PROF. BEEL FORMEERT REEDS
Overleg met „vertrouwensmensen"
van K.V.P., V.V.D. en A.R.P.
Opmerkingen bij een kerk in
een flatgebouw
KLANKBORD
APELDOORNS RAAD MISLEID
DOOR ONDUIDELIJK TELEGRAM
MEISJE TROTSEERDE HAAI
OM KLASGENOOT TE REDDEN
ZATERDAG 9 MEI 1959.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Den Haag speculeert en noemt namen
(Van onze parlementaire redacteur)
Nu vast staat, dat de socialisten geen deel zullen uitmaken van
het aanstaande kabinet, heeft prof. Beel al zijn energie en al zijn
vindingrijkheid in dienst gesteld van de formatie van een kabi
net, waarin de K.y.P.. de V.V.D., de A.R.P. en de C.H.U. zullen
samenwerken. Dat blijkt naar buiten onder meer al uit het feit,
dat hij vrijdag bij zich op bezoek gehad heeft drs. Korthals van
de V.V.D., minister Zijlstra van de A.R.P. en minister Cals van
de K.V.P.
Vrijdagavond laat had prof. Beel, zo vernamen wij van dr. Tilanus, nog
geen contact niet de C.H.U. gezocht. Dr. Tilanus was althans niet door
hem benaderd. Ook had de C.H.-fractievoorzitter niet vernomen, dat een
andere voorman van de C.H.U. bij prof. Beel was uitgenodigd. Hij nam
echter wel aan, dat er een bespreking, hetzij rechtstreeks hetzij telefo
nisch zou plaatshebben.
Voorzichtige
aanpak
Misschien moet hierin een bewijs ge
zien worden van de voorzichtigheid,
waarmee prof. Beel te werk gaat en
van zijn streven om moeilijkheden
zoals prof. De Quay beleefd heeft, te
voorkomen. Hij wil nl. geen sug
gesties wekken omtrent namen van
hen, die voor opneming in zijn kabi
net in aanmerking komen. Dat zou
wél gebeuren als Tiij een C.H.U.'er
zou verzoeken om bij hem op bezoek
te komen. Want er mag worden aan
genomen, dat de mensen, die prof.
Beel voor een onderhoud inviteert,
een portefeuille aangeboden krijgen
en dat hij niemand zal uitnodigen,
als hij zich er niet van te voren van
vergewist heeft, dat de persoon in
kwestie hem niet teleur zal stellen.
Zo moeten in de heren Korthals, Zijl
stra en Cals aanstaande ministers
gezien worden. Tevens heeft prof.
Beel hen naar het schijnt tot zijn ver
trouwensmannen gemaakt. Dat wil
zeggen: ieder kan in eigen kring on
derzoeken of de kandidaat-ministers,
die prof. Beel op het oog heeft, be
reid zijn een portefeuille te aanvaar
den.
Economische zaken
wellicht voor De Pous
llij heeft nog geen C.H.U.'er uitgeno
digd. omdat men in deze partij nog
altijd niet de moeilijkheid kampt ge
schikte figuren die het ministersambt
toelacht, te vinden. Men hoort thans
vrij hardnekkig in Den Haag de
naam noemen van het jeugdige lid
van de Raad van State De Pous, een
ehrislelijk-historiseh economisch des
kundige. De K.V.P. zou tegen zijn be
noeming tot minister van economi
sche zaken geen bezwaar hebben. Wij
vernamen zelfs, dat mr. Cals de aan
dacht van prol'. Beel op hem geves
tigd heeft.
De K.V.P. wil in elk geval voet aan
de grond hebben in wat men de „ma
gische driehoek'* zou kunnen noemen
dat zijn de departementen van
economische zaken, van sociale za
ken en van financiën. Aangezien
prof. Zijlstra, de Anti-Revolutionaire
demissionaire minister van economi
sche zaken, in aanmerking komt
voor de portefeuille van financiën,
zou voor de K.V.P. overblijven so
ciale zaken. Voor dit departement
duikt opnieuw de naam op van de
heer Lelieveld, de secretaris van de
katholieke vakcentrale, de K.A.B.
Prof. Oud: niet klaar
binnen een week
Het zijn nog maar speculaties, waar
mee men zich in Den Haag bezig
houdt, doch er schuilt enige waar
schijnlijkheid achter. In hoeverre de
V.V.D. bereid zou zijn genoegen te
nemen met de portefeuilles van bin
nenlandse zaken, defensie en verkeer
en waterstaat moet nog blijken. Wij
vernamen uit die kring, dat dit wel
enige moeite zou kosten, nu tijdens
de formatiepoging-De Quay finan
ciën aan de liberalen was toegedacht.
De V.V.D. is tevreden over de wijze,
waarop prof. Beel heeft aangetoond,
dat met de socialisten niet valt sa
men te werken. Over de samenstel
ling van een kabinet zonder P.v.d.A.
wil zij nog wel een hartig woordje
meespreken. Een bezwaar vindt men
het in liberale: kring, dat prof. Beel
evenals prof. Dc Quay deed, de de
partementen van binnenlandse zaken,
onderwijs, kunsten en wetenschappen
en maatschappelijk werk, als vaste
posten beschouwt voor respectievelijk
de heren Luns en Cals en voor me
juffrouw Klompé. Prof. Oud ziet
daarom het kabinet nog niet in één
week tijds voor elkaar.
Onder de namen, die men verder
in politiek Den Haag hoort noe
men, komt ook die van mr. Bies
heuvel voor, het jonge Anti-Revolu
tionaire Tweede-Kamerlid, dat des
kundig is op agrarisch gebied. Bij
de K.VP. zou men aan hem de
voorkeur geven als minister van
landbouw, visserij en voedselvoor
ziening' boven de heer Biewenga,
die reeds een zodanige uitnodiging
van prof. De Quay aanvaard had.
Als prof. v. d. Grinten, dc vondst van
prof. De Quay, bereid zou zijn om
justitie onder zijn hoede te nemen,
dan heeft men in Den Haag het ka
binet alweer bijna voor prof. Beel
gereed. Er moet dan alleen nog ge
zocht worden naar een Christelijk-
Historische minister van volkshuis
vesting en bouwnijverheid, naar een
liberale minister van binnenlandse
zaken en naar een liberale minister
van defensie, tenzij do heer v. d.
Bergh bereid gebleven is dit departe
ment te leiden. Drs. Korthals komt
nog altijd in aanmerking voor de por
tefeuille van verkeer en waterstaat.
De Quay toch premier?
Vrij algemeen neemt men in Den
Haag aan, dat prof. De Quay be
noemd zal worden tot formateur
ten twede male dus als prof. Beel
het nieuwe ministerie op papier ge
reed heeft. Prof. De Quay zou dan
moeten optreden als minister van al
gemene zaken en als minister-presi
dent.
ONTDEKKING KWAM NA BESLUIT
Koppelteken werd
verkeerd opgevat
(Van een correspondent)
De onduidelijke redactie van
een telegram, ondertekend
door de heer A. J. van der
Houven van Oordt uit Eindho
ven, heeft vrijdagmiddag in de
Apeldoornse raadsvergadering,
waar moest worden heslist
over de bouw van een cultureel
centrum in het Oranjepark,
aanleiding gegeven tot een
misverstand, dat pas werd op
gehelderd, nadat dc raad zon
der hoofdelijke stemming had
besloten de architecten ir. B.
Bijvoet en prof. G. II. M. Holt
opdracht te geven een schets
ontwerp te maken voor de bouw
van dit centrum.
Dit besluit was genomen in
verband met een telegram dat
een half uur voor de vergade
ring was binnengekomen, af
komstig van de woordvoerder
van de familie Van der Hou-
ven van Oordt. Uit dit tele
gram werd geconcludeerd, dat
de familie haar bezwaren te
gen de behandeling van het
voorstel had laten varen.
Tegen het einde van de raads-
vergadering kwam echter bij
B. en W. de informatie bin
nen, dat de tekst van het tele
gram in tegenovergestelde zin
moest worden geïnterpreteerd.
De burgemeester deed hiervan
aan het slot van de vergade
ring mededeling. Hij voegde
eraan toe, dat B. en W. in
deze vergadering het debat
niet wilden heropenen, omdat
inmiddels enkele raadsleden de
vergadering hadden verlaten.
Er zal een nieuwe bespreking
met de raad volgen, nadat
overleg met de familie zal zijn
gepleegd.
Dit overleg is nodig, omdat de
heer H. C. van der Houven van
Oordt het Oranjepark in 1875
aan de gemeente heeft ver
kocht onder het uitdrukkelijke
beding dat er niet zal worden
gebouwd. Er zijn over deze
kwestie dezer dagen drie tele
grammen gewisseld, door de
nakomelingen van de heer H.
C. van der Houven van Oordt
met de raad van Apeldoorn.
De eerste twee vroegen, geen
beslissing te nemen alvorens
overleg was gepleegd met de
heer A. J. van der Houven van
Oordt te Eindhoven. Burge
meester mr. A. L. des Tombe
heeft met hem telefonisch con
tact opgenomen en daarna
kwam het volgende telegram:
„Dringend. Eist handhaving
beding niet bebouwing
Oranjepark, Apeldoorn. W. G.
A. J. van der Houven van
Oordt".
De tekst van dit telegram
heeft tot misverstand geleid.
Ook al omdat de tijd ter verifi
catie ontbrak hebben B. en W.
het liggende streepje, dat was
geseind tussen niet en bebou
wing, als onderbreking van de
zin opgevat en niet als koppel
teken voor niot-bebouvving.
Kort voor de sluiting van de
raadsvergadering bereikte de
voorzitter de juiste interpreta
tie.
Het Wereldgebeuren
Naar Gerieve
lllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllll
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De Gaulle voorziet einde
van strijd in Algerije
In de katliedraal-stad Bourges, heeft
de Franse president Charles de Gaul
le onder meer gezegd: „Zonder na
tuurlijk een datum vast te stellen,
zonder enige belofte te doen en zon
der enige aanmatigende eigendunk
zeg ik tot Bourges, met volledige
kennis van zaken, dat de dag in bet
zicht is, dat Algerije gepacificeerd
•/.ai zijn, dank zij het algemeen be
grip van allen, die daar wonen.
Hij zei ook te geloven, dat de ko
mende besprekingen tussen Oost en
West wellicht vooruitzichten zouden
openen voor coöperatieve hulp aan
onderontwikkelde landen.
Twee meisjes verdronken
Langs de kanaalweg te Griendts-
veen, gemeente Horst, zijn gister
twee meisjes te water geraakt en
verdronken. De kinderen waren met
een step aan het spelen, toen .liun
aandacht werd getrokken door jon
ge eendjes. Bij pogingen om de dier
tjes te pakken zijn ze in het water
gevallen.
Nadat de meisjes waren opgehaald,
is kunstmatige ademhaling toegepast
doch deze mocht niet meer baten.
De slachtoffertjes waren de vierjari-
rige A. van Bommel en de driejarige
M. Louers.
T. J. Twijnstra herdacht
in Soc. Economische Raad
Aan het begin van de vrijdag gehou
den openbare vergadering van de So
ciaal-Economische Raad is de op 22
april overleden onder-voorzitter, de
heer T. J. Twijnstra, herdacht.
De voorzitter, prof. dr. G. M. Verrijn
Stuart, noemde de heer Twijnstra een
grote figuur in het organisatiewezen,
die niet alleen als lid en ondervoorzit
ter. maar ook ais voorzitter van be
langrijke commissies uit de S.E.R.,
zeer verdienstelijke arbeid heeft ver
richt.
Zonder hoofdelijke stemming stelde
de S.E.R. vervolgens vast het advies
over aanvulling van het instellingsbe
sluit bedrijfschap detailhandel in
melk en melk- en zuivelprodukten;
het aanvullend advies tot instelling
van een bedrijfschap voor het foto
grafisch bedrijf: het advies over de
samenstelling van het bestuur van
het bedrijfschap voor de bloembollen-
handel; het advies over dc samenstel
ling van het bestuur van het bedrijf
schap voor de detailhandel in aard
appelen, groenten en fruit en het ad
vies over de samenstelling van het
bestuur van het bedrijfschap voor de
detailhandel in alcoholhoudende dran
ken.
Ook stelde de S.E.R. een wijziging
vast van de verordening tot het
doen verlenen van medewerking
door de commissie uitvoering ves-
ti gingsregelingen
mi
Bij aankomst van Ismet Inonu uit
Izmirdeden zich in Instanboel on
geregeldheden voor. De oppositionele
Republikeinse volkspartij hield een
grote demonstratie in de stad om
haar sympathie jegens de leider te
betuigen. De Turkse regering had
echter elke vorm van demonstratie
tijdens het bezoek van Ismet Inonu
verboden. Gewapende politie heeft de
demonstratie met traangasbommen
ongedaan gemaakt. De demonstran
ten werden terug gedreven naar het
hoofdkwartier van de republikeinse
volkspartij.
Amerikaanse onder-minister
van defensie overleden
De Amerikaanse onder-minister van
defensie, Donald Quarles, is op 64-ja
rige leeftijd in zijn slnap overleden.
In april 1957 was hi.j Keuben Ro
bertson opgevolgd als onder-minister
van defensie. Van 1955 tot 1957 was
hij minister van luchtmacht en daar
voor was hij staatssecretaris van de
fensie, belast met wetenschappelijk
onderzoek.
In die functie was hij verantwoorde
lijk voor onderzoekingswerk van het
departement, waartoe het programma
voor geleide projectielen en de plan
nen voor het lanceren van kunstma
nen behoorden.
Als minister van defensie en van
luchtmacht heeft hij een aantal we
reldreizen gemaakt. In zijn redevoe
ringen legde hij de nadruk op de Rus
sische uitdaging op wetenschappelijk
gebied en op Amerika's vastbesloten
heid om, indien noodzakelijk, toe
vlucht te nemen tot gebruik van
atoomkracht om agressie af te slaan.
mmiiiiiiiiiiiliifM
j Hel weer blijft zomers I
H (Van onze weerkundige
- medewerker)
M Een zwak hoge-drukgebied H
trekt langzaam naar het oosten
weg en van Frankrijk uit kun-
nen ons enkele onweersachtige p
storingen bereiken. De lucht- p
drukverschillen blijven echter
ook tijdens het komende week- p
p eind boven West-Europa klein, p
p Dit betekent dat het weer een
aangenaam karakter zal hou-
den. Wel blijft tijdens het
p weekeind de kans op een ver-
p spreide regen- of onweersbui
aanwezig, maar daar tussen
p door komen er zonnige perio- p
p den voor, met voor de eerste p
p helft van mei nog steeds vrij p
hoge temperaturen. In het
H binnenland zal het wat warmer p
p worden, want door de kleine p
p luchtdrukverschillen komt er
in de middag wat zeewind voor,
waarbij er in onze kustprovin- p
H cies iets koelere lucht binnen-
p 6troomt.
lllllllllllllillllllllllllllllllllillllllllltllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllll
Marwood terechtgesteld
De 25-jarige Brit Ronald Henry Mar
wood, die ter dood veroordeeld werd
wegens moord op een politieman, is
vrijdagochtend om negen uur in ecu
Londeuse gevangenis terechtgesteld.
Reeds vroeg vrijdagochtend begon
nen zich voor de gevangenis tegen
standers van de voltrekking van het
vonnis te verzamelen. De gevange
nen in de strafinrichting gaven vrij
dagochtend in hun cellen op luid
ruchtige wijze uiting aan hun verzet
tegen de terechtstelling.
WACHTEN. Donald Purdie. 49. en
Margaret Bayne gaan op 18 mei de
grote stap wagen na een verlo
vingstijd van 28 jaar- Volgens Purdie
voelde zijn bruid zich verplicht voor
dat zij trouwde het bejaarde echt
paar te verzorgen waardoor ze was
grootgebracht. Margaret is een en al
bewondering voor haar toekomstige
echtgenoot: „Het is een prachtman
om zo lang te hebben willen wach
ten".
Een 18-jarig meisje, Shirley O'Neil, heeft vrijdag ,in de baai van San
Francisco een grote witte baai van ongeveer drie meter lengte en niet
een gewicht van meer dan 200 kilo getrotseerd om een klasgenoot, Albert
Kogler, met wie zij nabij de beroemde brug „De Gouden Poort" aan het
zwemmen was, te redden.
Op ongeveer vijftig meter van de kust werd de jongen door de haai, die
normaal in warmer water voorkomt, aangevallen. Shirley zwom. ondanks
de afwerende kreten „Ga terug, ga terug" van haar vriend, te hulp en
slaagde erin hem uit de tanden van het dier te bevrijden en naar het
strand te slepen. Tweeëneenhalf uur na de aanval overleed Albert echter
op het strand.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Discussies over de
taak van de kerk
In Maastricht is een groot flatgebouw neergezet. Daarin wonen niet min
der dan 182 gezinnen. Het is enigszins een luxe flat en de jaarlijkse huur
prijs van een woning zal hier dan ook wel een behoorlijke hoogte hebben,
zoals dat ook met andere moderne flatgebouwen het geval is.
De naam die men aan dit woningencomplex heeft gegeven is die van St.
Gerlach. Vermoedelijk zal dit flatgebouw dan ook wel gezet zijn door een
r.-k. bouwvereniging, of mogelijk door de gemeente Maastricht zelf zijn
gebouwd. De heilige Gerlacus, zoals zijn Iatijnse naam is, is een van de
lokale heiligen, die behoort bij het bisdom Roermond. In de omgeving van
Maastricht, uil een edel geslacht gesproten, was bet begin van zijn man
lijke leeftijd niet al te best. Tot inkeer gekomen, ging hij boete doen. Als
pelgrim trok hij ter bedevaart naar Rome en naar het Heilige Land, waar
liij gedurende tal van jaren in een hospitaal te Jeruzalem armen ver
pleegde. In Limburg teruggekeerd, leefde hij als een kluizenaar in de
buurt van Houthem.
De naam van deze heilige nu heeft
breder bekendheid gekregen door het
bouwwerk wat er in de hoofdstad van
Limburg onder zijn naam is verrezen,
want daarmee is iets bijzonders aan
de hand. Het is namelijk het eerste
flatgebouw in ons land waar een kerk
ingebouwd zit. In dit geval is het
vanzelfsprekend een r.-k. kerk. Zal
deze kerk het begin zijn van een an
dere ontwikkeling van de kerkbouw
dan we tot nu toe hebben gekend?
Onlangs zijn er in de abdij van Ber-
nd studiedagen gehouden over „litur
gie en kerkbouw", waar een aantal
lïturgisten, bouwpastoors, theologen,
en architecten bijeen waren. Niemand
minder dan mgr. Alfrink, de aarts
bisschop van Utrecht, was hier in ei
gen persoon aanwezig, wel een be
wijs dat hij groot belang hechtte aan
deze studiedagen. Men heeft daar
gestaan voor de vraag: wat moeten
we met de bouw van kerken, welke
richting moeten we uit? Nu weten
we dat de R.-K. Kerk tot nu toe een
kerkgebouw heeft begeerd dat nog al
opvalt. In veel gevallen zijn het mas
sale bouwwerken, die ook nog uitste
ken boven de huizenblokken die te
genwoordig worden gezet. Nu heeft
men uitgerekend dat er alleen reeds
in de bisdommen Haarlem en Rotter
dam in de komende 10 jaar 90 per
manente grote kerken nodig zijn met
gemiddeld S00 zitplaatsen en 20 tijde
lijke. Van een permanente kerk, com
pleet met inventaris, schat men de
kosten rond 1 miljoen gulden. Hierbij
werd opgemerkt dat dit bedrag veel
hoger zou liggen als men niet dras
tisch bezuinigde. Financieel blijkt dit
ook voor Rome een te zware belasting
te zijn. In het weekblad „De Bazuin"
schatte P. H. van Dijk dat men mis
schien in staat zal zijn een derde
van het benodigde te bouwen.
Wanneer tegenwoordig de plannen
voor de stedebouw worden opge
zet, laat de gemeentelijke instantie
die daarover gaat, bepaalde ter
reinen open voor de bouw van ker
ken, omdat zij een bepaalde func
tie vervullen in het stadsbeeld.
Maar dit brengt weer mee dat die
kerken als representief gebouw
duurder worden. Hoeveel plannen
zijn er niet reeds afgeschreven om
dat ze niet goed genoeg passend
waren in het stadsplan, zo klaagt
de schrijver in „De Bazuin". „De
financiële knoop is onontwarbaar
en het zou goed zijn dit maar dui
delijk en allerwege te erkennen,
opdat tenminste een eind komt aan
allerlei onvervulbare illusies, die
toch in veel gevallen een residu zijn
van een kerkbouwopvatting uit
tijden waarin het gebouw stede
bouwkundig-architectonisch de do-
minatie moest uitdrukken van
geestelijke macht en hiërarchie in
éen wereld, die sacraal was inge
steld". Deze wereld bestaat niet
meer.
Behalve de financiële kant van de
kerkbouw is er ook nog een andere,
(Zie dot pag. 4 kol. 4)
Christian Herter, de nieuwe Ameri
kaanse minister van buitenland
se zaken, heeft niet de gelegen
heid gekregen om zich rustig in te
werken en daarna voor het voetlicht
te treden als een der leiders van de
westelijke politiek. Hij stond eigen
lijk, na Dulles' nog vrij plotselinge
uittreden, voor het voetlicht voordat
hij er zelf erg in had. Dat gebeurde
in Parijs, toen hij daar vorige maand
met zijn collega's Selwyn Lloyd
(Groot-Brittannië). Couve de Murvil-
le (Frankrijk) en Von Brentano
(West-Duitsland) vooroverleg pleeg
de voor de conferentie van de Grote
Vier, die maandag in Gcnèvc begint.
Omdat hij voordien als onderminis
ter wat onopvallend in de schaduw
van John Foster Dulles had verwijld,
en niet zoals Dulles-zelf van de ene
hoofdstad naar de andere had gevlo
gen, kende hij verscheidene hoofdrol
spelers in de internationale politiek
niet of nauwelijks.
Maar men mag aannemen dat Her
ter terdege de dossiers kent van
de onderwerpen die in Genève
ter sprake zullen komen: „kwesties
die verband houden met Duitsland,
waaronder een vredesverdrag met
Duitsland en de kwestie-Bellijn". De
radiotoespraak die hij donderdag
hield (zijn eerste openbare uiteen
zetting sedert zijn ambtsaanvaar
ding) is in het algemeen gunstig be
oordeeld. Hij zei, dat het Duitse volk
gelegenheid moet worden geboden
zich tot één enkele natie te vereni
gen onder een regering naar eigen
keuze. Dit zal echter, aldus Herlcr.
een geleidelijk proces moeten zijn,
dat voldoende tijd biedt voor alle be
trokkenen om zich bij de wijzigingen
aan te passen. Verder toonde hij zich
voorstander van een veiligheidsstel
sel met goede garantie plus regelin
gen voor toezicht op bewapening,
zodat zekerheid zal bestaan dat de
ontwikkelingen plaatsvinden in vrede
en voorspoed. En verder: de geal
lieerden wensen een „vrijheidsgaran
tie voor Berlijn" zonder enige af
breuk aan de bestaande rechten en
verplichtingen, tot aan het tijdstip
dat Berlijn weer kan optreden als
hoofdstad van een verenigd Duits
land. Op de Russen deed hij een be
roep, deze ministersconferentie niet
als een propagandavertoning, maar
als onderhandelingen op zakelijke
basis te doen verlopen.
Herter kende het oude Berlijn heel
goed. Heeft hij er tijdens dc
Eerste Wereldoorlog niet rond
gelopen als jong ambassade-attaché
Zijn werk was niet onbelangrijk: hij
speelde er een rol bij de pogingen
om al vóór de Duitse capitulatie een
„vrede zonder overwinning" tot stand
te brengen. Deze pogingen, waartoe
president Woodrow Wilson het ini
tiatief had genomen, leden echter
schipbreuk op onwil aan de Duitse
kant. Als hij tijdens zijn huidige ver
blijf in Europa gelegenheid kan vin
den, het nieuwe Berlijn dat im
mers het middelpunt van de Geneef-
se onderhandelingen vormt te
gaan bekijken, dan zal men hem on
getwijfeld eraan herinneren dat dc
indrukwekkende wederopbouw in
moderne stijl onder meer is te dan
ken aan de Amerikaanse hulpverle
ning, waarvan Herter indertijd als
volksvertegenwoordiger zo'n groot
voorstander is geweest.
Méér dan „internationale hulpver
lening" staat nu op het spel.
Het gaat immers niet alleen om -
de vrijheid van 2,3 miljoen Westber-
lijners. Het gaat erom, dat westers
wijken voor Russische druk in de
kwestie-Berlijn de Russen zou aan
moedigen, om ook bij volgende gele
genheden van het middel der halve
ultimatums gebruik te maken om po
litieke doeleinden te bereiken. Van
zijn kant wenst het westen een be
tere regeling van Westberlijns vrije
status, die tot dusver voor een deel
op mondelinge afspraken was geba
seerd. Onder de gegeven omstandig
heden is het voor de Russen gemak
kelijk, West-Berlijn als „druk-micl-
del" te gebruiken, bijvoorbeeld bij
pogingen erkenning voor Oost-Dults-
land af te dwingen.
Evenals Westduitsers, zullen op de
Geneefse conferentie inmiddels Oost
duitsers als adviseurs worden toege
laten; tussen West-Duitsland en
Oost-Duitsland bestaan reeds (op
lager niveau) zakelijke contracten,
dit alle3 op grond van het feit, dat
Moskou's marionetten daar nu een
maal de macht in handen hebben en
omdat het treinverkeer, de „interna
tionale handel" enz. nu eenmaal gere
geld moeten worden.
De vorige conferentie van ministers
van buitenlandse zaken in Genève
(27 oktober tot 16 november 1955)
is in een impasse geëindigd, nadat de
Rus Molotow op S november vrije
verkiezingen in geheel Duitsland,
zoals door de westelijke drie waren
voorgesteld, had verworpen. Het valt
niet te verwachten dat de Russen nu
toeschietelijker zullen zijn wat een
voor het westen aanvaardbare her
eniging van de beide delen van Duits
land betreft. Maar hei is te hopen,
dat het beraad van Herter met col
lega's uit Oost en West ondanks de
weinig optimistische voortekenen
mag leiden tot vermindering van de
spanningen.
CHRISTIAN HERTER
ineens voor het voetlicht..