EAAYENS GOES dankt zijn ontstaan aan In recordtempo kreeg straat „nieuw gezicht" het „Slot Ostende" De laatste van de 130.000 OjifaaQ^lLKampm camera s en projectoren S. BIRKHOFF Zn. DONDERDAG 15 OKTOBER 1959 PROVINCIALS ZEEUWSS COURANT 19 Foto-actie Ter gelegenheid van de officiële opening van „hun" straat heb ben de zakenlieden uit de Lange Vorststraat te Goes de hoofden bijeengestoken en een foto-actie uitgeschreven, die van 16 tot 24 oktober zal duren. Aan deze ac tie nemen bijna 50 van de 60 middenstanders uit deze straat deel. In de etalages van de verschillende winkels zullen foto's worden ge plaatst die op het oog een enigszins vreemde indruk maken. Zo zal men bijvoorbeeld in de etalage van meneer X de foto van diens winkelpui zien, terwijl het bovenste deel van de foto uit de gevel van zijn buurman be staat. Het publiek zal moeten uitma ken welk „onderste" deel van de foto bij welk „bovenste" deel behoort. Enig houvast heeft men aan het feit, dat iedere deelnemer aan de actie een foto etaleert van zijn eigen etalage (pui). Alleen de „bovenbouw" is van een ander. Van wie Het woord is thans aan het kopend publiek, dat met een goede oplossing op één van de vele prijzen beslag kan leggen. Ter waarde van f 400,worden bon nen gegeven, die bij de deelnemende zakenlieden besteed kunnen worden. Middeleeuwse bakker gaf naam aan straat Het is algemeen bekend, dat de stad Goes zijn ont staan heeft aan de nederzetting, die zich in de mid- déleeuwen onder bescherming van „Slot Ostende stélde. Minder bekend is echter hoe men aan de naam Lange Vorststraat is gekomen. Een duik in de rijke geschiedenis van Goes geeft echter wel enig houvast. Een zestiende eeuwse bakker zou ongewild voor de naam hebben gezorgd Blijkens een rekening van de schutterij van de Edele Handboog was er in 15^6 een bakker „in de Vorst". Verondersteld mag worden, dat de zaak van deze bakker gelegen was aan de ingang van de straat, welke naar dit huis, „De Vorst" gehe ten, haar naam zou hébben ontvangen. Het middel eeuws woordenboek van prof. J. Verdam zegt hier over het vólgende vorstvorste, veurst, voerst(e) is de nok of spits van het dak, het hoogste punt van een bouwwerk. Wellicht werd het huis dus zo genoemd in verband met zijn hoog uitstekend (langetopgevel. Deze wijs heid deden wij op in het stadhuis, waar de gemeente archivaris, de heer G. Stadermann zo bereidwillig was, ons enige litteratuur over de oude geschiedenis van Goes ter beschikking te stéllen. Hoewél in het gemeente-archief velé gegeveyis zijn te putten uit de geschiedenis van Goes, wordt de naam Lange Vorst straat slechts een enkele maal genoemd. KORTSTONDIGE, MAAR HEVIGE PIJN Werk binnen twee maanden gereed DE „PIJN" is kortstondig, maar hevig geweest voor de za kenlieden.... Twee maanden lang hebben een opengebroken weg dek, diepe putten, hopen zand en steen het winkelcentrum Lange Vorststraat te Goes tot een wa re woestenij gemaakt. Twee maanden lang is ook deze straat een onaantrekkelijk oord ge weest voor het kopend publiek, dat bij het zien van al die hin dernissen maar het liefst een straatje omging. Thans is het leed geleden en dient de Lange Vorststraat zich mooier en scho ner aan dan ooit tevoren.... Door verbreding van de trottoirs en vernieuwing van het wegdek is de Lange Vorststraat eerst recht een winkelcentrum van allure geworden Dank zij een bijzonder goed samen spel tussen de directeur van gemeen tewerken in Goes en de zakenlieden uit de Lange Vorststraat is de datum voor deze werken zodanig gekozen, dat de middenstand zo weinig moge lijk schade werd berokkend. Direct na de bouwvakvakantie, op 18 augus tus j.l., werd begonnen met vernieu wing van de riolering in de Lange Vorststraat, de Ganzepoortstraat en de Klokstraat. Een werk, waarvoor precies twee maanden was gepland en dat uiteindelijk in drie weken ge- Wat men kopen kan... Het kooplustige publiek, dat van heinde en ver naar Goes komt om daar inkopen te doen, ontmoet in de Lange Vorststraat vrijwel alle branches. Er zijn weinig goederen en artikelen, die men in de fraaie win kels van deze pas vernieuwde straat niet kan kopen. De branche-indeling ziet er uit als volgt: kleding 6 manufacturen/bedden/dekens 2 dameshoeden 2 radio/T.V ./verlichting 2 meubelen/gordijnen 2 groenten 4 bakkerij 2 optiek/foto 2 naaimachines 2 klokken;horloges/juwelier 3 huish. artikelen 2 schoenreparatie/pedicure 2 kruidenierswaren bloemen/planten slagerij hobby's timmerman-aannemer drukkerij dagbladen da'meskapper parfumerie/schoonheidssalon kolen haarden/kachels tassen/paraplu's/koffers borstels/zeven gehoorapparaten patates-frites schoenen boeken/papier visartikelen/voeder schilder kunstartikelen kantoormachines sigaren/sigaretten wol/breimachines reed kwamHiervoor moest de straat worden opgebroken, de riole ring worden uitgegraven en opnieuw gelegd en vervolgens de straat we derom worden geplaveid. Menig middenstander hield zijn hart vast, toen op 18 augustus mannen van de dienst gemeente werken en het personeel van de aannemer Boone Besuyen in de Lange Vorst verschenen. „Dat duurt wel een half jaar", mompel den de pessimisten onder hen. Zij' kregen ongelijk, want de riolering kwam nog vóór het fruitcorso 21 september gereed en kort daarna werd begonnen met het voor de tweede maal overigens met een nieuw soort steen pla veien van de 260 meter lange straat. Ook dat werk is in ijltem po gebeurd, al kon dat naar 'de zin van de zakenlieden niet vlug ge noeg gaanGisteren werd de laatste hand aan de Lange Vorst straat gelegd, op het tijdstip dat eigenlijk de riolering nog maar gereed had moeten zijn Stenendans De door velen verafschuwde stoepjes (opstapjes), die in hoogte soms meer. dan tien centimeter verschilden, zijn verdwenen. Niet minder dan 10.000 trottoirtegels, keurig in het gelid ge plaatst, vormen thans een goed be gaanbare wandelgelegenheid. Het wegdek, dat voorheen golfde als de zee bij een stevige bries, slingert zich nu zonder oneffenheden langs de vele tientallen winkels. Door de handen van de straatmakers zijn niet minder dan 130.000 stenen gegaan. Een zelfde aantal werd ver wijderd, hetgeen ook het geval was toen de riolering werd gelegd. De to tale verbetering van de Lange Vorst straat en de aangrenzende straten, kwam de gemeente op een uitgaaf van rond f 100.000,Dat heeft men er graag voor betaald, want deze ver betering is een aanzienlijke verfraai ing van een belangrijk gedeelte van de Goese binnenstad. De laatste loodjes in de Lange Vorst Toen deze foto werd, gemaakt, werd juist een van de laatste ladin gen steen voor het nieuwe wegdek van de Goese Lange Vorststraat aan gevoerd. De „strijd" om het nieuwe wegdek was toen bijna gestreden en ook het „slotoffensief" was succes vol (Foto P.Z.CA) Twee maanden lang hebben de mid denstanders en het Goesè kopende publiek het plaveisel van hunLan ge Vorststraat af moeten staan aan een legertje straatmakertjes, hand langers en buizenleggers, die een straat met een prachtig wegdek en prettige brede trottoirs achterlieten. Bovenstaand beeld is al weer herin nering(Foto P.Z.Ó.) DE STAD GOES,-de „hoofdstad van Zuid-Beveland" en sedert een halve eeuw de zetel van de Zeeuwse landbouworganisaties en -diensten, kan bogen op een rijke geschiedenis. Over het algemeen wordt aangenomen, dat Goes ontstaan is door een nederzetting, die zich onder bescherming stelde van „Slot Ostende". Het lot van deze mensen was nauw verbonden met hetgeen zich op het slot afspeelde. Over het Goes van vóór de dertien de eeuw is vrijwel niets bekend, maar na deze periode begint er al enig licht te komen in de historie. Het „Slot Ostende" behoorde aan het mach tige geslacht van de Van Borsseles, maar in 1315 werden de goederen en bezittingen van dit geslacht verbeurd verklaard en door de Graaf van Holland-Henegouwen aan diens broer Jan van Beaumont geschonken. Van toen af is Goes opgekomen en uitgegroeid tot de stad die het nu is. Het stadsrecht van Goes dateert on geveer uit 1400. Enkele jaren later, in 1423, weid de monumentale Ma ria Magdalena kerk ingewijd en in gebruik genomen. Men neemt aan, dat deze kerk voor een ouder bede huis in de plaats is gekomen. De Ma ria Magdalena kerk is het begin ge weest van de kerk, die in de loop der eeuwen is uitgegroeid tot het indruk wekkende monument, dat ook heden ten dage in het stadsbeeld domineert. Afbraak, herbouw en branden heb ben van de oorspronkelijke kerk niets meer overgelaten. De geschiedenis van Goes is ook on verbrekelijk verbonden met de naam van Jacoba van Beieren, de laatste vorstin uit het Beierse huis, die Goes in 1417 het recht schonk zich met muren en poorten te versterken. De legende verhaalt, dat de vorstin graag in Goes vertoefde en dat zij er behagen in schiep naar de pape gaai te schieten.' Hoe precies de staatkundige ge voelens van de Goesenaren in die tijd waren is moeilijk uit te ma ken, maar vast staat, dat Vrouwe Jacoba na 1428, toen zij haar lan den aan haar machtige neef Fi- iips van Bourgondië moest af staan, bijzondere relaties heeft gehad met de stad- In 1433 werd, bij haar definitieve afstand, Zuid- Beveland met de hoofdstad Goes qan haar toegewezen. Eerst na haar dood in 1436 keerden deze landen aan de Bourgondiërs te rug. Langzamerhand ontwikkelde Goes zich tot een stadje van allure. Zo werd bijvoorbeeld in 1444 een gedeel te van de Ambachtsheerlijkheid Kloetinge gekocht, te weten 40 ha, waarop de thans nog bestaande Voorstad werd gebouwd. Onder de Bourgondische vorsten kwam het economische leven van de stad voor spoedig tot ontwikkeling. Scheep vaart was de oudste tak van bedrij vigheid vooral druk verkeer op Engeland. Was de vijftiende eeuw een periode van bloei, de 16e eeuw bracht een op eenvolging van rampen. De grote wa tervloed van 1530 teisterde ook Goes en de toestand van een uitweg naar zee baarde veel zorg. In 1554 ver woestte een felle brand meer dan 75 procent van de huizen en enkele ja ren later werd Goes betrokken in de opstand tegen de Spaanse overheer sing. In 1577 verdwenen de Spaanse solohten uit Goes en in dat zelfde jaar werd Willem van Oranje als stadhouder erkend, maar dan als stadhouder des konings. De regering zou blijven bij de godsdienst, die zij en de meerderheid der burgers bele den (r.-k.). Deze voorwaarden hiel den geen stand en reeds in 1578 brak de reformatie door, na een verlate beeldenstorm in de Grote Kerk. Een belangrijke historische datum is nog 11 september 1618, toen schip en zijbeuken van de Maria Magdalena- kerk instortten tengevolge van een felle brand. In 1644 kreeg Goes van de Staten van Zeeland verlof tot het aanleggen van een nieuwe haven. Wijkt in de economie de geschiedenis van de hoofdstad van Zuid-Beveland in de 17e en 18e eeuw vrij opvallend af van de andere Zeeuwse steden, de. staatkundige ontwikkeling van de stad vertoont in grote lijnen dezelfde kenmerken: familieregering en daar mee gepaard gaande reacties in de ja ren van bijzondere spanning. De Pa triottentijd ging ook aan Goes niet zonder beroering voorbij, maar erg schokkende gebeurtenissen deden zich toch niet voor. Na de Franse tijd bracht de 19e eeuw een periode van vooruitgang. De bevolking, die om streeks 1750 op 3500 zielen werd ge schat, bedroeo- bijna 5000 in 18-30 en bijna 15.000 in onze tijd. Goes, het geografische centrum van Zeeland, is thans het centrum van alle land bouwactiviteiten en ook op industrieel gebied wordt deze stad van steeds grotere betekenis. NOOT REDACTIE: Deze historische gegevens ontleenden wij aan het jaarboekje 1957 van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. In het hartje van de vernieuwde Lange Vorst L, voor dia's en smalfilm. Vele hulpmiddelen. Wij geven U gaarne voorlichting. IN T I4ADTJE VAN DE L.VOBSTSTD. GOES 57 Verzorging van geluidsprojectie met de nieuwste films. De speciaalzaak brcfel |vooese«°°ca Daarom voor TEKENMATERIAAL CAHIERS VULPENNEN BALLPOINTS GLUTON INKT enz. BLOKS PLAKKAATVERF KAFTPAPIER ECOLINE KLEURPOTLODEN VIERKLEUREN BALLPOINTS ENZ. NAAR FIRMA LANGE VORSTSTRAAT 72-74 GOES

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 21