Hollywood zou Amerika's prestige
in het buitenland schade doen
Veeklefs
PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer
brDuii
Mi BIMkHJK
Waar zijn onze schepen?
IjiHnIwill
Het moeilijke offer
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1959
HEEFT DE FILM SCHULD
Elke avond staren een paar mil
joen mensenogen in nagenoeg
alle delen van de wereld gespan
nen naar een filmdoek, waarop
een meisje tussen de wolken
krabbers van New York zich
een man verovert of een zware
strijd woedt tussen sheriffs eu
bandieten of gangsters, die
elkaar op weinig elegante wijze
te lijf gaan.
Misschien zien ze ook een film
over het gelukkige leven van
een miljonair, over het gevaar
lijke bestaan van een bandiet of
over het treurige optreden van
een jeugdbende in Amerika.
Daarbij kan bij de toeschou
wer de indruk worden gewekt
dat hij ziet hoe de Amerikaan
spreekt, handelt, leeft, welke
problemen men in Amerika
heeft en hoe men ze oplost.
Sinds enige tijd is er een discussie
gaande tussen vooraanstaande Ame
rikanen over de vraag of Hollywood
het buitenland geen verkeerde indruk
geeft van de Verenigde Staten, zo
schrijft Norbert Mühlen van het
Zwitserse blad „Die Weltwochc".
Anti-Amerikaanse demonstraties in
Syrië, Venezuela en Rome hebben in
dertijd Washington wakker geschud.
Wie zal zeggen hoevelen van de de
monstranten de avond te voren mis
schien hun zakgeld aan de bioscoop
hadden besteed om een Amerikaanse
film te zien?
Mr. Edward Bernays uit New York,
die de uitvinder van het begrip „pu
blic relations" moet zijn en zijn echt
genote, een nicht van Sigmund Freud,
hebben Amerikaanse diplomaten in
het buitenland naar hun mening over
deze kwestie gevraagd. De meeste -1-
diplomntieke antwoorden waren
„off the record" en mochten niet
worden gepubliceerd.
De Amerikaanse gezant in Ierland
echter verklaarde liet beeld, dat
men in Ierland van het Ameri
kaanse leven heeft gevormd, bij
zonder pijnlijk te vinden voor zijn
landgenoten. Deze en andere
Amerikaanse diplomaten protes
teerden er tegen, dat Hollywood
het leven in Amerika van zijn
donkerste kant laat zien.
De filmproducent Sam Spiegel (Brug
over de Kwai) vertelde nog niet zo
lang geleden in een televisie-inter
view heel eerlijk: „Hollywood is zich
zijn verantwoordelijkheid niet bewust.
We leven daar in een ivoren toren, of
beter misschien in een ivoren „goot"
en we vragen ons nimmer af welke
indruk onze films op het buitenland
maken".
Natuurlijk schuilt het gevaar voor
namelijk in de kitsch. Uitzonderingen
vormen de rolprenten, die getuigen
van een eerlijke zelfkritiek zonder
zwartgalligheid. Verscheidene diplo
maten gaven dan ook als hun me
ning, dat deze laatste Hollywood-pro-
dukten wezenlijk bijdragen tot het
verspreiden van een zuiver begrip
van het Amerikaanse leven.
Volgens berichten uit Italië, Israël
en een aantal andere landen zou het
publiek zeer geïmponeerd zijn door
de wijze, waarop Amerikanen eigen
zwakheden en zonden aan de kaak
stellen. Voorbeelden van dat soort
films zijn „On the waterfront",
„Blackboard jungle" en „Face in the
crowd".
Sir Winston Churchill
Maar wanneer deze berichten
kloppen zouden verbazend veel
bioscoopbezoekers in die landen
over evenveel inzicht beschikken
als sir Winston Churchill, die eni
ge jaren geleden opmerkte; „Alle
kritiek op Amerika is tijdverspil
ling, omdat de Amerikanen zich
zelf veel beter en intensiever be
kritiseren dan wij ooit zouden
kunnen".
Of een dergelijk begrip echter
verwacht mag worden van de
doorsnee bioscoopganger in Libië
of Argentinië is de vraag. Uit bei
de landen werd gemeld: „Het con
tact met de levende Amerikaanse
werkelijkheid in het geval Li
bië door de daar gestationeerde
Amerikaanse luchtmacht-onderde
len en in Argentinië door studie
zaken of vakantiereizen naar
Noord-Amerika verandert bij
na altijd het beeld, dat men daar
vóór door contact met Holly woods
getuigenissen van de Verenigde
Staten gekregen had.
De bron van dit internationale mis
verstand schuilt ook voor een groot
deel in de films, die één enkele kant
van het leven op ironische wijze be
kritiseren. Deze kritiek wordt in het
buitenland vaak niet als zodanig on
derkend; velen menen te doen te heb
ben met fotografisch vastgestelde
feiten. „Bom Yesterday" en „Bus
Stop" zijn daar voorbeelden van.
In de meeste landen achter het IJze
ren Gordijn krijgt men weinig of
geen gelegenheid Hollywoods vrijheid
van denken te leren waarderen.
Enige jaren geleden werd in Oost-
Berfijn een oude Amerikaanse
film gedraaid naar een oude ro
man van John Steinbeck uit diens
reeds langvergeten Unksradicale
periode.
De film speelt in een agrarisch
noodgebied tijdens de economische
crisis in het begin der dertiger ja
ren. Men verwachtte dat de film
als wapen In de propaganda tegen
Amerika en het Westen goede
diensten zou bewijzen, maar het
tegendeel was waar. Het viel de
bezoekers op dat de Amerikaanse
werklozen op leren schoenen met
hele zolen lopen en in eigen zij
het bouwvallige auto's rijden...
Men zal zeer vele films van verschil
lend genre moeten bestuderen wil
men een beeld krijgen van de zo ge
varieerde Amerikaanse maatschappij.
Daar Hollywood geen van staatswege
gesubsidieerde en gecensureerde pro
paganda strofen de wereld Instuurt,
maar én het goede én het slechte
feiten en fantasie naast elkaar het
publiek voorzet, hangt de uitwerking
van de film op het buitenland niet al
leen van do uitvoering en de inbond
af, maar even goed van de smaak,
het vooroordeel en de ideeën van de
toeschouwer.
OMMINKCRK
OR AN Jf FONTEIN. v
ALMEE 6 Rottonl.
ALMKEAK S ta L. Ml
ALFHACCA 6 Won
U UAflo
ANOUK O V. ft'dam rt. Erom
ATTIS a to AUKC nyos.
ARENOSDIJK 7 to BrodlOII
CALAMARES 8 to Rattard.un
CALTEX ARNHEM p»c. R
ol Hadd, n. RMUnur»
CALTEK EINDHOVEN 7 to Sltfi
CELEBES E lo Eoorobajo
CLEODORA 6 to Singapore
LANOKOEAS pat>. 1
LAURENSKERK E V. P
LOENERKERK 6
RIDDERKERK C
RIJNDAM 6 V.
Oalwoy.
SCHELPWIJK v.
Ourogao.
SCHIE E v. Pirae
SI8AJAK 7 v. M
MOORDRECHT
(Advertentie)
In vacantietijd
ook van Uw
scheerzorgen bevrijd
Vergeet in Uwvacantietijd het zeep- j
en kwastgedoe. Of vervang Uw
oude droogscheerapparaat door
een nieuwe Braun,
Dan wordt Uw vacantie - en voort
aan Uw dagelijkse scheerbeurt -
een genoegen.
Overtuigender dan iedere bewe
ring: de vergelijkende scheer-
proef.
KAMPIRDIJK 6 t
AMSTERDAM S
HOOG EN LAAG
WATER
9 augustus
nap
-r nap
nap
nap
uur
meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissingen
4.51
2.33
17.07 2.10
11.11 1.87
23.52 2.10
Terneuzen
5.20
2.49
17.39 2.26
11.38 2.03
Hansweert
5.57
2.61
18.06 2.35
0.10 2.48
12.11 2.17
Zierikzee
6.07
1.65
18.18 1.48
11.38 1.33
Wemeldinge
6.33
1.89
18.49 1.70
0.00 2.00
12.13 1.55
10 augustus
nap
nap
nap
nap
uur
meter
uur meter
uur meter
uur meter
Vlissingen
5.34
2.22
17.52 1.97
11.55 1.81
Terneuzen
6.03
2.38
18.22 2.14
0.18 2.26
12.22 1.97
Hansweert
6.37
2.52
18.50 2.24
0.50 2.40
12.55 2.11
Zierikzee
6.45
1.60
19.00 1.42
0.09 1.72
12.21 1.29
Wemeldinge
7,12
1,82
19.30 1.64
0.42 1.97
12.48 1.52
Type Combi
met tondeuse
In luxe piastic
•tul t 59.75.
Type Special in cartonnen doos f. 44.75.
Nieuw type Standard in cartonnen
doos t 37.50
1244. „Huitzilopochtli" sta
melde de Caripa en wierp
het beeldje vol afschuw van
zich af, als ware het opeens
gloeiend heet geworden. Pi
loot Storm had verbaasd
toegekeken en bukte zich
nu snel om het béeldjc weer
op te rapen. „Ben je gek,
Ucayba", riep bij uit.
„Spring een beetje voor
zichtiger om met tookom-
stige museumstukken.
Waarom zou jé het ook
weggooien? Ik vind het een
fraai beeldje en ik neem
het mee". Arend richtte
zich op en vergeleek het
kleine kunstwerk in zijn
hand met het grote afgodsboeld van Huitzil
opochtli. „Ongelooflijk", mompelde hij. Beide
beelden waren tot in de kleinste onderdelen
aan elkaar gelijk. „De oude Inca's hadden
verdraaid knappe beeldhouwers in die lang
vervlogen eeuwen. Fantastisch en nog zo gaaf.
Alleen...... or gaat een onmiskenbare invloed
van deze dingen uit. Iets beklemmends
~Öi)n en oeet
„Onsterfelyken"
van Contact
In de reeks „De onsterfelijken" van
de Uitgeverij Contact te Amsterdam
verscheen een derde druk van het
nog altijd imposante boek „De drie
musketiers" van Dumas. Het werd
uitstekend vertaald door C. J. Kelk,
die bovendien het boek van een boei
ende inleiding voorzag.
In dezelfde reeks verscheen ook een
herdruk van Guy de Maupassant
„Verhalen", vertaald en Ingeleid door
Adriaan Morrien. Deze beide boeken
zijn goed van uitvoering en laag in
prijs: van harte aanbevolen.
Uitgeverij Contact gaf in de reeks
„De Contactboekerij" een vertaling
uit van Conan Doyle's „The lost
world". Een voorbeeld van een goed
avonturenverhaal van voor de eerste
wereldoorlog.
Advertentie
BIN NENVERINGBED
SCHUIMRUBBERBED
FEUILLETON
DOOK
DAVID HOWARTH
„Hm", grinnikte hij, „als de kolonel
me zo zag, zou de brave man onge
twijfeld met verkeerd opgestreken
snor en een hoog6t ernstig gezicht,
vragen:
Maar mijn waarde majoor, wat heeft
U d4ir? Een kruiwagen en een la
ding vaten?" En ik zou dan even
ernstig antwoorden„Ja, kolonel, die
heb ik inderdaad zoëven wegge
haald. Ze zijn eigendom van de Oos
tenrijkse regering."
„Werkelijk Heel interessant
maar vindt het wel verstandig...
een goed voorbeeld? AproposU
zou wel een paar manschappen kun
nen krijgen om U te helpendie
hebben van zulke dingen verstand,
ziet U..,..."
Eensklaps bestierf Julian's glimlach
hem op de lippen. Inderdaad kwamen
drie soldaten de heuvel op. Hij kon
ze niet ontwijken, tenzij hij de kar
In de steek het en wegrende. Maar
wat voerden die mensen hier op dit
uur van nacht uit? Hadden de
Flus sen soms geklaagd? Ging 't om
de Amerikaan? Kwam het drietal op
gerucht van de omgehakte bomen
af? Nu is het gebeurd, dacht Julian,
terwijl hij werktuigelijk dn kar
bleef' voortduwen, niet wetend wat
te. zeggen, maar stap voor stap na
derbij komend-
De mannen een korporaal en twee
soldaten waren ongewapend en
hij geloofde niet dat hij hen ooit te
voren had gezien. Zeker militaire po
litie. Hij bracht de kar met moeite
tot staan en bereidde zich voor op
de eerste vraag.
„Kerk, dat Kerk?", vroeg één hun
ner in gebroken Duits, naar do top
van de heuvel wijzend.
Plotseling geweldig opgelucht ant
woordde Julian snel: „Ja, ja, loopt
U maar recht door, dan ziet 1' de
trappen naar de kerk. U is wel wat
laat voor de nachtmis. Ik heb al
zingen gehoord toen 11c voorbij
kwam, maar als U zich een beetje
haastToen ziende dat de man
hem niet begreep, liet hij erop vol
gen: „Ja, ja, kerk" en knikte veel
betekenend, met de hand naar boven
wijzend.
„Danke schön", zei de man en daarop
tot de anderen: „Ja '1. is in orde.
Recht voor ons."
„Bitte schön", antwoordde Julian,
terwijl hij de kar weer in beweging
bracht-, „Bitte schön und glücklïche
Weinachten."
„Van 't zelfde, ouwe jongen", klonk
het joviaal.
Julian voelde dat ze hem nastaarden
en hoorde een van hen zeggen: „Wel
allewat zou die ouwe jongen
daarmee uitvoeren?"
Hij wachtte niet op het antwoord
gesteld dat er een was maar liet
de onhandelbare kar zijn gang gaan,
zodat het gerommel van de vaten
weer elk ander geluid overstemde.
„Dat is mis", dacht hij; „nu hebben
ze me te pakken, tenzij ze ongeloof
lijk dom zijn." Och, ze moesten na
tuurlijk letten of er om en bij de
grens ook vreemde dingen gebeurden
on zouden zeker over hom rapport
uitbrengen. Zodra ze op do top van
do heuvel kwamen, zouden ze de ove
rige, vaten zien cn constateren dat
hij er enige had meegenomen
zonder iemand's toestemming midden
in de nacht. Zouden ze werkelijk
niet begrijpen dat, er iets aan de
honld was? Wat kon je om midder
nacht anders mot. lege vaten uitvoe
ren dan ermee over de rivier zien
te drijven Hij was bang, dat ze hem
zo gauw mogelijk achterna zouden
komen. In dat geval zouden ze hem
al op honderden meters afstands ho
ren en dus gemakkelijk kunnen vol
gen. Als ze dan de laan Insloegen,
zouden ze natuurlijk ontdekken, dat
hun vermoedens juist waren ge
weest. Zodra hij de bocht bij het
hek van 't kasteel had bereikt, duw
de hij de kar opzij van de weg en
snelde haastig alleen verder. Het
vraagstuk begon in zijn idee mon
sterachtige vormen aan te nemen en
groeide hem boven 't hoofd. Alle te
kenen wezen, naar hij meende, op 'n
noodlottige, eerst niet voorziene af
loop, maar in elk geval stond een
ding als een paal boven water; zijn
prettige, zorgeloze dagen in de hos
sen benoorden eens en voor al tot het
verleden!
Anton, die met Liescl en de Graaf
bezig was een boom op te laden,
riep bij zijn nadering verschrikt:
„Wat is er gebeurd, Julian?"
„Ik heb pech gehad", luidde het ant
woord. „Toen ik de vaten de heuvel
afduwde, liep ik drie militairen te
gen het lijf."
„Drie militairen? Wat deden ze?
Waren hot Engelsen?"
„Ja. Engelse militairen. O, ze deden
niets, maar ze moeten zich wel heb
ben afgevraagd wat ik uitevoerdo. Ze
gingen, geloof ik, wat laat naar de
kerk, maar als ze ontdekken waar
ik de vaten vandaan heb gehaald,
komen ze me misschien achterna."
„Je bedoelt, dat ze niet wisten wie
je was."
„Neen, ze hielden me voor een Oos
tenrijker".
„Wat heb je met de vaten gedaan?"
„Op het kruispunt achtergelaten, op
dat ze niet zouden horen, dat ik
hierheen ging."
„Maar zeg eens Julian", vroeg Lie
sel, „wat zouden ze kunnen doen als
ze inderdaad hier komen? Ze zullen
toch niet beletten, dat Christian do
rivier oversteekt?"
„Ik weet hot niet, Liesel. Neen, ik
zie geen enkele reden waarom ze dat
zouden beletten, maar......
„Laat ze dan gerust komen", viel de
Graaf hem in de rede. „Ik kan me
begrijpen, dat de Russen onze poging
niet bijzonder op prijs zouden stel
len en dat de Oostenrijkse regering
niet akkoord zou gaan met het weg
nemen van de vaten, maar we doen
toch niets in strijd met cje Engelse
wetten?"
„Neen, dat geloof ik ook niet", gaf
Julian toe. „Maar toch
„Jawel, ik begrijp het al", riep de
Graaf snel. heeft liever niet, dat
het Engelse commando van uw ver
blijf hier afweet. Wringt daar soms
do schoen?"
Julian, wat ontsteld over liet feit,
dat de Graaf hem had doorzien, aar
zelde even met het antwoord. Was
die vrees van hem inderdaad zijn
enige motief? tel eons, dat. dio man
nen de Britse brugwacht waar
schuwden en de dienstdoende offi
cier op zijn verzoek een peloton
manschappen ter beschikking stelde!
Zou dat de beste manier zijn, om
Christian in veiligheid te brengen?
In dat geval zouden de Russen alle
reden hebben om te protestoren oti
zou hij zelf ten slotte in do grootste
moeilijkheden raken. Jawel, maar
was hij nu niet ongelooflijk zelf
zuchtig en had hij niet dadelijk...?
Juist toen hij wilde antwoorden,
klonken er voetstappen in de laan
en vroeg een stem in 't Engels:
„Zeg eens, wat gebeurt er hier?"
Anton, Liesel en de Graaf keken Ju
lian aan, blijkbaar verwachtend dat
hij iets zou zeggen, in het Engels
of in 't Duits? Dit is liet einde, dacht
hij. Vooruit dan maar!
„Kom maar hier, korporaal", zei hij.
„Ik zal U alles vertellen."
De korporaal en de twee anderen
kwamen dichterbij, zodat hij hen
juist door do bomen kon zien.
„Wie van U sprak daar?" vroeg de
korporaal.
„Ik", hernam Julian, „Maak U niet
ongerust. Ik ben majoor Winter"
hij noemde zijn regiment. „Hier is
mijn identiteitsbewijs."
Ze antwoordden niet dadelijk, maar
hij hoorde hen samen fluisteren.
Toen zei de korporaal: „Wijt U het
alsjeblief hier brengen?"
„Uitstekend", zei Julian, alleen naar
voren tredend.
„Houd een oogje op de anderen", be
val de korporaal zijn mannen. „Wie
zei U dat TJ was, meneer?"
„Majoor Winter; hier is mijn pas-
Ëoovt."
ie korporaal zag het oplettend na
on zei toen deels verontschuldigend,
deels nog achterdochtig: „Had U
Met voor een officier gehouden, ma
toor,"
„Dat neem ik U niet kwalijk."
„En wie zijn do anderen, majoor?"
„De Graaf von Riegersmark, Anton
Berner en zijn dochter."
(Wordt vervolgd)
