Franse strijdkrachten beginnen
grote operatie in Algerije
KLANKBORD
Jazzmuziek in een kerkdienst
MINIATUUR BL
MINISTER KORTHALS NIET
NAAR BENELUXCONFERENTIE
K.N.A.C. TEGEN AUTO'S MET
SNELHEIDSBEGRENZER
ZATERDAG 25 JULI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
99
Het Wereldgebeuren
Tegen rebellen in
bergen van Kabylië
Met liet oprukken van twintig
duizend man Franse troepen in
het ten oosten van Algiers ge
legen berggebied van Kabylië is
de grootste militaire operatie
van de thans viereneenhalf jaar
oude Algerijnse opstand begon
nen. De aanvallende Franse
troepen staan onder persoonlij
ke leiding van de bevelhebber
van het Franse leger in Algerije,
generaal Challe.
Het doelwit van de aanval
wordt gevormd door vijf- tot
zesduizend opstandelingen, die
zich bevinden in schuilplaatsen
in het dicht beboste Akfadoe-
Collecte voor geestelijk
gehandicapte kmd
Door de Federatie Nazorg; b.l.o.,
waarin samenwerken de R.-K. Ver
eniging Cupertino, de Nederlandse
Vereniging Nazorg B.O., het Prot.
Clir. Nazorgverband en de drie
Ouderverenigingen t.w.: R.-K, Ver
eniging „Voor liet Zorgenkind", de
Prot, Chr. Vereniging „Philadelphia"
en de Vereniging „Helpt Elkander"
zal een landelijke collecte worden ge
organiseerd van 27 juli tot en met
1 augustus.
Deze collecte wordt gehouden ten be
hoeve van het geestelijk-gehandicapte
kind. Het is de eerste maal dat voor
dit doel in Nederland landelijk en in
samenwerking tussen verschillende
levensbeschouwelijke richtingen op
het Nederlandse volk een beroep
wordt gedaan. De overheid subsi
dieert weliswaar voor 80 procent de
noodzakelijke uitgaven, maar er moet
toch nog altijd 20 procent uit parti
culiere bijdragen komen.
Westduitsers betalen
54 miljoen aan Noren
West-Duitsland zal zestig miljoen
mark (ongeveer 54 miljoen gulden)
schadevergoeding betalen aan Noor
se slachtoffers van de onderdruk
king door het Nazi-regime. Na lange
onderhandelingen is vrijdag in Bonn
een overeenkomst hieromtrent ge
sloten.
Thor met filmcamera
uit zee opgevist
Van de Amerikaanse basis Cape Ca
naveral is vrijdag een ballistisch pro
jectiel voor middelgrote afstand van
het type Thor gelanceerd. De neus-
kegel. die was voorzien van een
filmcamera, is later uit zee opge
haald na 2700 km. te hebben afge
legd.
gebergte, waar zich toppeu van
vijftienhonderd meter bevinden.
De aanval is uit drie richtingen inge
zet. Er is reeds contact met benden
opstandelingen tot stand gebracht,
doch er zijn nog geen gevechten op
grote schaal geleverd.
Woensdag j.l. zijn duizend man
Franse valschermtroepen boven het
Akfadoe-gebergte neergelaten, die
meteen operaties zijn aangevangen.
De Franse vloot heeft mariniers en
commandotroepen van het Vreemde
lingenlegioen tussen Bougie, in het
departement Constantine en Port
Gueydon aan wal gezet.
Troepen, die in het Hodnagebergte
twaalf dagen hebben gevochten
(waarbij aan Franse zijde 46 solda
ten vielen, terwijl de rebellen 304
man verloren) rukken thans in lange
colonnes op naar het nieuwe strijdto
neel.
Via het zeer moeilijk toegankelij
ke Hodnagebergte hebben de op
standelingen geruime tijd uit het
Auresgebergte afkomstige man
schappen en voorraden naar Ka
bylië overgebracht.
Het berggebied van Kabylië was,
sinds het uitbreken van de Algerijn
se opstand, in november 1954, het
voornaamste wervingsgebied van de
opstandelingen. Het wordt bewoond
door een 900.000 Algerijnen en ne
genduizend Fransen.
99'
Bij Cuyk is donderdag een miniatuur-
Blériot-race gehouden. De deelnemen-
de koppels moesten - - gedeeltelijk
I fietsend en gedeeltelijk zwemmend
j een vlag in Groesbeek ophalen en
deze naar de Maas brengen, waar
zwemmers klaar stonden om hel dun-
doekje over de rivier te brengen en
het vervolgens aan een oude toren
in Cuyk op te hijsen.
Foto: de start van de fietsende deel-
nemers in Cuyk.
NOTA OVER WATERWEGEN VAN BELGISCHE REGERING
Bezwaren tegen discussie
over Schelde-Rijnverbinding
Van Nederlandse zijde zullen aan de
Benelux-conferentie op 27 en 28 juli
op de „Hoge Veluwe" de minister
president, de ministers van buiten
landse zaken, financiën en landbouw,
alsmede de minister van economische
zaken deelnemen. Ook de staatsse
cretarissen van financiën en van P.
B.O. en bezitsvorming zullen deel uit
maken van de delegatie.
De minister van verkeer en wa
terstaat zal, zo is besloten, niet
aanwezig zijn. Ofschoon, naar minis
ter Luns dezer dagen ook nog aan
het A.N.P. verklaarde, de conferentie
in hoofdzaak over landbouwaangele-
genheden zal gaan. zullen waar
schijnlijk ook onderwerpen als de
waterwegen en de openbare aanbe
stedingen worden aangesneden. Inza
ke de waterwegen heeft de Belgische
regering in de afgelopen week een
officiële nota naar Den Haag gezon
den met de bedoeling de Schelde-Rijn
verbinding in nadere discussie te
brengen.
Uit het feit, dat de minister van
verkeer en waterstaat, Korthals,
niet aan de conferentie op de Ho
ge Veluwe zal deelnemen, wordt
te Den Haag afgeleid, dat de Ne
derlandse regering bepaald be
zwaar heeft tegen deze laatste
discussie. Dit bezwaar zou voort
vloeien uit de opvatting, dat de
Schelde-Rijn verbinding en het
kanaal Terneuzen-Gent een bila
terale aangelegenheid is, die
DIE BOB TOCH. Op Londen Airport
heeft de Amerikaanse T.V.-komiek,
die onderweg is naar Brussel voor
een partij golf met koning Boude-
wijn, met een heel slaperig gezicht
een blanco cheque getekend, die een
handtekeningenmaniak hem voor
hield. „Ik wil mijn vrienden eens la
ten lachen", had de knaap gezegd.
Aanvankelijk zette Hope zonder be
zwaar hij was erg slaperig zijn
handtekening, maar enkele minuten
later werd hij zenuwachtig en liet hij
zijn chauffeur jacht maken op de
man met de blanco cheque.
„Ze verzilveren die cheque toch niet
hoop ik", zei Hope, toen iemand
hem vroeg waarom hij zijn hele
bankrekening weggegeven had. „Ik
heb mijn bank-handtekening geluk
kig niet gebruikt", murmelde hij, ter
wijl zijn ogen over de fans dwaalden.
Zonder de man met de blanco cheque
is Hope tenslotte in het vliegtuig
naar Brussel gestapt.
Ontstellende overstromingen, veroor
zaakt door aanhoudende zware regen
val, hebben Oostenrijk geteisterd.
Deze foto toont een moeder met haar
zoontje bij haar vernielde woning te
St.-Leonhart am Forst.
De dood op de weg
Gistermiddag om vijf uur is de vier
jarige jongen R. Spiesens uit Loos
duinen in de Emmastraat te Den
Haag door de aanhangwagen van
een vrachtauto overreden. Hij is ter
plaatse overleden. De kleuter zat
achterop de fiets bij zijn 12-jarige
buurjongen, die in de Emmastraat
ter hoogte van het W.S.M.-kantoor
een stilstaande autobus wilde passe
ren. Tegelijkertijd werd hij voorbij
gereden door een vrachtauto met
aanhangwagen, en op dat ogenblik
kwam het fietsstuur in aanraking
met de bus. Tengevolge daarvan
kwam de kleuter te vallen.
moeilijk past in de multilaterale
sfeer van de Benelux.
Voorlopig neemt ook de Belgische
minister van verkeer niet aan de
de conferentie deel.
Uit. het zenden van de Belgische no
ta inzake de waterwegen kan wor
den afgeleid, dat de Belgische rege
ring enige aandrang oefent om de
Nederlandse minister van verkeer en
waterstaat aan de conferentie te
doen deelnemen. Hieraan wordt dus
geen gevolg gegeven.
Van Belgische zijde, zo bleek te Brus
sel, worden waterwegen en aanbe
stedingen beschouwd als vraagstuk
ken, die op het ogenblik de algehele
verwezenlijking van de economische
unie beletten. Het wordt te Den
Haag niet onwaarschijnlijk geacht,
dat de bevindingen van de speciale
Bgneluxcommissie van de S.E.R. in
zake de harmonisatie van de land
bouw in de drie landen en de aspec
ten, die de E.E.G. daartoe opent, me
de in de discussie betrokken zullen
worden.
Een agenda voor de besprekingen op
de Hoge Veluwe is nog niet bekend,
alleen een dagindeling. In bevoegde
kring neemt men aan, dat minister
Luns hierover zijn Belgische en Lu
xemburgse ambtgenoten te Brussel
zal raadplegen, waarna wellicht pas
maandagmorgen een definitieve vast
stelling van de agenda zal volgen.
In bevoegde kringen te Den Haag
werd te verstaan gegeven, dat de
landbomvmoeilijkheden in de Benelux
aan Nederlandse zijde als hoofdscho
tel van de conferentie worden be
schouwd. Gewezen werd op de ver
schillen van inzicht, die de harmoni
satie van de landbouw in de weg
staan. Een belangrijk punt daarvan is
de kwestie van de minimumprijzen
bij de invoer in België van Neder
landse tuinbouwprodukten.
In het contact met zijn ambtgenoten
zal minister Luns vandaag ook over
leg plegen over het al of niet bespre
ken van de Belgische nota.
Twaalf vrouwen in Dublin
gered door ijskast
H De 22-jarige Francis Kenny
heeft donderdagavond in een
koelfabriek in Dublin 12 vrou-
f§ wen het leven gered door ze
in een ijskast te stoppen. Hij
deed dit toen door een breuk
§f in een leiding ammoniakgas de
ruimte binnendrong waar zij
aan het werk waren.
ff Nadat hij de deur van de ijs-
f§ kast goed had gesloten, bond
H hij een natte doek voor zijn i|
mond en slaagde hij erin door
de met gas gevulde ruimten
H de fabriek te verlaten en II
alarm te slaan. De vrouwen
zijn later door brandweerlie-
H den uit hun benarde schuil-
H plaats gered. 63 arbeiders die rr
minder fortuinlijk waren,
moesten naar een ziekenhuis
worden overgebracht.
iliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Directeur grootboek schrijft
huiseigenaren
De tekst van de mededeling, die de
directeur van het grootboek dezer da
gen zal zenden aan de bij het groot
boek ingeschreven huiseigenaren,
luidt als volgt:
„Het is mij gebleken, dat onzeker
heid bestaat met betrekking tot de
verplichting tot storting van gelden
in het grootboek voor woningver
betering. In verband daarmede
breng ik onder uw aandacht, dat,
zolang terzake van het grootboek
geen nadere voorziening bij de wet
is getroffen, de verplichting tot
storting van gelden, verschuldigd
over het van 1 augustus 1958 tot
31 juli 1959 lopende stortingsjaar
uiteraard van kracht blijft.
De in uw bezit zijnde beschikking
vermeldt het over genoemd stor
tingsjaar verschuldigde bedrag, als
mede het nummer van de voor de
storting aangewezen postgiroreke
ning. Indien U één of meer gewij
zigde beschikkingen zijn toegezon
den. geldt de laatst gezonden be
schikking in plaats van eerdere be
schikkingen", aldus de brief van de
directeur van het grootboek.
Sturen zonder rijbewijs....
(Van onze Haagse redactie)
De fabrikant van de Goggomobil,
een Duitse auto van dwergformaat,
heeft dezer dagen het voornemen be
kendgemaakt om dit autootje thans
met een automatische snelheidsbe
grenzer, die ingesteld op maxi
mum 20 kilometer de wagen wij
van rijbewijs maakt, op de Neder
landse markt te brengen. Dit voorne
men wordt in verschillende kringen
in ons land met bezorgdheid gecon
stateerd. De K.N.A.C. zei te vrezen,
dat juist degenen, die keer op keer
gezakt zijn voor hun rijbewijs, van
deze auto's gebruik zullen maken en
het gevaar, dat deze „vertragings
auto's" op zich al voor het wegver
keer opleveren, nog zullen vergroten.
Een zeker even groot gevaar wor
den dergelijke trage voertuigen,
met het uiterlijk van een auto,
juist op de smallere, provinciale
wegen geacht, waar deze auto's
met zeer geringe maximumsnel
heid een belemmering vormen
voor het snelle verkeer. Op de
autowegen mogen deze voertuigen
niet verschijnen. Maar er is ook
zeer snel verkeer op andere hoofd
wegen...
Om het rijden in motorrijtuigen met
een snelheid van niet meer dan 20
km, zonder rijbewijs, mogelijk te ma
ken is geweest, tegemoet te komen
aan de belangen van de verschillende
huisbezorgers, zoals broodbakkers,
melk- en groentehandelaren.
Wanneer het gebruik van auto's met
een snelheidsbegrenzer grote afme
tingen zou aannemen, zal er zeker
naar gestreefd moeten worden, aldus
de K.N.A.C., dat de wet gewijzigd
wordt.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Discussies over de waarde
en het wezen van de jazz
In een niet onvermaarde provinciestad in ons land heeft men in een jeugd
dienst een jazzcombo laten optreden. Het gevolg was een afgeladen volle
kerk. Nagenoeg heel de jeugd van het stadje vulde de ruimten onder de
gothische gewelven. En dat deel van de jeugd dat gewoonlijk op zondag
avond in doelloosheid langs de straten heen en weer slentert, was op die
avond in de kerk. Zo iets was nog niet vertoond, jazzmuziek in de kerk
en nog wel het modernste van het moderne. Verder is er in die kerkdienst
gepreekt natuurlijk. Het was een woord direct op de man af. Er is ook
gezongen, de bekende psalmen en gezangen. Die kerkdienst heeft de
jeugd, die ze meemaakte, blijkbaar Iets gedaan. Nadien hebben de jon
geren er met elkaar over gepraat. Ook over de preek die ze hadden ge
hoord, hebben zij het met elkaar gehad, ja, daarover hebben ze vooral
gesproken.
Maar daarmee was het met die
jeugddienst niet afgelopen. Ook
jeugddiensten staan onder verant
woordelijkheid van de kerkeraad.
Dat er jeugddiensten werden gehou
den, was voor hen niets bijzonders.
Die werden al jarenlang gehouden.
Daarvoor had de kerkeraad een
jeugddienstcommissie ingesteld. Dat
deze commissie nu zulke ongehoorde
wegen ging dat zij een jazzcombo
toeliet in een jeugddienst! Op de
eerstvolgende kerkeraadsvergadering
is over die jeugddienst nog eens na
gepraat. Er waren broeders die er
achter stonden. Wanneer in psalm
150, zoveel instrumenten worden op
gesomd waarmee God kan worden
geloofd, waarom kan het dan niet
met de saxofoon en hoe de andere
instrumenten ook mogen heten die
bij de jazz worden gebruikt? Ande
ren zouden er niet vóór geweest zijn,
maar ze zaten met het feit dat die
jeugddienst toch wel een geslaagd
experiment was geweest. Niet alleen
de ongebruikelijke muziek, maar ook
de preek had de jongeren wat ge
daan.
Weer anderen waren en bleven
er tegen. Zulke muziek behoorde
niet in een kerkgebouw en zeker
niet in een kerkdienst ten gehore
worden gebracht. We kunnen
ons, ook zonder dat we er bij ge
weest zijn, wel voorstellen hoe het
gesprek in die kerkeraadsverga
dering geweest is.
Studie
Nu is dit niet de eerste keer dat
in een kerkdienst van jazzmuziek
gebruik is gemaakt. Ook in ons
land zijn er in dit opzicht een
paar experimenten geweest. In
Amerika zijn er kerken waar men
in dezen nog al ver gaat. Dit alles
heeft ds. G. C. Tromp bewogen
een studie te maken van de jazz
muziek en haar achtergronden en
de resultaten daarvan heeft hij
neergelegd in een viertal artikelen
in het weekblad „In de Waag
schaal".
De jeugd is over het algemeen zeer
onder de bekoring van de jazzmu
ziek. Wat ouderen in vele gevallen
niet ligt, dat spreekt haar aan. Wan
neer van deze muziek nu gebruik
wordt gemaakt in 'n kerkedienst, wat
is dan de bedoeling daarvan? Ds.
Tromp geeft ten antwoord dat deze
geen andere kan zijn dan alle mu
ziek. die in de eredienst van de kerk
wordt gebruikt. De muziek zal geen
andere functie mogen hebben in een
protestantse kerk „dan dat zij het
mensenwoord (waarin Gods Woord
tot ons komt) levend maakt, accen
tueert en relief geeft". En evenzo
kan de muziek in de kerkdienst het
mensenwoord, dat een antwoord is
op hetgeen God gesproken heeft, on
derstrepen. Zingende kan de ge-
(Zie slot pag. 4 kol. S)
„Eenstemmigheid"
Nog klinken mij de vriendelijke
uitroepen van de Polen in de
oren", zo sprak de Russische
premier en partijleider Nikita S.
Kroesjtsjew donderdag toen hij in
een redevoering tot 12.000 toehoor
ders in het Moskouse sportpaleis
verslag uitbracht van de reis naar
Polen, waarvan hij zojuist was te
ruggekeerd.
Kroesjtsjew was over zijn bezoek aan
de Poolse partijleider WJadislaw Go-
moelka in elk opzicht tevreden. Hij
verzweeg de moeilijkheden die zich
in het verleden hadden voorgedaan
niet; „er zijn in het westen duiste
re machten, die deze voorbije dingen
willen uitbuiten". Maar momenteel
was alles koek en ei. Er waren „in
het geheel geen strijdvragen". Ook
over de internationale problemen was
men het volledig eens geweest.
Kroesjtsjew heeft op zijn Poolse
reis zeker alle gelegenheid ge
had. terug te denken aan de
spannende dagen van oktober 1956,
toen hij in gezelschap van Molotow,
Mikojan en Kaganowitsj naar War
schau vloog onder voor hem wel zeer
onaangename omstandigheden. De
Russen vreesden, dat in Polen de „de-
stalisatie" sneller zou verlopen dan
Kroesjtsjew met zijn grote rede in
februari van hetzelfde jaar had be
oogd. Al de Russische grootheden
waren echter niet in staat om te ver
hinderen dat de eens verguisde „na
tionale" communist Gomoelka weer
tot leider van de partij werd be-
i noemd.
Dit betekende een wel heel bijzondere
keer in Gomoelka's carrière. Was hij
niet in 1949 uit de partij gestoten
omdat hij kritiek had geoefend op
Stalins houding tegenover Tito? Had
hij niet van 1951 tot 1954 in de ge
vangenis gezeten, en daarna als ge
woon employé (nog steeds onder po
litietoezicht) gewerkt bij een verze
keringsbedrijf? Eind maart was hij
weliswaar door Kroesjtsjew uitgeno
digd, voor herstel van zijn in de ge
vangenis aangetaste gezondheid ge
nezing te zoeken in de badplaats der
Sowjet-hoge-ome's Sotsji in de Kau-
kasus, maar pas na de opstand te
Posan in augustus was hij weer in
de partij opgenomen. De beschuldi
ging van 1949 werd toen ingetrokken.
Daarin stond onder meer dat hij zich
zou hebben bezondigd aan afwijzing
van Russische voorschriften, wan
trouwen tegen het communistische
(Oost-)Duitsland, en bestrijding van
de collectivisering van de boeren
stand.
Sinds 1956 is het Poolse regime
soepeler gebleven dan welk an
der ook achter het IJzeren Gor
dijn. Gomoelka kon zijn opvatting,
dat een eigen, nationale weg naar het
communisme moest worden gevolgd,
min of meer aan de praktijk toetsen.
En de Polen, die in meerderheid
niet-communist zijn, maar tot de
rooms-katholieke kerk behoren,
schikten zich in deze gang van zaken
omdat zij wisten dat bij de gege
ven situatie op de landkaart moest
worden aangenomen, dat elke andere
oplossing ongunstiger zou zijn.
De afloop van de Hongaarse opstand
bevestigde, dat de Russen een her
stel van een werkelijke democratie
niet zou dulden.
In Polen bestaat thans echter grote
re godsdienst- en culturele vrijheid
dan in de andere communistische lan
den. Intellectuele Russen noemen
Warschau „het Parijs van het Oos
ten" omdat men er bijvoorbeeld boe
ken die in Rusland verboden zijn,
vrijelijk in Poolse vertaling kan ver
krijgen en omdat er een moderne
beeldende kunst is opgebloeid die in
Moskou nog taboe is. Met de collec
tivisatie van de landbouw heeft Go
moelka nog steeds geen haast ge
maakt; misschien is Kroesjtsjews
in het slotcommuniqué der bespre
kingen opgenomen belofte van hulp
bij de mechanisatie van Polens land
bouw een aanwijzing, dat hij op dat
punt wil stimuleren.
Ot Gomoelka in zijn politieke ge
sprekken met Kroesjtsjew nog
blijk gegeven heeft van „wan
trouwen tegen het communistische
deel van Duitsland" vermeldt het
communiqué niet. Integendeel: Polen
zal Oost-Duitsland desnoods steunen
bij alle maatregelen die het zou ne
men „om de abnormale situatie in
West-Berlijn te liquideren". Was het
anders geweest, dan had het toch niet
in het communiqué gestaan... en
daarbij komt, dat nuanceverschillen
in zo'n officieel verslag van commu
nistische conferenties niet tot uiting
plegen te komen. Men kan in dat
communiqué voorts een duidelijke
veroordeling lezen van de stalinisten,
aan wie Kroesjtsjew duidelijk maakt
dat zij de Sowjet-Unie met hun kri
tiek op Gomoelka geen dienst bewij
zen.
Men krijgt de indruk, dat Kroesj
tsjew de afwijkende situatie in Polen
voor lief neemt, als dat land hem
maar steunt in zijn buitenlandse po
litiek, die wie-weet-wat-voor-moeuïj-
ke achtergronden heeft in zijn c:
Kremlin.
WLADISLAW GOMOELKA
-.eigen weg...