Oberlandesgericht te Bremen wijst
eis van Senembahmaatschappij af
Het
karakter van de diaconie is
grondig veranderd
KLANKBORD 1
VERLAGING BELASTING
VAN ONGEHUWDEN
ADENAUER BEZORGD OVER
ONENIGHEID IN EUROPA
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1959
PROVINCIALE
ZEEUWSECOURANT
3
„RECHT OP EIGENDOM DOOR ONTEIGENING VERLOREN
„Verzoek tot in bewaargeving
van tabak ongemotiveerd"
Het Oberlandesgericht te Bremen heeft vrijdag in hoger beroep het ver
zoek van de Deli- en de Senembah maatschappij ter seqnestratie be
waargeving aan een beheerder van een partij Sumatra-tabak van de
hand gewezen. In zijn overwegingen zegt het Oberlandesgericht dat ver
zoek om seqnestratie reeds ongemotiveerd is, omdat de Nederlandse
maatschappijen niet aannemelijk hebben kunnen maken dat deze tabak
ooit hun eigendom ïs geweest. Volgens de beginselen van het Duitse inter
nationale privaatrecht moet de kwestie, die eigenaar van de tabak is ge
worden, worden beoordeeld aan de hand van het Indonesische recht, omdat
de maatschappijen daar eigenaar van de tabak geworden zouden zijn.
Ook is het twijfelachtig of het Indo
nesisch adatrecht of het Nederlands-
Indonesische burgerlijk wetboek
moet worden toegepast.
Ook, zo redeneert het gerechtshof te
Bremen, is het twijfelachtig of de
Nederlandse maatschappijen op
grond van het wetboek de eigendom
hebben verkregen. De Nederlandse
maatschappijen hebben namelijk niet
aannemelijk kunnen maken dat zij
zakelijk recht op de tabaksonderne
mingen hadden verworven. Het hof
neemt eerder aan dat het om per
soonlijke rechten gaat.
Op juridische en feitelijke gronden
is het verder twijfelachtig of de In
donesische militaire autoriteiten als
beheerders van de ondernemingen
bij het oogsten van de tabak de ei
gendom voor de maatschappijen heb
ben verworven. Het hof wijst er dan
op dat in dit geval grondeigenaar
en beheerder een en dezelfde rechts
persoon zijn en dat de Indonesische
regering zeker niet van plan was om
voor de Nederlandse maatschappijen
te oogsten.
De Nederlandse maatschappijen, al
dus de overweging, hebben het bui
tenlandse recht waaruit zij hun ei
gendomsrecht afleiden, niet voor het
hof aangevoerd. Weliswaar moet de
rechter zich eventueel van het bui
tenlands recht op de hoogte stellen,
maar dit gaat niet op voor een kort
geding. En het gaat hier om een
kort geding.
Zelfs al neemt men aan, aldus het
hof, dat de maatschappijen wel aan
nemelijk hebben kunnen maken dat
zij de eigendom van de tabak hadden
verworven, dan hebben zij dit recht
door de Indonesïseclie onteigenings
wet weer verloren.
Zij hebben niet kunnen aantonen dat
de omstandigheden zodanig zijn, dat
Duitse rechters de onteigeningswet
voor Duitsland als nietig dienen te
beschouwen. Ook al stelt men dat de
onteigeningswet in strijd is met de
algemene beginselen van het volken
recht, dan is in het volkenrecht geen
bepaling te vinden, die voorschrijft
dat rechters de wet als nietig moeten
behandelen.
Het gerechtshof zegt uitsluitend be
voegdheid te hebben aan de hand
van artikel 30 van de invoeringswet
van het Duitse burgerlijke wetboek
te bepalen of een buitenlandse wet in
strijd is met de goede zeden en met
het doel van een Duitse wet. Deze
bepaling slaat op zeer bijzondere ge
vallen, waarin sprake is van zeer
zware inbreuken op het volkenrecht.
Het is niet aannemelijk gemaakt,
dat in dit geval sprake is van der
gelijke inbreuken.
Wat de door de maatschappijen
gestelde discriminatie betreft,
zegt het hof, dat daarvan geen
sprake is. omdat het vanzelf
spreekt, dat een onafhankelijk
geworden kolonie bij de strijd om
haar economische onafhankelijk
heid tegen de staatsburgers van
het voorheen koloniserende land
een andere houding aanneemt dan
jegens andere buitenlanders. Dit
gaat temeer op als de onderne
mers, zoals in dit geval, niet al
leen de voortbrenging maar ook
de handel geheel en al beheersten.
In de overweging wordt verder ge
zegd, dat het verwijt niet opgaat dat
de onteigening uitsluitend een middel
is tot politieke druk op Nederland,
om dit land te dwingen Nieuw-Guï-
nea aan Indonesië af te staan. Het
volkenrecht kent represaillemaatre
gelen. Of de represaillemaatregelen
ten onrechte zijn genomen is een
politieke kwestie, waarover het hof
niet te oordelen heeft.
Verveling
Slot van pag. 1
kunnen werken. Er zijn ook mensen,
die deze arbeid op oudere leeftijd
voor hun levenslust en gezondheid in
derdaad dringend nodig hebben.
Maar daartegenover zijn er ook velen
meestal in duidelijk aanwijsbare
beroepen voor wie 65 de aller
uiterste grens is.
Het zou daarom verkeerd zijn de
pensioengrens te wijzigen, vooral niet
nu die grens met soepelheid wordt
gehanteerd en er voor werklustige
oudere mensen meestal wel tijdelijke
„baantjes" te vinden zijn.
Men zie bijvoorbeeld naar het onder
wijs, waar vele leerkrachten na hun
65ste jaar een hele of gedeeltelijke
taak blijven verrichten. Ook in het
bedrijfsleven ziet men wel, dat men
sen op hun eigen wens aan de slag
blijven na de 65-jarige leeftijd. j
Hier is een zeker vertrouwen op j
het natuurlijk reactievermogen i
van de mens zeker op zijn
plaats. De oudere mens, die behoefte
heeft aan arbeid en daar naar uit
kijkt, zal meestal wel zelf een be
vredigende oplossing vinden.
Dat moet voor hem niet allemaal j
ambtelijk verfijnd georganiseerd wor-
den en ook niet vastgelegd in prach- 1
tige richtlijnen, voorschriften en be
palingen.
Daarvoor behoeft ook de pensioen
gerechtigde leeftijd niet opgetrokken
te worden. Die leeftijd kan rustig be- j
paald blijven op 65 jaar. omdat die
leeftijd voor de grote meerderheid 1
van de mensen toch wel de leeftijd is
waarop men het wat kalmer aan
moet doen.
Het zal dan voldoende zijn, wanneer
men aan de oudere mensen, die wer
ken willen, wat ruimte laat en aan
hen een beetje medewerking geeft,
zodat ze niet door de „bepalingen"
worden uitgesloten en niet met dwang
worden verwezen naar de vervelende
„pantoffelparade", die zo slecht voor
hun gezondheid is.
KATTERIG. Twee Siamese katten
en een gewone grijze kat zijn dezer
dagen in San Francisco bij testemen-
taire beschikking eigenaar gewor
den van een aandelenkapitaal van
ruim een ton. Een 82-jarige weduwe,
Bertha Hart uit Old Oakland, heeft
de dieren („ik was kinderloos en de
ze dieren vormden mijn gezin") het
kapitaal nagelaten.
WAT ZE ZEGGEN. De Franse schil
der Marc Chagall: „De mensen die
niet welbewust het proces van ouder-
worden „nemen", hebben niet gewe
ten hoe zij jong moesten zijn". De
vroegere secretaris-generaal der Ver
enigde Naties Trygve Lie: „Het lot
van de wereld hangt in de eerste
plaats van de staatslieden af, in de
tweede plaats van de tolken".
GESJEESD. Toen zij in Sacramento
Californië) was gearresteerd voor
het betalen met valse cheques, ver
zuchtte Ellen Harris: .Ik denk dat
er nu niets meer zal komen van mijn
voornemen om criminologie te stu
deren en een baantje bij de politie
te zoeken".
(Slot van pag. 1)
moeten worden uit het feit dat de
minister van financiën op dat ogen
blik zijn begrotingscijfers nog slui
tend moest maken en een tekort van
enkele tientallen miljoenen door hem
zeker ook in het licht van de plannen
tot vermindering van het ongehuw-
dentarief zou worden bekeken.
Staat dus nog niet geheel vast dat
de regering reeds besloten heeft
het verschil tussen de twee tarie
ven met 50 procent te verminderen
ten gunste van de vrijgezellen, wel
mag dus worden aangenomen dat
dit verschil op ieder inkomenni
veau zal worden gebruikt als ba
sisbedrag waarop de korting, 50,
33 V2 of 25 procent zal worden toe-
V erantwoord
Aanzienlijke vermindering van het
ongehuwdentarief heeft de laatste
jaren bij herhaling de aandacht van
de Tweede Kamer en de daarin ver
tegenwoordigde partijen gehad. Ook
de vorige minister van financiën, rnr.
Hofstra heeft bij de laatste begro
tingsbehandeling de bezwaren tegen
Toen het Nederlandse fregat Van
Speijk" na een verblijf van meer dan
drie jaar in de wateren van de Ned.
Antillen dezer dagen de haven van
Den Helder binnenliep, voerde het
triomfantelijk aan de boeg het scheg
beeld „De loden verrader". Het beeld
waarop de marinemannen nog altijd
aanspraak maken, is in Willemstad
door oppergesclmtkonstabel T. Rui
ten buitgemaakt op de eigenaars, de
familie Maduro. Het zal 'worden op
geknapt en teruggegeven aan de fa
milie, waarop andere ..Jannen" weer
zullen trachten het te ontvoeren. De
foto toont juichende jantjes bij de
,jLoden Verrader" op de boeg van de
„Vdit Speyk"t
het hoge tarief verantwoord ge
noemd en de motie van zijn partijge
noot Peschar, die in zeer duidelijke
termen om verlaging voor 1960 vroeg
heeft hij toen reeds geaccepteerd.
Inwilliging van deze eis werd door
vrijwel alle grote partijen ook in
hun verkiezingsprogramma's ge-
eist en de regering heeft thans
klaarblijkelijk besloten daaraan
thans liaar enige belangrijke be
lastingconcessie van dit jaar te
wijden.
De gerepalrieerden, die op paleis hét
Loo de gastvrijheid van H.K.H. Prin
ses Wilhelmina genieten, kregen de
zer dagen een rondvaart door de Am
sterdamse havens en grachten aan
geboden.
„NEW YORK TIMES" MELDT UIT BONN:
Beroep op Eisenhower om
eenheid te herstellen
De „New York Times" weet uit Bonn
te melden dat Adenauer, bezorgd als
hij is over de tekenen van onenig
heid in West-Europa, er bij president
Eisenhower op zal aandringen al zijn
invloed in Londen en Parijs aan te
enden om de geallieerden weer eens
gezind in een kamp te krijgen. De
ernst van de toestand zou de bonds
kanselier ertoe gebracht hebben zijn
houding tegenover Eisenhower op de
besprekingen in Bonn opnieuw onder
de loep te nemen.
Een week geleden, aldus het blad,
was Adenauer nog van plan de presi
dent er beleefd aan te herinneren dat
Noodwachtplicht ook
voor buitengewoon
dienstplichtigen
Do noodwachtplicht gold tot dusverre
voor gewoon dienstplichtigen zonder
mobilisatiebestemming. Thans zijn
enige koninklijke besluiten versche
nen, die het mogelijk maken ook bui
tengewoon dienstplichtigen voor de
noodwachtplicht te bestemmen.
West-Europa behoeften en aspiraties
heeft, die Rusland en de V.S. maar
niet zo maar mogen negeren.
Maar nu is de bondskanselier van
mening veranderd. Hij zou zich in
het bijzonder zorgen maken over
het gedrag van Frankrijk. Ade
nauer, aldus de „New York Times",
is het helemaal niet eens met De
Gaulles aanhoudende pogingen om
een nationale politiek te voeren die
los staat van het verband door de
N.A.V.O. gelegd.
De bondskanselier is daarentegen
vastbesloten om de politiek van
West-Duitsland af te stemmen op
die van de N.A.V.O., aldus het blad.
A. Blankert hoofddirecteur
A.N.W.B.
Tot hoofddirecteur van de A.N.W.B.
is benoemd de heer A. Blankert te
Arnhem. De heer Blankert, die op I
januari 1960 in dienst zal treden, zal
in de loop van dat jaar de functie
van de tegenwoordige hoofddirecteur,
de heer H. J. van Balen, overnemen.
De heer Van Balen, die in 1930 tot
directeur van de A.N.W.B. toetrad,
zal dan wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd de A.N.
W.B. verlaten.
Caissière van bank viel
flauw en voorkwam overval
Caissière mevrouw Mary Dow-
nes van een bank in Ne«'-Y*ork
heeft donderdag door flauw te
vallen een overypl verhinderd.
Mevrouw Downes kreeg een
papiertje onder het loket ge
schoven waarop stond dat de
cliënt gewapend was en drie
duizend dollar eiste. Zij viel
flauw en stelde tijdens haar
val de alarminstallatie in wer
king. De overvaller zette 't op
een lopen en ontkwam, zij het
zonder een enkele dollar.
VAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA^
Arbeidsonrust
in Ruhr-gebied
Het Westduitse vakverbond van mijn
werkers heeft vrijdag een oproep ge
richt tot ongeveer 450.000 mijnwer
kers in het Ruhrgebied om deel te
nemen aan protestbïjeenkonisten en
betogingen om de aandacht te vesti
gen op de moeilijkheden in de steen
koolindustrie.
In vlugschriften zegt de bond: „Wij
hebben er genoeg van. Nu gaan we
de straat op". De" huidige verwarring
in de steenkoolindustrie is volgens het
vakverbond het gevolg van een ver
keerd beleid waarvan de mijnwerkers
de dupe zijn.
(De voorzitter van het verbond, Gu-
termuth, heeft op 5 augustus in een
vergadering gezegd, dat het antwoord
op het kolenvraagstuk openbaar be
heer'van de mijnen is. Hij eiste dal.
mijnen slechts dan gesloten worden
als dit volgens een vastgesteld plan
geschiedt en na een lange opzeggings
termijn. De betrokken mijnwerkers
zouden de garantie moeten krijgen,
dat zij gelijkwaardig ander werlc-krij
gen in dezelfde plaats waar zij eerst
hebben gewerkt.)
Het Wereldgebeuren
De oude
Een nieuwe Ike" is het (volgens
journalisten in Washington
die volgende week naar Europa
komt. En anderen zeggen schijnbaar
iets heel anders maar bedoelen krek
hetzelfde als zij hem aanduiden als
..de Ike van weleer". De Amerikaan
se president ontplooit namelijk een
vitaliteit en een dadendrang, die zijn
eerste presidentschapsjaren en zelfs
zijn veldheerschap uit de Tweede We
reldoorlog in herinnering roepen. Eni
ge jaren lang heeft men dié Eisenho
wer gemist. Na zijn hartaanval
van 1955 heeft de eerste man van de
Verenigde Staten zich geruime tijd in
acht moeten nemen en in het spoet
nikjaar 1957, vóór de historische
topconferentie van de Navo, moest
hij ook in een ziekenhuis worden op
genomen omdat zijn gezondheid zor
gen baarde. Gedurende lange tijd ver-
j vulde hij zijn functie als een vertrou-
wenwekkende maar tamelijk passie-
ve „arbiter". Het viel hem niet moeï-
lijk om zich daartoe te beperken,
j want het actieve beleid liet hij vol
vertrouwen over aan zijn beide
steunpilaren: de presidentiële assis
tent Sherman Adams voor binnen-
I landse aangelegenheden en minister
John Foster Duller voor „buitenland".
Na het aftreden van Adams als ge
volg van de kwestie-Goldfine en het
overlijden van Dulles is de president
echter genoodzaakt, zich persoonlijk
met de binnen- zowel als met de bui
tenlandse gang van zaken bezig te
houden. Een opvallend herstel van
zijn lichamelijke conditie ging met
i deze herziening van de presidentiële
j werkzaamheden gepaaid. „De nieuwe
Ike" is tegelijk „De Ike van wel-
j eer"
T' ot zijn spijt zal hij op zijn ver
kenningstocht door Europa niet
j de mate van eensgezindheid
j aantreffen die zich twee jaar geleden
bij het topoverleg in Parijs manifes
teerde en zeker niet de nog grote-
I re harmonie waarnaar men volgens
I de beloften van die dageu zou stre
ven. Zelfs kan men zeggen, dat de
tegenstellingen tussen de aspirant-
gastheren van de Amerikaanse pre
sident zijn toegenomen naarmate het
dichter bij kwam en misschien is
dus ook de climax (of liever: het
dieptepunt) nog niet bereikt. Het zou
de Amerikaanse president heel wat
moeite hebben gespaard als hij zijn
reisplan tot Londen of tot Parijs had
kunnen beperken en als hij daar de
premiers van Groot-Brittannië, West-
Duitsland en Frankrijk broederlijk
bijeen had gevonden, in gezelschap
van de andere autoriteiten met wie
hij wil spreken: de Belg Paul Henri
Spaak, de secretaris-generaal van de
Navo, onze eigen minister Luns. die
voorzitter is van de Navo-raad en de
Italiaanse premier Segni. Maar daar
was geen denken aan.
Konrad Adenauer en Macmillan
zouden elkaar onmiddellijk in de
haren zijn gevlogen; het ver
trouwen van de Westduitse bonds
kanselier ten opzichte van wat hij
beschouwt als een te grote bereid
heid van de Britten om ter verzeke
ring van succes bij de naderende al
gemene verkiezingen met de Russen
tot een akkoord te komen dat (nog
steeds volgens hemzelf) ten koste
van Duitsland zou gaan, is niet een-
twee-drie de wereld uit, evenmin als
Macmillans kritiek op de Duitse soli
dariteit met Frankrijk in de econo
mische politiek ten opzichte van het
Britse vrijhandelsplan.
Adenauer en De Gaulle samenbren
gen. dat zou nog gaan. maar De
Gaulle en Macmillan was ook uitge
sloten. En wat De Gaulle betreft zal
Eisenhower ook zelf geen plezierige
verwachtingen hebben van de reis.
Amerikanen en Britten weten zich,
behalve (tot nu toe) door het „offi
ciële" Duitsland, door de openbare
mening in de hele westelijke wereld,
geruggesteund in hun afwijzing van
de groteske pogingen van de Franse
president Charles de Gaulle om te
behoren tot een „directorium" dat in
de Navo de lakens uitdeelt: in het
Westeuropese concert de eerste viool
te spelen; Franse „grandeur" te doen
blijken uit een ontploffing van een
A-bom in de Sahara (die de anti
westerse gevoelens in Afrika tot ex
plosieve kracht kan doen aanzwellen)
en de Verenigde Staten te pressen,
zijn politiek in Algerije te ondersteu
nen wanneer die straks in de Ver
enigde Naties aan de orde komt.
STEMMEN UIT DE KERKEN
M:t grote belangstelling ziet men
dus vooral uit naar wat de
Amerikaanse president zal ma
ken van zijn bezoek aan Parijs. Moei
lijk kan men zich voorstellen, dat hij
erin zou slagen alle conflicten bij te
.leggen: men zou hem willen toewen-
sen dat het hem lukt „de poot stijf
'te houden". En intussen valt het te
betreuren, dat hij door al deze ondei-
linge geschillen in Parijs nauwelijks
zal toekomen aan een voorbeschou
wing van het bezoek dat hijzelf vol
gende maand ontvangt van de Russi
sche premier Kroesjtsjew, en dat de
voornaamste aanleiding tot zijn „ver
kenning" in Europa vormde. Dat zal
trouwens een tweegesprek zijn, waar
De Gaulle met zijn eigen top-aspira-
ties vierkant tegen isGelukkig
m^ar, dat het een „nieuwe" Eisen
hower en tegelijk „de oude" is, die
volgende week de reis aanvaardt.
Werelddiaconaat vraagt
steeds meer de aandacht
Iedere tijd heeft zijn eigen vormen, die aangepast zijn aan de omstan
digheden die er zijn. De scheepvaart heeft moeten aanpassen. De handel
heeft dat moeten doen. Het leger is gemotoriseerd en maakt gebruik van
de nieuwste vindingen. Ook de kerk zal hiermee rekening moeten hou
den. Zij zal moeten aanpassen, of zij wil of niet. Hier gaat het echter
in langzamer tempo, wat we niet direct als een verwijt bedoelen. Dat
gene waarmee de kerk allereerst rekening heeft te houden is nu eeumual
andersoortig van aard. Of er nu een elektromotor in een kerkorgel komt
of dat de nieuwste vindingen van de warmtetechniek in een kerkgebouw
«orden toegepast, de kerk verandert in wezen niet. Een kerk heeft te
maken met mensen al zijn het nu mensen van het gemotoriseerde tijdvak,
dat invloed op hen heelt, in wezen zijn en blijven het mensen gelijk aan
Adam en Eva. Daarom kunnen wij nu nog altijd met vrucht Genesis 3
lezen, het hoofdstuk van de zondeval.
Dit alles neemt niet weg dat er be
paalde onderdelen van het kerkewerk
toch wel heel grondig veranderd zijn.
We denken aan de diaconie. De tijd
is voorbij dat de dienende taak van
de gemeente van Christus zich bijna
uitsluitend bewoog op het terrein
van de armverzorging. Van een rijks
daalder per week liet men een gezin
leven! Soms vulde men deze uitke
ring aan met brandstof, levensmid
delen en kleren. We weten dat de
diaconie vroeger een niet al te beste
naam heeft gekregen. We hebben
echter het harde oorileel dat we!
over die vroegere diaconie wordt
uitgesproken toch altijd min of meer
onbillijk gevonden, vooral wanneer
men de diaconie gaat vergelijken met
de sociale maatregelen van nu. Een
diaconie is eigenlijk een doorgeef-cen
trum. Wanneer zij niet ontvangt, kan
zij niet geven. Wanneer ae regering J
voor sociale maatregelen iets nodig
heeft, stuurt zij een aanslag rond of
verhoogt zij de belastingen.
Maar juist door die sociale maat
regelen is het karakter van de di
aconie. van het dienen van de
kerk, veranderd. Andere hulp dan
vroeger is tegenwoordig nodig en
wordt geboden. Gezinsverzorging
is een bekende klank geworden en
van maatschappelijk werk weet
tegenwoordig bijna iedereen. Min
der bekend is wat tegenwoordig
gedaan wordt vooral voor diaco
nieën in grote steden voor tic
geestelijke volksgezondheid. Men
heeft bureaux voor levens-
en gezinsmoeilijkheden gesticht.
We lezen van een telefoon-
(Zie slot pag. 4 kol. 4)
EISENHOWER
...„de nieuwe", „van weleer",.
