Zeeland herdacht de gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog Burgemeester Kodde vijf en zestig jaar Zeeuwse Almanak MINIATUUR-GOLFBANEN IN CADZAND AANGELEGD B' Z B Agenda 2 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DINSDAG 5 MEI 1959 STILLE TOCHTEN EN KRANSLEGGINGEN „Hun dapper strijden bepaalde mede de geest van ons volk" In de Zeeuwse steden en dorpen zijn gisteravond op sobere wijze de gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog herdacht „met stille tochten en kransleggingen bij monumenten en op de gra ven van degenen, die hun leven voor de vrijheid gaven. In Middelburg namen talrijke inwoners deel aan de stille omgang die begon bij de Hoge Brug. Gezamenlijk wandelde men om streeks half acht naar de algemene begraafplaats, waar een eenvoudige hulde werd gebracht aan hen, die voor het vader land vielen. Deze korte tocht werd te voet in volkomen stilte zon der vlag of vaandel afgelegd. In overeenstemming met de geest, die de gevallenen bezielde, werden op de begraafplaats geen. toe spraken gehouden. in gesloten formatie naar de Dam, waar een openlucht-herdenkings dienst werd gehouden, waaraan ook „O.N.D.A." zijn medewrking verleen- Nadat van kwart voor acht tot 30 seconden voor acht de klokken van dè Nieuwe Kerk en de rooms-katho- lieke kerk hadden geluid, werden op de begraafplaats twee minuten vol komen stilte in acht genomen. Dit werd aangekondigd door een hoorn blazer, die „The last post" blies. Met begeleiding van het muziekkorps ..O-N-D-A.", onder leiding van de lieer J. C. F. van Kamer, werd tot «lot van deze bijeenkomst het zesde couplet van het Wilhelmus gezongen. Een aantal deelnemers aan deze stil le omgang legden bloemen bij het graf der gevallenen. Na deze plechtigheid begaf men zich dikant te Middelburg, hield een te herdenkingsrede. Ds. Ytsma betoogde in zijn toe spraak, dat deze herdenking aan de vooravond van de na tionale gedenkdag gehandhaafd dient te worden. Wat ae velen, mi litair of burger, gedurende de oor logsjaren voor het vaderland ver richt hebben, in vele gevallen met inzet van hun leven, is niet meer uit onze herinnering weg te den- YAN TOT NIEUWE UNIFORMEN. De leden van de muziekvereniging Apollo" in Sluis hebben zich zon dagavond aan de gemeentaren in hun nieuwe uniformen gepresenteerd. Dat gebeurde met een mars door de stad en daarmee loste „Apollo" een belofte in, die voorzitter R. Plas- scaert had gedaan tijdens de over dracht van de uniformen. Aanvanke lijk was het de bedoeling om reeds op koninginnedag de nieuwe unifor men „in te wijden", maar toen lie ten de weersomstandigheden een op treden ln de open lucht niet toe. Maar nu weten de Sluizenaren dan toch hoe de mannen van „Apollo" er in hun gloednieuwe uniformen uit zien. DIEPVRIES IN DORPSHUIS. Tijdens een dorpsvergadering in Heille (gemeente Sluis) heeft men besloten over te gaan tot het stich ten van een diepvriesinrichting en wel in het oude schoolgebouw, dat tevens als dorpshuis zal worden in- BESTELLING Op de zaterdagse wandeling door de winkelstraten van Goes belandde dat echtpaar, vergezeld van een drieja rig dochtertje, ook in een banket bakkerswinkel, alwaar mama tegen de prijs van vijftien cent per stuk enkele zogeheten tompouces (of ge woon „tompoezen", naar verkiezing kocht. Dochterlief keek gespannen toe. Weer buiten gekomen wandelde het drietal naar de Markt, maar daar in het gewoel was plotseling het dochtertje verdwenen. Mama maakte zich al ongerust, maar pupa wist di rect de verklaring. „Ze is natuurlijk een ijsje .kopen voor het dubbeltje, dat ik haar gegeven heb'*, meende hij. Mama was er toch niet helemaal ge rust op en alleen 'ging ze even „de weg temg", op zoek naar het jong ste gezinslid. Ze vond haar dochter terug in de banketbakkerswinkel, waar ze er nog juist getuige van was, hoe de jongedame haar dubbel tje op de toonbank legde en het te kort beseffend vroeg: „Mag ik een kapotte tompoes gericht. Indien mogelijk wil men be ginnen met een installatie van zes tien boxen, die reeds per 1 Juni „startklaar" zou moeten zijn. GOED MOSSELJAAR. Het jaar 1959 is tot dusver bijzonder gunstig voor de mosselzaadvisserij op de Waddenzee, zo meldt onze cor respondent uit Bruinlsse. Er zijn veel banken met mosselzaad van goede kwaliteit, zodat er voor de vissers ruim voldoende voorraad is om de percelen te voorzien. De vissersvloot bracht reeds duizenden tonnen naar de percelen. GESLAAGDE MELKACTIE. De melkaetle, die de kinderen van de lagere scholen in de Schouwse West hoek gevoerd hebben ten bate van vluchtelingenkinderen in Tunesië en Marokko, is goed geslaagd, zo meld de de secretaresse der afdeling Schouwen van het Ned. Rode Kruis. In totaal werden 619 grote en kleine blikken melk ingezameld en boven dien nog een bedrag in geld van 120,70. IN HET GOUD. In Retranchement vierde het echt paar A. Willemsen-Nortier zijn gou den bruiloft. Beide echtelieden genie ten nog een goede gezondheid. Tij dens de receptie, die het jubilerende echtpaar hield, kwamen vele ingeze tenen van „Truuzement" hun geluk wensen aanbieden. De heer Willem- sen was vele jaren raadslid en wet houder. RAKET OP DRIFT... Op koninginnedag hebben de gere formeerde jeugdorganisaties te Mid delburg onder overweldigende be langstelling op de Markt een raket van het type Jupiter afgeschoten. De beslissende druk op dc knop werd verricht door prof. ir. W. E. E. Ter- watvan. Door een organisatlefout men was vergeten een briefkaart met de naam van de afzender op de staart van dc raket te plakken ia het thans niet bekend waar het projectiel, dat voortgestuwd werd door 300 kleine ballonnen, is terecht gekomen. Het laatst is het projectiel boven de femeente Souburg gesignaleerd toen et ln grote vaart door het luchtruim „schoot". De jeugdige raketbouwers zijn thans zeer benieuwd tot hoever de raket gekomen is. Wie kan er helpen...? Maandagmiddag werden in de De Ruyterschool te Vlissingen de tijdens de oorlog gevallen leerlingen en oud- leerlingen van deze zeevaartschool herdacht. Na een korte toespraak van de voorzitter van het comité Gedenkplaat De Ruyterschool", de heer J. Anker (rechts achter lesse naar), legde kapitein W. L. C. van der Plank, secretaris van het comité, ge assisteerd door twee leerlingen, een krans, waarna een minuut stilte in acht werd genomen. Foto P.Z.C.) ken, alsdus sprak de Middelburgse Êredikant. De geest van ons volk i mede door hun dapper strijden bepaald, zo betoogde ds. Ytsma. Tot slot van deze herdenkingsbijeen komst werd het eerste couplet van het Wilhelmus gezongen. Het pro gramma voor deze dodenherdenking was samengesteld door het bestuur van de Stichting 19401945. In Vlissingen De herdenking der gevallenen begon maandagmiddag te Vlissingen met een kranslegging in de De Ruyter school. Hierbij waren tegenwoordig de directeur en het personeel van de zeevaartschool, vertegenwoordigers van het Nederlandse en Belgische loodswezen te Vlissingen, vertegen woordigers van diverse scheepvaart maatschappijen, de gemeentesecreta ris, de heer J. W. Peters, de wethou ders M. A. van Popering en W. Pop- pe, de commandant maritieme midde len, kapitein ter zee J. A. Agelink van Rentergem en familieleden van gevallen leerlingen en oud-leerlin gen der zeevaartschool. Na een korte toespraak van de voor zitter van het „Comité Gedenkplaat De Ruyterschool", de heer J. Anker, legde de secretaris van dit comité, kapitein W. L. C. van der Plank, ge assisteerd door twee leerlingen, een krans onder de gedenkplaat. Vervolgens werd een minuut stilte in acht genomen, waarna het zesde cou plet van het volkslied werd gezongen. Na het zingen van het Wilhelmus bracht men koraalmuziek ten gehore en legden de familieleden van de ge vallenen bloemen bij de gedenkplaat. Even over half acht 's avonds vertrok (Zie slot pag5 kol. 5) Moederdag Geen reconstructie van de imoordzaak-Axel De reconstructie van het misdrijf te Axel, die deze week zou worden ge houden, zal geen doorgang vinden. Aanvankelijk lag het in de bedoe ling om de verdachte B. in deze moordzaak naar de plaats van het misdrijf over te brengen en hem daar onder andere te confronteren met enkele getuigen, maar het blijkt dat dit in de praktijk zo veel moei lijkheden met zich meebrengt, dat men er van heeft afgezien. Aangezien deze verdachte op Neder lands grondgebied een strafbaar feit heeft gepleegd zou hij namelijk on middellijk moeten worden aangehou den, wanneer hij de grens passeerde. Overwogen is nog de confrontatie met getuigen bij de grens te doen plaatsvinden, maar ook daarvan heeft men nu afgezien. Wél zullen enige gerechtelijke autoriteiten uit Brussel naar Axel komen om er in het groepsbureau van de rijkspolitie getuigen te horen. Bovendien zullen de in beslag geno men voorwerpen, welke de Neder landse politie in de loop van het on derzoek aan de Belgische recherche ter beschikking had gesteld, daar worden teruggegeven. Deze voorwerpen zullen evenwel daarna opnieuw naar België verhui zen, doch dan vla de voorgeschreven zij het omslachtige diplomatie ke weg, d.w.z. met medewerking van het ministerie van buitenlandse za ken. Samenvoeging van Goes met Kloetinge Wetsontwerp in voorbereiding Het provinciaal bestuur van Zeeland heeft aan de minister van binnen landse zaken verzocht het wetsont werp te mogen gereedmaken voor de samenvoeging van Kloetinge met Goes, zo deelde de commissaris der koningin gistermorgen tijdens een persconferentie mede- Het wetsontwerp, dat voorziet in de wijziging van gemeentegrenzen op Walcheren, is thans opgezonden aan binnenlandse zaken. Kamer van Koophandel vergadert te Vlissingen De Kamer van Koophandel en Fa brieken voor de Zeeuwse Eilanden houdt woensdag 10 juni a s. in res taurant „Britannia" te Vlissingen een algemene vergadering. De aan vang is gesteld op 's morgens half elf. Ir. T. Michielsen, de directeur van de P.Z.EM., zal na de afwer king der agenda een inleiding hou den over de totstandkomtng en de betekenis van de gereed gekomen uitbreiding van de Centrale Zeeland te Vlissingen. Daarna zal een be zoek aan de centrale gebracht worden. NIEUWE ONTSPANNING Publiek kan reeds met Pinksteren spelen Cadzand, dat r.lcli als toeristenplaats nog steeds uitbreidt, krijgt de beschik king over een fraai aangelegde mi niatuur golf (midget-golf) baan. Een lange tijd van voorbereiding, waarbij na niet bepaald alles van een leien dakje ging en waarhij de initiatief nemers bovendien niet gespaard ble ven voor allerlei tegenslagen, is voor deze plannen nodig geweest- Reeds in 1957 beraamden de heren P. van Cruijningen en J. A. de Nijs plannen om de vele toeristen die ge durende de zomermaanden Cadzand als vakantie-oord kiezen, naast zee en strand ook andere ontspanningsmoge lijkheid te bieden. Aangezien het miniatuur-golf een spel is, dat volop ontspanning brengt, en dat zowel in solo als in gezelschap door oud en jong beoefend kan wor den en ln de openlucht wordt ge speeld, werd de aanleg van een daar toe benodigde baan overwogen. Nadat door de Initiatiefnemers een geschikt terrein, vlak achter het duin jussen Cadzand-Bad en Cadzand-Ha ven, was aangekocht, kregen zij de moeilijkheid te overwinnen om de vergunning te krijgen. Toen na vele besprekingen en geschrijf bleek dat deze vergunning in geen geval ver leend zou kunnen worden, schenen de plannen slechts bij plannen te zullen blijven, totdat plotseling een andere oplossing een gunstige wending aan de zaak gaf. Dank zij de medewer king van het gemeentebestuur van Cadzand, werd nl. een terrein toege wezen in het kader van het uitbrei dingsplan van Cadzand-Bad, waar door de plannen toch weer realiseer baar werden. Deze definitieve toewij zing geschiedde eerst in het begin van dit jaar, zodat de tijd wel heel kort was om de aanleg nog voor dit seizoen gereed te krijgen. Mede dank zij het. orzettingsver- mogen van de initiatiefnemers, Is het mogelijk de baan reeds met Pinksteren voor het publick open te stellen. Van do 18 baantjes waaruit het geheel straks zal be staan zijn er nu reeds 15 in een vergevorderd stadium van afwer king. Het geheel belooft iets.bijzonders en aantrekkelijks te worden, gezien de vele gazons en bloembedden welke het iets golvend terrein zullen ver sleren. Voor diegenen, die het vooral in Bel gië zo gewilde miniatuur-golf nog niet kennen, zijn op de toegangsbe wijzen de spelregels vermeld. Voor scholen en clubs, zowel als bij de abonnementen zal een reductie op de toegangsprijs wovden gegoven. Dank zij dit initiatief heeft Cadzand er een zeker niet te onderschatten ontspanningsgelegenheid bijgekregen. ZOUTELANDES BURGE MEESTER heeft een oud testamentische naam: David. Als David Kodde werd hij vijfenzestig jaar geleden in geschreven in de registers van de burgerlijke stand. Een naam, die herinneringen wekt aan de jonge man, die zo vermetel was Goliath te bekampen... Maar het opval lende is, dat men bij het zien van de burgemeester eerder aan Goliath denkt dan aan David: hij is een lange man, die uittorent boven zijn om geving. De jaren hebben hem een wat gebogen houding gege ven en zijn zwarte kledij hij is de dracht van zijn eiland trouw gebleven doet hem met het bleke gezicht en de geprononceerde neus er uitzien als een ernstig predi ker. En dat klopt ook wel on geveer, want als burgemees ter Kodde het woord neemt, dan hoort men inderdaad iets van de preektoon. Maar bo vendien zal hij altijd, als dat pas geeft, in enkele woorden zijn beginsel formuleren. Dat beginsel het Is algemeen bekend is dat van de Staatkun dig Gereformeerde Partij. Een jaar na de oprichting van deze politieke groepering werd hij lid dat was in het voorjaar van 1919. David Kodde was een man van vijfentwintig jaren en mocht volgens de toen geldende kieswet voor het eerst naar de stembus. Het ging om de verkiezing van een nieuwe raad in Zoutelande, waarbij het opvallende was dat hij niet alleen voor het eerst moest stemmen, maar tevens reeds kan didaat was. Hij werd gekozen: de eerste openbare functie van David Kodde was het lidmaatschap van de gemeenteraad. Wat was hij voor een man Land bouwer was zijn beroep, maar zelf haalt hij nu de schouders op voor die betiteling: „Ik was een man met een beetje grond, eigenlijk een gewone keuterboer Lage re school was zijn opleiding en blééf zou opleiding, maar wel was zijn leergierigheid groot. David Kodde las heel veel en verdiepte zich ln die zaken, waartoe het raadslidmaatschap hem verplicht te. Twee jaar later solliciteerde hij naar het burgemeesterschap van zijn gemeente. En hij werd be noemd! Kodde trok zijn beste la kense pak aan, zette de Walcherse pet op en toog naar Middelburg om er door de commissaris der ko ningin te worden beëdigd. „Je bent nog Jong zei die magis traat jonkheer Qnarles van Uf- ford tot de lange Walcherse boer van zevenentwintig jaren, die voor hem zat, „zorg dat je je goed Inwerkt org, dat Je Je goed inwerkt." Platina-echtpaar in Goes De heer en mevrouw Glerum 70 jaar getrouwd Het echtpaar L. GlerumJ. Glerum op 't Hof te Goes viert aanstaande zaterdag zijn 70-jarig huwelijksfeest. De heer en mevrouw Glerum, die resp. 93 en 92 jaar oud zijn en die in het hervormd rusthuis „Randwijck" verblijven, kennen elkaar reeds meer dan 86 jaar. Als kinderen verbleven zij namelijk tn een weeshuis. De hoogbejaarde heer Glerum heeft in de Lange Vorste Lr aat een blerhandel gehad. Het platina echtpaar, dat ondanks de hoge leeftijd nog gezond van hart en helder van geest la, heeft 6 kinderen. 3 kleinkinderen en 3 achterkleinkin deren. Aanstaande zaterdagmiddag van drie tot half vijf zal bet echtpaar in de recreatiezaal van „Randwijck" recipiëren. Des morgens is er een bijeenkomst met de ouden van dagen uit het rusthuis. urgemeester dus in 1921, sta tenlid in 1923. Maar ondanks deze publieke activiteiten bleef hij zijn grond bewerken. Niet alleen omdat hij graag boerde, maar ook uit bittere noodzaak: een burgemeesterssalaris in een kleine gemeente liet géén groot gezin toe. Zevenhonderdtaehtig gulden per Jaar! Terwijl er veer- t ien kinderen waren! Tien zijn er getrouwd en één van de jongens bewerkt nu het land. „Ik zaai zelfs geen sla meer", zegt de burge meester. Neen, van 't zaaien komt niets meer, want zijn activiteiten op openbaar terrein zijn na de oorlog aanzienlijk uitgebreid. Bij de vorige verkiezingen deed hij zijn intrede in 's lands vergader zaal en in maart van dit jaar werd hij herkozen. In die witte vergaderzaal aan het Binnenhof is hij een opvallende verschijning. Langzaam gaat hij daar naar zijn plaats, de schou ders wat gebogen, het dunne grijs- gevlekte haar contrasterend met het zwarte boerenkostuum. Maar als hij op het spreekgestoelte staat, is het als In Zeelands sta ten: een wat monotone redevoe ring, maar „ingewerkt"! Zijn laatste strijd was rond de grens wijzigingen van Maasniel: niet omdat hij zoveel voor deze rooms- katholieke gemeente voelt, maar omdat hij zich verzet tegen de op heffing van kleine gemeenten. „Er moge een formeel recht zijn om daartoe te besluiten, een moreel recht verzet zich daartegen", vindt hij. Woensdag a.s. wordt burge meester Kodde vijfenzestig. Dat betekent, dat het einde van zijn ambtsperiode als burge meester nadert. En dat juist in een periode, waarin de minister van binnenlandse zaken de nieuwe gemeentegrenzen op Walcheren bestudeert, die er op neerkomen dat Zoutelande als zelfstandige gemeente verdwijnt. En daarom burgemeester Kodde een familiewapen zou heb ben gehad, dan zou dit een voor treffelijke wapenspreuk zijn ge weest. Goed inwerken, dét ont breekt er bij de burgemeester van Zoutelande niet aan n dat heeft er nooit aan ontbroken. „Die man controleert elke komma", zei eens een journalist aan de perstafel ln de Zeeuwse Statenzaal, toen bur gemeester Kodde een voorstel aan een uitvoerige beschouwing onder wierp. In die Statenzaal zit hij al sinds Juli 1923 en het is de moeite waard om hem er te zien zitten. Er ontgaat hem vrijwel niets: het hoofd wat gebogen, het ascetische gezicht met de diepliggende ogen lijkt een witte vlek boven de zwar te dracht. Gespannen volgt hij de discussies. En dan gaat bedacht zaam de stoel achteruit en klinkt zijn nasale, monotone stem: „Me neer de voorzitter..." De eerste tien minuten zijn dan zeker voor de burgemeester gereserveerd, want korter doet hij het niet... Maar achter de tafel van Gedepu teerden wordt er goed geluisterd, want statenlid Kodde kent zijn spullen: hij controleert Immers el ke komma...! Hetgeen een der Ge deputeerden eens een verzuchting deed slaken over de „jurist door geboorte"... BURGEMEESTER KODDE „.singuliere gaven... vindt de burgemeester het eigen lijk wel goed, dat zijn ambtsperio de nü eindigt: „Ik wens niet aan de begrafenis van Zoutelande mee te werken", zegt hij kort. Het zijn bovendien niet de plezierigste jaren geweest van zijn ambtspe riode, die laatste. Vooral de in grijpende wijziging van het dorps beeld door de nieuwe zeewering verdriet hem. „Men had toch wel meer rekening kunnen houden met het pittoreske van Zoutelande". Daarover is hij teleurgesteld, maar dat betekent nu ook weer niet, dat de ogen van de burge meester vochtig worden als hij over die teleurstelling spreekt. Hij zegt het allemaal op dezelfde emotieloze toon. Er komt eigenlijk in zijn stem slechts dan bewogen heid of Is het misschien eer bied? als hij spreekt over het door hem verdedigde beginsel „Wij moeten Gods Woord en Gods Wet in ere houden", zei hij eens tot de Staten, „mogen wij aflaten van de zonde, opdat wij op Gods zegen mogen hopen. Moge God ons die genadiglijk verlenen." Ja, toen was zijn stem inderdaad be wogen. ij het overdenken van hetgeen wij wilden schrijven over burgemeester Kodde en zijn vijfenzestigste jaardag kwam ons het woord „singulier" In gedach ten Het is een woord, dat voor komt in de Dordtse kerkorde, wanneer daarin gesproken word! over „singuliere gaven", uitzon derlijke talenten, /amdpr twijfel is burgemeester David Kodde van Zoutelande een man van s>n"> re gaven, een Zeeuw, die zijn land en zijn kerk dc Gereformeerde Gemeenten in Nederland dient naar beste kunnen en volgens vaste beginselen. Een uitzonder lijke verschijning, voor wie ook zijn tegenstanders respect hebben. Moge hij nog lang van zijn levens avond genieten. VANDAAG Middelburg - Electro. „Het meisje Ro- semarle", 20 uur, 18 jaar. Molenwater: Miniatuur Walcheren, 0—17 uur. vlissingen - Aihambra: „Twaalf uur tussen leven en dood". 19 en 21 uur, 18 Jaar. Luxor: „De wanhoop van in specteur Gideon", 20 uur, 14 jaar. Goes Grand: „De weg van het ge weld", 20 uur, 14 jasr,

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1959 | | pagina 2