Nobelprijs voor de Vrede toegekend
aan Engelsman Philip Noel-Baker
mmm
Simultaanseance van Keres
TWEEDE KAMER PLEIT VOOR
DE PROBLEEMGEBIEDEN
HOGE RAAD BEHANDELT
BOYCOT „GOEDKOPE VLAG"
VRUDAQ 0 NOVEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE OOÜRANT
l
Labourdeskundige
voor ontwapening
Is Oslo is bekendgemaakt, dat
de Nobelprijs voor de Vrede is
toegekend aan de Engelsman
Philip Noel-Baker. De prijs be
draagt dit jaar 220.678,14
Zweedse kronen (bijna 160.000
gulden). De toekenning ervan
is aangekondigd door 't Nobel-
comité van het Noorse parle
ment Noel-Baker is een van de
voornaamste woordvoerders
van de Britse socialistische par
tij over ontwapening, een on
derwerp waarover hij een boek
geschreven heeft. 'Hij is minis
ter voor betrekkingen met het
Gemenebest geweest. Noel-Ba
ker is de achtste Engelsman
aan wie de vredesprijs is toege
wezen.
Hardloper
Noel-Baker, die vier dagen geleden
zeventig werd, is de zoon van een
rijke, uit Canada afkomstige in
dustrieel. De Nobelprijswinnaar
deed zijn middelbare studies in
Engeland en de Verenigde Staten
en ging daarna naar de universi
teit van Cambridge, waar hij al
spoedig tot de briljante studenten
gerekend werd. Maar ook op
Moordenaar
Podola
terechtgesteld
De dertigjarige Canadese fotograaf
van Duitse afkomst Günther Fritz
Podola Ss donderdagochtend in de
Wandsworthgevangeuis te Londen
terechtgesteld wegens moord op een
Londenso rechercheur in juli van dit
jaar.
Voor de gevangenis had zich een
honderdtal mensen verzameld. Een
donderdag vrijgelaten gevangene uit
de Wandsworthgevangenis heeft
meegedeeld dat er in de gevangenis
in de nacht van woensdag op donder
dag voortdurend betogingen zijn ge
weest. Er waren veiligheidsmaatre
gelen genomen, onder meer waren al
le klokken stilgezet, zodat niemand
wist wanneer het ogenblik van de
executie was. Een woordvoerder van
het ministerie van binnenlandse za
ken heeft echter ontkend dat er beto
gingen in de gevangenis zijn geweest.
Voor de woning van de minister van
binnenlandse zaken, Butler, liepen
twee vrouwen en acht mannen met
borden met de woorden: „Red Podo-
la's leven". Het ministerie van bin
nenlandse zaken heeft voorts de pers
berichten tegengesproken volgens
welke de beul, Allen, bevriend zou i
zijn geweest met de door Pedola ge
dode politieman, Purdy,
Friese gemeenten klagen
over „discriminatie"
Gemeentebesturen ran 19 Friese ge
meenten, die buiten het ontwikke
lingsgebied doch in het probleem
gebied liggen, hebben een tele
gram gezonden aan de fractievoor
zitters der grote partijen. Zij spre
ken hun grote ongerustheid uit over
wat zij noemen do „grove discrimi
natie van niet tot kern aangewezen
gebieden en daarin gelegen bedrij
ven" in het regeringsbeleid ten
aanzien van de industrialisatie van
het probleemgebied Friesland.
In het telegram zeggen de gemeen
tebesturen, dat reeds bestaande ver
schillen door deze politiek worden
geaccentueerd en dat bestaande be
drijven worden bedreigd met ver
plaatsing naar elders.
Zij dringen aan op de van toepas
sing zijnde verklaring van de njks-
premleregeling voor industriële on
dernemers in het gehele probleem
gebied, ongeacht de plaats van ves
tiging.
Het telegram werd gezonden aan de
fractievoorzitters van de K.V.P.,
P. V. d. A.. V.V.D., A.RJP. en C.H.U.,
in de Tweede Kamer. Afschriften
werden gezonden aan de ministers
van economische zaken en van bin
nenlandse zaken en het provinciaal
bestuur van Friesland.
SOUVENIR. Fotograaf Jorge AJves
de Lima kwam in Rio de Janeiro bij
de politie aangifte doen, dat hem een
leeuwevel was ontstolen. Het vel ver
tegenwoordigde niet alleen een be
drag van meer dan 1000 gulden", zo
zei hij, „maar het is voor mij ook een
bijzonder waardevol bezit als herin
nering. Toen de leeuw nog leefde en
nog zijn huid bezat, heeft hij een heel
goed vriend van mij verslonden tij
dens een jachtexcursie".
LEEUW ALS OVERSTEKER. Een
melkboer uit Hilleroed in Denemar
ken reed dinsdagmorgen vroeg
het was nog donker tegen iets op.
Hij stapte uit en ontdekte dat hij een
jonge leeuw had aangereden. De
melkboer werd kort daarop naar het
ziekenhuis gebracht, waar hij be
handeld werd voor een „shock". En
de leeuw keerde onder begeleiding
naar het circus terug waaruit hij
ontsnapt was.
sportgebied was Noel-Baker een
uitblinker. Hij was een goede
hardloper. In 1912 ging hij als
leider van de Britse ploeg naar de
Olympische Spelen. In 1924 werd
hij benoemd tot hoogleraar in het
volkenrecht aan de universiteit
van Londen. Tien jaar later trad
hij op als lector aan de Yale-
universiteit. Hier werd hij voor
zijn werk onderscheiden met de
Howlandprijs.
Noel-Baker, evenals zijn vader een
overtuigd Quaker, word in de
Eerste Wereldoorlog van militaire
dienst vrijgesteld. Niettemin
kreeg hij verschillende militaire
onderscheidingen voor betoonde
dapperheid toen hij in Frankrijk
en België de leiding had van een
ambulancedienst.
Oorlogsmisdadiger Merten
door Grieken vrijgelaten
Do Duitse oorlogsmisdadiger Max
Merten is donderdagochtend door de
Griekse regering in vrijheid gesteld.
Hij vertrok onmiddellijk met een
toestel van de Lufthansa naar West-
Duitsland.
Onlangs nam het Griekse parlement
een wet aan krachtens welke de ver
volging van Duitse oorlogsmisdadi
gers werd gestaakt en veroordeelde
oorlogsmisdadigers op vrije voeten
kwamen.
De minister van buitenlandse
zaken Averoff ontkende aantijgin
gen van de oppositie dat het ont
werp onder Duitse pressie was inge
diend.
Merten werd eerst op 5 maart van
dit jaar tot 25 jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Bezoldiging burgemeesters
wordt herzien
De aanpassing van de burgemees
tersbezoldiging aan de per 1 april
1958 voor het rijkspersoneel getrof
fen salarismaatregelen, werd, han
gende het overleg nopens de aan
passing van de salariëring van het
onderwijzend personeel, vorshands
aangekondigd.
Hoewel bedoeld overleg nog niet is
beëindigd, meent de huidige minister
van binnenlandse zaken, naar hij aan
de Tweede Kamer meedeelt, dat het
wenselijk is de overeenkomstige her
ziening van de bezoldiging van de
burgemeesters der kleine gemeen
ten niet langer uit te stellen. Een
wijziging van het bezoldigingsbesluit
burgemeesters 1954, waarbij onder
meer dit punt werd geregeld, wordt
inmiddels voorbereid.
Na de Eerste Wereldoorlog werd hij
benoemd tot lid van de Britse de-
legatie naar de Vredesconferentie, j
Noel-Baker heeft verscheidene
boeken over internationale kwes
ties geschreven. In zijn boek „The
arms race", dat in juni 1958 het
licht zag, schreef hij: „De concur
rentiestrijd op het gebied van de
moderne wapens is een dodelijk
gevaar voor de mensheid gewor
den". Hij betoogde in dit boek dat
de enige manier om een einde te
maken aan de bewapeningswed
loop een ontwapeningsverdrag
„over de gehele linie is". De ont
wapening moet volgens het ge
paard gaan met een doeltreffende
internationale controle.
In 1929 werd Noel-Baker voor de
eerste maal tot parlementslid ge
kozen. Hij verloor zijn zetel in
1931, maar werd in 1936 herko
zen. Tijdens de Tweede Wereld
oorlog diende hij zijn land als
parlementair secretaris voor het
ministerie van vervoer. Toen de
Labourpartij in 1945 aan de macht
kwam, werd hij benoemd tot lei
der van de Britse delegatie naar
de Verenigde Naties.
Tijdens het Labourbewind na de
Tweede Wereldoorlog heeft Noel-
Baker verschillende ministeriële
functies bekleed. Hij is ook voor»-
zitter van de Labourpartij ge
weest en is thans nog een van de
belangrijkste socialistische des
kundigen voor buitenlandse za
ken. In het afgelopen jaar heeft
Noel-Baker de Sowjet-Unio en
communistisch China bezocht.
(Slot van pag1)
Iangrijk, dat hij aan de minister ver
zocht de mogelijkheid na te gaan
van een afzonderlijk Kamerdebat
hierover op. een dag in het lopende
zittingsjaar. Hij bepleitte verder een
gedecentraliseerd beleid ten aanzien
van de ïndustriespreiding en de aan
wijzing van industrialisatiekernen,
zij het onder centrale supervisie.
In de desbetreffende gebieden zou
dat zijus inziens meer vertrouwen
wekken.
De Zuidelijke afgevaardigde vond,
dat het noorden in het industrialisa
tiebeleid geen slechte plaats heeft
gekregen. Er zijn daar 32 industriali-
satiekemeri tegen 12 in de zuidelijke
provincies. In de jaren 1957 en 1958
zijn aan de ontwikkeling van het
ARREST OP 18 DECEMBER
yy
Vernietiging arrest van
Haags hof geconcludeerd
De advocaat-generaal bij de Hoge
Raad, mr. Loeff, nam donderdag
conclusie in de zaak van de boycot,
die fn december 1958 gedurende \ier
dagen in Nederlandse havens is toe
gepast op de schepen, die onder zo
genaamd goedkope vlag varen. Deze
boycot was georganiseerd door de
Internationale Federatie van Trans-
Kortarbeiders (LT-F.). Deze boycot
etrof niet schepen waarop een col
lectief contract van toepassing was,
gesloten door de I.T.F. of aangeslo
ten organisaties.
De beide scheepvaartverenigïngen
„Noord" en „Zuid wendden zich tot
de presidenten van de rechtbanken
respectievelijk te Amsterdam en
Rotterdam met het verzoek deze
boyot onrechtmatig te verklaren. De
president in Amsterdam gaf een ver
bod van de boycot te organiseren,
de president in Rotterdam weigerde
een verbod. Tegen het Amsterdamse
vonnis werd door de werknemers ho
ger beroep ingesteld, tegen het Rot
terdamse vonnis werd hetzelfde ge
daan door de werkgevers. In Am
sterdam ls deze zaak nog niet afge
daan, doch het Haagse gerechtshof
bevestigde het vonnis, te Rotterdam
gewezen.
Hiertegen kwam de scheepvaartver
eniging „Zuid" in cassatie.
Mr. Loeff zeide onder meer, dat
deze zaak moeilijke problemen
opwerpt, mede omdat daarbij be
trokken zijn vraagstukken van
sociaal-economische aard. Op ju
ridische gronden was de advo
caat-generaal het niet eens met
het arrest. De rechtvaardiging
van de wanprestatie achtte hij
niet gegrond op de wet en on
deugdelijk.
Voorts staat zijns inziens vast, dat
de bonden, door het uitlokken van
deze wanprestatie een onrechtmatige
daad begingen tegenover de stuwa
doors, aan wie schade werd toege
bracht en uiteraard niet alleen aan
hen, maar ook aan tallozen, die in
kettingverband op onvertraagde uit
levering der ongeloste ladingen wa
ren ingesteld.
Een en ander houdt geenszins in
zeide mr. Loeff, dat solidariteit on
der vakgenoten op zichzelf ook maar
In het observatorium van de Tsjeeho-
Slowaakse academie van wetenschappen
te Ondrejov bij Praag zal een grote ster-
renJdjker worden aangebracht, waarmee
tot op een afstand van tien miljoen kilo
meter voorwerpen in de ruimte kunnen
worden waargenomen.
enigszins afkeurenswaardig zou zijn.
Het gaat hier alleen om de wijze,
waarop daaraan uiting is gegeven,
een wijze, die door het concrete
recht niet wordt geduld. Evenmin
houdt sprekers opvatting een mis
kenning van het stakingsrecht in het
algemeen in.
Mr. Loeff meende te moeten conclu
deren tot vernietiging van het arrest
van het hof en het daarbij bekrach
tigde vonnis, alsmede tot veroorde
ling van de verweerders in de kos
ten van alle instanties.
De Hoge Raad zal arrest wijzen op
18 december.
noorden respectievelijk 30 miljoen en
35 miljoen besteed. In de jaren 1959
en 1960 zullen deze uitgaven globaal
geraamd respectievelijk 40 en 60
miljoen bedragen. Het zuiden moet
met veel minder volstaan.
In tegenstelling tot de heer Vermeer,
die veel voelde voor subsidiëring van
de loonkosten als middel tot ontwik
keling van de probleemgebieden,
moest de heer Assmann daarvan
niets hebben. Voor Noord-Brabant
zou deze subsidiëring zelfs desas
treus zijn, voorspelde hij. Er is na
melijk in westelijk Noord-Brabant
nu al een pendel van zeker 7.000 man
naar Rotterdam. Ook in de kop van
Noord-Holland bestaat een omvang
rijke pendel. De werkloosheid gaat
in deze gebieden schuil achter een
grote lange-afstandpendel.
Do heer AsSmann was van oordeel
dat wat voor West Noord-Brabant
gedaan wordt beslist beneden de
maat is. Hij vroeg hiervoor en ook
voor Limburg en speciaal voor Zee
land de aandacht van de minister.
Minister De Pous zal dinsdag 10 no
vember de sprekers antwoorden.
De dood op
de weg
Donderdagmiddag is de 69-jarïge
heer J. den B., die per fiets van Pa-
pendrecht op weg was naar Alblas-
serdam en plotseling de weg over
stak, door een passerende personen
auto gegrepen en gedood.
De 56-jarige grondwerker H. ten C.
te De Krim (gem. Gramsbergen) is
donderdag, toen hij bij de brug naai
de Nieuwe Krim fietsend de weg
overstak, door een uit de richting
Coevorden komende auto aangereden
en gedood.
De drumband van de Vlissingse har
monie „St.-Caecïlia" stond donder
dagmiddag in vol ornaat aangetreden
op de trap van het stadhuis om een
ereroffel te slaan voor mej. Izeboud
en de heer M. C. Fuijk, die elkaar
even tevoren in de trouwzaal het
ja-woord" hadden gegeven. De heer
Fuijk is tamboer eerste klas bij de
Kop. Marine en geeft ook zijn mu
zikale kwaliteiten als tamboer-
maitre aan „St.-CaeciRa". Daar
om deze spontane hulde op zijn hu
welijksdag (Foto P.Z.C.).
Drie jaar voor poging
tot doodslag ex-verloofde
De arrondissementsrechtbank in Den
llaag lieeft donderdag wegens po
ging tot doodslag een gevangenis
straf van drie jaar met aftrek opge
legd aan de 35-jarïge Surinaamse
bankwerker L. R. L. K. S. uit Den
Haag. De officier van justitie had
op 23 oktober wegens poging tot
moord negen jaar gevangenisstraf
met aftrek tegen de Surinamer ge-
eis t.
L. K. S. had op zaterdagmorgen 25
april van dit jaar zijn ex-meisje, de
21-jarige Wilma M. in het Emma-
park met twee revolverschoten in
tie borst levensgevaarlijk verwond.
Daarna trachtte hij zichzelf in het
hart te schieten. Ook hij werd erns
tig gewond. Het drama gebeurde
naar aanleiding van het feit, dat
Wilma M-, met wie L. K. S. jaren
lang een intieme verhouding had,
plotseling niets meer van hem wilde
weten. De Surinamer wilde met het
meisje spreken en wachtte haar
daartoe op toen zij 's morgens naar
haar werk ging. Voor hij van huis
ging, had hij een geladen revolver
bij zich gestoken. „Als machtsmid
del, om naar te dwingen mij te
woord te staan", zei L. K. S. ter zit
ting. De officier meende, dat ver
dachte de mogelijkheid had moeten
voorzien dat hij gebruik van het
vuurwapen zou maliën en achtte
daarom voorbedachte rade bewezen.
Mede op grond van het psychiatri
sche rapport achtte de rechtbank
echter alleen poging tot doodslag be
wezen.
j Het Wereldgebeuren
Prijs
P hilip Noel Baker aan wie
naar gisteravond in Oslo be-
i kend werd gemaakt - de No-
I belprijs voor de Vrede 1959 is toe-
1 gekend, heeft in zijn lange loopbaan
een grote strijdlust aan de dag ge-
j legtL Deze strijdlust ontplooide de
i thans zeventigjarige bijvoorbeeld in
het vreedzame strijdperk van de
Olympische Spelen te-Stockholm,
waar hij weliswaar niet tot presta- -
ties kwam als die van de Amerikaan
van Indiaanse afstamming Jim Thor
pe die zowel de vijfkamp als de tien
kamp won en door Zwedcns koning
Gustaaf V ..de grootste atleet ter
wereld" werd genoemd, maar toch
als hardloper een verdienstelijke
verdediger van de eèr van Groot-Brit-
tannië was. Hoewel hij als Quaker
geen militaire dienst mocht doen,
ontplooide hij in de Eerste Wereld
oorlog- een grote activiteit. Hij hielp
de ambulance-afdeling van de Qua
kers te organiseren en kreeg voor
het moedige en menslievende werk
dat hijzelf met die ploeg op de slag
velden in Frankrijk, Italië en Eelgië
deed hoge onderscheidingen. Zijn va
der was een rijke industrieel en na
zijn studie in de economie had hij
een rustig leventje kunnen leiden
door zich te beperken tot zijn pro
fessoraat en vakanties met zijn echt
genote (die hij als medewerkster op
het slagveld had leren kennen) door
te brengen op zijn eigen landgoed
op het eiland Enboea in de buurt van
Griekenland.
Hij had zich kunnen beperken tot
zijn hobby's, waartoe behalve hard-
lopen en het latere organisatorische
werk voor de Olympische Spelen ook
skiën, zwemmen, tennis cn bergbe
klimmen behoorden. Hij meende ech
ter dat er voor hem een taak lag op
het terrein van de politiek- De fa
brikantenzoon trad toe tot Labour en
zijn staat van dienst verhaalt, hoe
hij niet alleen in die partij weldra
aan de top stond, maar hoe hij ook
als adviseur van Britse kabinetten,
onder meer als parlementair secreta
ris van de minister voor oorlogs
transport in de Tweede Wereldoor
log en later als staatssecretaris en
als minister belangrijk werk kon
doen. Bij al dit „skiën" aan de top
was hij voortdurend vervuld van een
grote belangstelling voor internatio
nale zaken, en in het bijzonder voor
het probleem van de ontwapening.
Mannen als Noel Baker, die niet
tot regeringsposten geroepen
zouden zijn wanneer hun het
begrip voor de ingewikkeldheid van
de internationale problematiek ont
brak, weten dat men op het gebied
van de ontwapening niet kan vorde
ren met leuzen alleen. En als Noel
Baker daarvan niet overtuigd was
geweest toen zijn streven in die rich
ting begon, dan was hij wel tot an
dere conclusies gekomen door zijn
ervaringen op de vredesconferentie
van Versailles, later in de Volken
bond en nog later met de Verenigde
Naties. (Hij behoorde tot degenen
die de oprichting van de volkerenor
ganisatie „ter handhaving van inter
nationale vrede en veiligheid door
vreedzame bijlegging van geschillen
en door gemeenschappelijke maatre
gelen tegen bedreigingen van en in
breuken op de vrede" in opdracht
van de regeringen der grote mogend
heden hebben voorbereid). Men kan
geen „hardloopwedstrijd" naar het
doel der ontwapening ondernemen.
Wie deze top wil beklimmen moet
als iedere alpinist met veel overleg
te werk gaan. En hij moet zich te
voren ervan bewust zijn dat langs
zijn pad tekens staan die herinneren
aan degenen die poogden, maar vie
len.
Vorig jaar lieeft Noel Baker een
boek geschreven, dat ongetwij
feld mede ertoe heeft geleid dat
hem nu de Nobel-lauweren zijn toe
gekend. Dat boek heet „De bewape
ningswedloop". Het is een werk van
iemand die met twee benen op deze
bewapende aardbol staat en die wel
doordachte en praktische voorstellen
te berde brengt voor een geleidelijke
afschaffing van alle soorten wapens:
atoom-, conventionele chemische en
biologische. Wanneer straks de nieu
we ontwapeningscommissie van de
Verenigde Naties, die onlangs met al
gemene stemmen door de Algemene
Vergadering werd ingesteld, met
haar beraadslagingen begint, zullen
misschien ook denkbeelden uit dit
boek naar voren komen. Nu de kwes
tie van de ontwapening bovenaan
op allerlei conferentie-agenda's wordt
gezet, inclusief die van het grote
tcpoverleg tussen oost en west, kan
Noel Baker misschien een sprankje
hoop koesteren, dat iets van zijn
voorstellen tot uitvoering zal komen.
Als dat „iets" zou samengaan met
een wezenlijke vordering op de weg
naar een betere verstandhouding tus
sen de landen (in elk geval moet de
kwestie van de controle op de nale
ving geheel zijn opgelost) zou Noel
Baker zich nog beter beloond weten
dan nu met de niet te onderschatten
Nobelprijs.
De Russische schaakgrootmeester I landse schaakmeesters de eerste van. De Russische grootmeester hier in
Paul Keres heeft woensdagavond een série van twaalf simultaanwed- actie tijdens de seance.
Alkmaar samen met enkelNeder' strijden gegeven.
Nog geen bekentenis in
Haagse moordzaak
IDe 31-jarige monteur, die dinsdag
morgen in verband met de moord op
de 32-jarige geseheiden vrouw S. A.
jj. X. is gearresteerd heeft nog geen
bekentenis afgelegd.
jUit het verhoor, dat de politic hem
afneemt blijkt steeds weer dat )iij
tegenstrijdige verklaringen heeft af
gelegd en zijn alibi niet helemaal
gaaf is. Overigens Ss wel gebleken,
volgens de politie, dat velen, die door
de politie werden verhoord, niet de
waarheid hebben verteld. De politie
I gaat verder met het ondervragen van
personen die, de vrouw, die bekend
stond als „blonde Dolly' hebben ge
kend. In ëe keurig "gemeubileerde
woning van het slachtoffer heeft men
een testament gevonden. Daarin
heeft de vrouw bepaald dat een deel
j van haar geld na haar dood ten goe
de moest komen van de inrichting
voor geesteszieken waar haar moe
der wordt verpleegd. Het resterende
deel van haar vermogen wilde zij
beschikbaar stellen voor het Konin
gin Wilhelmina-fonds.