PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
L0ENIK 3 FOTOGRAFEERDE
ACHTERZIJDE VAN MAAN
Baan rond aarde
en maan voltooid
Driejarig kind bij
brand omgekomen
België werkt aan
van Westvlaamse
het herstel
oesterteelt
BILT
VIJF RUSSEN OVERVIELEN
IN MOSKOU AMERIKAAN
202e jaargang no. 246
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 19 okt. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51. tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red, tel. 2425, adm. tel. 2::-'
Foto's en gegevens worden gepubliceerd
Het Russische interplanetaire station Loenik-3 heeft foto's ge
maakt van de onzichtbare achterzijde van de maan en talrijke
metingen verricht in de ruimte tussen de aarde en de maan,
zo heeft radio-Moskou zondagmiddag bekendgemaakt.
De gegevens, die de instrumenten over deze metingen en de
foto's hebben doorgegeven, worden uitgewerkt en de resultaten
zullen worden bekendgemaakt, aldus het Russische communiqué
dat werd uitgegeven enige uren, voordat de Loenik-3 om onge
veer 17.50 uur Nederlandse tijd het dichtst bij de aarde gele
gen punt van zijn baan 47.500 km zou passeren. Men
verwachtte dat het ruimtestation zijn topsnelheid van 3.91 km
per seconde zou bereiken.
Tweede omloop
begonnen
Na het passeren van het dichtst bij
de aarde gelegen punt zou de Loenik-
3 gedurende ongeveer twee dagen
niet van de Sowjet-Unie uit waar
neembaar zijn. De volgende uitzen
ding van het station zal op 21 ok
tober van 13 tot 14 uur zijn, wanneer
de Loenik ongeveer 327.000 km van
de aarde verwijderd zal zijn.
Radio-Moskou deelde zondagavond
mede, dat de Loenik-3 zijn eerste
baan om de aarde had voltooid.
De mededelingen via do Russische
radio zijn een aanwijzing dat deze
Russische ruimte-raket thans een
baan heeft voltooid welke zowel de
aarde als de maan omvat en dat
tlians de tweede omloop is begonnen.
Prof. A. Michailow, directeur van
't observatorium van Poelow heeft
meegedeeld, dat de mogelijkheid
bestaat dat Loenik-3 in de dich
tere lagen van de atmosfeer te
rechtkomt en verbrandt. Ook is
het niet uitgesloten dat de raket,
na een baan om de aarde te heb
ben voltooid, het oppervlak van
de maan treft. De loop van de ra
ket kan nog niet met zekerheid
worden voorspeld.
De mededelingen van zondag bevat
ten de eerste officiële aanwijzing dat
het „interplanetair station" was toe
gerust om de van de aarde afge
wende zijde van de maan te fotogra
feren. Kort na de lancering van de
Loenik-3 hebben Russische geleerden
in uitzendingen van radio-Moskou
verteld, dat dit inderdaad het geval
was. Maar tot gisteren was de of
ficiële bevestiging van die medede
ling uitgebleven.
Het is momenteel niet bekend in
Moskou hoeveel tijd de „bewerking"
van de maanfoto's zal vergen, of
wanneer ze zullen worden vrijgege
ven voor publikatie.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruim
tevaart verklaarde ook, dat er pas
commentaar zou worden gegeven als
de resultaten bekend waren. Hij zei
dat naar de mening van Amerikaan
se geleerden de Loenik-3 uitgerust is
met een van de drie apparaten die
het maken van dergelijke foto's mo
gelijk maken, n.I. (1) een gevoelig
apparaat, dat met een fotografische
n de
de gebouwen bij hét St. Radboudzie-
kenhuis te Nijmegen.
plaat lichte en donkere gebieden kan
ontdekken; (2) een apparaat dat met
behulp van infra-rode stralen warm
te waarneemt en (3) een speciaal
soort televisiecamera.
De Amerikaanse woordvoerder
zei tenslotte dat de Amerikaanse
geleerden vrezen, dat de achter
kant van de maan er precies zo
uitziet als de voorkant, die van
de aarde kan worden waargeno
men.
Voorstel van Eisenhower:
WESTELIJK
TOPOVERLEG
IN NOVEMBER
President Eisenhower heeft voorge
steld, dat een westelijke topconferen
tie eind november in Parijs of Gene
ve zal worden gehouden. Dit voorstel
zou de president hebben gedaan in dc
brieven die hij vorige week aan
bondskanselier Adenauer, premier
Macmillan en president De Gaulle liet
overhandigen.
Dit is door het Westduitse persbureau
D.P.A. onder aanhaling van niet na
der genoemde kringen te Bonn ge
meld. Een woordvoerder van de West
duitse regering wilde het bericht niet
bevestigen of tegenspreken. Eisenho
wer, aldus D.P.A., verklaarde dat on
de bijeenkomst der westelijken een
gecoördineerde politiek zou moeten
worden vastgesteld met het oog op
een topconferentie met de Russen. In
kringen te Bonn wordt begin decem
ber genoemd voor een topconferentie
tussen oost en west en Genève als
plaats van samenkomst, zo meldt het
Westduitse persbureau, dat eraan
toevoegt dat de Sowjet-premier,
Kroesjtsjew, die eveneens de vorige
week een brief aan Adenauer zond,
geen datum voor een topconferentie
had genoemd. D.P.A. zegt tenslotte
dat Adenauer waarschijnlijk met Ei
senhowers voorstel zal instemmen.
RAMP VOOR ST.-RADBOUDSTICHTING
Vele hectaren bos en
heide verwoest
Tijdens het week-einde hebben in ons
land enige felle branden gewoed. In
Nieuw-Amsterdam werd zondag een
woning in de as gelegd. Een drie en
een half jarig kindje kwam daarbij
om het leven. De vader heeft twee
maal getracht het land te redden,
waarbij hij ernstige brandwonden op
liep. Wel kon het tweejarig dochter
tje uit de vuurzee worden gered.
Zondagmiddag is in Hees bij Oss de
woning van de heer Janssen Hendriks
tot de grond toe afgebrand. Het ge
zin is onmiddellijk na de brand uit de
brand geholpen door een prachtig
aanbod van twee jonge mensen uit
Hees, de heer Van Bakel en mej. Van
Grunsven. Zij hebben de hun door de
gemeente toegewezen woning vrijwil
lig afgestaan aan het getroffen gezin.
Janssen Hendriks.
Door onbekende oorzaak brak za
terdag brand uit in een van de in
aanbouw zijnde gebouwen op het
terrein van het St.-Radboudzieken-
huis te Nijmegen. Het ziekenhuis
zelf heeft geen hinder van de
brand ondervonden.
De directie van het St.-Radboudzie-
kenhuis beschouwt de brand als de
grootste ramp, die de St.-Radboud-
stichting tot nu toe heeft getroffen.
Dr. A. van der Werf, directeur-ge
neesheer van het ziekenhuis heeft
de schade voorlopig geschat op
f 600.000. Een ander groot nadeel is,
dat de afbouw van de door de brand
getroffen instituten, het pathologisch,
anatomisch, bacteriologisch en kin
dergeneeskundig instituut, ernstig
wordt gestagneerd, hetgeen weer
doorwerkt op de definitieve afbouw
van de medische faculteit en de wis-
en natuurkundige faculteit.
Te Asten ging zondag de grote
boerderij van de landbouwer B.
Hoefnagels door brand verloren.
Het vee kon worden gered.
De schade wordt geschat op 60.000
gulden. Ruim vierhonderd hectare
bos-, heide- en veengrond zijn in de
as gelegd door een brand, die zater
dagmiddag uitbrak in de Buurseveen
te Buurse bij Haaksbergen. Zondag
middag laaide het vuur weer op; in
de avond had men de brand pas on
der controle.
De brandweren van Dalen, Coevorden
Ét Er kwa/m heel wat vakman-
schap aan te pas om de 38.270
ee ton metende Zweedse tanker M
H W. Alton Jones", welke onder- p
weg was naar Amsterdam, om ee
daar voltooid te worden, door M
p de sluis bij IJmuiden te lood- p
sen. Hoewel er slechts heel
ee weinig speelruimte tussen schip
f§ en schutsluis was, gelukte het p
p karwei zonder dat liet schip
p beschadigingen opliep.
llllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Uit kas van gereformeerde
school f 3000 ontvreemd
De 58-jarige H. R. D., directeur van
de BOAZ-bank te Driesum, die enige
weken geleden w&rd gearresteerd in
verband met verduistering van een
bedrag van een liwart miljoen gul
den ten nadele van deze bank, blijkt,
zoals thans uit liet onderzoek is 'ko
men vast te staan, ook nog 3000 te
hebben ontvreemd uit de kas van de
gereformeerde school te Driesum,
waarvan liij penningmeester was.
Hij heeft enkele bedragen, die van
rijk en gemeente werden ontvangen,
niet geboekt. Het bestuur van de
school heeft van deze vermissing of.
ficieel aangifte gedaan. D. heeft nog
steeds niet verteld waar het door hem
verduisterde .geld is gebleven.
Wervelwind op Okinawa
eist 48 doden
Door de wervelwind „Charlotte" zijn
48 mensen gedood. Deze wervelwind
heeft zaterdag het eiland Okinawa
feteisterd. In de hoofdstad Naha zijn
uizend huizen overstroomd. De scha
de op het eiland wordt geschat op vijf
miljoen dollars.
en Emmen zijn in actie geweest om
een grote veenbrand bij Dalerveen,
die vijftien boerderijen bedreigde, te
blussen. Er moesten zeventien wonin
gen worden ontruimd. Gisteravond
stond ongeveer 80 hectare in brand.
De brandweren waren er gisteren in
geslaagd de brand te lokaliseren.
Ook in Geldrop woedde een brand.
De vuurzee kon gistermiddag wor
den bedwongen. Ongeveer 75 ha
heide en dennen gingen bij deze
brand verloren.
BESCHULDIGD VAN SPIONAGE
Protest van Ver. Staten
bij Sowjet-Unie
Amerika heeft bij de Sowjet-Unie
geprotesteerd tegen de wijze waarop
de eerste veiligheidsbeambte van de
Amerikaanse ambassade, Russell
Langelle, is behandeld. Langelle is
volgens de protestnota vrijdag, toen
hij op weg was naar de ambassade,
door vijf Rassen in borger overmees
terd en een gebouw binnengebracht,
waar hij beschuldigd werd van spio
nage.
Engelse zuidkust door
zware storm getroffen
De Engelse zuidkust is zaterdag
avond door zware storm met wind
stoten van meer dan 100 km per uur
gepaard met .grote regenval, getrof
fen. Op verschillende plaatsen ont
stonden overstromingen.
Ook Londen beleefde windstoten van
95 tot 100 km per uur. Op Piccadilly
woei een enorm reclamebord van een
bioscoop om. Het viel en kwam op
het afdak boven de ingang van de
bioscoop terecht. Niemand werd ech
ter gewond.
Treinen hadden vertraging van an
derhalf uur, omdat sommige delen
van het baanvak waren versperd of
vernield. In Harwich kwam de voor
gevel van een winkel naar beneden.
Ook hierbij vielen geen slachtoffers.
Ook de Kanaaleilanden zijn ernstig
door de storm getroffen. Op Guern
sey kwamen windstoten van tegen de
125 km per uur voor en de golven
sloegen met een hoogte van vijftien
meter tegen de oostkust van het
eiland. Vijf kleine jachten zonken in
de haven, wegen kwamen onder wa
ter te staan en kassen werden ern
stig beschadigd.
Op Jersey werden vele kleinere
schepen die voor anker lagen, be
schadigd en twee grotere schepen
leden schipbreuk. Bij Sark zonken
twee visserschepen.
KANSEN STIJGEN MET DELTAPLAN
Hem werd in overweging gegeven
voor de Russen te gaan spioneren. Dc
Russen lachten om Langelles diplo
matieke indentiteitskaart en visiteer
den hem. Zij haalden een aanteken
boekje te voorschijn, dat Langelle
echter nooit eerder had gezien.
Met een chemische oplossing maak
ten zij aantekeningen in het boekje
zichtbaar, die betrekking hadden op
Russische staatsgeheimen. De Russen
begonnen Langelle te dreigen toen
hij weigerde met hen te praten. Zij
dreigden met gevangenisstraf, slaag-
en maatregelen tegen zijn vrouw en
kinderen. Vervolgens trachtten zij
hem over te halen voor Rusland te
gen Amerika te gaan spioneren. Zij
stelden een beloning in het vooruit
zicht.
Nadat zij een uur en drie kwartier
met hem bezig waren geweest, brach
ten de Russen Langelle naar het
centrum van Moskou, waar zij hem
vrij lieten.
Het Russische ministerie van bui-
tenlandse zaken heeft de Ameri
kaanse ambassade meegedeeld, dat
„bevoegde" Russische autoriteiten
gemeld hadden dat Langelle zijn
verblijf in de Sowjet-Unie had ge
bruikt voor spionage-activiteit die
onverenigbaar was met zijn diplo
matieke status. De Amerikaan
moet de Sowjet-Unie verlaten. Hij
is 37 jaar, is getrouwd en heeft
drie kinderen.
Extra krediet voor wetenschappelijk
onderzoek en proefnemingen
Met de bedreiging, welke het Del
taplan voor de Zeeuwse oestercul
tuur vormt, ziet men in België de
mogelijkheden voor een herstel van
de eigen vóór 1941 zo sterk ontwik
kelde cultuur toenemen. België's
enige oesterkweker, de heer R. Ha-
lewijck ziet hiervoor vele kansen,
niet alleen in Oostende waar deze
ondernemende figuur thans in de
voormalige spuikom zijn produkten
aan stokken teelt, maar ook in
Niemvpoort, Blankenberge, Zee-
brugge en Knokke. Zelfs in heJ Zwin
zouden volgens hem gemakkelijk
oesterparken ingericht kunnen wor
den.
Mede met het oog op de gelegenheid
tot werkverruiming in West-Vlaan-
deren geniet het Oostendse oester-
bedrijf daarom thans de bijzondere
belangstelling en steun van dc Bel
gische staat.
De minister van landbouw en zee
visserij heeft een extra krediet voor
wetenschappelijk onderzoek en
proefnemingen op grotere schaal ter
beschikking gesteld cn de minister
van openbare werken gaf opdracht
om in het grote bassin uitgebreide
baggervverken uit te voeren, in het-
belang yan desw» teelt»
Voor de Eerste Wereldoorlog bracht
deze cultuur langs de Belgische kust
grote welvaart. Zij heeft zelfs in het
verleden de reputatie van Oostende
gevestigd, zo verklaarde ridder P.
van Outryve d' Ydewalle, gouver
neur van West Vlaanderen, toen za
terdagmiddag de Westvlaamse Eco
nomische Raad met een groot aan
tal genodigden een bezoek bracht
aan de oestervclden van Oostende.
Het was te danken aan de activiteit
van dc Westvlaamse Economische
Raad te vergelijken met de Eco
nomisch Technologische instituten
in Nederland dat bij de regerings
instanties in Brussel, voor de N.V.
Halewijck en Co.. die in de Oostend
se spuikom ten kosten van belang
rijke financiële offers, min of meer
pionierswerk verricht, thans de be
nodigde steun werd verkregen.
In een van de loodsen van dit oester-
bedrijf konden zaterdagmiddag
de heren ook de Belgische minis
ter van landbouw en zeevisserij, ba
ron A. de Vleeschauwer en zijn di
recteur-generaal, de heer Lievens, 1
bevonden zich onder de gasten
zich persoonlijk overtuigen van de
kwaliteit van het hier gekweekte
produkt* j
Oesters, die echter tot dusver de
heer Halewijck sinds hij in 1956 op
nieuw begon, nog weinig winst heb
ben gebracht. Zelfs jaarlijks een vrij
aanzienlijk verlies hebben opgele
verd. De heer R. Halewijck vertelde
hiervan ook ïn zijn inleiding welke
hij hield voor vele autoriteiten en
een grote groep dagblad-, radio- en
T.V.-journalisten.
Beroemd.
Eerst gaf hij een ffistorisch over
zicht van de oesterteelt in België,
welke vóór 1914 zeer bekend was.
De Oostendse oester was beroemd
en werd toen in vele miljoenen aan -
tallen geëxporteerd, onder meer
naar Rusland. In de Eerste Wereld
oorlog werden alle oesterparken tus
sen Nieuwpoort en Zeebrugge ver
nietigd, zodat de „Oostendse" oester
van de spijskaart verdween.
In 1933 kwam er een commissie om
de Belgische oesterteelt te doen hei
leven.
De N.V. Halewijck kreeg de voor
malige spuikom te Oostende toe
gewezen en toen daar in 1938 na
vele tegenslagen bevredigende re
sultaten werden bereikt, kwam
opnieuw een oorlog de teelt ver
nietigen. In de winter van 1940
1941 zouden de eerste oesters op
de markt gekomen zijn, doch al
lies ging verloren, doordat de
(Zie slot pag.7 kol. 1) i
Rotterdamse werkman na
ruzie dood gevonden
Is de 21-jarige voeger C. A. B. N. B.
uit Rotterdam schuldig aan de dood
van de 57-jarige gemeentewerkman
W. P. S., eveneens uit Rotterdam,
die in de nacht van zaterdag op zon
dag ïn de Benthuizerstraat met
hoofdwonden door de politie werd
gevonden en dood bleek te zijn? Dit
is de vraag waarvoor de Rotterdam
se politie zich gesteld zag, nadat ze
er na veel moeite zondagmorgen in
geslaagd was de 21-jarige te vinden
en aan te houden. Hoewel de jonge
man de werkman twee vuistslagen
zou hebben gegeven, ontkent hij de
ander te hebben doodgeslagen.
Beide mannen bevonden zich met
nog andere bezoekers in een café
Het tweetal kreeg onenigheid en dit
resulteerde in een vechtpartijtje.
Cafébezoekers scheidden de ruziema
kers en adviseerden de oudere man
weg te gaan, een raad, die door hem
werd opgevolgd. De ander bleef
agressief, maar enige tijd later acht
te men hem klaarblijkelijk gekal
meerd genoeg om los te laten. Hij
verliet evenwel ook het café, maar
kwam een ogenblikje later weer te
rug. Aan zijn opmerking dat hij met
hem afgerekend had, omdat hij er
genoeg van had, besteedde men geen
aandacht, omdat men het niet ern
stig opvatte. Het lawaai, waarmee
de twist gepaard ging, was voor de
omwonenden reden geweest de poli
tie te waarschuwen, doch nog voor
dat zij bij het café waren aangeko
men, vonden de politieagenten de 57-
jarige in dezelfde straat liggen, ge
leund tegen een muur. Zij hoofd was
gewond. Bij nauwkeuriger onderzoek
ontdekten de politiemannen, dat hij
dood was.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
DEZELFDE TEMPERATUREN.
Veel bewolking met plaatselijk en
kele buien, vooral in het noordwes
ten van het land. Matige tot krach
tige, aan de kust tijdelijk harde
wind tussen zuid en zuidwest. Wei
nig verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
20 oktober
Zon op 7.11 onder 17.38
Maan- pg 19.57, «ndai; 10,45