PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
P. v. d. A. wenst huurafroming
en een algemene loonronde
Spoedig water
haven
in
van
nu nog droge
St.-Annaland
BILT
„regering wil te veel ineens en
neemt daardoor te grote risico's"
HALF MILJOEN AMERIKAANSE
STAALARBEIDERS STAKEN
202e jaargang no. 165
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week 7.00 p. kw.; fr p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 16 juli 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 68-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63. tel. 2478 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg. G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Temeuzen, Brouwerijstraat 2: Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2004.
Kamerdebatten over regeringsnota voortgezet
(Van onze parlementaire redacteur)
De socialisten Bommer en Koopman hebben tijdens de woensdag
in de Tweede Kamer voortgezette debatten over de regerings
nota inzake bet te voeren sociaal-economisch beleid namens bun
fractie gepleit voor afroming van de komende huurverhoging
alsmede voor het afkondigen van een algemene loonronde in-
plaats van de door de regering en de Kamer-meerderheid voor
gestane vrijere loonpolitiek. De heer Koopman vatte zijn kritiek
op de algemene lijn van het in de nota uitgestippelde beleid sa
men in de volgende conclusies:
De regering wil te veel ineens en neemt daardoor grote
risico's;
De vrijere loonvorming roept krachten op, die moeilijk te
beheersen zijn;
De maatschappelijke strijd wordt aangewakkerd;
De aangekondigde maatregelen zijn in strijd met een recht
vaardige inkomensverdeling.
V.V.D. maant tot voorzichtigheid
bij toepassing vrijere loonvorming
Van liberale zijde spraken de heren Schuitemaker en Van Leeuwen. De
eerste stemde in met het voorstel, de huurblokkering af te schaffen en
had weinig hoop dat de bouwkosten verlaagd kunnen worden. De tweede
waarschuwde dat de vrijere loonvorming voorzichtig zal moeten worden
toegepast in verband met inflatiegevaar en hoopte dat verlaging van de
belastingdruk mogelijk zal zijn. Mr. Beernink (c.h.u.) vroeg aandacht voor
de ambtenarensalarissen in 't kader van de vrijere loonvorming en de heer
Van Eibergeu (a.r.) had kritiek op de vergroting van de afstand tussen de
gemeenteklassen, die in de regeringsplannen ligt opgesloten.
Vandaag zal de regering haar reacties op de bergen van kritiek kenbaar
maken.
Dat er ruimte voor een loonsverho
ging is, staat buiten kijf, zo meende
dhr Koopman (pvda). In de eerste 5
maanden va ndit jaar is de consump
tie slechts weinig, de produktie daar-
en tegen sterk gestegen. Er is alle
aanleiding om de consumptie van de
grote massa te verhogen. Ook ver
wacht de heer Koopman, dat het
overschot op de betalingsbalans dit
jaar groter zal zijn dan in 1958. Dat
de investeringen door uitbreiding van
T ortuur
De Amerikaan Caryl Chessman is
een man met een merkwaardige
vermaardheid: in 1948 werd hij
in Californië ter dood veroordeeld op
grond van een serie misdrijven, die
er niet om logen. Hij tekende tegen
zijn vonnis beroep aan en sindsdien
is het hem gelukt elf jaren lang!
de elektrische stoel te ontwijken.
Met grote scherpzinnigheid wist hij
de mazen in het net van wetsartike
len en procedure-voorschriften te vin
den, die het mogelijk maken een exe
cutie uitgesteld te krijgen. En dat be
zorgde hem reeds een deel van de
hierboven genoemde vermaardheid.
Maar Chessman trok ook op een an
dere manier de aandacht: hij werd
de auteur van enkele boeken - best
sellers, hoe kon het anders waarin
hij verhaalde van zijn gevecht tegen
de elektrische stoel. Doch dit gevecht
blijkt nu zo langzamerhand in een
eind-stadium te komen, want vorige
week heeft het Hoog Gerechtshof van
Californië opnieuw het oorspronke
lijke vonnis bevestigd. Zodat het er
naar uitziet, dat Chessman de stoel
nu héél dicht is genaderd.
Elf jaar in een dodencel, het is
een verwonderlijke zaak, die felle
kritiek oproept. Maar men moet
voorzichtig zijn met een oordeel, al
thans over de zaak-Chessman zelf.
Daartoe is slechts diegene bevoegd,
die de rechtsgewoonten van de staat
Californië in de Verenigde Staten
kent en bovendien kennis kan nemen
van het dossier. Doch er is tevens een
aspect in het geding, dat wél een oor-
deel-vanuit-de-verte mogelijk maakt,
namelijk het menselijk aspect.
Om deze kant van de zaak zo zuiver
mogelijk te benaderen kan men het
beste tot een formulering komen zon
der enige aanduiding in de richting
van het geval-Chessman zelf. Dan
immers loopt men niet het gevaar
afgeleid te worden door overwegin
gen als de zwaarte van de misdrijven,
die door de veroordeelde zijn ge
pleegd, evenmin het gevaar te denken
aan zijn boeken, die hem tot een
auteur van een bepaalde reputatie
stempelden. De zwaarte van het mis
drijf heeft de bevoegde rechter al in
zijn overwegingen betrokken en zijn
boeken maken zijn schuld niet zwaar
der of lichter. Waar het hier echter
om gaat is en dat is dan die alge
mene formulering, op grond waarvan
een oordeel wél mogelijk is dat
een terdoodveroordeelde misdadiger
de kans krijgt elf jaar te pogen zijn
straf omgezet te krijgen in levens
lang. Een gevecht tegen de dood van
elf jaar!
Wie het zo stelt, zal slechts tot
één conclusie kunnen komen:
dit is onmenselijk! Elf jaren
van onzekerheid, elf jaren tussen le
ven en dood, het is een straf op zich
zelf, een straf die denken doet aan
de tortuur uit de middeleeuwen. En
hier gaat het om een psychische tor
tuur, een geestelijke kwelling, die
wellicht nog erger is dan de pijn
banken uit een ver verleden, waarin
het strafrecht door geheel andere nor
men dan thans werd beheerst.
Geen wonder, dat een befaamd Ame
rikaans advocaat oniangs niet wilde
spreken over de zaak-Chessman, doch
slechts over de „schande-Chessman".
Het is te hopen, dat het hem mogelijk
zal zijn in de toekomst weer over „de
zaak" te kunnen sprekend-
de consumptie in de knel zouden ko
men, geloofde de socialistische afge
vaardigde niet. Eerder vreesde hij,
dat de investeringen overspannen zul
len worden.
In dit verband vroeg hij de rege
ring of er geen aanleiding bestaat
om schorsing van de investerings
aftrek te overwegen. Verder vroeg
de heer Koopman naar de mening
van de regering over de beschik
bare ruimte voor de vrijere loon
vorming en hij zou ook graag de
visie van de regering willen weten
op de volgens haar noodzakelijke
hoogte der investeringen.
De heer Koopman sloot zich aan bij
de sprekers, die dinsdag hun teleur
stelling hadden uitgesproken over het
feit, dat de regering in haar nota de
hulp aan de ontwikkelingsgebieden
buiten beschouwing had gelaten. Een
uitspraak van de regering op dit punt
zou niet hebben misstaan, zo meende
de socialistische afgevaardigde. De
structuurwerkloosheid in het noorden
wordt versluierd door de pendel en
de heer Koopman sprak de hoop uit,
dat de overheidsinvesteringen in de
noordelijke probleemgebieden voort
gang zullen vinden, zodat uitvoering
zal worden gegeven aan de aangeno
men motie-Vermeer bij de behande
ling van do laatste industrialisatie-
nota.
Het stemde hem tot voldoening, dat
de regering bereid is de belastingen
voor de ongehuwden te verlagen. Wat
de verlenging van de tijdelijke belas
tingverhogingen betreft, zou de P.v.
d.A.-fractie echter een slag om de
arm houden, zo betoogde de heer-
Koopman. „Onze fractie heeft altijd
bezwaar gehad tegen belastingwetten
met een expiratiedatum".
Nadat hij nog had geconstateerd, dat
de landbouw bij de vergroting der be
stedingen het koude plekje bij
kachel krijgt, kwam de heer Koop
man tot de conclusie, dat de huurver
hoging naar een latere datum moet
worden verschoven en dat de hogere
(Zie slot pag. S kol. I
Ja, inderdaad, et
s nieuw stukje speelgoed voor
jong en oud. uitgevonden, n.l. =e
de flopping Ho" welke op het
H ogenblik zeer in trek is in bad-
plaatsen aan de Franse kust,
waar er zelfs al wedstrijden
mee worden gehouden. Het is s
H een stok voorzien van een
handgreep en een stevige druk-
p veer
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliilllllllljli
Koninklijk gezin met
vakantie in Napels
De koningin en de oudste twee prin
sessen vertrekken vandaag voor een
vakantie van enkele weken naar Ita
lië. Zij zullen verblijven in de omge
ving van Napels. Prins Bernhard is
reeds gisteren vertrokken en hoopt
zich vandaag bij de koninklijke fami
lie te voegen.
Diplomaat smokkelde
goud en horloges
De 46-jarige zakenman Kurt Dostal,
die honorair-consul is van Paraquay
te Wenen, is door de Oostenrijkse
douane gearresteerd.
In zijn auto waarmee hij naar Joego
slavië wilde rijden werden 20 kilo
goud en 2.000 Zwitserse horloges aan
getroffen, die op uiterst geraffineerde
wijze waren verborgen.
In de buurt van het Finse vliegveld
Norvjaervl bij Rovanleml zal een tempel
worden gebouwd ter nagedachtenis van de
in Lapland gevallen Duitse soldaten. De
Duitse bondsrepubliek heelt een stuk grond
van een hectare mogen uitkiezen. De kos
ten zijn geschat op ongeveer honderdmil-
joen Finse marken.
Twee beelden van de viering van de
veeniende juli in Parijs: links: staan
de in een grote open auto en geëscor
teerd, door motorrijders reed presi
dent De Gaulle over de Place de
l'Etoile langs de daar opgestelde
troepen. Rechts: een beeld van de
Champs Elysees waar een grote pa
rade werd gehouden. Hier róllen
tanks over de Avenue. Op de achter
grond de met vlaggen versierde Are
de Triomphe.
Sabena-vliegtuig moest
landen in Hongarije
Een DC 6 van de Belgische lucht
vaartmaatschappij Sabena is tussen
Athene en Wenen door MÏG-straal-
jagers onderschept en gedwongen te
Veszprem ten noorden van het Bala-
ton-meer in Hongarije te landen. Er
waren 55 passagiers aan boord. Na
een oponthoud van vier uur kreeg
utl 1,'CStèi toestemming de vlucht
voort, te zetten.
Prins Bernhard hij Krupp
Pms Bernhard heeft dinsdag een kort
bezoek gebracht aan Alfried Krupp
von Bohlen und Halbach, het hoofd
van het Krupp-staalconcem te Essen.
De heer Krupp toonde 'zijn gast de
tentoonsteling „5000 jaar (voor-) In
dische kunst", die thans gehouden
wordt in villa „Hügel" het voorma
lige familiehuis van de Krupps, dat
thans ingericht is als museum. Daar
na bezochten zij de Krupp fabrieken
te Rheinhausen.
Landbouwvliegtuig
verongelukt in Beerta
Onder de gemeente Beerta in de
Koenraadspolder is gisteren een
landbouwsproeivliègtuig. de Piper
Ph-Nev, verongelukt. Het toestel is
totaal vernield, de vlieger, de heer
Van der Voort bekwam geen letsel.
Een onderzoek wordt ingesteld dooi
de rijksluchtvaartdienst én door de
dienst luchtvaart van het korps
rijkspolitie.
0 Een onderzoekboot van Kaapstads uni
versiteit heeft in de oceaan nabij Durban
opnieuw vijf exemplaren opgehaald van een
zeldzaam „levend fossiel", de armvis bran-
chialepes tabulae die men tot enkele jaren
geleden voor uitgestorven hield.
NA VRUCHTELOZE ONDERHANDELINGEN
Eisenhower niet voor
rechterlijk ingrijpen
Woensdag te één minuut na mid
dernacht is de staking in de
Amerikaanse staalbedrijven een
feit geworden. Hieraan zijn tien
weken van vruchteloze onder
handelingen en verscheidene be
roepen van president Eisenho
wer, om tot een regeling der
loongeschillen te komen, vooraf
gegaan. Aan de staking wordt
deelgenomen door een half mil
joen metaalarbeiders. De pro
duktie in bedrijven, waarin 85
procent van het Amerikaanse
staal wordt vervaardigd, is tot
stilstand gekomen.
Op zijn persconferentie verklaarde
president Eisenhower gisteravond dat
hij niet zal trachten om door middel
van een rechterlijk ingrijpen een ein
de te maken aan de staking. Hij zei
dat de noodtoestand die een dergelijk
ingrijpen zou wettigen, niet bestaat.
De Amerikaanse industrie, die weer
eens een hausse-periode beleeft, is in
Prijsverlaging voor
brandolie
Als gevolg van een daling van de we
reldmarktprijs zullen met ingang van
donderdag 16 juli de verkoopprijzen
in Nederland voor gasolie, autogas-
olie en huisbrandolie I met 0,30 per
100 liter worden verlaagd.
In diverse delen van het land, o.a. in
het Rotterdamse havengebied, is op
deze prijsverlaging reeds geheel of
gedeeltelijk vooruitgelopen.
PROJECT VAN RUIM ËÊN MILJOEN GULDEN
Belangrijkste
Thoolse haven
DB NIEUWE GEMEENTEHA-
VEN van Sint-Annaland, die
even ten noord-oosten van dit
Thoolse dorp is aangelegd,
wordt een dezer dagen aan het
natte element toevertrouwd
Want eind deze week, begin vol
gende week zal men de inmid
dels voor de helft gereed geko
men haven vol water laten lo
pen. Na het treffen van enkele
voorzieningen zal de haven over
vier a vijf weken voor het
scheepvaartverkeer worden
opengesteld. Dan ook wordt de
afsluiting van de oude, reeds ge
deeltelijk verzande, haven een
feit.
De aanleg van de nieuwe gemeente
haven te St. Annaland, die een uit
gaaf vergt van ruim f 1.000.000.
gebeurt in het kader van de verbe
tering van zwakke plaatsen in de
zeewering. Tijdens de ramp is geble
ken. dat de kademuur, die met
vloëdplanken moest worden ver
sterkt, geen voldoende bescherming
bood. Men heeft toen tot een radicale
oplossing besloten: afsluiting van de
bestaande haven bij de ingang en het
aanleggen van een nieuwe haven.
Niet alleen wordt hierdoor de nodige
veiligheid verkregen, maar tevens
betekent de nieuwe haven een be
langrijke verbetering van de outil
lage. Dat was ook hoog nodig want
de haven St. Annaland is de drukst
gebruikte op Tholen, met name voor
aanvoer van materialen ten behoeve
van de herverkaveling en het ver
schepen van landbouwprodukten.
Men heeft bij de aanleg van de ha
ven zelfs rekening gehouden met het
feit, dat de vrachtvaart van het ei
land Tholen geheel in Sint-Anna-
land zal worden geconcentreerd.
Voor vele schepen
De nieuwe gemeentehaven van St.
Annaland heeft een lengte van
300 meter en een breedte van 140
meter. Het feit echter, dat de
Coöperatieve Aan- en Verkoop
vereniging „Eiland Tholen" G.A.
haar bedrijfsgebouwen o.a. een
graansilo en kantoren aan de
haven zal bouwen, heeft enkele
wijzigingen in het oorspronkelijke
plan ten gevolge gehad. In het
verlengde van de haven is thans
een soort havenkom gemaakt ten
behoeve van de coöperatie. Een
jaar geleden werd begonnen met
de werkzaamheden aan de haven,
die in eerste instantie omvaten
het leggen van een hulpkade. Hier
door kon verder „op het droge"
worden gewerkt.
Inmiddels is de haven uitgegraven en
op diepte gebracht (3.30 meter N.
A.P.). De noordoostelijke havendijk,
die aan de voet 36 meter breed is en
aan de kruin ongeveer 2 meter,
strekt zich 400 meter ver over de
schorren van de Krabbekreek uit. De
ingang van de nieuwe haven is op
dezelfde plaats als de toegang tot de
oude haven. Aan de landzijde, slechts
enkele honderden meters van de
dorpskern van St. Annaland verwij-
(Zie slot pag. 10 kol. 5)
zeer sterke mate afhankelijk van de
staalaanvoer. Vertegenwoordigers
van werkgevers en werknemers in de
staalbedrijven hebben in krachtige
bewoordingen opgestelde verklarin
gen uitgegeven, waarin zij elkander
wederzijds koppigheid en onwil om de
werkelijke feiten onder de ogen te
zien, verwijten.
De arbeiders willen een verhoging
van het uurloon met vijftien dol
larcent. Zij verlangen ook een ze
ker aandeel in de winst. De leiders
der staalindustrie, die wordt ver
tegenwoordigd door de twaalf gro
te Amerikaanse staalgieterijen,
zeggen dat elke loonsverhoging tot
verhoging der staalprijzen en toe
nemende inflatie zal leiden.
Langste
Vertegenwoordigers der werkgevers
en werknemers hebben in particuliere
gesprekken verklaard dat de thans
uitgebroken staking wel eens de
langste zou kunnen worden, die zich
tot nu toe bij de Amerikaanse staal
bedrijven heeft voorgedaan. De thans
aangevangen staking is de zesde na
het einde van de Tweede Wereldoor
log. De staking van 1952 heeft tot nu
toe de langste duur gehad, namelijk
meer dan acht weken. De op een na
laatste staking, in 1956, heeft 34 da
gen geduurd. Het resultaat hiervan
was de gemeenschappelijke arbeids
overeenkomst, met een looptijd van
drie jaar, die nu juist verstreken is.
Het weer in Europa
Volgens de rapporten van
7 uur
Den Helder, onbewolkt,
Ypenburg, licht bewolkt,
Vlissingen, onbewolkt,
Eelde, onbewolkt,
De Bilt, onbewolkt,
Twente, licht bewolkt.
Eindhoven, licht bewolkt,
Zuid-Limburg, onbewolkt,
Helsinki, licht bewolkt.
Stockholm, licht bewolkt.
Oslo, onbewolkt,
kopenhagen, licht bewolkt,
Aberdeen, licht bewolkt,
Londen, zwaar bewolkt,
Amsterdam, onbewolkt.
Brussel, onbewolkt,
Luxemburg, zwaar bewolkt,
Parijs, onbewolkt,
Bordeaux, onbewolkt,
Grenoble, zwaar bewolkt,
17 gr.
19 gr.
19 gr.
19 gr.
21 gr.
24 gr.
22 gr.
22 gr.
17 gr.
21 gr.
20 gr.
18 gr.
19 gr.
23 gr.
20 gr.
22 gr.
24 gr.
24 gr.
24 gr.
20 gr.
VERWACHT
Geldig tot hedenavond
RUSTIG WEER
Aanvankelijk licht bewolkt later over
het algemeen meer bewolking maar
op de meeste plaatsen droog weer,
zwakke tot matige veranderlijke
wind. Dezelfde temperaturen als gis
teren of iets hogere.
VERWACHTING VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN
(Van onze weerkundige medewerker)
Vandaag rustig en goed strandweer,
maar later wat meer bewolking.
Zwakke wind tussen zuid en zuid
west. Temperatuur in de middag 20-
22 graden C. Zeewater 18 graden C.
Vooruitzichten Een zwak warmte-
front uit het westen brengt tijdelijk
iets meer bewolking.
17 juli
ZON EN MAAN
Zon op 4.39
Maan op 18.06
onder 20.52
onder 2.08