PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Huwelijk van prins Albert wordt burgerlijk
en kerkelijk in Brussel gesloten
Nasoetion verbiedt
politieke activiteit
„AANPASSINGSPLAN" Zandkreek neemt
vaste vorm aan
BILT
Op verzoek van de paus
Socialisten beschuldigden
regering van zwakheid
202e jaargang - no. 128
Dagblad, uitgave van de llrma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 3 juni 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g.
i of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierilczee, red. tel. 2425. adm. tel. i
PRINS ALBERT VAN BELGIE EN PRINSES PAOLO RUFFO
Dl CALABRIA TROUWEN IN BRUSSEL EN NIET IN
ROME. Het huwelijk zal zowel kerkelijk als burgerlijk in Brus
sel voltrokken worden, zo is dinsdag van Belgische regerings
zijde medegedeeld. Paus Johannes zal het paar wel zijn zegen
geven tijdens een afzonderlijke plechtigheid in Rome op 1 juli.
Op verzoek van de paus heeft men tot deze wijziging besloten. Dit verzoek
is in de loop van maandagavond besproken op het koninklijk paleis te
Laeken. Daarna werd het ter sprake gebracht op een speciale kabinetsver
gadering, die dinsdagmorgen werd gehouden.
nog niet bekendgemaakt maar waar
schijnlijk zullen deze eind juni ge
houden worden kort voor de pause
lijke zegen in Rome.
De socialisten hebben door het geno
men besluit hun aanval op de rege
ring afgelast. Pierson, een lid van de
socialistische fractie van de Kamer
van Volksvertegenwoordigers, heeft
in deze Kamer meegedeeld, dat zijn
partij, nu zij genoegdoening heeft
gekregen over de kwestie van het
burgerlijk huwelijk van prins Albert
geen formele vragen aan de regering
over deze zaak zal stellen. Pierson
verklaarde dat de oplossing vande
huwelijkskwestie niet afkomstig is
van de regering, die hij dan ook
prompt van zwakheid beschuldigde.
Bericht in België
met vreugde
ontvangen
Paus Johannes, die het huwelijk
eerst op 1 juli in het Vaticaan
zou inzegenen, heeft de Belgi
sche regering laten weten, dat
hij er de voorkeur aan geeft dat
het huwelijk in België gesloten
wordt, omdat hij wenst dat alle
Belgen bij deze gelegenheid
eensgezind om de kroon staan.
Het burgerlijk huwelijk zal gesloten
worden door de burgemeester van
Brussel, Lucien Cooreinans, in het
stadhuis, dat dateert uit de vijftien
de eeuw. Vermoedelijk zal de kerke
lijke inzegening geschieden in de
Sint-Goodelo door een pauselijk le
gaat of door kardinaal Van Roey. Do
datum van de beide plechtigheden Is
Kijkspel
Koninklijke familiesplegen de
laatste jaren nogal druk in het
nieuws te zijn. Vooral voor da
mesbladen, geïllustreerde weekbla
den en (Engelse) zondagsbladen,
beeft alles wat koninklijk is bijzon
dere aantrekkingskracht. Blijkbaar
scheppen de lezers (essen) van deze
bladen er een groot behagen in nabij
de troon te vertoeven en dat te doen,
in alle huiselijkheid.
Waren er nu maar veel koninklijke
families, dan kon de belangstelling
wat gespreid worden, maar zij zijn
in de twintigste eeuw schaars ge
worden en op die schaarse families
concentreert zich thans de vrij zwa
re druk van volle' publieke belang
stelling.
Niets van wat prinses Margaret
doet in Engeland ontgaat aan
de nieuwsgierigheid. Over haar
kleding wordt vrijelijk gesproken en
wanneer een Italiaanse kleermaker
verzekert, dat de prinses „slecht"
gekleed is, dan wordt dat „nieuws"
gretig voortverteld.
Dit is slechts een heel onschuldig
voorbeeld van kritiek, waar dan di
rect aan toegevoegd moet worden,
dat de kritiek meestal indringender
en nadrukkelijker is.
Het Engelse koninklijk gezin heeft
aan die kritiek blootgestaan. In Ne
derland zwijgt men niet wanneer
men meent dat onze koningin
iemand (de vliegende schotelfantast)
ontvangt, die ze eigenlijk liever niet
moest ontvangen.
In België geeft het publiek zijn me
ning over het huwelijk van de
kroonprins en het mag ongetwij
feld die mening geven, maar het
oefent direct daarnaast allerlei bit
tere kritiek uit op Koning Leopold,
die teveel invloed zou hebben op zijn
zoon koning Boudewijn.
Er dreigde in België zelfs een grote
crisis, die gelukkig bezworen is
door de verstandige houding van en
kele goede raadgevers.
Men kon nog juist op tijd de fouten
rechttrekken, die zo „slecht" vielen
bij het Belgische publiek.
Zoiets geeft te denken. Er moet
een oorzaak zijn, waardoor bij
alle voortreffelijke voorlich
ting over onze weinige Europese
vorstenhuizen, de kritiek snel op
laait én spoedig pijnlijke vormen
aanneemt.
De fout schuilt vermoedelijk daarin,
dat ook het moderne koningschap
nog te weinig aangepast is bij deze
tijd en in het bijzonder bij de publi
citeitsmedia van deze tijd. Koningen
staan dank zij die publiciteitsmedia
ongelooflijk veel dichter bij hun volk
dan 50 of 100 jaar geleden. Ze staan
dus ook veel lichter aan kritiek
bloot.
Maar vele van hun activiteiten ver
richten ze nog alsof de tijd sedert
1850 had stilgestaan en alsof er
geen kritiek denkbaar is!
Is het eigenlijk niet verbazingwek
kend, dat de Belgische koning pas
(Zie slot pag. 3 kol. 1
Als in de gloriedagen van het
tweede Franse Keizerrijktrok het
keizerlijk -paar door Parijs om de
jaarlijkse grote feesten óp het pa
leis Versailles bij te wonen. Nu de
feesten voor de 100ste maal toerden
gehouden, hebben de Franse humo
rist Jean Marsac en de Franse ac
trice Lise B our din zich als Napoleon
III en. keizerin Eugenie, begeleid
door enige honderden cavalaristen,
naar Versailles laten rijden.
„De regering moet hieruit de vereis
te conclusie trekken en aftreden", al
dus Pierson.
Premier Eyskens, die namens de
regering antwoordde, zei dat het
kabinet er mee akkoord was ge
gaan dat het huwelijk in Rome
kerkelijk gesloten zou worden, het
geen blijkt uit het feit dat vier
ministers de uitnodiging tot bij
woning van de plechtigheid in Ro
me hadden aanvaard. Eyskens
verklaarde dat de reactie van de
paus in het bijzonder veroorzaakt
is door de polemieken rond deze
zaak en de overdrijving waaraan
de buitenlandse pers zich in dit
verband heeft schuldig gemaakt.
Van onofficiële Vaticaanse zijde is
erop gewezen dat de houding van het
Vaticaan tegenover de huwelijks
kwestie afwachtend is geweest. Paus
Johannes zou er in toegestemd heb
ben dat het huwelijk op 1 juli in Ro
me gesloten zou worden, en later toe
gegeven hebben dat een huwelijks
plechtigheid in Brussel de voorkeur
verdiende toen hem van Belgische zij
de gewezen was op de bezwaren te
gen een eventuele huwelijksvoltrek
king in Rome. Het is gedeeltelijk uit
eerbied voor de paus geweest dat
men in het officiële communiqué van
de P.elgische regering gezegd heeft
dat c,e paus verzocht heeft het huwe
lijk in Brussel te sluiten, zo merkte
men op.
Het nieuws is in geheel België met
grote vreugde ontvangen. De weg
schijnt nu vrij voor een golf van ko
ningsgezindheid zoals België in lang
niet gekend heeft.
Persconferentie
Koning Boudewijn heeft gisteren
in het koninklijk paleis te Brussel
de pers ontvangen. Het was voor
het eerst tijdens zijn regering, dat
een dergelijke ontmoeting was ge
organiseerd. De koning begon met
de circa honderd journalisten in
het Frans te vertellen over zijn
bezoek aan Amerika. Hij las zijn
verhaal voor. Daarna sprak de
vorst in het Nederlands. Hij had
woorden van lof voor het Ameri
kaanse volk en de pers.
Al spoedig ontwikkelde de bijeen
komst zich tot een echte persconfe
rentie, waarbij de verslaggevers van
diverse nationaliteit zich om de ko
ning verdrongen en vragen op hem
afvuurden. Aanvankelijk weigerde
koning Boudewijn vragen te beant
woorden, maar het duurde niet lang
of er ontspon zich een ongedwongen
gesprek, waarbij vaak hartelijk ge
lachen werd.
GEEN MEERDERHEID VOOR SOEKARNO'S VOORSTEL
Verbod bij decreet
afgekondigd
De stafchef van het Indonesi
sche leger, generaal Nasoetion,
heeft met ingang van heden alle
politieke activiteit in Indonesië
verboden, zo meldt het Indonesi
sche persbureau „Antara". Na
soetion, die centraal militair ge
zaghebber iskondigde dit verbod
dinsdag bij decreet af, nadat het
voorstel van president Soekarno
om terug te keren tot de revolu
tionaire grondwet van 1945, bij
drie stemmingen in het parle
ment niet de vereiste meerder
heid van twee derden had be
haald. Soekarno, die een wereld
reis maakt, vertoeft op het
ogenblik in Los Angeles.
Volgens „Antara" wordt onder poli
tieke activiteit verstaan „alle actie
ve verplichtingen die positieve vor
men aannemen" en die „direct of in
direct de koers van de Indonesische
staat zouden kunnen beïnvloeden of
bepalen". Onder het verbod vallen
o.a. alle bijeenkomsten, en vergade
ringen, demonstraties, optochten en
het drukken en verspreiden van arti
kelen en aanplakbiljetten.
Overtreding van het verbod kan ge
straft worden met zware boete of
gevangenisstraf van twaalf maan
den.
In een toelichting op het verbod
wordt verklaard, dat zolang de
constitutionele besprekingen in
het parlement gaande zijn „poli
tieke activiteit mogelijk ongewen
ste gevolgen zou hebben voor de
handhaving van orde en veiligheid
wegens het bestaan van intimida
tie en dreigementen". „Ideologi
sche geschillen" tussen de politie
ke organisaties zouden fanatisme
en „andere verschijnselen" kunnen
opwekken die op hun beurt een
conflict zouden kunnen veroorza
ken, aldus de toelichting vol
gens „Antara".
Lijst
De Indonesische regering heeft dezer
dagen een lijst vastgesteld van 205
Nederlandse cultuurmaatschappijen,
welke op grond van de in december
aangenomen wet op de nationalisatie
van Nederlandse bedrijven, worden
genationaliseerd, aldus wordt in on
dernemerskringen vernomen. Tot de
eigendommen dezer maatschappijen
In het koninklijk paleis te Brussel
heeft koning Boudetvijn der Belgen
dinsdag de pers ontvangen. Het was
voor de eerste maal tijdens zijn re
gering, dat hij een persconferentie
hield. De foto toont de vorst omge
ven door journalisten.
Zaterdag
bespreking
over lonen
Vorige week heeft de minister-presi
dent bij het afleggen van de rege
ringsverklaring in de Tweede Kamer
een bespreking op korte termijn met
het georganiseerde bedrijfsleven aan
gekondigd over de mogelijkheden om
te komen tot een gedifferentieerde
verbetering van lonen en andere ar
beidsvoorwaarden.
De bespreking is thans vastgesteld op
zaterdag 6 juni; zij zal worden ge
houden op het ministerie van econo
mische zaken in verband met de be
perkte vergaderruimte van het minis
terie van sociale zaken en volksge
zondheid.
De minister-president, prof. De Quay,
is verhinderd deze bespreking bij te
wonen, daar hij die dag afscheid
neemt als commissaris der koningin
van Noord-Brabant. De bespreking
staat daarom onder leiding van de
vice- minister-president, drs. Korthals
Van regeringszijde nemen aan de be
spreking deel: de minister-; van so
ciale zaken en volksgezondheid, mr.
dr. Van Rooy, van economische zaken
drs. De Pous en van financiën, prof.
Zijlstra.
Onder meer zal ook aanwezig zijn
de voorzitter van het college van
rijksbemiddelaars, mr. Berger.
Uitgenodigd zijn vertegenwoordi
gers van de centrale organisaties
van werkgevers, werknemers, mid
denstand en boeren.
behoren belangrijk meer dan 205
grootlandbouwbedrijven met dochter-
en nevenondernemingen.
In de lijst wordt onderscheid gemaakt
tussen in Indonesië gevestigde maat
schappijen en ondernemingen, welke
in Nederland haar zetel hebben. Van
de laatste categorie wordt het Indo
nesische bedrijf genationaliseerd. De
in Indonesië gevestigde ondernemin
gen worden volledig onteigend, met
inbegrip van alle aandelen dezer ven
nootschappen en alle activa en passi
va.
NA MAANDEN ONDERHANDELEN..
Waarschijnlijk nog dit jaar
aanbesteding van bouw vier
gemalen op Noord-Beveland
ACHTER DE SCHERMEN ïs do laatste maanden in water-
staats- en waterschapskringen uitvoerig van gedachten gewis
seld over de vraag wie de opdracht moet geven tot de bouw en
inrichting van vier gemalen op Noord-Beveland kosten circa
3l/z miljoen gulden die na afsluiting van de Zandkreek in
1960 de waterbeheersing in een groot deel van dit eiland moeten
regelen. Het rijk of het „Waterschap Noord-Beveland"? De
besprekingen hierover hebben lang geduurd, totdat rijkswater
staat de knoop doorhakte en onlangs het Technisch Bureau van
de Unie van Waterschapsbonden N.V. opdracht heeft gegeven
de concept-plannen uit te werken tot definïtieve-plannen-in-fase.
Dit betekent, dat eindelijk schot is gekomen in de reeds lang
hangende zaak van de „aanpassingswetten" rond de Zandkreek.
Verwacht wordt, dat de bouw van vier Noordbevelandse ge
malen nog dit jaar zal worden aanbesteed. Of deze werken vóór
begin 1961 rond deze tijd is de afsluiting van de Zandkreek
gepland gereed zullen komen, wordt door velen in twijfel ge
trokken. Niettemin hebben de grondeigenaren op het eiland een
zorg minder, nu de uitwerking van het „aanpassingsplan" vaste
vorm aanneemt.
Hoe is de situatie op Noord-Beve
land? De afwatering op dit eiland
voldoet reeds jaren aan redelijke
eisen. Het polderwater wordt langs
natuurlijke weg via suatiesluizen ge
loosd, welke methode over het alge
meen goed voldoet. Er zijn althans
op Noord-Beveland weinig of geen
klachten over de afwatering. Door
uitvoering van het Drie Eilandenplan,
die de afsluiting van de Zandkreek
ten gevolge zal hebben, zal natuur
lijke lozing op deze boezem niet of
vrijwel niet mogelijk zijn. Immers,
thans wordt het overtollige polder
water geloosd bij een stand van ge
middeld circa 1.50 meter N.A.P.,
terwijl het peil van de afgesloten
Zandkreek des zomers 70 cm N.A.
P. en des winters 10 cm NA..P. zal
bedragen. Wanneer men weet, dat
thans via elf suatie-sluizen de afwa
tering van bijna 5000 ha grond
(Noord-Beveland is circa 7000 ha
groot) wordt geregeld, zal het duide
lijk zijn, dat hier dus dringende
voorzieningen moeten worden getrof
fen.
Twee plannen
Indertijd zijn twee plannen naar
voren geschoven: een verbete
ringsplan en een aanpassings
plan. Het eerste zou een uitgaaf
vragen van rond 6 miljoen gulden
en het tweede van ruim 3 /2 mil
joen gulden. De Noordbevelanders
voelden in principe het meest voor
het verbeteringsplan, dat zelfs zo
ver ging, dat iedere polder er een
eigen waterpeil op na zou kunnen
houden! De uitvoering van dit in
grijpende plan stnitte evenwel bij
voorbaat al op financiële bezwa
ren. Aanvankelijk dacht het wa
terschap 70 subsidie te krijgen,
maar in de voorlopige regeling
wordt een percentage genoemd
van 60. En ook dat is niet defi
nitief, zodat de Noordbevelandse
waterschapsbestunrders nog
steeds niet weten waar zij (finan
cieel aan toe zijn. Dat was voor
hen ook de reden om te weigeren
de opdracht tot de bouw te ge
ven. Het Rijk neemt dus zelf het
initiatief.
Overigens is in de overeenkomst een
artikel opgenomen, waarin is ver
meld, dat de opdracht te allen tijde
door het „Waterschap Noord-Beve
land" kan worden overgenomen.
Vier gemalen
Het in uitvoering te brengen „aan
passingsplan" omvat de bouw en in
richting van vier gemalen langs de
Zandkreek. Er zal een gemaal wor
den gesticht in de Adriaanpolder, ten
westen van Kortgene, voor een ge
bied van 1.180 ha, met een capaciteit
van 90 kubieke meter water per mi
nuut. Ten oosten van Kortgene, in de
Willempolder is het grootste gemaal
met twee pompinstallntjes resp.
met een capaciteit van 80 en 160
kubieke meter per minuut gepro
jecteerd, dat de afwatering regelt in
een gebied van 2990 ha, het gehele
midden van het eiland. Het derde ge
maal zal verrijzen in de Jacobapolder
bij Kamperland. Dit gemaal heeft
een onderbemaling op de grens van
de Onrust- en Jacobapolder. De ca
paciteit zal resp. 36 en 27 kubieke
(Zie slot pag. 2 kol. 5)
Roomboter 4 cent
per pakje duurder
De roomboter is vier cent per pakje
duurder geworden. Daarmee onder
vindt de consument de gevolgen van
de prijsstijging in de groothandel,
die 16 cent meer voor een kilo moet
betalen. De duurdere boter is een ge
volg van het feit, dat er minder melk
vet voor boterproduktie beschikbaar
is.
Het melkvet is voor een groter deel
aangewend voor de produktie van
kaas en vetto melkpoeder, waarvan
de prijzen in de laatste tijd sterk
zijn aangetrolcken. De boterproduktie
is echter, vergeleken met het vorig
jaar, voor een kwart deel ingekrom
pen. Daar komt nog bij, dat de bin
nenlandse consumptie is gestegen,
terwijl ook de export naar Engeland
goed loopt. De vooruitzichten voor de
export zijn nog gunstig.
Ruimte-apin
Able is dood
Able, het vrouwtjesaapje dat samen
met de andere kleine apin, Baker,
vorige week een tocht naar de ruim
te maakte, is maandagnacht tijdens
een behandeling overleden in een la
boratorium voor medisch onderzoek
van het leger in Kentucky.
In een bekendmaking van het leger
wordt gezegd dat de dood van Able
niet het gevolg is van de vlucht. De
behandeling werd uitgevoerd om een
registratie-instrument te verwijde
ren. Meegedeeld weid dat vlak onder
de huid van Able een elektrode was
aangebracht die aanwijzingen regis
treerde over de toestand van Able
tijdens de ruimtevlucht. „Men was
van mening dat de elektrode moest
worden verwijderd. Er bestond geen
aanwijzing dat het dier deze kleine
behandeling niet, zou kunnen door
staan". Tijdens de narcose bemerkte
men dat de ademhaling van Able
plotseling veel sneller werd. Men
poogde nog kunstmatige ademhaling
toe te passen, maar het aapje stierf.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
VRIJ ZONNIG
Droog en vrij zonnig «eer. Met een
zwakke tot matige wind tussen zuid
west en zuid. Dezelfde temperaturen
als gisteren of iets hogere.
ZONNIG EN MOOI STRANDWEER
(Van onze weerkundige
medewerker)
Temperatuur in de middag 17 tot 19
graden Celsius
Zeewater 13 graden Celsius. Goed
zicht
Matige wind tussen zuid en zuid
west
Vooruitzichten morgen wat meer
bewolking, maar nog goed strand
weer,
