Wild op de Veluwe richt weer
grote schade aan
op Ieders lip!
P. BRASSER WON IN 1919 DE I
EERSTE KONINKLIJKE BEKER s
m
IDEEËNBUSSEN LEVERDEN VORIG
JAAR 30.000 VOORSTELLEN OP
AMERIKAANSE BOERENDOCHTER
VERKENT HET ZEEUWSE LAND
VRIJDAG 14 AUGUSTUS 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
T
Chief
ERGER DAN VORIGE JAREN
Boeren zouden wild totaal
willen afschieten
(Van een correspondent)
Omgeploegd© aardappel- en voederbietenvelden vinden de boeren in het
gebied rond Staverden en Leuvenum, als zij 's morgens op hun land ko
men. Dit gebied wordt thans getroffen door een grote wildplaag die reeds
voor duizenden guldens schade heeft aangericht. De boeren zijn ongerust.
Reeds enkele jaren heeft men hier last van wild, maar dit jaar is het
wel bijzonder erg.
men weet heel goed wat er gaande is,
zo vertelden de boeren. De uitkering
is bij enkele boeren echter achter
wege gebleven.
Enkele van hen hebben thans een
afschotvergunning, maar of dit wat
zal helpen valt nog te bezien. Want
om een hert te schieten, moet men
vaker een geweer in handen hebben
Boeren kopen nu zelf de eetaardap-
pelen terwijl men anders vrachten
kan verkopen. Elke morgen gaan
de boeren naar het land met vrees
in hun hart. Wat zou er nu weer
vernield zijn?
Er is volgens de boeren maar één af
doende maatregel mogelijk, name
lijk een totale afschot van al liet
wild in dit gebied. Ook zij weten
dat de Veluwe dan een belangrijk
deel van haar schoonheid verliest,
maar stellen daartegenover de vraag
„Wat is belangrijker, de reeën of
het voedsel voor mens en dier?"
Ook de wildschadecommissie en het
jachtfonds gaan zich met de zaak
bemoeien. De boeren hebben hier
echter weinig vertrouwen in, want
men heeft al zoveel jaren getaxeerd,
men is al zo vaak wezen kijken en
Tegenvoorstel in kwestie
ziekenhuis Bergen op Zoom
Regenten Gasthuis niet akkoord
met suggestie van nieuwe stichting
Het college van regenten van het Al
gemeen Burger Gasthuis te Bergen
op Zoom heeft de raad van de ge
meente dinsdag zijn tegenvoorstel be
treffende de ziekenhuis-kwestie ge
zonden.
Het antwoord van het college komt
lvierop neer, dat men zich niet tegen
de bouw van een rooms-katholiek zie
kenhuis zal verzetten, wanneer dit
bijvoorbeeld een capaciteit van 250
bedden zal krijgen.
Het huidige Algemeen Burger Gast
huis zou het college dan als zieken
huis willen behouden met een aantal
van 100 bedden. Dit om tegemoet te
komen aan de belangen van de an
dere bevolkingsgroepen.
Uit het antwoord blijkt verder, dat
het college niet afwijzend staat te
genover het plan het overige gedeel
te van het Gasthuis in te richten voor
de verpleging van chronische zieken.
Bij het tegenvoorstel heeft het col
lege nog de bepaling gevoegd, dat
de r.-k. stichting de bouw van een
nieuw ziekenhuis binnen vijf jaar zou
moeten verwezelijken.
Het antwoord is opgesteld tijdens
een spoedeisende vergadering van de
regenten, op verzoek van twee van
hen uitgeschreven. In de komende
raadsvergadering van Bergen op
Zoom, op 28 augustus a.s., zal het te
genvoorstel waarschijnlijk worden
behandeld.
De raad had het college namelijk
een tweeledig voorstel van het be
stuur van de stichting St.-Ellsa-
bethsziekenhuis doorgegeven, dat
twee punten behelsde.
In de eerste plaats zouden de re
genten aan het Ministerie van So
ciale Zaken dienen te berichten,
dat zij van de principiële goed
keuring van 29 mei 1948, om een
nieuw ziekenhuis te bouwen, geen
gebruik zouden maken. Verder
zouden zij schriftelijk kunnen ver
klaren, dat na de opening van een
nieuw r.-k. ziekenhuis te Bergen
op Zoom geen ziekenhuis meer
door hen zou worden geëxploiteerd
en het gebouw zou worden inge
richt als verpleeghuis voor chro
nische zieken of voor een ander
doel dan algemeen ziekenhuis.
De meerderheid van het college
van regenten (63) kon zich met
dit voorstel niet verenigen.
Trekking premielening
Amsterdam
Donderdag is de. trekking gehouden
van de 2H pet. premielening Amster
dam 1959 I.
Uitgeloot werden 120 obligaties,
waarbij de premie van 100.000 viel
op obligatienummer 10 van serie
15966, die van 50.000 op nummer 1
van serie 3019, die van 20.000 op
nummer 9 van serie 14509, die van
10.000 op nummer 6 van serie 15966
en die van 5000,op nummer 7
van serie 14509. De volgende vijf
obligaties werden uitgeloot met een
premie van 1000,elk nummer
3 van serie 14509, nummer 10 van
serie 17828, nummer 10 van serie
3019, nummer 8 van serie 15966 en
nummer 6 van serie 6004. Voorts za
gen de bezitters van de volgende vijf
obligaties zich een premie van 5,
toevallen nummer van serie 17304,
nummer 10 van sei x4784, nummer
2 van serie 3019, nummer 9 van
rie 4657 en nummer 2 van serie
6004.
Tenslotte werden 105 niet hierboven
genoemde nummers uitgeloot met
1125,elk,
Wil men de schade vergoeden dan zal
een bedrag nodig zijn van driedui
zend gulden per hectare.
Herter wenst commissie
voor Caraïbisch gebied
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Herter, heeft op de
conferentie van 21 Amerikaanse sta
ten te Santiago voorgesteld, dat de
deelnemende landen zich trouw aan
het beginsel van non-interventie ver
klaren. Hij stelde ook een speciale
commissie voor ter bestudering van
de toestand in het Caraïbische gebied.
Een woordvoerder van de Cubaanse
oppositie heeft tegenover het blad
„Miami News" te Miami verklaard,
dat er in het midden van Cuba een
grootscheeps offensief tegen de re
gering van Fidel Castro is begonnen.
„Wij zullen alles op alles zetten", zei
hij.
De woordvoerder zei dat de strijd
macht van de opstandelingen is sa
mengesteld uit gewezen militairen
uit het leger van generaal Batista
en deserteurs uit het leger van Cas
tro, die uit de Dominicaanse Repu
bliek waren gekomen.
De tegen-revolutionairen hadden zich
al meester gemaakt van Trinidad
aan de Cubaanse zuidkust.
Koning Boudewijn sloot vrede
met persfotografen
Koning Boudewijn, voor een korte
vakantie aan de Franse Rivièra, heeft
„vrede gesloten" met de persfotogra
fen die zijn villa reeds enkele dagen
belegerden.
Toen bekend werd dat prinses Marie-
Therèse van Bourbon-Parma op het
nauwelijks 50 km van Bormes les
Mimosa gelegen Saint Tropez ver
bleef, veronderstelde men onmiddel
lijk een „geheime ontmoeting" en
tientallen verslaggevers en fotogra
fen betrokken de wacht voor de villa.
Donderdagochtend liet de koning
aanbieden dat hij en zijn zuster prin
ses Josephine Charlotte, prins Jean
van Luxemburg, diens twee zusters
prinses Adelaide en prinses Elizabeth
en haar man de prins Von Heidel-
burg bereid waren een half uur voor
de fotografen te poseren als „het be
leg werd opgebroken".
De fotografen zegden toe hun slacht
offers verder met rust te laten en
schoten gedurende een half uur hun
plaatjes.
Prinses Marie-Therèse keerde giste
ren reeds naar het kasteel Bourbon
Parma te Lignieres, midden-Frank
rijk, terug, naar verluidt omdat zij
de belangstelling van de pers hinder
lijk vond. Prins Jean verklaarde nog
eens nadrukkelijk, dat geruchten over
een op handen zijnde verloving van
koning Boudewijn pure verzinsels
waren.
België vraagt officieel
omNavo-overleg
Vóór Kroesjtsjews reis
naar Amerika
België heeft donderdag aan Amerika
officieel medegedeeld dat er zijns ins-
ziens overleg tussen alle Navo-leden
moet zijn voordat Kroesjtsjew naar
Amerika gaat.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Brussel
heeft verklaard, dat België deze me
ning woensdag ook kenbaar heeft ge
maakt aan de partners van de Bene
lux.
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Den Haag heeft donder
dag desgevraagd medegedeeld dat
Nederland overleg in het verband
van de Navo over de komende be
sprekingen tussen president Eisen
hower en minister-president
Kroesjtsjew nuttig en wenselijk
acht, maar dat het niveau een
zaak is waarin de Nederlandse re
gering zich gaarne neerlegt bij de
wensen van de meerderheid.
In gewoonlijk welingelichte kringen
te Washington is vernomen, dat pre
sident Eisenhower zijn aanstaande
gesprekken in Europa met de weste
lijke bondgenoten zal besluiten met
een onderhoud te Londen met de
Spaanse minister van buitenlandse
zaken Castiella.
In genoemde kringen is opgemerkt,
dat hoewel Spanje geen lid is van de
Navo het wel Amerikaanse bases op
zijn grondgebied heeft die deel uit
maken van het westelijke verdedi
gingsstelsel.
Brandweerlieden, gesteund door mili
tairen en politiemannen, zijn er na twee-
eneenhalve dag in geslaagd, een bos
brand ten zuiden van Draguignan, aan
de Franse Rivièra, te blussen. In totaal
werd ruim 2300 ha bos verwoest.
RINGRIJ-TRADITIE JUBILEERT
iS
ÜB
IN 300 BEDRIJVEN
Beste idee werd met
7000 gulden beloond
Ongeveer 300 bedrijven en diensten
in ons land hebben een ideeënbus,
die in 1958 totaal meer dan 30.000
verbeteringsvoorstellen oplever
den. Hiervan konden ongeveer
9000 ideeën <30 pet.) in toepas
sing worden gebracht. Deze bruik
bare ideeën brachten voor de in
zenders gezamenlijk een beloning
op van 350.000 gulden, dat is een
uitkering van bijna 39 gulden per
aanvaard idee.
„I like Holland
Een prachtig land en
de mensen zijn er
vriendelijk en gast
vrij". Willette Lupo,
een 20-jarige Ameri
kaanse boerendochter
uit Georgië, die ons dit
vertelde, kan het we
ten, want zij „zwerft"
al vier maanden door
Nederland. Momenteel
is zij in Rilland-Bath,
waar zij bij het land
bouwersgezin C. van
Gorsel verblijft.
Half april is de slanke,
blonde Amerikaanse in
het kader van de plat
telandsjongeren-uit
wisseling naar Neder
land gekomen en de af
gelopen maanden heeft
zij benut om het land
en volk te leren kennen.
Een goede maand heeft
ze doorgebracht bij fa
milies in Hillegom,
Barneveld en Eist. De
laatste maand van
haar bezoek aan Ne
derland vertoeft het
Amerikaanse meisje bij
de Rillandse familie.
In de afgelopen maan
den heeft ze heel wat
van ons land gezien;
meer dan mening Ne
derlander gedurende
zijn gehele leven
Hoewel ze het liefst en
natuurlijk ook het ge
makkelijkst in het En
gels converseert, praat
ze al een aardig mond
je Nederlands.
„Wat Wilette zoal ge
daan heeft in Neder
land, vroegen we
„Werken als „mijn"
families dat deden en
rusten als zij daar aan
toe waren". Een uitla
ting waarmee mevrouw
Van Gorsel volledig In
stemde. „Ze is vrien
delijk en hulpvaardig"
De thans 20-jarige Wi
lette volgende week
maandag viert zij in
Rilland haar 21ste ver
jaardag studeert
aan de Abraham Bald
win College voor onder
wijzeres. Nog één jaar
•tudla en dan sit het er
op, zegt ze.
Wilette die uit het sub
tropische Georgië
komt, waar haar vader
een landbouwbedrijf
van ongeveer 300 acres
heeft, houdt van warm
weer. Gelukkig heeft
ze hierover ook in Ne
derland tot dusver niet
te klagen. „Is het dan
niet altijd zulk mooi
weer hier", vroeg ze
haar gastvrouw, die
moest bekennen, dat
het in Nederland ook
wel eens een hele zo
mer kan regenen
„Dan toch maar liever
Georgië" vond Wilette,
die overigens helemaal
nog geen heimwee
heeft.
Met verbazing kijkt
Wilette over het polder
gebied Tan Rilland naar
de passerende schepen
op de Westerschelde.
Alleen de bovenbouw
van de schepen steekt
boven de dijken uit.
„Neen", moest ze be
kennen, „dat heb ik in
Amerika nog nooit ge
zien". Ze zal daarom
wel eens gauw naar de
Scheldedijk gaan kij
ken om de schepen van
dichtbij te zien passe
ren.
Zo gaan de dagen voor
Wilette in Nederland
voorbijiedere dag
nieuwe indrukken, die
ze gretig in zich op
neemt. Want straks in
Amerika moet ze alles
kunnen navertellen
Ze zou het nu al
in het Nederlands kun
nen
jfFotp R2LO.).
Deze gegevens zijn bekend geworden
door een enquête die het ideeën
buscentrum van het Nederlands
Instituut voor Efficiency (NJ.V.
E.) onlangs als elk jaar
heeft ingesteld. Het merkwaardi
ge is dat de uitslag globaal ge
nomen vrijwel gelijk is aan die
van het vorige jaar. Per bedrijf
of bedrijfscategorie zijn er wel
verschillen. Zo blijkt dat de ge
middelde beloning bij de grotere
bedrijven (meer dan 10000 perso
neelsleden) gestegen is van 39
(1957) naar 43 gulden (1958), bij
de middengrote bedrijven (500
1000 man) gedaald van 30 naar
23 gulden en bij de kleinere be
drijven vrijwel gelijk gebleven is
(0—200 man: 15 gld., 201—500
man: 23 gld.). De hoogste belo
ning die in 1958 voor een aan
vaard idee werd uitgekeerd be
droeg 7.000,
Naast beloningen keert 80 pet. der
bedrijven ook aanmoedigingspre
mies uit, bijvoorbeeld sigaretten,
boekenbonnen of bonbons, doch
meestal geldbedragen van gemid
deld 2,50 tot 5 gulden. Een aan
moedigingspremie wordt gegeven
als het idee, hoewel het niet voor
uitvoering in aanmerking komt,
op bepaalde gronden toch waarde
ring geniet.
Op administratief terrein komen dui
delijk minder ideeën binnen dan
uit de produktiesector: in 1958 to
taal: 3000 inzendingen, waarvan
600 beloonde (20 pet.). De gemid
delde beloning voor een bruikbaar
administratief idee was 33 gld.
Het aantal inzendingen per jaar in
verhouding tot de voor de ideeën
bus relevante personeelssterkte
bleek bij 8 van de 10 bedrijven
20 pet. of minder, bij 5 van de 10
zelfs 10 pet. minder. Als hoogste
inzendpercentage werd voor 1958
genoteerd: 122 (een bedrijf met
360 man personeel, dat 440 ideeën
ontving).
De vraag hoeveel besparing door de
in praktijk gebrachte ideeën werd
bereikt, werd door 60 pet. der ge-
enquêteerden beantwoord, de op
gaven varieerden van 50,tot
2.500.000,Over de hoeveel
heid ontvangen ideeën bleek 30
pet. der geënguêteêrden wel, 48
pet. matig en 22 pet. tevreden te
zijn, van de kwaliteit der ideeën
22 pet. wel. 63 pet. matig en 15
pet. niet tevreden.
Mede naar aanleiding van deze en
quête belegt het N.I.VJ3.-ideeën-
buscentrum op 20 oktober te Den
Haag een bijeenkomst over het
thema „voorlichting over de
ideeënbus". Voor deze vergadering
zal do rijksideeënbusorganisatie.
die dan juist haar eerste lustrum
viert, als gastheer optreden.
m Veertig jaar geleden in
de Middelburg Abdij
I -T-) RASSER, Brasser met de P.
P JJ van 's een bekende
klank in de Zeeuwse ring-
rijderswereld. Niet zozeer, omdat
i= de te Kleverskerke wonende heer
Brasser sedert de oprichting van
§1 de Zeeuwse Ringrijders Veren i-
ging, nu al weer bijna tien jaar
geleden, hiervan de voorzitter is.
Voor die bekendheid moet men
M teruggaan tot de vooroorlogse ja-
ren, de jaren twintig en dertig,
s toen de ringrijders nog onder de
H oude bomen van het Middelburgse
e§ Abdijplein streden.
H Daar was het, op 28 augustus
1919, dat de jaarlijks terugke-
rende wedstrijd van V.V.V. ge-
H stalte kreeg: in dat jaar werd
s voor het eerst voor dit folklo-
ristische evenement een beker
door het koninklijk huis be-
schikbaar gesteld, de beker van
p koningin Wilhelmina.
H Deze maand veertig jaar geleden
dus. Brasser was toen zeventien.
H Maar het ging om de beker van
de koningin, de eerste nog wel...
De jonge Brasser, die te Vrouwen-
polder op het bearijf van zijn va-
der tussen de paarden was opge-
groeid, won overtuigend. Zijn
faam was gevestigd. Voor een
jaar mocht hij de koninginnebeker
mee naar huis nemen. Wie de be
ll ker driemaal achtereen zou win-
nen, kreeg de trofee voor goed in
H zijn bezit. Een bepaling, die bij
de jaarlijkse wedstrijden ook
thans nog voor de koninklijke
bekers van kracht is.
M In 1920 werd weer in de Abdij
gereden, weer was Brasser de
beste. Toen hij het jaar daarop te
H Vlissingen. op het oude vliegveld
dc begeerde beker voorgoed veilig
_j stelde koningin Wilhelmina was
M er met de 12-jarige prinses Ju
li liana om de beker uit te reiken
stond de 19-jarige Brasser tussen
H de Zeeuwse ringrijders op een-
li zame hoogte.
M -pv e schrijver Hendrik Willem
]_J van Loon stelde een beker
beschikbaar, de tweede in
de geschiedenis van de ringrij-
derij in Zeeland. Tweemaal ach-
tereen moest de beker gewon-
nen worden. Bijna logisch was
het, dat de beker naar de wo-
ning van Brasser verhuisde.
De burgerij van Middelburg lan-
ceerde een beker de derde se
ll dert het ontstaan van de jaarlijkse
wedstrijden in 1927. Deze
H moest tweemaal gewonnen wor-
den. Brasser deed het toen al wat
kalmer aan: door overwinningen
H in 1929 en 1931 stelde hij ook deze
M trofee veilig. Zo kwamen de drie
De heer Brasser en echtgenote
bij zijn voornaamste trofeeën,
de eerste drie bekers, die voor de
ringrijderijen te Middelburg be-
schikbaar teerden gestéld. In zijn i
hand houdt de heer Brasser ae
door hem gewonnen beker van
koningin Wilhelmina, de eerste
beker, die veertig jaar geleden,
in 1919 door het Oranjehuis
werd geschonken.
(Foto P.Z.C.).
eerste bekers, die voor de tradi
tionele ringrijderijen te Middel
burg beschikbaar werden gesteld
in zijn bezit. Hij had daarmee een
prestatie geleverd, die bij de ring- i
rijderijen van thans bijna niet i
meer mogelijk is. Er zijn tegen
woordig zoveel prominente rij- i
ders, dat er jaarlijks wel tien, j
misschien wel vijftien favorieten
zijn. Toch was Brasser geen één-
oog, die zich tussen de blinden i
koning mocht noemen. Als er tien j
beurten om een beker gemaakt i
moesten worden, stak hij met ge-
mak negen ringen. Ook op latere j
leeftijd sleepte hij nog menige j
trofee en prijs in de wacht.
Maar de mooiste prijs bleef
voor hem de beker van koningin
Wilhelmina, de eerste, ooit door
het Oranjehuis voor de ring
rijderijen beschikbaar gesteld.
Reeds vroeg toonde het Oranje
huis belangstelling voor de
ringrijderijen. Prins Willem
V voegde in 1786 twee gouden me
dailles toe aan de prijzen, die voor
een ringrijderij te Domburg be
schikbaar waren gesteld, koning
Willem I schonk in 1823 een ta
baksdoos voor een wedstrijd te
Vrouwenpolder en koning Willem
III stelde in 1862, toen hij de
Westkappelse zeedijk bezocht, on
der meer twee gouden horloges
beschikbaar voor een kamp in het
dijkdorp. Trouwens de ringrijderij
heeft steeds een brede belangstel
ling gehad. In 1767 waren er zelfs
„veertien aanzienlijke heren", zo
als de kroniekschrijver het notu-
leerde, die te Middelburg, op St.-
Jorisdag, 23 april, de strijd rond
de ring aanbonden. Daar waren
namen onder als Van Lijnden, Van
Bijland, Hurgronje, Van de Pene,
Van Citters, Van de Putte Scho-
rer, Lantsheer en Thibaut van
Aagtekerke, namen, die men in
Zeeland nog tegenkomt of die al
thans een bekende klank hebben.
Hoe ernstig deze heren zich ook
aan het spel van paard en lans
wijdden, het had niet het niveau i
van dat van Brasser, die ander- i
halve eeuw later de basis zou j
leggen voor het bezit van de
hoogst genoteerde trofee uit de j
geschiedenis van de ringrijderij.
Alweer veertig jaar geleden...
llll!lllllillillllllillllinillllllllllllltlllllllllllllll|)l|]|||illlllllllllllll|||||||||!||llllll!|||||||||||l!IIIIIII|||||||||||||illlll|||||!lllllllll|||||||llllllllllllllllllll!l!llllll|lill