ZELANDICA
ZÓ DENKT MEN IN HET
BUITENLAND ER OVER
ZWITSAL
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
HOEDER WORDEN...
HET BLONDE GEVAAR
VRIJDAG 23 OKTOBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
18
IK, NERTZANE
Ms zó actief dat
'A cm crème per
keer al ruim vol-
doende Is voor
-.ui belde handen. I
fAdvertentie
Dit Is de titel van het nieuwe boek van
Dr. W. de Kok. Alles over zwangerschap,
geboorte, babyverzorging en kleuter
opvoeding. Dit waardevolle boek (184
pagina's in fraaie omslag) krijgt U ten
geschenke bij aanschaffing van een
BABYSET DE LUXE M
Rapport over uitgifte
nieuwe domeingronden
Zaterdag is een rapport in druk ver
schenen van een commissie welke tot
taak had te onderzoeken of het uit
geven van nieuwe domeingronden
dienstbaar is te maken aan de oplos
sing van moeilijkheden die zich met
betrekking tot het agrarisch grond-
februik in Nederland voordoen. In
et rapport wordt uitvoerig aan
dacht besteed aan het vraagstuk der
veel te kleine boerenbedrijven in Ne
derland.
Er wordt in geconcludeerd, dat voor
de oplossing van dit vraagstuk, doel
treffende spreiding van technisch
onderwijs, industrievestiging en voor
lichting over de noodzaak van af
vloeiing naar andere beroepen no
dig zijn en dat verder de uitgifte van
domeingronden een belangrijke rol
kan spelen.
Van groot belang, zo wordt in het
rapport gezegd, is ook het ontwer
pen van goede streek- en uitbrei
dingsplannen. De commissie heeft in
het rapport gezegd het gewenst te
achten, dat domeinbedrijven worden
uitgegeven aan boeren, die tengevol
ge van de uitvoering van streek- of
uitbreidingsplannen hun bedrijven
moeten verlaten. Deze boeren zullen
dan wel moeten voldoen aan mini
mumeisen ten aanzien van vakbe
kwaamheid, geschiktheid en finan
ciële draagkracht.
In het bijzonder in de IJsselmeerpoL
ders, zal een gedeelte van het aan
tal bedrijven dienen te worden toe
gewezen aan kandidaten uit de zo
genaamde vrije sector. Dit om in die
nieuwe gebieden boeren gevestigd te
krijgen, die leiding kunnen geven bij
de opbouw van de samenleving en
die door hun voorbeeld de ontwikke
ling van de landbouw in die gebie
den kunnen stimuleren-
nodige details. Het komt er inder-
Politieke leiders In de Kongo hebben
de boodschap van de Belgische
minister Schrijver over de poli
tieke toekomst van hun land in het
algemeen niet ongunstig ontvangen.
Zij menen, dat de boodschap een
ruime opkomst bij de verkiezingen
voor de gemeenteraden, welke in de
cember zullen worden gehouden,
waarschijnlijk maakt.
Verscheidene Kongolese politieke
groeperingen hadden aangekondigd,
dat zij hun medewerking aan deze
eerste algemene verkiezingen afhan
kelijk stelden van een verklaring van
de Belgische regering over de instel
ling van een voorlopige regering
voor de Kongo.
Minister De Schrijver heeft in zijn
boodschap de vorming van een Ka
mer, een Senaat en een regering,
waarvan de leden door de koning
zullen worden benoemd, in het voor
uitzicht gesteld en voorts verklaard:
dat de Kongo in 1964 volledig onaf
hankelijk zal kunnen zijn. In de kri
tiek, welke in Kongolese politieke
kringen op de boodschap wordt uit
geoefend, speelt deze termijn van
ruim vier jaar een belangrijke rol.
Men acht deze te lang. Voorts be
treurt men het dat volgens de voor
stellen van minister De Schrijver
de gouverneur-generaal de regering,
welke volgend jaar kan worden ge
vormd, zal voorzitten.
Men onderstreept echter algemeen
de mogelijkheid, welke de boodschap
opent, tot hervatting van bespre
kingen met de Belgische autoriteiten
op basis van de voorstellen van de
minister.
Advertentie
HAHDCREME
de opzienbarende nieuwe handcrème,
afkomstig van de edele nerts. Voor
waarlijk verzorgde, fraaie handenl
f 2A0 por royale tube.
een produkt van PHIUPS-DUPHAR
■0?
HOOG EN LAAG WATER
24 oktober
nap
-h nap'
nap
nap
uur
meter
uur meter
uur
meter
uur
meter
Vlissingen
6.16
1.55
18.46
1.57
0.09
1.45
12.36
1.61
Terneuzen
6.42
1.73
19.11
1.75
0.33
1.62
12.59
1.78
Hansweert
7.09
1.91
19.37
1.93
1.06
1.75
13.30
1.91
Zierikzee
7.19
1.12
19.46
1.28
1.15
1.27
13.37
1.34
Wemeldinge
7.51
1.31
20.13
1.47
1.11
1.45
13.33
1.52
INSTEMMING
De Belgische pers heeft op een uit
zondering na haar instemming met
de boodschap betuigd.
„Minister De Schrijver heeft het be
wijs geleverd, dat hij het eerlijk met
de Kongolese toekomst meent", zo
schreef de katholieke Standaard.
„In dit gezuiverde klimaat moet het
mogelijk zijn een oprecht gesprek
voort te zetten". Ook de Nieuwe Gids
is van mening, dat de boodschap
„alle waarborgen biedt voor het her
stel van het wederzijds vertrouwen
tussen België en de Kongo". Het
socialistische blad Le Peuple be
treurt dat „een zo schitterende en
klare uiteenzetting niet voor het par
lement werd afgelegd".
Het eveneens socialistische blad La
Wallonië tenslotte karakteriseert de
boodschap met de -woorden: „Te
weinig en te laat".
VERKEERD
In een hoofdartikel heeft een van
de leidende dagbladen van Soera-
baja, „Trompet Masjakarat" de
mening uitgesproken, dat het
verkeerd is de Nederlanders
steeds aansprakelijk te stellen
voor de huidige economische en
financiële problemen van Indo
nesië.
Het blad schreef: „Indien wij de
aandacht van het westen willen trek
ken, is het niet noodzakelijk de
Nederlanders steeds te beschuldigen.
Wij dienen ons bewust te zijn van
het feit dat in ieder geval Ameri
kanen en Nederlanders blanken zijn.
Onze voortdurende aanval op de Ne
derlanders kan de Amerikanen doen
vrezen, dat zij eens hetzelfde lot
zullen ondergaan als de Nederlan
ders. Om het vertrouwen van het
volk te winnen is het noodzakelijk
onze werkmethode en de strijd te
verbeteren. Het getuigt niet van
tact de Nederlanders aansprakelijk
te stellen voor ons onvermogen. In
tegendeel is het noodzakelijk de we
reld te. bewijzen dat wij kunnen
werken en dat wij durven uit te ko
men voor onze tekortkomingen en ze
dan op te heffen".
MOEILIJK
De onafhankelijke „Times" schreef
naar aanleiding van het incident-
Langelle: „de betrekkingen tussen
Oost en West zijn minder gespannen.
Plotselinge incidenten of redevoerin
gen, die met deze ontspanning in
strijd zijn, bewijzen echter hoe
moeilijk het is tot een daadwerke
lijke ontspanning te komen.
Het onafhankelijke Britse weekblad
„Economist" meent, dat de Britse
conservatieve regering, nu zij weer
aan de macht is, niet anders ban
doen dan opnieuw de onprettige
kwestie van Engelands betrekkingen
met Europa van de zes in ogen
schouw
De „Economist" schreef, dat als
het proces van de ontwikkeling
van de Europese markt wordt
verhaast, de verwijdering tussen
de twee groepen, nl. het Europa
van de zes en dat van de zeven,
eyeneens versneld wordt.
Bijeenkomst r.-k. en andere
theologen gaat niet door
De bijeenkomst van roonis-katholie-
ke en nlet-rooms-katbolieke theolo-
Cdïe op 26 oktober in Assisi ge-
den zon worden, gaat niet door,
zo is gisteren van Vaticaanse zijde
vernomen. Volgens dezelfde zegslie
den twijfelt men eraan of een bijeen
komst van rooms-katholieke geeste
lijken en geestelijken van de Oos-
ters-Orthodoxe Kerk volgend jaar
in Venetië zal worden gebonden, zo
als oorspronkelijk door radio Vati-
caan was aangekondigd.
De zegslieden gaven twee redenen op
voor deze verkoeling van de r.-k.
kerk ten opzichte van de gemeen
schappelijke beraadslaging over
theologische kwesties: er waren te
veel publiciteit en te vrije interpre
taties van de bijeenkomst in Venetië
en sommige orthodoxe leiders heb
ben gezegd dat zij alleen naar Vene
tië zouden gaan indien ook protes
tanten zouden worden uitgenodigd,
een voorstel dat in r.-k. kerkelijke
kringen als onpraktisch werd be
schouwd wegens het grote verschil
in de rooms-katholieke en de protes
tantse theologie.
4 Het Italiaanse persbureau „Ansa"
meldt dat de afgelopen zomer 17.200 Ne
derlandse toeristen een o£ twee weken
aan het Gardameer hebben doorgebracht,
hetgeen een stijging was van zeventig
procent in vergelijking, met 1358.
Het verblijf dezer toeristen werd gere
geld door zestien Nederlandse reisbu
reaus, die zorgden voor hotels onder
Nederlandse leiding en met Nederlands
personeel.
(Advertentie)
Onze onafhankelijkheid heeft na de vrijheids
strijd vanaf 1572 meermalen aan een zijden
draadje gehangen. Dit zijden draadje is
misschien nooit dunner geweest dan in het jaar
1585. De val van Antwerpen veroorzaakte een
psychologische klap, die bij vele groepen de nei
ging deed opkomen zich met het zuiden, dus met
het Spaanse bewind te verzoenen. De hulp uit
Engeland, met zeer bezwarende voorwaarden en
met de ongelukkige verwikkelingen met Leicester,
heeft desondanks toch een stoot in de goede rich
ting gegeven.
Dat deze crisis in de opstand na de val van Antwerpen veroor
zaakt werd door le de binnenlandse politieke verhoudingen,
2e de ontbindende krachten in het centraal bestuur en 3e door
gebrek aan geld, heeft Van der Woude in een belangrijk opstel in
de „Bijdragen voor de geschiedenis der Nederlanden" (1959, 1 en 2)
uiteengezet. Hoe slecht het er met de financiën voorstond heeft hij
o-a. aangetoond uit de Notulen van de Staten van Zeeland. In de,
laten we zeggen, uitvoerige agenda voor de vergadering van 7 no
vember 1585 wordt met klem gewezen op het grote tekort. „Zee
land moest zijn deel betalen in het transportgeld en de soldij voor
de Engelse soldaten, zijn deel aan de Duitse ruiters, een zuivere
maandquote om eindelijk het krijgsvolk eens een volle maand soldij
te kunnen betalen en nog vele andere lasten, teveel om alle stukken
erover aan de steden toe te stiiren". Als wij de notulen er zelf op na
lezen, bemerken we, dat men weet waar de schoen wringt. Een krach
tig bestuur is nodig „zonder welcke oock geenen hoe cleynen stadt,
dorp, jae huys en can bestaen". Hoe het zij, de heren gaan naar
huis zonder dat op het punt van financiën enige beslissing is geno
men- Wanneer dan in januari 1586 -de thesaurier-generaal van Zee
land, Manmaker, niet anders dan de bodem van de schatkist ziet,
vindt men een uitweg door van de zes steden van het gewest
34.500 te lenen. Niet voor niets, maar tegen een rente van zegge
en schrijve 12
Een ander voorbeeld van de regeringscrisis ontwaart men in de
hardnekkige poging van een der Zeeuwse leden in de Raad van
State, Joos Teelinck, ontslag uit deze Raad te krijgen. Na de
dood van de Prins van Oranje vervulde deze Raad voorlopig de uit
voerende macht, belast met het dagelijks bestuur van financiën en
oorlog. Op 11 september 1584 wordt Teelinck door de Staten van
Zeeland aangewezen om hen in de Raad te vertegenwoordigen. Hij
heeft bezwaren tegen de instructie en dient klacht op klacht in. Hoe
wel hij telkens om ontslag verzoekt, wordt hij als afgevaardigde
gehandhaafd. Op 9 september 1585 staat opnieuw zijn ontslag en
dat van zijn medelid Vaillant op de agenda, maar de heren worden
weer aangewezen. Razend van woede dient hij onmiddellijk een
nieuw rekest ln. Het helpt hem niet, wegens „zijne nutheijt, erva-
renheijt ende getrouwicheijt" wordt hij opnieuw gekozen- Zelfs de
steun,van Zierikzee, waar hij burgemeester geweest is, mag hem niet
baten. Jammer dat deze hardnekkige vechter in dit verband meer
tegen dan voor de dienst van het land vocht, meent Van der Woude.
Zijn houding wordt verklaarbaar, als het door Zierikzee ondersteun
de verzoek Teelinck er op wijst, dat de huidige verwaiTing in de
regering het werk in de Raad van State wanhopig maakt. Als
Leicester eind 1587 naar Engeland terugkeert lijken de moeilijk
heden en verwarring niet minder groot. Toch is in de harten van vele
wankelmoedigen weer hoop gekomen. De internationale situatie is
grondig gewijzigd en Oldenbarnevelt en Maurits hebben hun leer
school voltooid en zijn tegen hun taak opgewassen. „Zo werkten
de moeilijkheden van het Leicersterse tijdvak als een louterend
vuur voor de komende tijden", aldus Van der Woude.
Nederlandse ingenieurs
bij Engelse spoorwegen
De Engelse spoorwegen hebben elf
Nederlandse ingenieurs ingeschakeld
voor de aanleg van een nieuwe met
elektrische treinen te berijden spoor
lijn van Londen naar Liverpool, 320
km lang.
Vbor de werkzaamheden aan dit pro-
jekt, dat een Investering van 1,5 mil
jard gulden vraagt en tegen eind 1964
gereed moet zijn, had men niet de be
schikking over voldoende Britse des
kundigen. De elf Nederlanders zullen
binnenkort nog bijgestaan worden
door een aantal Amerikanen.
De nieuwe lijn Londen-Liverpool zal
een reistijd van twee uur en 57 minu
ten mogelijk maken, dat is 40 minu
ten minder dan thans nodig is.
Nu heeft Uw handelaar nog
alle soorten hyacinten, fulpen
en natassen voorradig. Bestel
meteen
1308. Overal hakte en boor
de men in de bodem van
Granol op zoek naar de vi
tale mineralen, doch be
houdens enkele onbeteke
nende hoeveelheden, kon
men nergens iets ontdekken
en de wijzemaalden der au
tomatische verklikkers ver
roerden zich niet. Doctor
Drago stelde zich voortdu
rend persoonlijk op de hoog
te van de gang van zaken,
maar zelfs zijn superintel
lect kon aan de situatie
niets veranderen en tenzij
zich spoedig een oplossing
voordeed, zou de ganse
Markadvloot binnenkort
machteloos en vleugellam aan de grond staan.
Toen was echter het noodlot de piraten gun
stig, want bij de laatste verovering was hen
een kaart met belangrijke gegevens in handen
gevallen, waardoor men de juiste ligging van
één der Shastarmijnen te weten kwam. On
middellijk werd een raid voorbereid om de
voorraden daar te plunderen. Terwijl de ge
vechtsmachines de vijand boven de wolken
lokten, glipten vier Zorin-vrachtschepen on
gehinderd Argol binnen.
DETECTIVE-ROMAN DOOR BERKELEY GRAY
FEUILLETON
45
„Het was een koelbloedige moord
met voorbedachte rade en hij had er
bovendien voor gezorgd, dat de aan
wijzingen direct in mijn richting
zouden gaan," ging Norman verder.
„En nu hij weet dat ik daar achter
gekomen ben voelt hij zich niet erg
op zijn gemak."
„Mijnheer Conquest heeft me er alles
over verteld, vader," zei Penny vlug.
„De vermoorde man heette Rust en
hij woonde in East Croydon. Mijn
heer Conquest denkt dat hij chanta
ge op Freane gepleegd heeft."
„Laten we je vader daar een andero
keer over vertellen," onderbrak Nor
man haar. „Het heeft niets met deze
zaak te maken. Wat uw uitvinding
aangaat, mijnheer Appleton, kan ik
U zeggen dat ik genoeg mensen ken
die bereid zullen zijn U het nodige
kapitaal te verschaffen. Ik zelf zal
er, om te beginnen, tien duizend
pond in steken."
„Maar ik had tot nu toe geen idee..."
„Dat ik to maar tien duizend pond te
voorschijn kon toveren?", lachte Con
quest. „Ik heb wel zin om eens langs
wettige weg een behoorlijke som
gelds te verdienen. Ik zal er in elk
geval voor zorgen om aan deze affaire
zelf ook redelijk te verdienen."
„Wat een uitkomst!", zei Appleton,
Conquest stralend van achter zijn
brilleglazen toelachend. „Hoe zal ik U
ooit naar waarde kunnen bedanken..."
Hij brak zijn zin ineens af. „Neemt U
mc niet kwalijk, maar mag ik U een
vraag stellen? Ik neem aan dat U
wanneer U wilt, uit deze schuilkelder
weg kunt?"
„Ja."
„Is het dan niet verstandiger om di
rect op te stappen?"
„Het zou misschien verstandiger zijn
maar toch wil ik hier blijven tot
Freane komt", zei Norman. „Ik ver
heug me al op zijn gezicht als hij mij
hier ontmoet Er zijn twee dingen die
ik met hem bespreken wil. Ze zullen
hem de doodschrik op het lijf jagen!
Laat ik U zeggen dat ik zijn komst
haast niet kan afwachten."
„Tk doorzie uw taktielc wel niet ge
heel, maar ik leg me bij uw besluit
neer", zei Appleton- „Of zou het beter
zijn als Penelope en ik weggingen?
Eerlijk gezegd ben ik er niet zó op
gesteld Freane nog eens te ontmoe
ten
„U bent al te laat", antwoordde Nor
man.
De deur ging open en Joy kwam bin
nen.
„Hij komt de trap af!", zei ze haas
tig". „Er komt tenminste iemand aan
het zal Freane wel zijn."
„Mooi zo!",' zei Norman. „Breng
Penny gauw naar haar eigen kamer
terugwacht, ik ga zelf ook mee"
Binnen een paar seconden waren ze al
in de andere kamer.
„Ga daar in die stoel zitten, Penny,
en doe zo gewoon mogelijk", zei Con
quest nog vlug. „Pixie, jij verdwijnt
in de badkamer. Laat je niet zien, be
halve als Freane moeilijk mocht wor
den."
Joy knikte en ging subiet.
Norman liep vlug de kamer uit en
deed de deur op slot. Terwijl hij zich
naar Appleton terug haastte hoorde
hij duidelijk voetstappen op de stenen
trap. Hij ging vlug naar binnen en
deed ook deze deur op slot.
Het volgende ogenblik zou men ver
wacht hebben dat Appleton alleen in
de kamer was
XIX
Freane voelde zich aan de ene kant
opgelucht en aan de andere kant
maakte hij zich ongerust. Hij was op
gelucht omdat hij zijn gasten veel
vroeger had geloosd'dan hij gedacht
had en omdat hij niet begreep waar
zijn chauffeur gebleven kon zijn.
Zijn gasten waren vroeg weggegaan
omdat hij er slecht en nerveus uitzag;
ze hadden het vanzelfsprekend aan
het ongeluk van de vorige avond toe
geschreven.
„Nu moet ik die stomme vent zien te
vinden", dacht Freane toen zijn laat
ste gast vertrokken was. Hij had Ste
vens gezegd, dat hij de schrijfmachine
naar beneden moest brengen, die zou
hij nodig hebben om het contract te
typen, dat hij Appleton wilde voor
leggen. Hij hoopte, dat het contract
voor middernacht getekend zou zijn
en voelde zich vrij zeker van zijn zaak
nu hij Appletons dochter ook in zijn
macht wist.
Hij had'Stevens gezegd, dat hij de
schrijfmachine in de grote kamer
moest zetten, hij mocht de „gasten"
vooral niet storen. Hij moest alleen
even aan hun deur luisteren maar dan
weer direct naar boven gaan en in de
serre op hem wachten, waar Freane,
zo gauw hij even kon, hem zou komen
vragen hoe alles gegaan was.
Tot drie keer toe was Freane onver-
richterzake uit de serre teruggeko
men. Hij begreep niet waar Stevens
kon blijven, zijn lange afwezigheid
maakte hem erg ongerust. Zodoende
viel het hem niet moeilijk zijn gasten
de indruk te geven dat hij zich niet
wel gevoelde.
Hij wist niet goed wat hij met Ste
vens aan moest. De kerel had ver
schillende misdaden op zijn geweten
zij het dan ook geen ernstige en
Freane wist voldoende van hem af
om hem de gevangenis in te kunnen
werken. Stevens wist daarentegen
niet veel van Freane af, hij wist
niets over die geschiedenis met Rust
en Freane had hem nu alleen maar
lachend gezegd dat hij een soort grap
met Appleton uithaalde; hij haa dat
ook aan Penny willen zeggen. Daar
om was hij zo woedend geweest toen
Stevens Penny vastgebonden bij hem
had gebracht.
Freane vloekte inwendig toen hij
naar het tuinhuisje liep. „Ik moet zor
gen. dat Stevens niets in de gaten
krijst, anders brengt hij me nog in
moeilijkheden."
spied werd. Livingstone was zachtjes
Hij had er geen idee van dat hij be-
acnter het tuinhuisje om geslopen
toen hij de voetstappen hoorde en
gluurde nu met zijn scherpe ogen om
de hoek. de diepe duisternis hield hem
verborgen.
Toen Freane door het tuinhuisje naar
de ingang van de schuilkelder liep,
had hij er ook geen idee van dat zijn
vermiste chauffeür daar in een hoek
eekneveld lag.
Beneden scheen alles in orde te zijn.
De deuren waren gesloten en er heer
ste een volkomen stilte in de brede
gang.
Freane slaakte een zucht van verlich
ting. De angst voor Conquest die hem
de hele avond als een spook achter
volgd had scheen van hem af te val
len: hij kon er nu om lachen. Zelfs de
beruchte Conquest zou deze schuil
kelder onmogelijk kunnen binnen
dringen. Hij liep eerst bij Penny bin
nen, die zenuwachtig opsprong toen
ze hem zag.
„Kom, lieve kind, je hoeft heus niet
bang voor me te zijn", zei hij met zijn
beminnelijkste glimlach. „Ik heb nu
tijd om even met je te praten. Maar
laat ik je eerst nog eens mijn excuses
aanbieden voor de manier waarop je
door mijn chauffeur behandeld bent.
Denk niet dat ik daar ook maar iets
mee te maken had. Mijn plan was, om
je gewoon in die laan tê komen be
groeten en jè dan naar ie vader te
brengen. Na dit voorval zal ik Stevens
natuurlijk direct ontslaan."
Zijn toon was zo vriendelijk en be
leefd dat Penny de driftige woorden,
die haar op de lippen lagen, inhield.
„U kunt dat nu allemaal wel zeggen,
maar het is en blijft toch een feit, dat
U me hier, tegen mijn wil in, gevan
gen houdt", zei ze. „Bovendien heeft
uw chauffeur me aangerand
„Dat is wel wat overdreven! Ik
schaam me over zijn onbeschoft ge
drag, maar hij heeft je geen pijn ge
daan! Hij was een beetje te ijverig,
meer niet."
„Zoudt U nu zo vriendelijk willen zijn
me direct bij mijn vader te brengen?"
„Daarvoor ben ik gekomen." Freane
trok het gezicht van een goedige oom.
„•Ik zou zo graag willen dat ie eens
verstandig met je vader sprak. Mis
schien kun ie beter met hem omsprin
gen dan ik."
„Hoe bedoelt U
.(Wordt vervolgd)'