Weens meisje
solliciteert..
Een
Dr. Hans Hass vertelt
zijn liefdesavontuur op
de bodem van de zee
WOENSDAG 23 SEPTEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
(I)
De meeste jonge mensen vrijen ïn het park, in het zilve
ren licht van de maan of in de duisternis van de bios
coop. Ik maakte een meisje het hof op de bodem van de
oceaan met een masker voor mijn gezicht, zwemvliezen
aan mijn voeten en met haaien als gezelschap. Want er
zijn twee liefdes in mijn leven. De eerste is mijn knappe
vrouw Lotte. De andere is de spookachtige, wonderbaar
lijke wereld onder de golven der zeeën. Mijn liefde voor
Lotte is gegrond op een fijne verstandhouding, op het
begrip, dat wij door de jaren heen voor elkander hebben
ontwikkeld. Mijn liefde voor de zee is gebaseerd op het
verlangen naar begrijpen, op het nooit eindigende gevecht
liaar zorgvuldig bewaarde geheimen te ontsluieren.
D E EERSTE LIEFDE waa de
zee. Want toen Lotte in mijn
leven kwam, had ik reeds
enige jaren onder water gewerkt.
Zou ik niet tijdens een vakantie
in de zomer van 1937, toen ik 18
was, naar Frankrijk zijn gegaan,
dan zou ik nu wellicht een een
zaam advocaat zijn geweest.
De studeerde namelijk rechten
aan de universiteit van Wenen.
Toen ik met vakantie naar Frank
rijk ging, was ik reeds een ge
oefend zwemmer en aan het
Btrand had ik een vreemde ont
moeting.
Er stapte een man de zee in met
een stofbril op en een lange speer
in de liand. Terwijl ik hem gade
sloeg, verdween hij enkele ogen
blikken onder water. Toen hij
weer boven kwam, had hij een
blinkende vis aan zijn speer ge
spietst. Hij was onder water op
jacht geweest.
Dit idee fascineerde mij. En toen
de man dan ook uit het water
kwam, stelde ik mezelf voor. Hij
was Guy Gilpatrick, een Ameri
kaanse journalist.
Het was Gilpatrick, die mij de
ogen opende voor de wonderen
van de zee. Verrukt door mijn be
langstelling nam hij mij met zich
mede, leerde mij hoe onder water
te zwemmen en stelde mij voor
aan zijn vrienden: de vissen.
f)p fnfn'v zoals we dat vroeger hadden ge-
Lfc versie ioio s daan_ Het duurde zes maanden,
voordat wij de reissom hadden
bijeengespaard. Slechts enkele
maanden voor dat Duitsland in
juni 1941 de Sowjet-Unie binnen
trok, vertrokken wij uit Rusland.
Zouden wij iets later zijn ge
weest, dan zouden wij als Oosten
rijkers ongetwijfeld een plaats
hebben gekregen in een Russisch
GEDURENDE de lange winter
avonden werkte ik aan mijn
eerste onderwater-camera.
Het werd een lomp, onhandig
ding, maar het werkte. Ik ging
naar Joegoslavië. En daar, in de
warme Adriatische Zee nam ik
mijn eerste onderwaterfoto's. Zij
Mijn vishandel
VANAF die dag had ik nog
maar één interesse: te zwem
men onder het wateropper
vlak. Een nieuwe wereld werd
voor mijn ogen geopend. Ik ver
lengde mijn vakantie, en vergat
mijn studie. Dagelijks, onmid
dellijk na zonsondergang, rende
ik naar het strand om te zwem
men. Ik had maar weinig geld,
maar ik kwam spoedig op hec
idee om er wat bij te verdie
nen, genoeg om van te leven. Ik
begon iedere dag was vis te
„harpoeneren", 's Avonds trok ik
dan langs de hotels en verkocht
Vermoeid na een inspannende I
tocht onder water klimmen l
Hass en zijn metgezel aan I
boord.
de vis aan de koks. Zij kochten
mijn vis graag, want de plaatse
lijke vissers waren lui en vingen
zo weinig vis, dat de prijzen hoog
waren. Toen ik wat francs bij elk
aar geschraapt had, kocht ik een
roestige oude fiets en breidde
mijn zaken uit. Ik vond in de
omgeving nieuwe klanten. Mijn
vishandel wekte echter het onge
noegen op van de plaatselijke vis
sers. Zij beschuldigden mij er
van, dat ik hun handel stal. Mij,
een achttien jaar oude student
met een scherp gepunte stok en
geen boot. De vissers maakten mij
het leven moeilijk en de hotels, die
mijn vis kochten, begonnen te
vrezen dat zij door de vissers ge
boycot zouden worden als zij nog
langer zaken met mij deden. De
situatie werd bepaald onplezie
rig. Daarom besloot ik uit Frank
rijk te vertrekken.
Grote plannen
P dat ogenblik echter waren
mijn plannen gereed. Gróte
plannen. Vis spietsen was al
leen maar sport, alhoewel een
erg opwindende sport. Als ik on
der water zou kunnen zwemmen
en de vissen bestuderen, waarom
zou ik ze dan niet kunnen foto
graferen? Dit was nog nooit eer
der gebeurd. En ik keerde dan
ook naar Wenen terug met het
vaste voornemen dit te proberen.
Mijn medestudenten spotten met
mijn plan. Ik realiseerde mij toen,
dat niemand mij zou geloven,
voordat ik mijn eerste onderwa
ter-foto zou hebben gemaakt. Ik
moest hun respect terugwinnen.
werden gepubliceerd in een voor
aanstaand Duits tijdschrift en
mijn vrienden staakten het la
chen.
Toen ik deze foto's bezag, besloot
ik mijn leven verder te wijden
aan die verrukkelijke, mysterieu
ze wereld onder de golven. Vissen
filmen, bestuderen en begrijpen,
Dat werd mijn levensdoel. En dit
is het nog steeds.
Spoedig kwam ik op de gedachte
om behalve foto's ook films on
der water op te nemen. Maar ik
had hulp nodig. Dc benaderde
twee avontuurlijke medestuden
ten en besprak met hen het plan
om een expeditie uit te rusten
naar de exotische, zonovergoten
Caraïbische Zee. Zij werden en
thousiast.
Ik gaf mijn studie in de rechten
op en we zetten koers naar het
expeditiedoel. We leefden van de
vis, die we op de koraalriffen
vingen. We bleven dagelijks uren
in zee. En het resultaat was de
eerste onderwater-film. De film
was niet erg goed, maar het was
de voorloper van de films, die ik
later zou maken en die over de
gehele wereld zouden worden ver
toond. Daar, in West-Indië, deed
ik de eerste ervaringen op in dit
vreemde en gevaarlijke beroep.
Ilc bracht de oorlog door in Ber
lijn en Wenen, schreef een of
twee boeken en hield vele lezin
gen. Met het aldus verdiende geld
kocht ik mijn eerste expeditie
schip, de „Zeeduivel".
Het was een aardig schip van
160 ton, een schoener met twee
masten. Graaf Von Luckner was
ermee rond de wereld gezeild. Dit
schip was toen de grootste schat
in mijn leven. Ik bracht de meeste
tijd op deze schoener door, rustte
haar uit met onderzoekingsmate
riaal en droomde van het ogen
blik, waarop ik na de oorlog met
mijn nieuw ontwikkelde zuurstof-
uitrusting een diepzee-expeditie
zou kunnen maken.
was se
Uorlog knappe
ONS WERK werd echter on
derbroken door de oorlog.
Wij besloten naar Oostenrijk
terug te keren. De enige weg, die
openstond, was via de Verenigde
Staten, Japan en Rusland. Om de
ïeis te betalen verkochten we vis.
Lotte solliciteert
OP een middag was ik in mijn
kantoor bezig met het typen
van enige vriendelijke, maar
besliste weigeringen aan vrouwe
lijke sollicitanten, toen de telefoon
ging. Er was een goede vriend
van mij aan de lijn.
„Ik ben hier in het zwembad",
vertelde hij mij. „En ik heb zo
juist een meisje ontmoet, dat
graag voor jou zou willen wer
ken. Zij is biologisch studente en
zij lijkt mij bijzonder geschikt".
„Goed", antwoordde ik, „stuyr
haar maar naar me toe".
Ik legde de telefoon neer en ver
gat het gesprek. Ik verwachtte
het meisje niet binnen een of twee
dagen te zien, als ze tenminste
zou komen. Ik had zelfs vergeten
haar naam te vragen.
Maar nóg geen half uur later
werd er op mijn deur geklopt en
stapte er een meisje binnen. Haar
lange blonde haar was nog voch
tig van het bad en onder haar
arm droeg zij een natte handdoek
met een badpak. Maar deze din
gen vielen mij later op. Het eerste
wat mij opviel, waren haar bij
zondere groene ogen. Zij hadden
Er lag echter tegenslag in het
verschiet; de Russen namen „De
Zeeduivel" in beslag cn tot op
deze dag weet ik niet wat er met
het schip is gebeurd. Zij plunder
den mijn laboratorium in Wenen
en lieten mij nagenoeg niets na.
Niet alleen om deze reden waren
het droevige tijden voor mij. Ik
was getrouwd met de bijzonder
knappe en beroemde Duitse film
actrice Hannelore Schroth, maar
na twee jaren gingen we schei
den. Ik besteedde zoveel tijd aan
mijn lezingen en andere werk
zaamheden, dat het onmogelijk
bleek een normaal huwelijksleven
te leiden.
Hans Hass wist nooit wat I
voor vreemde monsters hij in I
de tropische- zeeën zou ontmoe- I
ten.
Hulp nodig
NA DE OORLOG ging ik in
Wenen weer aan het werk. Ik
had weinig geld en ik was
eenzaam, maar ik werkte hard.
Ik had aan enige expedities deel
genomen en ik besteedde veel tijd
aan het schrijven van boeken, het
houden van lezingen en het or
ganiseren en voorbereiden van
nieuwe avonturen. Het werk werd
zo veelomvattend, dat ik een as
sistente nodig had. Jk sprak hier
over met mijn vrienden. Ik ver
telde hen waar ik naar uitkeek:
een intelligent meisje, dat mijn
brieven zou kunnen opnemen,
mijn manuscripten zou kunnen
typen en de telefoon zou kunnen
bedienen. Wat ik beslist niet wil
de hebben, was een avontuurlijk
meisje, dat mij dagelijks aan het
hoofd zou zeuren baar op mijn
expedities naar de hoeken dér
aarde mee te nemen. Ik was er
heslist van overtuigd, dat er in
mijn soort werk geen plaats voor
vrouwen was. Het was te gevaar
lijk, te inspannend, te ruw.
Wekelijks kreeg ilc dozijnen brie
ven van vrouwen, die met mij op
avontuur wilden gaan. Dc had er
gemakkelijk de Queen Marv"
mee kunnen vullen als ik dat ge
wild had. Het ontvangen van sol
licitanten had in die dagen iets
afschrikwekkends voor mij. Tel
kens als we enige minuten met
elkander hadden gesproken kwam
onvermijdelijk de vraag: „En dr.
Hass, kan ik met uw volgende
expeditie mee?"
En ik wilde beslist geen meisje
op mijn kantoor, dat mij een dó-
zijn keren per dag met deze vraag
zou lastig vallen,
de kleur van smaragd. Zij keken
mij vastberaden aan zonder ook
maar een spoor van bedeesdheid.
Zij was niet langer dan enige se
conden in mijn kamer en toch
leek het mij alsof zij mij wilde
uitdagen haar de baan te geven.
Zij was de eerste, die het woord
nam.
„Goedenmiddag, dr. Hass", zei zij.
„Mijn naam is Lotte Baierl".
Ik legde haar uit, dat ik iemand
zocht, die mijn schrijfwerk zou
kunnen doen en de dagelijkse din
gen op mijn bureau zou kunnen
afhandelen. Zij knikte.
„Kant U stenograferen?" vroeg
ik. „Nee, maar ik zal het twee
maanden leren", antwoordde zo
zonder enige aarzeling. Ik keek
liaar verrast aan.
„Kunt U goed typen?" was mijn
volgende vraag.
,.Ik ban helemaal niet typen,
maar ik zal het binnen 'twee
maanden Ieren", zei ze. Haar ogen
waren nog steeds op mij gericht,
koel en zonder te knipperen. Ik
had nog nooit gehoord, dat iemand
in twee maanden tijds snel steno
graferen en typen zou kunnen, le
ren. Meestal duurde dit wat lan
ger. Maar ik kon liet niet helpen
dat ik het initiatief van dit meis
je bewonderde. Ik besloot dan ook
haar een kans te geven.
„Goed", zei ik, „komt U dan over
twee maanden maar terug".
Zij glimlachte tegen me, stond op
en gaf mij de hand. „Dank U, dr
Hass", zei ze, „ik zal er zijn".
Twee maanden later, op de dag af.
werd er weer op mijn deur ge
klopt. Lotte kwam binnen.
„Goedenmiddag, <lr. Hass", zei -.e
glimlachend. „Ik heb stenografie
en typen geleerd en ik ben klaar
om volgende week maandag te
beginnen".
Haar zelfvertrouwen deed mij
versteld staan. Ik grinnikte en
zei haar: „Goed juffrouw Baierl.
U krijgt de betrekking. Zorgt U
ervoor maandag om negen uur
aanwezig te zijn".
In mijn volgende artikel zal
ik vertellen hoe zij dat deed.
DB HANS HASS, de Oostenrijkse geleerde
en diepzeeduiker, heeft als onderwater
fotograaf en cineast wereldvermaardheid
gekregen. Jn talrijke lezingen, films, foto's,
boeker* en t.v.-uitzendingen heeft hij miljoenen
ïn spanning gehouden met zijn avonturen op
de bodem van zeeën en oceanen. Als geen
ander weet hij te vertellen over die wonder
lijke wereld, welke zich op tientallen meters
onder de zeespiegel aan het menselijk oog
onttrekt, over zijn gevechten met haaien, zijn
ontmoetingen met exotische vissen, zijn dwaal
tochten door sprookjesachtige „tuinen", die
zich op de bodem van de zee uitsxrekken, over
zijn onderzoeking en in de wrakken van sche
pen, die jaren geleden vergingen.
In dit gevaarvolle mannenberoep was aanvan
kelijk geen plaats voor een vrouwtotdat
Lotte Baierl, een 18-jarig Weens meisje solli
citeerde als secretaresse. In de serie, waar
van wij onderstaand de eerste aflevering pu
bliceren, vertelt dr. Hans Hass hoe Lotte niet
alleen zijn secretaresse werd, maar ook zijn
gewaardeerde medewerkster in het Hass-duik-
team. Hoe ook zij geconfronteerd werd met de
gevaren van dit beroep en hoe zijn respect
voor dit meisje langzamerhand groeide tot
een liefde, een liefde, die beantwoord werd en
die ertoe leidde, dat Lotte Baierl mevrouw
Hass werd.
Vandaag beginnen wij MET DE PUBLIKA
TIE VAN HET VERHAAL VAN DR. HASS
OVER ZIJN ROMANCE TUSSEN HAAIEN
EN KORALEN.
I Niet Neptunus en zijn vrouw,
maar Hans Hass en Lotte.
Eerst nadat zij vertrokken was,
dacht ik eraan, dat we niet eens
over haar salaris hadden gespro
ken!
In de boom
VANAF het ogenblik, waarop
Lotte in ndjn dienst trad, atel-
zij orde op zaken in mijn
kantoor en na een aantal weken
vernam ik iets meer over haar.
Ik ontdekte toen waar haar zelf
vertrouwen vandaan kwam.
Gedurende de oorlog had zij als
jong meisje in Wenen vele ver
schrikkelijke dingen gezien. Maar
dit was niets vergeleken bij de
verschrikkingen, waarvan zij ge
tuige was toen de Russen na da
oorlog in de stad kwamen.
Geen aardig jong meisje en
Lotte was inderdaad aardig
was in die dagen veilig in Wenen.
De Russische soldaten plunderden
de stad. Het behoorde zeker niet
tot de zeldzaamheden als zij jon
ge meisjes ontvoerden, meisjes
van wie men nimmer meer iets
vernam.
De Russen zaten ook dikwijls
Lotte achterna. Meermalen sloe
gen zij met dreunende slagen
op haar voordeur en doorzochten,
niettegenstaande de protesten
van haar ouders, het huis. Maar
zij vonden haar nooit. Want tel
kens als er op de voordeur werd
geklopt, glipte Lotte door haar
slaapkamerraam, sprong op de
tak van een boom in de tuin en
verborg zich tussen de bladeren.
Eens, toen de Russen bijzonder
actief waren, verbleef Lotte
met korte onderbrekingen bij
na drie weken ïn die boom. Ze zat
er soms uren per dag. En terwijl
ze daar zat, las en herlas ze al
mijn boeken.
Lotte was bijdehand. Maar wat
belangrijker was: haar verblijf
in de boom had haar een goed in
zicht gegeven in het soort werk.
dat ik verrichtte. Mijn hoeken
hadden haar ertoe gebracht biolo
gie te gaan studeren. Wat ik ech
ter niet wist was, dat zij haar
ook verleid hadden een onderwa
ter-avonturierster te worden.
Geheime lessen
LOTTE gaf nooit ook maar de
zwakste aanduiding, dat zij
mij graag op een van mijn
onderzoekingstochten zou willen
vergezellen. Zij kende mijn stand
punt over vrouwen op mijn expe
dities. En zij was pienter genoeg
om haar tijd af te wachten. Zij
deed haar werk uitstekend, maak
te nooit bezwaren, zelfs niet als
ik haar tot laat in de avond aan
het werk hield. En soms her
schrijf ik één pagina van een boek
dertig keer voordat de tekst mij
voldoet. Maar zonder morren nam
Lotte telkens weer het dictaat op
en tikte de kopij uit. Buiten mijn
weten echter was zij reeds bezig
met de uitvoering van een plan.
dat ertoe moest leiden dat ik haar
op een van mijn expedities zou
meenemen.
Iedere ochtend, reeds voor zons
opgang stond zij op. nam een
tram naar de stad en nam in hit
geheim zwemlessen van Pavlicek.
de man, die de Oostenrijkse olym
pische teams trainde en een van
de beste zwem trainers ter wereld.
Een belangrijk deel van het sala
ris. dat ik haar betaalde, gin.?
naar Pavlicek in de hoop dat zij
mijn verzet tegen vrouwen iri
mijn werk zou kunnen breken.
Maandenlang, terwijl Lotte haar
geheime lessen nam. had ik er
green flauw vermoeden van, dat zij
ambities had met mij uit té varen
Ik onderschatte echter de list van
het meisje. Zij wilde met mij mee
en haar besluit stond vast!
En op een dag, toen ik ergens
een lezing hield, ging zij op eigen
houtje op expeditie om te bewij
zen, dat zïd als lid van mijn on
derwater-team niet voor een man
behoefde onder te doen en zelfs
de nieesten naar de kroon kon
steken.
Copyright P.Z.C -ABC-prcsiti
(Nadruk verboden
