Van boeren- en tuinderszoons is
61 pet. werkzaam in de landbouw
Felle bosbrand bij
Bergen op Zoom
m
ZIJ WAS RAUWELIJKS 17
ER HIJ U JAAR...
RUIMTEVAARTDOEL MAAR:
GEER GELUIDGEER LEVER
MAANDAG 14 SEPTEMBER 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
]Hierwerdm1951 eenj
rood schijnsel gezien}
^NOORDPOOL:
rp^^QoanJ
-VïAMoy
'Mveht=\
Groef ste maankra
mlddelli)n290km.
jDiepstemaan- j
|kralef8700mdl??!
Heel Nederland au 1
mdezekraterpasserf
Nevelgordijn over
Huybergsebaan
J Zes branweerkorpsen van
J West Brabant met al hun mate-
riaal en kleine vijfhonderd mili-
tarnen uit de legerplaats Ossen-
drecht, van de vliegbasis Woens-
drecht en het garnizoen Bergen
op Zoom, hebben zaterdag uren-
lang gestreden tegen een vlam
menzee,, welke de bossen van de
I bekende Wouwse Plantage had-
den aangetast. Naar schatting
is een kleine 100 ha bos en hei
verbrand.
Omstreeks half twaalf kreeg de Ber-
gen op Zoomse brandweer een tele-
foontje dat er een bosbrand was aan
i de Huijbergselaan ongeveer een 8
km. van de stad.
In de omgeving van het Woeste Ge
deelte van deze Wouwse Plantage
was brand ontstaan en de eigenaar
de heer Jansen de Limpes was met
vele arbeiders er heen gesneld om
het vuur te blussen.
Toen de Bergse brandweer arriveer
de constateerde de commandant dat
hier meer hulp nodig was. Hij sloeg
groot alarm, riep alle brandweer
korpsen uit de omgeving te hulp en
zorgde ook dat de militairen werden
ingeschakeld.
Het vuur had zich rèeds overal ver
spreid. Zowel de hei als de dichte
dennenbossen stonden over eën gro
te oppervlakte in brand.
Militairen en brandweermannen
moesten vaak hals over kop een vei
lig heenkomen zoeken om niet door
het vuur te worden ingesloten.
Met grote snelheid verplaatste
zich de vlammenzee naar de gro
te verkeersweg van Bergen op
Zoom naar Huijbergen. Aan de
overkant van die weg liggen de
bossen van de vliegbasis Woens-
drecht en temidden hiervan staan
de hangards en liggen de opslag
plaatsen en tanks met benzine én
andere brandstof. Om te voorko
men dat het vuur op deze bossen
zou oyersluan werden alle ne-
velspuitwagens naar de weg ge
bracht om een groot nevelgordi.ju
te vormen ter bescherming van de
bossen van de vliegbasis. De mi
litairen trokken daar ook heen,
om, indien er vonken zonden over
vliegen, direct deze branden te
kunnen blussen.
Tenslotte minderde het vuur aan de
andere kant van de weg doordat het
verder geen voedsel vond.
De brand op de heide had men ook
spoedig kunnen insluiten terwijl
men enkele percelen prijs gaf om
verderop gelegen bossen te kunnen
beschermen. Het blussingswerlc
duurde tot bij vier uur.
Vijftig man bleef voor het nablussen
de gehele zaterdagavond en nacht
paraat. Zondag heeft de brandweer
steeds een oogje in het zeil gehou
den. De oorzaak van de bi-and is on
bekend.
Een wereld zonder geluid en een
wereld zonder leven. Een vlag kan
er niet wapperen en een vogel
kan er niet vliegen. Ziehier de
wereld van de maan, een wereld
die de mens thans binnen zijn be
reik begint te brengen waarmede
dan een oude droom van dc mens
heid tot werkelijkheid wordt. De
dag zal er 28-maal zo lang zijn
dan op aarde en de zwaartekr&cnt
zal er één zesde minder zijn.
Uiteraard bergt de maan nog heel
wat raadsels in zich maar toch
kunnen wij ons al een globaal
beeld vormen van de maanwereld.
Op onze kaart geven wij een in
druk van het maanoppervlak zo
als wij dit kennen. Het meest op
vallende op de maan zijn voor ons
de zeeën (of maria). Zij zijn dui
delijk met het blote oog zichtbaar
en vormen de donkere vlekken op
de maan. waardoor men tot de ge
dachte kwam aan het mannetje op
de maan. Deze zeeën dragen
prachtige namen als Oceaan der
Stormen, Zee der Rust, Zee der
Wolken etc. Overigens zijn deze
zeeën geen werkelijke watervlak
ten maar vormen zij een vlak ge
bied bedekt met gruis. Aangezien
de temperatuur op de maan op
loopt tot ca. 140 graden C in de
zon en in de nacht daalt tot 150
graden C onder nul, moeten wij
aannemen dat dit gruis is ont
staan tengevolge van de verbrijze
ling van het gesteente door deze
temperatuurverschillen.
In de bergketens zien wij een
tweede duidelijke verschijnings
vorm op het maanoppervlak. De
ze bergen zijn vaak hoger dan
onze Mt. Everest en maken een
bizarre indruk, indien wij op de
maan zouden staan, vanwege het
ontbreken van groen, water en
wind. Ook zal de vermoedelijke
breking van het licht op de ber
gen het groteske nog onderstre
pen. Voor de maanbergen vinden
wij overal bekende namen als Al
pen, Jura, Pyreneeën, Karpaten
etc. Dit komt omdat het sinds
1645 de gewoonte is om de maan
bergen namen te geven van ge
bergten op de aarde.
Van de maankraters heeft een
ieder wel een» gehoord, toch is
de naam „krater" niet juist, be
ter zou het zijn om van „ring
gebergte" te spreken, hetgeen
dichter bij de waarheid zou zijn.
De maan kent meer dan 30.000
van deze „kraters", waarvan de
grootste (de Bailly) een middel
lijn heeft van niet minder "dan
290 km. Er zijn trouwens meer
dere van deze enorme „ring
gebergten" op de maan; zo zou
geheel Nederland met gemak in
de Clavius passen! Het zijn de
kraters, die tot de interessantste
puzzels van de maanwereld beho
ren, wij weten nl. niet precies hoe
ze ontstaan zijn; de gedachten
gaan uit naar een vulkanische of
meteorische oorsprong.
Het is de krater Tycho die een
andere maanmerkwaardigheid on
der ons oogt brengt, nl. de stra
len. Als een gebroken ruit strek
ken zich de stralen vanuit de
kraterover het maanoppervlak
uit. De maan kent meer van deze
stralenvelden, maar die van Ty
cho is wel de duidelijkste zoals
haar stralen kaarsrecht over berg
en dal lopen. Een bevredigende
verklaring voor deze stralenstel-
sels heeft men nog steeds niet ge
vonden. Evenmin ais voor het
verschijnsel van de „mistvorming"
rond bepaalde gebergten, hetgeen
men met het bestaan van een
uiterst dunne dampkring heeft
willen verklaren. Interessant is
ook het vraagstuk van de ver
dwijnende krater Liné; nog in
1843 zag men hier één grote kra
ter met een doorsnede van ca.
10 km, thans is er alleen nog
maar een witte 'vlek waar te ne
men.
Er zijn nog meer mysteries, in
april 1948 werd op de berg Plato
een helder oplichtend verschijnsel
waargenomen. Het is moeilijk
denkbaar dat het een inslaande
meteoriet was, omdat wij dit ver
schijnsel dan meerdere malen
zouden hebben moeten zien, ca.
100 maal per jaar. Ook het rode
lichtschijnsel op de krater Lich
tenberg, dat in 1951 werd waar
genomen, roept problemen op,
waarvoor men een verklaring
zoekt in het weerkaatsen van het
zonlicht op een bepaalde grond
soort.
VOLGENS RAPPORT LANDBOUW- ECONOMISCH INSTITUUT
Voor grotere bedrijven blijft de
opvolging vaak nog een knelpunt
Het landbomv-eeonomisch instituut heeft een rapport uitgegeven over
de bedrijfsopvolging en beroepskeuze in land- en tuinbouw, dat is samen
gesteld onder leiding van dr. A. Maris, hoofd afd. streekonderzoek van
het L. E. I. en R. Rijneveld, ec. drs. ï^et rapport constateert dat er de
laatste tien, twintig jaar een dynamische ontwikkeling in de land- en
tuinbouw is geweest ten aanzien van de bedrijfsopvolging en de beroeps
keuze.
De enquete werd gehouden onder de
boeren en tuinders van 63 gemeen
ten ovr het gehele land, tezamen
15.000 boeren en tuinders tellend, van
wie 7500 voor enquete in aanmerking
kwamen (met zoons van 12 jaar en
ouder).
De belangrijke veranderingen, die
zich sinds twintig jaar geleden heb
ben voorgedaan, betekenen in het al
gemeen even zovele verbeteringen,
schrijft het rapport. Dit houdt overi
gens weer niet in, dat op alle pun
ten reeds een bevredigende situatie
bestaat.
Van de boeren- en tuinderszoons
werkt gemiddeld 61 in de land
bouw, terwijl 88 in de niet-agra-
rische sector emplooi heeft, gevonden.
Het percentage buiten de landbouw
werkenden Is voor de jongste gene
ratie van zoons (de 15-19 jarigen)
slechts weinig lager dan voor de
oudere zoons.
In de wijze, waarop men tot de keu
ze van een niet-agrarisch beroep is
gekomen, bestaat echter een belang
rijk verschil. Bij de jongere zoons
heeft het overgrote deel de beslissing
over de keuze van het niet-agrari-
sche beroep direct na de lagere
school genomen, waarbij veelal ook
voortgezet onderwijs wordt gevolgd.
Men mag aannemen, aldus het rap
port, dat van de groep jongere zoons
een deel de landbouw nog zal verla
ten. Bij de oudere zoons valt het
zwaartepunt op de afvloeiing op la
tere leeftijd, waardoor deze zoons als
ongeschoolden óp de arbeidsmarkt
zijn gekomen.
Het aantal oudere zoons, dat in de
lager geklasseerde beroepen terecht
is gekomen en daardoor op de maat
schappelijke ladder is gedaald, is dan
ook belangrijk groter dan het aan
tal zoons dat is gestegen.
De regionale verschillen in het
afvloeiingspatroon zijn groot. In
het zeeklei- en weidegebied in
Friesland en Groningen is bij
voorbeeld de afvloeiing direct na
de lagere school het grootst, in
het zandgebied van Brabant en
Limburg daarentegen het laagst.
Van dè jongste generaties zoons
heeft 80 pet. agrarisch onderwijs
gevolgd Benerkt men zich tot het
agrarische dagonderwijs, dan is
dit cijfer 66
Wat de agrarische bevolkingsdruk
betreft, is gebleken, dat de verhou
ding tussen het aantal in de land
bouw werkende zoons èn het aantal
voor hen vrijkomende bedrijven voor
Nederland als geheel 1,24 bedraagt
(generatiedruk). Met andere woor
den voor elke 100 vrijkomende be
drijven zijn er 124 kandidaten. Van
gebied tot gebied geeft de generatie-
druk verschillen te zien.
In de noordelijke zeeklei- en zandge
bieden is deze druk het laagst (1,10),
in het zuidelijke "zandgebied het
hoogst (1,43). Belangrijker nog dan
de geografische verschillen zijn die
tussen de grootteklassen, aldus het
rapport. In alle gebieden in Neder
land ligt op de landbouwbedrijven
kleiner dan 5 ha de generatiedruk
ver beneden 1 (0,77), op deze be
drijven is een tekort aan opvolgers.
In de grootteklasse van 510 ha
is het aantal opvolgers ongeveer in
evenwicht met het aantal vrijkomen
de bedrijven. De generatiedruk is
echter zeer hoog in de grootteklassen
boven de 10 ha, op de bedrijven gro
ter dan 20 ha bedraagt deze zelfs
1,64.
Bij de berekening van deze cijfers
is uitgegaan van een gelijkblijvend
aantal bedrijven en een gemiddelde
leeftijd van boer worden van 31 jaar.
Houdt men rekening met een gerin
ger aantal bedrijven en met een la
gere leeftijd van zelfstandig worden,
dan geven de cijfers over de genera
tiedruk een veel ongunstiger beeld.
In het algemeen kan men wel zeg
gen, dat het vraagstuk van het té
veel aan zoons in de periode 1947
1957 aanzienlijk aan scherpte heeft
verloren. In vrij grote delen van ons
land vormt het vraagstuk van de
opvolging van boerenzoons echter op
de wat grotere bedrijven nog een be
langrijk punt, zo wordt in het rap
port geconcludeerd.
Agent nam fooi van
tien gulden aan
Eind juni bereed een Brabantse au
tomobilist met grote snelheid de Van
Alkemadelaan te Den Haag. Daar de
man de maximum snelheid over
schreed, werd hij aangehouden door
twee jeepagenten. De jeepagenten
vermeldden echter niets van deze
aanhouding in hun rapport. Toch
werd deze zij de politie bekend.
De politiemannen vielen door de
mand en werden om hun leugenach-
tig gedrag op last van de burge
meester door de hoofdcommissaris
geschorst. Daarna kreeg men ver
moeden dat een van de jeepagenten,
de 45-jarige hoofdagent G. de V. een
fooi van f 10.van 'de aangehouden
automobilist had aangenomen. Een
nader onderzoek hierna resulteerde
begm augustus tot aanhouding van
De V. Nadat hij was opgesloten ïri
het Huis van Bewaring, werd de V 's
toestand zo slecht, dat hij in een
psychiatrische inrichting moest wor
den opgenomen.
Dr. William McCord, een deskundige
van de universiteit van Stanford (San
Francisco) meent dat een socioloog met
zeer grote mate van nauwkeurigheid kan
bepalen of. een kind van zes jaar een
jeugdige misdadiger zal worden.. Hij ba
seert zijn uitspraak op een studie van
het leven en de huiselijke omstandighe
den van een aantal iknderen in New
York. Jeugdmisdadigheid is gewoonlijk
een gevolg van familieomstandigheden
en opvoeding, aldus dr. McCord.
Op de huwelijksdag van een 18-jari-
ge jongen en een 17-jarig meisje,
heeft zich vrijdag op de Anjelier-
weg te Nijmegen een drama afge
speeld. De ouders van de bruide
gom stonden in de buurt niet erg
goed aangeschreven. Op de dag
van het huwelijk kwamen zij naar
het huis van de familie, niet om
geluk te wensen maar herrie te
maken. Sommige waren gewapend
met bierglazen en bierflessen en
anderen hadden zich zelfs meester
gemaakt van pannen.
Het werd een veldslag in het klein,
waarbij de buren weldra in twee
partijen waren verdeeld, waarvan
er een de zijde koos van de ouders
van de bruidegom. De politie die
snel werd gealarmeerd trachtte de
twistenden te scheiden, doch slaag
de daar aanvankelijk niet in. Een
der politiemannen werd zelfs zo
ernstig gewond, dat hij naar het
ziekenhuis moest worden overge
bracht. Tenslotte werd de politie
het terrein toch meester,
Resultaat van de „veldslag." was een
aantal meej,' of minder gewonde
vrouwen en mannen. Van een was
de neus ais het ware weggeslagen
en een ander had een diepe steek
wond in de arm. Enige van de
bruiloftsgasten werden naar het
ziekenhuis vervoerd om verbonden
te worden. Zeven werden er over
gebracht naar het politiebureau.
Zij kregen een proces-verbaal we
gens burengerucht en mishande-
De sluiting van het parlementaire
zittingsjaar werd ditmaal verricht
door minister Toxopeus, die men hier
gefotografeerd ziet bij zijn koets op
het Binnenhof na de sobere plechtig
heid.
ling. Ook het jonge echtpaar vond
voor een nacht onderdak in het
politiebureau. Het huis zelf, waar
het gevecht ontstaan is, heeft veel
weg van een ruïne. Op het dak
ligt geen pan meer en van het
huisraad is niet veel meer over dan
stukgeslagen stoelen, kasten en
tafels.
S.D.P. Iaat marxistische
leerstelling los
Het bestuur van de Sociaal Demo
cratische Partij in Duitsland, de
SDP heeft een nieuw program ont
worpen dat wordt voorgelegd aan de
partij op het congres, dat van 33
tot 15 november zal worden gehouden.
De SDP maakt zich los van de mar
xistische leerstelling dat de staat
de beschikking moeten hebben over
de produktiemiddelen.
De partij is voor een vrijere markt
zolang daar wei'lcelijk concurrentie
heerst. In andere gevallen zou de
staat volgens de partijleiding moeten
ingrijpen. Het program eist wel con
trole van de staat tegen machtsmis
bruik en keert zich tegen machts
concentraties. Algemene nationalise
ring wordt niet meer verlangd, maar
deze eis handhaaft de partij wel voor
kolen- en energiebedrijven.
In de inleiding zegt het beginselpro
gramma van de partij dat de SDP
een partij is van de vrijheid van de
geest. Elke totalitaire heerschappij
wordt afgewezen. Over het' leger zegt
de partij dat de verdediging aange
past moet zijn aan de geografische
en politieke omstandigheden. Atoom
bewapening moet worden afgewezen.
De partij eist in het programma al
gemene gecontroleerde ontwapening.
NAAR SCHATTING
De kinderen, die zaterdag deelna
men aan de ballonwedstrijd' in het
kader van de fruitweek, kregen van-
de heren van het fmitcorso-comité
elk twee appéls.
fFoto P.Z.C.).
Maria Callas en Onassis
„verliefd als kinderen"
De operaster Maria Callas en de
scheepsmagnaat Onassis zijn volgen»
Callas' echtgenoot Meneghini „ver
liefd op elkaar als kinderen".
Meneghini verklaarde dit in een te
lefoongesprek met United Press In
ternational.
Zijn vtouw en Onassis zijn vrijdag uit
Venetië vertrokken voor een boot
tocht langs de Griekse eilanden. Onas
sis' vrouw. Tina, naar wie Onassis
destijds zijn. jacht itoemde, is aan de
wal gebleven.
In zijn telefoongesprek was Mene
ghini beheerst kalm. Over verschillen
de dingen wilde hij niet praten, maar
wel zei hij „Ik vind Onassis geen
heer"
Pasternak weer in
openbaar verschenen
Dc Russische schrijver Boris Paster
nak is vrijdagavond voor het eerst
sinds de grote Russische oppositie
tegen zijn roman „dokier Zjiwago"'
weer in het openbaar verschenen.
Pasternak en zijn vrouw woonden
in Moskou een concert bij van het
New-Yorks philharmonisch orkest,
waarna zij de dirigent Leonard
Bernstein, feliciteerden.
„U heeft ons in de hemel gebracht,
nu moeten we naar de aarde terug
keren", aldus Pasternak. Tegenover
verslaggevers verklaarde hij dat
alles met hem in orde was en dat hij
met een toneelstuk over de bevrijding
van de lijfeigenen "in het midden
van de 19e eeuw bezig was. Hij
hoopte het over een half jaar gereed
te hebben.
HA VERWOEST
