Herter diende te Genève plan in voor Berlijns hereniging Perscommentaren op regeringsverklaring KLANKBORD BESLOTEN VERGADERINGEN BEGINNEN VRIJDAG Radiografisch bestuurbare grasmaaimachine BUSCHAUFFEUR WERD GROVE SCHULD VERWETEN RECHTBANK TE ANTWERPEN VERHOORDE 38 GETUIGEN WOENSDAG 27 MEI 3959. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT EEN DER ZEVEN PUNTEN: ONBELEMMERDE VERBINDINGEN Koningin Elisabeth, de hertog van Edinburgh en prinses Mar garet hebben een bezoek gebracht aan de grote bloementen toonstelling van Chelsea. De prinses had vooral grote belang stelling voor een radiografisch bestuurbare grasmaaimachine, die voor deze gelegenheid werd bediend door de 25-jarige Ann Mollo uit Londen. De westelijke landen hebben dinsdag op de Geneefse conferentie Rusland een plan van zeven punten voorgelegd ter hereniging van de beide Berlijnse stadsdelen. De twaalfde vergadering opende kort na Gromyko's vertrek naar Washington. De Russische afvaardiging stond onder lei ding van onderminister Valerian Zorin. Het westerse -plan, dat deel uitmaakt van het veertien dezer door de westelijke'minister ingediende „pakket" van voorstellen betreffende hereniging van Duitsland, het sluiten van een Duits vredesverdrag, oplossing van het Berlijnse vraagstuk en de pro blemen van Europese veiligheid en bewapeningsvermindering, werd door de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Christian Herter, toegelicht. kiezingen voor geheel Duitsland, die gehouden zullen worden na de in werkingtreding van een Duitse kies wet. 6. Na de aanvaarding van de Duitse grondwet en de instelling- van een regering voor geheel Duitsland zal Berlijn de hoofdstad van een her enigd Duitsland worden. Een regering voor geheel Duitsland zou het recht hebben de wijzigingen in het Berlijnse stadsbestuur aan te brengen, die de gewijzigde status noodzakelijk zou maken. 7. Na het sluiten van een Duits vre desverdrag zullen voor het legeren van troepen der vier mogendheden in Berlijn de bepalingen gelden, die hierin zullen worden opgenomen be treffende de legering van buitenland se troepen in Duitsland. De vier minister van buitenlandse za ken van de Grote Vier zullen vrijdag- te Genève hun eerste besloten verga dering houden. Hiertoe is dinsdag ochtend op een bijeenkomst van de ministers Lloyd en Gromyko het be sluit genomen. Naar verluidt zullen de Duitsers de vergadering- van vrij dag niet bijwonen. In brede kring wordt de mening ge uit dat er alleen door besloten over leg, buiten de publiciteit, vorderingen kunnen worden gemaakt. Gromyko vertrok gisteren niet een lijnvliegtuig naar Washington, dus niet met het toestel van Herter, waar in de westelijke ministers zich naar diezelfde stad begaven voor de begra fenis van Dulles. De Russische minis ter heeft echter een uitnodiging van Ilerter om donderdagavond in zijn toestel naar Genève terug te vliegen aanvaard. Minister Lloyd zal ook in het toestel zijn. Men acht dit een unieke gelegenheid voor persoonlijke besprekingen. Het bestaat uit de volgende punten: 1. Twee weken na de totstandkoming van een overeenkomst tussen de „Grote Vier" over het westei'se vre desplan zullen de Ver. Staten, de Sowjet-Unie, Groot-Brittannië en Frankrijk te Berlijn een gemeen schappelijke verklaring uitgeven die het volgende zal behelzen: a. in af wachting van de hereniging van Duitsland zal Groot-Berlijn zoals dit is omschreven in het protocol be treffende de Duitse bezettingszones en het bestuur van Groot-Berlijn, dat op 12 september 1944 door de Euro pese raadgevende commissie werd goedgekeurd en sindsdien nog is aan gevuld als één ondeelbaar gebied worden bestuurd. b. Zestig dagen na het uitgeven van de bekendmaking zullen er verkiezin gen voor een Berlijnse grondwetge vende raad worden gehouden. 2. Indien deze raad een opgestelde grondwet heeft goedgekeurd, zullen de vier mogendheden uiterlijk een week nadien het van kracht worden ervan afkondigen. 3. De vier mogendheden komen over een dat personen en goederen Berlijn onbelemmerd over land-, water- of luchtwegen zullen kunnen bereiken. 4. De vier mogendheden zullen met het stadsbestuur van Berlijn alle za ken behandelen die betrekking heb ben op de aanwezigheid van hun troepen in de stad. 5. Het Berlijnse stadsbestuur krijgt het recht in Berlijn alle voorstellen van de gemengde Duitse commissie van kracht te verklaren, die reeds in beide delen van Duitsland in wer king zijn getreden en voor zover zij betrekking hebben op Berlijn. De Berlijnse burgers zal het recht tot deelneming worden verleend aan ver- Mr. Den Hartog: N.S. achter bij personeelsbelangen In Enschede wordt de algemene ver gadering van de Protestants Chris telijke Bond van Vervoerspersoneel gehouden. Het openingswoord werd gesproken door de voorzitter van deze bond, mr. T. J. den Hartog. Over de behartiging van de belan gen van het; personeel bij de'Neder landse Spoorwegen zeide mr. Den Hartog, dat in de dienst- en rusttij denregeling enige verbeteringen zijn aangebracht, zij het mondjesmaat. Hij wees er op, dat de N. S. terecht geprezen wordt, om de moderne geest en do verantwoorde outillage, maar op het punt van de personeels belangen niet voorop loopt. Na een korte opsomming van het geen de bond reeds bereikte wijdde de heer Den Hartog aandacht aan hetgeen nog behartiging verdient. Hij zeide, dat de inkomsten van het weg- vervoerspersoneel lager liggen dan in de bedrijfstak als geheel gezien, omdat er geen persoonlijk waarde ringsstelsel bestaat. Hij constateerde dat er in de loonregeling onvoldoende rekening gehouden is met de onre gelmatigheid van diensten en dat 't wegvervoerspersoneel geen vakantie toeslag kent, doch slechts een extra jaaruitkering van 2 r/r. Het personeel in het particuliere goederenvervoer heeft nog steeds een ongemotiveerde achterstand van 3 in de lonen. O Tegen de Tass-correspondent te Ran goon is een aanhoudingsbevel uitgevaar digd naar aanleiding van een artikel, waarin hij de hoofdredacteur van een Birmaans blad er van betichtte, 34.000 dollar van de Amerikaanse ambassade te hebben aangenomen. Volgens de politie heeft de correspondent, die geen diplo matieke immuniteit bezit, de wijk naar de Sowjet-ambassade te Rangoon geno- men. Het Wereldgebeuren Herclassificatie van enige gemeenten (Van onze parlementaire redacteur.) Binnenkort is de publikatie in de staatscourant te verwachten van een beschikking van het college van rijks bemiddelaars omtrent de herindeling van een aantal gemeenten in de ver schillende loonklassen. Vermoedelijk zullen hierbij ongeveer honderd gemeenten betrokken zijn. Het overleg over de definitieve in deling, waarbij ook de Stichting van de Arbeid is ingeschakeld, is nog niet beëindigd. Over de juiste indeling van enkele gemeenten wordt nog gespro ken. De herclassficatie betekent in het overgrote merendeel der gevallen de plaatsing in een hogere gemeente- klasse. Sinds de vorige indeling is na melijk in een aantal gemeenten het inwonertal zodanig gestegen, dat het de grens naar boven van de klasse, waarin zij tot dusverre waren ge plaatst, heeft overschreden. ONGEVAL OP „ONBEWAAKTE" TE WEZEP Boete geëist Voor de rechtbank te Zwolle heeft dinsdag de 29-jarige II. S. uit Epe, de chauffeur van de autobus, die op l oktober op een onbewaakte over weg te Wezep door een trein werd gegrepen, welke ramp vier inzitten den van de bus het leven kostte, terecht gestaan. In een zeer uit voerige dagvaarding werd verdachte grote schuld verweten. Hem werd verweten, dat hij hoogst, althans grovelijk onvoorzichtig, lichtvaardig, onverantwoordelijk en ondeskundig de overweg was opgereden en daar door schuldig moet worden geacht aan de dood van 4 passagiers en aan het zwaar lichamelijk letsel, dat anderen werd toegebracht. Voorts bracht hij het spoorwegver keer in gevaar, aldus de aanklacht Verdachte verklaarde niet meer pre cies te kunnen zeggen hoe het onge luk gebeurd was. Wel wist hij, dat de motor was afgeslagen en dat de bus rechts voor vastzat. Verdachte ant woordde op vragen van de verdedi ger, mr. F. W. B. baron van Lynden uit Rotterdam, dat hij uit de waar schuwing van zijn collega, de 32- jarige chauffeur R. Mol uit Kampen, die hij kort voor het ongeluk gebeur de, tegenkwam, had begrepen, dat STRAF. De enige mensen die met Brian Wilson, in Nort Hallerton 19, willen praten, zijn de kornuiten in de gevangenis. Wilson is een eenzame ziel. Daarom wekte het geen verba zing dat toen hij hier tot negen maan den gevangenisstraf werd veroordeeld wegens diefstal van 38 shilling uit de elektriciteitsmeter, hij vroeg „kan ik niet wat meer krijgen?" Hij legde aan de rechter uit: „Als ik In de gevangenis zit, heb Ik daar vrienden. Vrienden met wie ik kan praten en spelen. Ik zou graag een paar vrienden van mijn eigen leeftijd hebben. Buiten de gevangenis bemoeit niemand zich met me". Wilson komt niet aan bod doordat hij nog steeds aan de gevolgen van polio ondervindt. De gevangenisdokter ver telde dat wanneer Wilson in de gevan genis is, hij zich goed gedraagt en geen probleem wordt. Maar Wilson kreeg geen verhoging van straf. hij alleen moest letten op een even tuele trein en dat het er niet om ging heel voorzichtig over de overweg te rijden. Chauffeur Mol was de overweg even tevoren gepasseerd. Conducteur en passagiers waren uitgestapt, naar de overkant gelopen en hadden hem te kennen gegeven, dat de baan vei lig was. De president verweet getui ge. dat hij verdachte in de war had gebracht, want hij had wel de nor male weg kunnen nemen, als hij daar op had gestaan. Nadat op verzoek van de verdediger, voor rechtbank, raadsman, getuigen, pers en belang stellenden vervolgens in de biblio theek een filmpje van de reconstruc tie van het ongeluk was vertoond, nam de officier requisitoir. Mr. Stig- ter betoogde, dat de schuld of beter de onvoorzichtigheid van verdachte a priori vast stond. Het is een onmo gelijke overweg en S. wordt aange rekend, dat hij er over is gereden. Met zijn kostbare last van 46 passa giers en gezien de zwaarte van de volle bus (12.000 kilo) had hij dit niet mogen wagen. Hij nam het chauffeur Mol kwalijk, dat hij zijn collega een andere route had gewe zen, want van een officiële omleiding was geen sprake. Mr. Stigter eiste 150 boete. Uitspraak op 9 juli. METHYL ALCOHOL-VERGIFTIGING De Antwerpse rechtbank, die zich be zighoudt met de methylalcohol-zaak waarin vorig jaar acht mensen, onder wie drie Noorse zeelieden, het leven lieten, heeft maandag alle getuigen verhoord die voor die dag op de rol stonden. Blijkbaar pogend te vermijden, dat de zaak een kwestie van verscheide ne weken zou worden, heeft de recht bank 38 getuigen verhoord, te weten doktoren, douane-beambten, rechters van instructie, slachtoffers van me thyl alcohol-vergiftiging, zakenlieden en chemische deskundigen. De mening der deskundigen was dat het, verschil tussen ethyl en methyl alcohol niet duidelijk is op het eerste gezicht. Zij leggen uit dat het kan wordt vastgesteld door koken of dis tillatie. De voornaamste controverse in deze zaak draait om dit verschil. Gustaaf Corthout, die leider van de methyl-bende zou zijn, beweerde dat hij aan de apotheker Roger Hoet dui delijk had gevraagd hem methylalco hol te leveren, welke blauw wordt ge kleurd alvorens in de handel te ko men en welke onschadelijk zou zijn na nieuwe distillatie. Corthout be weerde dat Hoet hem de goedkopere methylalcohol had verkocht, welke blauw was gemaakt, in plaats van de ethyl die hij gevraagd had. Hoet van zijn kant beweerde dat Corthout hem om enigerlei alcohol had gevraagd welke gebruikt kon worden voor voorverwarming van motoren, zonder duidelijk te zeg gen dat het ethyl moest zijn. Hoet voegde hieraan toe dat hij de me thylalcohol blauw had gekleurd, om te vermijden dat men zou kun nen denken met een consumptie artikel te doen te hebben. Ver wacht wordt dat de verhoren nog verscheidene dagen zullen voort duren. Antwerpse raad over Schelde-Rijn-verbinding Het incident van de vorige week in de Belgische kamer, waar de minister van buitenlandse zaken het antwoord schuldig bleef op een vraag over de Nederlands-Belgische onderhandelin gen over een Schelde-Rijn-verbinding, is maandag in de Antwerpse gemeen teraad ter sprake geweest. Het socialistische raadslid Van Kerk hoven informeerde naar de kwestie, waarop de schepen Delwaide ver klaarde dat de vergissing van de mi nister klaarblijkelijk een gunstig re sultaat heeft. De reactie is zo hevig geweest dat onmiddellijke nieuwe raadplegingen zijn begonnen. Van Kerkhoven zei o:m. dat het mi nisterie van buitenlandse zaken ken nelijk specialisten voor economische aangelegenheden mist. L. C. Rietveld secretaris generaal van Defensie Bij Koninklijk Besluit is te rekenen van 19 mei 1959 af, benoemd tot se cretaris-generaal van het ministerie van defensie, L. C. Rietveld, voor dien secretaris-generaal van het voor malige ministerie van oorlog. Willy Brandt sprak voor journalisten Vergadering internationaal Pers-instituut De burgemeester van West-Berlijn, Willy Brandt, heeft dinsdag in Ber lijn 230 hoofdredacteuren en jour nalisten uit 26 niet-communistische landen welkom geheten op de ope ningsbijeenkomst van de algemene vergadering van het Internationaal Pers-Instituut. In zijn toespraak zei hij o.a. dat op 27 mei de datum die de Russen oorspronkelijk hadden vastgesteld als tijdstip voor overdracht der bevoegd heden in Berlijn niets zou gebeu ren. Hij zei dat deze datum door de Berlijners niet aanvaard was. „Wij zijn niet bereid een totalitair bewind te aanvaarden", aldus Brandt. Over Genève zei hij: „Wij hebben geen reden om te optimistisch te zijn, maar wij hebben domweg de gewoon te verloren om bang te zijn. Wij heb ben volledig vertiouwen in onszelf en in onze vrienden". De president van het I.P.I., dr. Schwarz, zei dat het instituut zijn stem verheft tegen bedreiging van de persvrijheid waar ook ter wereld. Berlijn was gekozen als vergader plaats omdat „het instituut bijeen wilde komen op de plaats waar de werkelijk vrije pers werkt in de on middellijke omgeving van het gesta mel van een pers die gedegradeerd is tot de slavernij van een politie staat". Zevenentwintigste Wie zich de eerste maanden van dit jaar afvroeg waarmee An drei Gromyko bezig zou zijn op 27 mei, kon moeilijk tot rustgevende veronderstellingen komen. Op 27 mei (de dag van vandaag dus) zou vol gens de Russen het bezettingsstatuut voor Berlijn moeten zijn geliqui deerd. Premier en partijleider Niklta S. Kroesjtsjew had op 27 november van het vorige jaar te verstaan ge geven, dat alle overeenkomsten be treffende de bezettingszones in Duitsland werden opgezegd. West- Berlijn, waar Amerikaanse, Britse en Franse bezettingstroepen zijn gele gerd, moest een gedemilitariseerde vrijstad worden. De Sowjet-regering zou haar taken, voortvloeiende uit de internationale akkoorden over Duits land, vandaag overdragen aan Oost-Duitsland. (Het communistische regime in Oost-Duitsland wordt dooi de westelijke mogendheden niet er kend.) Grote moeilijkheden werden gevreesd bij uitvoering van de Rus sische planhen. Gromyko had daar in dan ongetwijfeld een belangrijke rol moeten spelen. Maar het is anders gelopen. Andrei Gromyko staat van daag in Washington bij de groeve van zijn grote tegenspeler John Foster Dulles, die aan kanker is bezweken. Met de andeie ministers van buiten landse zaken van de Grote Vier heeft hij daartoe de conferentie van Genève onderbroken, die naar aanleiding van de Russische voorstellen is belegd. Kroesjtsjew had inmiddels al laten blijken, dat hij de termijn voor in voering van een nieuwe regeling wilde verlengen; als er maar onderhande lingen werden gevoerd. Mikojan, de eerste vice-premier van de Sowjet-Unie, heeft maandag op een receptie ver klaard dat de Russen „houden van krachtige mannen en niet van onze kere figuren" en dat Dulles ook in Russische ogen „een toegewijd en zeer groot staatsman en een zeer krachtige verdediger van zijn stand punt" was. Gromyko's aanwezigheid bij de begrafenis zal mede uit dat respect voor een strijdvaardige te genstander voortkomen. Maar omdat bijbedoelingen in het politieke leven aan geen enkel initiatief vreemd zijn, mag men veronderstellen dat de Sow jet-Unie met deze hoge afvaardiging ook de Amerikaanse openbare me ning wil beïnvloeden, nog afgezien van de mogelijkheid dat Gromyko de opdracht zou hebben meegekregen, aan president Eisenhower een per soonlijke boodschap van de zo op een topconferentie beluste Russische pre mier over te brengen. Terwijl de Russen Westberlijns ongunstige eilandpositie uitbuiten, is die Rus sische wens tot een topconferentie te Genève een troef in westerse handen. In Amerika kent men Gromyko's gezicht goed omdat hij er van 1943 tot 1946 ambassadeur en van 1946 tot 1948 permanent (njetzeg- gend) vertegenwoordiger bij de Ver enigde Naties was. Toeschouwers zul len zich vandaag, als Gromyko in de stoet voorbijschrijdt, realiseren, dat de man die nu wordt begraven in de westerse wereld leiding gaf ook bij de beslissing niet te wijken voor de Russische druk op Berlijn. En dat het mede aan die vastbeslotenheid te dan ken is dat de burgemeester van W. Berlijn, Willy Brandt, gisteren bij de opening van het congres van het Internationaal Pers Instituut in zijn stad kon zeggen: „U hoeft niet te verwachten, dat er onderscheidingen zullen worden uitgereikt aan de men sen, die hier morgen nog zijn. De zevenentwintigste mei is een dag als een andere. Er zal hier morgen hele maal niets gebeuren". Vrijdag wordt in Genève het over leg over de toekomst van Duits land en van Berlijn voortgezet. Voor het westen is het daarbij in de eerste plaats zaak, dat zijn positie in West-Berlijn door de Russen officieel wordt erkend. Gromyko komt van zijn kant op de proppen met wensen tot erkenning van Oost-Duitsland en tot vermindering-bij-voorbaat van Westduitslands verwachte toekomsti ge militaire macht. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Christian Herter, heeft inmiddels be wezen, dat hij zich niet door Russi sche praat uit het veld laat slaan. Hij zal in deze houding zeker worden aangemoedigd nu wordt onderstreept, dat de Russen krachtige mannen (zij het postuum) weten te waarderen. Liberale geest Enkele avondbladen hebben gisteren reeds commentaar gegeven op de re geringsverklaring. „De dertien spre ken", zo luidde de kop van het hoofd artikel dat de Nieuwe Rotterdamse Courant (onafh. liberaal) gisteren er aan besteedde. ,,De formulering van de beginselen van bet kabinet geeft ons de Indruk dat zij wortelen in een liberale geest; waarbij wij dit woord liberaal gebruiken in zeer ruime zin en dus los van enige politieke partij", aldus dit blad. De NJR..C. noemt de regeringsverkla ring een stuk waarin duidelijk alle dertien ministers spreken: allemaal tegelijk waar het zich op zeer alge meen en principieel terrein beweegt, stuk voor stuk waar de verschillende beleidspunten worden behandeld. Zo is een symfonie ontstaan met een aantal belangrijke soli, een „symfo nie concertante", waarin heel wat zo langzamerhand zeer bekende melo dieën klinken. „Ondanks alle vaag heid is ten aanzien van het belastingr beleid duidelijk een nieuw briesje te voelen. En zo is er meer in de ver klaring wat ons bij eerste lezing aan genaam treft". De commentaar be sluit als volgt: „Zonder ons te bege ven in een beoordeling van details menen wij te kunnen zeggen, dat het debuut van dit kabinet, geeri slechte indruk op ons maakt." De boodschapafwachten Ook De Tijd-De Maasbode (r.-k.) vindt, dat het profiel dat het kabinet- De Quay wil tonen er op het eerste gezicht niet onsympathiek uitziet. „Als beginselen stelt de regering de versterking der democratie, de be vordering van de maatschappelijke „zelfontplooiing in vrijheid" en de er kenning van het gezin als kern van de samenleving. Deze beginselen vindt men bij de nadere uitwerking in de hoofdlijnen van het voorgenomen be leid terug. Deze stelselmatige bevor dering van het maatschappelijk zelf- doen, de stimulering zowel van de particuliere krachten in de samenle ving als door decentralisatie van de lagere bestuursorganen is de rode draad van dit betoog, dat daar door een duidelijk méér geïnspireerde indruk vermag te wekken dan do ver klaring waarmee in 1956 het uit po litieke onmacht geboren kabinet- Drees voor de dag kwam. Wij zien die koers tot uiting gebracht op tal van uiteenlopende gebieden, zoals de loon vorming. de particuliere woning bouw, de bezitsvorming, het eigen be lastinggebied van de gemeenten, de centralisatie van het hoger onder wijs enz." „De Tijd-De Maasbode" ziet hierin een illustratie van de ver wijdering tussen de partijen, welke geleid heeft tot de oppositie van de P.v.d.A. „Overigens laat deze rege ringsverklaring nog veel ruimte voor nadere precisering en concretisering." Op veel punten is afwachten de bood schap. Het Algemeen Handelsblad (liberaal) stelt zijn commentaar onder liet spreekwoord „Een nieuwe lente, een nieuw geluid". „Niet alleen, dat de he den door de minister-president, prof. De Quay, uitgesproken rede een uit stekende indruk maakt, maar er zijn tal van punten, waarop inderdaad een koersverandering blijkt." Als voorbeelden noemt het blad: „De methoden, gebruikt bij het tot stand komen van het kabinet. Het sterke accent op de zelfontplooiing in vrij heid. De ondanks alle positieve ge dachten duidelijke reserve ten op zichte van de E.E.G. in de praktijk. De benadering van het defensie-be- leid. Een nog sterker onderstreping dan tevoren van de noodzaak van een monetair evenwicht en vooral van de waardevastheid van het geld. Het be ginsel van gedifferentieerde loonvor ming zonder gebruikmaking van een algemene welvaar sloonronde. Ziehier een aantal belangr ijke onderdelen van het regeringsprogram, die wijze» op een nieuwe en frisse vaart."- ANDREI GROMYKO ...naar Dulles' begrafenis.. Mikojan vindt „Dokter Zjivago" niet zo slecht De Russische eerste vice-premier Mikojan heeft maandag op een receptie van de Argentijnse am bassade in Moskou gezegd, dat hij Boris Pasternaks boek „Dokter Zjiwago" niet zo erg slecht vond. „Ik heb het gelezen", aldus Mi kojan, „maar het is geen belang wekkend boek".

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 3