HeÉ
Tomatensoep
n
Uranium gevonden
in Overijsel?
ZANDKREEKDAMSLUIS MAART
1960 OPEN VOOR SCHEPEN
NIEUWE HUIZENBLOKKEN IN
TUINDORP VLISSINGEN
tip*
Even lekker en voedzaam
als zelfgemaakte soep van
verse tomaten!
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1959
„EXPLOITATIEMOGELIJKHEID AANWEZIG"
Plaatsen worden
geheim gehouden
(Van een correspondent)
Een aantal proefboringen zon hebben
aangetoond, dat zich in de bodem van
een groot deel van Twente uranlum-
lagen bevinden. Het uranium is aan
getroffen in diverse grondmonsters op
een diepte van 28 tot 40 meter. De la
gen zelf hebben een variabele door
snede tot een maximum van 35 centi
meter, aldus werd gisteren verklaard
door de heer J. Z. Lierop jr., directeur
van het Rotterdams grondboorbedrijf.
Op een vraag, of het bedrijf bewust
is begonnen met proefboringen naar
uranium, antwoordde do heer Eïerop
bevestigend. De bodemstructuur van
Twente deed vermoeden, dat de aan
wezigheid van uraniumlagen niet uit
gesloten diende te worden geacht. Op
verschillende plaatsen is men toen
gaan boren. De heer Lierop wenste
niet te zeggen, waar men precies aan
het werk is gegaan. Temeer niet, daar
het onderzoek thans tot resultaten
heeft geleid.
Nu het nog onzeker is, of en op welke
wijze men de exploitatie ter hand zal
nemen, doen "zich verschillende om
standigheden voor, die het wenselijk
maken de vindplaatsen van het ura
nium nog geheim te houden, zo ver-
klaarde de heer Lierop. Hij voegde
hieraan evenwel toe, dat het gaat om
vrij omvangrijke gebieden, die zich
uitstrekken langs de Duits-Twentse
grens en de Gelders-Overijselse grens
In de Gelderse Achterhoek werd geen
uranium aangetroffen.
Professor twijfelt aan
economisch belang
De mogelijkheid van exploitatie is
tlians volledig aanwezig, zo zei hij,
doch daartoe zullen uiteraard eerst
concessies moeten worden verleend.
En daarna, aldus de heer Lierop, zal
het een miljoenenzaak worden om het
uranium aan de oppervlakte te krij
gen. Afgewacht dient te worden, of er
maatschappijen bereid kunnen worden
gevonden om deze bedragen te inves
teren.
„Behalve In een museum, is hier in
Pakistan zal Jaarlijks in de vorm
van hulp uit het buitenland en lenin
gen 60 miljoen dollar nodig hebben om
zijn tweede vijf-Jarenplan te kunnen uit
voeren, dat in juni 1960 begint, zo heeft
de Pakistaanse ministervan financiën,
jtfohamed Sjoaib verklaard. Hij hoopte
dat over een of twee jaar de prijzen van
grondstoffen hoger zullen zijn, zodat Pa
kistan meer buitenlandse betaalmiddelen
krijgt.
Nederland nog nooit uraniumhoudend
gesteente aangetroffen", aldus prof.
dr. B. G. Escher, hoogleraar aan de
rijksuniversiteit te Leiden. Prof.
Escher verklaarde het A.N.P. desge
vraagd, dat hij het vinden van een
uraniomlaag in Nederland hoogst
onwaarschijnlijk achtte, omdat dit
element slechts voorkomt in gneis-
of granietformaties, die hier niet
voorkomen. Hooguit zouden sporen
van uranium kunnen zijn aangetrof
fen in tijdens het diluvium aangevoer
de zwerfstenen uit Scandinavië, die
behoord hebben tot zo'n formatie
waarin de aanwezigheid van uranium
mogelijk is. Een geigerteller geeft
deze sporen natuurlijk wel aan, aldus
deze hoogleraar, die het uitgesloten
achtte, dat, zo men werkelijk ura
nium heeft aangetroffen, de vondst
van werkelijk economische betekenis
zou kunnen zijn.
Scheepvaartbeweging
Kanaal Zuid-Beveland
in oktober
In oktober passerden door het Ka
naal van Zuid-Beveland in totaal
8248 schepen, die een inhoud hadden
van 4.143.145 ton. Daarvan waren
5510 schepen van 2.865.866 ton gela
den en 2738 schepen van 1277.279
ton waren ledig. Van deze schepen
waren 5058 geladen motorschepen
van 2304.455 ton en 1763 ledige van
957.701 ton en 428 geladen sleep-
schepen van 550.038 ton en 258 ledi
ge van 284.403 ton. Verder passeer
den er 675 sleepboten en 65 kust
vaarders van welke laatste er 23 ge
laden waren en 42 ledig.
Tot de Rijnvaart behoorden 898 ge
laden motorschepen van 538.704 ton
en 121 ledige van 105.945 ton en 202
geladen sleepschepen van 277.250 ton
en 5 ledige van 6975 ton naar Bel
gië, en 641 geladen motorschepen
van 431.481 ton en 51 ledige van
31.721 ton en 74 geladen sleepsche
pen van 102.704 ton en 3 ledige van
4700 ton van België.
Er passeerden 2965 geladen motor
schepen van 1344.848 ton en 447 le
dige van 262.895 ton en 281 geladen
sleepschepen van 383.154 ton en 59
ledige van 30.201 ton naar België en
2093 geladen motorschepen van
959.607 ton en 1316 ledige van
694.806 ton en 147 geladen sleep
schepen van 166.884 ton en 199 ledi
ge van 254.202 ton van België.
In nationaliteiten waren de schepen
verdeeld in 4969 Nederlandse, 2231
Belgische,! 368 Duitse, 334 Franse,
311 Zwitserse, 9 Luxemburgse, 12
Oostenrijkse, 2 Zweedse, 1 Noor en
1 Spanjaard. Bij vergelijking zien we
dat er in oktober 107 schepen van
38.804 ton meer zijn gepsaseerd als
in de maand -
TOELICHTING OP CONSTRUCTIE
Sluis heeft ook functie
bij waterhuishouding
Het ligt in het voornemen van Rijks
waterstaat, vanaf 1 maart 1960 de
scheepvaart gebruikt te laten maken
van do sluis in de Zandkreekdam
in verband met de verdere werk
zaamheden rond de afdamming van
de Zandkreek.
Dit blijkt uit een toelichting van het
ministerie van verkeer cn water
staat op de constructie van de sluis.
Daarin wordt gememoreerd, dat in
augustus 1958 met de bouw werd
begonnen, in september 1959 een aan
vang werd gemaakt met liet bagge
ren van de toeleidingsgeulen en dat
de montage van deuren en basculè-
brug in oktober j.l- begon.
In de toelichting wordt onder meer
gezegd, dat de sluis behalve voor de
scheepvaart ook de waterhuishou
ding van het toekomstige Veerse-
meer zal dienen. Daarom is zij te
vens als stroomsluis ingericht.
Uit de resultaten van de uitgevoerde
boringen en diepsonderingen bleek de
grondslag ter plaatse voldoende
draagkrachtig om de sluis op staal,
zonder te heien, te funderen.
De sluis werd uitgevoerd in gewa
pend beton als een z.g- bakprofiel:
d.w.z. dat de sluishoofden en de
sehutkolkmoten ieder voor zich een
monoliet vormen.
Onder de brug is een onderdoorgang
ontworpen, zodat het bedienend per
soneel zich langs de sluis kan bewe
gen daarbij 'de verkeersweg te krui-
sen.
De sluis wordt door lö voegen in
11 moten verdeeld. Het westelijk
hoofd bestaat uit één moot, de
kolk uit zeven moten en het oos
telijk hoofd uit drie moten. Aan
do noordzijde van de middenmoot
van het oostelijk sluishoofd in een
kelder voor de basculebrug ver
bonden.
De vloermoten grijpen met een enke
le tand, de muurmoten mot een dub
bele tand in elkaar Voor de water
dichte afsluiting is een touwtros aan
gebracht. De voorzieningen tegen
achter- en onderloopshcid. bestaan
bij het westelijk- en oostelijk hoofd
uit schermwandcn van stalendam-
wanden. die tegelijkertijd gedeeltelijk
dienst doen als grondkerende front-
wanden.
De deuren
Bij de keuze van het deurtype kwa
men hefdeuren niet in aanmerking
in verband met de gestelde; eis van
onbeperkte doorvaarthoogte. Bij toe
passing van roldeuren zijn lange
smalle deurkassen nodig, welke aan
één zijde ver buiten de sluis reiken,
hetgeen bij een fundering op staal
ongewenst is. Uit een globale raming
van kosten bleek het toepassen van
puntdeuren de goedkoopste oplossing
te geven, terwijl bovendien de grond
vorm van de sluis zeer eenvoudig
bleef.
In verband met de grote afmetingen
zijn stalen puntdeuren gekozen voor
zien van stalen schuiven voor het
vullen en ledigen van de schutkolk.
De schutkolk kan bij een verval van-
3 m. in ca. 11 minuten worden ge
vuld en geledigd door de openingen
In de deuren ter grootte van 3,22 m2
per deur.
Ten behoeve van het spuien en inla
ten van water zijn extra openingen
in de puntdeuren ontworpen die met
jalouzicschuiven afsluitbaar zijn. To
taal is dan een stroomopening van
19,32 m2 beschikbaar voor de be
heersing van het peil op het Veerse
meer. Alle deuren hebben dezelfde
afmetingen, zodat volstaan kan wor
den met 1 stel reserve deuren. Voor
het opbergen van deze deuren ls
200 m. ten westen van het westelijk
hoofd een deurenbergplaats ontwor-
Sen. De deuren van het westelijk
oofd en één stel deuren In het ooste
lijk hoofd zullen keren tot 4.00 m -f
N.A.P. Het stel puntdeuren in liet
oostelijk hoofd, kerende naar de zij
de yan de Oosterschelde, wordt
voorzien van een afneembare water
dichte constructie, die tevens als leu
ning dienst kan doen tot 5.00 m. 4-
N.A.P. (maximale stormvloedstand
waarop de constructie berekend
wordt voor de jaren die nog zullen
verlopen vóór de afsluiting van de
Oosterschelde).
Kosten
De schutsluis werd op 20 juni 1958
openbaar aanbesteed. De laagste in-
schrijfster was van Hattum en Blan
kevoort N.V.. te Beverwijk, voor een
bedrag van 3.597-800. In het voor
jaar 1960 moet het werk zover zijn
gevorderd, dat het mogelijk is. met
de sluis te schutten.
Er zal dan verwerkt zijn: 520 ton
stalen damwand: 28000 m3 beton;
2200 ton wapeningsstaat. De totale
kosten van de schutsluis, inclusief
het maken van de bouwput, die tien
stalen puntdeuren, de basculebrug,
de bewegingswerktuigen en de elek
trische installatie, worden geraamd
op 10.000.000. De sluis heeft de vol
gende afmetingen: totale lengte met
de hoofden meegerekend 200 m;
schutkolklengte 140 m; breedte van
kolk en hoofden 20 m; drempcldicp-
te aan beide hoofden 5,50 m.
N.A.P.: onderkant beweegbare brug
7 m. -f N.A.r.
JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
1 Een Zeeuwse fruitfilm
f§ Voor de Zeeuwse fruitfilm
1959, die dinsdagavond in hotel
vertoond, bestond grote be-
„De Zwaan" te Kapelle werd
langstelling. Deze geluidskleu-
renfilm, met een draalduur van
twee uur, toont fraaie beelden
H uit de Zeeuwse fruitcultuur,
77 zoals bloeiende boomgaarden,
rijk beladen met appelen en
peren. In de kleinfruilteeltsec-
tor was speciaal voor de nieu-
we rassen aardbeien een plaats
ingeruimd. Ook de ziektenbe-
strijding werd op het doek ge
il bracht, terwijl men in werking
f§ zag de nog sedert kort in ge-
bruik zijnde machine om aard-
beien te planten. De film is
aantrekkelijk en attractief ge-
7; maakt met opnamen van de
H luchtballonnen-race te Etten,
de Oranjefeesten van 1959 te
s Kapelle en Schore, de werk-
tuigendag te Liempde. de auto-
cross van Seppe en Goes, het
bloemencorso te Zundert,
prinsjesdag met de gouden
H koets, de Keukenhof, diverse
opnamen uit de diergaarde
H Blijdorp en het fruitcorso 1959
te Goes. De film, die is opge-
nomen door de firma J. Zuïd-
§7 weg te Kapelle, zal de komen-
de weken op diverse plaatsen
in Zeeland vertoond worden-
Orgelconcert in Tholen
Onder auspiciën van de stichting Or-
gelcentrum zal vrijdag 13 november
om 8 uur in de Ned. Herv. Kerk te
Tholen een orgelconcert worden ge
geven door organist Piet van Eg-
mond. Dit concert valt in het kader
van de in 1959 door het gehele land
georganiseerde orgelbespelingen,
waarbij de aandacht is gericht op de
gehele orgelliteratuur. Op het boven
genoemde concert zal dan ook aan
dacht worden besteed aan alle perio
den uit de orgelkunst, voor zover dat
in het bestek van één programma
mogelijk is.
Cujé derde in nationale
militaire cross-country
Vlissinger Anton Heydens
werd eervol vijfde
Op een zeer fraai parkoers in de om
geving van het Mastbos bij Breda is
woensdag het nationale militaire
cross country-kampioenschap ge
houden. Er waren circa 70 deelne
mers van land-, lucht- en zeemacht.
Winnaar werd, evenals in 1958,
wachtmeester Frans Kilnen. Hij leg
de de 8000 meter af in de bijzonder
goede tijd van 23 min. 40.5 sec.
De uitslag luidt verder: 2. Anton
Jonkers 24 min. 3.1 sec.; 3. Hein Cu
jé 24 min. 7 sec.; 4. H. Christ 24 min.
56 sec.; 5. Anton Heydens 25 min. 8
sec.; 6. Hendrik Damman 25 min.
36 sec.
Ook de overige deelnemers bleken in
uitstekende conditie. Allen legden zij
de afstand van 8 km binnen een half
uur af.
NA DE AFBRAAK
Plannen gereed
ALS EEN GROENE OASE in een
dorre woestijn liggen midden tussen
het plaveisel van dc Vlisslngse Rid
derspoorlaan op het ogenblik do
grasperken met bomen en struiken.
Aan weerszijden van de straat is
daar een kale vlakte ontstaan, waar
grillige kuilen en enkele resten van
buizenfnndamenten worden over
woekerd door onkruid. Kort geleden
is in dit gedeelte van Tuindorp
het diepste punt van de Scheldestad
het laatste onooglijke restant van
104 onbewoonbaar geworden huizen
onder de slopershamer gevallen. En
daarmee heeft de Vereniging tot
verbetering van de Volkshuisvesting"
radicaal een eind gemaakt aan woon
toestanden, die vele eisen van de
bouwverordening tartten.
Korte metten met een aantal huizen,
die alleen nog maar met bijzonder
hoge kosten weer bewoonbaar waren
te maken.
Toch zal het wat naargeestige ka
rakter van een halve wildernis in dit
stadsdeel binnen afzienbare tijd weer
verdwenen zijn- Op dezelfde plaats
heeft de Vereniging tot verbetering
van de Volkshuisvesting namelijk
een bouwplan geprojecteerd, dat
plaats zal bieden aan niet minder
dan 199 woningen. Het plan is in
middels bij de bevoegde instanties In
gediend. Op een enkele wijziging na
zal het stratenplan in deze nieuwe
wijk blijven, zoals het op het ogen
blik is. Alleen wordt de in het ver
lengde van de Scheldestraat liggende
Korenbloemlaan doorgetrokken, zo
dat deze bij de brug naar de Sotte-
gemstraat uitkomt op de Rozen
gracht.
TWEEHONDERD....
De aanblik, die de bijna tweehon
derd nieuwe huizen zullen geven,
zal bijzonder afwisselend zijn. Zo
zullen er 23 eengezinswoningen
verrijzen, 128 huizen in twee
woonlagen en 48 huizen met „flat
allures", die drie verdiepingen
hoog worden. Bovendien heeft
deze woningbouwvereniging nog
ruimte gereserveerd voor een
kerk, een kleuterschool en een
wijkgebouw van „Het Wit-Gele'
Kruis".
Met dit alles is dus aan de mi
sère met de huizen, die veel te
lijden hebben gehad van zoutwa-
terschade, wel definitief een ein
de gekomen.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog
om precies te zijn in 1917 heeft de
Vereniging tot Verbetering van de
Volkshuisvesting honderd gezinnen in
de nu afgebroken huizen aan een
redelijk onderkomen geholpen. He
laas was het merendeel van deze
woninkjes geen lang leven bescho
ren. De inundatie van Walcheren
De laatste van 104 onbewoonbaar ge
worden woningen in het Vlissingse
Tuindorp zijn thans afgebroken. Een
geheel nieuw bouwplan is reeds voor
deze stadswijk ontworpen. In 19W-
1945 hebben de huizen veel geleden
van de inundatiewaarvan deze foto
een beeld geeft. (Foto P.Z.C.).
bleek catastrofaal voor de huisjes-
Een jaar lang klotste het water er
in de kamers en keuken, met het ge
volg, dat niet minder dan 96 van
deze huizen na de bevrijding volko
men verwoest bielsen te zijn.
Een aantal hiervan werd door bom
bardementen vernield. In 1948 wer
den deze vervangen door 66 nieuwe
woningen.
INZICHT IS VERANDERD
De resterende 104 woningen in Tuin
dorp werden gerepareerd maar het
bleven helaas slechte woningen. Bo
vendien was de inrichting van de hui
zen inmiddels verouderd. De kosten,
voor modernisering en voor afdoende
reparatie van deze woningen zouden
hoger komen te liggen dan verant
woord was. En daarom heeft men
de 104 woningen afgebroken en de
plannen tot nieuwbouw meteen
grondig aangepakt. De tekeningen
voor de eengezinswoningen en de
huizenblokken in twee „woonlagen"
liggen thans klaar op het bureau
van de betrokken vereniging.
Dus zal binnen niet al te lange tijd
op de plaats, waar op het ogenblik
eenden uit de Schuitvaartgracht in
een wildernis rondwaggelen, een mo
derne woonwijk verrijzen. Huizen
blokken die aan een gedeelte van
Tuindorp weer de aanblik zullen ge
ven, die het eigenlijk aan zijn na&ra
verplicht is.
wWAI
itfe
Ja, nu kan hei!
U brengt nu in een wip pure tomaten
soep op tafel, waarvan dan ook wér
kelijk gezegd zal worden:
Eren lekker:
door unieke methode de fijnste toma
ten onmiddellijk veldvers verwerkt.
Even voedzaam:
alle voedzame stoffen van het verse
natuurproduct volkomen bewaard.
Direct klaar:
alleen maar verdunnen met eenzelfde
hoeveelheid warm water en... de fijn
ste en gezondste tomatensoep is klaar.
Maak er vandaag nog kennis mee!
