UK 104 en UK 97 brachten eerste
haring in Breskens aan de wal
Zeeuwse Almanak
GESCHIEDENIS
DE JEUGD"
„STEL ZEEUWSE
SAMEN VOOR
MEER SAMENWERKING VOOR
INDUSTRIALISATIEPLANNEN
ƒ3,90
Agenda
2
P a O V IN Ul ALE ZEEUWSE V O U R A N T
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1959
BLAUWE WIMPEL NAAR URK..
Bedrijvigheid rond het lossen en het
mijnen begon gistermorgen half tien
DE EERSTE HARING van het nieuwe seizoen, dat voor Bres
kens altijd omstreeks eind oktober begint, is dinsdagmorgen
om half tien geheel onverwacht eigenlijk door het span,
gevormd door de Urkers UK 104 en UK 97, aan wal gebracht,
's Morgens nog en vooral in de middaguren arriveerden meer
kotters in de haven van Breskens en onmiddellijk was daar weer
de bekende bedrijvigheid rond het lossen van de haring en het
mijnen in de gemeentelijke vismijn. Lou en Jan de Boer waren
de schippers van de UK 104 en de UK 97, die niet zonder triomf
de eerste in Breskens aan wal gebrachte haring aan burgemees
ter J. A. Eekhout mochten offreren.
De eerste uit een partij van twee
ëntwintig ton, die het span aan
land bracht en die voor zesenveer
tig golden per honderd kilogram
werd gemijnd. Een partij, ver
schalkt bij de Noordhinder....
Lou en Jan de Boer hadden in alle
voorgaande jaren, eigenlijk sinds de
Urker en Texelse haringvissers Bres
kens als plaats hebben gekozen om
in de wintermaanden hun vangsten
aan wal te brengen, uitgesproken
pech gehad.
Dinsdag is in Breskens de eerste ha
ring van het seizoenaangevoerd.
Dene eerste dag liepen negen span-
nen van ZJrkers en Texelaars de ha
ven binnen. Aan de kade ontstond
direct grote bedrijvigheid rond het
lossen van de haring.
(Foto P.Z.C.).
Elke visser van de Urker en
Texelse vloot wist wel, dat Lou en
Jan pretendenten waren voor de
door Breskens beschikbaar gestel-
VAN
:mn
TOT
TEVREDEN
De vogelbeschermingswaclit in West
Zeeuwsch-Vlaanderen is tevreden
over de houding van het publiek. Zo
blijkt uit do periodieke mededelin
gen tenminste. Dat hebben vooral de
vogels op do broedterreinen van het
zogenaamde „Grote Gat" kunnen
merken. Zij werden er met rust ge
laten. Zo zelfs, dat de dwergstern er
kwam broeden. Een vogel, die vroe
ger wel meer in het Zwin werd aan
getroffen, maar de laatste jaren een
beetje bang was geworden door de
drukte van het toerisme.
Deze tevredenheid van de vogel
wacht was er ook nog voor mede
werking op ander terrein dan dat
van de gewaardeerde rust, In to
taal konden namelijk niet minder
dan 698 handtekeningen verza
meld worden om te protesteren
tegen de massamoord op vogels
in Italië- Er waren natuurlijk ook
nog altijd „grijpgrage" handen.
?o is bijvoorbeeld, het enige ge-
TELEURSTELLING
Vandaag is het de laatste dag van
de kinderboekenweekwaar in de af
gelopen dagen vele wijze en ook
minder wijze woorden aan gewijd
zijn. Het kinderboek had zeven da
gen lang een ereplaats in de boek
winkels en ook in publiciteitsmedia.
Voorts vérschenen er reeksen*vouw
bladen, die hnis-aan-lmis in cle. brie-
venbuss'en gedeponeerd werden.
Een van lie vouwbladen kwam te
recht in een gezin te Ter neuzen,
waarvan dc zevenjarige dochter
Mieke een verwoed lezeres is.
Ze nam 'de aangeprezen boekwerken
dan ook nauwgezet door.
Haar reactie was verrassend.
Want diep teleurgesteld riep ze plot
seling uit: ,Bali!
Ze hébben ook dat boek met die drie
gekroonde paardjes. Nou heb ik dat-
riet alleen meer!"
Over vrouwelijk gesproken
signaleerde nest van de zwarte
roodstaart verdwenen. Dat gaat
de vogelwacht toch wel een beetje
aan het hart-..
FINLAND
In Oostburg zijn vijftien pestvogels
waargenomen. Zo luidt een ander
nieuwtje van dezelfde vogelbescher-
mingswacht. En het opmerkelijke
daarvan is, dat de pestvogels zich
vooral ophouden in de woonwijk
..Finland", de naam ook van het land,
waar zij op doortrek vandaan ko
men.
VOGELTREK.
Het houdt niet op met de mel
dingen van bijzondere vogels.-Op
12 september vond men in Ril-
land-Bath een dode groenling
(Chloris ehloris). Het vogeltrek
station komt nu vertellen, dat de
ze groenling op 2 maart van dit
jaar te Botisbeeque (Noord-
Frankrijk) als volgroeide vogel
zijn ring kreeg. Het merk was:
SB 7975, mms. Paris.
ASPECT
In Utrecht beeft men dinsdag het
nieuwe bondskantoor van de Christe
lijke Metaalbedrijfsbond geopend- En
onder die „mep" verstaan we dan de
veertienjarige Arie Boele uit Zwam-
merdam. Dit feit zou de grenzen van
deze rubriek niet overschreden heb
ben als het Zeeuwse aspect aan dit
gebouw had ontbroken. Maar dat is
er nu juist wel. Overigens een „his
torisch" aspect... Want op 12 sep
tember van het vorige jaar. heeft dé
heer H. C. V. Sorcl uit Vlisslngen,
die de meeste lidniaatschapsjaren
van de bond op zijn naam heeft
staan, de eerste steen voor dit bonds
kantoor gelegd.
de blauwe wimpel, die telkenjare
wordt uitgeloofd voor het span,
dat da eerste haring op de Brcs-
kense wal brengt. Maar ieder
jaar ging er iets mis...
Weshalve zich gistermorgen een paar
stralende Urkers aan burgemeester
Eekhout, die voor dit traditionele ge
beuren naar de vismijn was getogen,
presenteerden... Het -was dan ook
door hun toedoen, dat het rood-wit-
blauw al zo vroeg in dê morgen op
het vismijngebouw kon worden ge
plaatst! Meestal wordt de eerste ha
ring in Breskens iets vroeger in het
najaar aangevoerd. Vorig jaar was
dat 21 oktober: het minder gunstige
weer was er de oorzaak van, dat dit
thans ruim een week later het geval
is.
Negen spannen liepen er deze eerste
dag- in Breskens binnen: gezamenlijk
brachten zij 150 ton haring aan wal,
die een prijs, variërend van 39 Ve tot
54'i cent per kilogram maakten.
Evenals Jan en Lou dc Boer dat had
den gedaan, kozen de spannen, na de
eerste vangsten te hebben gelost,
onmiddellijk weer zee. In totaal heb
ben voor dit seizoen ruim 30 span
nen Breskens nis „loshaven" gekozen.
Belgische grens vandaag
open voor appelen
Naar dinsdag in veilingskrin-
gen is vernomen, zal België
met ingang van vandaag,
woensdag, wederom de invoer
toestaan van appelen uit Ne
derland. Geruime tijd geleden
werd de invoer van appelen
stopgezet, teineinde het prijs
peil in eigen land niet te ver
storen. Het weer openstellen
men in exporteurskringen al
van de grenzen verwachtte
men in exporteurskringen al
enkele weken. Daarom zijn er
de laatste tijd op de Zeeuwse
veilingen flinke aankopen ge
daan.
De afzet, die tot nog toe een
vrij gunstig resultaat heeft ge
had, zal door deze grensopen-
stelling zeker ook voor de ko
mende maanden gunstige per
spectieven scheppen.
Ook zijn de Nederlandse gren
zen weer opengesteld voor in
voer van alle groenten en fruit,
met uitzondering van druiven,
waarvoor een speciale regeling
bestaat.
Bouw twee boerderijen
aanbesteed in Baarland
In café Traas te Baarland werd aan
besteed de bouw van 2 boerderijen,
n.I. voor de heer J. Traas Pzn. te
Baarland, te bouwen a_an de Breede-
wég en voor de heer J. Murre Jzn.
te Baarland, te bouwen aan de weg
in Oosterstriepe onder architectuur
van de heren Steen en Tuinhof, ar
chitecten te Vlissingen.
Voor deze 2 boerderijen werd gecom
bineerd als volgt ingeschreven: A, C.
ICoole te Baarland 143.097; Fa. K:
Fraanje Zn. te Lewedorp 141.500;
L. C. Hubregtse te 's-Gravenpolder
ƒ.140.490; J. Priem te Ovezande
132.636; Fa. J. la Grand Zn. te
Hoedekenskerke 132.600; D. van
der Poel te Oudelande 131.460. De
gunning is aangehouden.
M. P. DE BRUIN IN ZEEUWS TIJDSCHRIFT:
Aantrekkelijk nummer met
gevarieerde inhoud
DE ARCHIVIST van het Rijksar
chief voor Zeeland te Middelburg, de
heer M. P. de Bruin, komt in een ar
tikel in het Zeeuws Tijdschrift (vier
de nummer in do negende jaargang)
tot de conclusie, dat het mogelijk
moet zijn een verantwoorde geschie
denis van Zeeland voor de jeugd sa
men te stellen. Omdat het moeilijk
(Slot van pag. 1)
lichte industrie worden bevorderd.
Op deze wijze lijkt volgens do
Workgroep dat een juiste harmo-,
nic tussen landbouw en industrie
bereikbaar is. De landbouw ziet
daarbij als doel van de industriali
satie o.m., het opvangen van een
groter deel van het eigen geboor
teoverschot. Schouwen-Duiveland
en Tholen mogen daarbij niet ver
geten worden, omdat de werkgele
genheidssituatie daar, na het be
ëindigen van de herverkavelings-
werken in 1960-1961, door het vrij
komen van de daaraan werkende
arbeiders en 'n efficiënt produce
rende landbouw, nog ernstiger
wordt.
Verlies
Als argument om liet verlies van cul
tuurgrond tot het noodzakelijke te
beperken, wordt er bijvoorbeeld op
gewezen, dat de. woningbouw in het
luider van bet. Kreekrakplan, op <lo
Brabantse zandgrond dient plaats te
vinden. En niet, zoals bij de woning
bouw voor militairen het geval was,
op uitstekende landbouwgronden in
Rilland-Batb. Het Zuid-SIoe-projeet
wordt uifc agrarisch oogpunt liet
meest aantrekkelijk geacht, omdat
daarbij van nieuw in te polderen land
van slechte kwaliteit gebruik wordt
gemaakt. Bij aanleg van wegen eri
spoorwegen zullen ook ter beper
king van grondverlies zoveel mo
gelijk de bestaande tracees dienen
te worden gevolgd.
Verder ziet men het als een billijke
eis, dat door industrialisatie getrof
fen grondgebruikers worden gecom
penseerd met nieuwe cultuurgrond
elders, bijvoorbeeld in de IJselmeer-
polder en in liet Drie-Eilandengebied.
In dit verband wordt ook met Idem
op inpoldering van het land van
Saeftinge aangedrongen.
In goed overleg kan dc praktijk
heeft het reeds bewezen ook bij de
aanleg van nieuwe wegen vaak voor
komen worden, dat goede landbouw
grond hieraan moet worden opgeof
ferd.
Gezondmaking platteland
Over de verspreiding van schadelijke
'afvalstoffen in water en lucht wordt,
opgemerkt, dat er installaties moeten
worden geplaatst welke schade aan
mens en dier en land- en tuinbouw-
gewassen kunnen voorkomen. Ove
rigens zal alle schade volledig moeten
HAMOL
j
crème Hydratante,
vochtinbrengend,
worden vergoed. Zeer belangrijk
wordt het ook genoemd, dat de in
dustrialisatie mede do gezondmaking
van ligt platteland kan bevorderen.
Daartoe kan aan de bestaande dor
pen rond Sloe en Kanaalzone een be
paalde functie worden toebedeeld. Er
zal in dc nieuwe industrialisatiege-
bieden een gezonde sociale structuur
moeten worden opgebouwd, zodat de
ex-agrariër er 2ich thuis kan voelen.
De woningbouw moet daarop gericht
zijn. Voor het platteland wordt het
overigens van grote betekenis ge
acht. dat belangrijke culturele cen
tra bij Sloe en Kanaalzone ontstaan.
Overigens werd bij de. bespreking van
een en ander geconstateerd, dat de
direct belanghebbenden i.e. de land
bouw veel meer dan tot dusver het
geval is, zelf aandacht zal moeten
besteden aan uitbreidingsplannen e.d.
Het is nu in de praktijk dikwijls zo,
dat hiervoor de grootste belangstel
ling aan do dag wordt gelegd door
groepen die juist de landbouwgron
den voor andere doeleinden willen ge
bruiken. Er ligt hier ook een belang
rijke taak voor de landbouworgani
saties.
Nieuwe installaties bij
C.N.A. te Sluiskil
De Compagnie Néorlandaiso de l'Azo-
te te Sluiskil zal in de twee eerstvol
gende jifren enkele omvangrijke in
stallaties bij de bestaande i'abrieks-
outiUage laten bouwen. Zo zal een
nieuwe kraakinstallatie voor zware
stookolie worden gebouwd.
Een ander groot object is do bouw
van een nieuwe elektrische centrale
met een turbo-generator niet een
vermogen van 40.000 Kiv.
Het is de bedoeling, dat de nieuwe
kraakinstallatie in de tweede helft
van 1960 bedrijfsklaar zal zijn; met
de elektrische installatie zal dit een
jaar later het geval zijn.
De produktie-capaciteit van de nieu
we kraakinstallatie zal 340.000 N-M3
gevonteerd gas per dag bedragen,
met een waterstofgehalté van onge
veer 63 procent, Het produktie-
resultaut ligt op honderd ton ammo
niak per dag, waarvoor tachtig ton
zware stookolie per dag moet worden
gekraakt.
Voor de elektrische centraio zal
zowel poederkool als stookolie als
brandstof kunnen worden gebruikt.
Voorts ligt het in de bedoeling, de
dagcapaciteit van de Ureaum-
fabriek van dit bedrijf Ureaum
is een stikstofkunstmestprodukt
allengs op te voeren, totdat een
dagproduktie van 70 ton zal zijn
bereikt.
Spiegelruit overleefde
val van vrachtauto
Een spiegelruit ra» een meter
in het vierkant heeft dinsdag f=
tussen Goes en 's-Gravenpolder
s een val van een rijdende
vrachtwageneen daarop aan-
sluitend zeiltochtje en een
noodlanding in een sloot over-
loefd. Maar het was dan ook §jj
een dubbeldikke spiegelruit
Zo meesterlijk als de ruit. ver-
pakt moet zijn geweest, zo ge-
H makkelijk moet er wel bij 'het
vervoer mee omgesprongen
ziju. Hoewel daarbij dient te
n worden aangetekend, dat de H
betrokken mensent die van het
schildersbedrijf Blom uit H
1 's-Gravenpolderer zelf totaal 1
niets of althans zeer weinig
van begrijpen
Zij transporteerden de ruit met
een vrachtauto van Goes naar
's-Gravenpolder. Bij aankomst
ontwaarde men eohter een lege
§1 laadbak
Het mysterie was reeds als on-
H oplosbaar aanvaard- en men §j
-was weer op weg naar Goes
om een nieuwe ruit, toen men H
bij de zogenaamde „Vier Lin-
H den" een deken waarin men
m- de ruit zorgvuldig had verpakt
H tussen het door de herfst s
geteisterde lover zag doorsche-
H meren. ,Jdet de resten
spookte het door de schilders-
breinenmaar de ruit was
M heel.
H De breekbare last. moet tijdens m
hel transport door de wind zijn
opgenomen en zo in de sloot
ztjn terechtgekomen.
lllllllÉM
J. Traas Czn. te Baarland
koninklijk onderscheiden
Do 75-jarige heer J. Traas Czn. to
Baarland werd onderscheiden met do
eremedaille in goud, verbonden aan
de Orde van Oranje Nassuu. De heer
Trans ontving deze onderscheiding
op zijn verjaardag tijdens een bijeen
komst te zijnen huize. Burgemeester
W. N. van Liere speldde hem dc on
derscheiding op dc borst.
De burgemeester noemde de verdien
sten van de heer Traas voor de ge
meenschap in de achter ons liggende
jaren. n l. 50 jaar penningmeester
van dc afd. Baarland van de Ver
eniging „Het Groeno Kruis"; van
1929—.1935 diaken en van 1935—1939
en 19411945 ouderling der Geref,
Kerk tè Baai-land; van 1921—1950
lid van het schoolbestuur van do Ver
eniging tot Stichting en Instandhou
ding van een school met de Bijbel te
Oudelande: van 19311946 lid van de
gemeenteraad van Baarland: van
1939—1946 A.-R. wethouder der ge
meente Baarland en sedert 1928 lid
van de Raad van Toezicht van de
Coöp. Boerenleenbank „Hoedekens
kerke c.a.", van welke raad hij thans
secretaris is.
Namens de Coöp, Boerenleenbank
.,Hoeclelccnskerke'r werd de heer
Trans vervolgens toegesproken dooi
de heer Q. Hoogerheide, kassier dei-
zou zijn een witte raaf te vinden,
waarin historicus, pedagoog en
schrijver verenigd zouden moeten
zijn, beveelt hij het zoeken van een
driemanschap aan. In dit boek zou
de illustratie op een hoog plau moe
ten staan, zo stelt hij verder.
De schrijver komt tot zijn idee na te
hebben opgesomd wat er op histo
risch gebied in de loop der jaren al
over Zeeland is geschreven. Een nieu
we samenvatting in de trant van
„Zeeland door de eeuwen heen" acht
hij niet mogelijk, omdat op tal van
belangrijke punten monografiën no
dig zijn
Voorts spreekt de heer De Bruin
in dit lezenwaardige artikel de
wens uit, dat het de reorganisatie-
commissie van het Zeeuwsch-Ge-
nootschap der wetenschappen zal
gelukken dit instituut tot brand
punt te maken van het geestelijk
en wetenschappelijk leven in Zee
land. „Dat het zal uitgroeien tot
orgaan van waaruit voor de plaat
selijke en regionale geschiedbe
oefening een krachtige stimulans
zal uitgaan".
Voor de toekomst verwacht de auteur
belangrijke publikaties over de kaap
vaart tijdens dc Spaanse Successie
oorlog. over de' slavenhandel, de cri
minaliteit in Zeeland in de vorige
eeuw en over de oester- en mossel
cultuur.
Overige inhoud
Van de overige inhoud noemeu wij
uog een prettig leesbaar, rijk geïl
lustreerd verhaal van J. "Vijverberg,
getiteld „Herinneringen aan het ver
loren Kakkersweel"; een beschouwing
van dr. D. A. de Graaf over „Heine
en Van Lennep in Zeeland"; een kri
tische kroniek van A. L. A. Borst,
naar aanleiding van bet onlangs in
Amersfoort gehouden congres, gewijd
aan do communicatie-middelen en een
uitvoerig artikel van dr. C. de Galau
over de streekvcrbcterlng iu do Zak
van Zuid-Beveland.
Een aantrekkelijk nummer, met eon
gevarieerde inhoud.
Reeds twee ton voor
getroffen boeren
Half november eerste
honderd „logees" uit Drente
De stroom van giften en gaven van
de Zeeuwse landbouwers ten behoe
ve van hun door do droogte getrof
fen collega's duurt nog onvermin
derd voort. In geld en natura is thans
reeds een bedrag van ongeveer twee
ton geschonken.
Per 2 november jl. was er bij dc ge
westelijke raad van het Landbouw
schap te Goes een bedrag van
111.000 aan giften binnengekomen.
Voorts werden geschonken 1700 ton
bietenkoppen, 600 ton stro, 90 ton
voederaardnppelen en 50 ton hooi.
Half november zullen de eerste hon
derd stuks jongvee uit Drente naar
Schouwen komen, waar zij worden
gehuisvest in stallen van boeren, die
nog met dankbaarheid terugdenken
hoe na de ramp van 1953 hun voe
onderdak vond bij collega's elders
In totaal werd reeds „logies" aange
boden voor 175 stuks vee, vooral in
Schouwen-Duiveland.
Naast hulp in natura aan de getrof
fen Oostbrabantse en Limburgse be
drijven, zulen ook enkele krepoergo-
vallen in eigen provincie, namelijk in
het zandgebied van Z.-Vlaanderèn en
op Schouwen, worden geholpen.
Friesland dat na de overstromings
ramp, Zeeland zo»rijkelijk heeft ge
holpen, heeft op het vasteland niet
van do droogte to lijden gehad. Wel
is er een tekort aan veevoeder op
Ameland en Schiermonnikoog. De
gewestelijke raad van het Land
bouwschap heeft daarom dinsdag be
sloten een zending hooi en stro naar
deze eilanden te zenden. De in Zee
land ontvangen golden zullen worden
gebruikt voor do aankoop van ruw
en kruchtvoer, dat aau de boeren in
Drento en voor zover nog moge
lijk in Overijsel zal woren ge
schonken.
Stremming van scheepvaart
op Westerschelde opgeheven
„Shaftesbury" naar
Antwerpen gesleept
De stremming van de scheepvaart op
Antwei-pcn die maandagavond laat
inzette, is dinsdagmorgen omstreeks
negen uur opgeheven. Het Engelse
schip „Shaftesbury", dat ter hoogte
van boei 62 in de smalle vaargeul
van het Nauw van Bath aan de
grond was gelopen, werd dinsdag
morgen te 03.00 uur door sleepboten
uit Antwerpen, Terneuzen en Vlissin
gen vlotgetrokken. De sleepboten uit
Terneuzen en de „Scaldis" uit Vlis
singen zijn naar hun standplaats te
ruggekeerd en de sleepboten uit Ant
werpen esoorteerden dc .Shaftesbury'
naar Antwerpen.
VANDAAG.
Middelburg Electro: Ontembare harts
tocht", 10 en 21.15 uur, 18 Jaar. Oouden
Poorte: Vergadering Bond van Ouden
van Dagen, 14 uur. Stadhuishallen:
Grote vogel- en bloemententoonstel
ling 10-22.30 uur.
Vlisslngen Luxor: „Mannen zonder wet,
20 uur, 14 jaar. Alhambra; ,.i|c wil le
ven", 20 uur, 18 jaar.
Goes Grand: „Abbot eo Costello bij de
kannibalen", 20 uur.
