RANG
Nederlandse vader bleef baas
ondanks afwasschort
Omkoperij
strijd in
inzet van politieke
de staat Ghana
IN BUK
20 STUKS f. 2.80
C.B.T.B. STEUNT PLAN VOOR
VRIJERE LOONVORMING
de
zonnige
RANG
DONDERDAG 2 JULI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
JONGE DOCTOR ISHWARAN MEENT:
Gezinsleven in ons land werd
beschreven door buitenlander
Het is een merkwaardig gebeuren, dat een vreemdeling, nog wel
afkomstig uit het verre India, een boek schrijft over „het Ne
derlandse gezinsleven" (K. Ishwaran: Family life in the Nether
lands). Men kan zich afvragen of iemand, die zich als vreemde
ling enige jaren wijdt aan de studie van het Nederlandse gezin,
daarover iets kan zeggen, dat ons nog niet bekend was. Is hij in
staat om allerlei elementen uit het Nederlandse leven, die ons
vertrouwd zijn, werkelijk juist aan te voelen? Vergt het schrij
ven van een dergelijke studie niet een vóórkennis, waarover al
leen hij kan beschikken, die deze kennis met de paplepel ingego
ten heeft gekregen?
Het is mogelijk, om bij lezing van de studie van dr. K Ishwaran,
die als proefschrift dezer dagen te Leiden werd verdedigd, hier
en daar de vinger te leggen op kleine onjuistheden, die voort
vloeien uit een onvoldoende detailkennis van de Nederlandse sa
menleving. Vaker evenwel treft men in dit boek het merkwaar
dige aanvoelingsvermogen aan, waarover de schrijver beschikt,
waarbij hij gesteund is door de vele medewerking, die hem van
Nederlandse zijde is gegeven.
De vreemdeling, die aspecten van de
Nederlandse samenleving bestudeert,
verkeert slechts ogenschijnlijk alleen
maar in het nadeel. Op een paar pun
ten is hij in het voordeel. Vooreerst
vindt hij niet alles even gewoon. Hem
treffen dingen als bijzonder, waar
aan wij voorbij gaan. De vreemdeling
moet ons leren hoe bijzonder het ge
wone kan zijn. In de tweede plaats is
hij in staat om vergelijkingen te ma
ken met verschijnselen, die elders
worden gevonden. Dat geeft relief
aan wat bij ons wordt aangetroffen.
Niet veranderd
Wat de Indiër dr. K. Ishwaran heeft
getroffen in het Nederlandse gezins
leven is vooral dit: het Nederlandse
gezin mag dan In de laatste tientallen
Jaren in allerei opzichten van aard en
gedaante zijn veranderd wezenlijk
heeft het dezelfde kenmerken behou
den.
Terwijl wij in Nederland meenden, dat
er met ons gezin allerlei aan de hand
was en wij spraken van problemen
van jeugd, van gezag, van echtschei
ding, houdt de schrijver ons voor, dat
hier van overdrijving sprake is en
dat de samenhang van het Nederland
se gezin nog geheel aanwezig is; dat
de jeugd er eigenlijk dezelfde ideeën
op na houdt als de ouderen, zij het
aangepast aan een nieuwe situatie,
dat de jeugd beslist niet losgelaten is;
dat het gezin nog evenzeer in het
middelpunt van de belangstelling
staat als vroeger en dat ook de ban
den met andere familieleden wordt
aangehouden.
Wat ons uit het boek van
Ishwaran tegemoet komt is het ge
wone Nederlandse gezin, waar men
er aan hecht om tenminste één maal
tijd als gezin te nuttigen, waar moe
der haar kinderen opwacht, die van
school komen, waar tijdens het week
end de leden ervan bijeen zijn. Het
gezin, dat familiefeestjes kent, dat in
geregelde correspondentie staat met
allerlei familieleden, waarvoor dan in
de regel de moeder zorgt, dat hecht
aan huiselijke gezelligheid. Allemaal
heel gewoon. Maar klaarblijkelijk
minder gewoon voor de vergelijkende
vreemdeling en misschien voor ons
zelf toch ook wel weer bijzonder in
het licht van wat er wel niet over on
ze samenleving wordt gezegd.
Patriarchaat
Dr. Ishwaran ziet in hét Nederlandse
gezin toch nog duidelijk te onder
scheiden patriarchale trekken. Wij
meenden Immers al, dat wij de ge
lijkheid tussen man .en vrouw nu
werkelijk hadden bereikt, niet zozeer
door de wetgeving waarmee de ge
wone mensen immers niet van doen
hebben in hun dagelijks leven
maar door de bereidheid van de man
om allerlei in de huishouding te doen
en af en toe zich te tooien met het
huishoudschort achter stapels af te
wassen borden. Helemaal, zo conclu
deert de buitenlandse waarnemer,
zijn de Nederlandse mannen er nog
niet. Een beetje spelen zij nog steeds
de patriarch. Zijn fungeren bij de
handhaving van het gezag in het ge
zin als een beroepsinstantie. De poli
tiediensten en eenvoudige recht
spraak laten zij aan hun echtgenote
over. Hun betekenis neemt toe, naar
mate de kinderen ouder worden
Duidelijk is hem ook gebleken, dat
ondanks alle beweging in onze Ne
derlandse samenleving het niet zo
is, dat er een vrije keus is bij het
zoeken van een levensgezel (lin).
De jonge mensen letten terdege én
op maatschappelijke positie én op
godsdienst. Daar, waar men ver
schillen in maatschappelijke posi
tie en religie verwaarloosd, blijft
bovendien een bron voorhanden
van huwelijks-moeilijkheden, die
dan volgens de schrijver maar
zijn materiaal is hier niet volle
dig tot echtscheiding lean lei
den.
De Nederlander zo meent dr. Ishwa
ran, is verdraagzaam in zaken van
godsdienst als hij met andere enke
lingen te maken heeft. Dit kan ech
ter zeer wel samengaan met scherpe
tegenstellingen tussen groepen. Ei
genlijk is het volgens hem zo er le
ven bij de leden van verschillende
kerkgenootschappen allerlei beelden
betreffende „andersdenkenden".
De schrijver is gelukkig geweest in
de keuze van een aantal foto's. De
eerste geeft ons de koninklijke fami
lie aan de thee: de koningin schenkt
zelf in. Deze foto geeft inderdaad een
normaal beeld. Zo gaat het in tal van
gezinnen en wij zelf vinden daaraan
niets merkwaardigs. De vreemdeling
Aan de Leidse universiteit is vori
ge week de Indiër K. Ishwaran
gepromoveerd tot doctor in de
rechtswetenschappen op 'n proef
schrift over „Family Life in the
Netherlands (Het familieleven* in
Nederland)". Dr. Ishwaran, die
aanvankelijk in India talen heeft
gestudeerd en die zich na het
schrijven van verscheidene essays
vervolgens aan de studie in de
culturele antropologie heeft ge
wijd, is vervolgens naar Oxford
gegaan, waar hij deze studie heeft
voltooid. Na een jaar te hebben
gestudeerd aan het Institute of so
cial studies in Den Haag, heeft dr.
Ishwaran vervolgens nog twee
jaar in Nederland gewerkt aan
een proefschrift over de wezens
kenmerken van het Nederlandse
gezinsleven en aan de vraag of
die trekken zich de snel verander
de tijden ten spijt in de loop van
de decennien hebben gehandhaafd.
Zijn antwoord op deze laatste
vraag luidt zonder aarzelen be
vestigend. Wij hebben dr. Ishwa-
ran's promotor, prof. Sj. Groen
man uit Utrecht gevraagd in ne
venstaand artikel een beschouwing
te geven over de voornaamste be
vinding van de jonge doctor.
is evenwel door dit beeld van huise
lijke gezelligheid getroffen.
Zo is hij ook getroffen, als de Neder
lander vaak zegt, dat hij niet fami
lieziek is, waarmee hij echter ver
raadt, dat hij behoorlijk van de fa
miliezaken op de hoogte is, maar niet
wil toegeven, dat hij voor familieza
ken belangstelling heeft. Overigens,
die familie is een domein van moeder
de vrouw. Die correspondeert en spe
ciaal in deze examentijd moet zij op
letten, of er niet een verre neef of
nicht ergens voor geslaagd is.
Hoe is dr. Ishwaran aan zijn kennis
gekomen? Natuurlijk is er allerlei li
teratuur over het Nederlandse gezins
leven en er zijn ook heel wat cijfers
van het centraal bureau voor de sta
tistiek te halen. Maar daarmee is nog
niets nieuws gebracht en bovendien
kan men daarmee niet de beweringen
toetsen, dat het Nederlandse gezin
wat erg uitgedrukt in ontbinding
zou verkeren en dat de woning tot ho
tel zou zijn gedegradeerd. Om dit
soort van uitspraken te controleren
moet een onderzoeker tot de gezin
nen gaan en met de gezinsleden spre
ken. Dit is het wat de schrijver heeft
gedaan. Hij heeft schriftelijk en mon
deling inlichtingen gekregen en daar
op heeft hij zijn dissertatie gebouwd.
Zijn berichtgevers waren zij moes
ten natuurlijk het Engels redelijk
machtig zijn Leidse studenten. Dit
betekent dus, dat wat dr. Ishwaran
meedeelt over het Nederlandse gezin
in eerste instantie betrekking heeft
op het Nederlandse middenstandsge
zin, waaruit de meeste studenten wor
den gerekruteerd. Zijn onderstelling
is nu en het oordeel hierover is aan
de wetenschap dat trekken, die bij
in de gezinnen vindt, waaruit de stu
denten afkomstig zijn, zich vroeg of
laat ook zullen openbaren in andere
gezinnen.
(Advertentie)
Maximumsnelheid
in Italië
Voor de bebouwde kom in Italië
geldt van woensdag (gisteren) af
een maximumsnelheid van 50 km.
Voor overtredingen op dit nieuwe
verkeersgebod staat een maximum
boete van ongeveer 300 gulden of ge
vangenisstraf tot drie maanden. Een
zelfde strafmaat geldt voor inhalen
op de baan voor tegemoetkomend
verkeer of op onoverzichtelijke
straathoeken.
De Italiaanse wetgever hoopt met
de nieuwe verkeerswet het aantal
verkeersongelukken met 80 procent
te kunnen verminderen. Groepen huis
vrouwen die voor etalages opstoppin
gen op nauwe trottoirs veroorzaken
en andere voetgangers dwingen op
de rijbaan te lopen, kunnen voortaan
wegens hindering van het verkeer
beboet worden.
In Frankrijk is voortaan voor auto
mobilisten verboden scherpe uitsteek
sels aan auto's te hebben die de ge
volgen van een ongeval kunnen ver
ergeren.
Zware straf voor ei-bakker
bij Are de Triomphe
Het hof van beroep in Parijs heeft
dinsdag een zekere Claude Eigus bij
verstek veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf en een boete van
50.000 frank wegens grafschennis.
De man, die niet verschenen was,
had geprobeerd een ei te bakken bo
ven de vlam van het monument van
de onbekende soldaat bij de Are de
Triomphe in Parijs. Een lagere
rechtbank had hem hiervoor tot drie
maanden gevangenisstraf en een boe
te van 50.000 frank veroordeeld. De
straf is in hoger beroep verzwaard.
Raketbrandweer
Een Britse maatschappij heeft een
vliegende raketbrandweer ge
maakt die in veertig seconden een
brand op acht kilometer afstand
kan bereiken.
Het onbemande apparaat lijkt op een
straalvliegtuig met een hefschroef.
Door een druk op de knop gaat
een raket werken en koerst het
apparaat, „Firefley" genaamd,
naar de plaats van de brand.
Daar aangekomen, komt de hef
schroef in werking en spuit het
apparaat tot 1000 kg vloeistof in
het vuur. De brandweer functio
neert automatisch door middel
van elektronische apparaten.
Zinspreuk voor wapen
van Zuid-Holland
De Provinciale Staten van Zuid-
Holland hebben in hun vergade
ring, die is gehouden in het ge
bouw van de Tweede Kamer, be
sloten Gedeputeerde Staten te
machtigen aan de koningin te ver
zoeken toestemming te geven de
zinspreuk „vigilate deo confïden-
tés" („waakt in godsvertrouwen")
aan het provinciale wapen toe te
voegen.
VOORZITTER MR. B. W. BIESHEUVEL:
Bij het aanvaarden van zijn nieuwe
functie van voorzitter van de Chris
telijke Boeren- en Tuindersbond heeft
de voormalige secretaris van deze
bond, mr. B. W. Biesheuvel, uitvoerig
aandacht geschonken aan de huidige
situatie in de landbouw, waarbij hij
stelde dat vooral in de landbouw nog
veel wanbegrip bestaat ten aanzien
van de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie. Over het vrije loonbeleïd
zei hij, dat zijn organisatie achter de
nieuwe ontwikkeling staat. Hij con
stateerde echter dat velen in de land
bouw huiverig staan tegenover vrije
re loonvorming, omdat men vreest
weer achterop te zullen raken als
loonsverhoging slechts mogelijk is
op grond van stijging van de arbeids-
produktiviteit, terwijl de rentabiliteit
in de landbouw nog veel te wensen
overlaat.
De heer Bicsheuvel begon zijn rede
met een korte beschouwing over zijn
benoeming. Hij zei dat hij steeds
nauw heeft samengewerkt met wij
len de heer Chr. van den Heuvel, de
vorige voorzitter, maar dat het zijn
(Advertentie)
\i/
Oppositieleider zal wellicht in
ons land colleges geven
„Tegen mij is inderdaad een arrestatiebevel uitgevaardigd. Ik weet nog
niet wat ik doen ga."
Aldus verklaarde prof. dr. K. A. Busia, parlementslid en leider van de
oppositionele „Verenigde Partij" van de republiek Ghana aan de Afri
kaanse westkust.
In een interview met een redacteur van het A.N.P. aan boord van de
nachtboot van Harwich heeft prof. Busia het een en ander over de
oorzaken van dit arrestatiebevel verteld.
In het naaste verleden, aldus prof.
Busia, werd een vertegenwoordiger
van de Londense firma Camp Bird
in Ghana, die mijnconcessies probeer
de te verkrijgen, het land uitgezet.
De onderminister van voorlichting
en radio, Idrissi, werd nadien ontsla
gen, omdat hij niet waar kon ma
ken, dat een gepubliceerde verkla
ring van de Londense firma over het
afsluiten van een vijftigjarig mijn-
contract onjuist was.
In weerwraak hield Idrissi toen een
persconferentie, waarin hij verklaar
de, dat de vertegenwoordiger van de
Londense firma voor 100.000 pond
sterling (ongeveer een miljoen gul
dén) aan steekgelden voor leden van
het kabinet en leiders van de heer
sende partij, de C.C.P. van minister
president Nkroemah, zou hebben be
steed. Idrissi zou zelf 2000 pond ster
ling hebben ontvangen.
Dr. Busia begaf zich daarop naar
Londen om een onderzoek in te
stellen. Op grond van de hem daar
getoonde documenten stelde, hij,
terug in Ghana, een petitie op,
waarin bij de gouverneur-generaal
werd aangedrongen op een nader
onderzoek in deze omkopingszaak.
De petitie werd door een honderd
tal vooraanstaande oppositieleden
mede ondertekend.
In deze petitie werd ook gewag ge
maakt van de procureur-generaal
Geoffry Bing van Ghana. Deze nu
heeft een bevel tot aanhouding te-
fen dr. Busia uitgevaardigd met
et doel hem civiel te vervolgen
wegens laster. Ook tegen de secre
taris-generaal van de partij en twee
anderen werden deze arrestatie
bevelen uitgevaardigd.
„Politiek gesproken bevindt Ghana
zich in een zeer moeilijke situatie",
zo vervolgde prof. Busia zijn relaas.
In oktober 1958 wei d op grond van
een wet, die iedereen met arrest be
dreigt, die verdacht wordt iets tegen
de regering in Ghana te onderne
men, een arrestatiebevel tegen 41 le
den van de oppositiepartij uitgevaar
digd. Men kreeg er 38 te pakken. Al
len leden van de Verenigde Partij,
onder wie de perschef, secretariaats-
personeel en de chauffeur. Het par-
tijwerk werd lamgelegd.
„Op het ogenblik", zo vervolgde prof.
Busia, „is een wetsontwerp ter tafel,
dat iedereen, die iets onaangenaams
over de regering of Ghana zegt, met
een gevangenisstraf van hoogstens
15 jaar bedreigt. Dit ontwerp is nog
geen wet geworden."
Prof. Busia vertelde voorts over het
oprichten van een soort arbeidsdienst
voor jonge mannen in Ghana. Deze
heet bedoeld te zijn om de jongelie
den een vak te leren. Het blijkt vol
gens prof. Busia een politiek instru
ment geworden te zijn van de partij
van minister-president Nkroemah.
Tijdens de laatste tussentijdse ver
kiezingen kwamen zij bij de stem
bussen ten tonele en joegen met stok
ken, stenen en flessen alle vertegen
woordigers van de oppositie weg. De
kandidaat, noch zijn vertegenwoordi
gers, kregen kans van de „Builders-
brigade" (de Bouwersbrigade) om bij
het teilen der stemmen tegenwoordig
te zijn. De Nkroemah-partij won met
vele tienduizenden stemmen", zo ver
telde prof. Busia.
„U begrijpt, dat ik eerst aan de
Nederlandse autoriteiten uiteen wil
zetten, hoe mijn positie is, alvo
rens een besluit te kunnen nemen
over de mij aangeboden bijzondere
leerstoel in de culturele antropolo
gie van Afrika te Leiden en een
leeropdracht in de sociologie aan
het Haagse Internationale Insti
tuut voor Sociale Wetenschappen",
zei prof. Busia. Deze Afrikaanse
geleerde studeerde te Oxford filo
sofie en is hoogleraar aan de uni
versiteit van Ghana. Te Wagenin-
gen was hij enige tijd gast-hoog-
leraar.
Prof. Busia, die met zijn echtgenote,
drie zoontjes en een dochtertje gister
nacht van Engeland naar Nederland
overstak, zal als lid van de Wereld
raad van Kerken (zwervend ambas
sadeur noemt hij zich voor deze
raad) het secretariaat te Genève be
zoeken en de komende vergadering
van de raad te Salonïki In Grieken
land bijwonen.
Hij liet zich niet uit over mogelijk
heden om voorlopig naar Ghana te
rug te keren. Ternauwernood kon hij
zijn land verlaten om via het aan
grenzende Sierra Leone te Freetown
aan boord van het schip .Accra" te
komèn, waarop zijn vrouw en kinde
ren zich in Ghana hadden inge
scheept. Voordien had hij al voort
durend onder politiebewaking ge
staan. Ook was gepoogd zijn pas
poort in te trekken. Bij haar vertrek
werden aan mevrouw Busia vele
moeilijkheden in de weg gelegd. Zij
slaagde er echter in aan boord van
het schip te komen. Via Liverpool en
Londen is het gezin daarna naar
Nederland gereisd, waar het gister
morgen blijmoedig lachend aan
kwam.
plicht is te zorgen dat „de dynamiek
van onze tijd zijn weerslag vindt in
de organisatie. Harmonie met het
verleden is noodzakelijk, maar de
ontsluiting van het platteland en de
groeiende internationale samenwer
king in de Euromarkt noodzaken ons,
ons organisatorisch breder toe te
rusten".
De nieuwe voorzitter zei, dat nog
maar al te vaak over het hoofd wordt
fezien dat het Landbouwschap geen
wanginstituut is en dat vooral de
leden van de C.B.T.B. dienen in te
zien, dat deze instelling mede het re
sultaat is van het christelijk-sociaal
denken.
Ten aanzien van de vrijere loonpo
litiek, zoals die in de regerings
nota is aangekondigd, zeide de heer
Biesheuvel, dat het welslagen van
deze maatregel nu afhangt van het
bedrijfsleven en van de arbeiders
organisaties, De regering heeft be
paald dat aan loonsverhoging geen
prijsstijging verbonden mag
worden. Gebeurt dit wel, aldus de
heer Biesheuvel, dan zou de merk
waardige situatie ontstaan dat de
vrijheid in de loonvorming zou lei
den tot drastisch ingrijpen van de
overheid bij de prijsvorming. Een
ander gevaar is, dat de arbeiders
organisaties te ver zouden gaan in
hun looneisen hetgeen eveneens zou
leiden tot mislukken van de vrijere
loonpolitiek. Hij vroeg zijn gehoor
te beseffen, dat in het verleden de
loonronden niet alle economisch
verantwoord waren. Dat de loon
ontwikkeling voortaan gekoppeld
wordt aan de produktiviteitsstij-
ging achtte de heer Biesheuvel een
gezond verschijnsel.
Tij toonde zijn spijt over de medede
ling in de regeringsnota, dat enkele
belangrijke vraagstukken, zoals
maatregelen ten behoeve van de ont
wikkelingsgebieden en het landbouw
beleid, buiten beschouwing zijn ge
bleven. De nieuwe voorzitter meende
uit deze zwijgzaamheid te moeten be
grijpen, dat hierover in het kabinet
geen overeenstemming bestaat.
Aan het einde van zijn rede besprak
de heer Biesheuvel nog het meerja
renplan en deelde mee, dat het be
stuur van de C.B.T.B. hierover een
nota aan de minister van landbouw
heeft gezonden, waarin het stand
punt van de C.B.TF. is uiteengezet.
De landbouworganisaties en het Land
bouwschap hebben zich thans dus uit-
In Georgië. Verenigde Statenont
ploften twee spoorwegwagons met
butaangastanks, juist op het moment
dat de trein, waarvan de wagens deel
uitmaakten, over een bruggetje reed.
Het brandbare gas vloeide uit de
tanks over het water en de oevers
van het riviertje, waar zich vele va
kantiegangers verzameld hadden.
Vele van de vakantiegangers vonden
een verschrikkelijke dood in het
brandende gas. Op deze radiografisch
overgebrachte foto ziet men hoe
vlammen en rook uit de trein op
stijgen.