PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
ONRUST BIJ MIJNEN IN ROERGEBIED
Weer ongeregeldheden
in Little Rock
Verdeelde meningen over Bomvrije-toren in
Vlissingen
GEDREIGD MET STAKING EN MARS NAAR BONN Indonesië wijst Nederlandse
TURKSE CYPRIOTEN ONGERUST
OVER NIEUWE ORGANISATIE
Vandaag
2 0?e jaargang - no. 189
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Direct lie: F. v. d. Velde en F. B.
den Bcjer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteurw. Leertouwer.
AdjuncWhoofdred:G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. j Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 13 aug. '59
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minlm. p. advertentie 4-—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (tnax. 8 regels)
23 cent pregel met een minimum
van I.—. .Brieven of adrei
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen. Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Geen oplossing voor kolencrisis
(Van onze correspondent te Bonn)
Er heerst onrust in het Roergebied. Nu het er nog steeds niet op
lijkt, dat er een oplossing is gevonden voor de kolencrisis, begint
het te gisten onder de mijnwerkers. Er doen berichten de ronde,
dat het Roergebied 100.000 mijnwerkers te veel heeft en dat
minder rendabele schachten gesloten zullen worden. Reeds is een
aantal mijnwerkers ontslagen en hebben verscheidenen een vei
lig heenkomen gezocht in andere takken van de industrie. Dit
alles heeft vooral de laatste dagen de onrust doen toenemen en
sommigen vrezen, dat de kolenrel in de Belgische Borinage zich
op Duitse bodem zal herhalen.
Zelf had hij tevoren veel gematig
der eisen geformuleerd. Zo vroeg
hij de onrendabele mijnen alleen
maar op lange termijn stil te leg-
Gutermuth stelde
gematigde eisen
De maatregelen van de regering
de invoering van de vijfdaagse werk
week, afkoop van de Amerikaanse
kolencontracten, een prijzenovereen-
komst tussen de oliemaatschappijen
en de mijnen en 'n heffing op de bui
tenlandse kolen hebben niet het
gewenste resultaat gehad. De voor
raden onverkochte kolen blijven zich
ophopen.
Gezien deze ongunstige gang van za
ken, heeft de mijnwerkersbond alarm
geslagen. Er is gedreigd met protest
acties, met een algemene staking van
24 uur en met een mars naar Bonn.
Deze dreigementen heeft de potige
voorzitter van de mijnwerkersbond,
Heinrich Gutermuth, van een twee
duizend vakbondsleiders, die in Essen
bijeen waren, moeten aanhoren.
Nieuwsgierigen
De schildwacht voor het Bucking
ham-palace is het slachtoffer ge
worden van de publiciteit. Niet
dat deze steeds wisselende mannen,
die daar hun enigszins ouderwetse
plicht vervullen, zelf naar publiciteit
verlangden. Integendeel, zij zullen er
wel afkerig van geweest zijn. Maar
de Engelse „verenigingen voor
vreemdelingen verkeer" en de pro
pagandisten voor „bezoek aan Lon
den" hebben jaar in jaar uit foto's
van de wacht voor het Buckingham-
palace op hun vouwbladen afgedrukt
en ze hebben het bekijken van de
wachtparade als een bijzondere at
tractie aanbevolen.
Nu is het zover, dat een speciale be
waking voor de wacht ingesteld
moest worden. Er staat een politie
agent, die het lastige publiek verwij
derd houdt van de stramme be-
schutters der koninklijke waardig
heid. Dit is een klein voorbeeld van
de narigheid, die twintigste eeuwse
mensen ondervinden, wanneer ze vol
strekt tegen hun zin in de „molen"
van de publiciteit worden geworpen.
Het is een vrij onschuldig voor
beeld. want de menigte, die de
schildwachten voor Buekingham-
palace lastig valt en staat te treite
ren, probeert niet in het gezinsleven
van de schildwachten door te drin
gen en achtervolgt hen nog niet tot
aan de huisdeur. Er zijn nog grenzen!
Die zijn er helaas meestal niet meer
wanneer het filmsterren- sportcory-
pheeën of leden van regerende vor
stenhuizen bereft.
Bijzonder afkeurenswaardig is in
dit verband wel de overmatige
belangstelling, waaraan koning
Boudewijn van België in zijn privé-
leven blootstaat. Deze vorst, die
thans met vakantie aan de Franse
Rivlèra vertoeft wordt daar dag en
nacht bespied door nieuwsgierigen.
Hij logeert in de villa van de Luxem
burgse groothertogin. Toen hij op de
rotsen bij de villa werd gezien in ge
zelschap van een jonge vrouw (zij
was eenvoudig weg een dochter van
de groothertogin) kwam de sensatie
machine in beweging.
Men sprak over het mysterie wie de
volgende koningin van België zou
zijn, totdat de ware identiteit van de
jonge vrouw ontdekt werd en het
mysterie wegzakte.
Intussen blijven fotografen, nieuws-
jagers en nieuwsgierigen op de loer
liggen.
Dat is 'n onwaardig en onbehoorlijk
bedrijf, waartegen jammer ge
noeg maar weinig afweermidde
len bestaan.
Als de aandacht van de „grote mas
sa" zich eenmaal op iemand heeft ge
fixeerd, dan laat die massa helaas
aan de „voorwerpen" van haar ver
ering (en nieuwsgierigheid), nauwe
lijks meer een eigen persoonlijk le
ven.
Aandringen op matiging bij het to
nen van belangstelling heeft
meestal geen nut, omdat die belang
stelling gevoed wordt door onbeheer
ste emoties. Wel echter kunnen dege
nen, die de publiciteitsmedia beheer
sen iets ten goede doen... door zich
beperking op te leggen.
Dat moet dan evenzeer gelden voor
de schildwachten van Buckingham-
palace, geen foto's meer op de vouw
bladen!), als vooi de vakantiegenoe
gens van vorstelijke personen (geen
bewaking door fotografen en journa
listen).
De filmsterren kunnen wellicht bul
ten die beperking vallenomdat
ze zelf zo naar publiciteit hunkeren...
gen en garanties te geven voor
nieuwe permanente arbeid van de
werkloos geworden mijnwerkers.
Voor deze werklozen verlangde
Gutermuth de vestiging van nieu
we industrieën in het kolengebied.
Natuurlijk mogen de mijnwerkers
niets te kort komen in hun lonen
en moet het ondersteuningsfonds
van de K.S.G. worden aangespro
ken. Tenslotte vroeg de voorzitter
nog verlaging van de pensioenge
rechtigde leeftijd voor mijnwer
kers tot 60 jaar en tot 50 jaar
voor mijnwerkers, die werkloos
zijn geworden.
Gelukkig heeft Gutermuth zijn mijn
werkers in toom kunnen houden, zo
dat de regering in Bonn nog even de
tijd heeft al deze problemen, waaraan
politieke consequenties zijn verbon
den, te bestuderen. Maar veel tijd is
er niet. Want de toestand wordt
steeds meer gespannen.
Op retour
Het ministerie van economische za
ken heeft opnieuw overleg gepleegd
met de mijndirecties en de oliemaat
schappijen om een oplossing voor de
problemen te vinden.
Maar ivt er ook gepraat wordt, het
is duidelijk, dat de steenkool op zijn
retour is. De stookolie is in opmars
en straks komt daar nog de atoom
energie bij. De mijnen moeten in
krimpen, schachten worden gesloten
en mijnwerkers moeten worden ont-
slagen. Deze ontwikkeling is onver-
mijdelijk. Gutermuth ziet dat ook wel
in en daarom juist komt hij voor zijn
mannen op. Maar ook moet hij bij
zijn mensen begrip wekken voor de
ze ontwikkeling. En of hem dat zal
gelukken
tandarts J. Mulder uit
Het Indonesische ministerie van jus
titie heeft tegen de Nederlandse tand
arts, dokter Jan Mulder, een bevel
uitgevaardigd zo spoedig mogelijk 't
land te verlaten. Er is in het officiële
uitwijzingsbevel geen enkele reden
opgegeven doch algemeen wordt ver
ondersteld dat het is uitgevaardigd
wegens medeplichtigheid in de zaak 1
van de Nederlander Schmidt.
MENIGTE WERD UITEENGESPOTEN
Politie beveiligde
negerscholieren
In Little Rock hebben zicli
woensdag taferelen afgespeeld,
die herinnerden aan 1957, toen
president Eisenhower tenslotte
parachutisten moest inzetten om
enkele negerleerlingen „blanke'
scholen te laten bezoeken. De
politie liet nu tweemaal de
„GEWAPEND CONFLICT VOORKOMEN
In doorgaans welingelichte kringen
in Athene is vernomen, dat de ver
loving van de Griekse kroonprins
Gonstantijn met prinses Desiree van
Zweden binnenkort bekend zal ivor-
den gemaakt.
Zoals bekend, zijn prinses Desiree en
haar zusters op het ogenblik de gas
ten van de Griekse koninklijke fa
milie op het èiland Korfoe.
Griekse koning ontving
generaal Grivas
Te Nicosia verklaarde woensdag de
waarnemende leider van de Turkse
bevolkingsgroep, Denktash, dat de
Turken „niet hun schouders kunnen
ophalen over de gevaren die zich
thans voordoen". Hij zei dit in com
mentaar op de verspreiding van vlug
schriften, waarin de oprichting van
een nieuwe Grieks-Cyprische organi
satie, genaamd KJE.M., werd bekend
gemaakt die voor aansluiting van
Cyprus bij Griekenland ijvert. Denk
tash gaf als zijn mening te kennen,
dat het de taak van de Griekse be
volkingsgroep is, een dergelijke be
weging in de kiem te smoren „voor
dat zij de kans krijgt een gewapend
conflict te veroorzaken".
Koning Paul van Griekenland
heeft woensdagmiddag in zijn va
kantieverblijf op het eiland Kor
foe generaal Grivas, de voormali
ge leider van de Grieks-Cyprische
verzetsorganisatie, in audiëntie
ontvangen. Het onderhoud, dat
op verzoek van de generaal plaats
vond, duurde twee uur.
Intussen heeft het bureau, dat de ge
neraal een maand geleden te Athene
had geopend, bekendgemaakt dat het
zal worden gesloten en dat de lopen
de zaken door een vertegenwoordiger
van de Cyprische ethnarchie zullen
worden afgehandeld. Generaal Grivas
heeft de laatste tijd in dit bureau
Cyprische en Griekse afvaardigingen
ontvangen. In politieke kringen te
Athene had men hierin een voorberei
ding van de generaal gezien om in
de Griekse politiek een rol te gaan
spelen.
brandspuiten richten op een
woelige menigte van tegenstan
ders van rassenintegratie en
greep naar de gummiknuppel
om de heethoofden die door liet
water niet bekoeld waren tot
kalmte te brengen. Twee de
monstranten liepen bloedende
hoofdwonden op, twintig wer
den gearresteerd.
Middelpunt van de ongeregeldheden
was ook nu weer de centrale middel
bare school waar woensdag twee ne
gerleerlingen hun intrede zouden
doen. Een stoet van ongeveer duizend
demonstranten trok daarheen op, na
een massa-bijeenkomst voor het gou
verneurshuis, waar onder meer gou
verneur Faubus het woord voerde.
Faubus weer in actie
Hij verklaarde, dat de rassenintegra
tie aan Little Rock opgedrongen
werd, maai- hield rle mensen voor,
dat slechts in uiterste instantie van
geweld gebruik gemaakt mocht wor
den. De aanwezigen trokken echter
met vlaggen voorop en onder muziek
van een radiowagen naar de centrale
middelbare school, waar zij werden
opgewacht door een sterke politie
macht en spuiten van de brandweer.
Na twee bespuitingen, een aantal ra
ke klappen en arrestaties begon de
menigte zich te verspreiden.
Dit alles speelde zich af voordat de
schooldeuren om 1 uur in de middag
opengingen. De twee negerleerlingen
tegen wie de actie gericht was, kon
den toen ongemerkt naar binnenko
men met hun blanke medescholieren,
die zich eerst moesten Identificeren
bij de politie.
Op de tweede middelbare school
van Little Rock waar woensdag
rassenintegratie op beperkte
schaal werd ingevoerd, die van de
De strijd tussen blank en gekleurd
gaat in Little Rock met onverminder
de bitterheid voort. Aan de middelba
re scholen zijn voor het nieuwe cur
susjaar zes negerstudenten ingeschre
ven en dat was voor een grote groep
ontwikkelde blanke jongeren de aan
leiding om voor een school een felle
rel tegen de integratie te beginnen.
deftige stadswijk Hall, verliep al
les rustig. Drie negermeisjes voeg
den zich hier zonder enig incident
bij de andere leerlingen, toen de
school om half tien in de morgen
begon. Ook hier was een sterke
politiemacht opgesteld, die echter
snel naar de centrale middelbare
school geroepen werd, toen de on
geregeldheden daar begonnen.
Drie ton voor
herstel nogal
veel geacht
VVWWWWVAWVWWWW-V
SINDS JAAR EN DAG wordt de
Vlissingse boulevard „gesierd" door
een ogenschijnlijk zeer stoere, maar
bij nadere beschouwing zeer aftand
se „wachter": de gevangentoren, on
der de Vlissingers beter bekend als
de „bomvrije toren" Een kleine
enquête, die we gisteren hielden, be
wees, dat de meeste Vlissingers
en ook de toeristen een bijzonder
laatdunkend oordeel hebben over dit
brokje oud-Vlissingen in zijn huidige
vorm: „Een foei lelijke sta-in-de-
weg, zowel voor het verkeer, als voor
het uitzicht", zegt men. In de Vlis
singse raadsvergadering, die vrijdag
middag wordt gehouden, wordt deze
„sta-in-de-weg", onderwerp van ge
sprek, want B. en W. vragen een
krediet van bijna 300.000 gulden voor
restauratie.
Architect: Voelt niemand iets
voor „Delta-stomp"?
De heer G. N. van der Gugten te
Vlissingen, architect, gaf ons deze
mening over de gevangentoren:
„Met de historische motieven,
die pleiten voor het behoud van de
toren ben ik onvoldoende bekend; ik
heb daar dus zeker geen oordeel over.
Op zichzelf beschouw ik de toren ook
niet als een architectonisch
object dat tot elke prijs behouden
moet blijven. De boulevard als geheel
heeft echter behoefte aan elementen
van groter schaal dan de bestaande
bebouwing over het algemeen ople
vert.
De zo uniek gelegen Vlissingse boule
vard is niet „gewoon een straat" en
verdient een bebouwing van groter
allure dan we zo dagelijks „aan de
straat" aantreffen. 11? kan mij voor
stellen dat de toren in een plan van
wijder strekking voor dit gedeelte
van de boulevard een aantrekkelijk
element zou kunnen vormen. Wat het
verkeer betreft: de boulevard is niet
primair een verkeersweg. We gaan
naar do boulevard om to genieten
van de ontmoeting van land en zee
(en nog meer) en dat eventueel ge
motoriseerd.
Indien de toren een monument is
waarvan de geschiedkundige en
kunstzinnige waarde niet boven
elke twijfel verheven is lijkt de
keuze tussen afbraak en conser
vering zonder meer nauwelijks
mogelijk. Belangrijker lijkt me
nog de vraag of het mogelijk is te
komen tot een wat zinvoller aan
leg en aankleding van dit boule
vardgedeelte met of zonder toren.
Van de factoren welke in deze toren
kwestie een rol spelen bij de betrok
ken instanties ben ik niet op de hoog
te. Ik heb de toren tot dusver uitslui
tend op de zondagmiddagwandeling
ontmoet en alleen daarop mijn com
mentaar gebaseerd. Tot slot nog dit:
is er voor deze voormalige gevange
toren geen aantrekkelijker bestem
ming te vinden? Hij is wat somber
voor souvenirkiosk en wat kort voor
Euromastje. Voelt niemand iets voor
een „Deltastomp".?,
Het rijk wil niet minder dan 90 pro
cent van de kosten voor zijn rekening
nemen Indien de raad het voor
stel van B. en W. aanvaardt, ziet het
er naar uit, dat binnen afzienbare
tijd het uiterlijke van deze „aange
schoten wachter" aanzienlijk ver
fraaid zal worden.
Overigens ligt de vraag voor de hand:
Is het verantwoord bijna drie ton be
schikbaar te stellen voor dit lelijke
bouwwerk, dat door restauratie on
getwijfeld fraaier zal worden, maar
dat toch altijd een hinderlijke sta-in-
de-weg zal blijven?" We heb
ben die vraag aan vele Vlissingers
voorgelegd en in vele gevallen liet
men een pertinent „neen" horen. Dat
zei bijvoorbeeld de heer A. Kerkhof,
voorzitter der personeelsvereniging
van de N.V. Koninklijke Maatschap
pij „De Schelde".
Voor stadhuis
„Als het nu nog voor een fraai
historisch gebouw als de Sint-Jacobs-
toren was, zou ik het begrijpelijk
vinden, maar drie ton besteden aan
zo'n obstakel moet een misverstand
zijn zo betoogde deze voorzit
ter en hij voegde er aan toe „Ik
zou liever zien, dat deze reusachtige
som gereserveerd kon worden voor
het nieuwe stadhuis, dat dringender
nodig is dan een herstelde bomvrije"
Vrijwel dezelfde mening is de heer
J. A. Smits, die een hotel-restau
rant aan de boulevard exploiteert,
toegedaan. „Nog nooit heb ik
iemand van mijn gasten horen
zeggen: die gevangentoren is ka
rakteristiek voor het beeld van
Vlissingen", vertelt hij, „integen
deel, iedereen en vooral de
automobilisten vinden het een
afschuwelijke sta-in-de-weg". Con
clusie van de heer Smits: het geld
zou beter gebruikt kunnen worden
voor verbetering van de boule
vard.
Geschrokken huisvrouw
„Ik schrok van het ontstellend hoge
bedrag, dat nodig is voor deze res
tauratie"» zei mevrouw A. Eland
|llllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
Geen verplaatsing
f De bomvrije toren is een sta- H
f in-de-weg... Dat is bijna steeds
één van de eerste opmerkingen
als men een Vlissinger vraagt
naar dit „sieraad" van de bou-
ff levard. De vraag rijst dan ook:
H is verplaatsing van de toren
naar de landzijde van de bou-
levard niet mogelijk?
„Neen", zegt de heer N. Pries- m
ter, behalve secretaris van de
plaatselijke V.V.V. ook direc-
teur van een aannemersbedrijf, ff
„want afbraak en vervolgens
ff opbouw wordt onbetaalbaar".
„Neen", zegt ook de heer J.
Moll, directeur van gemeente- ff
H werken, „want het rijk verleent ff
bij verplaatsing geen cent sub-
sidie...". Restauratie van de
„bomvrije" is dus alleen moge-
lijk op dit verkeerstechnische ff
moeilijke punt.
llllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIilinilllUllllllllllin
Zeilstra, secretaresse van de afdeling
Vlissingen van de Nederlandse Ver
eniging van Huisvrouwen, toen we
ook om een vrouwelijke mening vroe
gen. „Hoewel ik zeer op historische
bezittingen gesteld ben", zegt deze
Vlissingse huisvrouw, wier huis zeer
antiek en zeer smaakvol is gemeubi
leerd, „kan ik toch de kunst-histori
sche waarde van dit lelijke bouwwerk
niet inzien". En ook zij liet het woord
vallen, dat bijna iedereen weer in de
mond nam: een lastige sta-in-de-weg.
„Het is echt geen oud gebouw, dat
je als Vlissinger met trots aan je
gasten uit andere plaatsen laat zien"
vindt ze, „en ik kan me ook moeilijk
voorstellen, dat dit plompe gebouw
ooit een bezienswaardigheid, zoals
bijvoorbeeld het Beeldenhuis of de
Sint-Jacobstoren zal worden".
Een heel andere mening heeft de
(Zie slot pag. 3 kol. 2)
H hoopt de beroemde I
fimregisseur Alfred J. Hitch-
ff cock, de specialist in thrillers,
ff wiens geraffineerde bekwaam- ff
heid in de plaats trad van ar-
tistieke beleving en die, na in ff
H 1955 reeds in ons land te heb- ff
ff ben vertoefd in januari j.l. voor
ff de Nederlandse televisie op-
trad, te Los Angeles zijn 60ste
H verjaardag te gedenken.
M hoopt de bekende Neder- ff
H landse romanschrijfster Jo van
ff Ammers-Küller, wier speciale ff
belangstelling uitging naar de ff
emancipatie van de vrouw te
H Den Haag haar 75ste verjaar-
ff -Jag te gedenken.
IlllÉlllllllllllllllllllllllllllllllffl
Het weer in Europa
Volgens de weerrapporten van gister
avond 7 uur:
Den Helder zwaar bewolkt 18 gr.
Ypenburg, licht bewolkt 20 gr.
Vlissingen, licht bewolkt 21 gr.
Eelde, licht bewolkt 22 gr.
De Bilt, geheel bewolkt 20 gr.
Twente, zwaar bewolkt 22 gr.
Eindhoven, zwaar bewolkt 22 gr.
Zuid-Limburg, licht bewolkt 22 gr.
Helsinki, onbewolkt 23 gr.
Stockholm, onbewolkt 25 gr.
Oslo, regen 23 gr.
Kopenhagen, licht bewolkt 22 gr.
Aberdeen, geheel bewolkt 18 gr.
Londen, regen 24 gr.
Amsterdam, zwaar bewolkt 20 gr.
Brussel, licht bewolkt 23 gr.
Luxemburg, onbewolkt 21 gr.
Parijs, zwaar bewolkt 25 gr.
Bordeaux, zwaar bewolkt 24 gr.
Grenoble, licht bewolkt 24 gr.
Nice, onbewolkt 26 gr.
Berlijn, half bewolkt 26 gr.
Frankfort, licht bewolk' 26 gr.
München, geheel bewolkt 16 gr.
Zürich, zwaar bewolkt 21 gr.
Genève, half bewolkt 23 gr.
Locarno, onbewolkt 28 gr.
Wenen, regenbui 23 gr.
Innsbruck, regen 16 gr.
Belgrado, zwaar bewolkt 30 gr.
Athene, licht bewolkt 32 gr
Rome, onbewolkt 29 gr.
Ajaccio, half bewolkt 26 gr.
Madrid, licht bewolkt 29 gr.
Lissabon, Licht bewolkt 26 gr.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
WISSELVALLIG
Half tot zwaar bewolkt met plaatse
lijk enige regen en dezelfde tempera
turen of iets hogere. Zwakke tot ma
tige wind tassen zuid en oost.
ERWACHTING VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN.
(Van onze weerkundige
medewerker).
Een kleine storing die vandaag ten
zuiden van ons land naar het oosten
trekt, kan tijdelijk nog wat regen
brengen, gevolgd door wat beter
strandweer en opklaringen. Matige
wind tussen zuid en zuidoost. Tem
peratuur in de middag: ruim 20 gra
den C. Temperatuur zeewater: 19
graden C.
Vooruitzichten: iets warmer en zon
niger strandweer waarschijnlijk.
ZON EN MAAN
14 augustus
Zón op 5.20 onder 20.08
Maan op 16.54 onder 0.55
