Verenigde Staten erkennen het
principe van de vrije zeevaart
Dr. F. M. Wibaut: 100 jaar geleden
in Vlissingen geboren
f KLANKBORD
SOMA GASKELL ZAL NED.
BALLET BLIJVEN LEIDEN
BRITTEN MOCHTEN NIET NAAR
„OCEAN LAYER" TERUGKEREN
DINSDAG 23 JUNI 1959
PROVINCIALE ZEEUWSE COU RANT
GEDACHTENWISSELING WAS MOGELIJK
Het Wereldgebeuren
Hij diende de gemeenschap
(Van een bijzondere medewerker)
Vandaag, 23 juni 1959, is het precies 100 jaar geleden, dat te
Vlissingen een der groten uit de beginperiode van het socia
lisme in Nederland werd geboren. Florentinus Martinus Wi-
baut was de tiende van elf kinderen. Zijn ouders waren rooms-
katholiek. Zijn vader, Florentinus Wibaut had te Vlissingen
een kolenhandel en was eigenaar van verscheidene schepen.
Buiten zijn eigen zaken getroostte hij zich veel moeite voor
de economische opleving van Vlissingen en hij bekleedde dan
ook verscheidene functies. Hij was o.m. voorzitter van de ka
mer van koophandel te Vlissingen en één der oprichters van
de Kon. Mij „De Schelde" en van de Stoomvaartmij Zeeland.
Toen hij 5 jaar was ging F. M.
Wibaut voor het eerst naar school
en wel bij de rooms-katholieke
zusters op de Grote Markt. Op zijn
zevende jaar ging hij naar de
school van meester Puijpe in hel
Rioolstraatje, waar in die tijd nog
met veren pennen „werd geschre
ven! Lang heeft Wibaut deze
school niet bezocht. Toen hij ne
gen jaar was moest hij naar de
inmiddels opgerichte r.-k. school
voor jongens. Nog voor "hij elf
jaar oud was'kwam er echter een
eind aan zijn Vlissingse periode.
In april 1870 ging hij met zijn
broer Johan, die anderhalf jaar ou
der was, naar de r.-k. kostschool
te Rolduc. Het overlijden van zijn
broer Johan in 1871 maakte veel
indruk op hem. Hij was in die tijd
een zeer godsdienstige jongen, die
vele uren doorbracht in de kerk.
Toen hij in de zomer van 1873 van
Rolduc thuiskwam wilde hij pries
ter worden, maar zijn vader be
sliste, dat hij naar de handels
school te Amsterdam moest. Wil
de hij na een jaar nog priester
worden, dan zou zijn vader zich
niet verzetten.
Grote indruk
Amsterdam maakte een grote in
druk op de jonge Wibaut. Hij be
zocht veel voorstellingen in de di
verse theaters en kocht veel boe
ken. Een groot voordeel was, dat
hij nu boeken kon lezen naar zijn
keus, wat op de kostschool te Rol
duc niet het geval was geweest.
Hij was een vurige bewonde
raar van de werken van Multa-
tuli. Hij kon toen nog niet ver
moeden, dat hij jaren later met
een vriend uit Middelburg, de
(Zie slot pag. 4 kol. 1
BEELD. Horace Calver, een ama
teur-archeoloog, heeft bij Colchester
vroeger een Romeinse hoofdplaat:.
vijf meter onder de grond een
bronzen Bacchusbeeld gevonden, ee;.
prachtding. Hij dacht een heel bui
tengewone vondst te hebben gedaan,
en zond een kennis met een pak foto's
van het beeld naar de directeur van
de Grieks-Romeinse afdeling van het
British museum.
Deze bekeek de foto's en velde zijn
oordeel. „Het is een in massaproduk-
tie vervaardigde kopie van het origi
nele Bacchusbeeld dat in het museum
te Napels staat. Een firma in Napels
vervaardigt deze kopieën in vier ma
ten".
Voor Horace was dat een teleurstel
ling. En ook voor de curator -van het
museum van Colchester, de heer Huil,
die als expert op het gebied van Ro
meinse antiquiteiten verklaard had
dat het gevonden beeld het mooiste
was dat in Engeland ooit opgegraven
was en mocht gelden als een zeer I
bijzondere aanwinst uit de Romeinse
tijd... I
ARTURO FRONDIZI
vriend werd vijand
Op 4 juli a.s. arriveert Clark Gable
met zijn echtgenote per „Nieuw Amster
dam" in Rotterdam. Hij is van plan drie
dagen in ons land te blijven en vertrekt
vanuit Nederland voor een trip van on
geveer een maand door verscheidene Eu
ropese landen.
Minachting
Ricardo Balbin en Arturo Fron-
dizi hebben het lange tijd goed
met elkaar kunnen vinden. Bei
den maakten een snelle carrière in de
Argentijnse Radicale partij, en het
is waarschijnlijk dat zij elkaar daar
bij zetjes in de goede richting heb
ben gegeven. Hun politieke activiteit
was helemaal niet naar de zin van
president Juan Peron, die hen dan
ook allebei met de binnenkant van de
gevangeniscellen kennis liet maken.
Reden voor dé arrestatie van Balbin
(die in 1951 optrad als Perons con
current bij de verkiezingen) was
„minachting voor de president".
Maar na de val van hun gemeen
schappelijke vijand dictator Peron
(1955) zijn Balbin en Frondizi geen
vrienden gebleven. Inplaats van elk
aar de behulpzame hand te verlenen,
zetten zij elkaar de voet dwars. Zij
doen dat niet als partijgenoten, maar
als leiders van twee verschillende
politieke groeperingen, die allebei
radicaal heten: de Intransigente Ra
dicale Partij van Frondizi en de Ra
dicale Volkspartij van Balbin. Fron-
dizi's „intransigencia'-beweging is
momenteel aan de macht en Fron
dizi is president. Balbins partij voert
de oppositie aan. En zondag is ge
bleken, dat Balbin opnieuw „minach
ting voor een president" koestert. Hij
heeft bij zijn ex-partijgenoot Fron
dizi erop aangedrongen, af te treden
als president. „De democratische in
stellingen zijn misvormd en niemand
gelooft meer in rechtszekerheid".
Balbins blijk van wantrouwen is
een nieuwe tegenvaller voor pre
sident Frondizi, die zo zijn best
doet om de losgeslagen Argentijnse
economie weer in het gareel te bren
gen. Nadat hij in de eerste maan
den van zijn vorig jaar begonnen
ambtsperiode de kat der inflatie uit
de boom had gekeken en haar zelfs
nog surprises had voorgeschoteld om
verkiezingsbeloften in te lossen, is de
president de laatste tijd druk bezig,
zijn versoberingsprogramma door te
voeren. Het voornaamste doel was
de betalingsbalans die telkens grote
tekorten vertoonde, te verbeteren.
De uitvoer moest worden vergroot
en de invoer tot minder indrukwek
kende proporties teruggebracht.
Daarvoor was het nodig dat de Ar
gentijnen de buikriem aanhaalden.
Omdat hij niet verwachtte dat zijn
levenslustige volk uit eigen bewe
ging tot bezuiniging zou komen,
staakte Frondizi de overheidssubsi
dies voor levensmiddelen en liet hij
de koers van de peso vrij; bovendien
verhoogde hij de tarieven voor be
lastingen. De Argentijnen die gretige
vleeseters zijn, moesten vooral hun
porties van de koe opeens drastisch
beperken en weldra begon een ware
klachtenregen.
Maar de betalingsbalans over de eer
ste vier maanden van 1959 vertoonde
voor het eerst in vijf jaren weer een
overschot. Dit succes van Frondizi
sprak overigens niet tot de verbeel
ding van de Argentijnen, die zo
graag in hun eigen portemonnee iets
zouden merken van grotere wel
vaart....
Van deze ontevredenheid maakt
Balbin gebruik om zijn politieke
spel tegen Frondizi naar een cli
max te voeren. Het zit hem nog
steeds dwars, dat Frondizi vorig jaar
februari de verkiezingen kon winnen,
vooral doordat de verdreven dicta
tor Peron zijn nog zo talrijke vol
gelingen in Argentinië aanried het
hokje voor Frondizi's naam rood te
maliën. Op grond van deze verkie
zingshulp hebben de Peronisten her
haaldelijk getracht om Frondizi voor
hun karretje te spannen en het
gevolg was dat de oppositie klaagde
over terugkeer van peronisten in
ambtelijke topfuncties en dat Fron
dizi verzekerde dat van zo'n „terug
draaien" van het politieke beleid
geen sprake zou zijn. Zo laveerde hij
tussen anti-peronistische radicalen
en peronisten, tussen de legerautori-
teiten zonder wier macht hij het niet
kan stellen en de vakbonden, en hij
is klaarblijkelijk niet van plan om
deze Sisyphus-arbeid vrijwillig op
te geven. En behalve van Balbin
heeft hij last van de „Gorilla's": jon
ge officieren, die him revolutionaire
gezindheid niet onder stoelen' of ban
ken steken.
De generaals zijn Frondizi tot nu toe
trouw gebleven maar men begint
zich af te vragen of die trouw nog
veel langer duurt nu Frondizi's popu
lariteit steeds afneemt. Zien zij mis
schien in Balbin een meer geschikte
president? Balbin heeft momenteel
allicht wat meer populariteit dan
Frondizi. Overigens zou ook in het
geval van een machtsoverneming
door hem die populariteit het uit
gangspunt voor onpopulaire maatre
gelen a la Frondizi moeten zijn, met
alle gevaren van „minachting" door
het volk
Nederland niet ontevreden
over Washingtonse conferentie
Het belangrijkste resultaat van de internationale scheepvaartconferentie,
welke de vorige week te Washington werd gehouden tussen België, Dene
marken, Frankrijk, West-Duitsland, Italië, Nederland, Noorwegen, Zwe
den, Engeland en de Verenigde Staten, is vermoedelijk wel geweest, dat
de Amerikanen officieel hebben verklaard, dat zij het in beginsel eens zijn
met het principe van een vrije scheepvaart, een verklaring, die zij ook
vroeger reeds hebben laten horen, doch nooit eerder „op papier" hebben
willen zetten. En voorts, dat thans mogelijk is gebleken, met de Ame
rikanen, die over vele andere zaken graag wilden confereren, behalve
juist over internationale scheepvaartproblemen, ook hierover van ge
dachten te wisselen.
Dit verklaarde ons de heer J. W. de Vries, de directeur-generaal van de
scheepvaart, na zijn terugkeer van de conferentie. Hij was niet ontevreden
over het resultaat. Over het resultaat van de conferentie zei de heer De
Vries: „Dit is tweeledig, negatief en positief. Negatief, omdat de scheep-
vaartpolitiek en -wetgeving van de Verenigde Staten precies dezelfde
waren toen we weggingen als toen we kwamen. Positief omdat er op
ho.og niveau gelegenheid is geweest, de Amerikanen duidelijk te maken,
welke de scheepvaartproblemen van de westelijke landen zijn in het geheel
en in connectie met de scheepvaartpolitiek van de Verenigde Staten als
belangrijkste land. En hiervoor hebben wij ook wel begrip gevonden",
aldus de heer De Vries.
„Terwijl bij ons de wetgeving groten
deels in handen ligt van de admini
stratie en een initiatiefwet als een
unicum de historie ingaat, is het in
de V.S. juist andersom. Dé&r maakt
het congres de wetten en de zeer
sterke „scheepvaartlobby" de men
sen dus, die sterk de congresleden be-
invloeden behartigt zo goed mo
gelijk de scheepvaartbelangen bij het
congres. Dit brengt een sterk pro
vincialisme in de politiek. Zij blijft in
handen van actieve redersgroeperin
gen. Kamers van Koophandel en an
dere instanties komen er niet aan te
pas en ook de pers heeft weinig be
langstelling. Het is goed geweest,
dat deze conferentie ook buiten die
kleine kring nu eens de aandacht
heeft gevestigd op de scheepvaart
problemen", meent de heer De Vries.
De heer De Vries vertelde, dat de
handelingen van de conferentie als
studiemateriaal gebruikt zullen wor
den door een door president Eisen
hower ingestelde studiegroep, die alle
transportproblemen moet bestuderen.
„Nu krijgt ook het internationale ele
ment hierin een plaats".
Slechts zes procent van de Ameri
kaanse vrachtenmarkt valt onder de
discriminerende maatregelen, de zo
genaamde voorkeuren, 94 procent is
vrij. Toch kan juist in de lijnvaart
die zes procent, vaak aantrekkelijke
lading, een belangrijke economische
rol spelen voor de Europese scheep
vaart.
Voorts is de kwestie van de goedkope
vlaggen ter sprake gekomen. „Van
Nederlandse zijde is hier op twee
dingen gewezen", aldus de neer De
Vries. „Ten eerste dat de Ameri
kanen het feit dat zij een grote
vloot onder goedkope vlag bezitten
buiten beschouwing gelaten tege-
Grote bosbrand in
West-Duitsland
Meer dan 5000 mensen zijn bezig 'n
grote brand te bestrijden, die woedt
in een bos van 27.000 ha. tussen Lü-
neburg en de grens met Oost-Duits-
land. Meer dan 3000 ha. staan in
brand. Het vuur beweegt zich met
grote snelheid over een front van zes
kilometer in noordoostelijke richting.
Grote groepen herten zijn op de
vlucht voor de vlammen. Alle brand
spuiten uit de omgeving, de grens
politie, legereenheden met tanks en
helikopters en talrijke vrijwilligers
nemen deel aan het blussingswerk.
In België
In het afgelopen weekeinde hebben
zich in België talrijke branden voor
gedaan.
In het gebied van Brugge en in de
Kempen gingen mede als gevolg van
de droogte 500 ha. bos en heide ver
loren. In Brussel ging een grote hout
opslagplaats in vlammen op. De
schade van deze brand wordt op vijf
miljoen frank geschat.
In het centrum voor kernonderzoek
te Mol brak brand uit in een zaal die
werd verbouwd. Er werd voor een
miljoen frank schade aangericht.
lijkertijd een nog groter vloot doen
ontstaan, die ongrijpbaar is. Van de
onder Liberiaanse vlag varende vloot
is 42 procent Amerikaans. Er bestaat
een overeenkomst, dat deze schepen
in geval van nood direct onder Ame
rikaanse vlag terugkeren. Maar geen
mens weet, wat die andere 58 pro
cent zal doen in tijd van oorlog.
Acht en een half miljoen ton
scheepsruimte onder Liberiaanse
vlag is volkomen ongrijpbaar en
misschien te krijgen voor de meest
biedende. „Het defensie-argument
voor een grote vloot, waarvan een
gedeelte onder goedkope vlag
moest worden ondergebracht, heeft
dus bepaald twee kanten. Een suc
ces voor ons was, dat de Ameri
kanen zeiden „Ja, daar hebben jul
lie toch wel een punt". Verder heb
ben wij gewezen op de sociale zijde
van het goedkope-vlaggenpro-
bleem."
„Volgens de wetten van de zee had
ik gelijk. Het lijkt misschien op zee
roverij, maar het is slechts een ma
nier van zakendoen", zei oud-Kriegs-
marine kapitein Gerhard Teunig van
het Duitse vrachtschip „Flavia". Dit
schip heeft de vorige week 98 opva
renden van het Britse kabelschip
„Ocean Layer" aan boord genomen
en heeft daarna het brandende schip
op sleeptouw genomen en in Fal
mouth gebracht.
De Duitse kapitein heeft erkend, dat
hij geweigerd heeft de Britse kapi
tein en andere opvarenden van het
kabelschip terug te laten keren naar
hun schip. Ook heeft de Duitse kapi
tein toegegeven, dat hij de Neder
landse zeesleepboot „Loire" verhin
derd heeft de „Ocean Layer" te ber
gen, hoewel de sleper drie uur eer
der bij het wrak was dan de Duitse
zeesleper „Wotan". Daardoor heeft
de Duitse kapitein het wrak in han
den gespeeld van de „Wotan".
Het ging, zo zei de Duitse kapitein,
tenslotte om een bergingssom van
ongeveer 1.200.000 gulden.
Ongewone oceaanreis
is mislukt
De poging van drie jongelui om aan
boord van een stalen cilinder van
zes meter met de golfstroom van
New Foundland naar Europa te drij
ven, is 320 km. uit de kust van New
Foundland op een mislukking uitge
lopen, doordat het vaartuig in brand
geraakte. De avonturiers Richard
Melisch, Albert Barth en Robert
Frantz, werden aan boord van het
Britse vrachtschip „Ramo de la Lar-
riniga" genomen, dat hen naar Rot
terdam zal meenemen. De tocht was
op 13 juni begonnen. Men dacht toen
zeven weken over de reis te doen.
Prins Rainier en prinses Gracia van
Monaco hebben in Vaticaanstad een
officieel bezoek gebracht aan paus
Johannes. Prins Rainier bood de paus
een antiek kerkboek aan en ontving
uit handen van de paus een gesig
neerde foto en zilveren medailles. De
foto laat zien hoe het prinselijk paar
naar een welkomstivoord van de
paus luisterde.
Mevrouw Sonia Gaskell zal het Ne
derlands Ballet blijven leiden. Dit is
maandag op een persconferentie te
Den Haag meegedeeld.
Zoals bekend waren er in het Neder
lands Ballet moeilijkheden ontstaan
waardoor enige solisten uittraden en
onder leiding van de Amerikaanse
balletmeester van het ballet, Harkar-
vy het Nederlandse Danstheater
vormden. Mevrouw Gaskell, die als
gevolg van de strubbelingen als ar
tistiek leidster was afgetreden, be
sloot later het in ontbinding verke
rende gezelschap, dat voor een groot
deel haar schepping was, voor de on
dergang te behoeden en zij ging in
opdracht van het bestuur aan het
werk om de schade te herstellen en
de grondslag te leggen voor een her
boren groep. Aanvankelijk wilde zij
zich niet verbinden opnieuw de lei
ding op zich te nemen maar thans is,
zoals reeds verwacht werd, bekend-
KAPITEIN TEUNIG GEEFT TOE:
Ook verhinderd dat Loire I brandweer in het graafschap Coi n-
wall heeft gisteren verklaard dat de
schip op sleeptouw nam
weerlieden op het Britse kabelschip
toe te laten. De Engelsman zei dat
de schipper het zeerecht aanhaalde
en beweerde dat het zijn verant
woordelijkheid was de brand te blus
sen en het schip veilig over te dra
gen.
De Engelse kranten hebben met
grote koppen melding van deze
feiten gemaakt. Zij willen uitge
maakt zien, hoe de handelwijze
van de kapitein van de „Flavia"
juridisch zal worden beoordeeld.
Men is van mening dat reeds lang
de ongeschreven wet betreffende
het buitmaken van een zoge
naamd „prijsschip" uit de inter
nationale overeenkomsten is ge
schrapt.
gemaakt dat zij haar werk in het op
1 september beginnende seizoen zal
hervatten. De heer J. Huckriede heeft
er in beginsel mee ingestemd zakelijk
leider te blijven.
Mevrouw Gaskell verklaarde dat het
ballet weer compleet is. Er waren
reeds voldoende vrouwelijke solisten.
Thans is de mannelijke bezetting aan
gevuld. Mevrouw Gaskell heeft in
New York na veel moeite gevonden
wat zij zocht. Karei Shook 39 jaar)
zal Harkarvy als balletmeester ver
vangen. Hij heeft onder meer ge
werkt bij het Ballet Russe de Monte
Carlo en is als leraar werkzaam. Hij
komt begin juli naar Nederland.
Het Nederlands Ballet zal zowel
het oude repertoire als nieuwe bal
letten brengen. Het heeft o.a. de
exclusieve rechten in Nederland
voor de balletten van Lifar en Ba-
lanchine.
Toenemende onrust
in Argentinië
De grootste oppositiepartij in Argen
tinië, de Radicale Volkspartij van
Ricardo Balbin, lieeft er zondagavond
bij president Frondizi op aangedron
gen af te treden. De democratische
instellingen zijn misvormd en nie
mand gelooft meer in rechtszeker
heid, aldus een manifest van Balbin.
Balbin gaf dit manifest uit na on
derhandelingen tussen vertegenwoor
digers van Frondizi en leiders van
de oppositie.
Van gewoonlijk welingelichte zijde
te Buenos Aires werd vernomen dat
garnizoenen in de provincie geëist
hebben dat Frondizi zijn betrekkin
gen met de linkerzijde afbreekt en
geen compromis aangaat met aan
hangers van de afgezette dictator
Peron.
Vier marineofficieren van de vloot-
basis Puerto Belgrano zijn gearres
teerd toen zij een bezoek brachten
aan het ministerie van marine om 't
aftreden van de minister, schout-bij-
nacht Estevez, te eisen.
Het personeel van de land-, zee- en
luchtmacht is zondag in het gehele
land in de kazernes geconsigneerd.
Vader verdacht van
moord op zoontje
De gemeentepolitie te Barneveld heeft
zondag de huisvader D. uit Voort
huizen gearresteerd. Hij wordt ervan
verdacht zijn 4-jarig zoontje om het
leven te hebben gebracht. Woensdag
is het jongetje onder verdachte om
standigheden gestorven.
Op aanraden van de arts, die na het
overlijden was gewaarschuwd, werd
een gerechtelijk onderzoek ingesteld,
dat uitwees, dat de jongen een ge
welddadige dood was gestorven. De
vader zal voor de officier van justitie
worden geleid.
Buurtgenoten verklaren, dat zij zich
reeds vele malen hadden geërgerd
over de wijze, waarop D. zijn zoontje
strafte. Hij gebruikte hiervoor zelfs
enkele malen een dikke knuppel.
Illllllllllllllllllllilllllll
Culemborg stond droog
1 Gistermorgen heeft men in H
Culemborg de watertoevoer
naar de stad vrijwel geheel
H moeten stopzetten. Het water-
verbruik was zo toegenomen,
s dat het ver uitging hoven de m
260 kubieke meter per uur die
ee het gemeentelijk waterleiding-
bedrijf van Culemborg kan
H leveren. Een uur, van half-
twaalf tot half een, had het
-waterleidingbedrijf nodig om li
H weer wat voorraad bij te pom-
pen, waarna weer aan de
ee viaag kon worden voldaan.
IllllllllllllllllllllipW
Levenslang voor blank
aanranders van negerinnetje
Vier blanken zijn maandag te Talla-
hasse (V.S.) veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf wegens het
aanranden van een negermeisje.
Zij werden op 14 juni schuldig be
vonden door een jury die geheel uit
blanken bestond. De jury vroeg ech
ter clementie. Als geen clementie ge
vraagd was. zouden zij volgens de in
Florida geldende wetten ter dood
worden veroordeeld.
Nog nooit is een blanke naar de elek
trische stoel gegaan voor het aan
randen van een negermeisje ofschoon
een aantal negers is terechtgesteld
wegens het aanranden van blanke
vrouwen.
Bij het uitspreken van het vonnis zei
rechter W. May Walker tot de vier
veroordeelden wier leeftijden varië
ren van 16 tot 23 jaar, dat hij nooit
minder dan doodstraf of levenslan
ge gevangenisstraf had opgelegd
gens aanranding.
De veroordeelden verbleekten bij het
uitspreken van het vonnis maar
verder toonden zij geen tekenen van
emotie.
23 JUNI 18S9 23 JUNI 1959