswerk. dat in het
verslagjaar is verricht, speciaal
tegen kinderverlamming. Ook is
het aantal consulten aan de kleu
terbureaus van 2041 tot 2428 op
gelopen. De drie zusters van het
bemiddelingsbureau voor de r.-k.
kraamzorg 'in Zeeland hebben te
zamen ongeveer 2250 bezoeken af
gelegd.
M.O.B.-werk
De secretaris van de commissie voor
de geestelijke volksgezondheid deelt
in zijn verslag over 1958 mee, dat
het zogenaamde M.O.B.-werk oen
steeds toenemende belangstelling en
waardering geniet. Ook van de zijden
van justitie en huisartsen. Over de
jaarlijkse subsidie, die thans een be
drag van f 16.000 beloopt is deze
commissie zeer tevreden.
Over de cijfers van de werkzaamhe
den van de dienst geestelijke volks
gezondheid zegt de commissie, dat
een kwantitatieve uitdrukking in ge
tallen van de mensen, die op consult
kwamen, wel een zeer magere ab
stractie van.de resultaten weergeeft.
Een elders in het land georganiseer-
do vijfdaagse tocht met 25 van do,
meest Iralpbohoovende patiënten in
autobussen vanuit Noord-Holland
naar Zuid-Limburg dwingt do com
missie voor rheuinabestrijdiug veel
respect af. Aan het eind van het
jaaroverzicht stelt deze commislo dan
'ook de vraag of een dergelijk initia
tief ooit niet voor de Zeeuwse rheu-
mapatiënkm verwezenlijkt zou kun
nen worden. Op het programma voor
de wijkgebouwen staan titans nog ge
noteerd de gemeenten Breskens, Vlis
singen en Zuiddorpe.
Aanbesteding persleiding
en porapgemaal te Kapelle
In hot gemeentehuis te Kapelle werd
aanbesteed het leggen van 1750 me
ter persleiding, exclusief dé buizen
en het bouwen van een pompgemaal
De vestiging van een conservenfa-
briek aan de Sch'oorse Bredcweg te
Biezelinge maakte het voor de af
voer van het afvalwater noodzakelijk
een persleiding te leggen. Zoals be
kend zal deze persleiding uitmonden
in de Westerschelde. Het pompge
maal, dat een tien meter hoge druk-
toren behelst zal gebouwd worden op
de hoek van het Schotwegje-Abdij-
straat.
Voor dit gecombineerd werk werd
als volgt ingeschrevenFa. J. A.
Leijs te Kapelle 115.000; Fa. F.
Düynhouwer en Zn., Goes 127.000;
Fa. J. en K. den Ouden, Biervliet
133.427; Aannemersbedrijf H.
Stouten, Brouwershaven 138.000;
Fa. A, W. Wandel, 'Nieuwerkerk
139.000; Fa. P. de Raat, St.-Phir
lipsland 140.250; Fa. Gebroeders
Everaars en Van den Bergh, Steen
bergen 143.000; Fa. J. W. Verdoorn
Papendrecljt 176 000 en Fa. D.
Monshouwer, Heerjansdam 188.000.
De raming bedroeg 158.000. Het
werk werd gegund aan do laagste
inschrijver, de firma J. A. Leijs te
Kapelle.
Kamer van Koophandel
11 november a.s. bijeen
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor de Zeeuwse Eilanden te
Middelburg houdt woensdag 11 no
vember a.s. een algemene vergade
ring in hotel ..De Korenbeurs" te
Goes. Tijdens deze bijeenkomst houdt
de heer P. G. van der Weele, de voor
zitter van do Koninklijke Nederland
se Middenstandsbond en lid van de
Stichting van de Arbeid, een cause-,
rie over „Enkele kanttekeningen
rond de ontwikkeling van de vrijere
loonvorming".
Nagekomen advertenties.
Heden overleed, tot ons
groot leedwezen, onze
zeer geachte muziek
leraar
J. ADRIAANSE.
Zijn nagedachtenis zal
bij ons in ere blijven.
Zijn bedroefde
leerlingen.
Vlissingen,
2 november 1959.
Eiiige én algehele kennisgeving.
Hiermede geven.wij U kennis.dat tot onze diepe
droefheid, iia een langdurig, geduldig gedragen
lijden, zacht en kalm van óns is heengegaan, mijn
innig geliefde man en onze lieve vader, behuwd-
en grootvader
MAARTEN WILLEM EUGENE MILtENAAR,
echtgenoot van Maria Cornelia Riemens,
op de leeftijd van 61 jaar.
Oost-Souburg
P, W. Millenaar.
A. MillenaarPijnacker.
Marianc.
Robbij.
Els.
Vlissingen
E. C. Kloct-
J. Kloet.
-Millenaar.
Vlissingen, 5 november 1959.
Coosje Buskenstïaat 50.
De teraardebestelling zal plaatshebben op maan
dag 9 november op de algemene begraafplaats te
Vlissingen. Vertrek van Coosje Buskenstraat 50
des namiddags 2 uur.
Geen bloomen.