PMVIHCIAIE ZEEUWSE COURANT
Minister de Pous verklaart: prijsverstarring
door kartels is onaanvaardbaar
Proteststaking van
typografen geëindigd
Kasteelresten in BAARLAND
in 1960 geconserveerd
RUS BOOS TIJDENS GESPREK
MET VAKBONDSLEIDERS
VERWACHT.
202e jaargang - no. 223
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummert 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 22 sept. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie f 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tancf.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een mlnlmun
van 1.—. „Brieven of adre*
bureau v. d. blad** 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2353 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikree. red, tel. 2425. adm. tel. 2Q'-M
Begroting van economische zaken
Ondernemersafspraken mogen
prijsverlagingen niet verhinderen
(Van onze parlementaire redacteur)
De overheid zal er nauwkeurig op toezien dat het op zichzelf
niet ongewenste concentratiestreven niet zal leiden tot afspra
ken, die een gezonde concurrentie in de weg staan of tot prak
tijken, die een prijsverstarrende werking hebben. Met name
moet het onaanvaardbaar worden geacht, dat de mogelijkheid
van prijsverlagingen door ondernemersafspraken niet tot rea
lisatie komt. Dit is het standpunt van de minister van economi
sche zaken, drs. J. W. de Pous, neergelegd in de memorie van
toelichting op de begroting van 1960 van zijn departement.
Do minister voegt hieraan toe, niet
te zullen aarzelen op te treden tegen
die kartels, die een verantwoorde
prijsconcurrentie in de weg staan
door de minimumprijzen op een te
hoog niveau te stellen of te hand
haven.
Een verstarring van ernstige aard
kan ontstaan, aldus de minister, door
toepassing van een bedrijfstak van
de zogenaamde verticale prijsbindin
gen, Daarom overweegt de minister
dan ook ernstig een maatregel tegen
dit systeem van prijsbinding te ne
men. Hij beraadt zich thans over
een eventuele adviesaanvrage terza
ke aan de commissie economische
mededinging.
Kartel-controle
Het grote nadeel van het systeem
van de verticale prijsbinding is,
volgens de minister, dat het de in
dividuele ondernemers, die gehouden
zijn de betrokken produkten tegen de
voorgeschreven prijzen aan te bie
den, onmogelijk maakt op bedrijfs
economisch verantwoorde wijze in de
prijzen te concurreren. De bezwa
ren aan deze vorm van binding ver
bonden worden geaccentueerd in de
gevallen, waarbij de controle op de
naleving van de voorgeschreven pu
bliek prijzen en handelskortingen
niet door de individuele leverancier
geschiedt, doch de opsporing, vervol
ging en berechting plaatsvinden door
een collectief kartelorgaan. Dit kan
gepaard gaan met een rigoureuze af
dwinging, mede bewerkstelligd door
een provocatieve wijze van opsporing
van overtredingen, het vaststellen
van een groot aantal zgn. additione
le verboden (welke erop zijn gericht
elke ook indirecte ontduiking van de
publiekprijzen te voorkomen), het
optreden van margeconcurrentie en
andere euvels.
Staking
Een staking van enige omvang is
voor Nederland bepaald een on
gewoon verschijnsel. Er heeft
zich geleidelijk in ons land een „kli
maat" ontwikkeld, waarin staking
Wordt beschouwd als een ernstig eco
nomisch nadeel. Een Nederlands so
ciaal-psycholoog, die enige tijd gele
den een analyse gaf van een langdu
rig arbeidsconflict, wees er op, dat
overheid en publiek de staking af
keuren en dat de staking in Neder
land uit de tijd is.
Wanneer dan toch een ar
beidsconflict in Nederland uit
breekt, waarbij naar het „ver
sleten" middel van de staking gegre
pen wordt, behoeft dat een verkla
ring.
Zo'n geval doet zich thans voor in de
drukkerswereld. Er is gisteren
voornamelijk in Amsterdam en Rot
terdam gestaakt. De erkende vak
bonden stonden niet achter die sta
king. Dat kon ook niet, want er loopt
nog een tijdelijk verlengde collectie
ve arbeidsovereenkomst, waaraan
alle bedrijfsgenoten dus ook de
stakers gebonden zijn.
Men zou dus eenvoudig kunnen con
stateren dat de „wilde" stakers hun
contract geschonden hebben, dat ze
aansprakelijk gesteld kunnen worden
voor de aangerichte schade en dat ze
in hun welbegrepen eigenbelang der
gelijke contractbreuken achterwege
moeten laten.
Met dat eenvoudige constateren
is men echter niet toe aan een
verklaring en zo'n verklaring
is toch wel nodig.
Om te beginnen was de wilde staking
niet gericht tegen de werkgevers,
want tussen de werkgevers- en werk
nemersorganisaties was overeen
stemming bereikt t>ver een loonsver
hoging en over het streven naar ar
beidstijdverkorting.
Die overeenstemming echter werd
niet bekrachtigd door het college van
rijksbemiddelaars en daardoor ont
stond e enzekere aggressiviteit je
gens dit college.
Het is deze aggressiviteit, die tenslotte
voerde tot de wilde staking: men wil
de het college van rijksbemiddelaars
nopen op korte termijn de nieuwe col
lectieve arbeidsovereenkomst voor het
grafische bedrijf goed te keuren.
Hier ligt stof te over voor verschil
van inzicht. Velen in ons land
zullen het afkeuren, wanneer het
middel van de staking gebruikt wordt
om over de hoofden van de werkge
vers heen druk uit te oefenen op een
nverheidscollege.
En dan nog wel een college, dat een
grote mate van arbitraire bevoegd
heid heeft en dat eerst een uitspraak
doet nadat de belanghebbenden zijn
gehoord en nadat een eigen onder-
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
Exclusief verkeer
Het gevaar van verstarring in de
concurrentie wordt versterkt, indien
de betrokken marktgedragsregels
worden ondersteund of afgedwongen
door een overeenkomst van'exclusief
economisch verkeer tussen de onder
scheidene geledingen van een be
drijfskolom. Ook in de gevallen, dat
toelating tot het exclusief verkeer
niet in beginsel is uitgesloten, leidt
een dergelijke regeling veelal tot een
restrictief toelatingsbeleid ter bevei
liging van de gevestigde belangen.
Dat zulks op den duur schadelijk kan
zijn voor het voortbestaan van een
gezonde mededinging, behoeft geen
betoog. De minister heeft derhalve
het voornemen de spoedige toetsing
van de betrokken kartelovereenkom
sten aan zijn opvattingen omtrent
een gezond toelatingsbeleid met
kracht te bevorderen.
Geen rechtspraak
Do minister is met zijn ambtsvoor
ganger van oordeel, dat op enkele
terreinen voldoende ervaring met
(Zie slot pag. 3 kol2)
SAN FRANCISCO VRIENDELIJK VOOR KROESJTSJEW
Premier Kroesjtsjew heeft zondag
avond in San Francisco de hartelijk
ste ontvangst gekregen sedert zijn
aankomst in de Verenigde Staten.
Verscheidene duizenden mensen had
den zich voor het Mark Hopkins ho
tel waar hij zijn intrek nam, verza
meld. Men juichte en applaudiseerde,
Kroesjtsjew beantwoordde de be
groeting door te wuiven en zijn in
eengeslagen handen boven zijn hoofd
heen en weer te zwaaien.
Walter Reuther heeft de pers na het
diner van Kroesjtsjew met Ameri
kaanse vakbondleiders medegedeeld,
dat Kroesjtsjew wederzijdse stand
punten onverenigbaar had geacht.
De Russische leider en de leiders
van het vakverbond A.F.L.-C.I.O.
zijn drie en een half uur bijeen ge
weest en hebben gesproken over de
voordelen van het Amerikaanse en
het Russische stelsel.
Zeven bondspresidenten van de AF1.
L.-C.I.O. die in San Francisco een
congres houdt, hebben Kroesjtsjew
gezegd, dat de arbeiders in de Ver
enigde Staten weigeren een filosofie
van dictatuur te omhelzen, aldus
Reuther. De Russische leider verde
digde echter krachtig het Russische
stelsel;
Het diner in het weelderige hotel
Mark Hopkins, was de eerste bijeen
komst van Kroesjtsjew met verte
genwoordigers van de Amerikaanse
vakbeweging. George Meany, de pre
sident van de A.F.L.-C.I.O., was niet
aanwezig. Hij had gezegd geen prijs
te stellen op een ontmoeting met
Kroesjtsjew.
De opgegraven slotresten van 7casteel
„Hellenburg" te Baarland, die reeds
meer dan anderhalf jaar aan weer en
wind staan blootgesteld, zullen wél-
licht in 1960 worden geconserveerd.
Ondanks de droge zomer groeit het
onkruid welig tussen de opgegraven
funderingen. (Foto P.Z.C.)
Volgens Reuther is Kroesjtsjew bij
een bespreking van het ontwape-
ningsvraagstuk nogal opgewonaen
:e worden.
'ames Carey, president van de bond
van elektriciens, had het onderwerp
ter sprake gebracht en had naar
aanleiding van de jongste voorstel
len van Kroesjtsjew in de Verenigde
Naties gezegd, dat een doeltreffende
inspectie en controle vereist zijn.
Kroesjtsjew had o.m. opgemerkt,
zich niet te kunnen verenigen met
het soort controle dat de verenigde
Staten nodig achten met het oog op
het bestaan van Amerikaanse mili
taire bases in het buitenland. Maar
later, aldus Reuther, had Kroesj
tsjew gezegd, dat hij wel had inge
stemd met deze controle.
Kroesjtsjew had ook gezegd, dat de
vakbondsleiders de lijn van Dulles
volgden. „En toen begon hij tegen
ons uit te varen".
De Russische leider was vriendelijk
toen het gesprek over algemeenhe
den ging. Hij werd echter opgewon
den toen de bijzonderheden bespro
ken werden.
Knight, president van de arbei
ders in de olie-industrie, bracht
het onderwerp van de politieke
zelfbeschikking ter tafel, maar
volgens Reuther kon men over dit
thema niet verder praten omdat
Kroesjtsjew te kwaad was ge
worden. „Ik zei tegen hem dat
een boos antwoord nog niet een
bevredigend antwoord is", aldus
Reuther.
Luisterbijdrage voor één
radio per gezin
(Van onze parlementaire redacteur).
Het is de bedoeling van de minister
van o. k. en w., dat per gezin de luis
terbijdrage slechts voor één, zich in
de woning bevindende toestel zal wor
den betaald, zo deelt bij tlians defi
nitief mee in de memorie van toe
lichting op zijn begroting voor 1960.
Dit betekent dus dat voor autora
dio's wel apart betaald zal moeten
worden.
De omroepwet moet nog altijd in het
openbaar in de Tweede en de Eerste
Kamer behandeld worden. Voordat
daartoe wordt overgegaan, zal de mi
nister nog enkele wijzigingen bij no
ta van wijziging indienen. Tot die
veranderingen behoort o.a. de nieuwe
wijze van inning van de luisterbijdra
ge.
Minister Cals is van mening, dat een
definitieve oplossing van de finan
ciële moeilijkheden bij de radio-om
roep slechts te verwachten is, nadat
de kosten van de Wereldomroep niet
meer uit de luisterbijdragen zullen
worden betaald, maar zoals in het bij
de Tweede Kamer ingediende gewij
zigde ontwerp-omroepwet wordt voor
gesteld, uit de algemene middelen van
het rijk. Gedurende het overgangs-
bestel voelt de regering er niet voor
een principiële wijziging in de finan
ciering van de radio-omroep doof te
voeren.
Directeur-generaal
voorwetenschappen
(Van onze parlementaire redacteur).
Ter vervolmaking van de organisatie
van zijn departement acht de minis
ter van o. k. en w. het wenselijk een
directeur-generaal voor de weten
schappen te benoemen. De taak van
de huidige directeur van de afdeling
hoger onderwijs en weienschappen is
van een dergelijke omvang en zwaar
te geworden, dat de minister het niet
verantwoord acht deze nog langer
door persoon te laten vervullen.
Beleefdheid voor
Kroesjtsjew
gevraagd
Het Witte Huis heeft maandag op
de Amerikanen een beroep gedaan
alle beleefdheid jegens de heer
Kroesjtsjew in acht te nemen op
zijn reis door de Verenigde Staten.
De perssecretaris van het Witte
Huis, James Hagerty, zei dat pre
sident Eisenhower hoopt dat hij
en de heer Kroesjtsjew volgend
weekeinde „constructieve" bespre
kingen kunnen houden op het af
gelegen verblijf van de president
in Kamp David.
„Dit oogmerk van constructieve bij
eenkomsten in Kamp David wordt
niet gediend door persoonlijke on
beleefdheid jegens premier Kroesj
tsjew tijdens zijn bezoek door ons
AANTAL KRANTEN VERSCHENEN NIET
Spoedig overleg
met college van
rijksbemiddelaars
De proteststaking vsTn typografen bij
Amsterdamse, Rotterdamse en enke
le provinciale dagbladen is gisteren
geëindigd. Maandagavond kwamen
de nachtploegen weer naar het werk.
De werkgevers- en werknemersorga
nisaties hebben zich gisteren, na ver
gaderd te hebben, tot het college van
rijksbemiddelaars gewend. Gehoopt
wordt dat op zo kort mogelijke ter
mijn een nieuwe bespreking met het
college van rijksbemiddelaars wordt
gehouden. Aangedrongen werd om
het overleg reeds vandaag te laten
plaatshebben. De werknemers en vak-
bondsbesturen hebben maandagmid
dag nieuwe argumenten met elkaar
besproken, die pleiten voor het goed
keuren van de nieuwe c.a.o.
De besturen van de werkgevers- en
werknemersorganisaties hebben bij
de werknemers er met de meeste
klem op aangedrongen de werkzaam
heden normaal voort te zetten dan
wel te hervatten.
Van de zijde der personeelscommis
sies, die de proteststaking hebben
aangekondigd, is meegedeeld dat
daaraan gevolg zou worden gegeven.
In Amsterdam is de staking rustig
verlopen. In de loop van de dag had
den vele honderden stakende typo
grafen zich voor de krantengebou-
OM BEHOUD VAN „DE HELLENBURG"
Nog deze maand aanleg
van riolering
De plannen om over te gaan tot conservering van de fundamen
ten van liet laat-mïddeleeuwse kasteel „De Hellenburg" te Baar
land nemen langzamerhand vaste vorm aan, hoewel de werk
zaamheden in verband met financieringsmoeilijkheden in ver-
scliillende fasen uitgevoerd moeten worden. Deze maand zal een
begin worden gemaakt met het leggen van een riolering, zodat
de funderingen bij zware regenval niet meer onder water zullen
lopen. Het eigenlijke conserveren van de slotresten zal zeer
waarschijnlijk niet voor 1960 ter hand worden genomen.
wcu aan de N.Z. Voorburgwal verza
meld. Enkelen wilden optrekken naar
het kantoor van het centraal bureau
voor de grafische bedrijven. De2e
tocht heeft echter geen doorgang
gevonden. In de hoofdstad hebben
aan de staking vijfduizend typogra
fen deelgenomen.
Gisteren zijn De Telegraaf, Het
Nieuws van de Dag, Het Alge
meen Handelsblad, Het Vrije Volk.
de Amsterdamse edities van De
Tijd—de Maasbode, de Nieuwe
Rotterdamse Courant, Het Parool,
de Gooi en Eemlander, het Dordts
Dagblad, de Dordtenaar, de Am
sterdamse en de Rotterdamse edi
ties van Trouw, de Rotterdamse
edities van De Rotterdammer en
de Twentsche Courant niet ver
schenen.
In Den Haag wachtte men het resul
taat af van de in Amsterdam gehou
den bespreking. Wel was in de och
tend bij een van de grote Haagse
boek- en tijdschriftdrukkerijen het
werk een uur lang stilgelegd. De
werknemers trokken de straat op
met borden met opschriften als „Wij
wensen een c.a.o.". Ook in een twee
de bedrijf traden enige stagnaties op.
In Utrecht hebben de personeelscom
missies van vier grote ondernemin
gen een telegram gezonden aan de
rijksbemiddelaars met het verzoek de
c.a.o.'s voor het grafisch bedrijf in
hun geheel goed te keuren.
Het A.N.P. kon aan de kranten gis
teren geen plastics van de foto's le
veren, daar de chemigrafen zich had
den aangesloten bij de staking van
de typografen.
De foto toont stakers in debat bij het
gebouw van „De Tijd-Maasbodeen
de „Nieuwe Dag" in de suilcerbakkei--
steeg en de Nieuwe Nieuwstraat
(achtergrond). Politieagenten, die
hier een oogje in het zeil hielden,
konden zich beperken tot toekijken.
want als de slotresten niét op zo'n
laag peil zouden liggen, dan zou men
kunnen volstaan met een riolerings
buis van 80 meter lengte. Nu moet
het overtollige water worden afge
voerd naar een veel verder gelegen
sloot.
Er bestaat echter alle kans, dat de
stichting over enkele maanden weer
de nodige armslag heeft. Van parti
culiere zijde is nog een bedrag toege
zegd van rond f 500,en de Neder
landse Kastelenstichting, die reeds
f 1000,sclionk, zal opnieuw een
actie houden om een dergelijk bedrag
bijeen te brengen. Ook hoopt men
nog eens een bijdrage te krijgen van
de provincie Zeeland. Want zonder
voldoende financiële steun blijven de
kasteelresten in een desolate toestand.
Zoals bekend is op 14 mei van dit
jaar de „Stichting lot Instandhouding
'van Objecten van Culturele Waarde 1
in de Provincie Zeeland" in het leven
geroepen. Voorzitter van de stichting
is burgemeester L. E. D. S, von Bön-
ninghausen tot Herinckhave te Ter
hei jden, vroeger te IJzendijke, secre
taris de heer J. den Hoed, gemeente
archivaris en conservator van het
stedelijk museum te Vllsslngen, en
penningmeester de heer I. A. van
Rooyen te Baarland. Het eerste ob
ject in Zeeland, dat de stichting voor
het nageslacht wil bewaren is de fun
dering van het middeleeuws kasteel
„De Hellenburg" te Baarland.
Nadat de slotresten alweer bijna
- twee jaar geleden r.ijn bloot geko
men, is liet thans beslist niet over
bodig, dat maatregelen tot conser
vering worden getroffen. Op dit
ogenblik maken de resten van liet
eens zo trotse kasteel een desolate
indruk. Wel is door de langdurige
droogte van de laatste maanden
het water rond de funderingen ver
dampt, maar overal tiert welig het
onkruid.
Over enkel© dagen zal evenwel gor
den begonnen met het aanleggen van
een 240 meter lange riolering, die de
stichting op een' uitgaaf van rond
f 3000 komt te staan. Daar het ter
rein. waarop de slotresten liggen
f 2603.kostte, is dan het geld van
de stichting schoon op. De aanleg
van da riolering is een tegenvaller.
Geldig tot hedenavond
VRIJ VEEL BEWOLKING
Vrij veel bewolking met plaatselijk
enige regen voornamelijk ton noor
den van de grote rivieren. Matige tot
krachtige wind tussen zuid en west.
Iets lagere middagtemperaturen.
ZON EN MAAN
23 september
Zon op 6.26 onder 18.39
Maan op 22.01 onder 12.54
