Uitspraak over uitleg spelregels voor de vrijere loonvorming mmom Eerste transporten bietenloof uit Noordoostpolder in Overijsel EERST VRIJWILLIGERS, DAN VERKORTING DIENSTTIJD PRINS BERTIL OPENDE TE AMSTERDAM EXPOSITIE OOK HOOI EN STRO BEL00TD DOOR HULPVAARDIGE COLLEGA'S DINSDAG 6 OKTOBER 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 REGERING HAKT DE KNOOP DOOR Voor bepalen niveau produktiviteits- stijging in 1959 dient te worden uitgegaan van datum 1 oktober 1958 (Van onze Haagse redactie). De regering heeft thans uitspraak ge daan in het reeds lang slepende ge schil over de uitleg van de spelregels voor de vrijere loonvorming. Zoals bekend, waren in de Stichting van de Arbeid moeilijkheden gerezen, met name ten aanzien van de vraag in hoeverre bij het bepalen van de ruimte voor loonsverhogingen in nieuwe collectieve contracten rekening mag worden gehouden met de produktiviteitssöjging in 1959. Ook in het colle ge van rijksbemiddelaars waren de meningen verdeeld. Overleg tussen regering en stichting bracht geen oplossing. Zelfs bleek het regerings standpunt, soms met een tussentijd van enkele dagen, weer te zijn veran derd. De kwestie werd steeds ingewikkelder gemaakt en zo circuleerde de zer dagen onder de wetenschappelijke medewerkers van een der vakcen trales grafieken, die de diverse regeringsstandpunten van drie of meer verschillende data in beeld brachten. De regering heeft thans echter de knoop doorgehakt door zelf een uit spraak te doen, hoewel naar haar mening blijkens een maandagavond uit gegeven communiqué van het ministerie van sociale zaken de verschillen in de Stichting van de Arbeid niet onoverkomelijk waren. echter tot 1 juli 1959 dus maxi maal negen maanden -worden te ruggerekend. In deze gevallen dient, een langer lopend contract te worden afgesloten of wanneer toch aan een korte contractsduur de voorkeur wordt gegeven een deel van de verhoging te worden verstrekt in de vorm van een spaarbedrag, een uitke ring ineens en dergelijke. De rege ring wil hiermee, voorkomen dat de aldus vastgestelde ruimte geheel zou worden gebruikt voor een loonsver hoging die een blijvende verhoging betekent van het loonniveau tijdens de contractsperiode. Een belangrijk punt in deze verdui delijking is ook dat „de loonlijn op sommige tijdstippen boven de pro- duktiviteitslijn" mag uitkomen. De regering wil dit verschil echter bin nen verantwoorde grenzen houden cn heeft daarom bepaald dat op geeu enkel tijdstip dit verschil groter mag zijn dan de helft van de gemiddelde jaarlijkse stijging van de produktivi- teit. En uiteindelijk mogen de totale kosten van de verbeteringen niet groter zijn dan „de In te calculeren produktiviteitsruïmte". Deze verduidelijking beslaat bijna twee dicht betypte vellen en er wordt in geschermd met begrippen die het voor de niet-ingewijde zeer moeilijk begrijpelijk maken. Reeds verleden wèek werd op het congres van het N.V.V. opgemerkt, dat men kans heeft gezien de hele spelregel kwestie zo ingewikkeld te maken dat „geen hond het meer snapt". Geen commentaar Het C.N.V. onthield zich maandag avond nog van elk commentaar. Na dere verduidelijking zal dezer dagen in een vergadering van de verbonds raad ter sprake komen. Voordien wil men zich er nog niet over uit laten. Een zegsman van het N.V.V. gaf echter als zijn mening te kennen dat hij in deze verduidelijking niet alleen maar een interpretatie van de spelregels kan zien. Dit gaat verder, verzekerde liij. Er komen voorschriften in voor, die niet in de aanwijzing staan. Het is een beknotting van de mo gelijkheden. Wanneer de CA.O. voor de metaal industrie hieraan was getoetst zou die C.A.O. toen niet zijn goedgekeurd. Dit stemt overeen met de voorlopige indruk die maandagavond in vakbe wegingskringen bestond, dat de re gering een oplossing heeft gekozen, die ongeveer midden tussen beide standpunten inligt. Deze oplossing is maandag door de regering ter kennis gebracht van de looncommissle van de Stichting van de Arbeid. Met na druk wordt in het communiqué daar bij „ter voorkoming van misverstand de aandacht op gevestigd dat in de op 31 juli door alle partijen een stemmig aanvaarde aanwijzing aan het college van rijksbemiddelaars geen wijziging is gebracht". Het gaat dus om een „nadere verduidelijking" vaa de aanwij zing, waarmee het college van rijksbemiddelaars uieuvve C.A.O.'s moet beoordelen. Die verduide lijking geldt met name de punten die betrekking hebben op het vaststellen van de ruimte die per bedrijfstak voor verbetering van do lonen en arbeidsvoorwaarden mag worden gebruikt. Blijkens de verduidelijking komt het er nu op neer, dat voor het bepalen van het niveau der produktiviteitsstijging in 1959 dient te worden uitgegaan van do datum 1 oktober 1958. Op grond van de produktiviteitsstij ging in een bepaalde bedrijfstak kan een produktiviteitslijn worden vast gesteld. Deze produktiviteitslijn geeft de beschikbare ruimte voor loonsver beteringen aan, doch met dien ver stande dat voor een in 1959 afgeslo ten contract ten hoogste in aanmer king mag worden genomen de netto- proauktiviteitsruimte, die ontstaan is in de zes maanden voorafgaande aan de ingangsdatum van dat con tract. Langer lopend contract Voor contracten die tussen 1 januari en 1 april 1960 worden gesloten, mag STAAN. Twintig jaar lang heeft Jock Bowden, 77, tweemaal per dag en zeven dagen per week, het café „De drie paardehoeven" in Ripley (Engeland) bezocht. Altijd stond hij op de zelfde plek en niet eenmaal is hij gaan zitten Ter gelegenheid van dit jubileum hebben de vaste klanten een plaquette aan de tapkast beves tigd. Het kleinste meubilair in Koudekerke... Als zaterdag in Koude kerke de nieuwe chris telijke kleuterschool wordt geopend, moet alles ei\ „piek-fijn" uit zien. Oolc het kleinste meubilair, dat in het gehele dorp te vinden 'sMaar een leidster van de nieuwe school (midden) vindt altijd wel hulpvaardige hand jes, die haar bij het af stoffen van-de-zojuist- aangekomen-kleuter- schoolmeubeltjes willen helpen! Dit oktober-zomerse tafereeltje werd giste ren vóór het nieuwe schoolgebouw, op ue ruime, betegelde speel plaats vastgelegd. En het bestuur van d,e Vereniging tot in standhouding van een christelijke kleuter school te Koudekerke" hoopt nu maar, dat het a.s. zaterdag ook zulk fraai „zomer"-weer zal zijn, als mevrouw S. C. de Casembroot-baro- nesse Van der Feltz, de echtgenote van de com missaris der koningin, de school officieel zal openen. De school, die in het uitbreidingsplan aan de Kerkstraat ver rees, draagt de naam „De Klim-op". (Foto P.Z.C. In feite betekent deze verduidelijking naar zijn mening dat de groep ach terblijvers zal worden vergroot om dat de gemiddelde jaarlijkse stijging van de produktiviteit in een bedrijfs tak groter zal moeten zijn dan drie procent, willen de werknemers in die bedrijfstak er werkelijk van kunnen profiteren. Dit houdt verband met de regels die gesteld zijn voor de ver werking van de loonstijging die het gevolg zal zijn van de per 1 april 1960 te verwachten maatregelen (compensatie van huur- en melk prijsverhoging) „Dat vergt zoveel, dat er in tal van bedrijfstakken nauwelijks knikkers zullen overblijven". Van de tot nu toe ontvangen voor stellen tot herziening van C.A.O.'s is geen enkel op deze voorschriften afgestemd, werd ons tot slot verze kerd. (Slot van pag. 1) maanden is de uiterste grens bereikt. Ook bij de luchtmacht wordt de eis gesteld, dat de parate diensttijd min stens acht maanden bedraagt en bo vendien tenminste gelijk is aan de opleidingstijd. Het aannemen van contractanten, die een belangrijk lan gere diensttijd hebben dan de dienst plichtigen, zal de gevechtswaarde en de juiste aanwending van de man kracht van de parate eenheden gun stig beïnvloeden. De vervanging van dienstplichtigen door contractanten zal naar het zich laat aanzien een fundamentele wijzi ging van de opbouw van de land macht en de luchtmacht inleiden, al dus de commissie. Naarmate deze vervanging een grotere omvang zai aannemen en naarmate daardoor de eerste oefentijd zal kunnen worden verkort, zal de verhouding in nume rieke sterkte tussen de bij de parate troepen dienende dienstplichtigen met betrekkelijk korte diensttijden en het personeel, dat gedurende een langere tijd onder de wapenen J3, veranderen ten gunste van dit laat ste. Budgettaire gevolgen De commissie meent, dat de gevol- jen van financiële (budgettaire) aard van diensttijdverkorting niet zijn te verwaarlozen. Ten behoeve van een betere werving is een verho ging van de wedden van het vrijwil lig dienend personeel, met name in de lagere rangen, noodzakelijk. Hiermede zal een bedrag van 88.2 miljoen gulden gemoeid zijn. In ver band met de benodigde aantallen con tractanten en nadienenden zowel in liet tekort aan beroepsperso- neel, te voorzien als om de diensttijd- verkorting op zichzelf mogelijk te maken zal bij volledige realisatie van een diensttijdverkorting met twee maanden bij de landmacht en de luchtmacht bovendien jaarlijks nog 48 miljoen gulden nodig zijn. To taal komt men dus op een bedrag van rond 86 miljoen gulden. In verband hiermede stelt de com missie. dat zij zich geen partij kan en mag stellen bij de beantwoording van de vraag in hoeverre het be drag binnen het defensieplafond kan worden gevonden dan wel of dit dient te worden verhoogd. Bij het in overweging geven ern stig te streven naar een verkor ting van de diensttijd met twee maanden per medio 1962 stelt de commissie, dat de werving van contractanten en nadienenden zo spoedig mogelijk en uiterlijk 1 januari 1960 moet worden open gesteld. Het verkrijgen van per soneel voor de hogere functies blijft een noodzakelijke voorwaar de voor iedere diensttijdverkor ting. Dit in aanmerking nemend acht de commissie het niettemin wenselijk vun meet af aan ook de werving voor de lagere functies open te stellen. Sociale redenen Op dc maandagmiddag te Den Haag door de commissie gehouden pers conferentie ter toelichting op haar In de Vlamingstraat ie. Vlissingen wordt thans druk gesloopt om ruim te te scheppen voor de bouw van een machinehal, waarin volgend jaar de nieuwe 32-zijdige rotatiepers voor ons blad zal worden ondergebracht. (Foto P.Z.C.). rapport, werd nog verklaard, dat de commissie zich op sociale gronden verzet tegen een verruiming van het vrijstellingenbeleid. Om de gehele be- volldng van een eventuele diensttijd verkorting te laten profiteren moest de commissie adviseren tot opheffing van de vrijstelling van mijnwerkers en van de vrijstelling wegens kost winnerschap. Nu er meer van een overschot dan van een gebrek aan kolen sprake is, is er geen aanleiding meer om de mijnwerkers, die bo vendien zeer geschikt worden ge acht voor de militaire dienst, vrij stelling te verlenen. In dit verband meent de commissie ook in over weging te moeten geven tot een meer beperkte toepassing van de koopvaardijregeling over te gaan. Bij de huidige regeling speelt de arbeidsmarkt voor zeevarenden een rol bij het niet onder de wape nen roepen van deze categorie "in geschrevenen. Prins Bertil van Zweden heeft giste ren in aanwezigheid van koningin Juliana in de nieuwe vleugel van het stedelijk museum te Amsterdam de expositie „Zweedse vormgeving" ge opend. Deze tentoonstelling is geor ganiseerd door de Zweedse vereniging voor kunstnijverheid en industriële vormgeving. „Het onderwerp van de expositie", zo zei de prins in zijn toespraak is „naar mijn mening belangrijk en boeiend: hoe een goede verstandige en aan trekkelijke vorm te vinden voor alle dingen, die ons in ons moderne be staan omgeven. Een groot aantal Zweedse kustenaars, ontwerpers en producenten hebben de handen bij een geslagen om onze vrienden in Nederland een beeld te geven hoe zij trachten het probleem aan te pak ken". Op haar rondgang over de expositie werd de vorstin begeleid door prins Bertil. De koningin toonde vooral be langstelling voor de talrijke huishou delijke artikelen en de gordijnstoffen en zij had gezegd dat het haar speet dat zij geen nieuwe gordijnen nodig had. Ook de artikelen waarvan de vormgeving was ontworpen door de broer van prins Bertil, Sigvard Ber- nadotte, o.m. een schrijfmachine en een kookplaat, hadden de speciale be langstelling van de vorstin. Soldaat zwaar gewond in La Courline Naar de legervoorlichtingsdienst me dedeelt is gistermiddag omstreeks half drie te La Courtine een ongeval gebeurd, waardoor de dienstplientig soldaat W. C. H. Habink, oud 20 jaar, afkomstig uit Emmen, waar schijnlijk zijn rechterhand zal moe ten missen. De soldaat vond een pro jectiel en behandelde dit ondeskundig tengevolge waarvan het explodeerde. SAPPIG HAPJE VOOR VERDORDE WOESTIJN (DE WEIDE) (Van een correspondent in Overijsel) De eerste transporten bietenloof uit de Noordoostpolder zijn in de noodgebieden van Noord-oost-Overijsel aangekomen. De koeien van de boeren op de hogere zandgebieden hebben de tong in de neusgaten geslagen van louter genot toen zij dit sappige hapje voor de verdorde woestijn, die eens een malse weide was. zagen uitladen. In Hardenberg en ook in Vrlezenveen is deze eerste daadwerkelijke hulp uit de polder gearriveerd en er komt nog veel meer. De hulpvaardige boe ren in Nederlands twaalfde provincie hebben immers de provinciale voed- selcommissaris van Overijsel meegedeeld, dat er enkele honderden tonnen bietenloof, hooi en stro verwacht kunnen worden. De eerste twee vrachtwa gens zijn naar Hardenberg gegaan, een der Overijselse gebieden die het ergste van de droogte hebben te lijden. Er «-orden vervolgens zendingen voedsel verwacht in Borne, Ommen, Lemclcrveld en Haaksbergen. ren hoopten dat de maand augustus regen zou brengen. Immers kon een natte nazomer nog veel goed maken op het gebied van de ruwvoeder-voor- ziening. Een grotere oogst van de ruwvoederen (stoppelknollen, voeder bieten, spurrie) dan normaal, zou de voorraad bij te kopen duur hooi kun nen verminderen. Het heeft niet zo mogen zijn Op het bedrijf van de landbouwer Veurink in de buurtschap Arriën (ge meente Ommen) is de melkopbrengst tot de helft teruggelopen en deze melkgift is alleen mogelijk door iede re week drie volle dozen veekoeken bij te voederen. Een extra investering Kleine bedrijven gaan voor Voorlopig worden eerst de kleine be drijfjes van vier a vijf koeien gehol pen. Maar hoe goed ook bedoeld, al deze hulp is 'n druppel op de gloeien de plaat. Een druppel in de uitge droogde vlakten, die een der droevi ge gevolgen zijn van deze in vele ta len geprezen tropische zomer. De brandende julizon heeft aan de lande rijen op de hoge gronden van Over ijsel het gezicht van „de verschroeide aarde" gegeven. De verontrustte boe van 80 gulden per week. De bieten zijn op het land van deze boer niet groter dan de worteltjes die men er de afgelopen zomer oogstte. En voor zijn twaalf melkkoeien heeft boer Veurink een hooivoorraad van in to taal vier wagens. Bij de landbouwer J. Smit in Heemse (gemeente Hardenberg) is het al niet veel beter. Twee van de zes melk koeien moest al het slagersmes op de keel worden gezet. Er is geen ruw- voeder aanwezig, want het hoofdge was, de knollen, is niet opgekomen door de droogte. En dat op een be drijf waar de gevolgen van de water overlast der afgelopen jaren nog aan wijsbaar zijn. De landbouwer J. H. Groenewoid in De Krim laat ons een afreken staat van de suikerfabriek zien. Totaalbedrag 602.50 gulden per bunder en dat bij een kostprijs van 800 per bunder. In Drente neemt ons een jonge boer mee naar zijn boederij die de veelbe lovende naam „Hoop der toe komst" draagt. Die hoop is voor dit jaar echter wel in rook ver vlogen. Uit een ruwe berekening, die een andere jonge boer zwart op wit toont, blijkt dat hij 6000 gul den op de graanverbouw en 5000 gulden op zijn aardappeloogst moet toeleggen. De rijksconsulent van de veevoeding van liet ministerie voor landbouw en visserij heeft inmiddels een ernstige waarschuwing doen uitgaan naar de veehouders om vooral voorzichtig te zijn met het geven van bijvoeding in do vorm van bietenkoppen. Men dient geleidelijk aan met deze voeding te beginnen en zo mogelijk moet men hooi en stro bijvoederen. Anders is het middel erger dan de kwaal. Het Wereldgebeuren Maankiekjes Zolang er mensen zijn, heeft de maan niet alleen dc aandacht van vrijende paartjes getrokken. In oude bescnavingen brachten pries ters offers aan de „maangod". Vijf duizend jaar geleden bijvoorbeeld smeekten Sumerische vorsten aan de maangod Nanna macht, rijkdom en afschrikking van de vijand af. En in onze dagen zien de groten de zer aarde machtige mogelijkheden van prestigeverhoging in een ander soort maanaanbidding. die de vorm heeft aangenomen van ruimtevaart plannen en -experimenten. Rijkdom verwachten zowel de Ver enigde Staten als de Sowjet-Unie van een toekomstige exploratie en. exploi tatie der ertsvoorraden die zich in de bodem van de woeste wolken en ge luidloze maan moeten bevinden. En soms komt nu ook. maar zeer con creet, de mogelijkheid van „afschrik king van de vijand" via de maan ter sprake. Strategen menen, dat militai re bases op de maan de machtsver houdingen op aarde kunnen beïnvloe den. De laatste weken is de maan'- weer „in het nieuws". Zondag 13 sep tember belandde er een Russische ruimteraket, loenik H. En thans is een Russisch projectiel op weg naar een vèrreikender maan-doel: 't moet met een boogje om de maan heen om een aantal kiekjes te maken van de „achterkant", die.de maan beleefd heidshalve op ogenblikken dat hij zichtbaar is altijd van ons afgekeerd houdt. Weer een aantal (droge) „occr anen" en bergketens zal nu naar de aardse watermassa's en gebergten kunnen worden genoemd. Maankra- ters die door deze foto's aan de reeks van rëeds bekende worden toege voegd. zullen der traditie getrouw met de'namen van verdienstelijke as tronomen worden aangeduid. Mis schien krijgt ook professor Leonid Sedow van de Russische Academie „vader'van de spoetnik" dan ook zijn kratertje. Sedow dié nu, precies twee jaar na de lancering van de eerste spoet nik, het nieuws over loenik III verschaft, verklaarde gisteren, dat het Russische „ruimtestation" in het westen beter aangeduid als een „boemerang-waarnemingskoepel" in totaal drie volle dagen nodig zou hebben om de omgeving van de maan te bereiken en nog een langere tijd om weer in de buurt van de aarde te komen. Zijn collega prof. E. K. Fido- row verzekerde intussen, dat Rusland niet van plan is om militaire bases op de maan te vestigen. Deze laatste, verzekering, die overigens niet uit (meer bevoegde) defensiekringen af komstig is, kan voor sommige Ameri kanen die vooral voor de strategische mogelijkheden van de maan beducht zijn, een zekere geruststelling beteke nen. Amerikaanse functionarissen hebben immers volgens een bericht dat gisteren in The New-York .Times verscheen gezegd dat het minstens een jaar zal duren voordat de -Ver- nigde Staten kunnen hopen, de jong ste successen van de Sowjet-Unie bij het onderzoek van de ruimte te eve naren. Het zou niet plezierig zijn, voortdurend in het besef te leven dat ook het eerste Russische „maanfort" er een jaar eerder dan het eerste Amerikaanse zou zijn. Het zou een belangrijk blijk van moderne beschaving zijn, indien de Verenigde Staten en de Sow jet-Unie president Eisenhowers ideaal van samenwerking bij de verkenning van de ruimte voor vreedzame doel einden, toch nog in deze beginfase van de ruimtevaart konden verwezen lijken. Er is tot dusver niet veel re den tot optimisme geweest wat be treft de mogelijkheden om de „ruim te"-vraagstukken van de steeds „nau wer" wordende aarde te regelen. Vor deringen op dit punt zouden even tueel de ernst kunnen bewijzen van de ontwapeningsvoorstellen waarmee de Sowjet-leider Niklta Kroesjtsjew bij zijn bezoek aan de Verenigde Staten op de proppen kwam. Ontwapenings- 1 voorstellen zijn thans ondenkbaar daar niet alleen de intercontinentale, maar ook de ruimteraketten worden betrokken. Merkwaardig bij dit alles is. dat juist deze raketten door hun schrikaanjagende mogelijkheden aan beide zijden het besef hebben doen ontwaken dat een oorlog gelijk zou staan met zelfmoord. Het is te hopen dat de Russische maanpïoniers en de Amerikanen die niets zullen nalaten om hun duidelij ke achterstand snel te „verdonkere- manen", wegen zullen vinden om de I rijkdom van de maan aan de hele wereld ten nutte te maken, zonder aan de factor „macht" een overwe gende plaats toe te kennen. PROF. LEONID SEDOW ..ook .voor hem een maank'ratertje President Nasser van de Verenigde Arabische Republiek zal in november een bezoek aan India brengen. De Italiaanse componist Ennio Porrino is na een korte ziekte op 49-jarige leef tijd te Rome overleden. Hij heeft een aantal werken voor orkest en een opera gecomponeerd. Sinds 1954 was hij docent in de compositieleer aan het conservato rium van Napels.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 3