PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
BINNENKORT FRANSE A-B0MPR0EF
Middelburg ontbreekt in Prinsenhof te Delft
BILT
MACMILLAN STUURT BOODSCHAP
AAN PRESIDENT DE GAULLE
„SIBAJAK" AANVAARDT REIS
NAAR SLOPER IN HONGKONG
BOSSEN EN HEIDE IN DRENTE
DOOR BRANDEN GETEISTERD
202e jaargang - no. 145
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. r. d. Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok,
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p kw.; fr p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 18 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 23 juni 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 61, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2004.
„Om ze te kunnen staken moet men ermee begonnen zijn"
De Franse minister voor het leger, Guülaumat, heeft maandag
Op een persconferentie in Parijs verklaard dat de eerste Franse
atoombom binnenkort tot ontploffing gebracht zal worden. Hij
wilde echter geen datum noemen. „Als wij er in zullen slagen
de bom alleen met Franse middelen tot ontploffing te brengen,
zal dit des te belangwekkender zijn, aldus Guillaumat, die hier
aan toevoegde dat de Franse regering een fout zou gemaakt heb
ben zo zij hulp gewaagd bad voor de eerste explosie. Op de
vraag of Frankrijk zijn kernproeven zou staken als Rusland, de
Verenigde Staten en Engeland zouden besluiten deze proeven
stop te zetten, antwoordde de minister: „Om deze proeven te
kunnen staken moet men ermee begonnen zijn".
De Britse ambassadeur in Parijs, sir Gladwyn Jebb, heeft maan
dag aan president De Gaulle een boodschap overhandigd van
premier Macmillan. Een woordvoerder van het paleis van de pre
sident wilde niets meedelen over de inhoud van de boodschap.
Wel zei hij dat zij geen kwesties betrof die op de ministersconfe
rentie in Genève waren besproken.
de controleposten in de Sowjet-Unie
inhield.
Op 8 mei hebben de Verenigde Sta
ten en Engeland zich bereid verklaard
om Russische technici enkele van de
belangrijkste functleB op de controle
posten in Rusland te geven. Eerder
hadden zij gesteld dat onderdanen
van het land, waar de controleposten
gevestigd zijn, deze functies niet 'mo
gen bekleden.
Russen verwerpen
westers voorstel
De Russen hebben maandag op de
conferentie over het staken van de
kernproeven in Genève een nieuw
Brits-Amerikaans voorstel verwor
pen. Volgens dit voorstel is het mo
gelijk dat vier Russische technici be
langrijke functies zullen brijgen op
de controleposten in Rusland, die toe
zicht moeten houden op de naleving
van het eventuele verbod om kern
proeven te doen.
De Rus Tsarapkin deed een tegen
voorstel, dat vermeerdering van het
aantal buitenlandse specialisten op
Brand verwoestte
kerk te Purmer
Gistermiddag heeft een felle
brand het kerkgebouw van de
Nederlands hervormde gemeen
te Purmer, gemeente Purmerend
geheel verwoest. De brand ont
stond vermoedelijk na het ver
richten van loodgieterswerk
zaamheden. De kerk was name
lijk juist geheel gerestaureerd
maar omstreeks het middaguur
heeft nog een van de loodgieters
een klein karweitje aan het dak
verricht. Kort daarop stond het
gehele dak in brand en nog voor
de vrijwillige brandweer van
Purmerend water kon geven
stortte een deel van dit dak om
laag.
Een kwartier later sloegen de vlam
men dwars door de toren. De brand
weerlieden, die niet over ladderma
teriaal beschikten, moesten zich
Ijlings terugtrekken om niet getrof
fen te worden door de neervallende
brokken puin en brandend hout. Ook
de toren stortte in. Van het meubilair
van de kerk kon niets worden gered.
Slechts enkele kerkboeken konden
uit het brandende gebouw worden
gehaald.
Staking op Antwerpse
schippersbeurs
Do schippers op de Antwerpse
schippersbeurs hebben maandag for
meel geweigerd te bevrachten. Deze
staking was gericht tegen het be
sluit van minister Segers om de
vrachtprijzen voor graan tijdelijk
vrij te laten om de Nederlandse con
currentie te ondervangen, welke tot
gevolg heeft, dat het graanvervoer
via de haven van Antwerpen voort
durend in omvang afneemt.
De weigering van de schippers be
trof ook ander vervoer. Nadat bleek
dat de nieuwe voorwaarden geen
kans hadden, werden verscheidene
graanreizen door de bevrachters te
gen de oude voorwaarden aangebo
den, echter zonder succes. Aan het
eind van de beurszitting was geen
wijziging in de toestand gekomen. De
schippers eisen afschaffing van het
ministeriële besluit.
Namens de Nationale Schippersfede-
ratie heeft de heer Delen na sluiting
van de beurs de schippers aanbevo
len van heden af enkel graanver
voer tegen vrijgelaten vrachtprijzen
te weigeren, maar de andere reizen
normaal te aanvaarden.
Herbert Morrison zal
Lagerhuis verlaten
De 71-jarige Herbert Morrison, zoon
van een Londense politie-agent die
het van bood schap jongen tot Britse
minister van buitenlandse zaken
bracht, zal zich niet meer beschik
baar stellen voor het Lagerhuis.
Op grote hoogten
Ongeveer twintig Britse, Amerikaan
se en Russische deskundigen zijn
Bij de N.V. Akerboom, scheeps- en
jachtwerf te Lisse is een brandblus-
boot voor de Koninklijke Belgische
Marine gebouwd. De blus-bergings-
installatie bestaat uit twee pompen
aangedreven door dieselmotoren van
250 pk. De capaciteit hiervan is 8000
liter bluswater per minuut; do ber-
pingscapaciteit ts 20.000 liter per
minuut. Oolp te sohuimblussing mo
gelijk met 56 mS schuim per minuut.
Aan boord bevinden zich tioee water-
schuimkanonnen, die onafhankelijk
schuim en water kunnen geven. De
waterwerp-wijdte te 50 meter. Ver
der bestaat aansluitingsmogelijkheid
voor 1 brandslangen. Op de foto: de
nieuwe boot tijdens een demonstratie
bij de overdracht.
Genève besprekingen be
gonnen over de manier waarop vast
gesteld kan worden dat zich op hoog
ten van dertig tot vijftig kilometer
kernwapenontploffingen hebben voor
gedaan. De deskundigen moeten aan
bevelingen opstellen betreffende de
opsporingstechniek en de hierbij be
nodigde instrumenten. Zij moeten
voor 29 dezer verslag van hun bevin
dingen uitbrengen aan de vertegen
woordigers van de Verenigde Staten,
de Sowjet-Unie en Groot-Brittannië,
wier bijeenkomst van maandagmid
dag de 100ste was in 't kader van
hun overleg over een eventuele sta
king der proefnemingen met kernwa
pens.
Heitje voor een karweitje
bracht 330.000 op
De in april gehouden padvindersaetie
„een heitje voor een karweitje" heeft
dit jaar een recordopbrengst van
330.000,opgeleverd. Er werd
17.000 meer verdiend dan het vorig
jaar.
De opbrengst is bestemd voor ver
sterking van de fondsen van het Ne
derlands Padvindersgilde, de vereni
ging de Nederlandse Padvinders, de
Nederlandse Gidsenbeweging en de
Verkenners van de Katholieke jeugd
beweging.
LANGE LOOPBAAN BEGON IN VLISSINGEN
Grote verscheidenheid van
passagiers vervoerd
Vandaag neemt het 12.324 brt meten
de m.s. Sibajak voor goed afscheid
van Rotterdam. Wanneer het ruim
dertig jaar oude schip, dat in zijn
loopbaan ongeveer een kwart miljoen
passagiers over de wereldzeeën ver
voerde, in de loop van de middag zich
zal losmaken van de Lloydkade, be
tekent dit het begin van de laatste
reis. Deze zal eindigen bij de sloper
in Honkong.
De Sibajak werd gebouwd door de
Koninklijke Maatschappij „De Schel
de" te Vlissingen. In de oorlogsjaren
werd het ingericht als troepentrans
portschip en vervoerde het ruim
75.000 militairen naar en van de ver
schillende oorlogsfronten. Daarbij
werden rond 410.000 mijlen afgelegd
(760.000 km., dat wil zeggen negen
tien maal rond de aarde). Na de oor
log is de Sibajak nog enkele malen
verbouwd. De laatste tijd beschikt
het schip over ruim 750 bedden in uit
sluitend buitenhutten voor 2, 3, 4 of
zes personen, en 196 bedden verdeeld
over twee kleine slaapzalen en één
grote. Er zullen maar weinig sche
pen op de wereldzeeën varen of geva
ren hebben, die zoveel verschillende
categorieën passagiers hebben ver
voerd als de Sibajak. Vóór de oorlog
gouvernementsambtenaren en voor
eigen rekening reizende passagiers
naar en van het toenmalige Neder
lands Oost-Indië en Malakka, in de
oorlog geallieerde troepen. Daarna
slachtoffers van de Japanse kampen
in het Verre Oosten, waarbij de Siba
jak in juni 1948 het laatste repa
triëringsschip was. Nederlandse mili
tairen tijdens de politiële acties in In
donesië. En in het laatste stadium re-
patriërenden uit Indonesië en emi
granten naar Australië. Nieuw-Zee-
land, Canada en Zuid Afrika.
Gedurende de laatste jaren heeft ko
ningin Juliana het schip twee maal
bezocht toen het met gerepatrieerden
uit Indonesië in Rotterdam terugkeer
de. „Bijzondere" passagiers zijn ge
weest de 50,000ste Nederlandse ami-
grant naar Australië en de 33.333ste
die uit Rotterdam emigreerde.
In het Universiteitsziekenhuis van
de Duitse stad Kiel heeft men een
nieuwe installatie in gebruik geno
men, welke het mogelijk maakt moe
dermelk te verpoederen door bevrie
zing. Alle natuurlijke bestanddelen
blijven op deze wijze behouden. De
machine werd ontworpen door medi
ci van het ziekenhuis, die met het
nieuwe middel al 108 te vroeg gebo
ren babies het leven hébben kunnen
redden. De foto toont het vullen van
flessen met verpoederde moedermelk.
TANKAUTO'S BRACHTEN BLUSWATER
Zeven brandweren
verrichtten gezamenlijk
blussingswerk
De aanhoudende droogte deed gister
middag in de staatsbossen van Dren
te verscheidene bos- en heidebranden
ontstaan, die in korte tijd gezamen
lijk een grote oppervlakte besloegen.
De brandweren van Emmen, Sleen,
Schoonoord, Westerbork, Exloer-
mond, Rolde en Exlo rukten met
groot materieel uit om samen zeer
snel te kunnen ingrijpen. Een groep
militairen uit de legerplaats Assen
werd eveneens gealarmeerd. Zij gin
gen na een zeer snelle aankomst
aan het werk bij een brand in de
staatsbossen nabij Odoorn.
De branden in deze bossen bij
Odoorn waren verdeeld en lagen ta
melijk ver van elkaar verwijderd. De
vlammen laaiden drie tot vier meter
hoog op uit het droge bos, zodat de
brandweerlieden en de militairen
voor grote moeilijkheden kwamen te
staan. Wegens het watergebrek werd
het water in tal van tankauto's met
spoed aangevoerd. Verder werd de
brand met behulp van schoppen be
streden.
Ongeveer vier tot vijf hectare bos
werd bij Odoorn een prooi van het
vuur. In het staatsbos nabij Schoon
oord werd de brand door zeer snel in
grijpen beperkt tot ongeveer één
hectare. Men slaagde er in, de bran
den, die omstreeks half vier ontston
den, tegen half zeven te bedwingen,
zodat verdere uitbreiding werd voor
komen. De brandweren werkten ge
zamenlijk onder leiding van de com
mandant van de Emmer beroeps
brandweer R. N. Beerdens.
Boerderij ging in
vlammen op
Omstreeks 't middaguur brak brand
uit in de vrij grote boerderij van de
heer J. Janssen aan de Teraardse-
weg even buiten Assen. Direct wer
den de brandweren van Vries en As
sen gewaarschuwd, die evenwel geen
enkele kans kregen, want er stond
een straffe wind. De gehele hooi
oogst ging in vlammen op en twee
kalveren kwamen om. De oorzaak
moet worden gezocht in het feit, dat
kinderen van de eigenaar met vuur
speelden. De tegenovergelegen boer
derij bleef voor het vuur gevrij
waard.
BOEIENDE TENTOONSTELLING, MAAR
Monumentenzorg sinds 1945
MINISTER CALS heeft zater-
dag een belangrijke tentoonstel
ling in Delft geopend: „Monu
mentenzorg". Zij bestaat voor
namelijk uit knappe, groot-for-
maat-f oto's van bekende en min
der bekende historische gebou
wen, waarmee duidelijk wordt
gedemonstreerd hoe eminent
deze Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg de laatste jaren
heeft gewerkt. De arbeid van
deze dienst en het resultaat
daarvan liggen verspreid door
heel Nederland en vrijwel nooit
heeft men gelegenheid de voor
beelden van goede restauratie
in één verband te zien. Dat nu
is mogelijk op deze expositie: in
een aantal zalen van het Prin
senhof krijgt men een duidelijk
beeld van Nederlands „monu
mentenzorg" sinds 1945.
Het is een expositie, die ook in Zee
land zeker belangstelling zal trek
ken, want in deze provincie heeft
men de laatste jaren vaak en bij her
haling met Monumentenzorg te ma
ken. Dat is trouwens al direct duide
lijk bij het binnenkomen van de ten
toonstellingsruimte: het eerste, dat
de bezoeker ziet, zijn enkele gerestau
reerde. uit Zeeland afkomstige voor
werpen, namelijk delen van de ver
maarde sarcofagen uit de Aarden-
burgse St. Baaf en enkele schilderij
en uit het stadhuis van Arnemuiden.
Voorts treft men in de volgende za
len foto's aan o.a. van de Grote Kerk
in Tholen, de toren van Kloetinge,
het stadhuis van Hulst, het befaamde
pleintje van St. Anna ter Muiden en
de molen van Retranchement.
Nogmaals: het is een voortreffelij
ke tentoonstelling, waarvoor met
name de fotograaf G. Th. Dele-
marre, magnifieke platen maakte.
Bovendien verscheen ter gelegen
heid van de expositie een aan
trekkelijk, typografisch goed-ver-
zorgd boekje onder de titel „Mo
numentenzorg", waarin ir. R.
Meischke vatï de Rijksdienst voor
.Monumentenzorg een boeiende in
leiding schreef en waarin eveneens
vele foto's zijn opgenomen. Voor
dit alles kan men slechts lof heb
ben.
Toch willen wij niet nalaten een en
kel woord van kritiek te laten horen.
Wij misten namelijk onder de ten
toongestelde afbeeldingen een plaat
van de Middelburgse Abdij. „Dat is
vanzelfsprekend", zei men ons van
deskundige zijde, „want de Abdij is
rijkseigendom, terwijl Monumenten
zorg zich bezighoudt met eigendom
men van anderen. Men ziet hier dus
géén rijksgebouwen
Dit argument geldt echter geens
zins voor de beide Abdijkerken, de
Nieuwe Kerk en de Koorkerk,
noch voor de Lange Jan. Het geldt
al evenmin voor het Middelburgse
Stadhuis, waarvan het exterieur
weliswaar nog niet klaar is, maar
wèl het interieur.
De vraag rijst dus: waarom is op de
ze tentoonstelling niets terug te vin
den over deze beide zo belangrijke
objecten? Wij hebben deze vraag
voorgelegd nan de directeur van het
.Prinsenhof", de heer D. Bolten. De
ze verklaarde ons, dat bij de opzet
van deze tentoonstelling niet in de
eerste plaats is gestreefd naar het
exposeren van algemeen-bekende ob
jecten. Daarnaast bleek ten aanzien
van de Lange Jan een rol te spelen,
dat de wijze waarop deze toren is
herbouwd, in vakkringen nog altijd
een omstreden aangelegenheid is. De
inrichters van de expositie behoren
dus kennelijk tot die groep, die de
huidige vorm van de Lange Jan niet
bewonderen.
Het zij zo. Niettemin - op gevaar
af dat men ons nu van Zeeuws,
of zelfs van Middelburgs chau
vinisme zal betichten betreuren
wij het, dat op deze zo magnifieke
tentoonstelling, gehouden in zulk een
eerbiedwaardige omgeving, geen
plaats kon worden ingeruimd aan
enkele objecten, die sinds 1945 met
zoveel moeite en zorg zijn gerestau
reerd. Een interieurfoto van de zo
fraaie Koorkerk bijvoorbeeld ware
zeker op haar plaats geweest.
Tot zover dan onze kritiek. Zij doet
echter geenszins af aan onze bewon
dering voor wat hier tot stand is ge
bracht in voorwerpen en foto's. Deze
expositie geeft een duidelijk beeld
van hetgeen Monumentenzorg na
streeft. Om met de woorden van ir.
Meischke te spreken: „Een monu
ment wil geen museumstuk zijn, het
wil een gebruikt ding zijn in het le
ven van nu en in het leven van de
toekomst, een stuk dat iedere dag
gezien en iedere dag opnieuw be
leefd wordt".
Dat wordt op deze tentoonstelling
wel heel duidelijk, hetgeen naar het
ons voorkomt, de grootste lof is, die
men de organisatoren kan brengen.
Vanguard-satellietniet
in voorgenomen baan
De V.S. hebben maandag een drie
trapsraket gelanceerd met een satel
liet in de neus, met behulp waarvan
men waarnemingen omtrent de hitte
van de zon en de aarde wil doen. Het
was de derde kunstmaan van het type
Vanguard, die door de Amerikanen
werd afgeschoten.
De bolvormige satelliet is uitgerust
met vier antennes, in de uiteinde
waarvan zich kleine elektronische
thermometers bevinden voor het me
ten van de intensiteit van het recht
streekse zonlicht, de kracht van het
zonlicht dat voornamelijk door het
wolkendek boven en de sneeuw op de
aarde wordt teruggekaatst, en de
warmte die de aarde zelf uitstraalt.
Dit onderzoek heeft ten doel tot be
tere weersvoorspellingen op l&nge
termijn te komen.
In een nadere mededeling werd ge
zegd, dat de kunstmaan waarschijn
lijk niet in haar voorgenomen baan
was gekomen.
Het weer in Europa
Volgens de rapporten van gisteravond 7
uur
Den Helder, half bewolkt. 21 gr.
Ypenburg, zwaar bewolkt, 26 gr.
Vlissingen. licht bewolkt, 20 gr.
Eelde, half bewolkt, 29 gr.
De Bilt, half bewolkt, 29 gr.
Twente, zwaar bewolkt, 30 gr.
Eindhoven, zwaar bewolkt, 27 gr.
Zuid-Limburg, zwaar bewolkt. 26 gr.
Helsinki, licht bewolkt. 18 gr.
Stockholm, onbewolkt, 21 gr.
Oslo, onbewolkt. 23 gr.
Kopenhagen, onbewolkt. 18 gr.
Aberdeen, geheel bewolkt, 15 gr.
Londen, zwaar bewolkt. 26 gr.
Amsterdam, half bewolkt, 27 gr.
Brussel, licht bewolkt 27 gr.
Luxemburg, onweer, 22 gr.
Parijs, onbewolkt, 27 gr.
Bordeaux, zwaar bewolkt. 26 gr.
Grenoble, half bewolkt. 27 gr.
Nice, half bewolkt, 24 gr.
Berlijn, onbewolkt. 27 gr.
Frankfort, onweer. 26 gr.
München, onweer. 24 gr.
Zürlch, zwaar bewolkt, 22 gr.
Genève, zwaar bewolkt, 24 gr.
Locarno, licht bewolkt, 27 gr.
Wenen, zwaar bewolkt 24 gr.
Innsbruck, zwaar bewolkt. 26 gr.
Athene, onbewolkt. 33 gr.
Rome, licht bewolkt, 28 gr.
Ajaccio, onbewolkt, 25 gr.
Madrid, half bewolkt, 32 gr.
Mallorca, onbewolkt, 28 gr.
VERWACHT...
Geldig tot hedenavond
Licht tot half bewolkt en droog;
weer. Over het algemeen iets min
der warm dan gisteren. Aan de kust
wind van zee, in het binnenland ver
anderlijke wind.
WEERSVERWACHTING VOOR
DE ZEEUWSE STRANDEN
(Van onze weerkundige
medewerker)
Vandaag droog en goed strandweei
met opklaringen. Temperatuur in de
middag 18-20 graden Celsius. Zwak
ke tot matige wind tussen zuid en
west. Zeewater 15 graden Celsius.
Vooruitzichten: mooi strandweer met
zonnige perioden.
ZON EN MAAN
24 juni
Zon op 4.20 onder 21.04
Maan op 23.13 onder 8.55