PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
PROF. DE QUAY VERDEDIGDE
HET REGERINGSBELEID
Vertrouwen gevraagd
in minister Visser
Dit jaar weinig mosselen van de
Waddenzeepercelen
BILT
REGERINGSNOTA IN STRIJD
MET VERKLARING ROOLVINK
ALLE EMIGRANTENSCHEPEN
WORDEN AFGESTOTEN
202e jaargang - no. 231
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week, 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7-23
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 1 okt. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal .tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van f 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Gird no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: VUssingen Walstr. 58-60, tel. 2353 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg. G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425. adm. tel. 21.94.
Nog geen beslissing over inpoldering Lauwerszee
(Van onze parlementaire redacteur)
In een logisch opgebouwde redevoering ter beantwoording van
de algemene politieke beschouwingen van de fractievoorzitters
ïn de Tweede Kamer beeft de minister-president, prof. De Quay,
woensdag in de Kamer weinig positiefs meegedeeld. De belang
rijkste punten uit zijn rede laten zich als volgt samenvatten:
Het rapport van de commissie-Van
Voorst tot Voorst over de verkorting
van de diensttijd zal op zeer korte
termijn aan de Tweede Kamer wor
den aangeboden. De regering hoopt
hierna spoedig haar standpunt te be
palen.
Er is nog geen beslissing genomen
over de inpoldering van de Lauwers-
zee, omdat nog niet alle adviezen ont
vangen zijn. De regering wil ze ter
dege bestuderen om een verantwoord
besluit te kunnen nemen.
Ten aanzien van de Coen- en IJ-
tunnel is het onderzoek betreffende
de rentabiliteit nog niet afgelopen. De
minister van verkeer en waterstaat
hoopt er bij de behandeling van zijn
begroting nadere gegevens over te
verstrekken.
De regering bevordert de spoedige
indiening van het advies over het sta
kingsrecht. Waarschijnlijk zal zij het
op korte termijn ontvangen.
Nu een beperkt begin gemaakt is
met belastingverlaging (voor de vrij
gezellen) streeft de regering ernaar
de voorwaarden te scheppen voor een
verdere verlaging van de belasting
druk.
De regering is bereid te bevorde
ren, dat aan do geldverspilling bij de
Kolen- en Staalgemeenschap een ein
de komt.
De regering is niet bereid om dj
radioluisteraars, die hun luisterbij
drage niet hebben voldaan over een
tweede en eventueel derde toestel in
hun woning bij invoering van de re
geling, waarbij slechts voor één ra
diotoestel per woning een luisterbij
drage zal worden geheven, onver-
volgd te laten, zulks in tegenstelling
tot de huiseigenaren, die de huurver
hoging niet op de geblokkeerde reke
ning van het grootboek woningver
betering hebben gestort.
Wat do mijn „Beatrix" betreft
denkt do regering aan een temporise
ring - een vertraging - in de afbouw,
waardoor algehele stopzetting van de
E
Onafhankelijk
en conflictje, dat zich afspeelde
rondom de Nederlandse Televi
siestichting heeft nogal de aan
dacht gehad in de Nederlandse pers.
De stichting wilde te toegang tot de
gebouwen en terreinen in Hilversum
ontzeggen aan de persfotografen. Al
leen het A.N.P. zou nog mogen foto
graferen en daarmee zou dan een mo
nopolie voor dit uiterst nuttige
persbureau geschapen zijn.
Er ontstond een levendig verzet tegen
dit voornemen van de Televisie
stichting, want hier werd de vrijheid
van nieuwsgaring (in dit geval
nieuwsfoto's) bedreigd en helaas
wordt die vrijheid van nieuwsgaring
vrij vaak bedreigd in ons goede va
derland.
Mten moet er zich bijv. niet
over verbazen, wanneer een di
recteur van een semi-overheids-
bedrijf, aan zijn personeel eenvoudig
verbiedt enigerlei nieuws of inlich
ting aan de pers te verstrekken. Ver
scheidene van die directeuren vinden
dat heel gewoon.
Zij werken met gemeenschapsgeld en
zij laten zich voor hun diensten aan
het publiek uitgebreid betalen, maar
zij wensen dat publiek niet onafhan
kelijk te laten voorlichten over hun
bedrijf.
Daarbij staat dan op de voorgrond,
dat ze onaangenaam (een enkele
maal ook: onjuist) nieuws uit de
pers willen houden en dat ze zelf
communiqués willen verstrekken, die
een onverdeeld-gunstige voorstelling
geven van hun activiteiten,
nlangs bestond een directeur van
zo'n semi-overheidsbedrijf het zelfs
een redactie van een dagblad op te
bellen en te verlangen, dat hem de
naam van een berichtgever werd ge
noemd, die over een gebeurtenis in
zijn bedrijf iets aan de krant had ver
teld. Hij zei cr bij, dat hij deze man
ambtelijk wilde „straffen". Uiter
aard kreeg hij het gewenste antwoord
niet
Een onafhankelijke pers en ge
lukkig bestaat zo'n pers in Ne
derland kan met eenzijdige of
beperkte voorlichting geen genoegen
nemen. Zij zou haar taak niet ver
staan, wanneer ze nietszeggende com
muniqués als het „laatste" woord be
schouwde en afzag van zelfstandig
onderzoek bij de bronnen van het
nieuws. Zij moet dus altijd toegang
Zie slo' pag. 3 kol. 1)
bouw zou kunnen worden voorkomen.
Prof. De Quay is er volstrekt van
overtuigd, dat de opvattingen van de
nieuwe minister van defensie, de heer
Visser, in alle opzichten rechtvaardi
gen, dat hem het vertrouwen wordt
geschonken, dat onmisbaar is voor
een juiste vervulling van de hem op
gedragen taak.
Christelijk sociaal
Vertrouwen dus in mr. Visser bij het
kabinet. Dat vertrouwen vroeg prof.
De Quay ook van de Kamer. En niet
alleen in de minister van defensie,
maar in het gehele kabinet.
Het karakter van het kabin'et bespre
kend, gaf de minister-president te
kennen, dat het niet van plan is zich
zelf met een bepaalde benaming te
versieren. Zij die een christelijk-so-
ciaal beleid voorstaan zullen echter
in zijn politiek trekken terugvinden,
die hun dierbaar zijn. Het kabinet
blijft streven naar een spreiding van
verantwoordelijkheden. Het is niet
van plan om de burgers op elk ge
bied met minutieuze zorgen te om
ringen. Dat zou trouwens tot een ad
ministratieve rompslomp leiden. De
spreiding van verantwoordelijkheden
komt ook. tot uiting In het loonbeleid,
het woning- en het landbouwbeleid en
in de decentralisatie van bestuur. De
solidariteit zal daardoor niet, zoals
mr. Burger van de P.v.d.A. vreesde,
in gevaar komen. En zou zij in het
gedrang komen, dan zal de regering
niet aarzelen voorzieningen te treffen;
Bij de afschaffing van subsidies trekt
het kabinet met overtuiging de lijn
door van het kabinet-Drees. Bij die
afschaffing is ook gedacht aan een
sanering van 's rijks financiën. Zij is
niet onsociaal, omdat, waar nodig en
mogelijk compensaties zullen worden
verstrekt.
Prof. De Quay hoopte dat mr. Bur
ger, zijn voornaamste opponent, zou
beseffen, dat het sociaal beleid van
de tegenwoordige regering niet be
hoeft achter te staan bij het in het
verleden gevoerde beleid. Integendeel.
„Het is niet de bedoeling de kloof
tussen de socialisten en de niet-socia-
listen verder te verbreden, zo verze
kerde de bewindsman, die verder de
waarde van een goede oppositie er
kende en de oppositie van de P.v.d.A.
als een gezonde en loyale be
schouwde.
Loonpolitiek
Voor de beginselen van de nieuwe
loonpolitiek verwees prof. De Quay
naar de op 26 mei afgelegde rege
ringsverklaring en naar de nota
over het sociaal-economisch beleid.
Over hantering van de „spelregels"
is nog overleg gaande met de Stich
ting van de Arbeid. Het zal waar
schijnlijk op 1 oktober beëindigd
worden. De grotere vrijheid in de
loonbepaling mag in geen geval de
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
Electra ontplofte:
34 doden
Een Lockheed „Electra" van de
Amerikaanse luchtvaartmaatschap
pij „Braniff International Airways"
is met 27 passagiers en een beman
ning van zeven leden dinsdagavond
op 100 km van de plaats Waco in
Texas in de lucht ontploft. Alle in
zittenden kwamen om het leven. De
wrakstukken lagen over een groot
gebied verspreid.
Het toestel was op weg van Houston
naar New York. De Braniff-maat-
sehappij, die te Dallas in Texas is
gevestigd, onderhoudt diensten in het
oostelijke deel der V. S. en naar
Zuid-Amerika.
Volgens de verkeerstoren van het
vliegveld Waco vloog de „Electra"
op een hoogte van 4500 meter.
OVER DE VRIJERE LOONPOLITIEK
De door de regering bij de looii-
conimissie van de Stichting van
de Arbeid ingediende nota, naar
aanleiding van de bespreking,
die de looncoinmissie j.l. zater
dag heeft'gevoerd met de mi
nisters Van Rooy, De Pons en
Vliegtuig van
„Karei Doorman"
verongelukt
Tijdens het afvliegen van de aan
boord van-Hr. Ms. „ICarel Doorman"
gedetacheerde vliegtuigsquadrons is
een Seahawk straaljager F 61 van
squadron 860 na de catapultstart te
water geraakt en gezonken. De be
sta irder van het vliegtuig, luitenant
ter zee tweede klasse o.c., J. C. de
Vü'lf? wordt vermist. Luitenant ter
zee do. "Wolff, echtgenoot van do be
kende t.v.-omroepster Ageeth Scherp
huis, was woonachtig in Zaandam.
De „Karei Doorman" bevond zich
toen op 20 mijl ten westen van Kam
perduin.
Gisteren is het vliegdekschip na
zijn onfortuinlijke reis in Rotter
dam teruggekeerd. Van het ach
terdek waaide de Nederlandse
driekleur halfstok.
Ook de luchtmacht verloor gisteren
een vliegtuig.
Een Hunter MK-4 jachtvliegtuig van
de vliegbasis Woensdrecht stortte
namelijk op vier mijl ten zuidwesten
van het eiland Grient bij Terschel
ling neer. De vlieger, de 22-jarige
sergeant D. H. Cramer, wist zich
met zijn schiettoestel i?i veiligheid te
brengen en is door een helikopter op
gepikt en naar de vliegbasis Leeu
warden gebracht. Het toestel was op
een oefenvlucht naar het schiettcr-
rein Vliehors.
Nederlandse ambassade
vraagt tekst van B.B.C.
De Nederlandse ambassade te Lon
den heeft de B.B.C. verzocht om de.
tekst van een vraaggesprek met de
Indonesische minister van buitenland
se zaken, Soebrandio, dat maandag
door de televisie werd uitgezonden.
Dit verzoek is gedaan in verband met
opmerkingen, die een tel^visiever-
slaggever over Nederlands houding
jegens Indonesië zou hebben ge
maakt.
staatssecretaris Roolvink, wijkt
op wezenlijke punten niet onbe
langrijk af van de verklaringen,
die de staatssecretaris zaterdag
namens de regering heeft afge-
legfl.
Deze afwijking is geconstateerd tij
dens de dinsdag gehouden vergade
ring van de looncommissie, waarbij
de interpretatie van het derde punt
van de algemene aanwijzing voor de
vrijere loonpolitiek, dat handelt over
de produktiviteitsstijging, opnieuw
uitvoerig is besproken.
Aanvankelijk zag het er naar uit, dat
als gevolg van deze geconstateerde
afwijking tussen de regeringsnota en
de verklaring van de staatssecretaris,
de vandaag voort te zetten bespre
king met de ministers en de staats
secretaris niet door zou gaan. Later
is echter besloten, dat het gesprek
toch vandaag zal plaatshebben, waar
bij de.Jóoneommissiö zoveel mogelijk
een gemeenschappelijk standpunt zal
innemen.
Bevoegde kringen zijn algemeen
slecht ingenomen met deze gang van
zaken. Het regeringsbeleid is moei
lijk te volgen, zo hoort men in deze
leringen, die verder van oordeel zijn,
dat we, wat de loonpolitiek betreft,
een moeilijke tijd doormaken. We
hebben een sterk aarzelende regering
en een eveneens aarzelende Stichting
van de Arbeid, waarbij nog komt, dat
ook het college van rijksbemiddelaars
verdeeld is", aldus de karakteristiek,
die over de huidige situatie wordt
gegeven.
Het gesprek dat vandaag met de
regering wordt gevoerd, zal hope
lijk de langverwachte opheldering
geven. Men kan echter wel vast
stellen, dat het optimisme niet
groot is.
Premier De Quay, gefotogra
feerd tijdens het regering san!-
woord o-p de begrotingsdeba!-
ten, hedenmiddag in de Tweede
Kamer.
lllllllllllllllllllllllllllllillllillillllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIII
REIZIGERSVERVOER PER
TREIN GESTAAKT
Vuur verwoest bij
Weert 150 ha bos
Aan de westzijde van de spoorlijn
tussen Maurheeze en Weert brak gis
teren omstreeks elf uur als gevolg
van liet in brand geraken van een
dragline een grote bosbrand uit. De
brand nam spoedig een grote om
vang aan, waardoor successievelijk
zes civiele brandweerkorpsen onder
andere uit Weert, Budel, Eindhoven
en Venlo ter assisstentie moesten
worden geroepen. Ook kwamen 700
militairen uit het legerkamp Budel
te hulp.
Om half één had het vuur zich naai
de oostzijde van de spoorlijn uitge
breid. Een half uur later moest 'net
treinverkeer op het traject Eindho
venWeert nagenoeg worden stop
gezet.
Nadat nog enkele treinen langzaam
rijdend en fluitend de bewuste plaats
waren gepasseerd, besloot men het
reizigersvervoer geheel te staken. De
passagiers die van 's Hertogenbosch
naar Roermond wilden, moesten over
Eindhoven en Venlo omrijden, terwijl
voor het personenvervoer tussen
Heeze-Leende en Weert bussen wer
den ingelegd.
Het verkeer op de weg werd omge
leid via Budel. Een boerderij op on
geveer 500 meter afstand van de
vuurzee kon met moeite door nat
houden gespaard blijven.
Om drie uur was het vuur „doodge
brand" tegen de rijksweg Eindho
ven-Weert, in Megen. Naar schat
ting zijn 1-50 ha bos door de brand
verloren gegaan. De grond is eigen
dom van de gemeente Maarheeze en
staatsbosbeheer. Het is de tweede
maal dit jaar dat de gemeente Maar
heeze door een bosbrand wordt ge
troffen.
REGERING OVERWEEGT
Met gegadigden wordt
overleg gepleegd
De regering overweegt het afstoten
van alle emigrantenschepen. Nadat
reeds is aangekondigd, dat de „Zui-
De 84-jarige Albert Schweitzer heeft
in Kopenhagen tijdens een plechtig
heid in de universiteit de Deense
Sonning-prijs ten bedrage van hon
derdduizend kronen in ontvangst mo
gen nemen voor zijn werk in Frans
equatoriaal Afrika. Op de foto zien
we hoe de rector magnificus van de
universiteit de grijze doctor zijn prijs
overhandigt.
Nederlander verdacht van
moord op Amerikaanse
De rechtcr-commissaris van Boston
heeft een arrestatiebevel uitgevaar
digd tegen de in Utrecht wonende
marconist van het vrachtschip
„Utrecht" van de Koninklijke Rotter
damse Lloyd, W. M. L. van R., we
gens verdenking van moord op de
23-jarige gescheiden Lynn Kaufmann.
De marconist is ingesloten in het
bureau van politie te Brooklyn (N.
Y.) Het slachtoffer verdween op 13
september van de „Utrecht''. Het
stoffelijk overschot werd later ver
minkt in de haven van Boston ge
vonden, waar de „Utrecht" aange
legd had voor het do ic.is naar New
York voortzette, het laatste stukje
van een reis uit het Verre Oosten.
Het slachtoffer kwam van Singapo
re, waar zij gewerkt had als secre
taresse. De politie van Boston onder
vroeg vier leden van de bemanning
Een van de sporen die men volgde,
was het vevliaal over een romance
tussen de aungehouden scheepsoffi
cier en de 23-jarige viouw. Hij zou
de vrouw met zijn vuisten hebben
dqodgeslagcri.
NU REEDS IMPORT UIT DENEMARKEN EN DUITSLAND
Wél hoge Zeeuwse
prodaktie
DE MOSSELCULTUUR in de
Waddenzee dreigt dit jaar een
fiasco te worden voor de Zeeuw
se kwekers. De produktie op de
ongeveer vierhonderd percelen
is tot nu toe bitter tegengeval
len en de verwachtingen voor
de komende maanden geven al
evenmin reden tot optimisme.
De „oogst" bestaat uit kleine,
mindere kwaliteitssoort mosse
len met een laag vispercentage.
Noodgedwongen moeten de
Zeeuwse mosselexporteurs
thans Deense en Duitse mosse
len importeren om aan de stij
gende vraag, uit Frankrijk en
België te kunnen voldoen. Bij al
deze minder gunstige berichten
uit de mosselsector is er één
lichtpunt: de produktie in Zee
land is de eerste drie maanden
van dit seizoen boven verwach
ting groot geweest. „De Zeeuw
se mosselen, groot en goed van
kwaliteit met een hoog visper
centage, hebben de situatie voor
ons op de internationale markt
gereed", verklaarde ons een
tnosselkweker-handelaar in Yer-
seke. Deze uitspraak is tekenend
roor de moeilijkheden, waar
mee de Zeeuwse mosselwereld,
thans te kampen heeft.
Het is bekend, dat de Zeeuwse mos
selkwekers enkele jaren geleden naar
nieuwe percelen moesten uitzien, daal
de mosselparasiet de „mosselstand"
in da Zeeuwse stromen vrijwel geheel
had uitgeroeid. Men is toen naar de
Waddenzee getrokken, waar nieuwe
gronden in gebruik werden genomen.
En niet zonder succes. De e'erste ja
ren was er een vrij hoge Waddenzee-
produktie, zodat de Zeeuwse mossel
handelaren aan de buitenlandse vraag
konden voldoen. De laatste twee jaar
heeft de situatie zich evenwel in on
gunstige zin gewijzigd. Reeds in het
seizoen 1958-1959 viel de produktie op
de Waddenzee aanmerkelijk tegen en
aan het begin van het seizoen 1959-
1960 de maanden juli, augustus
en september was zij bepaald te
leurstellend. Dat wil niet zeggen, dat
er geen mosselen zijn! Integendeel!
Op het Friese wad bijvoorbeeld zijn
vele teveel jonge mosselen, die
onvoldoende groeien, doordat het gro
te aantal de „spoeling" dun heeft ge
maakt. Daarenboven neemt de zeer
grote broedval van 1958 veel voedsel
voor zijn rekening. Ook de zeesterren
en een overvloed van algen hebben de
jonge mosselen in hun ontwikkeling
geremd.
Dit complex van oorzaken heeft tot
gevolg, dat thans geen grote mos
selen voorradig zijn in de Wadden
zee. Men moet volstaan met D-
soort mosselen, die klein van stuk
(Zie slot pag. 2 kol3)
derkruis" uit de cmigrantenvaart
wordt genomen, worden besprekin
gen gevoerd met Nederlandse gega
digden uit de scheepvaart 0111 alle
regeringspassagiersschepen over te
dragen.
Het afstoten van de victory-schepen
met een capaciteit van ongeveer 840
passagiers zou een logisch gevolg
zijn van de in de laatste jaren ge
volgde vervoerpolitiek. De in charter
varende emigrantenschepen Olden-
barneveldt en Sibajak werden reeds
eerder aan de normale vaart terug
gegeven. De rijksbegroting vermeldt:
het afstoten van de „Zuiderkruis".
Ook het afstoten van de „Grote Beer"
en de „Waterman" wordt overwogen,
omdat de vaart op Australië en
Nieuw-Zeeland vrijwel zonder retour-
passagiers, economisch gezien, niet
voordelig is. Op de Atlantische route
liggen de kaarten beter, omdat daar
op gezelschappen .studenten e.d. in
tegengestelde richting kunnen wor
den vervoerd.
VERWACHT.
ZONNIG EN ZEEK DROOG
Droog en zonnig weer. Matige af en
toe vrij krachtige wind tussen oost
en zuidoost. Mïddagtemperaturen van
omstreeks 20 graden.
ZON EN MAAN
oktober
Zon op
Maan op
6.40 onder. 18.18
6.26 'onder 18.20