heeft tevreden bewoonsters Haagse „flat voor vrouwen alleen" Aan alle kreeftenen leeuwen matrassen v.g.g.v. De moderne bril: GEZIEN VRIJDAG 3 JULI 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Werken, studeren enzichzelf zijn zonder iemand te hinderen (Van een medewerkster) Een onopvallend naambordje voor flat 606 op de 6de verdieping;. De lange gang kijkt uit op de in, de avond flonkerende stad. In de huiskamer zit het gemeenteraadslid, mejuffrouw F. ten Cate, te werken; haar bureau dat voor het raam staat is geheel en al overdekt met paperassen, alles ademt activiteit. Zeer tevreden is mejuffrouw Ten Cate met haar flat. „Ik woonde, voordat ik hier kwam, heel prettig in, maar ik vind het toch verrukkelijk om geheel mijzelf te kunnen zijn. Ik herinner mij nog heel goed hoe ik mij voelde toen ik voor het eerst op mijn eigen balkonnetje een broodje zat te eten. Er stond nog geen stoel of tafel in mijn huis. Er lag zelfs geen vloerbedekking. Het enige binnen vier muren dat van mijzelf was, bleek een briefkaart te zijn met' „Welkom thuis" erop. Die heb ik op mijn balkon netje wel tiemnaal zitten lezen. Het is dan ook echt mijn „thuis" gewor den, waarin ik tot 's avonds laat werken en studeren kan zonder iemand te hinderen. Binnenkort hoop ik dan ook mijn meesterstitel te halen". Enthousiast klinkt dit relaas uit de mond van een der bewoonsters van een groot flatgebouw in een der buitenwijken van Den Haag, ge noemd naar en gebouwd op initia tief van de tijdens de oorlog om gekomen vrouwelijke psychiater, dr. Elisabeth Brugsma. Eerst kortgeleden opende de flat haar gastvrije deuren voor 145 alleen staande vrouwen. Tot een aan de meeste beurzen aangepast bedrag, daar de koopsom van de flats in maandelijkse termijnen afgelost kan worden, waarbij grond- en straatbe lasting zijn inbegrepen alsmede een service-bedrag voor ruiten wassen, tuinonderhoud en hulp van de huis meester bij allerlei werkjes. De ver warming geschiedt elektrisch (iedere flat heeft een eigen meter) met ge bruikmaking van een schakelklok om bij afwezigheid het huis te kunnen vóór verwarmen. Het koken gaat eveneens elektrisch. In de wasruimte beneden staat een elektrische centri fuge voor algemeen gebruik en alle bewoonsters hebben een koelkast. Voorts is er een kettinglift voor de vuilnisemmers. Elk der bewoonsters, allen alleen staande vrouwen, is eigenaresse van haar woning. Geen van haar kwam in aanmerking voor een zelfstandige woning, wdnt de tijden dat zij n een woningbureau kon lopen om etage of klein benedenhuis te huren, zijn voorbij. En hoe goed het sa menwonen met anderen soms ook kan uitvallen, toch verkiest ook zij haar vrijheid. Al deze vrouwen, juist omdat zij vrouwen zijn. hebben be hoefte aan een eigen plekje, waar zij onbeperkt alleen-heerseres zijn. Den Haag bouwde voor hen in een rus tige omgeving een flat „voor de vrouw alleen". Hier kunnen zij zich een eigen „thuis" scheppen; wellicht in warme tinten, met zware meubelen en plu che gordijnen, vol met dierbare her inneringen of in rationele interieurs, staal met blank hout, zonnig en licht. Hoe het er ook ingericht is, één ding hebben allen gemeen: Het is elke dag weer opnieuw een vreugde terug te keren naar dat veilige plekje dat van henzelf is, waar zij zichzelf kunnen zijn. „Kijk, daar kunt U de duinen nog zien", wijst dr. Wirth, de voorzitster van de onderlinge vereniging van flateigenaren. Boven de huizenzee, waar overal de lichtjes flonkeren, te kent de duinenrij zich af tegen de duisternis. „Het uitzicht is hier prachtig", zegt dr. Wirth. „Vooral als het helder weer is. Wanneer het mist, MAAK BABY'S UITZET COMPLEET MET DE HANDIGE ZWITSAL BABYSET voel je je als de bewoonster van een ruimteschip". Ze sluit de deuren van het balkon. De geluiden die omhoog dreven verstommen als bij tover- Binnen is het stil, boven de rechthoekige tafel brandt een lamp, de kamer heeft een doorleefde in timiteit. „Destijds heb ik mezelf beloofd: als ik er ooit uitkom neem ik een echt bed. U moet denken, ik sliep in het kamp op een losse deur, die ze bovenop een keukenaanrecht hadden gelegd.... Maar nu heb ik de aller beste matras, die ik krijgen kon". Mevrouw A. Ermeling Mayer, een pittige oude dame, die jarenlang in Indonesië bij het onderwijs is ge weest, lacht. „Kijk", wijst ze naar buiten, „daar staat mijn klok. Op straat. Ilc kan hem juist van mijn raam uit zien. En hier is mijn tuin tje. Als ik 's middags in de zon naar mijn eigen bloemen zit te kijken dan denk ik: nu ben ik eindelijk thuis! In Batavia vroeger had ik het ook goed. Ilc ben er toen echter altijd door drongen gebleven dat ik het zo goed had! En datzelfde gevoel keert nu na jaren weer terug. Ik ben dolgelukkig met mijn nieuwe spulletjes, mijn ef ficiënte badkamer mijn keukentje en mijn eigen kamer Geen klacht over de tussenliggende jaren, over de el lende in het kamp, de ontberingen, de angstenWant mevrouw Ermeling is een dappere vrouw, die geleerd heeft het goede te waarderen en het kwade te verdragen. Evenals mevrouw Waller, oüd-lera- res uit Suriname: „Ik wou dat ik de mensen eens kon vertellen hoe je met weinig mid delen een leuk interieur kunt ma ken. Vindt U het niet gezellig bij me?". Want mevrouw Waller is, zoals ze het zelf uitdrukt, „met niets" pas kortgeleden uit Indone sië teruggekeerd. Zij was indertijd in Suriname een bekende voor vechtster van het „maandagcentje" het geringe bedrag dat de leerlin gen van haar klas iedere maandag moesten meebrengen voor de t.b.c- bestrijding. Een inval die tot een omvangrijke actie leidde in Suri name. De Dr. Elisabeth Brugsina-flat voor ziet zonder twijfel in een behoefte. Haar bewoonsters voelen er zich thuis: de musicienne, de vrouwelijke notaris, de binnenhuis-arcMtecte en de vakbondbestuurster. De hoofdboelc- lioudster en de inspectrice. Jonge vrouwen die het leven nog voor zich hebben, ouderen die alleen overgeble ven zijn. Maar allen vrouwen die zich in de nieuwe omgeving gelukkig en tevreden yoelen. De bril, die in de eerste plaats een hulpmiddel is om beter te zien, is door het montuur een „kleding" voor het oog geworden, die persoon lijker is dan welke kle ding ook. De bril wordt immers vereenzelvigd met het gelaat. Men heeft hem nodig en het is dus zaak er een sie raad van te maken, een sieraad evenwel, dat functioneel moet zijn en vooral zonder over bodige tierelantijnen. Een verkeerd gekozen montuur kan het uiter lijk schade berokkenen. Er worden vele soorten en modellen brilmontu ren gemaakt, zowel voor dames als voor he ren en zeer speciaal voor kinderen. Een kin- derbril is niet zonder meer een „gewone bril" in een kleinere maat, maar moet worden aan gepast aan het kinder gezichtje, dat vaak nog geen neusbeen heeft en dan weinig houvast biedt voor het montuur. Elk model wordt weer in vele kleuren en ma ten vervaardigd, zodat het duidelijk is. dat het maken van brilmontu ren geen eenvoudige zaak is... Deze tak van de Neder landse industrie stond na de oorlog aan een moeilijk begin. Zij moest zich gaan meten met een 80-jarige erva ring van vele buiten landse bedrijven. Maar ze heeft zich thans door durf, onderne mingslust en vakman schap een goede repu tatie verworven in een groot deel van de we reld. Niet alleen be schikte men in het bui tenland over groot ka pitaal, maar bovendien over een groot aantal in deze zeer speciale tak van industrie opge leide vakmensen. Hier in Nederland moest al les aan de praktijk worden getoetst, maar nu na dertien jaar zijn de resultaten voor ons Nederlanders om trots op te zijn. Het maken van brilmontu ren vraagt niet alleen technisch inzicht, maar ook psychologische ken nis en gevoel voor de komende mode. Elk nieuw model vergt een jaar van voorbereiding. Is het model ontwor pen, dan worden de kostbare stempels en gereedschappen ver vaardigd en wordt met de produktie begonnen, een produktie die alleen lonend is als een grote hoeveelheid van elk model kan worden ge maakt. Nederland is als afzetgebied te klein en export is dus nood zakelijk. Nederlandse Jabo-monturen bijvoor beeld gaan nu naar alle Europese landen, het Nabije Oosten, Afrika en Z.-Amerika. Al in de 17de eeuw, toen een bril alleen voor de deftige burgers was weggelegd, ont stonden modegrillen. De modieuze fatten van die tijd droegen vaak onnodig bril, en hoe groter hoe deftiger. De bril in de huidige vorm, een montuur van twee gla zen, dat aan de kan ten van beugels voorzien, is in het be gin van de 18de eeuw in Engeland ontstaan. Toen ook veroverde de vrouw de bril, die tot dan voorbehouden was aan de heren der schep ping. Lange tijd werd hij als noodzakelijk kwaad beschouwd en als wij denken aan de „bus"-brilletjes uit het begin van deze eeuw (glazen bevestigd door middel van dun metaal draad) kunnen wij ons dat best voorstellen. Pas toen men andere materialen ging ge bruiken als celluloid en celhoorn kwam er ver betering. Er werd ont dekt dat bepaalde ge zichten levendiger wer den of interessanter met een bril en dit is het eigenlijke begin ge weest van de modebril. Hoezeer de" bril mode artikel is geworden, bewijst wel onderstaan de foto: links een foute keuze, rechts een bril die de charme nog ver groot. LET OP! Als U geboren bent onder het teken van de kreeft of de leeuw, doch in ieder geval in de maand Juli en Als bovendien Uw eerste voornaam OLGA is, schrijf dan nog heden aan de N.V. LEIDSE MATRASSENFABRIEKEN Afd. io Postbus 16 Leiden en U krijgt een charmante verjaardagssurprise! Opgeven per briefkaart: naam, voor. namen, geboortedatum, adres. een „fuuctioucc( si er and" ~öan ozcutu Het komt tegenwoor dig sporadisch voor, dat een vrouw in haar vakantiegarde robe een omvangrij ke lange avondjapon meeneemt als gala- kleding voor de dans en feestavondjes wel ke de vakantieperio de op plezierige wijze plegen te onderbre ken. Meestal moet het zonnejurkje van overdag, 's avonds dienst doen als feest- kledij. Desondanks willen wij U deze fo to van een zomers „groot-avondtoilet" niet onthouden, al was het alleen maar om nog weer eens te laten zien hoe fleurig en jeugdig een nop- dessin op een witte ondergrond het doet. Deze avondjapon van de Lonüense ont werper John Cava- nagh is gemaakt van witte nylon or ganza waarin blauwe noppen zijn geweven; een glanzende bies in dezelfde tint blauw accentueert de boven zijde van het lijfje. Denkt U zich nu de lange sleep eens ver vangen door een kor te wijde aangerimpel- de rok, dan ontstaat een zwierig zomer avondtoiletje, ge knipt zowel voor een onbezorgde dans avond als voor een boulevard-wandelin getje.... y Advertentie tfeoaazlijk HieïeUfien sint met recht het gevaar. Want medelijden, hoe onmisbaar en prijzenswaardig ook, is een wankel fundament om duurzaam op te bou wen. Het mag maar één bedoeling hebben: helpen, verzachten, bescher men. En juist daarin ligt de verhou ding tot de medemens vastgelegd: van gever tot ontvanger, van sterkere tot zwakkere. Hoe bedenkelijk wordt die relatie als dat uit het oog wordt verloren, als de gever zich met de ontvanger op één lijn stelt, en op die gelijkwaardigheid een nieuwe verhouding wil beginnen. In het geval van Graham Greene s romanfiguur meende het medelijden te mogen optreden als rechter over leven en dood met de verschrikke lijke consequentie daarvan voor een weerloos slachtoffer, dat zelf om die „verlossing" niet gevraagd had. Maar ook zonder dit uiterste kan medelijden in menselijke ver houdingen ruïneus te werk gaan. Ilc herinner mij twee gevallen, waarin juist vrouwen met de beste bedoelingen van de wereld het slacht offer werden. Het eerste was vervat in een brief, die een twijfelend jong meisje mij schreef. Gedreven door medelijden, stond zij op het punt zich te verlo ven met een epileptische jongeman, die zich overdreven aan haar had gehecht. Zoals gewoonlijk bracht de twijfel haar tot het schrijven aan een derde niet in de verwachting een duidelijk advies te krijgen, maar onbewust hopend op een goedpraten van haar voornemen waarop zij niet durfde terugkomen. Ec heb naar ge waarschuwd met alle argumenten, die het verstand ingaf. Ik heb haar op het hart gedrukt verder te kijken dan het ogenblik, en niet alleen me delijden te hebben met de toekomsti ge vader, maar ook met de toekom stige kinderen. De kans bestond immers dat de kwaal erfelijk bleek, en wie droeg dan de verantwoorde lijkheid? Echt als een vrouw, werd zij hoos en betichtte mij van hard heid. Zij kon nu niet weer terug, en de arme jongen had alléén haar... Zij heeft mij nooit geschreven hoe deze stap uit kortzichtig medelijden is af gelopen uit haar zwijgen te oor delen, niet al te best. En hoeveel lieve, onzelfzuchtige, idealistische wezentjes sluiten dag op dag niet een onberaden huwelijk zuiver op basis van een weliswaar oprecht, maar ge vaarlijk medelijden. o Het tweede sprekende voorbeeld is minder tragisch, en werd mij door de gedupeerde ook met de nodige humor verteld. Zij had zich opgewerkt tot een best betaalde, lei dende functie, en genoot van een ze kere onafhankelijke welstand tot dat een schoolvriendin haar overkropt gemoed bij haar kwam uithuilen. Deze vriendin was door een ongeluk onverhoeds weduwe geworden met een miniem pensioen om van te le ven. Zij kende geen enkel vak en zag er bergenhoog tegen op om zich als huishoudster te verhuren. De ster ke zelfstandige troosteres kreeg, hoe zakelijk ingesteld, diep medelijden. En kwam met een even radicaal als briljant voorstel: Zij zou haar be trekking opzeggen en van haar spaarduiten een zaak overnemen. De bedroefde weduwe kon dan de huis houding drijven, en met beider in spanning hadden zij dan ruim haar brood. De tranen werden gedroogd en het stoute plan uitgevoerd. De onge trouwde werkte dag en nacht, als het moest, tlide voor twee en begon na het eerste moeilijke jaar aardig tegen de financiële wal op te krab belen. Door al die bedrijvigheid zag zij echter niet, hoe het gezicht van de huishoudelijke weduwe hoe langer hoe meer verstrakte. Het hoge woord kwam er eindelijk uit: de weduwe was tegen dit bestaan niet opgewas sen, het was haar véél te stü, zo'n hele dag in een huishouden achter een winkel, die haar vriendin totaal in beslag nam. Deze moest het maar niet kwalijk nemen, maar zij ging en vandoor. Zij kon een goede be trekking als huishoudster krijgen bij een gezellige heer op leeftijd Daar zèt ik, zei het slachtoffer van haar eigen goede hart. Met een zaak die nog maar nauwelijks floreerde, een dikke hypotheek en zonder hulp. Ilc bèn er bovenop gekomen, maar vraag niet hoe. Dat was eens. maar nóóit weer. Ja. medelijden is soms heel gevaarlijk. Saskia. tijdens het winkelen In een warenhuis zagen we bijzon der malle, artistiek misschien niet verantwoorde, maar voor kinderen vast wel aantrekkelijke puntenslij pers. Olifanten waren erbij, wek kers, t.v.-toestellen; sommige nog op wieltjes ook. Allemaal dingetjes van om en nabij de gulden, waarmee het nieuwe schooljaar of, zo nodig, het einde van het oude schooljaar, valt op te vrolijken. Er is een collectie bekers en vazen in de handel gekomen van tweekleurig glas. De buitenkant is wit, de bin nenkant fel blauw, rood, oranje, groen of geel .gekleurd. Er zijn heel smalle, hoge vazen van dit materiaal geschikt voor één tak rozen of wat Uzelf maar bedenkt, maar ook kelk glazen op een voetje, waaruit je uiteraard drinken kunt, maar die met een geraffineerd gekozen tuil tje bloemen ook een lust voor het oog moeten zijn. Als U met vakantie aan zee bent, moet U eens uitkijken naar een bad- sarong. Het zijn gemakkelijk te om gorden badlakens, niet alleen voor zee trouwens, maar ook voor thuis, als U uw haar gaat wassen, baby in bad stopt of ander spat-werk te ver richten hebt. >5Nu ben je veilig beschermd: altijd en overal !w „O, vrat hebben we vroeger toch een narigheid uitgestaan! Die omslag, dat verdriet! Dat leed is voorbij! Miljoenen vrouwen genieten nu méér van het leven, dank zij o.b.-tam pons, hun Onmerkbare Bescherming. Kwiek en opgewekt kunnen zij aan alles meedoen, fietsen, dansen, uitgaan, sport! Het pakje o.b. gaat in het kleinste tasje." de moderne hygiëne per pakje van 10 tampons.ro/doende voor maandelijks gebruik: Normaal f f,-. Speciaal {125 Tijdens een in Travemünde (West-Duits- land) gehouden congres van gynaecologen heeft prof. SchSfer uit Hamburg gespro ken over de zuigelingensterfte. Hij prees vooral de zuigelingenzorg in Nederland, waar déze uitstekend is georganiseerd. let OZCHH) Het was, tussen al de spanningen van het verhaal door, een ont hutsend zinnetje: „Medelijden is een van de gevaarlijkste dingen ter wereld." Echt een aforisme van Gra ham Greene, waar de haastige lezer overheen glijdt om de afloop te ach" terhalen. En dan nog .-Medelij den is gevaarlijk": een begrijpelijke uitspraak voor een hoofdpersoon die van het verhaal blijkt zijn de loop ongeneeslijk zieke vrouw zachte dood geholpen te hebben louter omdat de aanblik van deze nutteloze heldhaftigheid hem teveel Zijn 'medelijden was inderdaad ge vaarlijk: want waar ligt ergens de subtiele scheidingslijn waar medelij den ophoudt in werkelijke zin mens lievend te zijn, en niet anders blijkt dan een egoïstisch zelfbedrogMaar los van deze vreemde pathetische romanfiguur blijft: „Medelijden is gevaarlijk" een uitspraak om niet zonder meer naast zich neer te leg- gen. Het zou natuurlijk dwaas en dom zijn om te menen dat deernis met de naaste hiermee in alle opzichten veroordeeld was. en zon der meer als een overwonnen stand punt terzijde kon geschoven worden. Maar medelijden wordt als alle posi tieve menselijke aandriften bedreigd door zijn eigen intensiteit. Het neigt tot overdrijving, tot de zucht om zichzelf zo belangrijk te vinden dat het meent te kunnen optreden als plaatsvervanger voor elke andere menselijke verhouding. En daar be-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 5