PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSSEN ZENDEN RAKET OM DE MAAN
Boemerang-koepel maakt foto's
van onbekende „achterkant"
Middelburg wil in vijf jaar voor
6.200.P00 aan werken realiseren
„PRIMES BEATRIX WON IN
AMERIKA ALLER HARTEN
MILITAIRE VRACHTAUTO'S MET
BIETENKOPPEN NAAR VELUWE
202e jaargang - no. 234
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 5 okt. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleins advertenties (max. 8 regel»)
23 cent per regel met een minimum
van 1-—. „Brieven of ad re»
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lfjnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2473 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425, adm. tel. 2034.
Precies drie weken na het geslaagde scliot op de maan heeft de
Sowjet-Unie opnieuw een raket in de richting van de maan ge
stuurd die de prestaties van de vorige Loeniks moet overtreffen
en waarnemingen aan de achterkant van de maan zal doen. Zon
dagochtend vroeg meldde het Russische persbureau Tass de ge
slaagde lancering van een meertraps raket waaruit zich enkele
uren later een onbemande waarnemingskoepel van 278.5 kg los
maakte die de steeds van de aarde afgekeerde kant van de maan
zal fotograferen en. waardevolle gegevens zal vertrekken voor
toekomstige bemande ruimtevlucliten en de terugkeer van een
raket naar de aarde.
„Station" met zonnebatterijen
goed in baan gekomen
De ,,boemerang"-waarnemingskoepel moet een achtvormige lus
beschrijven, eerst minstens eenmaal om de maan en later terug
om de aarde. Op de kleinste afstand van de maan (10.000 km)
zal het station korte tijd gegevens over de maanatmosfeer en
andere metingen kunnen seinen en de telefoto's doorgeven. Vol
gens radio Moskou is het station goed in zijn baan gekomen en
werkt het instrumentarium met zijn zonnebatterijen, zend- en
meetapparatuur uitstekend.
Or1i Verscheidene radiostations achter het
ütr^KS 6011 Veis te IJzeren Gordijn hebben gisteren sig-
nalen van de nieuwe ruimteraket la-
maan-om-dp-maan ten ,loren: een intensief, telkens on-
Aliaaii Uil! llia.co.i1 (Ierbroiieu geluid dat geleek op dat
J)o commentator van Katllo-Mookon vun vliegtuig-,
noemde het een „voorbereiding voor
een vaste kunstmaan-om-dc-maan die
langere tijd gegevens over de maan
zal kunnen zenden. De Russische
atronoom prof. Dobronrawow zei
zondag dat het na anderhalve dag
duidelijk zal zijn welke baan deze
maanverspieder tenslotte zal volgen,
maar dat het toestel minstens zo
lang zal leven als Spoetnik ITI, die
sinds 15 mei 1958 om de aarde cir
kelt. Do Loenik III die door het laat
ste deel van de aandrijfraket gevolgd
wordt, heeft twee van de aarde af re
gelbare zenders aan boord welke on
geveer drie uur per dag gegevens uit
zenden.
Het moment
Waarnemers wijzen erop dat de lan
cering van de jongste Russische
maanraket niet alleen in de gunstige
begindagen van oktober viel tijd
stip waarop de maan het dichtst bij
de aarde is maar ook tijdens
Kroesjtsjews bezoek aan Peking mo
gelijk als tegenhanger van het ge
slaagde maanschot van 13 september
jl. aan de vooravond van Kroesjtsjews
Amerikaanse reis. Daarvoor had
Rusland al in januari Loenik I naar
de maan gezonden, die ëvemvel in
een baan om de zon terecht kwam.
Haast
Een Amerikaanse Atlas-Able raket
voor hetzelfde doel als de Loenik III
ontplofte op 24 september jl. voortij
dig op de startbasis.
„Het lijkt erop dat die mislukking
het gevolg was van de koortsach
tige haast waarmee het Ameri
kaanse ruimtevaartprogramma
wordt uitgevoerd, zo verklaarde
gisteren de wetenschappelijke me
dewerker van het Russische pers
bureau Tass, Bogojaflenski.
Geheugencellen?
Het Russische ruimtetoestel zal een
maximale afstand van 450.000 km
van de aarde bereiken. Het beschikt,
naar Britse geleerden menen, over
„geheugencellen" waar de door het
instrumentarium verzamelde gege
vens „opgeslagen" worden tot aan
het moment van de uitzendingen der
beide zenders waarmee het is uitge
rust.
Marconist „Utrecht"
voor jury in Boston
De radio-telegrafist W. van li. van
het Nederlandse schip „Utrecht", die
aangehouden is in verband met de
dood van L.vnn Kaufniann uit Chica
go, wier lijk op 19 september na het
vertrek van de „Utrecht" bij Boston
in de haven werd gevonden, zal op 6
oktober voor de grote jury te Boston
verschijnen. Hij heeft volgens mede
deling van politiezijde te Boston toe
gegeven met Lynn Kaufniann, een
23-jarige gescheiden vrouw, een ver
houding te hebben gehad, en haar op
18 september hij een twist geslagen
to hebben.
De advocaat van Van R. heeft ge
zegd dat zijn cliënt later ontkende
Lynn Kaufmann te hebben geslagen.
Er was geen enkel motief aan te wij
zen waarom Van R haar zou he!>
ben willen doden, aldus de advocaat,
mr. Van Heemstra.
De „Boston Globe" zegt vernomen te
hebben, dat de echtgenote van Van R.
naar de Verenigde Staten zal vliegen
om haar echtgenoot bij te staan. De
Nederlandse consul te New-York zou
de overtocht van mevrouw Van R. re
gelen.
DE MAAN
..hoe ziet de achterkant eruit
Gemengde
gevoelens
in Washington
In Washington is het nieuws
van de nieuwe Russische kos
mische raket met gemengde
gevoelens ontvangen. Ener
zijds koestert men bewonde
ring voor deze wetenschappe
lijke prestatie, maar ander
zijds is men enigszins verbit
terd omdat de Amerikaanse
geleerden, die ook en wel
op dezelfde zondag een sa
telliet in een baan rond de
maan hadden willen brengen,
daarin niet zijn geslaagd om
dat zoals gemeld de Atlas-
Able-raket waarmee dit had
moeten gebeuren, bij een
proefneming ontploft is.
Toch blijven de Amerikaanse leiders
en ook vele Amerikaanse geleer
den er ook nu nog van overtuigd
dat het arsenaal aan wetenschap
pelijke kennis van de Ver. Staten,
tenminste in zijn geheel genomen,
groter is dan dat van de Russen.
Maar men raakt er in Washington
wel steeds meer van doordrongen
dat een nauwere samenwerking, op,
wetenschappelijk gebied tussen de
Ver. Staten en hun bondgenoten
noodzakelijk is.
In kringen van Engelse geleerden en
ruimtedeskundigen aeht men de
Russische prostatie eeu bijzonder
kunststuk. „Het is een ontwikke
ling die iedereen verwachtte, maar
die de Russen dan toch maar tot
stand hebben gebracht", zei een
van hen.
T heorie
In deskundige Amerikaanse kringen
is men van mening dat men nu
niet meer zo gemakkelijk zal kun
nen vasthouden aan de theorie, dat
de Russen alleen melding maken
van hun successen op het gebied
van de ruimtevaart en de misluk
kingen verzwijgen, want de Russi
sche geleerden, zo merkte men op,
zijn er wel in geslaagd om binnen
ongeveer drie weken en op duide
lijk van te voren vastgestelde da
ta, twee belangrijke ruimtevaart
projecten uit te voeren.
BURGEMEESTER VAN HALL:
De burgemeester van Amsterdam, mr. G. van Hall, is zondagmiddag
met het K.L.M.-vliegtuïg uit New York op de Amsterdamse luchthaven
teruggekeerd. Hij heeft onder meer een deel van de feestelijkheden van
do Hudson-herdenking bijgewoond.
„De tocht van prinses Beatrix heeft grote indruk op het Amerikaanse
volk gemaakt", aldus de burgemeester. „Zeer verstandig heeft zij diverse
vragen beantwoord en haar optreden was zo charmant en aardig, dat zij
aller harten won.
Toen zij een voor haar klaargemaakte speech moest uitspreken voor de
Netherlands American Foundation h eeft de prinses zelf verscheidene ver
anderingen in de tekst aangebracht."
R.-k. Grafische Bond
keurt C.A.O.'s goed
In de zaterdag gehouden landelijke
vakgroepvergadering van de Neder
landse Katholieke Grafische Bond in
Amsterdam werden de nieuwe collec
tieve arbeidsovereenkomsten met al
gemene stemmen aanvaard.
In tegenwoordigheid van koningin Juliana en de minister van
onderwijs, kunsten en wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals,
vierde het Nederlands Gesprek Centrum zaterdag zijn tien
jarig bestaan in Esplanade te Utrecht. Tweehonderdvijftig
nieuwe donateurs en een aanvulling van het garantiefonds
vormden de stoffelijke blijken van belangstelling, die, met
een voorzittershamer voor prof. dr. J. H. Bavinck, de presi
dent van het N.G.C., werden aangeboden. Dat geschiedde door
de presidente van het lustrumcomité, mevrouw C. J. Ooms
Vinckers.
Op de foto links van H.M. de Koningin mr. H. B. J. Jas-
Iander, rechts prof. dr. ïr. A. F. van Leeuwen SJ.
Oostduitse autoriteiten:
geen incident met Banki
Na wekenlang zwijgen heeft zondag
middag een woordvoerder van de
Oostduitse autoriteiten in Oost-Berlijn
bevestigd, dat de sinds 17 september
uit zijn woonplaats Roermond ver
dwenen arts dr- Banki met zijn secre
taresse Miep Heynen naar de Russi
sche zone van Duitsland is gegaan.
Volgens deze woordvoerder mag hij
zich in elke stad die hij wenst vesti
gen. Een grensincident is er niet ge
weest aldus de OostduitSe autoriteiten
De garagehouder, die dr. Banki een
wagen had verhuurd, heeft van het
Oostberlijnse Polizeiprasidium een
telegram ontvangen dat hij zijn wa
gen daar af kan halen.
Volgens de Oostduitse woordvoerder
willen de 56-jarige arts en zijn 22-ja-
rige secretaresse zic'h in de „Duitse
Democratische Republiek" een nieuw
bestaan opbouwen. De autoriteiten
hadden de antecedenten van de arts
nagegaan en zij zijn tot de overtui
ging gekomen, dat hij geen „politiek
verdachte" redenen voor zijn verhui
zing naar de „DDR" heeft.
De wooi-dvoerder zei verder dat hij
geen inlichtingen kon geven over de
reden van de verhuizing van dr. Ban
ki. „Of familieomstandigheden er de
oorzaak van zijn interesseert ons hele
maal niet".
Dr. Banki werd al tijdens zijn ver
blijf in Nederland dikwijls samen
met zijn aantrekkelijke secretaresse
gezien. De ouders van Miep Heynen
hebben in de afgelopen weken
toen naar dr. Banki werd gezocht
geweigerd om iets over de verblijf
plaats van hun dochter mee te de
len.
VOEDER VOOR HONGERIG VEE
Deze week transporten
naar andere droge streken
Niet minder dan 52 militaire
drietonsvrachtauto's geladen
met bietenkoppen zijn zaterdag
van de Barendrechtse Brug en
van Hoofddorp naar Barneveld
gereden. Met de bietenkoppen,
afvalprodukt van de suikerbie-
tenoogst, wilden de Zuidholland
se boeren hun Veluwse collega's
helpen, die te kampen hebben
met de gevolgen van de droogte.
Een kleine zestig boerenbedrij
ven op de Veluwen konden zater
dag op deze wijze van grote la
dingen veevoer worden voorzien.
De drie landbouworganisaties in het
westen van Nederland hebben, zoals
bekend, aangeboden de boeren in de
len van ons land waar het gras bruin
en verdord is, en waar het rundvee
nagenoeg geen voedsel meer heeft,
van veevoeder te voorzien. De minis
ter van landbouw en visserij besloot,
de apparatuur van de Provinciale
Voedselcommissarissen ter beschik
king te stellen als service-apparaat
bij de inzameling en distributie van
veevoeder. Voor het transport deed
hij een beroep op zijn ambtgenoot
van defensie, die de transportbatal-
Weer taxichauffeur
overvallen
Zaterdagavond is de 30-jarige Rotter
damse taxichauffeur G. A. B. door
twee passagiers in zijn wagen over
vallen. Het waren jongens, die hij in
een café aan de Binnenweg opgehaald
had en naar IJsselmonde moest bren
gen.
Op de Kerkdijk kreeg de chauffeur
plotseling met een hard voorwerp een
klap op het hoofd, waarna zij pro
beerden hem over de voorbank naar
achteren te trekken en een pak slaag
te geven.
De chauffeur wist door schreeuwen
de aandacht van omwonenden te trek
ken, waarop de aanvallers de vlucht
namen. De recherche kon hen later
in de nacht naar aanleiding van hun
signalement opsporen. Het bleken de
18-jarige magazijnbediende H. J- P.
N. en de 16-jarige slagersknecht P. A.
van V. uit Rotterdam te zijn. Zij be
kenden, de chauffeur van zijn geld te
hebben willen beroven en de auto te
stelen. De chauffeur is er met een
flinke hoofdwonde afgekomen.
0 Japanse deskundigen hebben met goed
gevolg twee kleine raketten, gelanceerd
vanuit ballons. Met de ballons wa
ren de raketten eerst tot op een hoogte
van achttien kilometer boven de Stille
Oceaan bij Noord-Japan gebracht, waar
na de raketten in drie minuten een
hoogte van S9-kilometer bereikten. j
B. EN W. BIEDEN RAAD KAPITAALWERKENNOTA AAN
Gymasium, Koningsbrug, loswal,
scholen, Kloveniersdoelen, politiebureau
jons van de Koninklijke Landmacht
inschakelde.
Bij het laden werd te Barendrecht
geholpen door een tachtig tal man
schappen en een aantal onderoffi
cieren van de eerste divisie. In
Barneveld werden de wagens naar
verschillende bedrijven gebracht
die hiervoor het meest in aanmer
king kwamen. Deze bedrijven be
vinden zich in de gemeenten Ede,
Apeldoorn en Barneveld.
Het is de bedoeling om deze week nog
een aantal van deze voedseltranspor-
ten te organiseren, waarbij ook ande
re delen van ons land die ernstig van
de droogte te lijden hebben aan de
beurt zullen komen. Onder wie men
20 militaire vrachtauto's van Goeree-
Overflakkee naar de Peel en naar de
Achterhoek laten rijden. Drentse boe
ren hebben aangeboden, zelf het voor
hen bestemde veevoeder in de TVie-
ringermeer te halen.
30.000. De begrote investering ten
laste van de gemeente blijft dan nog
5.251.500 groot, waarvan de afzon
derlijke bedragen variërende van 60
tot 20 jaar afgeschreven zouden
moeten worden.
Saneringsplan
HET COLLEGE VAN B. en \V. van Middelburg heelt de gemeenteraads
leden een nota van kapitaahverkeii en de financiering daarvan toege
zonden. De naar hun mening noodzakelijke dan wel wenselijke kapitaal-
werken, met. een geraamde investering van 6.2 miljoen, wensen B. en
W. in vijf jaar te realiseren. De kapitaallasten daarvan zijn naar schat
ting 410.000. Het college meent, dat een deel door het rijk zal worden
gedragen, namelijk 63.000 (kleuterscholen en politiebureau), zodat dan
nog een bedrag van 357.000 resteert. Wanneer de werken inderdaad
in 5 jaar gerealiseerd kunen worden, is er jaarlijks behoefte aan nieuwe
dekkingsmiddelen tot een bedrag van 72.000.
De belangrijkste objecten in deze
nota zijn:
a: Gymnasium, waarvoor 800.000
geraamd wordt voor de houw,
J' 30.000 voor de centrale verwar
ming en 80.000 voor de inrichting,
dus totaai 910.000;
b; Vernieuwing Koningsbrug, ra
ming 600.000;
c: Loswal klein-ïndustrieterrein, ru
ling 600.000;
Restauratie Kloveniersdoelen, rai
ning 500.000;
Politiebureau,
d:
m'nL
I raming
322.500; en
f: Garage reinigingsdienst,
totaal f 200.000.
In de onderwijssector hebben B. en
totaai
raming
W. de volgende scholen gepland: ulo
Nieuwe Haven, raming totaal
530.000; school J, totaal 440.000;
ulo Geref. Gemeente, totaal 440.000;
hervormde openbare en Vfasmarkt-
kleuterschonl. elk geraamd op totaal
206.000.
Voorts is voor de bouw van 2 gym
nastieklokalen totaal 396.000 ge
raamd, voor het bouwrijp maken
terrein Alberts 180.000, idem ter
rein Polak 155.000, transactie
Maljers 100.000, bouw medisch
centrum 100.000 en bouw zuive
ringsinstallatie zwembad eveneens
100.000. Voor de verbetering van
de Seisbinnenbrug is vervolgens
20.000 begroot.
Aan bijdragen van derden of reser
veringen voor deze werken hebben
B. en W. een bedrag van 960.000
geraamd: loswal industrieterrein
500.000, restauratie Kloveniersdoe
len 225.000, bouwrijp maken ter
rein Alberts 110.000, idem Polak
75.000, transactie Maljers 20.000
en installatie zuivering zwembad
Tegelijk met de uitvoering van
deze werken willen B. en W. de
restauratie van oude gebouwen
met name woonhuizen en de
sanering der binnenstad ter hand
nemen. In 1960 hoopt het college
een saneringsplan aan de raad
voor te leggen; voor de restaura
tie en sanering worden afzonder
lijke voorstellen aangeboden. De
ze krachtige aanpak vloeit voort
uit een onderhoud, dat B. en W.
hadden met de directeur van het
rijksbureau voor Monumenten
zorg, die bereid bleek elk jaar
25.000 beschikbaar te stellen,
inits de gemeente bereid bleek
een zelfde bedrag uit .te trekken.
B. en W. hopen in dit verband ook
op een provinciale bijdrage (van
4000) te mogen rekenen. Met deze
gezamelijke bedragen zou ieder jaar
een aantal objecten gerestaureerd
kunnen worden. Voorts deelt het col
lege mee de sanering in principe in
(Zie slot pag. 7 kol. 1
VERWACHT...
MEER WIND EN KOUDER.
Droog weer met zonnige perioden,
kouder d3n gisteren en een matige
tot krachtige oostelijke wind.
ZON EN MAAN
6 oktober
Zon op 6.47 onder 18.08
Maan op, 11.35 onder 20.45