BOBBE
„Pakotronic", afdrukmachine met
financiële gevolgen
opruimingsfeest
STATEN OVERIJSEL: DERDE
T.H. MOET IN TWENTE KOMEN
TWEE BROERS ONTMOETTEN
ELKAAR NA 41 JAAR
H Mantels 29,50 - 39,50 - 49,50
Zie etalage meubelmagazijn „DE UIVER"
J. H. ROTH,
De krant kunt U niet missen, geen dag
ZATERDAG 18 JULI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE
COU RA NI
ONTWIKKELINGEN IN DE KLEURENFOTOGRAFIE
Firma's halveerden hun prijzen, om
klanten te trekken of te behouden
Een aanzienlijke prijsverlaging tot ongeveer de helft heeft vorige
week enige beroering gewekt onder al degenen die op enigerlei wijze ge
ïnteresseerd zijn bij kleurenfotografie. Even leek het alsof enkele firma's
van fotografische artikelen elkaar goed in de haren zouden vliegen, maar
na enkele dagen is het weer rustig geworden. Oorzaak van dit alles was
het verschijnen op de Nederlandse markt van een Amerikaanse machine
voor het maken van kleurenafdrukken op papier. Deze machine, Rako-
tronio genaamd, heette een zo vergaande geautomatiseerde werkwijze
te verwerkelijken, dat op veel goedkopere wijze afdrukken konden wor
den vervaardigd. De prijzen werden door enkele particuliere afdruk-
centrales gehalveerd, waarna Gevaert uit Antwerpen, die de machines
importeert en de firma Agfa-Nederland, die zei, de klanten niet te
willen verliezen, het voorbeeld volgden. Daarmee scheen de revolutie
getekend, maar op kalme wijze gaf o-a. de firma Kodak in Den Haag
ons te verstaan eenvoudig haar oude werkwijze en de prijzen te hand
haven. Wat was er aan de hand?
Tot voor enkele Jaren was het ver
werken van omkeerfilms en het ma
ken van afdrukken op papier of
plastic van negatieffilma geheel een
zaak van de afdrukcentrales van het
betrokken merk. Om de amateur te
gerieven en ook om commerciële re
denen uiteraard, zijn sindsdien de
merken Anscochrome en Kodak Ek-
tachrome met een werkwijze versche
nen, die het de amateur mogelijk
maakte „zelf zijn films om te keren".
Het venverken van negatieffilms was
in beginsel niet moeilijker, maar het
vervaardigen van vergrotingen op
papier baarde meer zorgen. In negen
ennegentig van de honderd gévallen
richtte de amateur zich tot de impor
teur van zijn, merk en diens afwer
kingscentrale.
Zo stonden de zaken tot enkele par
ticuliere firma's het werk van de im
porteurs gingen overnemen. Zij na
men de films in ontvangst van die
merken die vanwege de mogelijkheid
tot zelf verwerken zonder ontwikkei-
kosten waren verkocht, of accepteer
den ook wel films dié inclusief de
ontwikkelkosten waren gedistribu
eerd. In dit laatste géval betrof hét
dus films die geacht werden naar de
importeur en zijn centrale te worden
geretourneerd.
Men had dus in de sector omkeer-
film twee merken (Anscochrome en
Ektachrome) die men zelf kon ver
werken en een grotere groep, die
terug moest naar de centrale en die
inclusief deze kosten werden ver
kocht. In de sector „afdrukken op
papier" ging het werk van enkele
vergevorderde amateurs en particu
liere centrales daargelaten alles
terug naar de importeur.
De Pakotronic
Toen verscheen de Amerikaanse af
drukmachine Pakotronic op de markt.
De machine gelijkt op een stalen bu
reau, waaronder zich een lamp be
vindt. Op het blad komt het kleuren-
negatief te liggen. Daarboven be
vindt zich de lens die het beeld om
hoog projecteerd. Boven het bureau
bevindt zich een trommel, waarin een
rol afdrukpapier zit.
Deze trommel is via een balg verbon
den met het „bureau", waardoor de
laborant in daglicht kan werken. De
machine is bovendien voorzien van
een stel roterende filters (1800 om
wentelingen per minuut), omdat om
allerlei redenen een kleurenafdruk
niet rechtstreeks op papier gemaakt
kan worden, zoals bij zwart-wit
werkwijze.
De snelheid van deze Pakotronic zit
nu in een „elektronisch gestuurde fil
tering". Men is daardoor verlost van
veel werk, dat de laborant in minder
geautomatiseerde machines zelf móet
verrichten. Men beweert dat de Pako
tronic drie- tot vierhonderd afdruk
ken per uur haalt, maar deskundigen
houden vol dat er dan volledig Inge
werkte laboranten achter moeten zit
ten, die dan bovendien nog op „de
monstratiesnelheid" werken.
Dit neemt natuurlijk niet weg, dat
we met een prachtige machine te
doen hebben, die heel veel werk kan
verzetten. De machine kost ook maar
liefst twee ton.
De concurrentie
In ons land staan momenteel vijf
van die machines en degenen die ze
hebben aangeschaft moeten er
werk voor hebben. Veel werk, uiter
aard, om de snelle machine lonend
te maken en af te kunnen schrij
ven. Dit zijn twee aspecten van het
apparaat. Want weliswaar kan
men nu sneller afdrukken, maar de
afdrukken moeten dan nog worden
ontwikkeld, geadministreerd en
verzonden, waardoor de kosten bij
veel werk weer oplopen.
Bij Agfa-Nederland in Arnhem for-
fnuleert men de zaak nu zo: „Wij
wensen geen faillissementen van de
betrokkenen die zich zulk een Pako
tronic hebben aangeschaft en die de
prijzen hebben verlaagd om veel
werk naar zich toe te. kunnen trek
ken. Wij wensen anderzijds onze
klanten niet te verliezen en omdat
het vervaardigen van kleurenafdruk
ken maar een procentueel klein ge
deelte Is van het geheel van onze
werkzaamheden en Wij wel tegen een
stootje kunnen, hebben wij de prij
zen ook verlaagd". Gevaert, die de
Pakotronic importeert, kon natuurlijk
de prijzen verlagen. Blijven over en
kele voor Europa kleinere merken,
die de gehele zaak uiteraard niet toe
juichen: de Amerikaanse merken Ko
dak en Ansco.
De eerste is de enige die nog niet in
Nederland afdrukt. Zij doet het in
Stuttgart, maar de eigen Kodak
machines iets minder automatisch
dan de Pakotronic staan in het
nieuwe laboratorium ln Den Haag
•proef te draalen. Ansco maakt geen
negatieffilms, maar wel afdrukken
op plastic van positieven, dia's der
halve, hetgeen een geheel andere
werkwijze vergt. Beide firma's zien
de ontwikkeling der prijzen! met
kalmte tegemoet.
Men kan dus zeggen, dat er in het
kopen en gebruiken van de Pakotro-
nics een gokelement zit en dat enkele
kleinere merken de situatie afwach
ten. De Amerikanen houden het uit
schotpercentage hoog om de kwali
teit te kunnen garanderen. Met of
zonder Pakotronic blijft het vervaar
digen van afdrukken in kleur een
secure bezigheid.
En dit laatste is, behalve een kwestie
van kennis en techniek, ook een
vnu ncums cu ictumcn, uun ivu
kwestie van geld. En ten langen leste
moeten we nog weten, dat de fabri
kanten van afdrukken in kleur nog
niet erg enthousiast zijn over de
houdbaarheid van de foto's. Dit ver
schilt van merk tot merk. Maar ook
op dit punt is de ontwikkeling nog in
volle gang. Er zijn bijna maandelijks
vernieuwingeu en verbeteringen. De
Pakotronic de commerciële zijden
daargelaten -— is er een vau.
Automatische camera
Intussen is een nieuwe interessante
ontwikkeling ln de fotografie
met name ook voor de kleurenfoto
grafie aan de gang. Agfa is met
een „werkelijk volledig automati
sche camera" op de markt geko
men, de Optima.
Een ideale camera voor mensen, die
met een betere camera dan de een
voudige box willen fotografen, maar
daarbij van „technische beslommerin
gen" rond het instellen van tijd en
diafragma verlost willen zijn.
De camera bezit een „magische
toets". Als men deze indrukt, regelen
belichtingstijd en diafragma zichzelf
via de seleencel van het ingebouwde
meetinstrument. De sluitertijd va-
rieèrt tussen 1/250 sec. en 1/30 sec.,
het diafragma tussen f 3,9 en f 22. De
afstandinstelling levert ook al weinig
problemen op: er zijn drie „symbo
len" voor de instelling aangebracht,
één voor dichtbij, één voor „midden"
en één voor veraf. De korte brand
puntsafstand (39 mm) garandeert
ook bij volle lensopening een groot
scherptebereik.
Met dit type camera is het fotogra
feren wel zeer eenvoudig geworden.
Mocht er zelfs voor de tevoren in
gestelde filmsnelheid op een ge-
{jeven moment te veel of te weinig
icht zijn, dan waarschuwt een rood
signaal in de zoeker...
Vooral voor mensen, die „betere"
kleurenfoto's willen maken waar
bij de belichting zeer nauw leten
hiervoor over een voldoende ruime
beurs beschikken, maar die de pro
blematiek rond het (goed) Instellen
van tijd en diafragma schuwen, be
tekent deze „snellè" camera een uit
komst.
blematiek rond ^het (goed)
Wiardi Beckman-slichling:
Ook subsidie voor
bezinningscentra
De Dr. Wiardi Beekman stichting,
het wetenschappelijk bureau van de
P.v.d.A. heeft een rapport uitgege
ven, waarin het vraagstuk van de
overheidssubsidie bij de bouw vau
kerken en bezinningscentra wordt be
handeld.
De commissie komt tot de conclusie,
dat een wettelijke regeling voor de
overheidssubsidie voor de bouw van
kerken en bezinningscentra gewenst
is en dat de rijksoverheid hier eeu
primaire taak heeft te vervullen.
Voor de P.v.d-A. is een discriminatie
bij de betreffende subsidieregeling
tussen de kerkgenootschappen eu
geestelijke organisaties op niet- gods
dienstige grondslag onaanvaardbaar.
Het is in strijd met het wezen van
de overheid indien zij zelf ten aan
zien van de godsdienstige waarheids-
vraag een standpunt zou innemen.
Het rapport stelt als een eis van
billijkheid en rechtvaardigheid dat
zij. die niet tot enig kerkgenootschap
behoren, op overeenkomstige wijze
door de overheid in staat worden ge
steld hun geestelijk leven te ont
plooien en te bevorderen. Uitdrukke
lijk wordt daarom gesteld dat de
rechtsgrond voor de overheid voor
het verlenen van subsidies in de
bouw van kerken evenzo gesteld moet
worden voor andere organisaties, die
zich een bevordering van het geeste
lijk leven ten doel stellen, indien van
hun kant subsidie wordt gevraagd
voor de bouw van bezinningscentra.
O De Nederlander Adriaar» Pelt ls benoemd
tot bijzonder gezant van de secretaris-gene
raal der Verenigde Naties ln Guinee. Deze
Afrikaanse staat heett onUugs de V.N. om
economische, financiële, technische en be-
stuurs-administratieve huip gevraagd-
De i< ranse tlank. hetjt ae eerste
Nieuwe franks uitgegeven, die hon
derd oude franks waard zijn. Voorlo
pig geeft de bank alleen bestaande
bankbiljetten uittoaarop in rode
inkt de nieuwe waarde is afgedrukt.
Öp 1 januari 1960 moet de overgang
van de oude frank op de nieuwe zijn
voltooid.
De winkeliers zijn verplicht op de
artikelen in de etalages behalve de
oude prijs ook de nieuwe prijs aan te
gévende nieuwe prijs mag ten hoog-
sten het honderdste deel van de oude
prijs zijn.
Als gevolg van het invoeren van de
nieuwe frank zullen de Fransen ook
weer moeten gaan rékenen met sous
en centimes. Als de scholen na de
vakantie beginnen, krijgen de kinde
ren les in de nieuwe berekeningen.
Deze foto van een loket in een bank,
toont biljetten, die vroeger 5000
frank waard waren en nu 50 frank.
Plannen van Herv. Kerk
voor predikantsplaats
(Van onze correspondent)
De Staten van Overijssel hebben zich
donderdag uitgesproken voor het
standpunt, dat wanneer er een derde
T. H. in Nederland zal komen, deze in
elk geval in Twente zal worden ge
sticht. In dit verband kan worden
medegedeeld, dat de centrale kerke-
raad "van de Nederlandse Hervormde
Gemeente van Almelo met algemene
stemmen heeft besloten haar adhesie
te betuigen aan de plannen om een in
richting van hoger onderwijs te ver
krijgen In het oosten des lands.
Zij kwam hiertoe op grond van artl.
kei één van de ordinantie van de
kerkorde over het jeugdwérk waarin
wordt gesproken over de medever-
antwoordelijkheid van de kerk voor
de ontwikkeling van de jeugd.
Den centrale kerkeraad heeft voorts
de klassikale vergadering te Hengelo
voorgesteld nu reeds plannen te ont
werpen voor de stichting van een
nieuwe predikantsplaats. Men acht
het gewenst dat er regelmatig inza
melingen worden gehouden in de
kerkdiensten teneinde gelden bijeen te
brengen voor de aanstelling van deze
studentenpredikant, mede opdat,
wanneer een T.H. in Twente van start
zal gaan, eveneens onmiddellijk deze
predikant met zijn werk zal kunnen
beginnen. De centrale kerkeraad
heeft de hoop uitgesproken, dat er aan
„JIJ BENT KAREL"
Twee broers, die elkaar in 47 jaar
niet hadden gezien, hebben elkaar
donderdag ontmoet. Het waren de
gebroeders Karei en Bram Nicolai,
wier wieg in Borne stond. Iets wat
op de 81-jarige heer Karei Nicolai
uit Haarlem zoveel aantrekkings
kracht uitoefent, dat er vrijwel
geen jaar voorbijgaat of hil brengt
enkele weken in Borne door. Zo
was nu de heer Karei Nicolai sinds
enige dagen in Borne.
Donderdag was hij in een boekwin
kel om daar enkele briefkaarten
te kopen. In diezelfde winkel
kwam even later weer een heer Ni
colai, die terloops informeerde of
de boekhandelaar heel vroeger een
zekere familie Nicolai gekend had.
De heer Nicolai was verbaasd te
horen dat kort tevoren een naam
genoot in de winkel was geweest.
dè nieuwe T.H. een oecumenische stu-
denter,gemeente kan worden ge
vormd.
Tenslotte heeft de centrale kerke
raad aan de classis verzocht een
commissie ln te stellen om te on
derzoeken, In overleg met het stich
tingsbestuur, of het niet mogelijk
zou zijn aan de TH. een leerstoel
te verbinden, waar „ethiek van de
arbeid en de ethisch technische
problematiek" gedoceerd worden.
De juiste titel voor deze leerstoel
heeft men nog niet gevonden. Wel
staat de centrale kerkeraad voor
ogen, dat het hier moet gaan over
alle problemen van het christelijk
geloof ln betrekking tot de moderne
techniek en arbeid.
Heden ls van ons heen
gegaan, na een gedul
dig gedragen lijden,
onze lieve man, vader,
behuwd- en grootvader,
ADRIAAN KRIJN
NIEMANTS-
VERDRIET,
op de leeftijd van 58
jaar.
St.-Maartensdijk:
L. C. Niemantsverdrlet
-v. d. Hoek
C. C. Niemantsverdrlet
Goes:
E. J. Vreeke-
Niemantsverdrlet
S. Vreeke
Carolientje
St.-Maartensdijk,
17 juli 1959.
Groenedijk B 18.
De teraardebestelling
zal plaatsvinden op
maandag 20 juli des
n.m. 2 uur.
Heden overleed tot onze
diepe droefheid, onze
lieve man, vader, be
huwd-, groot- en over
grootvader, de heer
LEENDERT
GLERUM,
op de leeftijd van 93
jaar.
Uit aller naam,
J. Glerum
Op 't Hof
Goes, 17 juli 1959.
Rusthuis Randwijck.
De begrafenis zal
plaatsvinden op maan
dag 20 juli a.s., op de
algemene begraaf
plaats te Goes. Vertrek
huize Randwijck 14.00
uur.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
(seizoen-
opruiming).
Hef is
Een feest van koopjes zonder tal.
Wij moeten ruimte maken,
onze gehele collectie moet weg.
E Japonnen 9,75 - 12,75 - 19,75
=5 Mantelkostuums 29,50 - 49,50 - 59,50
E Blouses 4,95 - 5,95 - 6,95
Wij hébben
geen oude
voorraden
alle modéllen
zijn van dit
seizoen.
Ook in onze
STOFFENAFDELING
kunt U nu koopjes halen, de mooiste =E
stoffen en cottons, alles van dit seizoen, =E
worden tegen spotprijzen uitverkocht EE
1,39 - 1,59 - 1,89 per meter
alles 90 cm breed.
HET IS OPRUIMINGSFEEST BIJ
UW MODEHUIS IN VLISSINGEN
Prima SLAAPBANK NU 270,—
SLAAPBANK, met 2 clubfauteuils 630,
4 CLUBFAUTEUILS prima verend 540,
worden geleverd in blank of gotiek
bekleding naar keuze.
Ook leveren wij U blank eiken of gotisch
S-zlts BANKSTEL
met verende kussens voor 295,—
Korte Delft - MIDDELBURG - Telefoon 3194
Te koop
ANTIEKE KIST
MET KOPERBESLAG.
Br. lett. P 36, bur. P.Z.C.,
Vlissingen.
CHAUFFEUR
gevraagd.
Transportbedrijf
L. van Houte,
Waarde - Tel. 01134-293.
Terstond informeerde de heer
Bram Nicolai naar het adres waar
deze zich kon bevinden en daarna
spoedde hij zich naar hotel „Het
Schip". Hij zag toen op het terras
eön man zitten, die achter zijn
krant verscholen zat. Nadat hij
enige tijd de krantelezer had'beke
ken riep hij plotseling uit: „Jij
bent Karei".
De aangesprokene had enige tijd
nodig om van zijn verbazing te be
komen en toen realiseerde hij zich,
dat hij zich inderdaad tegenover
zijn dood gewaande broer bevond,
die hij het laatst in het jaar 1912
gezien had in het zuiden des lands.
Nadien had hij vernomen dat
Bram dienst had genomen in het
Duitse leger en gesneuveld zou
zijn. In werkelijkheid had de ver.
loren gewaande broer vrijwel de
gehele wereld rondgereisd,
aarna exploiteerde hij in Duits-
1 and kolenmijnen en huwde er mét
een Duitse. Toen zijn vrouw en
kele weken geleden stierf, besloot
hij met zijn kinderen voor vakan
tie naar Nederland te gaan. Het
doel was Alkmaar, waar de fami
lie Nicolai zijn intrek nam in een
hptel, Het voorgenomen uitstapje
van de kinderen naar"Bergen aan
Zee lokte de oude man niet erg.
Weer kwam zijn zwerversbloed
boven en lukraak stapte hij in een
trein, die hem naar Amsterdam
bracht. Daar zag hij de sneltrein
naar Enschede staan en ging naar
Borne. En deze reis leidde tot de
verrassende ontmoeting.
Vakantie 1960 voor
bouwbedrijf geregeld
De bedrljfsraad voor het bouwbedrijf
heeft bekendgemaakt, dat de bouw
vakvakantie voor het volgende jaar,
1960, zal vallen van 9 juli tot 18 juU
en van 30 juli tot 8 augustus.
De eerste periode is de vakantletiid
voor werknemers ten noorden van ae
lijn Rijn, Lek, Nieuwe Maas, Oude
Maas, Hartelsekanaal en Brielse
Maas, met dien verstande dat de ge
hele gemeente Arnhem en de gehele
gemeente Rotterdam behoren tot deze
periode is voor werkne
mers ten zuiden van deze lijn. Deze
vakantieperiodes zijn bepaald in
overleg met de andere grote bedrijfs-
centrales. ter bevordering van de
vakantiespreiding.
Predikant schoot
in de roos
Het bestuur van een protestants
kerkgenootschap in Verden (West-
Duitsland) heeft de predikant Helmut
Buck gevraagd zijn ontslag in te die
nen omdat hij zich «iet kronen tot
„schutterskoning" nadat hij bij een
plaatselijke schietwedstrijd de eerste
prijs had gewounen.
De schietclub heeft daarna een reso
lutie aangenomen die naar de pro
testantse bisschop van Hannover zal
worden gezonden. Hierin wordt ge
zegd dat het tot aftreden dwingen
van de predikant een inbreuk zou be
tekenen op zijn constitutionele rech
ten als burger.
Indonesië koopt vijf
transportvliegtuigen
Premier Djoeanda van Indonesië
heeft vrijdag bekendgemaakt dat de
Indonesische luchtmacht 5 Lockheed
C 130 transportvliegtuigen zal aan
kopen.
Inaertijd was bekendgemaakt dat de
luchtmacht de aanschaf van tien van
deze vliegtuigen overwoog. Deze
zouden bestemd zijn voor het trans
port van troepen en voorraden naar
de gebieden, waar de regeringstroe
pen strijd leveren tegen de opstan
delingen.
De schermutselingen duren nu reeds
IS maanden.
