PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VERENIG BERLIJN NA VRUE STEMMING
Daarna gemengde commissie voor
contact tussen beide Duitslanden
Beel vond voor sociale
zaken mr. dr. Van Rooy
Plan voor groot recreatie-centrum in het
Drie-eilandengebied
de BILT
Eerste fase van westelijk vierdelig plan
SJAH OP KASTRUP BEGROET
DOOR DEENSE KONING
202e jaargang - no. 113
Dagblad, uitgave van de tftnrn
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 15 mei 1959
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. MLnim. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van J 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. i
tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9. tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
De Amerikaanse minister van buitenlandse za
ken, Herter, heeft donderdagmiddag op de Ge-
neefse conferentie liet westelijke plan voor de
hereniging van Duitsland, de Europese veilig
heid en een vredesverdrag met Duitsland inge
diend. Dit plan beoogt verwezenlijking van de
gestelde doelen in vier fasen. De bijeenkomst
van donderdag, die onder voorzitterschap
stond van de Franse minister van buitenlandse
zaken, Couve de Murville heeft twee uur en een
kwartier geduurd. Herter gaf een toelichting
op het plan en zijn Britse ambtgenoot, Lloyd,
gaf er eveneens zijn oordeel over. Hun Russi-
De tweede fase brengt de oprichting van een gemengde
commissie 25 Westduitsers en tien Oostduitsers die tot
taak zal krijgen het contact tussen de beide delen van het land
uit te breiden en een ontwerp-kieswet op te stellen, waarover
het Duitse volk zich zal kunnen uitspreken. Indien de commis
sie, die besluiten zal moeten nemen met een meerderheid van
drievierde, geen overeenstemming over één ontwerp kan berei
ken, zullen er twee aan het volk worden voorgelegd.
2.500.000 man controle ter voor
koming van onverhoedse aanvallen
en een toezegging van Duitsland
geen atoom-, bacteriologische en
chemische wapens te zullen vervaar
digen.
Volgens het westelijke plan worden
Beperking van
strijdkrachten
De volgende veiligheidsmaatregelen
zouden moeten worden genomen: in
stelling van een zone waarover in
lichtingen over de strijdkrachten
worden uitgewisseld, beperking van
de strijdkrachten van de vier gro
te mogendheden voor de Verenig
de Staten on de Sowjet-Unie tot
In afwachting
Het kan gebeuren, dat een datum
als een rotsblok in dc tuin der
geschiedenis ligt, schrijft prof.
dr. P. J. Bouman in een van zijn
boeken.
Wel, de datum waarop de jongste
kabinetscrisis eindigde, zal in de tuin
van de Nederlandse politieke historie
zeker geen rotsblok zijn!
Die crisis is eerder een traagvloeien-
de stroom geweest en wanneer ze
vandaag haar einde vindt in het „vij
vertje" van een extra-parlementair
kabinet, dan geeft dat zo min een
schok van blijdschap als een schok
van teleurstelling.
Ze heeft te lang geduurd' om nog
boeiend te kunnen zijn voor het
grootste deel van het Nederlandse
publiek. En voor sommigen verwek
te ze zelfs wrevel. Misschien heeft
prof. de Quay gelijk gehad, toen hij
zei, dat de Nederlandse pers teveel
aandacht schonk aan zijn poging tot
kabinetsformatie en daardoor mee
werkte aan de voorlopige mis
lukking van die poging.
Maar men heeft toch ook door de
uitvoerige en vrij volledige publika-
ties een goede indruk kunnen krij
gen van de moeizame wijze waarop
het nieuwe kabinet bijeengebracht
is. Dat is voor het publiek bijzonder
instructief geweest.
Vele figuren, die aangezocht wer
den, hebben geweigerd in het
kabinet zitting te nemen en en
kele anderen hebben eerst na lang
beraad en wellicht na sterke aan
drang een ministerspost aan
vaard.
Op het publiek maakt zoiets altijd de
indruk van gebrek aan enthousias
me en wanneer er gebrek aan ent
housiasme is dan neemt vrijwel ie
dereen direct een kritisch-afwach-
tende houding aan.
Dat zal ongetwijfeld ook de houding
zijn van de meerderheid der Neder
landers tegenover het kabinet De
Quay.
Dat kabinet is niet geboren uit
een enthousiast élan, en het be
staat niet uit een groep man
nen die in de politieke strijd op ver
rassende wijze vooraan hebben ge
staan. Vei-scheidene van hen zijn op
het politieke toemooiveld nauwelijks
bekend en afgewacht moet worden
hoe zij zich in het parlement en
daarbuiten zullen houden, wanneer
het gaat om de politieke slagvaardig
heid.
Dit betekent uiteraard niet, dat er
thans een groep minder bekwame
mannen als minister zitting zou ne
men naast een aantal, dat wel reeds
brede politieke ervaring heeft. Aan
die bekwaamheid behoeft niet getwij
feld te worden. Maar wel betekent
het, dat de politieke samenwerking
met deze nieuwe mannen nog ge
toetst moet worden. Zelfs zal men
nog moeten afwachten in hoeverre
deze ministers tezamen een regering
zullen vormen, die inderdaad een
„team" is, en die naar buiten homo
geen kan optreden.
Het lijkt niet uitgesloten, dat vooral
(Zie slot pag. 3 kol. 1)
sche ambtgenoot, Gromyko, beperkte zich in
zijn rede tot procedurekwesties. Voor het eerst
hebben de leiders van de twee Duitse vertegen
woordigingen het woord gevoerd. In de e e r-
s t e fase van het westelijke plan moet Ber
lijn na vrije verkiezingen worden verenigd en
onder het beheer van de vier grote mogendhe
den of de Verenigde Naties worden geplaatst.
De grote mogendheden dienen het recht tot le
gering van troepen in Berlijn te behouden. Zij
zouden een verklaring moeten tekenen waarin
zij beloven af te zien van geweld.
in de derde fase verkiezingen ge
houden voor een grondwetgevende
vergadering van geheel Duitsland
Het toezicht op de verkiezingen zal
worden geoefend door Duitsers uit
beide delen van het land en de Ver
enigde Naties of de vier grote mo
gendheden.
Er zal een Duitse regering worden
gevormd die over het vredesverdrag
zal onderhandelen. De troepen van
de grote mogendheden blijven, zo
lang het vredesverdrag nog niet is
gesloten, in Duitsland met inbegrip
van Berlijn gelegerd. De veiligheids
maatregelen voor de derde fase zijn:
afbakening van twee zones aan
weerszijden van een vast te ste
len lijn waarvoor de maximum
sterkte van de nationale en buiten
landse strijdkrachten wordt bepaald,
terugtrekking van de buitenlandse
strijdkrachten uit de zones na onder
tekening van het vredesverdrag en
beperking van de Amerikaanse en de
Russische tot 2.100.000 en later tot
1.700.000 man. Verder dient voor de
ze fase de afspraak te gelden dat in
dien Duitsland toetreedt tot de
Navo of het Pact van Warschau de
westelijke en Russische strijdkrach
ten blijven in de zone waar zij thans
gelegen zijn.
VAN LONDEN NAAR KOPENHAGEN
Per auto naar het
kasteel Fredensborg
Dc sjah van Perzië is gisteren per
vliegtuig uit Londen in Kopenhagen
gearriveerd. Op het vliegveld Kastrup
bij Kopenhagen werd hij begroet door
koning Frederik, diens broer prins
Knud, de broer van wijlen koning
Christiaan» prins Axel en verscheide
ne andere leden van de Deense konink
lijke familie. Nadat de koninklijke
familie mm de Sjali was voorgesteld,
inspecteerden de koning en de sjah
In het hoofdgebouw van het
Rode Kruis in Den Haag is
donderdagter gelegenheid van ji
de 52ste ridderdag, onder voor-
H zitterschap van prins Bern- H
hard een vergadering gehou- M
den van het kapittel van de or-
M de van St. Jan, waarvan de
Ij prins landcommandeur is. Op
deze vergadering werd deze
foto van prins Bernhard ge- p
p maakt. Z.K.H. draagt hier de
p lange zwarte Johannieter- p
mantel met witte ster los over p
de schouder, zodat een deel p
i§ van het witte vest zichtbaar
p is. p
IiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiTt
een erewacht van de Deeuse lucht
macht.
Na de ontvangst op het vliegveld, ver
trok het gezelschap per auto naar het
kasteel Fredensborg, waar de sjah als
gast van de koning vertoeven zal.
Zaterdagochtend vertrekt de sjah van
het kasteel, dat ongeveer 30 kilometer
ten noorden van Kopenhagen nabij het
Esrom-meer staat, naar het hotel
d'Angleterre in de hoofdstad, waar hij
gast van de Deense regering is.
Zondag zal hij op het kasteel Tra-
nekaer op het eiland Langeland ar
riveren. waar hij de gast is van
graaf AhlefeldtLaurvig". Maan
dag zal 't Deense fregat Willemoes
de sjah van Langeland naar Funen
brengen, vanwaar hij per auto
naar Aarhus, op Jutland, gebracht
wordt, om aan boord van de Neder
landse kruiser De Ruyter uit De
nemarken te vertrekken.
Ontsnapte panter gedood
De panter die woensdag uit een die
rentuin te Spa (België) was ont
snapt, is door jagers in de beboste
heuvels in de omgeving van de stad
opgespoord en doodgeschoten.
Vredesverdrag
De vierde en de laatste fase is die
van een definitief vredesregeling
met een regering van geheel Duits
land.
Volgens het westelijke plan dienen
de vrije verkiezingen binnen twee-
eneenhaif jaar na het sluiten van
een overeenkomst over de toekomst
van Duitsland te worden gehouden.
Deze mogelijkheid tot uitstel is een
concessie aan de Russen.
Herter zei in zijn toelichting dat
het westelijke plan moet worden
beschouwd als één samenhan
gend geheel waarvan de onderde
len aan elkaar zijn gekoppeld.
„Bij bestudering van het plan
blijkt duidelijk dat onze regerin
gen zeer ver zijn gegaan om aan
het Russische voorbehoud tege
moet te komen", aldus de Ameri
kaanse minister.
Bij liet luchtbrugmonu
ment op het vliegveld
Tempelhof te Berlijn
werd een sobere her
denkingsplechtigheid ge
houden ter nagedachte
nis aan de piloten, die bij
deze westerse kracht
prestatie om het leven
kwamen. Een beeld van
de plechtigheid, die 12
mei werd gehoudenop
de dag, dat tien jaar ge
leden de blokkade werd
opgeheven.
PROF. DE QUAY WEER FORMATEUR
Geen K.A.B.-er
in kabinet
(Van onze parlementaire redacteur)
Zoals werd verwacht, is prof. dr. J.
E. de Quay, commissaris der koningin
in Noord-Brabant, weer tot formateur
benoemd, nadat prof. Beel woensdag
avond zijn eindrapport had overhan
digd aan H.M. de Koningin.
Donderdagmiddag deelde het Kabinet
der Koningin mee, dat H.M. de Ko
ningin des morgens prof. De Quay
had ontvangen en hem had opgedra
gen een kabinet te vormen, dat zal
mogen rekenen op een vruchtbare sa
menwerking met de volksvertegen
woordiging.
Dit bericht volgde nadat 's morgens
bekend was geworden, dat prof. Beel
er in was geslaagd een minister te
vinden voor het departement van so
ciale zaken. De burgemeester van
Eindhoven, mr. dr. Cbr. J. M. A. van
Rooy, die nog maar twee jaar de lei
ding had van het gemeentebestuur
van de lichtstad, na voordien het bur
gemeesterschap te hebben bekleed
achtereenvolgens in de gemeenten
Hontenisse, Etten en Venlo, had zich
bereid verklaard het beheer van dit
belangrijke departement op zich te
nemen: Het was een bericht, dat ver
rassing en verwondering tegelijk wek
te.
Men had niet verwacht, dat ie
mand met alleen maar een burge-
meesterlijke loopbaan achter zich,
aangezocht zou worden en bereid
zou zijn minister van, sociale zaken
Ie worden. Men kiflgt da indruk,
dat prof. Beel, na zijn neus te heb
ben gestoten in de rijen der Katho
lieke Arbeiders Beweging, geen an
dere weg meer open. zag dan een
keus te doen uit vooraanstaande
personen met enkel bestuurserva-
ring.
Donderdagmiddag had prof. Beel een
onderhoud met de formateur, prof.
De Quay. Tijdens dit gesprek zou het
door prof. Beel in grote lijnen opge
stelde regeringsprogramma nog eens
zijn doorgenomen.
Vanmorgen komt het demissionaire
kabinet voor het laatst bijeen onder
Felle bos- en heidebrand
in Drente
Donderdagmiddag heeft rn de staats
bossen van Drente, in de boswach-
terij van Orvelte in de gemeente
Zweeloo, een van de felste bosbran
den van de laatste jaren gewoed. In
ongeveer een nur tijds gingen ruim
zes hectare bos en een groot com
plex heide in vlammen op.
Sedert de opstand in. maart zijn nu
reeds 11.500 Tibetaanse vluchtelingen
in India en Boetan aangekomen.
leiding van minister-president prof.
Beel. Daarop zal om twee uur *s mid
dags de eerste vergadering worden
gehouden van het nieuwe kabinet.
Het is nog niet bekend wanneer de
beëdiging van de niéuwe ministers
zal plaatsvinden. Ook is de datum nog
niet bepaald, waarop het nieuwe ka
binet met de regeringsverklaring in
de Tweede Kamer zal verschijnen.
Over het aantal staatssecretarissen
dat zal worden benoemd, staat even
eens niets vast. Alleen is zeker, dat
de tegenwoordige staatssecretaris van
bezitsvorming en P.B.O., drs. Sohmel-
zer, zal terugkeren. Hij zal echter niet
langer verbonden zijn aan het depar
tement van binnenlandse zaken, maar
worden toegevoegd aan de minister
president.
Blijft zaken Overzee
bestaan
Wij vernamen donderdag uit zeer be
voegde bron, dat hoewel het nieuwe
kabinet geen minister van zaken over
zee zal tellen, dit niet persé betekent,
dat dit departement wordt opgehe
ven. Het is heel goed mogelijk, dat
het blijft bestaan en onder leiding
komt van een te benoemen staatsse
cretaris.
Nieuwe Kamerleden
Doordat een aantal leden van de
Tweede Kamer minister wordt in het
nieuwe kabinet, zullen eerstdaags tot
lid dier Kamer worden benoemd ver
klaard
in plaats van minister Luns: mr. F.
J. H. Bachg (k.v.p.) te Den Haag;
in plaats van minister Klompé: mej.
M. T. H. Knol (k.v.p.) te Enschede
in plaats van minister Cals: mr. E.
G. M. Roolvink (k.v.p.) te Almelo;
in plaats van minister Zijlstra: de
heer C. van Nierop (a.r.) te Zeist;
in plaats van minister Van Aartsen;
mr. W. Aantjes (a.r.) te Utrecht;
in plaats van minister Korthalsde
heer J. C. Korver (v-v.d.) te Heem
stede
en in plaats van minister Toxopeüs:
mevrouw A. Kuiper-Struyk (v.v.d.)
te Rotterdam.
OP BUITENDIJKSE GRONDEN BIJ KAMPERLAND
Naar wij vernemen heeft de
Stichting Recreatiecentrum
„Het Grote Bos" te Driebergen
een omvangrijk plan gereed,
dat voorziet in de* inrichting-
van ca. honderd hectare re
creatieterrein in het gebied van
het Drie-eilandenplan. Gedacht
is aan de thans nog buiten
dijks liggende gronden in het
Veerse Gat, voorzover zij gele
gen zijn aan de Noordbeveland-
se kant. Het is dus het gebied
ten westeu van Kamperland en
ten zuiden van de dam door
het Veerse Gat, dat grenst aan
dc terreinen, nodig voor de be
kende oesterproef. Zij behoren
tot. het grondgebied van de ge
meente Wissenkerke.
Het plan van de stichting- voorziet
in de bouw van i
een groot centraal gebo.
bungalows,
woningen
voorts in de aanleg van
terreinen voor sportbeoefening.
kampeerterreinen,
een openluchttheater.
De stichting heeft reeds contacten
gelegd met de gemeentelijke autori
teiten van Wissenkerke, alsmede met
de Dienst der domeinen, teneinde te
trachten te zijner tijd een optie op
de terreinen te verkrijgen. Het gaat
hier namelijk om gronden, die in
handen van particulieren zijn, waar
bij het echter niet uitgesloten wordt
geacht, dat te zijner tijd tot onteige
ning zal worden besloten. In over
heidskringen wordt het wenselijk ge
acht deze voor de recreatie zo be
langrijke gebieden in één hand te
krijgen, opdat een juiste bestemming
gewaarborgd is.
ANDERE PLANNEN
„Het Grote Bos" is een instelling van
de Nederlands Hervormde Kerk en
beheert thans reeds meer centra voor
de recreatie.
De stichting voert, tlrnns besprekin
gen om te komen tot een net van re
creatiecentra in ons land, die op de
zelfde leest geschoeid zullen worden
als „Het Grote Bos" te Doorn, dat in
goed drie jaar tijds uitgroeide tot het
grootste centrum in zijn soort in Ne
derland. De leiding van al deze cen
tra het zullen er in de twintig
zijn zal berusten bij de Stichting
Recreatiecentra der Nederlands Her
vormde Kerk.
Als hoofdadministratiegebouw wordt
ingericht de voormalige oranjerie
van het landgoed „Hydepark" te
Driebergen-Rïjsenburg, die volgende
week reeds gedeeltelijk betrokken zal
worden.
Van de plannen is al het een en an
der gerealiseerd. „Het Grote Bos" te
Doorn heeft onlangs zijn terreinen
weer met bijna dertig hectare moe
ten uitbreiden. In Dwingelo heeft ge
noemde stichting nu het centrum „De
Noordster", dat helemaal gemoderni
seerd is. Appelsga krijgt eveneens
een centrum en onderhandelingen
over vestigingen op de Waddeneilan
den zijn in gevorderd stadium.
Voor Rotterdam komt volgend
jaar een terrein Chaam (Noord-
Brabant) gereed. Voor het Delta
gebied is er al een centrum in
Ouddorp (Z.H.) en er zijn dus nu
ook plannen om bij Wissenkerke-
Kamperland een groot centrum
tot stand te brengen.
Ook langs de Noordzeekust, op de
Veluwe (Ermelo) en langs de
Overijselse heuvelrug zullen der
gelijke vakantie-oorden worden
ingericht. In vrijwel al deze» ge
vallen werken plaatselijke en pro
vinciale besturen krachtig mee.
De hoofddirecteur van de stichting,
wika Th. J. Rijks, verklaart de
.Amerikaanse" groei van deze stich
ting voornamelijk hieruit, dat de re
creatieprogramma's die in deze cen
tra worden gegeven met zang, mu
ziek, natuurexcursies, volksdansen en
lekespelen, een geweldige opgang
maken. Anderzijds is de steun van de
burgerlijke overheid belangrijk.
VERWACHT.
Geldig tot hedenavond
NOORDELIJKE WIND
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Meest matige
noordelijke wind. Weinig verande
ring in temperatuur.
16 mei
ZON EN MAAN
Zon op 4.46
Maan op 12.44