Gromyko stelde tegenover westers plan het oude voorstel-Kroesjtsjew Pinksterfeest doet de Oecumene denken aan KERKBOUWSUBSIDIE IN HET REGERINGSPROGRAM? ZATERDAG 16 MEI 1959 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT „Tamelijk gematigde" Russische rede in Genève „Neem dit als grondslag voor gesprek wij willen alle voorstellen bestuderen" De Kussisclie minister Gromyko heeft vrijdagmiddag op de vijf de bijeenkomst van de ministers van buitenlandse zaken van de vier grote mogendheden te Genève voorstellen voor Duitsland en Berlijn gedaan die gelijk zijn aan die in Russische nota van 10 januari van dit jaar over vredesverdragen met de twee Duitslan- den en omvorming van West-Berlijn tot een gedemilitariseerde vrije stad. In westelijke kringen te Genève noemde men vrijdag avond Gromyko's rede tamelijk gematigd van toon. Voor de Amerikaanse afvaardiging is 't, aldus een Amerikaanse woord voerder, een grote teleurstelling dat Gromyko niet met iets nieuws of iets opbouwends is gekomen. Gromyko verzocht aan het slot van zijn rede zijn voorstellen als grondslag voor de besprekingen te nemen. Zijn regering is echter bereid alle voorstellen die worden ingediend, te bestuderen. met de statenbond als de twee Duits- IxllS gtZUl ICll&T landen. Wachten met het sluiten van een vredesverdrag' totdat er een rege- ring van geheel Duitsland is, zou uit- UlïVO€Yl§€T ItT stel betekenen voor onbepaalde tijd, aldus Gromyko. Bovendien zouden dan de mogelijkheden tot bevordering OJP XJUZZSZGYS plan van hereniging van Duitsland worden Gromyko's rede was Ruslands eerste reactie op het vredesplan dat de Ame rikaanse minister Herter donderdag namens de drie westelijke landen heeft ingediend. De Rus zei, later uit voeriger op 't westelijke plan te zul len ingaan. Gezien de thans bestaande toestand is er volgens de Russische regering geen andere mogelijkheid dan een vredes verdrag te sluiten met beide delen van Duitsland of voor het geval het Russische plan voor een Duitse staten bond zou zijn verwerkelijkt zowel Hoge Autoriteit zal eventueel opnieuw crisisplan indienen De Hoge Autoriteit der Europese Ge meenschap voor Kolen en Staal heeft naar aanleiding van het feit, dat de Raad van Ministers niet zijn goedkeu ring heeft gegeven aan de voorstellen van Luxemburg tot bestrijding van de kolenmoeilijkheden een communi qué gepubliceerd. De Hoge Autoriteit betreurt het, dat zij geen succes heeft gehad bij haar pogingen, ondanks het feit, dat zij bij haar voorstellen tot de uiterste grens is gegaan tot waar een werkelijke doeltreffendheid ervan gegarandeerd zou zijn, aldus dit com muniqué. De Hoge Autoriteit acht het, nu de ministerraad niet zijn instemming gaf haar plicht alle andere maatregelen te nemen, die de meest rechtstreekse ge volgen van de uitslag der stemming- kunnen verzachten, vooral wat de Belgische toestand aangaat. Zij heeft onmiddellijk daartoe dienende- maat regelen voorgesteld, die voorzover de ze door het gemeenschapsverdrag ver eist wordt de toestemming van de ministerraad verkregen. De Hoge Au toriteit zal een programma opstellen voor een bijeen te roepen conferentie der zes regeringen, waarop alle latei- te nemen maatregelen aangaande het structurele herstel van de Belgische kolenindustrie besproken zullen wor den. Ook behoudt de Hoge Autoriteit zich het recht voor, als de toestand in de zomer niet verbetert, opnieuw aan de ministerraad toepassing voor te stel len van de rechtstreekse maatregelen voorzien in het gemeenschapsverdrag voor het geval van een koleucrisis, aldus het communiqué van do Hoge Autoriteit. Politie arresteerde 17-jarige dievegge De politie van Tilburg heeft een 17- jarige jongedame ingesloten, die de gewoonte had bij winkeliers te vra gen of zij even mocht opbellen wan neer er geen klanten waren. Als dat dan werd goedgevonden ging zij mee naar de telefoon, keelt daar kwansuis de telefoongids door, en zei vervol gens dat het door haar gezochte num mer er niet in stond. Dan liep ze weer door de winkel naar buiten, maar onderwijl zag ze de kans schoon een greep in de kassa te doen. Op die manier moet ze heel wat winkeliers te pakken genomen heb ben. Op zekere dag vreesde ze ech ter dat de politie haar in de gaten had en daarom ging ze op reis. Bij Venlo werd ze door de douane aan gehouden op het ogenblik dat ze ille. gaal de grens over wilde trekken. Het meisje is naar Tilburg overgebracht. Vermoed wordt dat ze in nog meer plaatsen dit telefoontrucje heeft uit- Indien de Duitse bondsrepubliek niet bereid is met Oost-Duitsland te spre ken over regeling van het vraagstuk der hereniging, aldus Gromyko, blijft er niets anders over dan te wachten totdat de bondsregering een meer van werkelijkheidszin getuigende houding zal hebben aangenomen. Gromyko herhaalde het Russische voorstel dat West-Berlijn wordt gemaakt tot een gedemilitariseerde vrije stad. Hij bood waarborgen aan voor niet-inmenging in de in terne aangelegenheden van de stad en haar verbindingen met de lan den van Oost en West. Het is ondenkbaar oat als er een vre desverdrag was gesloten, dingen zou den zijn gebeurd als toetreding van de bondsrepubliek tot de Navo en uitrus ting van de Bundeswehr met wapens die van atoomladingen kunnen worden voorzien en met raketten. Het zijn de ze .feiten die de oorzaak zijn van de diepe kloof tussen de twee Duitslan- den en van de gespannen sfeer die kenmerkend is voor de huidige toe stand in Duitsland en Europa als v,0°1, aldus de Russische minister. RING. Amalia Valsecohi uit Como in Italië liet enkele minuten voor de huwelijksinzegening liaar trouwring aan enkele gasten zien. Het gleed daarbij van haar vinger. Nauwelijks lag de ring op de grond, of een onge wone bruiloftsgast, een hond, slikte hem in. Alle wanhopige pogingen de ring in handen te krijgen misluk ten. Maar het huwelijk is met één ring voltrokken en er bestaat nog hoop, dat de ring terugkomt. De hond wordt in de gaten gehouden. Nieuwe verzekering: tegen houtaantasting Bedrijf te Goes behoort tot de initiatiefnemers In navolging van Scandinavië kan men thans ook in ons land gebou wen, woonhuizen, kortom onroerend goed tegen houtaantasting verzeke ren. Acht Nederlandse firma's heb ben tezamen de eerste Nederlandse verzekeringsmaatschappij tegen houtaantasting N.V., opgericht. Het maatschappelijk kapitaal is vastge steld op f 500.000, waarvan bij de op richting f 100.000 werd geplaatst en volgestort, Tot de initiatiefnemers behoort het houtconservcringsbedrijf Ravoco te Goes. Doelstelling van de vennootschap is het sluiten van overeenkomsten van verzekering en hei-verzekering te gen aantasting van hout, dat is toe gepast in en aan afgebouwd en in aanbouw zijnd onroerend goed en tegen de gevolgen van deze aantas ting. Teneinde de schade zoveel mo gelijk te beperken en te voorkomen zal de maatschappij bij de verzeker den op gezette tijden door houtdes kundigen controle laten uitoefenen. Wordt een begin van aantasting ge constateerd, dan wordt dit door de maatschappij in de kiem gesmoord. De premie wijkt niet veel af van die, welke voor de brandverzekering moet worden betaald. Boekhouder vrijgesproken: dagvaarding deugde niet De rechtbank te Assen heeft giste ren de boekhouder J. G. van D. vrij gesproken van de hem ten laste ge legde verduistering van f 60.000 om dat de dagvaarding niet aan alle voorwaarden voldeed. Veertien dagen geleden had de boek houder voor de rechtbank bekend de f 60.000 in een periode van ongeveer vier jaar ten nadele van een manu facturenzaak in Assen te hebben ver duisterd. Hij had het geld besteed aan zijn hobby: het kopen en fokken van uit heemse vogels in een volière, waar voor het geld ook gebruikt was. Te gen hem was toen één jaar gevan genisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk, geëist. DR. KOOLHAAS SPRAK IN „DEN ALDERDINCK" Grootscheepse campagne voor hervormde bouwactie .,Er is gegronde hoop dat de subsi diëring van de kerkbouw is opgeno men iu het regeringsprogram van prof. Beel", aldus dr. A. A. Koolhaas, praeses van de Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk, op een bijeenkomst van de classis Deven- in het vormingscentrum „Den Al- derdinck" te Laag-Zuthem. Dr. Kool haas besprak op deze vergadering de Actie Kerkbouw, die de Hervormde Kerk in september a.s. zal voeren. Dan zal, zoals bekend, iedere her vormde worden gevraagd tenminste een half procent van zijn belastbaar inkomen voor deze actie-voor-een- keer af te staan. Aan deze actie voor de bouw van 160 kerken gaat een grootscheepse recla mecampagne vooraf. Door heel Neder land zal huis-aan-huis een krant wor den verspreid, er komen in vele bla den advertenties en artikelen, er ko men radio- en televisie-uitzendingen, affiches enz. De actie begint met een grote bijeenkomst in de Prinses Mar griethal in Utrecht, waarheen alle hervormde gemeenten drie personen kunnen afvaardigen. Men verwacht er zesduizend aanwezigen. Wat betreft de mogelijke overheidssubsidie vertel de dr. Koolhaas, dat deze circa 20% van de bouwkosten zal bedragen. De subsidie wordt echter alleen de ko mende tien jaar uitgekeerd. In die tien jaar denkt de Hervormde Kerk 160 gebouwen te plaatsen. Daarvoor heeft men 80 miljoen gulden nodig. Dr. Koolhaas vertelde verder dat na de oorlog 370 kerken zijn gebouwd of gerestaureerd. Hij merkte voorts op dat het aantal hervormden in 1950 3.200.000 bedroeg tegen 2.200.000 in 1890. een stijging van 40%. Dat is niet het geval geweest met het aantal kerkgebouwen. Het gezamenlijke be drag dat de hervormde gemeenten na de oorlog jaarlijks bijeenbrengen is gestegen van 13 miljoen (1946) tot 40 miljoen (thans). Spreker deelde dit mee om te bewij zen dat de hervormde gemeenteleden heus wel bereid zijn geld voor hun kerk te geven. Wat de nieuw te bou wen kerken betreft vertelde dr. Kool-, haas, dat deze opgericht zullen wor den in snelgroeiende gemeenten. De gemeenten die aan de aetie deelnemen mogen desgewenst zelf de helft van de plaatselijke opbrengst houden voor hun kerkbouw. De rest gaat in een gezamenlijke pot, waaruit de kerk bouw zal worden gesteund. Detailhandel verontrust over melkprijsstijging Het bestuur van het bedrijfschap voor de detailhandel in melk, nvVk- en zuivelprodukten heeft gistermiddag op een vergadering in Utrecht besloten, de overheid mee te delen, dat liet verontrust is over de stijging van de prijs van consumptiemclk. Bij de bespreking van het S.E.R.- advies, waarin voorgesteld wordt de consumentensubsidie op me-lk (5 ct, p. liter) in drie termijnen op te hef fen, wezen verscheidene bestuursle den erop, dat een verhoging van de melkprijs een daling van de omzet tengevolge zal hebben. Men was het er unaniem over eens, dat een even tuele vermindering van de afzet ge compenseerd zal moeten worden in da marges voor da melkdetailhandeL, Het Wereldgebeuren Donald, Campbell heeft op het Co- nistonmeer in Engeland opnieuw het al op zijn naam staande wereldre cord te water verbeterd en gebracht op Jil8.99 km/u. Het vorige record stond op 408,023 hm/. Op de bo venste foto de straalmotorboot „Blue bird II" tijdens de race. Op de on derste foto wordt de gelukkige Do nald gefeliciteerd door zijn vrouw Tonia Bern. Toestand van Dulles is verergerd De toestand van oud-minister Dulles is verergerd, zo heeft het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken vrijdag bekend gemaakt. Vrienden van Dickens (en van Bomans) in optocht over Damrak „The Dickens Fellow ship", het typisch Britse, genootschap van bewonderaars van Charles Dickens, heeft voor het eerst in zijn 57-jarige bestaan be sloten een jaarverga dering op vreemde bo dem te beleggen en gisteravond arriveer den bijna 200 leden uit Engeland, de Ver. Sta ten, Canada en zelfs uit Australië met de. boottrein uit Hoek van Holland op het Cen traal Station te Am sterdam. Daar stond temidden van Nederlandse lief hebbers van Oliver Twist ietwat uit Zijn normale doen de lange figuur van Godfried Bomans (16), het eer ste niet-Britse lid van de Fellowship, die niet alleen ruim 100 Neder landers in zijn woon plaats Haarlem en in Zwolle er toe wist te bewegen „Dickensi- aan" te worden, maar er bovendien het vorig jaar op de vorige jaar vergadering tot zijn ei gen verbazing in slaag de bestuur en leden van de vereniging er toe over te halen Met besluit te nemen de. volgende jaarvergade ring, de 53e, in Neder land te houden. Hij liet door een van de vrouwelijke leden een bos bloemen over handigen aan mrs. Greaves, de echtgenote van de Britse secreta ris der vereniging, die als een der eersten uit de trein stapte. Twee andere Nederlandse da mes torsten een span doek met de woorden „Welcome Dickensi- ans", maar de belang stelling van het pu bliek was zo groot, dat aanvankelijk van een gedisciplineerde af tocht van het gezel schap geen sprake kon zijn. Uit volle borst werd met harmoniebegelei ding „God save the queen" gezongen op een wijze, waarop het Centraal Station zel den of misschien nog nimmer het Wilhelmus heeft weerkaatst. De Nederlandse Spoor wegen verleenden hun medewerking door het gezelschap in de gele genheid te stellen het station via de dienst- uitgang voor vracht wagens te verlaten zonder enige controle op de perronkaartjes of de reisbiljetten Londen -Amsterdam. Vooraan marcheerde de harmonie Tuindorp- Oostzaan, daarachter Godfried Bomans en vervolgens het Britse bestuur en de leden van de Fellowship. Buiten het station hiel den twee agenten het verkeer tegen, behalve een oude mailcoach uit de tijd van Dickens, waarin enkele notabe len plaats mochten ne men. Daarna begon de optocht naar hotel Krasnapolsky op Dam. Zij verliep zonder on gelukken. Alle Britten bereikten hun bestem ming. De meesten van hen waren min of meer bejaarde Britse dames, van wie velen terecht het trottoir prefereer den boven de morele plicht in gedisciplineer de paradepas voor Dic kens het leven te wa gen tussen het chaoti sche tram-, rijwiel- en automobielverkeer van het onvolprezen Am sterdamse Damrak. STEMMEN UIT DE KERKEN Verdeeldheid: hinderpaal voor verbreiding van het Evangelie Midden in Frankrijk, ergens tussen Le Puy en Vichy, ligt een plaats die een eigenaardige naam heeft, La Chaise Dieu, wat in het Nederlands wil zeggen: de stoel Gods. Die plaats heeft zijn ontstaan te danken, zoals zoveel andere, aan een Benedictijner abdij, die eenmaal daar is gesticht en die nog al is toegenomen in bezit, met het gevolg dat de kloosterge bouwen steeds groter werden gemaakt en rijker versierd. Van de kloos tergebouwen is nog iets over rondom de prachtige kloostergang. De enorme kerk staat er nog in zijn geheel. Zij is nu de parochiekerk van het plaatsje geworden. Van de vele kunstschatten die hier oorspronkelijk zijn geweest, is ter plaatse slechts het een en ander overgebleven. De voornaamste zijn wel de oude gobelins, die in de kerk hangen. Op die gobelins is afgebeeld heel de heilsgeschiedenis van het Nieuwe Testa ment. Maar die gobelins zijn zo gemaakt, dat zij twee geschiedenissen uit de bijbel weergeven, een beeld uit het Nieuwe Testament en daar naast een tegenbeeld uit liet Oude Testament. Zo vinden we bijv. op een van die kunstwerken de geboorte in Bethlehem en als tegenbeeld Mozes in het biezen kistje. Op een ander vinden we het grote gebeuren van het pinksterfeest to Jerusalem en als tegenbeeld de torenbouw van Babel. Op het pinksterfeest kan het gebeu-uitgestort. Daar leren de mensen eik en dat behalve Handelingen 2, ook aar verstaan en dan wordt iets opge- het hoofdstuk van de spraakverwar ring wordt gelezen. Bij de torenbouw verwart God de spraak van de men sen. Ze verstaan elkaar niet meer. En wanneer mensen elkaar niet meer verstaan, blijft het werk dat men ge zamenlijk wilde doen, liggen. Het „te genbeeld" zien we op foet pinkster feest* waar1 de Heilige Geest wordt bouwd. De Kerk breidt zich uit, steeds verder over de aarde. Dat is een treffende tegenstelling, kunnen we zeggen. Maar zo treffend is die tegenstelling toch in werkelijk heid niet, want wat is er gebeurd? De geschiedenis van Babel heeft zich herhaald en nu, zowaar in de Kerk. Die fcwea gebeurtenissen uit Heads* lingen 2 en Genesis 11, kunnen mooi worden afgebeeld en er kan mis schien heel treffend over worden ge preekt. Een feit blijft toch dat de Kerk geen eenheid gebleven is en dat de mensen van de Kerk elkaar niet meer hebben verstaan en dat ieder op eigen wijze is gaan bouwen. Wan neer in Zeeland dorpen zijn waar men een zestal kerken en kerkjes kent. wordt het toch eigenlijk wel moeilijk het pinksterfeest te vieren en te lezen van de Parten, Meden en Edomieten enz., die op één hoop wor den gedreven door „de grote daden Gods". I3 het misschien door die pijnlijke gedeeldheid van de Kerk van Christus dat wij op dit feest steeds meer gaan denken aan de oecumene? Pinksteren is een zen- dingsfeest, en terecht. Als de Hei lige Geest is uitgestort, beginnen de discipelen met de opdracht, die zij van hun Meester hebben ge kregen op de dag van zijn hemel vaart. „Gij zult mijn getuigen zijn te Jeruzalem en in geheel Judea en Samaria eu tot het uiterste der aarde." Op het pinksterfeest zijn te Jeruzalem bijeen mensen uit die kringen, die hier worden genoemd. Die namen, waarover menigeen bij het lezen struikelt, hebben hun be tekenis in Handelingen 2. Pinkste ren doet ons terugdenken aan het begin van de zendingsactiviteit dei- Kerk. OECUMENE Maar of we het willen of niet, op dit feest van de vijftigste dag na Pasen, gaan onze gedachten ook uit naar de oecumene. Ze worden daarheen als (Zit 'lot gag. 4 koLSJ Adviseur Aan een der drie vierkante tafeltjes die bij de grote ronde in het Vol- kerenpaleis te Genève zijn neer gezet, zit prof. di'. Wilhelm Grewe. Deze hooggeleerde heer zit er niet om wetenschappelijke analyses voor te bereiden van wat op de conferen tie van ministers van buitenlandse zaken wordt verhandeld. Hij heeft zelfs geen katheder meer ter beschik king van waarachter hij zo'n ver toog zou kunnen afsteken. Wel heeft hij jaren geprobeerd om het hoog leraarschap te Freiburg nog te com bineren met de politiek, die hij sinds 1951 daadwerkelijk beoefent. Mis schien wist hij in die eerste tijd na dat de Westduitse bondskanselier dr. Konrad Adenauer een beroep op hem had gedaan nog niet zeker of de di plomatieke weg de voorkeur verdien de boven het hoogleraarschap. Maar tenslotte heeft hij de wereld der stu denten vaarwel gezegd en heeft hij zich van top tot teen in staatszaken gedompeld. Er zou trouwens de laat ste tijd geen mogelijkheid meer zijn om geregeld heen en weer te reizen van zijn standplaats naar Freiburg. Hij dient de Westduitse bondsrepu bliek namelijk al een hele tijd als ambassadeur in Washington... Daar in Washington heeft hij mee gewerkt aan het uitdokteren van het westelijke plannen- „pakket" voor Genève. In het college van deskundigen dat de westerse houding op de confei-entie met Gro myko aan diepgaande besprekingen onderwieip, werd naar hem telkens aandachtig geluisterd want hij kwam met beschouwingen op de proppen over onderhandelingssituaties waar aan collega's soms helemaal niet hadden gedacht. Grewe is dan ook doorkneed in het behandelen van in ternationale conferenties. In 1954 zorgde hij dat de opvattingen van dr. Adenauer niet onopgemerkt bleven op de viermogendhedenconferentie te Berlijn en in 1955 kon men hem aantreffen in de diplomatenschare rond de topconferentie van toen, die zoals bekend wel veel beloofde maar op niets uitliep. Grewe, wiens specia liteit het internationale recht is, be hoorde daar tot de „waarnemers". Zijn functie bij de huidige ministers conferentie wordt met een veel ge wichtiger naam aangeduid: hij is lei der van de groep Westduitse advi seurs. Omdat de conferentie van Genève voornamelijk handelt over het land dat hij als adviseur verte genwoordigt, is er voor Grewe wei nig gelegenheid om stil te staan sta ren naar de witte zwanen in het zo opgewekt blauwe meer van Genève met zijn vriendelijk omlijsting van parken en witte en lichtgrijze ge bouwen. Het niet altijd zo vriende lijke en opgewekte overleg in het Volkerenpaleis zal hem meestal ge heel in beslag nemen. Hii zal praten over Berlijn, waar hij op zijn 31ste jaar al buitengewoon hoogleraar en op zijn 33ste (tijdens de Tweede Wereldoorlog) gewoon hoogleraar was. Het eerste plan dat Christian Her ter, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, dondei- dag opdiepte uit het „pakket", had betrekking op die nu zo verdeelde stad. Dat was geen wonder want de Russische premier Nikita S. Kroesj- tsjew heeft juist de eiland-situatie van West-Berlijn in het Oostduitse gebied aangegrepen om de Duitse kwestie weer actueel te maken. In het westelijk plan voor Berlijn zijn vrije verkiezingen begrepen om het westelijk en het oostelijk (nu door de communisten beheerste) stadsdeel te verenigen. Dat is heel wat anders dan Kroesjtsjew wil: West-Berlijn tot een gedemilitari seerde „vrije stad" maken (en het dus van het westen losweken) en Oost-Eerlijn bij het uitdenken van nieuwe regelingen helemaal buiten beschouwing laten. Maar de tweede fase van het westelijke voorstellen- pakket omvat de instelling van een gemengde commissie voor contacten tussen beide Duitslanden. Daarover zullen de Russen misschien wel wal len doorpraten, als het Kroesjtsjew tenminste er om begonnen is het Oostduitse regime meer bij het zoe ken naar oplossingen te betrekken. Bovendien kunnen de Russen niet botweg „neen" zeggen omdat Kroesj tsjew zo graag een topconferentie wenst en het westen als voorwaarde daarvoor stelt, dat de ministers van buitenlandse zaken eerst voldoende vorderingen maken. Ook de verdere westerse voorstel len bevatten elementen die de Russen niet onwelgevallig moe ten zijn. Maar het geheel (en ze zijn niet van elkaar te scheiden) wordt beheerst door de gedachte, dat het Duitse volk uiteindelijk door vrije verkiezingen zelf mag beslissen over de manier, waarop het geregeerd zal worden. En wat dit principe be treft, zullen de westelijke ministers en adviseur Grewe bij do vertegen woordigers van het oostelijke blok helaas geen klankbodem vinden... PROF. WILHELM GREWE Beveel conferentie-ervaring,.*

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 5