Rapport over W. Zeeuws-Vlaamse
economische ontwikkeling
ZUINIGHEIDSTRIOMPH VAN
CITROEN
PANHARD
de zonnige
RANG de ms/tapewif wm
Hansaplast
ZWEEFVLIEGTUIGEN LANDEN
VAAK „TE HOOI EN TE GRAS"
C00P. SUIKERFABRIEK TE
SAS VAN GENT JUBILEERT
ZATERDAG 18 JULI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
JONGEREN MOETEN EUfPLOOI KUNNEN VINDEN
Opbloei van streek moet in regionaal
verband aangepakt worden
Vrijdagavond is tijdens een bijeenkomst in de Casinozaal le Breskens een
bespreking gewijd aan het streekrapport over de economische ontwikke
ling van West Zeeuwsch-Vlaanderen, dat op initiatief van de vereniging
van B. en S. in deze streek is opgesteld door het E.T.I. voor Zeeland in
samenwerking met een aantal Zeeuwse deskundigen op verschillend ge
bied. Het rapport bevat naast een inventarisatie van wat de streek op
diverse terreinen te bieden heeft een aantal verlangens, die als er
aan wordt voldaan het welvaartsniveau van het gewest zullen ver
hogen. Noodzakelijk hiervoor is een uitbreiding van de exploitatie van
de bodemeïgenschappen, waardoor meer jongeren die thans tot vertrek
uit de streek worden gedwongen kunnen worden gebonden en het zie
lental toeneemt. Achtereenvolgens worden Sn het rapport de mogelijk
heden van land- en tuinbouw, visserij, recreatie, verkeer en vervoer,
industrie-ontwikkeling en arbeidsreserve aan de orde gesteld.
Aan het begin wordt onder meer op-
gemerkt, dat de economische ontwik
keling van West Zeeuwsch-Vlaande
ren de laatste jaren perspectieven
biedt door de toenemende ontsluiting,
waarvoor de veerdienst Breskens
Vlissingen zeer illustratief is. Door
de verbetering van de verkeersfactor
is het noodzakelijk de problemen op
regionale schaal en niet meer lokaal
te stellen.
Ten aanzien van de bevolking
wordt opgemerkt, dat de groei
van het zielental zeer gering is.
Binnen dit kader heeft de bevol
king zich meer op Oostburg en
Breskens georiënteerd. Door ge
brek aan welvaartsbronnen is 't
vertrekoverschot groot, terwijl 't
voornamelijk jongeren zijn, die
vertrekken, waardoor de veroude
ring sterker dan waar ook in Zee
land voortschrijdt.
LANDBOUW.
De agrarische bedrijfstak in West
Zeeuwsch-Vlaanderen kan over het
geheel genomen gezond worden ge
noemd. Betreffende de landbouw
wordt in het rapport geconcludeerd,
dat in het kader van de technische
produktieomstandigheden plaatselijk
verbetering van de ontsluiting (land-
bouwwegen) gewenst is. Hoewel
rond de Braakman verdroging op
treedt, verwacht men, dat de in het
najaar van 1958 tot stand gekomen
sanering voor de betrokken boeren
gunstig zal werken. Overigens laat
de elektriciteitsvoorziening in de
streek nog veel te wensen over.
Voorts wordt opgemerkt, dat uit
breiding van het agrarisch onderwijs
zowel kwantitatief als kwalitatief,
alsmede een bevordering van de fi
nancieringsmogelijkheden wenselijk
Is, hoewel het stimuleren van het be
nutten van vreemde financiering,
waardoor een te. exclusieve zelffinan
ciering kan worden vermeden, nog
urgenter is.
Voor de tuinbouw (fruitteelt) ver
dient het sterke aanbeveling de voor
waarden optimaal te maken met be
trekking tot afzet, transport en fi
nanciering, terwijl bovendien de
teeltregeling zou kunnen worden
verzacht en de voorlichting geïnten
siveerd.
Voor de landbouw in de streek is
het noodzakelijk, dat ook in de
toekomst de arbeidsproduktivi-
teit kan stijgen, hetgeen echter
betekent, dat nog meer arbeids
krachten moeten worden uitge
stoten. Deze moeten dus opgevan
gen worden door een goede beroe
pen- en beroepskeuzevoorlichting
en de ontwikkeling van niet-agra-
rische werkgelegenheid.
VISSERIJ.
Voor de handhaving van een gezon
de visserij wordt in het rapport een
verbetering van de garnalenvloot
dringend gewenst geacht. De Bres-
kense vissers varen met kleine sche
pen; enkele zijn zelfs te klein en
zouden vervangen of uit de vaart
nomen moeten worden. Met name
voor de verder afgelegen visgronden
zijn schepen van meer dan 50 ton
nodig, die een motorvermogen heb
ben van meer dan 200 pk. Daardoor
wordt het wellicht ook mogelijk om
evenals de Urker vissers even
eens aan de haringvisserij te begin
nen.
Nu de visserij ïn Breskens met
een tekort aan bemanning wor
stelt, is mede hierom verdere me
chanisatie van de visserij
wenst. Daardoor wordt echter
nog in sterkere mate dan thans
het geval is, deskundige bediening
en onderhoud noodzakelijk. In
de scholing hiervoor kan de Vlis-
sïngse visserijschcol voorzien.
Voor de noodzakelijke aanschaf
van moderner materiaal noemt
het rapport een kredietregeling
door de overheid gewenst.
TOERISME.
Om de toeneming van het toerisme,
economisch gezien van grote bete
kenis voor de streek, mogelijk te
maken, dient een aantal voorzienin
gen te worden getroffen. In het rap
port wordt vooral gewezen op de
douw van moderne logiesaccommoda-
tie als bungalows en caravanterrei
nen, de inrichting van een jachtha
ven te Breskens en de aanleg van
een goede verbindingsweg langs de
kust. Voorts dient de accommodatie
zich te richten op het sociale toeris
me.
Gezien de spankracht van de bin
nenscheepvaart in het totaal van
de vervoersconcurrentie en de be
tekenis van de binnenscheepvaart
voor de streek, wordt het in het
rapport wenselijk geacht om de
havens van Breskens en Hoofd
plaat aanzienlijk heter te outil
leren en de toegang voor grotere
schepen te realiseren. In dit ver
hand wordt liet noodzakelijk ge
acht de Breskense haven uit te
breiden met de ruimte, die vrij
komt van de oude veerhaven.
WERKGELEGENHEID.
Eetreffende de werkgelegenheid en
de arbeidsvoorziening wordt opge
merkt, dat het aantal landarbeidex-s
sinds 1930 met ruim 40 gedaald
is, terwijl volgens het L.E.I. de werk
gelegenheid in de land- en tuinbouw
in de komende tien jaar met 11
zal afnemen. Daarom is het, ook
voor de landbouw, aan te bevelen tot
industrievestiging te komen, zodat
West Zeeuwsch-Vlaanderen zijn be
volking kan vasthouden.
Door het sterke agrarische karakter
komt het gebied niet in aanmerking
voor de vestiging van zware indu
strie.
Wel wordt gedacht aan toeleverings
bedrijven voor de landbouw en lichte
metaalindustrie. Als vestigingsplaats
voor industriële bedrijven ligt Bres
kens het gunstigst en om diverse re
denen wordt in het rapport de aan-
wijziging van Breskens als ontwik
kelingskern dan ook zeer wenselijk
geacht.
N.C.R.V. in Zierikzee met
„Gelijk oversteken"
Radiospel voor veilig verkeer
Geertje Legemater uit Zierikzee was
donderdagavond hoofdrolspeelster in
het radiospel „Gelijk oversteken" van
de N.O.R.V. Zij was het eerste
„slachtoffer" van opperwachtmeester
H. Fipping, die met Dick van Bom
mel op het Zierikzeese Kraanplein de
eerste de beste voorbijgangster en
dat was Geertje liet stoppen. „Ik
weet van niets hoor!" was Geertjes
verschrikte reactie. „Zeg maar eens
gauw je naam", deed Dick van Bom
mel ook nog een duit in het zakje.
„Geertje Legemater", zei Geertje be
dremmeld.
„Gelijk oversteken" is een veilig-ver-
keersspel en daarom was de volgende
vraag te verwachten: „Geldt het ver
bod om onder invloed van sterke
drank te rijden ook voor wielrijders?"
„Ja", antwoordde Geertje krachtig en
de eerste rijksdaalder had zij ver
diend. Ook de tweede vraag stelde
het Zierikzeese meisje voor geen pro
blemen, maar de derde was moeilij
ker. Haar antwoord was voor de helft
goed.
Daarna begon de tweede ronde van
liet radiospel met als opgaaf aan de
Zierikzeese luisteraars: „Zoek de re
porter en geef hem het telefoonnum
mer van de rijkspolitie". De heer J.
van Urk was het die Dick van Bom
mel het gevraagde telefoonnummer
faf. De reportagewagen stond op de
Jri-achtweg tussen Nobelpoort en
Zuidwellebrug.
De heer Van Urk beantwoordde de
twee volgende vragen uitstekend en
zal als beloning op 20 augustus mo
gen deelnemen aan de landelijke fina
le in Musis Sacrum in Arnhem. Hij
heeft dus een kans op de hoofdprijs,
een tiendaagse reis naar Zwitserland.
De tweede prijs is een vijfdaagse bui
tenlandse reis en de derde prijs een
vijfdaagse binnenlandse reis.
Geslaagd
Te Bergen op Zoom slaagden
Advertentie
j I
Neem wat
WO N DVE R BAN D
extra in voorraad
Voor een wondje is slechts
het beste floéd genoeg.
Zorg daarom dat U altijd
Hansaplast wondverband
bij de hand hebt.
Maar zoiets is nog geen
„noodlanding!"
Men schrijft ons:
Onder titels als: „Noodlanding van
zweefvliegtuig!" zijn in de afgelopen
weken berichten in de pers versche
nen, waarbij de lezer werd vergast op
een verhaal over een haast wonder
baarlijke'afloop van een avontuur.
Bij overlandvluchten met zweefvlieg
tuigen is er inderdaad sprake van
een avontuur, doch do afloop, zoals
bij Borssele en Biervliet is allesbehal
ve wonderbaarlijk: deze afloop is vol
komen normaal!
Onder invloed van de werking der
zwaartekracht is een motorloos vlieg
tuig, nadat het door middel van een
EN
Algemeen klassement
van de Mobil Economy
Run 1959, gereden over
2201,5 KM van Luik,
door de Alpen naar
Biarritz:
Ondanks de bergen was het gemiddelde van
Maus Gatsonides I op 16,5.
1 Dyna Panhard
2 Citroen ID 19
3 Citroen ID 19
4 Dyna Panhard
5 Citroen ID 19
6 Citroen ID 19
7 Dyna Panhard
8 Citroën ID 19
9 Citroën ID 19
10 Wolseley
Toch was er grote con
currentie in deze strijd.
54 Wagens zijn gestart.
Hieronder waren 24 ty
pen, verdeeld over 16
verschillende merken.
1 op 21.2 1 op 16,5
of andere mechanische startmethode
op een hoogte van enige honderden
meters is gebracht, gedoemd om in
rustige lucht steeds in glijvlucht naar
beneden te komen.
In onstabiele lucht komen verticale
luchtstromingen voor, die omlaag
of omhoog gericht kunnen zijn. De
omhoog gerichte luchtstromingen
worden door de zweefvliegers zo
veel mogelijk benut en wanneer de
wind sterker is dan de daalsnel
heid van het zweefvliegtuig, is er
sprake van werkelijk zweven.
Door ongeziene krachten omhoog ge
stuwd te worden, omhoog naar steeds
grotere hoogten of voortgedreven te
worden naai- ongeweten verten, dat is
het ideaal van elke zweefvlieger.
De prestaties van zweefvliegers wor
den afgemeten naar bereikte hoogten,
afgelegde afstanden en vluchtduur.
Een wel zeer bijzondere prestatie is
het, wanneer de zweefvlieger van te
voren het doel opgeeft, waarheen hij
wil zweven en dit doel ook bereikt!
Dit impliceert, dat bij het merendeel
der afstandsvluchten de vlieger niet
weet, waar hij terecht zal komen.
Vindt hij geen stijgwind meer, dan
moet hij dalen en in glijvlucht zoekt
hij zich een zo gunstig mogelijk lan
dingsterrein uit.
Aangezien overdag boven water in de
regel daalwinden voorkomen, kan een
oversteek over een rivier en dus zeker
van een zeearm, slechts dan met suc
ces worden ondernomen, wanneer de
vlieger op voldoende grote hoogte,
aan de oversteek begint. Daarbij
dient hij terdege rekening te houden
met genoemde daalwinden. Ontbreekt
het hem aan voldoende hoogte, om
royaal de overkant te halen, dan
zoekt hij zich rustig een voetbalveld
je, een stukje akker of een niet te
kléin grasgazon en daar zet hij zijn
lichte toestel rustig aan de grond.
In het geval, dat de onstabiliteit van
de lucht zó groot is, dat zich een on
weersbui vormt, dan zijn de daal- en
stijgwinden dermate sterk, dat men
in de stijgwindgebieden grote kans i
loopt de wolken ingezogen te worden. I
Heeft men geen bevoegdheid tot het I
wolkenvliegen of ontbreken blind-
vlieginstrumenten in het zweefvlieg- j
tuig, dan zoekt elke verstandige
zweefvlieger de grond weer op.
Samenvattend kan dus worden ge
steld, dat vrijwel iedere overland-
vluclit met een zweefvliegtuig niet op
een officieel vliegveld eindigt en daar
om voor niet ingewijden het karakter
heeft van een noodlanding. Het is
echter een volkomen normale zaak.
Alleen niet tijdig ontdekte obstakels
zoals prikkeldraadomheiningen, plot-
seling het terrein oplopende koeien!
e.d. kunnen leiden tot beschadiging
Aan het zweefvliegtuig. „Beschadi
ging" aan de zweefvlieger komt ge-
lukkig hoogst zelden voor. 1
DOOR BOEREN OPGERICHT
Fabriek bestaat 27 juli
zestig jaar
Eén der belangrijkste bedrijven
langs de Zeeuws-VIaamse Kanaalzo
ne, de Eerste Coöperatieve Beetwortel
Suikerfabriek te Sas van Gent, zal
op 27 juli aanstaande jubileren. Op
die dag zal het namelijk zestig jaar
geleden zijn dat een aantal boeren
tijdens een A'ergadering te Axel be
sloot over te gaan tot de oprichting
van deze coöperatie.
In de jaren vóór het einde van de
vorige eeuw was een veel verbouwde
plant, de „meekrap", voor een be
langrijk deel uitgevallen door de uit
vinding van hard synthetische stof
fen. Door het uitvallen van dit wis-
selprodukt, ontstond een grote
langstelling voor de verbouw van
suikerbieten. Kort daarna kreeg men
een opbloei van talrijke kleine beet
wortelfabriekjes maar het grote pro
bleem was de prijs die de fabrikan
ten wilden betalen voor de aange
voerde bieten. Toen talrijke bespre
kingen niet tot overeenstemming
leidden besloten de boeren tot oprich
ting van deze coöperatie, waarvan
één der medeoprichters, de Oosten
rijker Roos, de eerste directeur werd.
De eerste bietencampagne begon
in 1900 te draaien met een totaal
verwerking van 28.000 ton bie
ten, hetgeen men een bevredigen
de start noemde. Ter vergelijking
moge dienen de record-campagne
van 1958, toen per dag 2400 ton
en in totaal 204.000 ton suikerbie
ten aan de fabriek werden afge
leverd en verwerkt!
,Het 60-jarig bestaan van de coöpe-
atie", zo zei ons directeur ir. R. H.
van Krevelen, „zal iets bescheidener
van opzet worden dan het halve-
eeuwfeest van 10 jaar geleden, maar
is toch van dien aard dat het zeker
niet onopgemerkt voorbij zal gaan."
Op 27 juli, des morgens om 11 uur
zullen bestuur, directie, personeel,
controleurs en gepensioneerden in de
fabriek bijeenkomen, waar door
de voorzitter der Coöperatie, de heer
H. A. A. Baron Collot. d'Escury een
herdenkingsrede zal worden uitge
sproken. Verder zal tijdens deze bij
eenkomst het woord worden gevoerd
door directeur Van Krevelen en door
een lid van de ondernemingsraad.
Daarna zal een monument worden
onthuld, dat is ontworpen en ge
beeldhouwd door een personeelslid
van de fabriek en dat door het ge
zamenlijk personeel aan het bestuur
wordt aangeboden. Dit monument
komt te staan bij de kantine. Des
middags recipieert het bestuur der
coöperatie in één der in aanbouw
zijnde gebouwen.
Twee dagen later maken bestuur' en
personeel met hun dames een reis
via de „Kluisberg" (Audenaerde)
naar de Belgische kust, waar in de
„Panne" geluncht en in Brugge het
avondmaal genuttigd wordt, waarna
het gezelschap via een tocht door
West Zeeuwsch-Vlaanderen weer
huiswaarts keert. In het begin van
augustus wordt de gepensioneerden
van de fabriek een gezellig samen
zijn aangeboden.
Ter herdenking van dit 60-jaris
jubileum zal aan aUe leden, con
tractanten en relaties van de co-
operatie, een zilveren suikerschep
met een embleem van de fabriek
en de jaartallen 18991959 wor
den aangeboden.
„Arlequino" trad op
in Haamstede
Het theater „Arlequino", een speciaal
voor het zomerseizoen samengestelde
toneelgroep van „De Schouwspelers",
heeft in Haamstede twee blijspelen
opgevoerd het Franse stuk Père Le-
leu en het Russische blijspel „Het hu
welijksaanzoek" van Tsjechow.
De stukken werden gespeeld op de
speelweide bij de Prinses Beatrix-
school. De belangstelling voor beide
voorstellingen was uiterst gering
niet meer dan honderd toeschouwers.
„Arlequino" heeft ook voor de kinde
ren In Haamstede een speciale voor
stelling gegeven die door circa 150
kinderen werd gezien. In deze toneel
groep speelden onder anderen Char-
my Reijnen, Wil Steenbergen en Theo
van Duin.
Examen
Aan de nijverheidsschool voor meis
jes te Bergen op Zoom slaagden
voor de primaire opleiding Adrie Re-
mijn en Elly Timmermans uit Oud-
Vossemeer. Voor assistente in de
huishouding Nelly Geluk en Nellye
Goudemondt uit Tholen. Stien Manu-
hutu uit Hansweert. Voor het diplo
ma huisnaaister Maartje Schilait uit
Kruiningen.
Zweefvliegen op Haamstede
van 1 tot 16 augustus
De West Brabantse Aero Club te
Bergen op Zoom organiseert van 1
tot 16 augpstus een zweef vliegkamp
op het vliegveld Haamstede. Het be
stuur van de Waleherse Zweef club
is daarom in overleg getreden met
het bestuur van de Brabantse club
^n heeft bewerkstelligd, dat ook voor
de Zeeuwen gedurende deze twee we
ken de mogelijkheid bestaat op zeer
aantrekkelijke voorwaarden het
zweefvliegen te beoefenen.
De W.B.A.C. ondersteunt de pogin
gen van de Waleherse Zweefelub en
van de Schouwse Vereniging Zeeuw
se Aero Club om weer van de grond
te komen.
•Intussen zijn enige Middelburgse le
den van de Waleherse Zweefelub re
gelmatig aan het oefenen op de
vliegbasis Woensdreeht bij Bergen
op Zoom. Twee van hen wisten hier
het C-brevet te behalen.
Coaster vastgelopen in
kanaal Terneuzen-Gent
Donderdagnacht tegen half twee is
de Nederlandse kustvaarder „Alex"
uit IJmuiden. ongeveer een kilometer
benoorden de Sluiskilse brug, om
hooggevaren tegen de» oostelijke oe
ver van het kanaal Terneuzen-Gent.
De coaster moest uitwijken voor een
tegemoetkomende zandzuiger en is
daarbij vermoedelijk „uit het roer"
gelopen. Het schip bleek muurvast te
zitten, zodat de beide sleepboten „En-
avant XV" uit Terneuzen en „Con
stance" uit Antwerpen na twee uur
trekken, hun verdere pogingen staak
ten. Eerst toen tegen half elf de ster
ke „Schelde" van de firma Muller uit
Terneuzen vastmaakte. kon de
„Alex" worden vlotgetrokken en haar
reis A'ervolgen.
Het schip was met 750 ton staal op
weg van Gent naar Stockholm. De
„Alex" had een Belgische loods aan
boord, terwijl op het moment van het
omhoogvaren de Goese matroos J. de
K. als roerganger fungeerde.
Examen
Te Den Haag slaagde voor het algehele
examen 2e stuurman grote handelsvaart
J. W. v. d. Heuvel te Breskens.
Overstelpend druk was de receptie
die (listermiddag in Britannia werd
gehouden ter gelegenheid van het 25-
jarig jubileum van de N.V. Haven
van Vlissingen. Een va» de velen
die hun gelukwensen kwamen aan
bieden Wus de heer <1. K. Brouwer,
directeur van de De Ruyferschool,
die zoals bekend Vlissingen binnen
kort gaat verlaten. De heer Brouwer
staal hand in hand met burgemees
ter mr. B. Kolfj. Links de haven
directeur, de heer F. P. C. Mijs.
(Foto P.Z.C.)