PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSSISCHE RAKET BEREIKTE DE MAAN
Technische stunt aan vooravond
van Kroesjtsjews bezoek aan V.S.
Glorieuze ontvangst in Goes van fruitfee
BILT
PRINSES BEATRIX GING
TER KERKE IN NEW-YORK
Nieuw rumoer
op Cyprus
202e jaargang - no. 216
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummer3 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VL1SSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 14 sept. 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4-—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1/—. „Brieven of adre»
bureau v. d. blad" 23 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2353 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Fauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee. red. tel. 2425, adm. tei. 2094.
Wimpels met wapen der Sowjet-Unie gingen
mee.
Gisteravond heeft een Kussische ruimteraket, de
Lunik 2, de maan bereikt. De zenders die over
drie golflengten gegevens over kosmische stra
ling enzovoort naar de aarde stuurden, hielden
om 2 minuten en 24 seconden na middernacht
Moskou-tijd (2 minuten 24 seconden over tien
Nederlandse tijd) op met functioneren. Tevoren
was in Moskou bekendgemaakt, dat dit plotse
linge ophouden van de radioseinen het beste be
wijs van de aankomst op het doel zou zijn.
Het was niet mogelijk de raket waar te nemen
op het ogenblik dat die de oppervlakte van de
maan trof (met een snelheid van drie kilometer
per seconde). „Voor de eerste maal in de ge
schiedenis is een ruïmtevlucht verwezenlijkt van
„Sowjet-timing op zijn best",
zegt men in Amerika
In kringen van het Amerikaanse Congres is de Russische raketproef „Sow
jet-timing op zijn best1' genoemd. Tevens zag men deze proef als een nieu
we uitdaging voor de Verenigde Staten, meer kracht achter hun eigen
ruimte-projecten te zetten. De perssecretaris van president Eisenhower,
Hagerty, zei geen commentaar te hebben op het succes dat de Russen blijk
baar behaald hebben. Zaterdag had hij aan journalisten meegedeeld dat
het geen verrassing wekte dat Rusland een maanraket had gelanceerd,
daar bekend was dat de Verenigde Staten en Rusland beide in staat wa
ren, maanraketten te lanceren. Amerikaanse geleerden hebben de Russen
gelukwensen gestuurd met het succes van hun maanraket en hen opgewekt,
wetenschappelijke gegevens betreffende deze vlucht ter beschikking te
stellen van geleerden van alle landen.
kend was gemaakt dat de seinen niet
meer werden gehoord.
Een merkwaardig aspect van het
kennelijk geslaagde experiment met
de Lunik 2 is de mededeling dat de
wimpels zo gemaakt zijn dat ze In
tact zouden landen. Tass lichtte de
bedoeling daarvan niet toe.
Over de Internationale juridische as
pecten zei een Westduits jurist dat
de aarde af naar een ander hemellichaam", zo
verklaarde gisteravond het Russische persbu
reau Tass.
Aan de vooravond van premier Kroesjtsjews
bezoek aan de Verenigde Staten hebben de Rus
sen dus een fantastisch technisch staaltje gele
verd. Hun raket bereikte de maan bijna nauw
keurig volgens schema.
De raket was voorzien van wimpels met het wa
pen der Sowjet-Unie en het opschrift „De Unie"
van de Socialistische Republieken, september
1959". Volgens Tass hebben de ontwerpers spe
ciale maatregelen genomen om te waarborgen
dat de wimpels intact zouden blijven wanneer
raket op de maan zou vallen.
aanspraken op gebied in het interna
tionaal recht afhankelijk zijn van het
bezit van en de controle over dat ge
bied. „De maan opeisen omdat een
raket een gebied geraakt heeft is het
zelfde als een vlag plaatsen op de
zuidpool èn het gehele zuidpoolgebied
opeisen".
Nauwkeurige
berekeningen
De laatste trap van de „Lunik 2" be
stond uit een geleide raket, die zon
der brandstof 1.511 kg woog. Toen
deze rakettrap een bepaald punt had
bereikt werd een bolvormige houder
van 390 kg losgemaakt, die weten
schappelijke instrumenten bevatte.
Radio-Moskou heeft zaterdagmiddag
de seinen van de Lunik 2 gedurende
een minuut heruitgezonden. Zaterdag
avond stiet de raket een natriumwolk
uit voor visuele waarneming.
Prof. Lovell van de Britse radiotele
scoop te Jodrell Bank zei: „Het is
een prachtig bewijs van het gevor
derde stadium van de Russische we
tenschap en technologie. De nauw
keurigheid van een minuut en 23 se
conden op een reis van een kwart
miljoen mijl (het verschil tussen de
geschatte en werkelijke tijd van aan
komst) is verbazingwekkend".
Twintig minuten voordat de raket
de maan trof had het planetarium
te Moskou geen krachtige signa
len kunnen opvangen. Daarvóór
waren do signalen duidelijk ge
hoord. Twintig minuten voor mid
dernacht Moskouse tijd werden de
signalen zwak en geleidelijk aan
steeds zwakker totdat zij helemaal
niet. meer te horen waren. Van dat
ogenblik af was alles wat te horen
was een geluid als dat van een
voorbijgaande sneltrein.
Bij Zee van Rust
Eerder had de Russische radio ver
teld dat verwacht werd, dat de ra
ket do maan zou treffen ergens in
gebieden die bekend staan als do
Zee van Rust, de Zee van Kalmte en
de Zee der Misten. De officiële beves
tiging door Tass kwam pas nadat
door westelijke observatoriums be-
Andere raketten
„naar de maan"
H Vóór op 3 januari j.l. de Rus-
sische maanraket ..Lunik" de
maan miste en in een baan om f|
H de zon kwam, hadden de Ame- ff
rikanen verscheidene pogingen
ondernomen om een raket
naar de maan te zenden.
H De eerste Amerikaanse maan-
raket ontplofte op 17 augustus
1958 na een vlucht van slechts
77 seconden. De tweede, de
„Pionier 1" werd op 11 okto- i|
ber j.l. gelanceerd en kwam
tot 133.750 km. van de aarde
H doch viel vervolgens terug. De
s „Pionier 2". van 8 november,
H kwam slechts tot 1600 km. H
m hoogte, de „Pionier 3". van o m
december reikte 107.250 km.
1= Pas de „Pionier 4". op 3 maart
van dit jaar. drie maanden na f|
s de „Lunik" dus. kwam in de
buurt van de maan, (gemid-
s delde afstand tot de aarde:
a 384.000 km.) doch niet dicht
s genoeg. Evenals de „Lunik" is j|
deze raket de maan voorbij M
H geschoten en in een baan om
de zon gekomen.
Lunik werd gedreven
door nieuwe brandstof
H Lunik 2 werd gedreven door
m nieuwe typen brandstof, aldus
een mededeling van de weten-
li schappelijke medewerker van
het Russische persbureau Tass.
Hij voegde eraan toe dat de
snelheid van de raket aanzien
lijk groter was dan die welke
nodig is om de aantrekkings
kracht van de aarde te over
winnen. Op het moment van
de aankomst van de raket was
de maan 375.000 km van de
aarde verwijderd.
Illllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllüllülllllllli
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Procureur-generaal van
Indonesië in arrest
Mr. Gatot Taroenamihardj3, de Indo
nesische procureur-generaal, is blij
kens een bekendmaking van het leger
uit Djakarta zaterdag gearresteerd.
Fr zijn nog meer arrestaties verricht.
Gatot stond reeds sedert donderdag
onder de krijgstucht op order van lui
tenant-generaal Abdoel H3ris Nasoe-
tion, Indonesës minister1 van defensie
en chef-staf.
Volgens de legerverklaring had Gatot
pogingen gedaan de goede naam en
het prestige van de legerleiding te be
nadelen en bovendien de integriteit
van bet leger in het bijzonder en van
de strijdkrachten meer in het alge
meen in gevaar gebracht.
De militaire arrestatie van de Indo
nesische procureursgeneraal is vol
gens een correspondent van Reuter te
Djakarta een overwinning geweest
voor het leger, na een spannende
machtstrijd die zonder bloedvergieten
verliep.
De verklaring, aldus Reuter, ver
schaft geen specifieke details van
de beschuldiging tegen Gatot. Vol-,
gens onbevestigde berichten gelast
te het anti-communistische hoofd-
kwartiervan het leger de arrestatie
van de procureur-generaal, die bin
dingen zou hebben met links gerich
te politieke kringen, nadat hij en
kele hoge legerofficieren had be
schuldigd van economische misdrij
ven.
DR. ROMIG HULDIGDE KONINGIN JULIANA
Gearmd met luitenant
op Staten Island aan wal
Prinses Beatrix heeft zondagochtend
ïn New York een Nederlandse predi
kant hulde horen brengen aan haar
moeder, koningin Juliana.
De prinses, gekleed in een zachtgroen
complet met een klein hoedje, wan
delde tussen een grote enthousiast
roepende menigte naar de West End
Collegiate Church voor het bijwonen
van de ochtenddienst, waar zij met
een (500-tal kerkgangers luisterde
naar een preek van dr. E. Romig,
een oude bekende van de koninklijke
familie. In 1918 werd de predikant
aan koningin Wilhelmina voorge-
gesteld,_hij leidde diensten voor ko
ningin .Juliana toen zij in New York
was tijdens haar ballingschap in de
oorlog en drie weken geleden heeft hij
prinses Beatrix en koningin Juliana
in Den Haag bezocht.
Dr. Romig sprak over de noodzaak
tot eenheid tussen de landen. Met ko
ningin Juliana, zo zei hij, heb ik ge
sproken over de wijze waarop men
sen uit Indonesië in de Nederlandse
gemeenschap waren opgegaan.
„Het antwoord van koningin Juliana
was kort, bijna laconiek, maar voor
mij welsprekend. Zij zej eenvoudig
„Het zijn onze mensen".
Dr. Romig zei dat hij niet meer
zou zeggen dan de bescheidenheid
van H. M. zou toestaan. „Ik zal
slechts bevestigen dat wij in de
wijze waarop de elf miljoen in
woners van verschillend ras en
-geloof in Nederland één land on
der God zijn, een lichtend voor
beeld hebben van wat de christe
lijke vrijheid de wereld geeft".
De dienst waarbij gecollecteerd werd
voor de Amerikaanse kerk in Den
Haag, eindigde met het spelen van
het Amerikaanse en het Nederlandse
volkslied op het orgel.
1 Tocht met jacht
Toen de prinses de kerk verliet werd
zij opnieuw toegejuicht. Na de kof
fie gebruikt- te hebben bij dr. Romig,
maakte zij een tocht met het jacht
„Dauntless" van Laurence Rockefel
ler rond Lower Manhaften. Zij was
daarbij gekleed in een chartreuse en
witgebloemde jurk eu witte hoed.
Onder het geloei van de scheepssire-
nes vertrok het jacht naar Staten
Island. Bij aankomst aldaar ging de
prinses arm in arm met de 2$-jarige
luitenant John Andrews, de officier
de kustwacht aan het hoofd
de bemanning die de prinses in een
kotter naar de wal bracht, van boord.
Op Staten Island reed prinses Bea-
Jongen zwaar gewond
door pistoolschot
In een woning aan de Baron van
Wassenaerlaan te Katwijk aan de
Rijn is zaterdagavond de negenjarige
Wïm Hoek door een schot uit een
pistool in het hoofd getroffen. In
zorgwekkende toestand is de jongen
naar het Academisch Ziekenhuis te
Leiden overgebracht.
Het ongeluk gebeurde toen een broer
van het slachtoffer, die een oplei
ding voor de rijkspolitie te Arnhem
volgt, voor de eerste maal in het be
zit van zijn uitrusting thuis kwam.
Direct na zijn aankomst had hij de
patronen uit zijn pistool verwijderd
en deze aan zijn vader in bewaring
gegeven, zodat hij veronderstelde,
dat het wapen ongeladen was. Hij
meende daarom, dat hij zonder ge
vaar de werking van het pistool aan
zijn broertje kon demonstreren. Ach
teraf bleek evénwel, dat één patroon
in de houder was achtergebleven, zo
dat het schot afging met het boven
vermelde noodlottige gevolg.
Nader wordt vernomen is de toestand
van het knaapje na operatief ingrij
pen nog steeds ernstig, doch niet ho
peloos.
Deze foto toont een technicus van
de Moscovische Radio Club, die met
zijn ontvanger naar radiosignalen
van de Lunik 2 speurde voordat die
de maan bereikte.
trïx in een open auto naar het ge
meentehuis van Tompkinsville, waar
zij werd begroet door de hoogste
functionaris van de plaats, die de
prinses het ereburgerschap verleen
de.
Receptie
Zaterdag had zij 1500 Nederlan
ders die in New York wonen en
werken ontmoet in een gebouw
van het Amerikaanse legér op
Governors Island. Een leeerveer-
boot bracht het gezelschap naar
het haveneiland. Prinses Beatrix
mengde zich onder de gasten en
sprak met velen. Zij woonde een
cocktailparty bij, te barer ere ge
geven door Arthur Houghton, pre
sident-commissaris van de Cor
ning Glass Company en bracht be
zoeken aan het K.L.M.-kantoor op
Fifth Avenue dat binnenkort
officieel zal worden geopend, en
aan het Metropolitan Museum,
waar haar oom, prins Aschwin
Lippe, haar in zijn functie van cu
rator voor kunst uit het Verre
Oosten begroette.
Naar Eisenhower
Prinses Beatrix zal vandaag met een
particulier vliegtuig naar Washing
ton vliegen, waar zij met president
en mevrouw Eisenhower zal lunchen.
IN OPEN AUTO DOOR DE STRATEN
Geen massale
„ballonnenvlucht"
GEZETEN in een glanzende,
rood-witte open auto heeft de
fruitfee 1959 met haar beide
hofdames zaterdagmiddag haar
intocht in Goes gedaan. Een
stralende zon begeleidde de fee
op haar tocht door de skaten
van Goes, waar vele honderden
toeschouwers haar een uitbun
dig weihom toeriepen. De am
bassadrice uit fruitland werd
vergezeld door de drie plaatse
lijke muziekkorpsen „Hosanna",
„Euplionia" en „Excelsior", en
niet minder dan 2000 schoolkin
deren, die kleurige ballonnetjes
met zich meevoerden.
De stoet was om half drie van de
veiling af vertrokken en arriveerde
ruim een half uur later op de zon
overgoten Grote Markt. Honderden
belangstellenden hadden zich hier
opgesteld om getuige te zijn van het
oplaten van de tweeduizend ballon
nen. Het was een feestelijk gezicht
al die vrolijke jongens en meisjes
met hun blauwe, gele of oranje ge
kleurde ballon in de handen. Lang
(Zie slot pag. 2 kol. 6)
In een rood-witte open wagen heeft
de fruitfee 1959 zaterdag haar en
tree in Goes gedaan.
■■(Foto P.Z.C.). -
Zondag zijn ïn Kyrenïa (Noord-Weel-
Cyprus) vlugschriften verspreid waar
in gezegd wordt, dat de gehele Cypri
sche bevolking zich zal verzetten te
gen „de geweldadige uitvoering van
de Londense overeenkomst aangaande
Cyprus" en „elk middel tot haar be
schikking" zal aanwenden.
De vlugschriften, die verspreid zijn
door de ondergrondse beweging die
zich „het geknechte en verdeelde Cy
prus" noemt, eist van aartsbisschop
Makarios, dat hij een volksstemming
organiseert om de wensen van he:
volk vast te stellen.
„Onze leuze is ons vaderland te be
vrijden van het Brits-Turkse juk en
van verraders", aldus de vlugschrif
ten.
Aartsbisschop Makarios hèeft zon
dag „ergens in Cyprus" besprekin
gen gevoerd met zijn belangrijkste
medewerkers en met leiders van de
Ed'ma over de uitnodiging van ge
neraal Grivas voor een onderhoud
in Athene.
Drie mensen bij
Nes verdronken
Zaterdagmiddag zijn aan het strand
te Nes Ameland twee Duitse meis
jes van ongeveer 16 jaar en een leid
ster, deel uitmakende van een club,
die daar donderdag was aangeko
men, verdronken.
Vijf zes dokters zijn drie uur te
vergeefs bezig geweest te trachten
met kunstmatige ademhaling de le
vensgeesten op te wekken.
De 18-jarige jongeman Welters uit
Maastricht is zaterdagmiddag ver
dronken in een poel naar rijksweg
Het weer in Europa
Volgens de v.eerrapporten i
avond 7 uur:
Den Helder, licht bewolkt
Ypenburg, licht bewolkt
Vlissingen, onbewolkt
Eelde, zwaar bewolkt
De Bilt, half bewolkt
Twente, half bewolkt
Eindhoven, onbewolkt
Zuid-Limburg, onbewolkt
Helsinki, half bewolkt
Stockholm, zwaar bewolkt
Oslo, licht bewolkt
Kopenhagen, licht bewolkt
Aberdeen, zwaar bewolkt
Londen, licht bewolkt
Amsterdam, onbewolkt
Brussel, onbewolkt
Luxemburg, licht bewolkt
Parijs, licht bewolkt
Bordeaux, omveer
Grenoble, zwaar bewolkt
Nice, geheel bewolkt
Berlijn, licht bewolkt
Frankfurt, onbewolkt
Münehen, licht bewolkt
Zürich, licht bewolkt
Genève, zwaar bewolkt
Locamo, zwaar bewolkt
Wenen, onbewolkt
Innsbruck, licht bewolkt
Belgrado, onbewolkt
Athene, onbewolkt
Rome. onbewolkt
AJaccio, zwaar bewolkt
Madrid, half bewolkt
Lissabon, licht bewolkt
gister-
20 gr.
21 gr.
22 gr.
21 gr.
21 gr.
23 gr.
23 gr.
24 gr.
32 gr.
15 gr.
28 gr.
18 gr.
14 gr.
25 gr.
22 gr.
24 gr.
26 gr.
23 gr.
25 gr.
26 gr.
23 gr.
23 gr.
28 gr.
27 gr.
20 gr.
25 gr.
25 gr.
26 gr.
28 gr.
26 gr.
28 gr.
23 gr.
26 gr.
35 gr.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
ZONNIGE PERIODEN
Droog weer met zonnige perloden
Overwegend matige wind tussen
uoord en noordoost. Dezelfde of Iets
lagere temperaturen.
ZON EN MAAN
15 september
Zon op 6.12 onder 18.58
Maan op 18.10 onder 4.18