PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUS ONTKETENT IN GENEVE
WEER PROCEDUREKWESTIE
Ministers vergaderen
daarom vandaag niet
Ontwikkeling van Zeeland kan
streeksgewijs geschieden
BILT
OPNIEUW TWEE HONDEN IN
RUSSISCHE RUIMTERAKET
STAKING IN AMERIKAANSE
STAAL ONVERMIJDELIJK
202e jaargang no. 163
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; fr p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 14 juli 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaüs: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red, tel. 2425. adm. tel. 2004.
OP EERSTE DAG NA RECES
De Sowjet-minister van buitenlandse zaken, Gromyko, heeft maandag bij
de hervatting van de conferentie te Genève, een verrassende nienwe proce-
duretwist ontketend door te eisen dat Oost- en West-Duitsland voortaan
aan de beperkte zittingen deelnemen welke tot dusver alleen door de mi
nisters van buitenlandse zaken van Engeland, Frankrijk, de Sowjet-Unie
en de Verenigde Staten werden bijgewoond.
Op de eerste voltallige zitting na een onderbreking van drie weken zei
Gromyko dat hij er alleen mee kon instemmen dat de volgende bijeen
komst beperkt zou zijn indien alle deelnemers aan de conferentie zouden
worden uitgenodigd. De westelijken, die hadden voorgesteld dat de volgen
de bijeenkomst een besloten karakter zou hebben, beschouwen de ministers
van de grote vier als deelnemers en de West- en Oostduitse delegaties
slechts als adviseurs.
Gromyko heeft door zijn houding het
procedure-gesebïl over de deelne
ming waardoor de eerste bijeen
komsten van het eerste stadium der
conferentie werden gekenmerkt, op
nieuw acuut gemaakt. Men besloot
om alle moeilijkhedeu te vermijden
dat er dinsdag geen vergadering
beperkt of voltallig zou zijn. Men
zal woensdag weer een voltallige bij
eenkomst houden.
De westelijken vragen zich af of de
tactiek van Gromyko slechts een ob
structiemanoeuvre is en geen duur
zame gevolgen zal hebben. Men acht
het mogelijk dat de moeilijkheid
door tweezijdige onderhandelingen
kan worden opgelost.
De westelijke ministers hebben de
verklaring van Kroestsjew, zoals die
vol dreiging vervat was in het ge
sprek met Harriman, genegeerd. De
Russische minister Gromyko heeft
daags voor het reces, en eenmaal tij
dens het reces, verklaard dat er van
ultimatums geen sprake is, doch de
Westerse ministers zijn van oordeel
dat de atmosfeer pas gezuiverd kan
zijn wanneer minister Gromyko in
de notulen van de bespreking laat
opnemen dat er geen ultimatums zijn
gesteld, en dat de zogenaamde
streefdatum, genoemd in de voorstel
len omtrent Berlijn en het Duits
vredesverdrag, ook niet meer dan
streefdatums zijn.
De Westerse ministers hebben giste
ren gesteld dat zij niet geneigd zijn
tot het overwegen van de mogelijk
heid van een topconferentie indien
de dreigementen en ultimatums niet
zijn weggenomen.
Het westen hoopt dat de tweede
etappe van de Geneefse conferentie
Onwetende
generatie
xxjat weet de hedendaagse jeugd
yV van de oorlog '40'45? Niet zo
héél veel, stelde onlangs een
blad vast, dat daartoe op enige scho
len een onderzoek had ingesteld: er
waren bij deze enquête de aller
vreemdste antwoorden uit de bus ge
komen. Het is overigens een ver
schijnsel, dat niet In Nederland alleen
voorkomt. Zo kwam enige tijd gele
den in Duitsland vast te staan, dat
negen van de tien jongeren tussen de
veertien en de twintig jaar van Hitier
niet veel meer wisten dan dat hij au
tobanen had doen aanleggen en de
werkloosheid had opgeruimd. Maar
het hoe en het waarom van de oorlog
en welke boze voorbereidingen er aan
voorafgingen, dat alles was onbekend.
Ook in Engeland heeft men dergelij
ke ervaringen opgedaan. Toen jonge
Britse soldaten in 1953 in Spandau
de gevangenis waar de Duitse oor
logsmisdadigers hun straf uitzitten
de bewaking overnamen, werd hun
gevraagd wie hier gevangen zaten.
De jongelui als kind hadden zij
de oorlog meegemaakt wisten het
nietWaarop de bevelvoerende of
ficier op een bord met grote letters de
naam Rudolf Hess schreef en vroeg
of iemand dan wellicht wist, wie die
man was. Na lang aarzelen kwam
van één soldaat het antwoord: „Een
zwarthandelaar
Aan deze zaken werden wij vorige
week weer herinnerd, toen het
antwoord werd gepubliceerd van
staatssecretaris Stubenrauch op vra
gen van het Eerste-Kamerlid profes
sor Gielen. Deze vragen hadden na
melijk betrekking op de onwetend
heid van onze hedendaagse jeugd met
de vrijheidsstrijd van 19401945.
„Zijn wellicht maatregelen nodig?"
zo had professor Gielen willen weten.
Maar de staatssecretaris antwoordde,
dat naar zijn mening hier in de eer
ste plaats een taak ligt voor onder
wijzers en leraren. Van zijn kant wa
ren dus geen maatregelen te ver
wachten, zij het dan dat hij van plan
was bij de onderwijsinspecties aan
dacht te vragen voor de plaats, die
aan de geschiedenis van de vrijheids
strijd 19401945 op de scholen moet
worden ingeruimd.
Van geachte zijde wordt ons nu de
vraag voorgelegd of naar onze me
ning het antwoord van de staatsse
cretaris wel juist was. Ware het niet
beter eens te laten nagaan in hoever
re er lacunes op dit gebied in het Ne
derlandse onderwijs zijn? Wij menen
evenwel zij het onder voorbehoud
dat de staatssecretaris wél het
juiste antwoord heeft gegeven. Hier
ligt inderdaad in de eerste plaats een
taak voor leraren en onderwijzers.
Maar de vraag is, hóe zij dit onder
richt geven.
Immers, niet in de eerste plaats is
van belang, of de jeugd van nu een
precies antwoord kan geven op aller
lei vragen uit de geschiedenis van de
Tweede Wereldoorlog. Maar wel, dat
zij begrijpt waarom het in deze strijd
ging en vooral ook waartoe een tota
litair staatssysteem leidt. Niet be
langrijk is het opdreunen van parate
kennis over een zekere Adolf Hitler,
maar wél een zich er van bewust zijn,
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
niet even laug duurt als de eerste en
lieeft bij monde van minister Herter
en president Eisenhower drie weken
als maximum gesteld.
In kringen van gezaghebbende
waarnemers te Genève werd gis
teren de veronderstelling uitge
sproken dat de Geneefse ministers
conferentie thans waarschijnlijk
uitsluitend wordt gewijd aan het
tot stand brengen van een tus
sentijdse regeling voor de Berlijn-
se kwestie. Het Duitse vredesver
drag en de Europese veiligheid,
hoofdpunten op de Geneefse agen
da, zullen de ministers hoogst
waarschijnlijk overlaten aan de
regeringsleiders, die tegen de
herfst in topconferentie zouden
bijeenkomen als de voorwa arden
daartoe in Genève vervuld zijn.
Auto met chloor
reed tegen boom
Te Apeldoorn is gisteren een onge
luk gebeurd, waarvan de 37-Jarige
heer J. B. uit Apeldoorn en zijn 7-
jarig zoontje Willem het slachtoffer
zijn geworden. B. reed met zijn
vrachtauto met een snelheid van 45
km toen hij zijn zoontje iets naar
zich toe wilde trekken.
Op dat moment reed hij tegen een
boom. Door de harde klap gleed de
lading, bestaande uit een aantal fles
sen Chloor-loog naar voren kwam en
door het achterruitje van de cabine
op de chauffeur en zijn zoontje te
recht, die hierdoor gewond werden.
Onmiddellijk na het ongeval hebben
omstanders de slachtoffers met wa
ter overgoten. Het zoontje werd met
een hoofdwond in het Julianazieken-
huis opgenomen evenals zijn vader,
die brandwonden van ernstige aard
opliep. Er bestaat geen direct levens
gevaar. De brandweer heeft met
1000 liter water het wegdek schoon-
gespoten.
VLUCHT NAAR ONBEKENDE HOOGTE
Heelhuids op aarde
teruggekeerd
Op 10 juli is een 2200 kg. zware
Russische ballistische raket afge
schoten, die met twee honden
aan boord een reis in de ruimte
heeft gemaakt. De raket is daar
na teruggevallen naar de aarde.
De honden zijn in goede welstand
teruggevonden. Het gedeelte
waarin de dieren en een uitge
breid instrumentarium waren on
dergebracht, zijn met parachutes
naar de aarde teruggekeerd.
Het is de tweede maal dat de
Sowjet-Unie zulk een ruimtereis
meldt. De eerstet met twee hon
den en een konijn alsmede een
groot instrumentarium aan boord,
startte op 2 juli.
Tot dusver hebben de Verenigde
Staten niet zulke zware dieren op
ruimtereis gezonden. Twee aap
jes zijn een maal in een Ameri
kaanse raket tot een hoogte van
480 km. gekomen en daarna vei-
Deze foto uit Scotia in Califor-
H nië laat zien hoe daar voor het
laden en lossen van boomstam-
men een grijper wordt ge- m
bruikt van dergelijke afmetin-
m gen. dat een flinke vrachtauto ff
erbij in het niet verzinkt. De m
enorme machine, eigendom
1§ van de Pacific Houtmaat schap
pij, neemt in ,,éen" hap de ge- M
hele lading van een vrachtwa-
gen of een treinwagon af.
iliiiiiHiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiI
ge
lig geborgen. De Russische
leerden hebben al meerdere „die-
renreizen" verzorgd.
Toen op 6 juli bekendgemaakt
werd dat op 2 juli twee honden en
een konijn een goed verlopen
ruimtereis hadden gemaakt, werd
daarbij meegedeeld dat de beide
honden al eerder in de ruimte wa
ren geweest, en dat deze reis voor
een van beide al de derde was.
Evenals bij de lancering op 2 juli
werd niet bekend hoe hoog de
laatste raket is gekomen.
Men heeft met de lancering van
10 juli gegevens verkregen over
de infra-rode straling van de aar
de en de atmosfeer en over de
elektrostatische velden. Voorts
heeft men o.m. de beschikking ge
kregen over foto's van uitgestrek
te wolkenvelden.
De twee vluchten zouden alle ge
gevens geleverd hebben, die men
wilde hebben.
Vandaag wordt te Qu'mcy in de Ame
rikaanse staat Massachussetts de
.JLong Beach", een kruiser voor ge
leide projectielen en Amerika's eer
ste door kernenergie aangedreven
oppervlakteschip te water gelaten.
De foto toont het schip op de helling.
Het wordt 2!t0 meter lang, bijna. 25
meier breed en wordt aangedreven
door twee kernreactoren.
Moeilijkheden in gevangenis
van Fresnes
Zeven advocaten van Algerijnse ge
vangenen die onlangs in de gevange
nis van Fresnes veertien dagen in
hongerstaking zijn geweest, hebben
zondagavond verklaard dat zes ge
vangenen en een bewaker gewond zijn
bij nieuwp moeilijkheden in de gevan
genis. Zij hebben gezamenlijk een
telegram gezonden aan de Verenigde
Naties-commissie voor de rechten van
de Mens, het internationale Rode
Kruis, de commissie voor het verze
ker.-; n van de vrijheden der enkeling
en aan religieuze leiders, waarin zij
do Franse politie beschuldigen van
wreedheid en „martelingen".
Een der advocaten, Jacques Verges,
verklaarde dat na de incidenten, die
zich vrijdag hebben voorgedaan, 200
Algerijnen naar andere gevangenis
sen zijn overgebracht. Onder hen be
vinden zich de vijf Algerijnen die
hebben meegewerkt aan het boek „La
Gangrene", en waarin zij verklaren
dat zij mishandeld zijn.
Het boek is de vorige maand door de
politie in beslaggenomen. Premier De-
bré heeft het een verzameling „leu
gens" genoemd. Een Parijse rechter
heeft op het ogenblik een officiële
klacht van het ministerie van bin
nenlandse zaken in behandeling vol
gens welke het boek de politie bele
digt.
Soldaat omgekomen bij
ongeluk in La Courtine
Tijdens de manoeuvres bij La Cour
tine is gisteren bij een ongeluk met
een drietons vrachtwagen omgeko
men de 20-jarige dienstplichtige sol
daat L. de Leeuw uit Naarden. Het
slachtoffer behoorde tot het. tran
sportbataljon uit Stroe.
GEEN OVEREENSTEMMING BEREIKT
Veranderingen in
werkpraktijken afgewezen
Zondag is een nieuwe poging gedaan
om de staking te voorkomen, die van
daag te middernacht zal uitbreken
als er geen overeenstemming bereikt
kan worden over nieuwe contracten
voor (le arbeiders. De president van
de United Steelworkers Union stelde
voor de kwestie van de rechten der
directies, waarover verschil van me
ning bestaat, terzijde te stellen en te
verwijzen naar een gemeenschappe
lijke commissie van vakbeweging en
industrie welke „tijdens de looptijd
van het nieuwe contract de feiten zou
moeteu onderzoeken en die aanbeve
lingen zou moeten doen, welke ge
rechtvaardigd zijn".
Intussen zouden dan de besprekin
gen over andere onderdelen van de
nieuwe contracten kunnen worden
voortgezet. Het was aanvankelijk
niet bekend, hoe de staalmaatschap-
pijen op dit voorstel van Mac-Donatd
hadden gereageerd. Er zou echter een
tweede bijeenkomst later op de dag
worden gehouden.
De tweede bijeenkomst verliep zon
der successen er werden geen afspra
ken gemaakt voor nieuwe bijeenkom
sten. De onderhandelingen mislukten,
doordat de industrie op haar stand
punt bleef staan dat er geen verho
ging van lonen of arbeidskosten kan
worden toegestaan, als de vakorgani
satie niet toestemt in veranderingen
in het contract, die tot exploitatiebe
sparingen kunnen leiden.
Volgens Cooper zal iedere concessie
ten aanzien van de lonen alsmede an
dere concessies, waarmede kostenbe
sparingen geen evenwicht houden, in
flatoir zijn. De vakorganisatie wei
gerde iedere verandering in de werk
praktijken, welke de maatschappij
wensten, daar dit „een stap achter-
MOGELIJKHEDEN WORDEN VERZAMELD
Rapport over W. Zeeuwsch-Vlaanderen
verschijnt deze week
Vrijdag aanstaande komen de burgemeesters, wethouders en gemeente
raden van West Zeeuwsch-Vlaanderen bijeen om een rapport te be
spreken over de economische ontwikkeling van dit gebied. Dit rapport is
opgesteld door het E.T.I. voor Zeeland met medewerking van de rijks
land- en tuinbonwvoortiehtingsdienst, het Landbouw Economisch Insti
tuut, het directoraat van de arbeidsvoorziening, de Rijksverkeersinspectie,
de provinciale V'.V.V. en de inspectie van de visserijen.
Uit deze lijst van medewerkers blijkt
in welke richting de opzet is gezocht.
Zij allen werken op hun terrein aan
het mede bevorderen van particulie
re initiatieven en gezamenlijk be
slaan zijn het gehele economische ge
beuren. Ongetwijfeld zullen dan ook
vele studies en voorstellen in bepaal
de kringen reeds bekendheid hebben
verkregen. Hun waarde zal veeleer
liggen in de complete verzameling
van de mogelijkheden, die in de
streek aanwezig zijn. Men mag het
ook zo zien dat alle betrokken instel
lingen hun studiemateriaal collectief
bekend maken. Na wat er zo in de
loop der tijden is doorgedrongen over
de vraagstukken is aan te nemen
dat het probleem Breskens, de re
creatie in de Braakman, de visserij
van Breskens, de ontwikkelingskern,
de zeer ernstige situatie op de ar
beidsmarkt en de verkeersvraagstuk-
ken zoals de veerdienst behandeld
zullen zijn.
Zoals gezegd zullen de voorstellen
op elkaar afgestemd zijn, uit
gaande van de gedachte dat het
geheel meer is dan de som der
delen. Waarom zal nu die afstem
ming geografisch gebonden zijn
aan 't Land van Cadzand? Waar
om geen kleinere, meer locale
aanpak of waarom niet heel
Zeeuwsch-Vlaanderen gekozen
Wij herinneren er aan dat de di
recteur van het E.T.I. op de on
langs gehouden jaarvergadering
van de Z.L.M. te Aardenburg hier
over enig licht heeft laten schij
nen.
De plaatselijke aanpak is in deze tijd
te klein. De gemeenten hebben te
weinig financiële draagkracht en
door het toegenomen verkeerscon-
tact kunnen zij zich naar moderne
bedrijfseconomische trant meer en
beter specialiseren. De werkloosheid
moet worden bestreden met enkele
grote projecten op een enkel punt.
Oostburg heeft als centrumplaats be
lang bij een goede haven in Bres
kens. Schoondijke doet goed het toe
risme aan de kust te steunen. Hoofd
plaat de vlassers in Eede. Het mo
derne verkeer maakt het mogelijk
dat de in hun gemeente overtollige
arbeidskrachten elders werken maar
er toch blijven wonen. Vandaar dat
ook een te grote aanpak niet wen
selijk is. Wie van Groede in Sas
van Gent gaat werken zal er op de
duur gaan wonen. De grens ligt dus
inderdaad bij de kanaalz ne. Ten
westen er van is alles nog overzich
telijk, bereikbaar en verwant in de
problemen.
Het wil niet zeggen, dat men zich
krampachtig wil afsluiten. De me
dewerkers aan het rapport ken
nen te zeer de moeilijkheden in de
wereld van de particuliere en ge
meentelijke initiatieven dan dat
zij hun „planning" zouden willen
opleggen, laat staan het kunnen.
Het gaat er veel meer om de rao-
(Zie slot pag. 2 kol. 6)
uit" zou zijn en de verbeteringen, die
in voorafgaande jaren bereikt wer
den, verloren zou doen gaan.
Ook wilde de vakorganisatie niet toe
stemmen in een nieuwe verlenging
van het lopende contract met het doel
de onderhandelingen te kunnen voort
zetten. Volgens de staalindustrie is
het voorstel van Mac Donald, om de
werkpraktijken aan een gemeen
schappelijke commissie voor te leg
gen, slechts een omzeilen en ver
schuiven van de moeilijkheid.
Inmiddels heeft president Eisen
hower een beroep gedaan op werk
gevers en werknemers in de Ame
rikaanse staalindustrie een sta
king te vermijden. De pers-secre
taris van de president, Hagerty,
zeide, dat de president in het be
lang van de leden der vakbonden,
der staalmaatschappijen en van
het publiek hoopt dat de vakbond
en de industrie zullen blijven
voortgaan te streven naar een re
geling.
In New Yorlc werd bekend gemaakt
dat de vakvereniging van de staalar-
beiders zich bereid heeft verklaard de
onderhandelingen met de werkgevers
te hervatten.
Het weer in Europa
Volgens de Aveerrapporten van gister
avond 7 uur
Den Helder, onbewolkt. 18 gr.
Ypenburg, zwaar bewolkt, 21) gr.
Vlissingen, half bewolkt. 19 gr.
Eelde, regenbui, 19 gr.
De Bilt, licht bewolkt. 20 gr.
Twente, half bewolkt, 22 gr.
Eindhoven, half bewolkt. 23 gr.
Zuid-Limburg, licht bewolkt, 22 gr.
Helsinki, half bewolkt, 26 gr.
Stockholm, licht bewolkt, 26 gr.
Oslo, half bewolkt 19 gr.
Kopenhagen, licht bewolkt, 21 gr.
Londen, zwaar bewolkt, 20 gr.
Amsterdam, zwaar bewolkt, 19 gr.
Brussel, licht bewolkt, 22 gr.
Luxemburg, onbewolkt, 21 gr.
Parijs, licht bewolkt, 24 gr.
Bordeaux, zwaar bewolkt, 25 gr.
Nice, half bewolkt, 26 gr.
Berlijn,.onbewolkt, 26 gr.
Frankfort, onbewolkt, 22 gr.
Münehen, licht bewolkt, 26 gr.
Zürich, licht bewolkt, 25 gr.
Genève, licht bewolkt, 28 gr.
Locarno, onbewolkt, 29 gr.
Wenen, half bewolkt, 32 gr.
Innsbruck, onweer, 31 gr.
Athene, licht bewolkt, 30 gr.
Rome, onbewolkt, 24 gr.
Madrid, onweer, 31 gr.
Mallorca, onbewolkt. 32 gr.
Lissabon, half bewolkt, 24 gr.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
KOEL WEER
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Matige af en
toe krachtige westelijke wind. Koel
weer.
VERW'ACHTING VOOR DE
ZEEUWSE STRANDEN
Vandaag overwegend droog, maar
nog koel strandweer met flinke op
klaringen. Krachtige tot matige
wind uit westeTjke richt ng.
Temperatuur in de middag ongeveer
18 graden Celsius. Vooruitzichten:
geleidelijk weer iets aangenamer
strandweer met- zon.
15 juli
ZON EN MAAN
Zon op 4.36
Maan op 15.44
onder 20.54
onder .44